y
Landbouwprijs beetje hoger
Visserij oorlog dreigt
Congres blijft
bij standpunt
Optimisme in Libanon
Iran zint op een
invasie van Irak
"lnleveren?lkdoe niet anders.
Maar van m'n Echte Boter blijven ze af
-c
Ongunstig voor boer, gunstig voor consument
Denen niet akkoord met EG-beleid
"Zelfmoord blanke
vakbondsman zeker
WOENSDAG 22 DECEMBER 1982
Buitenland
LONDEN (Reuter) Iran
werkt aan de voorbereidin
gen van een "grootscheepse
en krachtige invasie" in Irak
om een Iraakse raketaanval-
len van zondag te wreken.
Kolonel Sayad Shirazi, de be
velhebber van de Iraanse
grondstrijdkrachten, zei dat
de militaire deskundigen
plannen voorbereiden voor
een offensief in Irak. "Irak zal
spoedig een antwoord krij
gen voor zijn aanvallen op de
bewoners van Dezful. Maar
wij moeten ons geduld en to
lerantie bewaren om een slui
tend plan op te kunnen stel
len", zo zei Shirazi.
Tenminste 62 mensen werden
gedood, 300 gewond en ver-
scheidene honderden win
kels en huizen vernietigd bij
de Iraakse aanval met lange
afstand-raketten, die delen
van het centrum van de stad
raakten. Shirazi, een ortho
dox-islamitische officier, zei
verder dat de islamitische
strijdkrachten een "operatie
voorbereiden die groot
scheeps en krachtig zal zijn'*
De Iraanse voorzitter van het
parlement, Hodjatoleslam
Hashemi Rafsandjani, die
maandag reageerde op de
Iraakse aanval door de strijd
krachten op te roepen Irak
binnen te vallen, vroeg giste
ren de vredesmissies, die pro
beren een eind te maken aan
de ruim twee jaar durende
Golfoorlog, Teheran niet te
bezoeken. "Wij zgn moe ge
worden van deze heren die
hier komen zonder dat ze iets
nieuws te zeggen hebben",
aldus Rafsandjani.
Achtereenvolgende pogingen
van verschillende missies om
de vrede tussen beide buur
landen te herstellen hebben
gefaald, vooral omdat de zwa
re Iraanse eisen onaanvaard
baar zijn voor Bagdad. Het
jongste offensief tegen Irak
begon begin november toen
Iraanse troepen erin slaagden
Iraakse stellingen ten westen
van Dezful in te nemen en
ook enig gebied in de grens
streek veroverden.
Guatemala gaat
in op eisen
van ontvoerders
GUATEMALA-STAD (Reuter/
AFP) - De regering van Guate
mala heeft toegegeven aan een
eis van de ontvoerders van de
dochter van de president van
Honduras, die de publikatie wil
len van een door hen opgestelde
politieke verklaring.
In een regeringscommuniqué staat
dat het document in Guatemala
zal worden gepubliceerd, on
danks het feit dat daarin de rege
ring van dat land "beledigd"
wordt. De ontvoerders hekelen
in die verklaring "het imperialis
me" van de Verenigde Staten en
"de militaire dictatuur" in Gua
temala en Honduras.
BRUSSEL (GPD) - De Nederlandse boeren gaan een
moeilijk jaar tegemoet. De Europese Commissie wil de
landbouwprijzen het volgende seizoen met gemiddeld
5,5 procent laten stijgen, maar voor Nederland blijft daar
van door verschillende kortingen slechts een gemiddel
de van 1,8 procent stijging over. Voor de consument is de
geringe prijsstijging wel voordelig. De algemene kosten
van levensonderhoud in Nederland zullen met dit prijs
pakket slechts 0,3 procent omhoog gaan.
Vergeleken met een venvachte penseren. Rest dus
geldontwaarding in 1983 van
zo'n 5 procent, zijn de voorstel
len voor de Nederlandse land
bouw, zo erkende minister Braks
van landbouw gisteren in Brus
sel, „erg mager". Desondanks
had hij in deze economisch moei
lijke tijd „begrip voor de terug
houdende opstelling van de Eu
ropese Commissie". Hij noemde
de voorstellen daarom „een aan
vaardbaar uitgangspunt" voor de
verdere onderhandelingen in de
Europese ministerraad over de
uiteindelijke vaststelling van de
nieuwe landbouwprijzen, die per
1 april 1983 moeten ingaan.
De prijs voor zuivelprodukten (bo
ter en magere melkpoeder)
wordt door de Europese Com
missie het meest gedrukt, we
gens de bestaande overproduk-
tie. De minimumprijs voor deze
produkten stijgt daarom slechts
met 3,2 procent in plaats van 5,5
procent. De Nederlandse boeren
moeten echter ook nog eens 2,3
procent inleveren aan de subsi
dies die ze bij export krijgen om
de relatief dure gulden te com-
Halve fles
Sir Geoffrey Howe, de Britse
minister van financiën, heeft
voor de kerst een halflege fles
sherry gekregen.
"Tweeënveertig procent heeft
hij in de vorm van belasting
al opgedronken", zei een
woordvoerder van de Britse
wijnhandelaren. "Wij wilden
hem dat op een heel sugges
tieve manier duidelijk ma
ken".
Arabisch in VN
De Veiligheidsraad van de Ver
enigde Naties heeft het Ara
bisch er als zesde officiële
"werktaal" bijgekregen. De
andere talen zijn: Chinees,
Engels, Frans, Russisch en
Spaans.
Nancy's lip
Nancy Reagan, de echtgenote
van de Amerikaanse presi
dent, is geopereerd aan haar
bovenlip, waar een vorm van
huidkanker bleek te zitten.
Verdere behandeling is niet
noodzakelijk, aldus een com
muniqué van het Witte Huis.
Shakespeare
'anders'
Kroonpins Charles van Enge
land en zijn echtgenote Diana
hebben zich deze week ware
cultuurbarbaren getoond
door in plaats van een tekst
van Shakespeare de tekst van
een televisiereclame in te vul
len. Zij traden op in een
kerstgala van het Royal Ope
ra House, waarop leden van
opera- en balletgezelschap
pen traditiegetrouw satiri
sche tekstjes weggeven.
Niet om te
schieten
Drie inwoners van Estland zijn
veroordeeld tot gevangenis
straffen van twee tot drie jaar
omdat ze met een luchtbuks
op een portret van de overle
den president en partijleider
Brezjnjev hadden geschoten.
Het beschadigde portret
werd trouwens tijdens de
rechtszitting niet getoond.
ADVERTENTIE
prijsver
hoging voor de zuivel 0,9 pro
cent.
Ook in de graansector is momen
teel sprake van overproduktie.
Sinds enige tijd voert Europa
zelfs graan uit, dit tot groot onge
noegen van de grote concurrent,
de Verenigde Staten. Om de Eu
ropese prijzen wat meer aan de
wereldmarkt aan te passen en zo
de Amerikaanse bezwaren tegen
de Europese subsidies wat tege
moet te komen, heeft de Com
missie voor de granen slechts 3
procent prijsstijging voorge
steld. Ook de produktie van sui
kerbieten wil de Commissie af
remmen, door daarvoor een
prijsstijging van slechts 4 pro
cent toe te staan.
De gemiddelde prijsverhoging van
5,5 procent van alle Europese
landbouwprodukten steekt
scherp af tegen de 10,5 procent
die voor 1982 werd toegestaan en
de 7 procent die door de Europe
se boerenorganisaties als mini
mum werd genoemd om de boe-
reninkomens niet weer achteruit
te laten gaan. De Europese Com
missie wijst erop dat 1982 een
zeer goed landbouwjaar is ge
weest, dat de boeren een inko
mensstijging van zo'n 5 procent
reëel heeft opgebracht, na een
langdurige periode van achter
uitgang. Landbouwcommissaris
Dalsager vindt dat de boerenin-
komens nu niet weer moeten
gaan verslechteren: „We kunnen
niet het ene jaar gas geven en
dan weer gaan remmen".
Minister Braks uitte zich wat voor
zichtiger op dit punt. Hij wilde
geen eindoordeel geven, maar
neemt als uitgangspunt bij de
komende onderhandelingen dat
de boereninkomens niet meer
mogen verslechteren in vergelij
king met de inkomens in andere
sectoren. Als die inkomens ech
ter achteruit gaan, en daar ziet
het wel naar uit, dan kunnen de
inkomens in de landbouw ook
achteruit, zo viel uit de woorden
van ir. Braks op te maken.
Met de prijsvoorstellen heeft de
Europese Commissie ook willen
bereiken dat de landbouw lang
zaam maar zeker op de Europese
begroting minder geld in beslag
neemt ten gunste van andere
nuttige uitgaven. Op een totale
begroting van 56 miljard gulden
vergt de landbouw voor 1983 on
geveer 36 miljard. Afhankelijk
van de precieze uitgaven die sa
menhangen met de prijzen op de
wereldmarkt zal het aandeel van
de landbouw variëren van 60 tot
68 procent van de totale EG-uit-
gaven.
PHOENIX (AP) - De piloot van dit vliegtuigje in het Amerikaanse Phoenix zag al aankomen dat hij een
noodlanding moest maken. Tegen zijn vrouw, die bij hem in het toestel zat, zei hij dat zo zachtjes mogelijk te
zullen doen. Resultaat: een kapot dak van dit huis. Niemand was op dat moment thuis en alleen de vrouw van de
piloot liep lichte verwondingen op.
BRUSSEL (GPD) - Binnen de Eu
ropese Gemeenschap dreigt een
visserijoorlog nu Denemarken
de laatste pogingen om tot een
gezamenlijk visserijbeleid te ko
men heeft verworpen. De negen
andere lidstaten van de Europe
se Gemeenschap gaan nationale
maatregelen voorbereiden om
dat EG-visserijbeleid alsnog,
maar langs een omweg en zonder
medewerking van Denemarken,
van de grond te krijgen.
Het gaat hierbij om maatregelen
om de vangst op verschillende
zeevissoorten te beperken, die te
verdelen over de visserijlanden
en daarop controle uit te oefe
nen. Centraal in de regeling staat
voorts de toegang voor buiten
landse visseis in de belangrijke
Britse visserij wateren.
Hierover dreigt met name een bot
sing tussen Deense vissers en de
Britse marine De Britse visserij
minister Walker heeft al eerder
verklaard dat Groot-Brittannië
genoeg marineschepen heeft om
de Deense vissers buiten de Brit
se wateren te houden. „Ze kun
nen gearresteerd worden en boe
tes krijgen die kunnen oplopen
tot zo'n 50.000 pond (ruim
250.000 gulden)", zei Walker gis
teren in Brussel.
Minister Braks van landbouw en
visserij vond de Deense handel
wijze „geen manier van doen".
Zuidafrikaanse rechter:
99
JOHANNESBURG (Reuter) - Een
rechter in Johannesburg heeft
gisteren verklaard dat de blanke
vakbondsleider Neil Aggett, die
in de loop van dit jaar in gevan
genschap overleed, de hand aan
zichzelf sloeg en dat niemand op
strafbare wijze voor zijn dood
verantwoordelijk kan worden
gesteld. Rechter Petrus Kotze
deed uitspraak in het onderzoek
in de zaak-Aggett, die de eerste
blanke Zuidafrikaan was die in
hechtenis overleed. Hij werd op
5 februari opgehangen aange
troffen in zijn cel in het hoofdbu
reau van politie op het John-Vor-
sterplein in Johannesburg.
De politie maakte bekend dat hij
zelfmoord had gepleegd, maar
Aggetts familie geloofde dat niet.
"Zijn dood is niet veroorzaakt door
een op misdrijf neerkomende
handeling van een derde of dér-
den", aldus de uitspraak in een
overvolle rechtszaal.
Het hof hoorde 52 getuigen en had
43 zittingsdagen, waarmee het
onderzoek het langdurigste en
kostbaarste uit de Zuidafrikaan
se geschiedenis is geworden.
De vraag waarom het ging was of
Aggett door onheuse behande
ling tot zelfmoord was gedreven,
zoals werd aangevoerd door
George Bizos, hoofdraadsman
van de familie Aggett.
De negen landen zijn volgens
hem „verbitterd" over de Deense
opstelling. Ondanks vergaande
tegemoetkomingen zei de Deen
se regering gisteren onvoorwaar
delijk nee tegen de gemeen
schappelijke visserijvoorstellen.
De Deense regering zelf vond die
voorstellen nog wel aanvaard
baar, maar kon hiervoor geen
meerderheid krijgen in het
Deense parlement. De Deense
visserijminister Grove zei tegen
zijn Europese collega's dat een
ja-stem ogenblikkelijk tot de val
van zijn regering zou leiden.
Geen stemming
Een voorstel van de voorzitter van
de Europese Commissie, Thorn,
om het visserijbeleid gewoon bij
meerderheid van stemmen in de
visserijministerraad te laten aan
nemen, leed vervolgens schip
breuk. Groot-Brittannië, Frank
rijk en Griekenland steunden
Denemarken in de principiële
stellingname dat zo'n belangrij
ke zaak niet bij stemming, maar
slechts bij unanimiteit aanvaard
kan worden.
De Europese Commissie nam bij
gebrek aan een besluit van de
ministerraad vervolgens het heft
in eigen handen. Thorn verklaar
de dat men niet alleen het recht
maar ook de plicht heeft het ge
zamenlijke visserijbeleid alsnog
te realiseren via een in Brussel
goed te keuren en te coördineren
stelsel van nationale maatrege
len. De Denen is gedurende de
maandenlange onderhandelin
gen steeds voorgehouden dat ze
in die situatie er veel minder
goed van afkomen dan bij een
visserijakkoord.
In Denemarken bestaat echter de
hoop dat het Europese Hof van
Justitie zich zal uitspreken tegen
maatregelen van andere EG-lid-
staten die de Deense visserij zou
den beperken. De Denen base
ren zich hierbij op de afspraak
bij hun toetreding tot de Europe
se Gemeenschap, dat de visserij
wateren vanaf 1 januari 1983
weer helemaal vrij zouden zijn.
De Europese Commissie heeft gis
teravond nog nieuwe voorstellen
geformuleerd voor de verdeling
van de vangsten over de EG-vis-
serijlanden. In die voorstellen
mag Nederland onder andere
50.000 ton schol vangen, 26.900
ton kabeljauw, 15.900 ton haring,
15.800 ton tong en 35.000 ton ma
kreel.
De EG-visserijministers hebben
gisteravond laat overigens na
drukkelijk afgesproken dat de
laatste, gisteren door Denemar
ken verworpen compromisvoor
stellen voor het gezamelijke vis
serijbeleid toch op tafel zullen
blijven üggen tot 1 janauri, in de
hoop dat Denemarken op het
laatste moment nog zal bijdraai-
Geen geld MX-produktie
Aankoop Pershing later
Het Amerikaanse Congres
heeft voet bij stuk gehouden:
president Reagan krijgt geen
geld voor de bouw van de
eerste vijf MX-raketten, voor
dat hij een betere methode
heeft gevonden voor de op
stelling van dit nieuwste in
tercontinentale wapen. Bo
vendien heeft de volksverte
genwoordiging geweigerd
fondsen te geven voor de aan
koop van Pershing-2 raket
ten, omdat dit voor opstelling
in West-Duitsland bestemde
kernwapen tijdens een serie
proefnemingen nog maar één
succesvolle vlucht heeft ge
maakt over korte afstand.
Wel zullen, als de technische
problemen zijn opgelost, via
een aanvullende wet midde
len beschikbaar kunnen ko
men. Met de bouw van de vijf
MX-raketten was bijna een
miljard dollar gemoeid; voor
de Pershiqg-2 vroeg Reagan
een half miijard dollar.
door
Henk Kolb
President Reagan heeft giste
ren de wet getekend, die hem
weliswaar 232 miljard dollar
in handen geeft om uit te ge
ven aan de Amerikaanse de
fensie, doch tevens een poli
tieke nederlaag bezegelt,
waarvan de dimensies in de
loop van 1983 zullen worden
afgepaald. Pas na 1 maart
mag hij met een nieuwe opzet
komen om de MX-raket pa
raat te maken, en daarna
heeft het Congres dan 45 da
gen de tijd om die goed te
keuren of te verwerpen.
In de partijverhoudingen bin
nen de Senaat is na de jong
ste verkiezingen mets veran
derd, maar in het nieuwe
Huis van Afgevaardigden dat
op 3 januari aantreedt, heb
ben de Democraten hun
meerderheid versterkt, onder
anderen met kandidaten die
grote sympathie koesteren
voor de beweging die weder
zijdse bevriezing van de
kernarsenalen eist. Het lijkt
zeker dat een motie in die
richting, dit jaar met twee
stemmen meerderheid in het
Huis verworpen, in 1983 wél
zal worden aangenomen.
Reagan zal met alleen in het
Huis van Afgevaardigden,
maar tevens in de Senaat met
buitengewoon goede papie
ren moeten komen om de
parlementariërs ervan te
overtuigen dat de MX het wa
pen is waarmee de VS zich te
gen een Russische nucleaire
overval ('first strike') moeten
beschermen.
Niet alleen tegenstanders van
kernwapens zijn tegen deze
Amerikaanse machtsont
plooiing, vooral berustend op
de veronderstelling dat de
Russen denken aan een kern
oorlog die ruimte laat voor
een overwinnaar. Ook onder
degenen die Reagans stand
punt delen, dat de Ameri
kaanse kernmacht moet wor
den versterkt (en die zijn er in
beide politieke partijen) ryst
twijfel of de MX het voorge
schreven middel is.
In de wet op de overheidsuitga
ven, die Reagan nu heeft on
dertekend, nadat een uitge
put Congres in continu-ver-
gadenngen en zo nu en dan
op veldbedden in het Capitol
wat rustend, een compromis
had bereikt, staat wat defen
sie aangaat ook: beperking
van de Amerikaanse troepen
in Europa tot 315.700 man.
Reagan, die een sterkte wilde
van 320.000, kan daartoe als
nog om redenen van nationa
le veiligheid besluiten. Een
Senaatscommissie beoogde
een vermindering met 18.900
man, een maatregel die vol
gens het Witte Huis en een
groot deel van de volksverte
genwoordiging de NAVO
grote schade zou berokke
nen. Voorts beperking van de
fondsen voor de aanschaf van
A-10 gevechtsvliegtuigen 29
miljoen dollar in plaats van
357 miljoen.
De volksvertegenwoordiging
heeft Reagans plannen voor
de oprichting van een op Cu
ba gerichte Amerikaanse pro-
paganda-zender, naar het
voorbeeld van Radio Liberty
en Radio Free Europe, ge
schrapt.
Het Witte Huis is inmiddels be
gonnen de coulissen te plaat
sen, waarmee het resultaat
van de debatten over de toe
wijzingen voor dit fiscale jaar
toch nog tot een overwinning
voor Reagan kan worden ver
klaard. Binnen het raam van
het compromis heeft het par
lement ervan afgezien de pre
sident een werkverschaf
fingsprogramma op te drin
gen, maar op andere punten
heeft hij zo ongeveer gekre
gen wat hij wenste, zei een
woordvoerder van de presi
dent.
Aan defensie-uitgaven heeft
Reagan bijna tien miljard
moeten inleveren. In plaats
van de 7 procent verhoging
die de president voor de
Amerikaanse herbewapening
nodig acht, blijft het bij 6.
Nu spoedig onderhandelen
BEIROET fUPI/Reuter) - Premier Chaffic Wazzan
van Libanon heeft gezegd dat alle buitenlandse troe
pen het land vóór half februari verlaten moeten heb
ben. Hij zei dit gisteren na afloop van een onder
houd met president Amin Gemayel De voorberei
dingen voor de onderhandelingen over het vertrek
van de buitenlandse troepen kwamen afgelopen
zondag in een stroomversnelling na de Israëlische
concessie dat de besprekingen niet meer per se in
Jeruzalem moeten worden gehouden.
Wazzan vertelde aanwezige verslaggevers dat Libanon
de keuze van de stad waar onderhandeld zal worden
over zal laten aan de Verenigde Staten, die een voor
keur lijken te hebben voor Rome. Hij zei verder dat
Israël zijn instemming had betuigd met het principe
"zeer spoedig onderhandelingen te beginnen, waar
schijnlijk vóór Kerstmis".
Het groeiende optimisme over een snel begin van de
onderhandelingen, zeven maanden na de Israëli
sche invasie in Libanon, viel samen met een dag van
ongewone kalmte in het door Israël gecontroleerde
Shouf-gebergte ten oosten van Beiroet en in de door
Syrische militairen beheerste stad Tripoli In de
Shoui, waar maandag nog zware gevechten gemeld
werden waarbg 19 mensen het leven lieten, was het
rustig op wat sporadisch geweervuur na In de
Noordlibanese havenstad Tripoli, waar eerder deze
maand meer dan 50 mensen om het leven kwamen
bij pro- en anti-Syrische gevechten, lukte het de Li
banese politie voor het eerst sinds 7 december in de
buurt tc patrouilleren
Terwijl regeringsfunctionarissen de laatste hand leg
den aan een werkdocument voor de langverwachte
onderhandelingen, bevestigde Wazzan dat een van
de punten in het document het voorstel is dat Israë
lische, Syrische en Palestijnse troepen zich in de
eerste fase terugtrekken tot 15 km van hun posities
rond Beiroet Hierdoor zou de meest voorin'
ven positie van Israël in Libanon bg Damour, ten
zuiden van Beiroet, komen te liggen, en die van de
Syriers on Palcstijm-n m d* - U Bl 1. I
bij de Syrische grens. Wazzan zei dat de operatie op
15 februari beemdigd moest zgn. Dat is de datum
waarover de Libanese minister van buitenlandse za
ken, Elie Salem, overeenstemming bereikte tgdens
een gesprek met de Amerikaanse president Reagan
in Washington vonge week.
ADVERTENTIE
Voor veel mensen is Echte Boter
het laatste waar ze op bezuinigen.
Geen wonder. Want Echte Boter is lekkerder.
En lichter verteerbaar.
En er zitten natuurlijke vitaminen in.
Niet te versmaden.