Erfenis voor één man te groot
Reacties op overlijden:
behoedzaam en afwachtend
Kremlin belooft
voortzetting
beleid Brezjnjev
}-
Opvolging Brezjnjev: stoelendans zonder muziek
Dollar tijdelijk omhoog
Muziekmanuscript brengt
anderhalf miljoen op
VRIJDAG 12 NOVEMBER 1982
WASHINGTON/BONN/DEN
HAAG (GPD) - In Oost en West
werd de woensdag overleden
Russische partij- en staatsleider
Leonid Brezjryev gisteren he
melhoog geprezen voor zijn bij
drage aan de ontspanningspoli-
tiek. Hoewel het nieuws van
Brezjnjevs dood gistermorgen
vroeg in Moskou bekend werd
gemaakt, kwamen de meeste
reacties pas veel later op de dag
los. Tijdstip en inhoud van de
verklaringen die in de hoofdste
den van de westerse landen wer
den afgelegd, getuigen van af
wachting en behoedzaamheid.
De Amerikaanse president Reagan
werd midden in de nacht uit zijn
slaap gehaald om het nieuws
over Brezjnjevs dood te verne
men. Later op de dag las hij voor
de tv-camera's een brief voor, die
was verstuurd aan Wasili Koez-
netsov, vice-voorzitter van het
presidium van de Opperste Sow-
jet. Daarin komen naast zeer
vriendelijke woorden over
Brezjnjevs verdiensten ook ma
ningen tot betere betrekkingen
tussen Moskou en Washington
voor.
VS
In de afgelopen maanden hebben
zowel minister van buitenlandse
zaken Shultz als diens voorgan
ger Haig met het oog op de ge
zondheidstoestand van Brezjn
jev in gesprekken met de Russi
sche minister van buitenlandse
zaken Gromiko herhaaldelijk de
Amerikaanse standpunten ten
aanzien van de grote problemen
in de wereld naar voren ge
bracht De bedoeling daarvan
was dat Gromiko het nieuwe lei
derschap in het Kremlin gede
tailleerd zou informeren over de
buitenlandse politiek van de re-
gering-Reagan.
Bonn
Tussen Washington en Moskou
Varia
PAGINA 11
spelen kwesties als de niet-on-
dertekening van het Salt-2-ver-
drag door het Amerikaanse Con
gres, de situatie in Polen, de Rus
sische bezetting van Afghanistan
en de kernwapens op Europees
grondgebied.
In Bonn herinnerde de Westduitse
regering eraan welke betekenis
Leonid Brezjnjev hechtte aan
een positieve ontwikkeling van
de betrekkingen tussen de
Bondsrepubliek en de Sowjet-
Unie. Gedurende de ambtstijd
van de overleden Sowjet-leider
zyn die betrekkingen, aldus re
geringswoordvoerder Dieter
Stolze, geintensiveerd. Bonds
kanselier Helmut Kohl schreef in
een condoleance-telegram aan
de Russische minister-president
Nikolgj Tichonov dat het zijn
„oprechte wens" is dat de be
trekkingen tussen „onze beide
landen op basis van afgesloten
verdragen en overeenkomsten
voortdurend meer ontwikkeld
worden, in het belang van de vre
de in Europa en de wereld".
De fractieleider van de CDU-CSU
in de Bondsdag, Dregger, gelooft
dat het onvermijdelijk is dat er
nu een „fase van onzekerheid"
aanbreekt, „ook als de leiding
van het Kremlin zal proberen al
le aanwijzingen over een machts
strijd voor de wereld te verber
gen".
SPD-voorzitter Willy Brandt zei
dat Brezjnjev alles heeft gedaan
om een nucleaire catastrofe te
verhinderen. Brandt vraagt zich
zelfs af of het Westen wel alle
mogelijkheden heeft benut om
spanningen te verminderen en
bewapening in te perken zolang
Brezjnjev de gang van zaken in
de Sowjet-Unie bepaalde.
NAVO
In Brussel zei een woordvoerder
van de NAVO gisteren desge
vraagd laconiek dat men van het
nieuws op de hoogte was en dat
Brezjnjevs dood voor de NAVO
niet onverwacht kwam. Maar
voor verder commentaar ver
wees hij naar de verklaringen die
de lidstaten zouden uitgeven.
Waarnemers in Madrid verwachten
dat Brezjnjevs verscheiden aan
leiding zal zijn tot opschorting
van de Veiligheidsconferentie,
die dinsdag was hervat De dis
cussies tussen Oost en West over
naleving van de Helsinki-ak-
koorden zaten toch al muurvast,
vooral op punten als Polen en de
situatie van de mensenrechten in
het Oostblok. In het westerse
kamp toonde men zich bevreesd
dat het nog maanden (sommigen
diplomaten spraken zelfs van
twee jaar) zou duren voordat de
nieuwe leiders in Moskou een
stabiel, berekenbaar beleid ten
aanzien van het Westen hebben
bepaald.
Uit Peking, dat juist met Moskou
onderhandelingen heeft aange
knoopt ter bijlegging van de
diepgaande en al bijna histori
sche geschillen met de Russi
sche partijleiding, kwam giste
ren geen enkele reactie. Wel gaf
de Chinese televisie het nieuws
over Brezjnjevs dood precies
achttien minuten nadat het in
Moskou bekend werd gemaakt
Oostblok
In de Oostbloklanden zonden ra
dio en televisie gisteren aange
paste programma's uit. In ver
schillende landen hingen de
vlaggen halfstok. In Polen werd
het nieuws (dat kwam op de vie
ring van de 64e veijaardag van
Polens onafhankelijkheid) een
uur later uitgezonden dan in
Moskou. Er werd verder geen
commentaar gegeven. Later op
de dag verklaarde regerings
woordvoerder Jerzy Urban dat
met Brezjnjev „een groot vriend
van Polen is heengegaan, die on
ze problemen goed begreep".
In Bulgarije, een van Moskou's
trouwste vazallen, werd het werk
onderbroken voor rouwplechtig-
heden. In Oost-Berlijn hadden
ambtenaren vrijaf gekregen om
de condoleance-registers in de
Russische ambassade te teke
nen; voor het gebouw aan de Un-
ter den Linden stond men uren
in de rij. In Belgrado, dat ook
nog grote ideologische appels te
schillen heeft met Moskou,
kwam het staatspersbureau Tan-
jug met een zeer lovende verkla
ring. Op het congres van de Joe
goslavische vakbeweging, dat
daar plaatsvindt, werd een mi
nuut stilte in acht genomen.
De Franse president Francois Mit
terrand zond een condoleance-
telegram naar het Kremlin. Na
plechtigheden ter herdenking
van de wapenstilstand van 1918
hadden Mitterrand, premier
Mauroy en minister van buiten
landse zaken Cheysson een kort
gesprek met de Russische am
bassadeur. Ook de Britse pre
mier Thatcher en koningin Eliza
beth zonden blijken van medele
ven naar Moskou. In een Belgi
sche regeringsverklaring werd
Brezjnjev geprezen voor zijn bij
drage aan de totstandkoming
van de Helsinki-akkoorden.
In de kring van ongebonden lan
den overheerste in de reacties
waardering voor Brezjr\jevs inzet
voor goede betrekkingen met de
Derde Wereld. De Arabische lan
den prezen Brezjrgev voor zijn
steun aan de Arabische zaak.
Evenals in andere Westeuropese
hoofdsteden overheerste ook in
Den Haag gisteren de onzeker
heid over de koers die het Krem
lin zal inslaan na het overlijden
van Leonid Brezjnjev. Minister
van buitenlandse zaken Van den
Broek (CDA) noemde het giste
ren in de Tweede Kamer nog te
vroeg om de gevolgen van
Brezjnjevs overlijden te kunnen
overzien.
CPN
Een kritische verklaring over
Brezjnjev kwam van de CPN.
Voorzitter Henk Hoekstra me
moreerde in een persoonlijke
verklaring dat onder Brezjnjev
de invallen in Tyecho-Slowakije
en Afghanistan hadden plaatsge
vonden evenals de onderdruk
king in Polen. Daarnaast had hij
lof voor Brezjnjevs ideeën over
terugdringen van oorlogsinspan
ningen.
WASHINGTON/BOSTON - De op
volging van Leonid Brezjnjev als
vrijwel almachtig leider van de
Sowjet-Unie is in het Kremlin al
geruime tijd aan de orde. Met be
trekkelijke regelmaat duikt een
reeks van namen op, Andropov,
Tsjernenko, Kirilenko, Grishin,
maar wie uiteindelijk ook komt
bovendrijven: de machtsstrijd in
het Kremlin zal noch een krach
tige nieuwe leider, noch een be
tekenisvolle verandering in het
Sowjet-beleid voortbrengen. De
macht die Brezjnjev bekleedde,
was het produkt van jarenlange
politieke manoevres. Geen van
de gegadigden voor zijn positie
zal die invloed kunnen erven.
Arkady N. Shevchenko, de hoog
ste Sowjet-fucntionaris die ooit
in de VS asiel zocht (hij was
plaatsvervangend secretaris-ge
neraal van de VN) zei kort gele
den: „Niemand zal Brezjnjev op
volgen. In het Kremlin is geen
strijd gaande om beginselen,
maar een soort worsteling om
persoonlijke macht". Hij voegde
daaraan nog een interessante ob-
door
Henk Kolb
servatie toe: de jongere functio
narissen, die nu de topposities
nog niet binnen bereik hebben,
zullen geneigd zijn een zwakke
leider te kiezen terwille van hun
eigen kansen op langere termijn.
Prof. Adam Ulam, directeur van
het Centrum voor Russische stu
dies van de Harvard Universiteit
in Boston, beschrijft politiek in
de Sowjet-Unie als een zaak van
20 tot 25 mensen. „De opvolging
is altijd een strijd in de hogere
regionen van het partijapparaat.
De rest is, vooral de laatste tien
jaar, zeer raadselachtig en alles
wat erover wordt gezegd is spe
culatie". Volgens Ulam was het
Brezjnjev-regime nog geheim
zinniger over de manier waarop
en de reden waarom beslissingen
werden genomen, dan zelfs Sta
lin.
Veranderingen
Zijn er kanfcen dat met de Sowjet-
Unie onder nieuw beheer, veran
deringen in het beleid tot stand
komen? Ulam denkt - niet zon
der voorbehoud - van wel, al zijn
de mogelijkheden niet groot. An
dere Rusland-kenners twijfelen
er sterk aan. Ulam voorziet dat
de nieuwe machthebbers conti-
nuiteit in de buitenlandse poli
tiek voorop zullen zetten en eco
nomische hervormingen zullen
beloven, omdat juist in die sector
het systeem ernstig aan geloof
waardigheid onder de eigen be
volking verliest.
Prof. Michael Nacht, specialist op
het gebied van de internationale
veiligheid, ziet in de Sowjet-poli-
tiek geen figuren opdoemen die
een toenadering tot de VS tot
stand zullen willen brengen. „In
de betrekkingen zoals die zijn,
géén oorlog en ook niet helemaal
vrede, zal zonder de inbouw van
een systeem voor heroverweging
van de relaties geen wijziging ko
men. De kernwapens zorgen er
voor dat het zo blijft. Verbetering
in de betrekkingen is voorname
lijk cosmetisch zolang daaraan
niets wordt gedaan. Ik voorzie
geen kernoorlog, maar de ver
houding tussen de VS en de
Sowjet-Unie is van nature onge
makkelijk".
China
Ulam: „Raketten zijn in de ogen
van de Russen eerder politieke
wapens dan dingen om een oor
log mee te vechten. Het grootste
gevaar voor het uitbreken van
een nucleair conflict ligt in de
verhouding tot China. De Rus
sen ondervinden het opkomen
van China als militaire macht ge
vaarlijk. Een massale overdracht
van Amerikaanse technologie en
wapens aan China is daarom zeer
riskant".
De professoren Ulam en Nacht zijn
het erover eens dat de Russen in
hun buitenlands beleid vooral
van hun eigen belangen uitgaan
en dat daarom de Chinese hou
ding evenmin van invloed is op
hun besluiten als de Amerikaan
se. De vraag of een beleid tegen
over de Sowjet-Unie gebaseerd
moet zijn op détente (waarvoor
Bregryev zich heeft ingespan
nen, maar die hem tevens de
ruimte heeft geschapen voor
machtspolitiek) óf op confronta
tie, is volgens Harvards deskun
digen niet eens meer van ge
wicht
„De Verenigde Staten", aldus
Nacht „blijven de voornaamste
tegenpool en de Russen willen
op zijn minst de strategische ge
lijkwaardigheid handhaven. Dat
is niet eenvoudig, want op het
gebied van de strategische kern
wapens, de hoogwaardige tech
nologie, het gebruik van de ruim
te en kennis in het algemeen
hebben zij een achterstand en
kunnen zij het niet alléén. De
nieuwe leiders zullen willen
voorkomen dat zij worden afge
sneden van toegang tot zulke
westerse verworvenheden".
NAVO
„Versplintering van de NAVO, het
belangrijkste westerse bondge
nootschap, zullen de Russen in
de hand willen werken, zolang
daaruit niet de dreiging voort
vloeit van het ontstaan van onaf
hankelijke kernmachten. Mos
kou wenst niet dat zich nieuwe
autonome centra van militaire
macht ontwikkelen. Uit Afgha
nistan zullen de Russen zich niet
terugtrekken, hoewel zij hun be
trokkenheid willen terugdraai
en; hun avonturen in Egypte zijn
een groot fiasco gebleken en zij
zullen zeker proberen druk te
zetten op de huidige president
Moebarak. Voor Moskou waren
de ontwikkelingen in Iran een
groot succes, maar het is twijfel
achtig of zij veel méér bruikbare
munt kunnen slaan uit het teloor
gaan van een belangrijk bolwerk
voor het Westen"
Hoewel de geleerden, die aan uni
versiteiten en in andere studie
centra de Sowjet-Unie tot en met
de laatste letter uit de Prawda en
de Izwestia volgen, in het alge
meen niet veel kans zien op wij
ziging van het Sowjet-beleid, me
nen Amerikaanse kenners uit de
beleidssector toch dat de veran
dering in het leiderschap te Mos
kou kansen biedt „Wij moeten
die kans grijpen", zei oud-am
bassadeur en voormalig tweede
man op het ministerie van bui
tenlandse zaken, Walter Stoessel.
Hoe moet die kans worden gegre
pen? Een rechts man als Richard
Pipes, de voornaamste deskun
dige op het gebied van de Sow
jet-Unie in het Witte Huis, ge
looft dat een harde lijn, het af
snijden van kredieten en techno
logie, alsmede de opbouw van
een superieure militaire macht
de beste steun i3 aan de elemen
ten binnen het Sowjet-leider-
schap die hervormingsgezind
zouden zijn. Anderen menen, dat
juist een wat tegemoetkomender
houding de Russische 'duiven'
hoger zal doen vliegen dan voor
heen. Hoe dan ook: voor het mo
ment lijkt het dat de VS hun be
leid op de oude voet voortzetten.
MOSKOU (DPA/Reuter/GPD)
De Russische partijleiding
heeft gisteren beloofd dat de
binnen- en buitenlandse poli
tiek van Leonid Brezjnjev
wordt voortgezet
De oproep bevatte een waar
schuwing over de noodzaak
om waakzaam te blijven en
de toezegging dat de Sowjet-
Unie alles zou doen wat in
haar macht lag om een kern
oorlog te voorkomen. Beslo
ten werd met de opmerking
dat de Sowjet-Unie, vertrou
wende op haar macht, opper
ste waakzaamheid, zelfbe
heersing en onveranderlijke
trouw aan de vredelievende
beginselen en doelstellingen
van haar buitenlandse poli
tiek, consequent zou werken
aan de bescherming van de
mensheid tegen de dreiging
van een nucleair conflict en
voor ontspanning en ontwa
pening.
Met de dood van de Russische
leider is een einde gekomen
aan een tijdperk, dat wordt
gekenmerkt door stabiliteit
in de Russische politiek, en
begint een periode van onze
kerheid. Westerse functiona
rissen nemen aan dat even
tuele veranderingen in de
buitenlandse politiek van het
Kremlin langzaam en voor
zichtig zullen worden door
gevoerd. Het kan maanden
duren voordat beleidswijzi
gingen waarneembaar zijn.
De Russische geschiedenis
toont aan dat de eerste perio
de na een belangrijke veran
dering in het Kremlin over
het algemeen wordt gekarak
teriseerd door onzekerheid
en afkeer van experimenten
in het buitenlandse beleid.
Dit gebeurde na de dood van
Stalin in 1953 en na het aftre
den van Chroesjtsjow in 1964.
In beide gevallen duurde het
enige jaren voordat een nieu
we politieke leider zijn posi
tie had verstevigd en zich
nieuwe beleidslijnen afteken
den.
Westerse diplomaten op de vei
ligheidsconferentie in Ma
drid geloven dat de Russi
sche minister van buiten
landse zaken, Andrei Gromi
ko, een grotere rol zal gaan
spelen. Gromiko zou zelfs
een goede kans maken op het
presidentschap. Als dit ge
beurt zal hij waarschijnlijk
worden aangewezen als de
man die, eventueel alleen ge
durende een overgangsperio
de, de topgesprekken moet
Reagan
Onder het motto dat vrede een
produkt is van kracht en niet
van zwakte heeft president
Reagan van de Verenigde
Staten gisteravond gezegd te
blijven streven naar betere
betrekkingen met de Sowjet-
Unie. Hij ging niet in op de
vraag of hij na Brezjnjevs
dood een periode van ver
hoogde spanningen tegemoet
zag. Wel zei de president dat
de Russen tot nog toe weinig
hebben gedaan om te tonen
dat zij overeenkomsten met
de Verenigde Staten nastre
ven.
Reagan zal maandag niet naar
Brezjnjevs begrafenis gaan.
omdat volgende week de
Westduitse regeringsleider
Helmuth Kohl en de Israëli
sche premier Menachem Be
gin voor besprekingen naar
Washington komen. Het Wit
te Huis meent dat vice-presi
dent George Bush, momen
teel in Afrika, de VS het beste
kan vertegenwoordigen in
Moskou, aan het hoofd van
wat Reagan bestempelde als
'een passende en achtens
waardige delegatie'.
Volgens Reagan is de dood van
Brezjnjev geen factor in de
kansen op verbetering van de
betrekkingen. „Wij bevinden
ons allen in een recessie",
sprak Reagan, „en als wij een
uitweg uit die moeilijkheden
willen vinden, zullen w\j tot
de ontdekking komen dat w\j
beter af zijn als wij goed met
elkaar kunnen opschieten. Ik
ben daarover optimistisch en
zou dat ook zijn zonder
Brezjnjevs dood".
Vlaggen met zwarte randen in de straten van Moskou waren de enig
aanwijzing voor de dood van Brezjnjev.
Het bleef rustig in Moskou en van verhoogde militaire aanwezigheid i
de Russische hoofdstad was geen sprake.
AMSTERDAM (ANP) - De dollar heeft gisteren op de wisselmarkten in
West-Europa tijdelijk jgeprofiteerd van het nieuws over de dood van de
Russische leider Brezjnjev. Ook de vraag naar goud leefde kortstondig
op.
In Amsterdam werd de koers van de dollar gistermiddag afgemaakt op
2,8180 gulden vergeleken met een fixing van precies 2,80 gulden van de
voorgaande dag. In Frankfort zorgde het overlijdensbericht ervoor dat
de koers van de Amerikaanse munt tijdelijk iets boven de 2,60 mark
kwam te liggen. Bij de fixing kwam een notering van 2,5926 mark uit dc
bus vergeleken met 2,5717 mark woensdag. De Bundesbank verkocht
ruim tien miljoen dollar.
Als oorzaak van het grillige koersverloop wordt de onzekerheid over de
toekomstige betrekkingen tussen Oost en West genoemd. Na de aan
vankefijke koersverbetering ging men op grote schaal tot winstneming
over zodat er per saldo weinig veranderde. De valutahandel wacht nu
met spanning op de benoeming van de opvolger van Brezjnjev In de
Verenigde Staten, Frankrijk en Belgiè lag de handel gisteren stil. Dat
bracht mee dat de stemming elders rustig was. In de goudprijzen kwam
per saldo weinig verandering.
LONDEN (GPD) - Een manuscript van Strawinsky's meesterwerk 'Le
Sacre du Printemps' heeft gisteren bij het Londense veilinghuis 'Sothe
by's' een bedrag van 330.000 pond (anderhalf miljoen gulden) opge-
bracht. Het is de hoogste prijs die ooit voor een muziekmanuscriDt is
betaald.
üe koper is de Britse handelaar Otto Haaf, die met de aankoop de eerste
volledig uitgewerkte versie van het muziekstuk in handen heeft gekre
gen. 'Le Sacre du Primtemps', waaraan Strawinsky van 1911 tot 1913
werkte, wordt door muziekdeskundigen als een van de belangrijkste en
meest vernieuwende orkestwerken van deze eeuw gezien.
Het stuk veroorzaakte een schandaal toen het in 1913 in Parijs in premiè
re ging, en werd door menige Parijzenaar als 'oorverscheurende herrie'
beschouwd. Ook de gewaagde choreografie van Nijinski werd door het
publiek niet in dank afgenomen.
Het gisteren geveilde manuscript is niet de versie van 'Le Sacre du Prin
temps' zoals we die heden ten dage kennen. Die laatste versie kwam
pas enige weken voor de première van het meesterwerk gereed. Voor
muziekspecialisten zal het signaleren en beoordelen van de verschillen
tussen de voorlopige en definitieve versie nog jarenlang werk opleve-
Het bestaan van het oorspronkelijke manuscript was, tot het ter veiling
werd aangeboden, onbekend. Het is ook niet bekend wie de verkoper
ervan is. Het draagt de naam van de balletdanser en choreograaf Serge
Lifar, die in 1923 tot Diaghilevs Ballets Russes toetrad. Diaghilev was
weer bevriend met Strawinksy, en vermoed wordt nu dat de componist
het aan de choreograaf cadeau heeft gedaan.
- "Het grote vis, schaal- en schelpdieren
boek", Hans Belterman, Zomer en Keu-
ning, prijs 47,50.
- "Jacob" en Jacob 2", kort katercom
mentaar door Sven Hartmann en Tho
mas H&rtner, Thieme, prijs 24,50 per
stuk.
- "De straat is voor iedereen" (v.a. 8
jaar), Miek Dorrestein, Ploegsma, prijs
15.90
- "De Nederlandse vliegtuigen". Theo
Wesselink en Thijs Postma, Unieboek,
prijs 29,50.
- "Rechter Ooka-mysteries", Bertus Aaf-
jes, Meulenhoff, prijs 14,90.
- "Anti-kattenboekje", cartoons Skip
Morrow, Loeb prijs 17,50.
- "Maertens II" (terug uit hel). Eddy
Soetaert, Tor, prys i 24,50.
- "Micro '83". wegwijzer minicompu
ters, ICS-groep, prijs 19,50.
- "Juf is naar Japan", Gie Laenen, Lan-
noo, prijs 13.50
"De weg van de meeste weerstand"
(antroposofie), Hugo S.Verburgh, Chris-
tofoor, prijs 26,50.
- "Lekker koken met wyn", Marcus
Würmli, Zomer en Keuriing, prijs
24,90
- "Van geluk gesproken", roman van
Marijke Höweler, De Arbeiderspers,
prijs 28,50.
- "Op de rug van vuile zwanen", verha
len van René Stoute, De Arbeiderspers,
prys 29.50
- "Aas", gedichten van Cees Nooteboom,
De Arbeiderspers, prys 26,50.
- "Een gewaarschuwd man thriller
van Dick Francis, De Arbeiderspers,
prys 29.50
- "Verloren land", roman uit Angola
door Castro Soromenho, Wereldvenster,
prys 19,50.
- "Mensen wat 'n beesten" Kees Stip.
Uitg Bert Bakker 14.90)
- "De badman heeft gelyk" Driek van
Wissen. Uitg. Bert Bakker 18,90)
- "Wie doet me wat" Jaap Vegter. Uitg.
Bert Bakker 12,90)
- "De bavianen en andere beesten" Mi-
das Dekkers. Uitg. Bert Bakker (ƒ14,90)
- "Een regen van steen" P. Knudsen.
Uitg. Ploegsma 18,90)
- "Hij wist het beter" M.Z. Thomas.
Uitg. Ploegsma 19,90)
- "De bosbrand" Marianne Verhaagen.
Uitg. Van Holkema 8c Warendorf
16,50)
- "Christa", Barend de Graaff. Uitg. Zo
mer 8c Keuning 19.90)
- "Vlinder op een paardenbloem" Dolf
Koek. Uitg. Zomer Sc Keuning
19,50)
- "Zeppelin" Tormod Haugen. Uitg. El
sevier 13,50)
- "Het drogen van groenten en fhnt,
kruiden en paddestoelen" Sigri Sahlin.
Uitg. Zomer Sc Keuning 19,90)
- "Ik en jij spelen wij" Miep Diekman.
Uitg. Querido 8.50)
Ik Jsnye en ik kan al leren"
Uitg. Querido 18.50)
- "De beweging van 80" schrijverspren
tenboek 22 Uitg De Bezige By.
j-jo lf efn «°ed opgevoede
hond White/Evans. Uitg Zomer Sc
Keuning 19.90)
- "Praktisch bomenboek" Bert Schut
Uitg. Zomer Sc Keuning 19.90)
- "Slagveld Central Park" Stephen Pe
ters. Uitg Mingus 28,50)
- "Een kwestie van tyd" Willem G. van
de Hulst Uitg Mingus 17,50)
- "Candle light 2" Jan van Veen. Uitg.
Mingus 12.50)
- "Afwerken, leer het zelf' Mar Groen.
Uitg. Zomer Sc Keuning 21,-)
- "Wedloop met de moesson" GF. Ja
cobs. Uitg. T Wever 26.50)
- "De mooiste natuurreservaten" W.
Hogendoom Unieboek BV 24,50)
- "Eindstation Pakan Baroe" H. Hovin-
ga Uitg T. Wever 39.90)
- "In drievoud" Joyce Rebeta-Burditt
Uitg Veen (39,50)
- "Ontwaken" Eva Figes". Uitg. Veen
17.50)
- "Shogun" James Clavell's Uitg. Veen
39,50)
- "Kristin Lavrans dochter" Sigrid
Veen 17.50)
- De hangende man" Koos van Zome
ren. Uitg. Arbeiderspers
- "Hooglied" lyriek voor de liefde, M.J.
Dehaene en J A M. Bossaert Uitg. J H.
Kok 7.90)
- "Filiz" Geertje Gort. Uitg Leopold
18.90)
- "In het jaar van de slang" Utta Wie
ken Uitg. Leopold 18.90)
- "Uit in Spokanle" Rolandt Tweehuy-
sen. Uitg. Ploegsma 25.90)
- "Borduren wit op wit" Elsie Svennas.
Uitg. Zomer 8c Keuning. 19.90)
- "De vleesheuvel" Peter Hoefnagels.
Uitg Ad Donker 19,50)
- "Vlucht over zee" Jack Bennet Uitg.
Holkema Sc Warendorf (17,50)
- "Het verdwenen album" Mary Q
Steele Uitg. Holkema Sc Warendorf
17.90)
- "Israel tegen de rest van de wereld"
Ane Kuiper Uitg De Haan 21.50)
- "Inkeer en uitweg" Hannah Green.
Uitg. HnUandia 19.90)
- "Martina en de medelanders" Martinc
Carton. Uitg. Bigot Sc Van Rossum
17.50)
- "Het prinsesje dat gewoon wilde zijn"
M.M Kaye Uitg. Bigot 8c Van Rossum
14.90)
- Joyce's laatste schooljaar" Nel
Schuttevatr-VeUhuis Uitg Bigot 8c
Van Rossum 24,90)
- Liefdes bloesemGerda van Wage-
ningen Uitg. Bigot 8c Van Rossum
24.90)
- "Shangri-La". Uitg. Meulenhoff
29.50)
- "Sobnètas" Ad Visser Uitg Meulen
hoff 17,50)
- "De huwelijkse wereld van Roald
Dahl" Uitg Meulenhoff 12.50)
- "Het zout van de dode zee". Ivan
Wolffers. Uitg. Bakker 29.50)
- By bels feitenboek J L Meredith
Uitg. Bigot 8c Van Rossum 38.-)
- "Mollig? maak je er niet dik over"
Uitg. Bigot 8c Van Rossum 22.50)
- "Het fortuin/De buit. omnibus van
Emile Zo la. Uitg. Bigot 8c Van Rossum
a BM
- "De laatste landvoogd" J C Bykerk
Uitg A W Sythoff
- "Niet zo benauwd" Daan Kempe
Uitg. Terra 9,50)
- Een weekend in Oostende" Willem
Brakman. Uitg. Quendo 37.50)
- "Utopia of De geschiedenis van Tho
mas U itg Quendo 22.50)
- "Luchino Visconti" Monica Stirling
Uitg. MeulenhofTU 42,50)
- "De filosofie van het Japanse manag
ment". Uitg Omega 39,50)
- "Opmars naar Rotterdam" E.H. Bron
gers Uitg Holland ia 38,50)
- "De tweede ronde" tijdschrift voor li
teratuur Uitg Bert Bakker 10.-)
- 'Toen huilde Mant van re hik" Anke
de Graaf Uitg Bigot 8c Van Rossum
24.90)
- "De man achter het raam" Gem!
KroL Uitg. Quendo 25.-)
- "De eeuwige stad" Nicolaas Matsier
UiU Querido 22*0)
- "De vlucht van de grauwe gans" Vic
tor Canning 22.50)
- "Afrodites eiland' N. Richard Nash
Uitg De Kern
- "De keerzijde van de medaille" Joop
van den Berg Uitg Leopold 28»)
- Godentraverse Bob Langley Uitg
Holland» 24.50)
- "HersensaboUge" Peter Niesewand
Uitg. HoUandia 24»)
- "Vrye vlucht" Douglas Terman. Uitg
Hollandia 24»)
- "Bloedband" Elleston Trevor. Uitg
HoUandia 24»)
