iike 'Eetkamer
'litteris' grijpt te hoog
c
c
D
Amsterdams
Volkstoneel
verdwijnt
'Verpletterende'
Chr. Mannenkoor
Bij Haagse Comedie
Met Shakespeares 'Driekoningenavond'
Scheepvaart
DEN HAAG - Le voorkeur voor
stukken die een flinke dosis
speelsheid en virtuoos ensem-
blewerk eisen, is de Haagse Co-
medie in voor en tegenspoed bij
gebleven. In het verleden leidde
dat tot een reeks briljant gespeel
de komedies en veredelde kluch
ten, meestal van Franse of Engel
se origine in de Koninklijke
Schouwburg, tegenwoordig
wordt het geconcretiseerd in col
lages, halve musicals of moderne
Amerikaanse komedies in het
HOT. De voorstelling van "De
Eetkamer" van A.R. Gurney jr.,
die gisteravond in een bewer
king van Peter Hoeksema in pre
mière ging, is een van de aan-
AMSTERDAM - De Stichting
Het Amsterdamse Volksto
neel zal voor het nieuwe sei
zoen '83/'84 geen subsidie
meer aanvragen. Dit bete
kent vrijwel zeker dat het
toneelgezelschap dat on
langs in de Leidse Schouw
burg met pover resultaat 'De
gebochelde' in premiere
heeft gebracht, in de loop
van het volgend jaar zal op
houden te bestaan.
Volgens de voorzitter van het
stichtingsbestuur, A. Heer
tje, is sprake van een ge
brekkige belangstelling
voor de voorstellingen van
het gezelschap. Het spelen
voor lege zalen rechtvaar
digt de aanvraag van subsi
die niet. De contracten van
de 26 medewerkers van het
toneelgezelschap zullen per
16 april 1983 worden opge
zegd, aldus Heertje.
Clara Malraux, de eerste
vrouw van André Malraux,
die ook zelf verscheidene
boeken heeft geschreven, is
op 84-jarige leeftijd overle
den.
Clara Malraux, geboren
Goldschmidt, ontmoette de
auteur van "La condition hu-
maine" in 1920. een leefde ge
durende twintig jaar met
hem samen.
trekkelijkste produkties gewor
den die in de afgelopen jaren in
de voormalige kerk aan de Oran
jebuitensingel te zien zijn ge
weest. Zes acteurs en actrices
spelen onder regie van Carl van
der Plas een indrukwekkende
hoeveelheid rollen in twintig los
se scènes die elkaar in hoge snel
heid opvolgen of in elkaar over
lopen. Het verbindende element
is de plaats van handeling: een
statige, ouderwetse, eetkamer
met het bijpassende meubilair.
Bij zijn schildering van wat zich
zoal in een dergelijke kamer kan
afspelen, heeft Gurney zich
klaarblijkelijk laten leiden door
een onbegrensde fantasie. Een
scala van situaties passeert na
melijk de revue, van kinderfeest
je via generatieconflicten en
overspel tot de voorbereidingen
voor een begrafenis, zonder dat
de auteur zijn toevlucht hoefde
te nemen tot de voorspelbare
driehoek van geboorte, huwelijk
en dood in hun meest directe
vorm. Humor heeft daarbij de
overhand en het is bovendien
een aanstekelijk soort humor,
onverschillig of de context er een
mild of wrang tintje aan geeft.
Op gepaste tijden gaat Gurney
echter ook op de serieuze toer en
dan komt hij tot opmerkelijk mi
ni-tragedies, voornamelijk rond
eenzaamheid, desillusies en rela-
tieproblematiek. Knap is boven
dien de manier waarop hij in een
aantal luchtiger scènes, meestal
aan het slot ervan, ook een venij
nig angeltje weet te verwerken.
De verpalddng van al zijn inten
ties in dialogen die Noël Coward
in herinnering roepen, karakteri
seert hem bovendien (in positie
ve zin) tot een toneelschrijver
van de oude stempel. De hand
van Hoeksema is in dit alles
vooral merkbaar in een Haagse
(of "Wassenaarse") kleuring van
verschillende scènes, maar het
clichématige daarin wordt in
toom gehouden door de inventi
viteit waarmee bepaalde milieu-
karakteristieken ten tonele wor
den gevoerd. De regie van Carl
van der Plas heeft er een flitsend
geheel van gemaakt dat gepre
senteerd wordt als pretentieloos
amusement, maar waarin via
knappe overgangen opeens een
aangrijpende ondertoon kan
doorbreken. Bovendien - en dat
is wel heel belangrijk - is hij er
over het algemeen in geslaagd
een duidelijke differentiatie aan
de laten brengen tussen de diver
se rollen die steeds door één en
dezelfde speler vertolkt worden.
Bewonderswaardig waren de ty
peringen door Kees Coolen, die
overigensook een paar van de
dankbaarste rollen had, maar hij
werd op de voet gevolgd door
Rick Nicolet en de overigen. Het
uitbuiten van voor de hand lig
gende effecten kon niet altijd
vermeden worden, maar zelden
of nooit verviel men in een goed
koop "mannetjes maken".
PAUL KORENHOF.
Kees Coolen en Guusje Westermann in 'De eetkamer'
LEIDEN - Traditiegetrouw
betrad het Rijnlands Christe
lijk Mannenkoor zingend met
een kaars in de hand de don
kere Stadsgehoorzaal voor
het jaarlijkse kerstconcert.
Onder leiding van Sander
van Marion werd een keur
van bekende kerstliederen en
stukken in kerstsfeer ten ge
hore gebracht, met overtui
ging gezongen en met kenne
lijke vreugde door de volle
zaal meebeleefd Sander van
Marion leidt het koor met
strakke hand en weet wel
haast theatrale effecten in dy
namisch opzicht te bereiken:
het fortissimo uit deze 130
mann enkel en was tenminste
verpletterend! Het uitvoerige
programma werd verleven
digd door de medewerking
van instrumentale en vocale
solisten. Van de dichteres
Nel Benschop declameerde
Wilma de Graaf een drietal
gedichten. Verdien Steunen
berg (fluit), Han Ka paan (ho
bo), Diana de Vries en Saskia
Vol (beiden harp) verzorgden
in wisselende combinaties de
instrumentale intermezzi en
steunden de orgel- en piano
begeleidingen van Addy de
Jong.
Zangtechnische problemen
overschaduwden het aandeel
van de sopraan Patsy Gilli-
land. Haar stem, die in het
middenregister een mooie
ronde klank heeft, wordt in
hoge liggingen geknepen en
vlak, en verliest dan alle
kleur. Bovendien had ze in de
hoogte te kampen met into
natie-problemen. De bas Pie-
ter van Egmond verraste met
een goed gecultiveerde stem
met een groot volume, die
mettertijd nog zal moeten
winnen aan soepelheid en
een meer genuanceerde ex
pressie.
Een kerstconcert is méér dan
een gewoon concert: voor de
aanwezigen was de inhoud
van het gebodene een lang
durig en warm applaus
waard.
MIES ALBERDA.
VRIJDAG 17 DECEMBER 1982
Kunst
Een scène uit Shakespeares 'Driekoningenavond' bij 'Litteris Sacrum'.
LEIDEN - In het werk van veel
grote schrijvers onderscheidt
men in de traditionele literatuur
geschiedenissen vaak verschil
lende perioden. Zo zou 'Twelfth
Night or What You Will' (Drieko
ningenavond) van William Sha
kespeare behoren tot de belang
rijkste werken uit zijn tweede pe
riode, die rond 1600 valt. Daarna
volgen dan de grote werken als
Julius Caesar, Hamlet, Othello
en Machbeth.
Voor deze komedie 'Driekoningen
avond' heeft de toneelvereniging
'Litteris Sacrum' gekozen, die
blijkbaar nu eens een Shakes
peare op het repertoire wilde ne
men. Het is zeer de vraag, of men
daarmee niet te hoog heeft gegre
pen. Na het zien van de voorstel
ling gisteravond in de Leidse
Schouwburg moet deze vraag
bevestigend beantwoord wor
den.
Dat een amateurvereniging als
•Litteris Sacrum' een ambitieuze
repertoire-keuze nastreeft en ze
ker niet voor de gemakkelijkste
weg kiest, is prima. Alleen is het
risico daarbij, dat men zich op de
onderneming verkijkt. Het is dan
niet juist om in een bespreking
van de opvoering van het geico-
zen stuk alleen maar naar de goe
de bedoeling te verwijzen. Ook al
is die bedoeling goed, is de inzet
optimaal en zijn kostuums en de
cor verzorgd. Het stuk miste de
nodige vaart en glans, zodat de
voorstelling nogal lang leek te
duren.
Voor niet-professionele acteurs is
het dikwijls moeilijk om bij ge
wone spreektaal het opzegtoon
tje te vermijden en de teksten op
een natuurlijke wijze uit te spre
ken. Slechts zeer grote professio
nele acteurs is het gegeven om
teksten in een niet-alledaagse
vorm, zoals verzen e.d., toch aan
vaardbaar te maken. Uit de
mond van amateurs klinken zul-
ken niet-alledaagse teksten al
gauw erg houterig; en dat be
derft het kijkplezier. Daarom is
de keuze dus niet goed.
Het verhaal is vrij eenvoudig. Her
tog Orsino bemint Olivia. Om
haar voor zich te winnen stuurt
hij zijn knecht Cesario. Deze is
echter in werkelijkheid het meis
je Viola. Olivia verafschuwt Orsi
no en wordt op Cesario verliefd;
Viola op haar beurt bemint Orsi
no. Eind goed, al goed; wanneer
de verloren gewaande tweeling
broer van Olivia, Sebastiaan, op
duikt Daarnaast spelen nevenin
triges rond Malvolio, de baron
nen Tobias en André, de nar en
de hofdame een ministens even
belangrijke rol.
Marijke Heestermans-Buck heeft
aanvankelijk als de tweeling Vio
la en Sebastiaan een dubbelrol.
Aan het slot, wanneer Viola èn
Sebastiaan op toneel moeten
zijn, wordt de dubbelrol overge
nomen door Hein Snijders, die
ook de nar speelt. Dat is verwar
rend - het is niet duidelijk, waar
om regisseur Kees Schutte voor
deze dubbele dubbelrol heeft ge
kozen: het is toch geen dwingen
de eis van dit stuk?! De regisseur
trad overigens ook zelf op in de
rol van Malvolio.
Eric Pul speelde Orsino, Annelies
Boschloo-Kruit een hofdame en
Simone Snijders-Wolthuis speel
de Olivia. Joop Segaar en Jan de
Graaff hadden zichtbaar plezier
in hun rol van baronnen: toch
moeten zij voor een zekere over
drijving oppassen. Daarnaast
waren er nog enkele kleine rol
len. Zaterdag a.s. heeft er nog
een tweede voorstelling plaats in
de Muzenhof in Leiderdorp.
WIJNAND ZEILSTRA.
Bioscopen
LEIDEN
LUXOR, 121239. "Annie", a.l. Dag.:
14.30,19.00 en 21.30 uur, zo.: 14.00,16.30,
19.00 en 21.30 uur.
LIDO I, 124130. "E. T.", a.l. Dag.: 14.30,
19.00 en 21.15 uur, zo.: 14.30,16.45, 19.00
en 21.15 uur.
LIDO II, 124130. "De boezemvriend",
a.l. Dag.: 14.30, 19.00 en 21.15 uur, zo.:
14.30, 16.45, 19.00 en 21.15 uur.
LIDO III, 124130. "Poltergeist", 16 jaar.
Dag.: 14.30,19.00 en 21.15 uur, zo.: 14.30,
16.45,19.00 en 21.15 uur.
LIDO IV, 124130. "Het geheim van de
nimh", a.l. Dag.: 14.30, 19.00 en 21.15
uur, zo.: 14.30, 16.45, 19.00 en 21.15 uur.
STUDIO, 133210. "De boezemvriend",
a.l. Dag.: 14.30, 19.00 en 21.15 uur, zo.:
14.30, 16.45, 19.00 en 21.15 uur.
TRIANON, 123875. "Slapstick", a.l.
Dag.: 14.30,19.00 en 21.15 uur, zo.: 14.15,
16.30, 19.00 en 21.15 uur.
REX, 125414. "Bruisende brunettes", 16
jaar. Dag. 14.30, 19.00 en 21.15 uur.
Nachtvoorstelling: "Jeugdig speel
goed", 16 jaar. Vr.: 23.30 uur.
ALPHEN AAN DEN RIJN
(voor reserveringen: 01720-20800)
EUROCINEMA I en II "E. T.", a.l. Dag.:
13.30,18.30 en 21.00 uur, zo.: 13.30,16.00,
18.30 en 21.00 uur.
Nachtvoorstelling I en II: "Jaws I" en
"E. T.", 16 jaar. Za.: 24.00 uur.
EUROCINEMA III. "De boezem
vriend", a l. Dag.: 13.30, 18.45 en 21.15
uur, zo.: 13.45, 16.15, 18.45 en 21.15 uur.
Nachtvoorstelling: "Paspoort naar het
pomoparadijs", 18 jaar. Za.: 24.00 uur.
EUROCINEMA IV. "Poltergeist", 16
jaar. Dag.: 18.45 en 21.15 uur, do., vr.,
ma. en di. ook: 13.30 uur, zo.: 16.15,18.45
en 21.15 uur.
Kindermatinee: "Pinokkio", a.l. Za., zo.
en wo.: 13.45 uur.
Nachtvoorstelling: "Poltergeist", 16
jaar. Za.: 24.00 uur.
VOORSCHOTEN
(voor reserveringen 01717-4354)
GREENWAY. "Monty Python's life of
Brian", 16 jaar. Do.: 20.30 uur, vr. en za.:
21.30 uur, ma. t/m wo.: 21.00 uur.
"Honky Tonk Freeway", a.L Vr.: 19.30
uur, za.: 15.45 en 19.30 uur, zo.: 15.45 en
18.30 uur, ma. t/m wo. 15.45 en 19.00 uur.
Kindermatinee: "Billy Turf, haantje de
voorste", a.l.
Scheepvaartinformatie over
de grote en kleine vaart
kunt u van maandag tot en
met vrijdag telefonisch ver
krijgen via nummer
071-144941, toestel 218. Bel
len tussen 9 en 12 uur.
Exposities
Oegstgeest - Kunstcentrum Lange-
vaart, expositie An Biesot, Ton de Bruin
Marianne Koster, Fanny Mazure, tot 4/1,
di t/m vr van 13.30-17.30 uur, vr 19-21
uur en za van 12-17 uur.
Museum Boerhave Tentoonstelling
over Antoni van Leeuwenhoek, tot 1/5,
ma t/m za van 10-16 uur en zo van 13-16
Art-tea House Oude Rijn - Stille Mare
4, expositie symbolische poppen Renee
van Lint, tot 15/12, di t/m za 10-19 uur,
do van 10-21 uur zo van 11-18 uur, ma
12-18 uur.
Lakenhal - Leidse Atliers III: Krijn
Giezen, Fer Hakkaart en Frans de Wit.
tot 2/1,
De Bange Duivel - Rijndijkstraat 4, ex
positie van Lydia Luyten, wandkleden
en aquarellen, Pol Jong, etsen en teke
ningen, Arthur Puts, linosneden, tot 24/
12, dag. 13-17 uur.
Rijksmuseum voor Volkenkunde - ten
toonstelling van Japanse prentkunst,
tot 9/1, ma t/m za van 10-17 uur, zo en
13-17 uur.
CITY 1. "Megaforce", a.l. Do.: 14.45
20.00 uur, vr., za. en zo.: 14.45, 18.45
21.15 uur, ma. en di.: 20.00 uur, wo.:
14.45 en 20.00 uur.
CITY 2. "Invasion of the bodysnat-
chers", a.l. Zelfde tijden als City 1.
CITY 3. "Monty Python and the Holy
Grail", 12 jaar. Zelfde tijden als City 1.
CITY 4. "Inside Jennifer Welsh", 18
jaar. Do.: 14.45 en 20.00 uur, vr.: 14.45,
18.45 en 21.15 uur.
wo.: 20.00 uur.
Kindermatinee: "Sjors en Sjimmie
de toverring". Za. en wo.: 14.30 uur.
Galerie Van der Vlist - Botermarkt 3.
"Kunst als geschenk", Willy Belinfantt
pastels en grafiek; Machteld Hooyen
gouaches, Denkor tekeningen, nov en
door de Rudolf Steinerschool,
woe., do. 10-20.30 uur, di., vr. 10-17.30
uur, za. 10-13 uur, tot 1/1.
Wassenaar - Auberge de Kieviet, kant
borduursels van Ena Stok-van Es
(EVE), tot 7/1, 9-12 en 15-19 uur (beh.
ma.).
Galerie Fenex - Botermarkt 26, foto's
van Han' Rotteveel, etsen van Twan
Hendriks, tot 20/12.
park, van de groep Reflex '82, t/m 19/12,
Ziekenhuizen
Bezoekuren St. Eusabeth-Ziekenhuis: hoofdverpleegkundig
Ongevallendienst
ziekenhuizen Leiden
Ongevallendienst elke dag Academisch
Ziekenhuis behalve van dinsdag 13.00
uur tot woensdag 13.00 uur (Diacones-
senhuis) en van vrijdag 13.00 uur tot za
terdag 13.00 uur (Elisabeth-ziekenhuis).
Bezoekuren
ziekenhuizen
Diaconessenhuis - doorlopende be
zoektijd van 16.00 uur toi 20.00 uur; met
uitzondering van:
- de kinder- en jongerenafdeling: dage
lijks van 14.00 uur tot 19.00 uur.
d^ afdeling intensieve zorg: uitslui-
Sportmedisch Advies Centrum:
Volwassenen: dagelijks van 14.00-14.45
en van 18.30-19.30 uur. Klasse afd: dage
lijks van 11.15-12.00 uur, van 14.00-14.45
uur en van 18.30-19.30 uur.
Kraamafdeling: dagelijks van 11.15-
12.00 uur (alleen voor echtgenoot) en
van 15.00-16.00 uur en van 18.30-19.30
Kinderafdeling: dagelijks van 15.00-
18.30 uur.
Afdeling C.C.U. (hartbewaking) dage
lijks van 14.00-14.30 uur en van 19.00-
19.30 uur.
Intensieve verpleging: dagelijks van
14.00-14.30 uur en van 19.00-19.30 uur.
Academisch /.lekenhuis
Elke dag: 14.15-15.00 uur en 18.30-19.30
Avondbezoekuur afdeling Verloskunde
18.00-19.00 uur.
Praematurenafdeling dagelijks van
14.30-14.45 uur en van 18.30-18.45 uur.
Bezoek aan ernstige patiënten
le kaarten verstrekken.
Bezoektijden Kinderkliniek:
Dagelijks 15.00-15.45 uur en 18.30-19.00
Bezoektijden kinderafdelingen
Elke dag: 14.15-15.00 uur en 18.30-19.00
uur. (Alleen voor ouders van kinderen
kart er een afwijkende tijd afgesproken
worden met de hoofdverpleegkundige).
Alphen aan den Rijn
Rijnoord:
Bezoektijden 's middags 14.30-15.15
uur, 's avonds 18.30-19.30 uur. Extra be
zoek voor de hartbewaking: 's ochtends
11.00-11.30 uur. Extra bezoek voor va
ders op de kraamafdeling: 's avonds
19.30-20.30 uur. Kinderafdeling 's mid
dags 14.30-15.30 uur, 's middags alleen
voor ouders 14.30-18.30 uur.
Geluidshinder
Schiphol
Klachten over geluidshinder van vlieg
verkeer van en naar Schiphol kunnen
dag en nacht worden gemeld bij het in
formatiecentrum Geluidshinder Schip
hol (tel: 020-175000).
A. Ik ga dan via het pork,over de f _.\cn achteren!
hoofdweg, langs het kanaal, en «rras A
je prei m
wortel. blaadje Uurtcr 1
kruidnagel en een plak
citroen. Zachte» 20 mi-
1 laten koken, v
_f Hier zit Ik diep genoeg L
Komaan, m'n bek erin J
Oef.'.dat zjin dikke
planken't ZaJ niet
ter snel licht goudbruin
Voeg na 5 minuten de
((Oud^lieuuis
17 december 1982
Honderd jaar geleden stond in
de krant:
- In een dorpje bij Lippstadt
in Duitschland is het volgende
ontzettende geval voorgeko
men. Een grondbezitter, die een
aardig bedrag voor verkocht
hout ontvangen had, sloot bij
zijn thuiskomst zijn ontvangst
in een kast en ging daarop
naar de herberg om onder het
genot van een glas bier van de
vermoeienissen des daags uit te
rusten, terwijl hij zijn twee
zoontjes ran negen en zeven ja
ren thuis liet. Kort nadat de va
der vertrokken was, kwam tn
het vertrek, waarin de twee jon
gens zich bevonden, met een
vreeselijk gebrul en met een bijl
gewapend, een man binnen,
wiens gezicht geheel zwart ge
maakt tras en die zelf geheel in
een dierenhuid gewikkeld was.
Hij vertelde den jongens, dat
hij de rechte duivel was en hen
mede zou nemen, zoo zij hem
niet zeiden, waar hun vader het
geld geborgen had. Zij wezen
hem de kast aan en verborgen
zich tn het aangrenzend ver
trek. De jongste, wien de wijze
van openmaken der kast ver
dacht voorkwam daar hij
meende, dat een duivel het wel
zonder breekijzer zou kunnen,
wees zijn broeder op het geweer
huns vaders, die het ran de
wand nam en het onmiddellijk
op den duivel afschoot, welke le
venloos ter aarde stortte. Thans
bleek het, dat het de vader zelf
was, die het nood tg gevonden
had zich zeiven te bestelen ten
einde uitstel eener betaling te
verkrijgen, waarvoor het ont
vangen bedrag niet voldoende
Vijftig jaar geleden
Het stoomschip "Bremen"
t>an den Noordduitschen Lloyd
heeft een nteuui snelheidsrecord
gevestigd voor den overtocht
naar Amerika. Het is gelukt
met dit schip den Oceaan over
tc iteken tn vier dagen, 15 uren
en 56 minuten.
In de Perzische hoofdstad
Teheran heerschl een pokkene
pidemie. Van de 422 personen,
die sinds 1 October j i door de
ziekte zijn aangetast, zijn er
reeds 258 overleden.