c
Modelleren uit multiplex
Meubelelementen maken
Kruiswoord
Voorzetraam van 'kunstglas'
Vier produkten om
dak te repareren
Minolta camera
van het jaar
MAANDAG 29 NOVEMBER 1982
Extra
Ook voor goten en balkons
Bij een reparatie aan een (plat)
dak, dat vaak ineens kan
gaan lekken, heb je soms
meer dan één produkt nodig
Een poreuze plek kan ge
woonlijk snel en afdoende af
gestreken worden met een
plastisch materiaal, dat in al
lerlei soorten en merken te
koop is. Een echt gat vraagt
om een stevige 'wapening'.
En het kan je ook gebeuren
dat de reparatie tijdens een
regenbui moet worden uitge
voerd.
Voor het eerst is er nu een 'to
taal-pakket' voor dakrepara
tie verkrijgbaar. Het omvat
vier materialen, allemaal los
verkrijgbaar. Dakplast is een
met de kwast, roller of zelfs
de verfspuit verwerkbare
massa die in 'droge' omstan
digheden kan worden ge
bruikt.
Gaat het om een acute noodsi
tuatie, dan is Dakplast-Spe-
ciaal het middel om aan een
onverwachte lekkage een
einde te maken. Het kan zelfs
op een onder water staand
dak worden aangebracht, of
op een fors lekkende afvoer-
pljp.
Op gladde ondergronden, zoals
de zinken 'bak' van een lek
kende dakgoot, maakt de
eveneens tot het systeem be
horende 'Dakprimer' het re
paratieoppervlak geschikt
om 'dakplast' goed te laten
hechten (aanbrengen van
dakprimer moet wel onder
droge omstandigheden ge
beuren). En het 'Dakrepara-
tievlies' dicht, ingebed in een
laag dakplast, scheuren en
gaten stevig af. Zodra de
'plast' droog is, breng je nog
een laag aan, eventueel afge
werkt met 'dakplast spe
ciaal'.
Dit nieuwe, door Alabastine
ontwikkelde systeem, is ove
rigens niet alleen voor platte,
met bitumineuze materialen
of zink afgewerkte daken en
goten geschikt. Je kunt er
ook het oppervlak van bal
kons en terrassen mee behan
delen, aansluitingen van af
voerpijpen mee afdichten,
die pijp zelf repareren (gaten
dichten, opengesprongen na
den van zinken pijpen afslui
ten). Ook op kunststof-golf
platen, aluminium, glas enz.
is het systeem bruikbaar.
Een 'kritisch lekpunt' is bij
voorbeeld een rookafvoer-
pijp van de c.v., door een plat
dak stekend. Met de juiste
keuze uit de vier bestandde
len van het nieuwe Alabasti-
ne-dakreparatiesysteem is
aan die narigheid snel een
eind gemaakt.
Naast de al bestaande voorze
tramen is er een nieuw sys
teem verschenen. Het is ge
baseerd op een zo eenvoudig
mogelijke montagemethode,
veelzijdige toepasbaarheid
en een zo laag mogelijke
prijs.
Het systeem omvat profielen,
waarbij men kan kiezen tus
sen plastic (in wit en bruin)
die met een reeds aange
brachte lijmlaag kunnen wor
den bevestigd en aluminium.
Als het voorzetraam met
plastic profielen wordt ge
monteerd, is er sprake van
een 'vaste' constructie: met
aluminium profielen kan zo
wel een scharnierend (klap
baar) als schuifbaar voorze
traam gemaakt worden.
Het meest opmerkelijke van
het nieuwe systeem is dat het
'glas' van acryl is. Kunstglas
dus; onbreekbaar, vry ge
makkelijk op maat te maken,
licht in gewicht en een stuk
goedkoper dan glas. Wel: sta
tisch (trekt stof aan) en ietwat
'vertekenend'. Een grote
plaat kan opgerold in de auto
worden meegenomen; dat is
weer een voordeel. Het ligt
voor de hand dat dit kunst
glas niet geschikt is om er
buiten gemonteerde voorze
tramen mee te maken; bij he
vige wind zou dit tot proble
men kunnen leiden. Het is
dus duidelijk een 'binnensys-
teem'.
Er zijn vier standaardpakket
ten (profielen en acryl) tot
een maximum afmeting van
240x170. De prijs varieert, af
hankelijk van het gekozen
profiel (plastic of aluminium,
scharnierend of schuivend)
van ongeveer 35 tot 75 gulden
per vierkante meter, en dat
mag inderdaad goedkoop ge
noemd worden.
Het nieuwe systeem is in Ne
derland in alle Wickes-bouw-
markten verkrijgbaar Er is
een heel duidelijke handlei
ding bij ('Kluswijzer 22"). Het
is wel verstandig om die klus
wijzer eerst te gaan halen, om
daarna al dan niet te beslis
sen over aanschaffing van dit
systeem.
Dik multiplex is een ideaal ma
teriaal om allerlei geprofileer
de modellen te maken, omdat
de vloeiende vormen (bij
voorbeeld van het vliegtuig
op de foto) de lijnenstructuur
van dit materiaal een grote le
vendigheid en een apart ca
chet geven. Om tot optimale
resultaten te komen, kun je
het best berken-multiplex
van de allerbeste kwaliteit
gebruiken. Dat is ('aan de
plaat') nogal duur materiaal,
maar in een goede dhz-zaak
kun je vaak wel wat reststuk-
ken uit de afvalhoek oppik
ken, om daarna met de baas
een babbeltje over de kosten
te maken.
Dit vliegtuigmodel, overigens
ontstaan uit de wilde fantasie
van een typische dhz-hout-
wurm, is maar één van de ve
le mogelijkheden. Hij zaagde
eerst de ruwe grondvorm uit
met de lintzaag (maar met de
decoupeerzaag gaat het ook),
lijmde voor het dikkere
rompgedeelte drie lagen mul
tiplex van 18 mm op elkaar,
'plakte' de motoren tussen
twee vleugellagen, vormde
het staartstuk uit een 'dwars
op de draad' van het overige
multiplex staand stukje ma
teriaal.
Toen was het een nog vrij vor
meloze 'klomp', waarin je al
leen met een groot voorstel
lingsvermogen een vliegend
object in zou kunnen zien. De
lol van dit hobbywwerk be
gon toen pas: met surforms
van verschillende types mo
delleerde hij het vliegtuig.
Een langdurig, maar leuk
'schraapwerk' waar de spa
nen letterlijk af vlogen. Alle
hoekige kantjes werden
vloeiend, totdat tenslotte een
goed ogend model ontstond.
In strikt aërodynamische zin
zal er best wel wat op aan te
merken zijn, maar het ziet er
in elk geval leuk uit (het
hangt nu aan een nylon
draadje aan het plafond van
de jongenskamer).
Aan de fijnere afwerking kwa
men behalve de surforms nog
vijlen en schuurpapier te pas.
Toen het model mooi glad
was, waren drie lagen blanke
polyurethaanlak voldoende
om er een 'blits' futuristisch
vliegtuig van te maken.
De gelaagde structuur van mul
tiplex biedt talloze andere
mogelijkheden om decoratie
ve modellen of gebruiksvoor
werpen te maken. Uit de
'rommelhoek' in de dhz-win-
kel haal je, voor weinig geld,
het materiaal.
Een jury, bestaande uit de
redacties van vijf toonaange
vende Europese fotobladen,
heeft de Minolta X-700 spie
gelreflex uitgeroepen tot Eu
ropa's camera van het jaar
1982. De vernieuwde toepas
sing van elektronika in de
volledig programmeerbare
X-700, was doorslaggevend
voor een unaniem jury-oor
deel. Op de Photokina in
Keulen werd de prijs uitge
reikt aan de president-direc
teur van Minolta Europa.
Het idee om jaarlijks op Euro
pees niveau een camera te
verkiezen is afkomstig van de
hoofdredacteur van het En
gelse tijdschrift Amateur
Photographer. Samen met
collega's van de bladen Fo
cus (Nederland), Tutti Foto
graf! (Italië). Photomagazine
(Frankrijk) en Fotomagazin
(Duitsland) - met in totaal een
lezerspubliek daj de miljoen
overschrijdt - werd een jury
gevormd.
Bij de beoordeling van de ca
mera's hanteerde de jury de
volgende criteria: de camera
van het jaar moet afkomstig
zijn van een merk uit de bete
re amateursector, er moet
duidelijk sprake zijn van
technische vooruitgang op
het gebied van elektronika en
automatiek èn ten slotte
dient de verhouding tussen
prijs en bedieningsgemak
gunstig te zijn.
Afwerken: Leer het zelf
In de reeks „Leer het zelf' is bij
Zomer en Keuning een
nieuw deel verschenen: „Af
werken, leer het zelf'. Daarin
worden vrijwel alle aspecten
van het repareren, renoveren
en bekleden van die belang
rijke interieur-oppervlakken
behandeld.
Tussendoor worden talrijke
mogelijkheden inzake mate
riaalkeuze aangedragen. Ook
de isolatie-aspecten blijven
niet buiten beschouwing
Binnen een omvang van 88
pagina's (geillustreerd met
instructieve tekeningen en
met vele foto's) geeft dit nieu
we „Leer het zelf'-boekje een
grote hoeveelheid praktische
informatie... Ook over proble
men als „hoe hang ik nou een
schilderij of een wastafel aan
de wand op".
Zo doe je dat
1. Een simpel vierkant bouw
element, gemaakt van vure-
of grenehout (ong. 10 x 2 cm)
en bijvoorbeeld 40 x 40, 50 -
x 50 of 60 x 60 cm groot,
vormt de basis voor een aan
tal zelf te maken meubeltjes.
U moet dan een zeker aantal
van die elementen maken. U
kunt ze, zonder spijkers of
schroeven, met tweekompo-
nentenlijm en driehoekige
'klosjes' in de hoeken, in el
kaar lijmen. Hou ze goed
haaks!
2. Op tekening 1 worden de
hoeken van de 'koud op el
kaar' gelijmde verbindingen
mooi afgerond; - een surform
is daarvoor prima gereed
schap. Als u bedreven ge
noeg bent in het 'verstek-za
gen', kan het ook zó: de hoe
ken netjes onder 45 graden,
als u ze 'scherp' wilt houden.
Dat is een mooie constuctie-
methode voor het geval u de
elementen blank of transpa
rant wilt aflakken of beitsen.
3. U kunt de elementen ook
bekleden met bijvoorbeeld
dun wandtextiel. In dat geval
kunnen de vier delen van het
element ook heel simpel in
elkaar worden gespijkerd; de
spijkerkoppen worden im
mers 'weggeplakt'. Bekleed
eerst de binnenkant, daarna
de buitenzijde... strak rond
de zijkanten van de planken
gevouwen en vastgelijmd.
Gebruik contactlijm, of de
lijmsoort die voor het textiel
wordt geadviseerd.
4. Een aantal elementen kan
diagnonaalsgewijs op elkaar
gestapeld worden tot een ba
sis voor bijvoorbeeld een ta
feltje. Met houtlijm zet u ze
simpelweg op elkaar. Met
kleine spijkertjes, waarvan u
de kopjes afknipt, kan het
ook. Zo ontstaat een achthoe
kig bouwsel. Een houten
blad of een glasplaat erop, en
er staat een origineel, 'alter
natief laag tafeltje.
5. Een tweede mogelijkheid:
stapel de elementen met tus
senruimten (3 4 cm) op el
kaar. Dat gaat eenvoudig met
stukjes rondhout. Gaatjes bo
ren in de zijkanten van de
planken, stukjes rondhout op
maat zagen, zó dat de gewen
ste ruimte wordt bereikt. Van
belang is dat alle gaatjes
exact op dezelfde diepte wor
den geboord en dat alle stuk
jes rondhout even lang zijn.
Inlijmen kan, maar hoeft
niet.
6. Als u een glasplaat als tafel
blad gebruikt, leg het dan
vast met tweezijdig klevende
ronde plakkertjes (o.a. van
3M). Een vierkant blad? Laat
de leverancier er ronde hoe
ken aan maken. Een rond
blad kan ook. De vele andere
mogelijkheden van dit een
voudige element ontdekt u
vanzelf: er kan ook een la in
gemaakt worden. En behalve
een tafeltje kunt u er ook al
lerlei andere bouwsels van
maken.
In de krant van zaterdag jl.
stond bij de wekelijkse
kruiswoordpuzzel een ver
keerd diagram. Wij bieden
de puzzelaars onze excuus
aan en plaatsen vandaag als
nog het juiste diagram.
Horizontaal: 1. klimwerktuig, 6.
rechtsgeleerde, 9. heideplantje,
10. vis, 12. tuinhuisje, 15. voedsel,
16. muze van het minnedicht, 19.
gedorste halmen, 20. niet verhin
deren, 21. vervoermiddel, 25.
hemd (Eng.), 28. Europeaan, 29.
Germaans schriftteken, 30. ge
laat, gezicht, 31. het elders aan
wezig zijn, 32. rijksdaalder, 34.
mand, 35. jaargetijde, 37. loop
stok, 40. communicatiemiddel,
43. vangwerktuig, 46. leer van het
heldendicht, 47. meer in Ameri
ka, 49. Indisch kledingstuk, 50.
verpakking van boombast, 51.
godin van de vrede, 52. hekel
dicht, 53. deel van een woord.
Verticaal: 2. gewoonterecht, 3.
zandheuvel, 4. orde, 5. leemte, 6.
kledingstuk, 7. tocht, 8. hemelli
chaam, 10. warm, 11. toespraak.
*13. koker, 14. vuurkoord, 17.
vreemd, 18. tenger, mager, 22. in
terest, 23. traag, 24. begrip, 25. in
't geheel niets, 26. elk der beide
gelijke delen, 27. opstandeling,
33. ongespannen. 34. gewricht.
35. traag, lui, 36. inwendig or
gaan, 38. rivier in Spanje, 39. deel
van de voet. 40. spelleiding, 41.
leefwijze, 42. holte onder de arm,
44. schaapkamcel, 45. prachtig,
47. peulvrucht, 48. honingbij.
Onder doe-het-zelvers leeft de
mening dat de aloude „am
bachtelijke" gutsen niet meer
zouden bestaan. Dit kunnen
we gelukkig tegenspreken:
zowel steekgutsen als ver-
metgutsen worden nog altijd
gefabriceerd, hier in eigen
land bijvoorbeeld door de
aloude firma Nooitgedagt in
het Friese IJlst. De goed ge
sorteerde gereedschappen-
handel heeft die speciale bei
tels ook in huis.
Let op het verschil tussen de
„steekguts" en de „vermet-
guts". Eerstgenoemde heeft
de „snede" aan de bolle kant,
Steek- en
vermet-
guts is er
nog altijd
en hij is bestemd voor het ste
ken van holle profielen. Bij
de vermetguts is de snede
aan de holle kant geslepen,
om bolle profielen te kunnen
maken. Het lijkt erg ingewik
keld (een holle snede voor
bolle profielen, en omge
keerd) maar als je even na
denkt en vooral als je eens
wat met die speciale beitelty-
pes stoeit, wordt het al gauw
duidelijk.
Het zeer uitgebreide assorti
ment zoals dat vroeger be
stond, is ingekrompen tot zes
breedtematen, van 6 tot 26
mm blad breedte, en ze kos
ten (afhankelijk van de afme
ting) van iets minder tot i. ts
meer dan dertig gulden. Ze
zyn verkrijgbaar met een
handvat van hout of van
kunststof.
r vanaf
Vegetarische telefoonlijn
Op initiatief van het tweemaandelijks tijdschrift Elixer is er
vrijdag 1 oktober een vegetarische telefoonlijn Wie vanaf die
datum 02294-2800 draait, krijgt dan van Lidy N'ooy Blokzijl
schrijfster van diverse kookboeken inclusief een kookboek voor
vegetaners, te horen welk menu ze voor de betreffende dag
heeft samengesteld Elke dag is er een vegetarisch recept bu dat
geheel is uitgewerkt
De stijgende belangstelling voor volwaardige maaltijden zonder
vlees en vis en het gemis aan variatie bij beginnende vegetari
sche eters is voor Elixer aanleiding geweest initiatief te
Zonneboiler
om zelf
te bouwen
Met een zonneboiler kan men.
ook in ons klimaat, een groot
deel van het jaar in de warm
waterbehoefte voorzien en
zodoende een aanzienlijke
verlaging van de brandstof
kosten bereiken. Een zortne-
boiler bestaat uit een collec
tor. een opslagvat en een lei-
dingenstelsel.
De werking van een zonnecol
lector berust op het ver
schijnsel dat matzwarte me
talen platen de zonnestraling
opnemen en deze omzetten
in warmte.
Afkoeling van de metalen plaat
wordt zoveel mogelijk be
perkt door onder de plaat iso
latiemateriaal te bevestigen.
Verder wordt de collectorbak
afgesloten met een glasplaat,
waardoor een „broeikasef
fect" optreedt, waardoor de
warmte wordt gevangen.
Het principe van hot DTOtikfr
seffect berust op het ver
schijnsel dat glas en een aan
tal kunststoffen de zonne
straling vrijwel ongehinderd
doorlaten, maar geen terug
straling toestaat. De straling
(warmte) zit nu in de broeikas
resp. zonnecollector „gevan
gen".
Door water te laten circuleren
door buizen die in of op de
metalen plaat zijn aange
bracht, wordt de opgenomen
zonnewarmte omgezet in
warm water, dat afgevoerd
wordt naar een opslagvat
Dit o;,- l.i,". at h> t,a:
zonne-energiesysteem. Zon
der opslag zou immers alleen
maar warm water beschik
baar zyn als de zon schijnt In
het opslagvat kan warmte
verzameld worden wanneer
deze beschikbaar is en het le
vert die wamtc weer af WIO
neer er behoefte aan is
In de praktijk is daarom de op
slag van een zonneboiler be
doeld voor een a twee dagen
Ter overbrugging van een
groter aantal dagen en voor
de winterperiode moet een
hulpverwarmingssysteem
worden aangekoppeld.
In het recentelijk bij de Ekolo-
gische Uitgeverij verschenen
Zonnewerkboek van Kevin
McCartney (356 pagina's.
f32,50) wordt zeer gcdetail
leerd beschreven hoc u zelf
oen zonneboiler kunt instal
leren
Behalve aan de basistheorie
van zonne-energie wordt ook
zeer veel aandacht besteed
aan de installatietechniek,
het aansluiten van een zonne
boiler en de montage van
zonnecollectoren.
