'Inleveren loon werkt'
C
Hoe Thatcher de
vakbond lamlegt
Beurs Amsterdam
Kort zakelijK
marktberichten
Ziektekosten
lopen terug
Philips met AT T
in telecommunicatie
Mobil weg
uit Libië
Topambtenaar: 300.000 banen erbij mogelijk
Beursoverzicht
DONDERDAG 6 JANUARI 1983
Feijenoord
Het totale aantal bezoekers van het
Feyenoord-stadion is in het op 30
juni afgesloten boekjaar 1981-82
met bijna 150.000 gestegen tot
698.465. Dit komt neer op een
stijging van het gemiddelde aan
tal bezoekers per evenement van
20.612 tot 24.085. Een belangrijke
bijdrage aan de toeneming lever
den de concerten van de Rolling
Stones en van Simon and Gar-
funkel, met resp. 144.800 en
53.000 bezoekers, aldus het
jaarverslag.
De belangstelling voor de competi
tiewedstrijden van Feijenoord
liep daarentegen terug. Bij de on
veranderd 17 competitiewed
strijden kwamen 262.837 mensen
kijken tegen 370.167 in het voor
gaande jaar. Het gemiddelde
aantal bezoekers per wedstrijd
zakte hierdoor van 21.775 tot
15.461.
De financiële resultaten waren
door dit alles zeer bevredigend,
aldus de stadiondirectie. Er werd
een nettowinst geboekt van
f 473.000 tegen een verlies van
f 425.000 in het voorgaande jaar.
OPEC
Het marktcomité van de Organisa
tie van Olie Exporterende Lan
den (OPEC) komt op 4 februari
in Djakarta bijeen om te bezien
of er verandering moet komen in
de omvang van de olieproduktie
van de dertien aangesloten lan
den, zo heeft de Indonesische
minister van olie, Soebroto, mee
gedeeld.
In de vorige vergadering van de
ministers van olie van de OPEC
in Wenen werd besloten het pro-
duktieplafond te verhogen van
17,5 miljoen tot 18,5 miljoen va
ten per dag en de basisprijs van
olie uit de OPEC-landen te hand
haven op 34 dollar per vat (159
liter). Er viel geen overeenstem
ming te bereiken over een nieu
we verdeling van de produktie-
contingenten over de dertien lan
den.
Volgens Soebroto zal dat op 4 ja
nuari opnieuw worden gepro
beerd. Indonesië heeft de OPEC
al om een vergroting van zijn toe
wijzing van 1,3 miljoen tot 1,5
miljoen vaten per dag gevraagd.
Philips-Thomson
De presidenten van Philips en
Thomson-Brandt bespreken aan
staande zaterdag in Parijs moge
lijkheden om de Nederlandse en
de Franse elektronische indus
trie te beschermen tegen de Ja
panse concurrentie.
De topmensen van de twee con
cerns, Wisse Dekker en Alain
Gomez, gaan volgens de zegslie
den in Parijs proberen de Japan
se concurrentie het hoofd te bie
den door samenwerking bij de
ontwikkeling van nieuwe pro-
dukten en aanpassing van de
technische normen.
Ook het plan van Thomson-Brandt
voor overneming van Grundig in
West-Duitsland, waarin Philips
een belang van 24,5 procent
heeft, zal ter sprake komen. De
zegslieden in Parijs wisten te
vertellen dat Philips positief te
genover het plan staat.
Holec
Bij Coq BV, behorend tot de scha-
kelaargroep van Holec, is een
vermindering van het perso
neelsbestand op til. De directie is
van plan circa 60 arbeidsplaatsen
op te heffen, zo heeft zij woens
dag bekendgemaakt.
Oorzaak is de afneming van het
elektriciteitsverbruik en de alge
mene economische teruggang,
waardoor er belangrijk minder
wordt geïnvesteerd in elektrisch
schakelmaterieel
Vakverenigingen en personeel zijn
over de maatregelen geïnfor
meerd. In de tweede helft van fe
bruari zal het gesprek met de
vakverenigingen worden voort
gezet.
KATWIJK AAN DEN RIJN - Groente
veiling van 5 januari. Boerenkool 60-98,
rode kool 17-50, waspeen AI 5,50-9,70,
All 3,50-7,50, BI 7,80-11,20, Bil 3,20-3.80,
Cl 4,60-5,50, CII 1,90-4,70 per kist. Aan
voer 205 ton, prei A per kg 43-76, uien
per kg 18-41, knolselderij 15-42.
UTRECHT (ANP) - De bedrijven
die lid zijn van de bij het Ge
meenschappelijk Administratie
Kantoor (GAK) aangesloten be
drijfsverenigingen hoeven dank
zij het teruglopende ziektever
zuim dit jaar 225 miljoen gulden
minder op te brengen aan pre
mie. De president-directeur van
het GAK, mr. H.B.M.H. Boitelle,
heeft dit gisteren in zijn nieuw
jaarsrede meegedeeld.
Per bedrijf wordt vastgesteld hoe
veel de werknemers bijdragen
aan de af te dragen premie. Hun
bijdrage mag echter nooit hoger
zijn dan één procent, wat onge
veer neerkomt op bijna eenderde
deel van de af te dragen premie.
Het GAK (dat ongeveer tweederde
van alle werknemers bestrijkt)
keerde in 1981 een bedrag van
2,77 miljard gulden aan zieken
geld uit en vorig jaar 2,75 miljard.
Hoewel de stijging van het aantal
mensen dat een arbeidsonge
schiktheidsuitkering krijgt, af
neemt, keerde het GAK vorig
jaar in deze sector 6,8 procent
meer uit (ruim 10 miljard gulden)
dan in 1981. Het bedrag aan
werkloosheidsuitkeringen steeg
met 25 procent van ruim 1,2 tot
1,5 miljard gulden.
Economie
EINDHOVEN (GPD) - Philips gaat samen met AT T Interna
tional een joint-venture vormen, die zich zal toeleggen op de
ontwikkeling, produktie en verkoop van digitale telefooncentra
les. Dat zijn computergestuurde telefooncentrales, waarin naast
het normale telefoonverkeer een groot aantal andere voorzienin
gen ondergebracht kunnen worden.
Philips was al geruime tijd in gesprek met American Telephone
and Telegraph, waarvan AT T een dochter is. American Tele
phone is een door de uitvinder van de telefoon. Alexander Gra
ham Bell, gesticht concern, dat met ruim 160 miljard gulden
omzet in de telecommunicatie het grootste in de wereld is. Het
Philipsconcern boekte in 1981 een omzet van ruim 42 miljard
gulden, maar daarvan had maar drie miljard gulden betrekking
op telecommunicatie.
Volgens het lid van de Raad van Bestuur van Philips, G. Jeelof,
moet de samenwerking met AT Sc T gezien worden als een idea
le combinatie van het grote draagvlak en de technologie van AT
T en de internationale spreiding (bedrijven in 63 landen) van
Philips.
In de eerste fase zullen studies worden uitgevoerd voor een uitge
breide gezamenlijke activiteit voor ontwikkeling, fabricage en
verkoop van digitale telefooncentrales en mogelijk andere tele-
communicatieapparatuur, zoals transmissiesystemen. Afhanke
lijk van het resultaat van die studies - de verwachting is dat die
in de herfst van dit jaar afgerond zullen worden - zal de joint-
venture, waarbij de bedrijven ieder voor 50 procent in deelne
men, omgezet worden in een internationale onderneming die
buiten de Verenigde Staten actief zal zijn op het gebied van
telecommunicatie via openbare netten. Die onderneming zal
dan in Nederland gevestigd worden.
NEW YORK (Reuter/UPI) - De
Amerikaanse oliemaatschappij
Mobil heeft meegedeeld dat zij
zich definitief heeft teruggetrok
ken uit alle exploratie- en pro-
duktie-activiteiten in Libië en
dat zy een juridische procedure
tegen de regering van dat land op
gang heeft gebracht om schade
vergoeding te krijgen. Daartoe is
besloten nadat jarenlang was ge
probeerd met de Libische rege
ring tot overeenstemming te ko
men over de voorwaarden voor
de terugtrekking.
In de bekendmaking van de maat
schappij staat dat Mobil schade
heeft geleden doordat de Libi
sche regering de concessie-over
eenkomst uit 1955 de afgelopen
jaren op allerlei manieren heeft
geschonden, onder meer door
geknoei met prijzen, belastingen
en royalty's. Daardoor is de eco
nomische waarde van de conces
sies nihil geworden, wat voor
Mobil reden was om de banden
met Libië te verbreken, aldus de
bekendmaking.
Een woordvoerder van Mobil zei
nog niet te kunnen aangeven hoe
groot de schade is.
In de Utrechtse jaarbeurs worden in de weken van 17-24 en 24-30 januari achtereenvolgens de beurzen "Kar
wei" en "Creatief" gehouden. De eerste voor de doe-het-zelver, die onder meer de alleszaag kan bewonderen; De
tweede voor de ontspan-je-zelver, zoals de mobiele golfbaan illustreert. (Foto's anp^
Hypotheekrente per 6 jan. 1983
Naam bank:
Annuïteiten
hypotheken
ABN
AMRO
Bouwfonds Ned. Gem.
Leidsche Spaarbank
Nationale Nederlanden
Postgiro en
Rij kspostspaarbank
Rabobank Leiden
Westland Utrecht
standaard
Leven
hypotheken
Centraal Beheer
Ennia
Levensverz. aangesl.
bij N.V.L.
Nationale Nederlanden
1 jaar
3 jaar
5 jaar
var.
2 jaar
5 jaar
Rente
Rust
5/10 jaar
5/10 jaar
5/10 jaar
5/10 jaar
5/10 jaar
rentepercentages
met Gem. garantie
opgave bank werkelijk
8,41
8,74
9,27
8,47
zonder Gem. garantie
opg bank werkelijk
8,63
8,95
9,49
8,69
8,85
9,38
9,77
9,07
9,07
9,71
9,94
Copyright 'Vereniging Eigen Huis' te Amersfoort.
DEN HAAG (ANP/GPD) -
Per procent ingeleverd
loon groeit de werkgele
genheid met een half tot
één procent. Een reële ma
tiging van tien procent
zou zo'n 300.000 banen op
leveren.
Dat stelt prof. dr. F.W. Rutten, se
cretaris-generaal van het minis
terie van economische zaken, in
het economcnblad Economisch
Statistische berichten. Naar zijn
oordeel is loonmatiging van cru
ciale betekenis voor de werkge
legenheid en zijn de jongste, veel
minder optimistische, bereke
ningen van het Centraal Planbu
reau niet juist. Het CPB-reken-
model 'Freia' onderschat volgens
hem de soepelheid van de markt
economie en daarmee de effec
ten van matiging.
Arbeidstijdverkorting kan volgens
Rutten eveneens alleen een be
hoorlijke bijdrage leveren aan de
werkloosheidsbestrijding als die
gepaard gaat met een evenredig
inleveren van loon.
Daarmee neemt hij afstand van de
deze week verschenen FNV-no-
ta, waarin de vakbeweging meldt
dat evenredig inleveren niet no
dig zou zijn vanwege gunstige
neveneffecten: lagere premies
door minder werkloosheid en
ziekteverzuim, de mogelijkheid
om tot efficiëntere bedrijfsvoe
ring door flexibele invulling van
arbeidstijdverkorting.
Voor Rutten is de voornaamste
vraag hoe een reële matiging van
lonen in de praktijk kan worden
bereikt, al dan niet bij verkorting
van de arbeidstijd. Er bestaat
naar zijn oordeel te weinig kijk
op de organisatorische proble
men van daat laatste, terwijl
vooral voor de laagste inkomens
extra koopkrachtvermindering
moeilijk te verwerken zal zijn.
Rutten acht het allerminst vanzelf
sprekend dat de voorkeur korter
werken de voorkeur blijft genie
ten boven handhaving van loon,
nu van een gevoelige koop
krachtdaling sprake is. Lasten
verlichting voor de bedrijven is
naar zijn mening echter van we
zenlijke betekenis voor behoud
en versterking van de economi
sche structuur. Een tweede drin
gende voorwaarde is afslanking
van het stelsel van vergunnin
gen, wetten en subsidies die op
het bedrijfsleven van toepassing
zijn.
Volgens Rutten lijkt het, als men
terugdenkt aan de tweede helft
van de jaren veertig, reëel te ver
onderstellen dat in de huidige so
ciaal-economische noodsituatie
een veel grotere saamhorigheid
kan worden bereikt dan nu be
staat. Als kabinet en parlement
de hokjesgeest terugdringen die
in de afgelopen 30 jaar is ge
vormd, zal de ambtenarij spoe
dig volgen.
Het zijn zorgelijke tijden voor de
eens zo machtige Britse vak
bonden. Het afgelopen jaar
was er al niet eentje om in het
'Gouden Boek der Vakbewe
ging' te worden opgetekend,
en het nu net begonnen jaar
belooft eigenlek alleen nog
maar slechter te worden.
Dit jaar zullen in Engeland vrij
wel zeker algemene verkiezin
gen worden gehouden Stel nu
eens dat de invloedryke co
lumnist Ronald Butt van de
Sunday Times (en hij met al
leen) gelijk krijgt met zijn deze
maand gedane voorspelling:
„Ik denk dat mevrouw That
cher wint". Als er inderdaad
een regering-Thatcher-II aan
komt (en de opiniepeilingen
wijzen vooralsnog in die rich
ting). dan betekent dit dat de
Britse vakbeweging (totaal 11
miljoen leden) de komende ja
ren opnieuw niets te vertellen
zal hebben, en ongetwijfeld in
een nog grotere staat van ont
reddering zal terechtkomen
dan zij nu al is.
De woorden van vakbondsbons
David Basnett, vonge maand
uitgesproken, spreken boekde
len: „Weer vijf jaar uitsluiting
van de vakbeweging van enige
invloed op 's lands economie
kan van ons een opstandige
vakbeweging maken, die zich
gaat bezighouden met burger
lijke ongehoorzaamheid".
Dat is niet mis, dit uit wanhoop
voortspruitende dreigement
van de secretaris-generaal van
een ambtenarenbond met bij
na een miljoen leden. De bij
het overkoepelende Trade
Union Congress (TUC) aange
sloten bonden hebben dan ook
massa's redenen tot klagen,
van de 1,7 miljoen leden van de
transportvakbond TGWU tot
de 30 vakbondsleden die sa
men de nietige Cloth Pressers'
Society vormen.
Onder Labour was het allemaal
anders. De laatste socialisti
sche premier, James Callag-
han, nodigde de bazen van de
grote vakbonden geregeld uit
voor een hapje en een slok op
Downing Street 10. Bij die bij
eenkomsten konden er zaken
worden gedaan, en kon er, in
feite, worden meegeregeerd.
door
Henk Dam
Toen mevrouw Thatcher in 1979
Callaghan opvolgde, was het
met deze coterietjes gelijk ge
daan. Men houde daarbij in het
oog dat de Conservatieven in
dat jaar met grote meerderheid
de verkiezingen wonnen, om
dat de gemiddelde Brit schoon
genoeg had van de chaos die
door de bonden in de winter
van '79, de beruchte 'winter of
discontent' was aangericht.
Thatcher was de verkiezingen in
gegaan met onder meer de be
lofte dat de bonden zouden
worden aangepakt, en ze hield
woord. Geen mee-geregeer dus
meer, een buigen-of-barsten
politiek bij confrontaties met
arbeidsonrust, en een wetge
ving die de naar Nederlandse
begrippen onevenredig grote
macht van de bonden geleide
lijk aan beknot
Om met die wetgeving te begin
nen: vorig jaar introduceerde
de als een straatvechter be
kend staande minister Norman
Tebbit (werkgelegenheid) een
wet die de mogelijkheid van
bonden om stakingen uit te
roepen zeer beknot Onder de
nieuwe wetgeving is het bij
voorbeeld niet langer toege
staan solidanteitsstakingen uit
te roepen.
Deze maand zal Tebbit nieuwe
wetten in het parlement intro
duceren, die verdere inperking
van de macht en vrijheid tot
handelen van de vakbonden
zullen betekenen. Uitgelekt is,
dat deze wetten onder meer de
mocratische procedures bij de
benoeming van vakbondsfunc
tionarissen verplicht zullen
stellen.
Bovendien zullen stakingen al
leen kunnen worden uitgeroe
pen, als de werknemers bij een
geheime stemming (waarbij ze
zich dus vrij kunnen uitspre
ken) daarmee akkoord gaan, zo
zal er in de nieuwe wet komen
te staan. Dat betekent nogal
wat voor de Britse bonden die
(alweer naar Nederlandse
maatstaven gerekend) opval
lend ondemocratische trekjes
hebben.
Het bestuur van de grootste vak
bond in de westerse wereld, de
transportvakbond TGWU. is
bijvoorbeeld voor het leven ge
kozen. Andere bonden kiezen
hun leiders na een 'representa
tieve' steekproef onder de le
den, waarbij nog geen 2,5 pro
cent van die leden zijn voor
keur kan uitspreken.
Districtsbestuurders worden ge
kozen door het in de verkie
zing geïnteresseerde werkvolk
in rokerige ruimten een hand
te laten opsteken. Dat zelfde
gebeurt in sommige gevallen
bg stakingen Daarbij kan dus
de belachelijke situatie dat
5000 man door handopsteking
'ja' of 'nee' tegen een staking
moeten zeggen.
De beoordeling van het resultaat
van zo'n verkiezing wordt dan
aan de plaatselijke bondsbe-
stuurders overgelaten, die bo
vendien de vraagstelling be
denken en daarmee alleen al
naar hartelust kunnen manipu
leren.
Aan dit soort praktijken wil de
regering-Thatcher dus een
eind maken. Erger nog voor de
vakbonden is, dat de huidige
regering meermalen heeft la
ten blijken absoluut niet ner
veus te worden van stakingen,
laat staan stakingsdreigingen
Aan de acht maanden durende
acties in de gezondheidszorg
kwam half december een ein
de. De leden verplichtten de
betrokken bonden uiteindelijk
akkoord te gaan met de loon-
voorstellen van minister Fow
ler (gezondheidszorg), hoewel
die bijna gelijkluidend waren
aan de allereerste voorstellen
van de minister, waarmee het
conflict dus begon
De stakingen bg de spoorwegen,
begin en halverwege dit jaar,
kwamen voor de bonden al
evenzeer tot een roemloos ein
de
Wat verder terug in de geschie
denis liggen de stakingen by
de genationaliseerde auto-in
dustrie, British Leyland, die
ook op een nederlaag voor de
bonden uitdraaiden. In alle ge
vallen hanteerde de regering,
of de voor haar optredende on
derhandelaars by de staatsbe
drijven, dezelfde argumenten.
„Willen jullie staken? Je doet
maar, maar houdt er dan wel
rekening mee dat het bedryf
waar jullie werken, al slecht
draait, dat wij geen extra steun
geven, en wy niet zullen aarze
len desnoods de tent te slui
ten". De keiharde aanpak dus.
Men kan het chantage noemen.
Men kan zeggen dat er mis
bruik wordt gemaakt van de
angst voor werkloosheid. Dat
neemt niet weg dat de rege-
nng-Thatcher een van de
minst door staking.-n grtn.ii'. D
Britse regeringen sinds de oor
log is. En dat neemt ook niet
weg dat de Britse vakbewe
ging nog nooit zo aangeslagen
is geweest als op dit moment
Brut Bot
ld.ee rt
Bmvul
Coland Holl
ld 6% eert.
DONDERDAG 6 JANUARI 1983
ACTIEVE
AANDELEN
24.50 27.00
DortMbf Pt tr.
304.50 309.00
149.20 150.50
104.00 100.10
126.00 127.50
18.80 1840
BINNENLANDSE
AANDELEN
Hoek'» Mach.
395,00 395.00
HVA Myeo eert.
142.00 140,00
47,50 47.50
222,00 219,50
80.00 80,00
24.00 25.00e
26.30 26.00
65.00f 64.80
56.00 57.50e
175.00e 180.00e
139.00 142.00
56.00 57.50
Salvenb. Bank
VRG Gem. Be*.
58.00 58.90
87.00 88.50
175.00b 181,50
160.00 166.00
7380 73.00
66.50 66.50
88,00 89.30
108,00 108.00
342.00 342.0
Col. Growth
BELEGGINGS
INSTITUTEN
GOUD EN ZILVER
Goud onbew 37 600 38 400
BUITENLANDS
GELD
Amerikaanse dollar 2,55
1250.00 1260.00
Portujtrw e*c 100)
Can dollar
Fran* franc (1001
2.30
2.06
37.50
Zwita fTanc (100)
Zweed* kroon 1100)
Noor* kroon (100)
34.50
36.00
Deen* kroon <100)
Ooal thiUinf (100)
Spaan* pe*ta 100)
Griek* drac hmt 100)
Fin* mark (100)
Joef duur
29.75
15.64
1.92
300
46 00
2.90
352
AMSTERDAM (ANP) - Op de
Amsterdamse effectenbeurs is
de notering van Hoogovens van
daag ruim 1 omhoog gegaan op
16,40. Een opvallende tendens,
w ant de koers van het staalfonds
is het afgelopen jaar cigenlyk al
leen maar gedaald. De omzet
werd ruim genoemd. Een en an
der hield verband met de nieuw
jaarsrede van Hoogovens-top
man Hooglandt, die naast wat
somberheid ook enige positieve
geluiden bevatte.
Vast was ook weer Ahold, die 3
steeg op 132 by een matige om
zet Gist-Brocades werd zelfs 4
hoger geprijsd op 123 By de in
ternationals lag Philips ge
vraagd De samenwerking met
het Amerikaanse concern AT Se
T werd door de beurs gunstig
beoordeeld.
Hierin was Wall Street al voorge
gaan, want hier lagen zowel de
aandelen Philips als AT Se T ge
wild. De Amerikaanse beurs was
overigens met een klein verbes
gesloten, zodat er van de over
kant van de oceaan weinig im
pulsen tot handel kwamen