Taiwan wil van
Urenco uranium
ISOLATIE-TOETS
C
"Nooit één mens mishandeld"
Minder bewegingsvrijheid
gevangenen wekt protest
Noordzeecommissie: meer
aandacht voor problemen
Van oorlogsmisdaden verdachte:
Bond wil zelfmoord
patiënten onderzocht
Nederland in lastig parket
Stormschade
Minister in conflict
met onderwijsbonden
Rechercheurs Amsterdam
weigeren over te werken
Paling besmet met PCB
-
-
WOENSDAG 5 JANUARI 1983
MAASTRICHT (GPD) - ..Ik heb in
mijn hele leven geen mens mis
handeld, ik ben onschuldig aan
hetgeen mij is ten laste gelegd".
Zo luidde het verweer, dat de 63-
jarige in Heerlen gearresteerde
en van misdrijven tegen de men
selijkheid verdachte Albert T.
gistermiddag voerde voor een
bijzondere strafkamer van de
rechtbank in Maastricht.
Officier van justitie mr. J. Nabben
had hem gedagvaard, omdat een
wettelijk voorgeschreven ter
mijn van 106 dagen voorarrest
daartoe had verplicht. Op uit
drukkelijk verzoek van dezelfde
officier besloot de rechtbank
echter het gerechtelijk vooron
derzoek nog drie maanden te
verlengen teneinde de rechter
commissaris in de gelegenheid te
stellen alsnog getuigen te horen
Binnenland
in de Verenigde Staten. Canada
en West-Duitsland. Dergelijke
verhoren hebben reeds plaatsge
vonden in Israël.
Op verontwaardigde toon toog de
van oorlogsmisdaden beschul
digde Albert T. gistermiddag
voor de rechtbank in Maastricht
ten strijde tegen de officier van
justitie mr. J. Nabben, die hem
primair moord op een aantal
joodse gevangenen in het kamp
Kaufbeuren ten laste had gelegd.
De 63-jange m het Groningse Ha
ren geboren T. maakte een mili
tante en vitale indruk. Op de re
vers van zijn onberispelijk grijs
kostuum droeg hij een veelkleu
rige, maar ondefinieerbare deco
ratie.
Nadat de officier van justitie de
vooralsnog „algemeen" geredi
geerde dagvaardiging had voor
gedragen besteed de raadsman
van T., mr. A. Pfeil, de gronden
voor gevangenhouding. Hy
sprak de beschuldiging tegen dat
T. in staats- of publieke dienst
van de vijand is geweest. Pfeil
stelde dat de man zelf vervol
gingsslachtoffer is geweest en als
zodanig drie jaar lang in kampen
heeft verbleven
Ten aanzien van de aan T. verwe
ten feiten merkte de raadsman
op. dat zy niet zijn te kwalifice
ren als oorlogsmisdaden, maar
hoogstens als gewone delicten
waarvoor het vervolgingsrecht
inmiddels is verjaard.
Onder verwijzing naar het Verdrag
van Rome sprak de raadsman
van een onmenselijke gevangen
houding, indien uiteindelijk de
schuld niet komt vast te staan.
„Deze man zat zelf jaren in een
kamp en zit thans weer tussen
vier muren. Het zal schrijnend
zijn, indien later zal blijken dat
hij zonder schuld is", zo voerde
hij aan.
Na intern beraad besloot de recht
bank de voorlopige hechtenis in
stand te houden op grond van de
overweging, dat er ernstige ver
denkingen tegen T. blijven be
staan. „Zy zijn zodanig ernstig,
dat de rechtbank er niet aan kan
voorbijgaan", aldus president
mr. H. Pijls. De rechtszitting
wordt eind maart voortgezet.
ARNHEM (ANP) - De Cliënten
bond, een vereniging van psy
chiatrische patiënten en ex-pa-
tiénten, heeft bij de inspectie
geestelijke volksgezondheid van
de provincie Gelderland ge
vraagd om een onderzoek naar
de achtergronden van twee re
cente gevallen van zelfmoord
DEN HAAG (GPD) - Taiwan wil dat Urenco 4000 ton uranium gaat verrijken ten behoeve
van Taiwanese kerncentrales. Een woordvoerder van het ministerie van economische
zaken bevestigde dit gisteren, maar hij voegde eraan toe dat er nog geen beslissing was
genomen. Het zou gaan om een hoeveelheid van vierduizend ton.
Binnen Urenco werken Nederland,
Engeland en West-Duitsland sa
men bij de verrijking van ura
nium. Dat gebeurt onder meer in
de ultracentrifuge-fabriek in Al
melo. Urenco levert op het ogen
blik behalve aan de lidstaten zelf,
aan Brazilië en Zwitserland.
De beslissing ligt voor Nederland
in eerste instantie bij de minis
ters Van Aardenne van economi
sche zaken en Van den Broek
van buitenlandse zaken. Als de
regering eventueel instemt met
levering, dan zal ook het parle
ment er nog mee akkoord moe
ten gaan. Dat is bepaald bij de
oprichting van Urenco voor het
geval van levering aan landen die
het non-proliferatieverdrag te
gen de verspreiding van kernwa
pens niet hebben ondertekend.
Het is niet uitgelsoten dat zich een
herhaling zal voordoen van de
problemen en de felle debatten
rond de levering van twee onder
zeeërs aan Taiwan. Minister van
Aardenne was daar toen om eco
nomische redenen sterk voor,
terwijl de toenmalige minister
van buitenlandse zaken Van der
Klaauw tegen was. Uiteindelijk
won Van Aardenne het pleit, het
geen leidde tot een verslechte
ring van de Nederlands-Chinese
betrekingen.
Ook nu weer zou Van Aardenne
voorstander zijn van levering, te
gen de achtergrond van de grote
afzetproblemen voor de fabriek
in Almelo, terwijl minister Van
den Broek er naar verluidt grote
bezwaren tegen heeft. Een van
de bezwaren is dat Taiwan door
Nederland, noch door de twee
Urenco-partners, als land wordt
erkend. Een tweede bezwaar is
dat Taiwan het non-proliferatie
verdrag nooit heeft ondertekend.
Dat verdrag verplicht de deelne
mende landen af te zien van het
aanmaken van kernwapens.
Karate Bob: 5 jaar
ROTTERDAM (ANP) - De recht
bank in Rotterdam heeft gisteren
de 34-jarige Joegoslaaf S.M., be
ter bekend als "Karate Bob", ver
oordeeld tot vijfjaar gevangenis
straf.
De rechtbank achtte bewezen dat
"Karate Bob" tijdens een stra
fonderbreking - hij zit dertien
jaar uit wegens een politieke
moord op drie landgenoten -
drie verkrachtingen pleegde. De
straf die hem nu is opgelegd is
gelijk aan de eis van de officier
van justitie.
De raadsman van "Karate Bob",
mr. H. Meijer, heeft al aangekon
digd dat hij tegen het vonnis in
hoger beroep gaat.
WEERRAPPORTEN
Amsterdam
De Bilt
Deelen
Eelde
Eindhoven
Den Helder
Rotterdam
Twente
Vlissingen
Zd. Limburg
Aberdeen
Athene
Barcelona
Berlijn
Bordeaux
Brussel
Frankfort
Genève
Helsinki
Innsbruck
Klagenfurt
Kopenhagen
Lissabon
Locarno
Londen
Luxemburg
Madrid
Malaga
Mallorca
München
Nice
Oslo
Parys
Split
Stockholm
Wenen
Casa Blanca
Las Palmas
Tel-Aviv
Tunis
motregen
half bew.
half bew.
onbewolkt
onbewolkt
onbewolkt
regen 10 6 2
half bew.
licht bew.
geheel bew.
geheel bew.
half bew.
19 16 0
Nederland heeft in het verleden al
tijd zeer grote waarde gehecht
aan het non-proliferatiebeleid,
dat beoogt het aantal kernwa-
penlanden beperkt te houden tot
de huidige vijf (Amerika, Rus
land, China, Frankrijk en Enge
land). Het besluit tot levering aan
Brazilië, dat het non-proliferatie
verdrag evenmin heeft onderte
kend, is in 1978 door de Tweede
Kamer met zeer veel aarzeling
goedgekeurd, onder de voor
waarde dat Brazilië niet vrij kan
beschikken over het plutonium,
dat bij het gebruik van verrijkt
Meteropnemer
"spion" voor
hondenbelasting
KAMPEN (ANP) - Onder de
hondenbezitters in Kampen
is onrust ontstaan over het
besluit van de gemeente om
de meteropnemers van het
energiebedrijf ook te belas
ten met de controle op de
hondenbelasting.
Vlak vóór de jaarwisseling wer
den de meters in Kampen op
genomen. De parttime-mete-
ropnemers moesten daarbij
op het formulier ook een aan
tekening maken wanneer ze
op de adressen een hond za
gen of hoorden blaffen.
Een hondenbezitter vindt deze
vorm van controle een regel
rechte aantasting van zijn pri
vacy. "Als ik dit van te voren
had geweten, was de mete
ropnemer bij mij niet in huis
gekomen. Ik betaal keurig
hondenbelasting, daar niet
van, maar controle op deze
manier vind ik beneden
peil".
Wethouder J.D. Bossink noemt
de controle niet onrechtma
tig. "De meteropnemers stel
len geen vragen. Ze gaan niet
in huis zoeken. Als ze een
hond horen of zien, zetten ze
alleen een kruisje op de
kaart. Daarna gaat een be
voegde ambtenaar controle
ren of de inwoner echt een
hond heeft en belasting be
taalt", aldus de wethouder.
Overigens is er ten minste één
meteropnemer die weigert
het "hondenkruisje" op de
kaart te zetten. "Ik ben ge
machtigd om meters op te ne
men en niet om spionnetje te
spelen".
uranium vrijkomt. Plutonium is
geschikt voor de aanmaak van
atoomwapens.
Kernwapens
Taiwan behoort tot de groep lan
den waaarvan algemeen wordt
aangenomen dat zij in staat zijn
op korte termijn kernwapens te
produceren. Taiwan werkt op
het gebied van de nucleaire tech
nologie nauw samen met Zuid-
Afrika en Israël, die ook geacht
worden over de technologie te
beschikken voor het aanmaken
van atoomwapens.
De Verenigde Staten hebben on
langs besloten strengere voor
waarden te stellen aan Taiwan
voor de levering van verrijkt ura
nium. De Amerikaanse eisen ko
men in grote lijnen overeen met
de veiligheidsnormen die door
het Internationale Atoom Bu
reau zijn vastgelegd, en die ook
niet door Taiwan zijn aanvaard.
Dat bureau in Wenen houdt toe
zicht op de kernenergiecyclus
van aangesloten landen, om te
voorkomen dat er militair ge
bruik van wordt gemaakt.
Het is niet bekend of er enig ver
band bestaat tussen de strengere
Amerikaanse eisen en de Taiwa
nese pogingen in Europa ura
nium te laten verrijken. De Tai
wan Power Company heeft on
langs reeds contracten getekend
met het Franse bedrijf Cogéma
en met de Engelse Rio Tinto
Zinc Company.
DEN HAAG (ANP) - De scha
de die is veroorzaakt door de
storm die gisteren over ons
land raasde, valt nogal mee.
Op veel plaatsen moesten bo
men het afleggen tegen met
name windstoten die soms
erg hard waren, tot wind
kracht negen.
Geparkeerde auto's werden
door de vallende bomen en
takken beschadigd terwijl in
Arnhem een vrachtwagen
combinatie van de weg werd
geblazen. In die stad had ook
het openbaar vervoer last van
de wind doordat de bovenlei
ding van de trolleybussen
werd beschadigd.
Verder werden door het gehele
land dakbedekkingen de
lucht ingeblazen, begaven
antennes het en waaiden dak
goten van hoge flatgebou-
Bij de foto: In Amsterdam be
landde een ontwortelde
boom op een woonboot, die
zware schade opliep. Per
soonlijke ongelukken deden
zich niet voor.
van psychiatrische patiënten,
waarbij ziekenhuispersoneel vol
gens de bond een dubieuze rol
heeft gespeeld
De Cliëntenbond wil met name uit
gezocht zien of dat personeel me
disch oryuist heeft gehandeld
door bureaucratisch op te treden
en geen rekening te houden met
de gemoedstoestand van de pa
tiënten.
Volgens woordvoerder Van Gaal
van de Cliëntenbond deed het
ene geval van zelfmoord van een
psychiatrische patiënt zich enige
maanden geleden voor Ken
vrouw, die al enige keren ver
pleegd was geweest in het psy
chiatrisch ziekenhuis Wolfheze.
had over die behandeling en de
bejegening door het personeel
nogal wat klachten.
Ondanks die klachten meende de
behandelend psychiater van een
Arnhems ziekenhuis volgens
Van Gaal dat de vrouw toch voor
langere tijd naar Wolfheze dien
de te gaan. Na een hierover ont
stane ruzie sprong de vrouw in
emotioneel ontredderde toe
stand van drie hoog uit een raam.
Zy was op slag dood.
Het tweede geval van zelftnoord
deed zich half december voor
toen een patiënt, die volgens Van
Gaal eveneens in een emotioneel
ontredderde toestand verkeerde,
zich na een ruzie met personeel
van het psychiatrisch ziekenhuis
Wolfheze voor de trein wierp.
DEN HAAG (GPD) - De drie grote onderwijsbonden hebben het overleg
met minister Deetman over de bezuinigingsvoorstellen voor het bui
tengewoon onderwijs afgebroken. Volgens de bonden zal door de voor
gestelde bezuinigingen in de nabije toekomst voor grote groepen leer
lingen geen aangepast onderwys meer gegeven kunnen worden.
Gisteren zou over de voorstellen op het ministerie vertrouwelijk overleg
worden gevoerd. De bonden hebben dat overleg echter verlaten, omdat
naar hun mening de voorstellen de „nekslag" betekenen voor het bui
tengewoon onderwijs. In het buitengewoon onderwijs wordt het onder
wijs verzorgd voor kinderen die om de een of andere reden geen plaats
vinden in het gewone onderwijs.
De door minister Deetman bij de begroting ingediende maatregelen heb
ben vooral betrekking op scholen of afdelingen voor voortgezet buiten
gewoon onderwijs. Volgens Deetman is de groei van deze sector in het
onderwijs zo snel gegaan, dat, ook als er geen sprake zou zijn van mati
ging van kosten, er iets aan gedaan zou moeten worden.
De minister stelt onder meer maatregelen voor die uitgaat van grotere
scholen met een breder onderwijsaanbod en dus lagere kosten. Daar
naast wordt gezocht naar maatregelen in de personele sfeer die niet
onmiddellijk arbeidsplaatsen hoeven te kosten. De minister denkt
daarbij aan natuurlijk verloop.
DEN HAAG (GPD) - Gevangenen
krijgen minder bewegingsvrij
heid omdat door bezuinigingen
op justitie minder toezichthou
dend personeel kan worden aan
gesteld. Dat is gisteren bekend
geworden. De ambtenarenbond
Abva-Kabo noemt de bezuini
ging op Justitie onaanvaardbaar
en heeft reeds acties van gevan
genisbewaarders aangekondigd.
De bezuiniging van 40 miljoen gul
den op justitie valt samen met de
uitbreiding van het aantal cellen
in ons land. Door versnelde
nieuwbouw en het opknappen
van oude huizen van bewaring is
justitie tegemoet gekomen aan
de roep van vooral het openbaar
ministerie om meer cellen. Door
het opvoeren van de cellencapa
citeit zouden 700 extra bewaar
ders nodig zijn. Er is echter voor
maar 350 nieuwe personeelsle
den geld beschikbaar. AbvaKa
bo verwacht dat de druk op het
toch al zwaar belaste gevangenis
personeel onaanvaarbaar groot
wordt.
Staatssecretaris van justitie, me
vrouw Korte-van Hemel, zei gis
teren in het NOS-journaal dat de
consequentie van de bezuiniging
is dat „gedetineerden in een wat
strakker leefklimaat zullen moe
ten verblijven". Dit betekent
concreet dat de gevangene meer
in zijn cel opgesloten blijft en
minder gelegenheid krijgt zyn
dag in te richten voor werk, spor
ten of andere zaken.
Niet langer zal op iedere plek in de
inrichting bewakend personeel
aanwezig zijn, zegt de bewinds
vrouw. Op bepaalde plaatsen
binnen de gevangenissen en hui
zen van bewaring zal personeel
wel of niet gedwongen worden
overgeplaatst naar rueuwe cel
lencomplexen.
De bezuiniging is een gevolg van
de in het voorjaar 1982 uitge
brachte heroverwegingsnota.
Daarin staat dat gevangenissen
en huizen van bewaring tussen
de 12 en 20 procent moeten gaan
bezuinigen. Dat levert in totaal
zo'n 40 miljoen gulden op.
AMSTERDAM Het recherche-
personeel van een aantal dis
trictsbureaus in Amsterdam
werkt met ingang van gisteren
niet meer over uit protest tegen
de inkrimping van het aantal
overuren met 30 uur per recher
cheur per maand.
Tot 1 januari mocht een recher
cheur vijftig uren per maand
overwerken buiten de normale
werktyd van veertig uur per
week. In een telexbericht aan de
ROERMOND (ANP) - Limburgse
sportvissers hebben gisteren la
ten weten in hoge mate veront
rust te zijn over de resultaten van
een door het Rivo (Rijksinstituut
voor visserijonderzoek) inge
steld onderzoek naar de veront
reiniging van het water van de ri
vier de Roer.
Onder meer zou bij de Westduitse
autoriteiten aangedrongen moe
ten worden op een verbod tot lo
zing van de kankerverwekkende
stof PCB (polychloorbifenylen)
door Westduitse industrieën in
de Roer.
Het Rivo schrijft aan deze lozingen
het ontoelaatbare PCB-gehalte
in Roerpaling toe. In deze paling
is 36 milligram per kilo aange
troffen. Het zevenvoud van het
maximaal toelaatbare gehalte.
Volgens het Rivo is de situatie
thans zeer verontrustend.
hoofdcommissaris van de Am
sterdamse politie en het hoofd
van de recher.
de mensen van het bureau Lyn-
baansgracht dat het toen al bijna
onmogelijk was de zaken af te
handelen. "Een aantal recher
cheurs overschreed dan ook het
maximaal gestelde aantal overu
ren en er bleven zaken liggen
waarvoor geen tyd was", aldus
de rechrr
Met ingang van 1 januari is het aan
tal overuren wegens geldgebrek
beperkt tot twintig uur per
maand Dit heeft tot gevolg dat
er buiten de normale diensttijd
niet overgewerkt mag worden
aan een verdachte als het mis-
dryf niet ernstig genoeg is. ook al
wordt de verdachte wel in verze
kering gesteld.
Hoofdcommissaris J. Valken van
de Amsterdamse politie be
schouwt het weigeren om over
werk uit te voeren als plichtsver
zuim. Hy heeft de chefs van de
diverse recherche-onderdelen
dan ook opdracht gegeven in dc
gevallen waar hier sprake van is
dienovereenkomstig te hande
len".
ADVERTENTIE
DEN HAAG (GPD) - Het ministe
rie voor ontwikkelingssamen
werking is het enige dat niet is
betrokken bij de Noordzee. Er
gebeurt zoveel op dit water, er
zijn zoveel belangen, dat vrijwel
iedere minister er mee te maken
heeft: visserij, scheepsvaart,
mijnbouw, milieubeheer, plano
logie, defensie, internationale af
spraken, zeerecht en noem maar
op.
Ondanks de zekerheid dat Neder
land op alle mogelijke manieren
gebruik maakt van de Noordzee,
hebben opeenvolgende regerin
gen dit gebied ernstig verwaar
loosd. Iedereen kon daardoor ge
woon aanrommelen.
„Er wonen geen kiezers op de
Noordzee. Daarom heeft de poli
tiek nog steeds geen belangstel
ling voor de enorme problema
tiek die daar speelt", zegt voor
zitter W. Schut van de Raad voor
de Waterstaat. De oud-minister
van volkshuisvesting werd giste
ren benoemd tot voorzitter van
de Noordzeecommissie, geïnstal
leerd door minister Smit-Kroes
(verkeer en waterstaat).
De Noordzeecommissie is een on
afhankelijk' adviesorgaan voor
de regering. Bedrijfsleven, vak
bonden, milieu-organisaties,
mijnbouw, gemeenten en plano
logen hebben zitting in de com
missie. Taak is om harmonie te
brengen in het beleid voor de
Noordzee.
Gebleken is dat er tot op de dag
van vandaag nauwelijks van een
samenhangend beleid voor de
Noordzee sprake kan zijn. Oplos
singen voor problemen zijn vaak
onmogelijk vanwege competen
tiekwesties tussen de verschil
lende ministeries. Schut zelf ge
looft dat het meer een kwestie
van langs elkaar heen werken is
in plaats van elkaar dwarszitten.
„Tot nu toe konden we ons ook fi
guurlijk permitteren om langs de
Noordzee heen te leven", zegt de
eerste voorzitter van de Noord
zeecommissie, „nu kan dat niet
meer. Er komt zo'n verstrenge
ling van belangen. De olie- en
gasboringen nemen toe, terwijl
de Noordzee de drukst bevaren
zee ter wereld is. Dat geeft pro
blemen met de veiligheid. Het
zou me niet verbazen als het ook
de meest vervuilde zee zou zijn,
wanneer het niet in open verbin
ding had gestaan met de Atlanti
sche Oceaan. Men kan er niet
meer om heen. Er moeten scher
pe regels komen".
Toch is harmonisatie van het be
leid volgens Schut voorlopig het
meest haalbare. Het is te betwij
felen in hoeverre de Noordzee
commissie oplossingen kan aan
dragen of versnellen. De com
missie adviseert slechts, want
heeft geen macht. Bovendien
moeten adviezen worden gege
ven aan de hand van ambtelyke
nota's, wat ook met altijd de snel
heid van handelen bevordert.
(Warm aanbevolen aan alle bewoners van een eigen huis!)
Bekijk wat er in uw
huis (nog) geïsoleerd
kan worden en wat
dat gemiddeld aan
stookkosten bespaart
Een prima basis
om in overleg met een
isolatiebedrijf of doe-
het-zelf zaak snel een
isolatieplan op te stel
len!
soort isolatie
b« ■sparing*
per
oppervlak
aantal m
dat tn uw
woning
(e isoie-
totaal
aantal m
a.irdgas
per jaar
Spouwmuurisolatie
10 x
Dakisolatie
- verwarmde zolder
- onverwarmde /older
10
Vfoeriaobtie
Dubbelglas/ voor zetramen
- woonkamer
- slaapkamer
20 -
-
GeveÜsoUbe (binnen)
9 x
Lrtdingisolatie
per strekkende meter)
9
Totaal aantal m aardgas
Besparing!-n m' aardgas
per jaar a 58.6 cent
f1
Deze bespanngsnjfers gelden voor woningen waari
3700 m1 aardgas per jaar wordt verbruikt
3500 tot
