Loon metaal bevroren
Hoogste tijd voor
nieuwe hypotheek?
MMM
Beurs Amsterdam
-C
Nog snel onderzoek
levenskansen ADM
Geld prijscompensatie mogelijk naar jongeren
marktberichten
Van Aardenne wil af van
starre regels bedrijven
Intelligent
sparen bij Mees Hope
met deMeesrente-rekening.
Beufsoverzicht
DONDERDAG 9 DECEMBER 1982
Economie
PAGINA 21 l
Assurantiebelasting
De assurantiebelasting wordt ver
hoogd, zo blijkt uit een wetsont
werp van staatssecretaris Ko
ning (financiën). De verhoging
levert op jaarbasis een bedrag op
van 75 miljoen gulden. Voor ko
mend jaar wordt de opbrengst
van de verhoging geschat op on
geveer 45 miljoen gulden. De
verhoging gaat in op 1 maart.
De staatssecretaris heeft, onder
druk van de Raad van State, de
oorsponkelijke ingangsdatum
van de verhoging (1 januari)
moeten laten vallen. De raad oor
deelde namelijk die datum als te
bezwaarlijk voor het betrokken
bedrijfsleven.
Rentedaling
De rentedaling die eind 1981 is be
gonnen betekent voor de Neder
landse land- en tuinbouw op
jaarbasis een lastenverlichting
van ongeveer 1 miljard. Tegen
de achtergrond van een zich op
dit moment nog voortzettende
rentedaling mag deze ontwikke
ling van grote betekenis worden
beschouwd voor de lasten van de
Nederlandse agrariër. Dit zei ir.
P.J. Lardinois, voorzitter van de
hoofddirectie van de Rabobank,
gisteren tijdens de bondsjaarver-
gadering van de Land- en Tuin-
bouwbond LTB te Hillegom.
Wereldbank
De Wereldbank heeft dinsdag be
sloten de administratiekosten
voor leningen aan ontwikke
lingslanden te halveren van 1,5
tot 0,75 procent. De bank kan
zich dit veroorloven doordat
haar financiële positie is verbe
terd.
De Wereldbank dekt sinds het be
gin van het boekjaar 1983 in juli
een deel van haar kredietbehoef
te door het lenen van kortlopend
kapitaal, vooral op de Ameri
kaanse kapitaalmarkt.
Dat brengt mee dat minder rente
hoeft te worden betaald.
Saarstahl
De Westduitse regering heeft giste
ren besloten het in grote finan
ciële moeilijkheden verkerende
staalbedrijf Arbed-Saarstahl in
het Saarland (schulden in totaal
circa 2,5 miljard mark) met een
fors overbruggingskrediet van
150 miljoen mark voor dit jaar te
ondersteunen. Dat betekent dat
het staalconcern, waar 20.000
mensen werken, vooralsnog kan
blijven draaien.
Het heeft er lange tijd naar uitge
zien dat Arbed-Saarstahl dicht
zou gaan, wat voor de deelstaat
Saarland een catastrofe zou heb
ben betekend. In totaal gaat het
namelijk om circa 20.000 arbeids-
plaatsen (inclusief toeleverings
bedrijven), een derde van alle in
dustriële arbeidsplaatsen in dit
gebied. Volgens minister Otto
Graf Lambsdorfï (FDP) van eco
nomische zaken speelt in een en
kele andere deelstaat een onder
neming zo'n uiterst belangrijke
rol als Arbed-Saarstahl in het
Saarland, waar ruim een mihoen
DEN HAAG (GPD) - Nog voor het
einde van het jaar zal onderzocht
moeten zijn of er voor de Amster
damse Droogdok Maatschappij
(ADM) nog kans op een rendabe
le toekomst bestaat. Vandaag zal
blijken wie het onderzoek zullen
verrichten. Het zullen deskundi
gen („oude rotten in het vak") op
het gebied van de scheepsrepara-
tie zijn. Op het onderzoek werd
gisteren in de Tweede Kamer
door alle fracties aangedrongen.
Het bleef in de Kamer overigens
onduidelijk wat de regering zal
doen wanneer het onderzoek
voor de ADM gunstig uitpakt,
maar de werf tijdelijk toch met
verlies zal draaien. Minister van
economische zaken Van Aarden
ne liet gisteren andermaal weten
dat hij geen geld heeft voor om
vangrijke steunoperaties.
De directie en de vertegenwoordi
ging van het personeel van de
ADM zien het herstel in de twee-
de helft van komend jaar intre
den. Minister Van Aardenne
vreest dat men daarmee veel te
optimistische verwachtingen
koestert. Zijn informanten zien
het herstel niet eerder dan in
1984 komen. En dan is het vol
gens de minister nog de vraag of
de ADM daarvan volop zou kun
nen meeprofiteren.
De Tweede Kamer is eenstemmig
in haar opvatting dat de minister
de onderneming - de laatste repa-
ratiewerf in de Amsterdamse ha
ven - met zo snel mag laten val
len. De werkgelegenheid van
1600 ADM'ers is ermee gemoeid
alsmede die van 1000 mensen in
bedrijven die rechtstreeks van
de activiteiten by de ADM afhan
kelijk zijn.
Extra
Van Aardenne wilde de ADM gis
teren nog wel een extra 2,5 mil
joen gulden toezeggen om het
einde van het jaar zonder verdere
financiële problemen te kunnen
halen. Daar moest het volgens
hem bij blijven. „We doen er be
ter aan ons geld te steken in of
fensieve projecten, die toekomst
hebben en die nieuwe werkgele
genheid bieden. Dat geld moeten
we niet gaan uitgeven aan defen
sieve maatregelen, het in stand
houden van bedrijven die in
moeilijkheden zijn", zei de be
windsman.
De gemeente Amsterdam heeft gis
teren al laten weten dat zij even
tueel wil bijdragen, wanneer sa
men met anderen een soort
steunfonds zou moeten worden
gevormd. Er is Amsterdam, maar
ook omliggende gemeenten, veel
aan gelegen dat de ADM behou
den blijft. Sluiting van de werf
zou de werkloosheid in het ge
bied in één klap 8 procent groter
maken.
Volgens minister Van Aardenne
zou de werf overigens niet hele
maal hoeven te verdwijnen. Hü
meent dat zij in kleine omvang
wellicht zou kunnen blijven be
staan. Voor de andere partijen in
de kwestie is dat echter volstrekt
geen oplossing. Andere Neder
landse werven zouden het er bij
voorbeeld niet drukker door krij
gen. Eerder onderzoek heeft al
uitgewezen dat werk dat niet aan
de ADM wordt gegund, naar het
buitenland verdwijnt.
Verloofd
Heybroek en Co's Handel Maat
schappij NV te Amsterdam en
Caldic Holding BV te Rotterdam
zijn opnieuw in staat van verlo
ving. Nadat besprekingen over
een volledige samenwerking vo
rig jaar werden afgebroken heb
ben de twee bedrijven opnieuw
de koppen bij elkaar gestoken.
Verwacht wordt dat overeen
stemming kan worden bereikt,
aldus een gezamenlijke medede
ling.
KATWIJK AAN DEN RIJN - Groente
veiling. Datum van 8 december.
Boerekool per kg. 35-58, Groene kool 23-
30, Waspeen AI per kist 3,70-5,70, All
3,20-3,70, BI 4,50-8,50, Cl 3,10-4,70, CII
1,90-3,60, Breekpeen BI per kist 2,30, Cl
3,20-3,60, CII 3.00, Prei A per kg. 28-46,
Prei B per kg. 28, Peterselie (krul) 26-34.
Selderij bos 17-18, Knolselderij 37-56.
ZOETERMEER (ANP) -
Werkgevers en werkne
mers in de metaalindus
trie zullen de verplichting
tot uitbetaling van de
prijscompensatie per 31
december voor een perio
de van drie maanden op
schorten.
Dit heeft een woordvoerder van de
raad van overleg in de metaalin
dustrie, waarin de vakbonden en
de werkgeversorganisatie FME
over de arbeidsvoorwaarden pra
ten, gisteren meegedeeld.
Tijdens de opschortingsperiode
zullen werkgevers en werkne
mers gaan praten over het ge
bruik van dit geld ten behoeve
van werkgelegenheid. De op
schorting is een uitvloeisel van
het in november bereikte raam
akkoord tussen werkgevers en
werknemers in de Stichting van
de Arbeid over vormen van her
verdeling van arbeid tegen inle
vering van een deel van de loon
ruimte. Vorige week vrijdag
diende het kabinet een wetje in
dat de opschorting van cao-af
spraken regelt.
De metaal-cao is een van de groot
ste bedrijfstakovereenkomsten
in ons land, die op ongeveer
250.000 werknemers van toepas
sing is.
Gisteren hebben de vakbonden
(Industriebonden FNV en CNV,
Unie BLHP en het Hogere Me-
taalpersoneel HPME) en de
werkgevers, verenigd in de FME,
zich beraden op het akkoord in
de Stichting van de Arbeid en
daarin voldoende aanleiding ge
zien te gaan praten. De opschor
tingsperiode is volgens de ROM-
woordvoerder niet alleen be
doeld voor werkgelegenheids-
overleg, maar ook voor onder
handelingen over een nieuwe
cao. De bestaande cao loopt op 1
april 1983 af en voor die tijd wil
len de partijen een nieuwe, door
de achterban goedgekeurde
overeenkomst gesloten hebben.
Wat de opschorting van de prijs
compensatie betreft maken de
partijen het voorbehoud dat het
opschortingswetje tijdig en voor
zover van belang ongewijzigd
door het parlement zal worden
aanvaard.
Na het stichtingsakkoord uitte
FME-voorzitter en werkgevers-
onderhandelaar ir. W.J. Ter Hart
bedenkingen tegen het akkoord.
Na overleg met het VNO, de in
dustriële werkgeversorganisatie,
legde hij zich neer bij de over
eenkomst. Ter Hart ziet weinig in
algemene arbeidstijdverkorting
per week. Het akkoord, aanbeve
lingen aan de cao-partners, laat
echter vele manieren van herver
deling van arbeid open, waar
over gepraat kan worden. Het
geld zou bijvoorbeeld ook ge
bruikt kunnen worden voor be
strijding van de jeugdwerkloos
heid.
KRIMPEN AAN DEN IJSSEL -
Minister Van Aardenne (economi
sche zaken) heeft vanmiddag bij
de werf Van der Giessen-de Noord
een mamraoetloods voor het
(overdekt) bouwen van zeesche
pen in gebruik gesteld. Met een
hoogte van ongeveer de Domtoren
in Utrecht en een oppervlakte ge
lijk aan drie voetbalvelden is de
loods de grootste, ooit in Neder
land gebouwd.
De verwachting is dat het over
dekt bouwen zal leiden tot een
kwalitatief beter produkt en een
kostenbesparing van 15 procent,
doordat bij vorst kan worden
doorgewerkt.
Met orders voor drie container
schepen kan Van der Giessen-de
Noord vooruit tot en met 1984.
Daarna is het wachten op herstel
van de scheepsnieuwbouw. Dat
herstel is volgens Van Aardenne
niet voor 1986 te verwachten.
RODEN (ANP) - Minister Van Aardenne van economische zaken is van
plan binnen een half jaar voorstellen op tafel te leggen om de verstar
rende regelgeving voor het bedrijfsleven aan te pakken. Hij zei dat
gisteravond in Roden op een bjjeenkoihst van de werkgeversorganisa
tie NCW-noord.
De bureaucratie waaronder het bedrijfsleven gebukt gaat moet vermin
deren, aldus de minister. Dat leidt vaak tot lange en kostenverhogende
procedures, inschakeling van velerlei instanties en veel moeizaam
overleg. Van Aardenne zei verder dat een grotere maatschappelijke
waardering nodig is voor ondernemingsactiviteiten, naast de grotere
armslag die voor het bedrijfsleven moet ontstaan door beteugeling van
de lastendruk, beheersing van loonkosten en terugdringing van rente
lasten.
De minister zei zich te realiseren dat het door het kabinet uitgezette, op
economisch herstel gerichte beleid een zware wissel trekt op de bereid
heid van werkgeyers en vakbeweging om mee te werken aan het hand
haven van de solidariteit tussen de mensen die werk hebben en zu die
dat niet hebben. Met pijnstillende middelen kunnen wij echter de fun
damentele kwaal waaraan onze economie lijdt, niet genezen. Daarvoor
zijn ingrijpende operaties niet langer uit te stellen, aldus Van Aarden
ADVERTENTIE
Rente voorde maand
Hoge rente die maan
delijks vóóraf wordt
vastgesteld en bekend
gemaakt.
Maandelijks f3.000,-
vrij opneembaar
(in december f 6.000.-).
Uw gehele tegoed zonder
kosten beschikbaar voor
de aankoop van onroerend
goed Overige opnamen
2°o inhouding of
24 maanden opzegtermijn
BANK MEES HOPE NV
3ravenhage, Kneuterdijk 13; (070) 92 40 31;
Haarlem. Houtplein 8; (023) 31 59 50;
Nu de rente zo sterk is gedaald,
lijkt het aantrekkelijk om dure
hypotheken te vervangen door
goedkopere. De Vereniging Ei
gen Huis in Amersfoort heeft
een studie gemaakt naar de
mogelijkheden. In een uitvoe
rige handleiding worden alle
facetten bekeken. Daaruit
blijkt dat lang niet iedereen
voordeliger uit is met zo'n ver
nieuwing. Officieel moet men
de eerste hypotheek vervroegd
aflossen en een nieuwe nemen.
Ook kan men een zogenaamde
'oversluiting' onderhands met
de bank regelen.
Voor men besluit de huidige hy
potheek vervroegd af te lossen
en elders een nieuwe - tegen de
lagere dagrente - af te sluiten,
moet men eerst een aantal za
ken goed bekijken, adviseert
Eigen Huis.
Wanneer een huis een verkoop
waarde (executiewaarde) heeft
die lager is dan de totale nieuw
op te nemen hypotheek, dan is
een nieuwe hypotheek of niet
te krijgen, of slechts met een
hogere rente dan het basispeil
van de bank. Taxatie zal bijna
altijd nodig zyn en dat vergt
extra kosten. Voor een lening
met een gemeentegarantie
geldt dit niet Een taxatierap
port is niet nodig.
Bij hypotheken met gemeente
garantie kan een nieuwe hypo
theek slechts voor de overeen
komstige rest-looptijd worden
opgenomen (dus niet opnieuw
voor dertig jaar). Evenmin kan
men een hogere hypotheek ne
men dan het restant van de ou
de. De oversluitkosten moeten
dan zelf worden betaald, al
gauw 4000 tot 6000 gulden
Wanneer men niet de middelen
heeft om de oversluitkosten
zelf te betalen, dan moet het
geld worden geleend. Dat kan
door deze mee te financieren in
de hypotheek (behalve die met
gemeentegarantie). Een aparte
lening zou ook in aanmerking
kunnen komen. Maar dit is erg
duur en het renteverschil tus
sen de oude en nieuwe hypo
theek moet aanzienlek zijn om
enig voordeel te halen.
door
Harry Bouts
De banken kennen boetebepa
lingen bij algehele aflossing. In
de hypotheekakte staan de
voorwaarden hierover vermeld
en men kan dus zelf uitreke
nen hoeveel het gaat kosten.
Eigen Huis heeft in de handlei
ding de boetebepalingen van
de meeste hypotheekbanken
op een rijtje gezet
Vooral de banken die de zoge
naamde contante waarde (de
huidige waarde van de later te
ontvangen bedragen) in reke
ning brengen, maken een voor
deel bij het omwisselen van
een hypotheek haast onmoge
lijk, stelt de organisatie vast.
Een eventueel voordeel moet
dan komen van het verschil
tussen de dagrente van de ei
gen bank en die van de andere
geldverstrekker. Meestal is dat
verschil dan toch te klein om
nog voordeel op te leveren,
vooral ook door de bijkomen
de kosten.
Wanneer men een hypotheek
heeft die al enige jaren loopt
kan een extra verlichting wor
den verkregen door de nieuwe
hypotheek tegen weer dertig
jaar af te sluiten, of misschien
zelfs opnieuw voor veertig jaar
Afgezien van de lagere rente
heeft men dan ook een gerin
gere aflossingsverplichting in
de eerstkomende jaren.
De handleiding geeft voorts een
overzicht van de mogelijkheid
bij banken om een lopende le
ning onderhands over te slui
ten. In de hypotheekakte is
hierover niets te vinden. De
banken hebben hiervoor apar
te voorwaarden die op ieder
moment kunnen wijzigen.
Over het algemeen zijn deze
(boete)regelingen duurder dan
de bestaande. De bank 'be
perkt' het verlies door de klant
de kosten van een nieuwe hy
potheekakte te besparen.
Conclusies
Uit de handleiding van Eigen
Huis blijkt dat de berekenin
gen van de voor- en nadelen
zeer ingewikkeld zijn en beter
aan een deskundige kunnen
worden overgelaten. De orga
nisatie trekt de volgende con
clusies;
- Het renteverschil moet rond de
twee procent liggen voor aan
het overeluiten gedacht kan
worden.
- Onderhands oversluiten bij de
bestaande bankrelatie zal veel
al het goedkoopst blijken
Voorwaarde is daarbij wel dat
de bank een concurrerend
dagrente-percentage hanteert.
- Is in de hypotheekakte de zoge
naamde con tante-waarde boe
teclausule opgenomen dan
geeft oversluiten geen direct
voordeel. Deze boetebepaling
is gebaseerd op de contante
waarde van het renteverschil.
Men berekent de contante
waarde van het verschil in ren
ten. Het is al moeilijk deze re
geling duidelijk uit te leggen;
het berekenen van de kosten is
nog iets moeilijker Een voor
beeld maakt wel duidelijk hoe
hoog de boete kan zijn. Een
renteverschil van drieduizend
gulden gedurende vier jaar zou
bij een dagrente van tien pro
cent een contante waarde heb
ben van 9509,64 gulden
- Ook bij een hypotheek op basis
van een variabel rentepercen
tage heeft oversluiten geen zin.
tenzy men - bij de relatief lage
rentestand van dit moment
over wil stappen naar een lan
gere rentevaste penode
- Heeft men op de huidige lening
een gemeentegarantie dan is
het belangrijk deze te behou j
den. Zonder de garantie kan
men de hypotheek met meer I
onderbrengen als het te lenen
bedag hoger is dan 90 procent
van de huidige verkoopwaarde
van het huis. Men betaalt dan
een opslag op de rente omdat
men dan in een 'top-hypo
theek' komt.
Zeg nooit de oude hypotheek
op voordat het absoluut zeker
is dat een andere bank een li
ning wil verstrekken, aldus Ei
gen Huis.
"Halve baan kan niet
voor bondsbestuurder"
UTRECHT (ANP) - Een losse opmerking van voorzitter Freek Thomas
son van de Dienstenbond FNV, gisteren tijdens het congres van dc
bond in Utrecht, heeft veel rumoer veroorzaakt Aanleiding was het
vertrek van Marianne Ramak uit het bondsbestuur. Ze heeft een kind
gekregen en in verband daarmee heeft ze gekozen voor een deeltijd
baan als districtsbestuurder van de bond in Amsterdam
Toen Thomassen in zijn afscheidsspeech ze, dat deeltijdwerk voor een
bondsbestuurder onmogelijk zou zijn vanwege de lange en onregelma
tige werktijden reageerde het congres verontwaardigd In het arbeids
voorwaardenbeleid van de bond staat namelijk, dat deeltijdarbeid ook
voor hogere flincties moet kunnen worden ingevoerd.
DONDERDAG 9 DECEMBER 1982
ACTIEVE
AANDELEN
Nedlloyd Groep
30.10
OJV
13640
114.00
95.S0
8840
13,40
88.00
ïoeiio
129.00
18.00
BINNENLANDSE
AANDELEN
Idcert
Ctatfa-Kcy
Dril MIJ
Dorp eo co.
Douwr F.«bert»
Econosto
Km ba
Brik*
Furnrss
ld*5%PW
Gerofabr.
Goudamlt
Holl.S
HVA-Myrn eert.
lnlernatlo IV
Kempen Bei
Kiene S.
148.00 150.00b
144.00 143.80
33,20 32.50
177.00 178,50
178.00 179,50
11.90 11.70
143.00 142.00
214.00 215.00
270.00 280.00
Landre
Maclntoscb
Meneba
l'credle
Palembanc
Pont Hout
89.30
68.50 68.00
50.00 51,00c
167.50 107.00e
138.50 136.00
45.00 4540
65.00 65,00
32 00 30.50
168.00a 16.,. 00a
95.00 94 00
21.00b 21.00b
201 00 200.00
449.00 45040
Textiel Tw
Tllb^HypBk
Twijn»tra en (i
l'bblnk
WMF Stork
We»thavenAad 175.00 170.00
Wolten Samaon 76.50 7440
Wyen 26.00 25.60
Wijken Her 70.00 00.00e
BELEGGINGS
INSTITUTEN
ABN eend fond*
16630 168.50
ISIJO 120 O0
120 60 120.90
126.00 12630
185.50 185.00
136 50 137 00
163 00 183 50
118540 119000
11830
611.00 808 00
GOUD EN ZILVER
BUITENLANDS
GELD
Amenkeenae dollar 2.63
Z»-ee-d»e kroon lOOi
Ptnee mark (100)
Joeg dinar
Ier» pond
AMSTERDAM (ANP) - Dat het
kan verkeren was vandaag dui
dclijk op de Amsterdamse effec
tenbeurs te zien. Dinsdag was
geen prijs te hoog om over de ge
hele Unie stukken te verwerven,
vandaag sloeg de weegschaal
naar dc andere kant door en ver
drong men zich om zoveel moge
lijk aandelen af te stoten, waarbij
de prijs er niet toe deed
Daarentegen lag dc obligatiemarkt
als een dijk. De deze week be
haalde winsten van twee tot vier
punten konden gemakkelijk
worden behouden en dit weer
spiegelde de nog steeds voortdu
rende rentedaling. Vandaag ver
hoogde een aantal financiële in
stellingen de afgifteprgzen van
bank pand en spaarbrievcn.
waardoor de rendementen ver
der daalden en de handelsban
ken sloten zich wat verlagingen
van de hypotheekrente betreft
by de spaarbanken en verzeke
raars aan
KLM moest 8 inleveren op 141.
