VS en China fel
over Afghanistan
"Voor Suriname
regering in
ballingschap"
C
D
Strafbataljon voor
Poolse activisten
Wat Libanon van Israël wil
OPEL-NIEUWJAARSSHOW
Kom naardeOpel-Nieuwjaarsshow
t/m31december.
Vitor Crespo L
moet regering EiH
Portugal leiden
Sneeuwbericht
Massale demonstraties tegen Sowjet-Unie
Verzet valt
vliegveld aan
Chin a Sen in Nederland
Hinderlaag
in Libanon
Gesprek PLO
met Kreisky
LISSABON (DPA) - De Portugese
minister van onderwijs en we
tenschappen Vitor Pereira Cres
po (49) moet de nieuwe rege
ringsleider van Portugal worden.
Dat is het resultaat van dagenlange
onderhandelingen tussen de af
tredende minister-president
Francisco Pinto Balsemao, de
top van zijn sociaaldemocrati
sche partij en de coalitiepartners
in de regerende "Democratische
Alliantie".
Pereira Crespo was minister in de
centrumrechtse regeringen van
de afgelopen drie jaar.
Buitenland
DINSDAG 28 DECEMBER 1982
Skicondities
De afgelopen dagen is er weinig
verandering gekomen in de ski
condities. Dicht bij Nederland
zijn de wintersportmogelijkhe
den gering, terwijl ze in de Alpen
redelijk tot goed zijn.
Hieronder volgt een kort sneeuw-
overzicht per land. De vermelde
sneeuwhoogten zijn gemiddel
den in centimeters, met in de lin
kerkolom de lage en in de rech
terkolom de hoge pistes.
BELGIË
Ardennen geen mogelijkheden
DUITSLAND
Harz ca. 20
Sauerland geringe mogelijkh.
Eifel geen mogelijkheden
Duitse Alpen tot 80
FRANKRIJK
Haute Savoie 35 125
Alpes du Sud 20 115
OOSTENRIJK
Vorarlberg
Tirol
ZWITSERLAND
Berner Oberland 15 40
Graubuenden 40 85
Wallis 45 90
Weersverwachting
In het Alpengebied worden zonni
ge perioden verwacht en blijft
het vrijwel overal droog. In de
dalen komt overdag lichte dooi
voor. De vorstgrens ligt op onge
veer 1500 meter.
Vitor Pereira Crespo
PEKING/WASHINGTON (UPI/DPA/Reuter) - Zowel de Verenigde Staten als China
hebben gisteren de derde veijaardag van de Sowjet-bezetting van Afghanistan aange
grepen om felle kritiek te leveren op de Russische acties in dat land.
President Reagan zei dat de "Amerikanen de Afghanen nimmer
zullen vergeten". China ziet de inval als een bewijs dat "de
Sowjet-Unie de wereld wil beheersen en daarom ook een be
dreiging voor China vormt".
In verscheidene hoofdsteden heb
ben Afghaanse demonstranten
gisteren Russische vlaggen ver
brand en Sowjet-kantoren met
rode verf besmeurd.
In de Indiase hoofdstad New Delhi
marcheerden 500 Afghanen naar
de ambassade van de Sowjet-
Unie. Vooraan de stoet liepen
jonge meisjes die "weg met Rus
land" zongen. Voor de ambassa
de werd een Sowjet-vlag ver
brand.
Radio-Teheran meldde dat in de
Iraanse hoofdstad zich duizen
den Afghaanse vluchtelingen
verzamelden voor de Russische
ambassade. Ze riepen leuzen en
droegen portretten met zich mee
van de Iraanse leider cyatollah
Chomeini.
Brief Luther
De oudst bewaard gebleven
brief van de Duitse kerkher
vormer Martin Luther
(1483-1546) bevindt zich in
het Augustijnerklooster in
het Oostduitse Erfurt, waar
Luther in 1505 als monnik in
trad. Naar het Oostduitse
persbureau DDR meldde
gaat het om een brief die Lu
ther in 1514 richtte aan Georg
Spalatinus, de hofkapelaan
en raadsman van Frederik de
Wijze, keurvorst van Hessen.
Spalatinus was van meet af aan
een actief aanhanger van Lu
ther. Hy speelde een belang
rijke rol bij de ontwikkeling
van de reformatie.
Boze boeren
Ongeveer vijfhonderd Mexi
caanse boeren hebben de
stad Ocoyoac bezet uit pro
test tegen een poging van de
overheid land te onteigenen.
Afgelopen weekeinde kwam
het tot botsingen tussen poli
tie en boeren, waarbij dertig
personen werden gewond.
Ongeveer honderd boeren heb
ben het gemeentehuis bezet
in de 110.000 inwoners tellen
de stad, 45 kilometer ten wes
ten van Mexico-stad. Zij zeg
gen met hun actie door te
gaan tot de regering bereid is
te onderhandelen.
Luie directeur
De 46-jarige onderdirecteur
van een gevangenis in Butz-
bach, in de Westduitse deel
staat Hessen, blijkt sinds
acht jaar ambtelijke stukken
die bij hem binnenkwamen,
niet te hebben afgehandeld.
Op zijn bureau thuis lagen
2700 stukken uit de jaren
1974-1982.
De autoriteiten stelden een on
derzoek in. toen er steeds
meer klachten van gevange
nen kwamen dat er niet op
hun verzoeken werd gerea
geerd.
Ode aan computer
Het Amerikaanse weekblad Ti
me heeft de computer uitge
roepen tot 'man van het jaar'
omdat die het afgelopen jaar
'in goede of in slechte zin gro
te invloed heeft uitgeoefend'.
Vijf en vijftig jaar lang was de
'man van het jaar' van Time
een mens of een groep men
sen. Maar op het titelblad van
het nu verschenen nummer
prijkt een beeldscherm.
De Israëlische premier Begin,
de Britse premier Thatcher
en het buitenaardse wezentje
uit de film 'E T.' waren ande
re kandidaten voor de titel.
beschuldiging dat de betogers in
werkelijkheid Iraniërs waren,
die de ambassade binnenstorm
den en een Sowjet-vlag stalen
met de "oogluikende toestem
ming" van de Iraanse machtheb
bers. Er was geen officiële beves
tiging van het incident.
Het consulaat van de Sowjet-Unie
in Genève werd beklad met rode
verf. Via een anoniem telefoontje
werd gezegd dat de verf het sym
bool was van "het bloed van alle
Afghanen, die zijn afgeslacht
door de Sowjet-troepen".
In New York trokken 300 Afgha
nen van het Sowjet-consulaat
naar het kantoor van de Russi
sche luchtvaartmaatschappij Ae-
rofiot. In de Westduitse hoofd
stad Bonn gingen 500 mensen de
straat op.
Het was deze kerst drie jaar gele
den dat de Sowjet-Unie een troe
penmacht van tienduizenden mi
litairen zond naar het buurland
Afghanistan. De troepen zetten
president Hafizullah Amin af en
brachten Babrak Karmal aan het
bewind. Amin vond daarbij de
dood.
Sindsdien zijn ten minste 3 miljoen
Afghanen, ruwweg een vijfde
van de totale bevolking, het land
uitgevlucht. Op het moment ver
blijven er ongeveer 105.000 Sow-
jet-müitairen in Afghanistan.
Moskou, dat beweert dat het tus
senbeide kwam om de Ameri
kaanse en Chinese bemoeienis in
Afghanistan te stoppen, hoonde
gisteren de recente verklaring
van president Reagan dat de
Amerikanen de Afghanen nooit
zullen vergeten. Het officiële
Russische persbureau Tass
noemde Reagans verklaring
"provocerend" en een "laatste
salvo in de schandelijke anti-Af-
ghaanse propagandacampagne".
PESJAWAR (DPA/Reuter) - Af
ghaanse guerrillastrijders heb
ben 40 Sowjet- en Afghaanse sol
daten gedood bij een aanval op
het vliegveld van Jalalabad. Dit
heeft een persbureau van Af
ghaanse vluchtelingen gisteren
in de Pakistaanse stad Pesjawar
meegedeeld.
De aanval had volgens het persbu
reau (AIP) plaats op 22 decem
ber, hoewel reizigers die vorige
week in Jalalabad waren vertel
den dat ze niets hadden gemerkt
van deze aanval. De stad ligt 80
km van de Pakistaanse grens aan
de ingang van de Khyber-pas.
Volgens AIP vielen vijftig op
standelingen de luchthaven aan
met mortieren en granaatwer
pers. Aan de kant van het verzet
waren volgens AIP geen slacht
offers. AIP, Afghaanse Islamiti
sche Pers, heeft geen banden
met één bepaalde verzetsbewe
ging.
Nucleair akkoord
China Frankrijk
PARIJS (AFP) - Het ministerie
van buitenlandse zaken in Parijs
heeft gisteren bevestigd dat kort
geleden tussen Frankrijk en Chi
na een akkoord voor samenwer
king op nucleair gebied is geslo
ten zoals uit betrouwbare bron in
Peking was vernomen. Het ak
koord, aldus de woordvoerder
van het ministerie, werd in no
vember tussen de commissaria
ten voor kernenergie van beide
landen gesloten. Op het commis
sariaat voor kernenergie gaf men
te kennen dat het akkoord in Pa
rijs is getekend.
Het protocol is voorzien van een
programma voor samenwerking
in de jaren 1983 en 1984, dat stil
zwijgend verlengd kan worden
en dat vooral de uitwisseling van
deskundigen betreft.
WASHINGTON Nabij de Russische ambassade in Washington staken
demonstranten gisteren de Sowjet-vlag in brand als protest tegen de be
zetting van Afghanistan.
(Foto: AP).
WARSCHAU (DPA) - In Polen
moeten mensen die ervan ver
dacht worden leden of activisten
van de verboden vrije vakbond
Solidariteit te zijn, aan militaire
oefeningen deelnemen. Zij zijn
in een soort strafbataljon bijeen
gebracht. Dit staat in berichten
die de laatste tijd veelvuldig over
dergelijke kampen zijn versche
nen in publikaties van de onder
grondse organisatie van Solidari
teit. Het bestaan van de straf
kampen was kort voor kerstmis
door de woordvoerder van de
Poolse regering, Jerzy Urban, in
Warschau tegengesproken.
In een op 16 december gedateerd
nummer meldde het onder
grondse tijdschrift van Solidari
teit "Tygodnik Mazowsze" uit
Warschau dat er in november 12
"strafbataljons" met elk een paar
honderd mensen in verschillen
de delen van het land waren. De
meeste "bewoners" waren kort
voor de voor 10 november geor
ganiseerde demonstraties plotse
ling "opgeroepen". Een groot
deel van hen was vroeger om ge-
Veroordeeld
Een van de belangrijkste leiders
van Solidaritéit, de 33-jarige
Piotr Bednarz, is gisteren in Wro
claw tot vier jaar gevangenisstraf
veroordeeld. Volgens het officië
le persbureau PAP werd bewe
zen geacht dat hij na het afkondi
gen van de staat van beleg op 13
december vorig jaar was voortge
gaan met vakbondsactiviteit en
protestacties had georganiseerd.
Bednarz was plaatsvervangend
voorzitter van de onafhankelijke
vakbeweging in Wroclaw. Na de
arrestatie van de voorzitter van
deze afdeling, Wladyslaw Frasi-
niuk, op 5 oktober jl. was Bed
narz hem opgevolgd. Zelf werd
hij op 7 november opgepakt.
Bednarz werd volgens een spe
ciale procedure gevonnist. Dat
betekent een straf van ten minste
drie jaar, zonder dat beroep mo
gelijk is. Met het oog op de slech
te gezondheidstoestand van Bed-
3 op-
WASHINGTON/PITTS
BURGH - De voormalige
president en eerste minister
van Suriname Henk Chin a
Sen is vanochtend in Neder
land aangekomen om hier in
een reeks van gesprekken
binnen de Surinaamse ge
meenschap de ontwikkelin
gen in zijn vaderland te eva
lueren. Hoewel het hem al
lerminst duidelijk is welke
politieke toekomst Surina
me wacht, overweegt hij de
vorming van een regering in
ballingschap als een van de
middelen waarmee de demo
cratisch gezinde Surinaam
se oppositie zijn afkeer van
de dictatuur van Desi Bou-
terse gestalte kan geven, zo
zegt hij in bijgaand gesprek
dat onze correspondent in
Washington Henk Kolb gis
teren voor zijn vertrek uit
de VS met hem had.
door
Henk Kolb
Chin a Sen (internist) is er van
overtuigd, dat hij bij het
bloedbad dat Bouterse on
der zijn politieke tegenstan
ders onlangs heeft aange
richt, ook tot de slachtoffers
zou hebben behoord, als hij
in Suriname was gebleven.
Hij wilde zich uit de politiek
terugtrekken en na een bij-
scholingscurus in het Ame
rikaanse Pittsburgh terug
keren naar het ziekenhuis in
Paramaribo, waar zijn
plaats was opengehouden.
Dat zou in februari hebben
moeten gebeuren, maar
Chin a Sen zegt: „Nu terug
keren, zou zelfmoord zijn".
De bundeling van de democra
tische krachten die Surina
me, voornamelijk in Neder
land vooralsnog, op de been
kan brengen, is noodzakelijk
om de kans op een omwente
ling te vergroten. Dat is al
eens eerder geprobeerd, zon
der succes en met slachtof
fers - is er nu wel kans op
slagen? Chin a Sen zegt vast
besloten dat die mislukking
geen reden is om het niet op
nieuw te proberen. „Het
volk", verklaart hij, „staat
niet achter Bouterse. Bij
verkiezingen zou hij nog
geen procent van de stem
men krijgen".
De geneesheer, bij de politiek
betrokken geraakt op grond
van omstreeks dezelfde
overwegingen die hem no
pen tot zorg voor de zieke
medemens, vindt het een
goede zaak dat Nederland en
de VS de ontwikkelingshulp
hebben opgeschort. „Ont
wikkelingshulp moet je niet
geven aan een terreur-be-
wind. Er is in Suriname
geen druppeltje rechtszeker
heid".
Heeft hij dan zijn buik niet vol
van de politiek? „Nou", zegt
hij, „Het is wel érg frustre
rend hoor. Maar er is in die
twee jaar na de staatsgreep
veel gepresteerd. Ik kon niet
in het machtsspel meeden
ken. Misschien had ik dat
wel méér moeten doen".
Aan het bewind na de staats
greep hebben aanvankelijk
nog vrij wat respectabele
meegedaan. Hoe
was dat mogelijk, terwijl
toch al velen van het begin
af aan hebben doorzien dat
van deze nieuwe machtheb
bers weinig goeds viel te
verwachten? Chin a Sen:
„Wij hebben ons verkeken.
Terwijl wij in de voortuin
bezig waren...". Hij maakt
de zin niet af, teneinde zich
te verweren tegen een be
schuldiging die hij in de
vraag bij nader inzien meent
op te merken. Hij spreekt
over zijn programma van
vier punten dat de vernieu
wing van Suriname moest
verzekeren: een nieuwe
grondwet; een referendum
over de grondwet; opheffing
van de noodtoestand; ver
kiezingen op grond van een
nieuwe wet op de politieke
partijen.
„Het ging mij om de naleving
daarvan, om een terugkeer
naar de parlementaire de
mocratie. Toen bleek dat dit
niet kon, dat men niet van
plan was daaraan oprecht
mee te werken, ben ik weg
gegaan. Toen was het afgelo
pen". (februari '82). Hij wil
niets zeggen voorlopig over
de rol van de jurist André
Haakmat, zijn vriend, die hij
vanwege eigen onervaren
heid in de politiek naar Su
riname terughaalde (februa
ri '80). Haakmat pendelde
tussen de macht van de mili
tairen en Chin a Sen en hij
verwijt de voormalige presi
dent en premier thans een
uiterst slap beleid. Beiden
hebben er thans behoefte
aan, zo lijkt het, te laten zien
dat in beginsel goedwillen
de civiele politici eigenlijk
machteloos waren tegen
over de 'gun-slingers' in de
kazernes.
„Ik ben bezig mijn ervaringen
van die twee jaar op schrift
te zetten", zegt Chin a Sen.
„Dat moet een boek worden
en daarom wil ik over Haak
mat nu niets zeggen". Hoe
moet dat gaan met een rege
ring in ballingschap? „Ik
heb er wel. aan gedacht,
maar ik heb geen staatsrech
telijke scholing. Ik weet er
te weinig van. Eerst wil ik in
Nederland (twee weken
lang) op een 'fact finding'
missie".
„Vroeger", voegt hij er nog
aan toe, „was het in Surina
me een kwestie van militai
re macht of een burgerlijk
bestuur. Nu is het een zaak
van een linkse dictatuur of
democratie".
ADVERTENTIE
Israël en Libanon stellen verschil
lende prioriteiten met betrek
king tot de vandaag begonnen
onderhandelingen. De Libane-
zen hebben herhaaldelijk ver
klaard dat de terugtrekking van
alle buitenlandse troepen van
hun grondgebied en het herstel
van de volledige soevereiniteit
van de Libanese regering hun
voornaamste doelstellingen zijn.
Maar een hooggeplaatste Israëli-
BEIROET (AFP) - Een bus van
het Israëlische leger is gistermid
dag in de buurt van de Zuidliba-
nese plaats Ghazieh, ten zuiden
van Sidon, in een hinderlaag te
rechtgekomen. Hierbij zijn twee
Israëlische soldaten gedood en
zeven gewond. Dit hebben cor
respondenten in het gebied ge
meld.
De bus is beschoten door onbeken
den die later wisten te ontko
men. Israëlische troepen hebben
direkt na het incident de omge
ving afgegrendeld en* een
zoekaktie ingesteld naar de da
ders.
De Israëlische militaire autoritei
ten in Jeruzalem hebben gezegd
dat er géén doden zijn gevallen.
Er zou slechts een Israëlische
soldaat zijn gewond.
sche regeringsfunctionaris gaf te
kennen dat voor Israël andere
prioriteiten gelden. De voor
naamste zorg van de regering-
Begin is volgens hem de norma
lisering van de betrekkingen met
Libanon. Jeruzalem wil dat er
een einde komt aan de staat van
oorlog. Ze streeft open grenzen
en een vrij handelsverkeer tus
sen de beide landen na.
Op de tweede plaats wil Israël een
regeling die veiligheid van
Noord-Israél garandeert. Ze be
pleit de instelling van een veilig
heidszone van 45 kilometer in
Zuid-Libanon. De Israëlische re
gering sluit niet uit dat majoor
Haddad, sinds lang een Libanese
bondgenoot van Israël, hierbij
een rol krijgt toebedeeld. Ten
slotte wil Israël ook spreken over
de terugtrekking van de buiten
landse troepen uit Libanon. "Dit
is ons prioriteitenschema, we ho
pen dat de andere kant daarte
gen geen protest zal aanteke
nen", aldus de Israëlische rege
ringsfunctionaris.
Maar berichten over een Libanees
werkdocument voor de bespre
kingen maken duidelijk dat er
wel Libanese protesten zijn te
verwachten. Volgens een Liba
nees nieuwsagentschap, dat goe
de kontakten heeft met de Liba
nese president Amin Gemayel,
legt de Libanese regering de na
druk op een terugtrekking van
de troepen en wil ze niets weten
van een blijvende rol van Israël
in Zuid-Libanon, direkt of via
Haddad.
Het agentschap schrijft dat het
werkdokument vijf punten telt:
de terugtrekking van alle buiten
landse troepen, het herstel van
de volledige soevereiniteit van
de Libanese regering over Liba
non, internationale en vooral
Amerikaanse waarborgen, de
verwerping van Israëlische eisen
voor controleposten in Zuid-Li
banon, en "volledige naleving
van alle VN-resoluties" inzake de
Israëlische invasie in Libanon.
PALMA DE MALLORCA (AP) -
De Palestijnse leider Yasser Ara
fat en de Oostenrijkse kanselier
Bruno Kreisky zijn gisteren
meer dan twee uur bijeen ge
weest in het vakantieverblijf van
Kreisky op het Spaanse eiland
Mallorca.
De twee leiders spraken over "de
bevrijding van de Palestijnen en
het streven naar een oplossing
voor de problemen van het Pale
stijnse volk".
Het is niet bekend of zij ook spra
ken over een eventuele uitwisse
ling van krijgsgevangenen tus
sen Israël en de PLO.
Het weekblad Newsweek meldde
deze week dat er in Wenen voor
het eerst direkte kontakten wa
ren geweest tussen de PLO en Is
raël over de vrijlating.
Waarom Opel
J een goed voor-
nemen in 1983
is, kunt u zien op de Opel-
Nieuwjaarsshow bij alle
Opel-dealers. Want daar
kunt u kennismaken met
alle Opel-modellen 1983,
de nieuwe Opel Rekord,
de ekonomie van de
nieuwe diesels en de vele
speciale nieuwjaarsaan
biedingen, zoals de
Kadett Flash, de Ascona
Special, enz., enz. Boven
dien maakt iedere bezoe
ker kans op o.a een reis
naar Parijs voor het hele
gezin.
Uw Opel-dealer staat klaar om u feestelijk te ontvangen.
