LEIDSCH DAGBLAD
Brezjnjev overleden
Schwietert maakt
aftreden bekend
Prijzenslag met
videorecorders
Slavenburg ging
over de schreef
Bouw voor
afschaffen
subsidies
Geen enkele aanwijzing voor opvolger
Israëlisch kantoor
door bom verwoest
Vrouw(57) in
Voorschotens
park gewurgd
DONDERDAG 11 NOVEMBER 1982 OPGERICHT 1 MAART 1860 No. 36932
Directeur G Koopman Bltmu Wet Snj* i
Ad| -hootóredacteur R D Paauw DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
DEN HAAG (GPD) - Afschaffen
van alle subsidies op huur- en
koopwoningen, is volgens de Ne
derlandse bouwondernemers
noodzakelijk. Dan kan de handel
in bestaande koopwoningen
doen opleven. De indirecte sub
sidiëring in de vorm van renteaf
trek moet echter blijven bestaan.
De voorzitter van het Nederlands
Verbond van Bouwondernemers
ir. A. van der Kloos gaf deze aan
bevelingen vanmiddag op een
besloten ledenvergadering van
het verbond in Utrecht.
Van der Kloos voorspelde zijn ge
hoor dat de bouwmarkt de ko
mende jaren door het financie
ringstekort van de overheid ver
der zal inzakken. Volgens hem is
de markt voor de goedkope pre
miewoningen verzadigd. Andere
experts zijn Van der Kloos voor
gegaan in die voorspelling. Voor
al buiten de Randstad zou de be
langstelling voor goedkope
koopwoningen teruglopen
EINDHOVEN/PARIJS (ANP
DPA/GPD) Philips heeft deze
week besloten tot prijsverlaging
met enkele honderden guldens
van videorecorders. In de slag
om de gunst van de Europese
consument heeft ook het West-
duitse Gründig (voor een kwart
eigendom van Philips) de strijd
aangebonden met concurreren
de merken uit Japan.
Gründig is van plan nieuwe, goed
kope apparatuur op de markt te
brengen, die volgens topman
Max Gründig "minder geraffi
neerd" zal zijn. Gründig wil dat
de Europese fabrikanten op zeer
korte termijn gaan samenwerken
in één video-fabriek. Philips is
niet van plan een "uitgekleed"
model op de markt te brengen,
maar voert een prijsverlaging
door voor alle standaardtypes.
Voorraden te groot geworden
De prijzenslag is volgens Gründig
het gevolg van de te grote Japan
se produktie. Dit jaar produceert
Japan dertien miljoen video
recorders, terwijl er maar negen
miljoen verkocht zullen worden.
Alleen al in de bondsrepubliek
ligt een voorraad van twee mil
joen verouderde apparaten, al
dus Gründig.
De Franse regering heeft besloten
tot een rem op de import van Ja
panse videorecorders in verband
met een tekort van 300 miljard
op de handelsbalans. Vanaf vol
gend jaar zal op iedere videocas
sette een „kijk"-belasting gehe
ven worden van ruim 400 frank,
dat is iets meer dan 160 gulden.
Ook wordt gedacht over een be
lasting van rond tien procent -
boven de al geldende btw - op
cassettes en recorders.
Intussen wordt de invoer van vi
deo-recorders vertraagd. De
enorme stroom Japanse en ook
Koreaanse apparaten loopt nu
via één klein douanekantoor, dat
in Poitiers. Hier behandelt de
douane nu 6000 recorders in de
week. dat is zo'n 90.000 appara
ten tot Kerstmis. De handel had
erop gerekend tot en met de
feestdagen rond 150.000 recor
ders te kunnen afzetten.
Japanse ondernemingen hebben
Frankrijk tegenmaatregelen aan
gekondigd. Akai dreigt ermee
zijn fabriek van tuners in Hon-
fleur te sluiten als men hen ver
hindert te verdienen op de im
port van video-apparatuur.
22 PAGINA'S
De overleden Russische president Leonid Brezjnjev werd afgelopen zondag nog gefotografeerd toen hij van het
Lenin-mausoleum in Moskou de plechtigheden gadesloeg ter gelegenheid van de verjaardag van de Russische
revolutie. Premier Nikolai Tichonov stond aan zijn zijde.
DEN HAAG (GPD) De kersverse
staatssecretaris van defensie
Charl Schwietert is vanmiddag
afgetreden. Vanochtend bood de
oud-parlementair redacteur van
de NOS zijn ontslag aan bij ko
ningin Beatrix.
Via zijn ministerie liet de vorige
week vrijdag beëdigde Schwie
tert rond het middaguur weten
dat "rond zijn persoon de laatste
dagen discussies zijn ontstaan,
waarvoor hij voor een deel zelf
de verantwoordelijkheid wenst
te dragen".
Volgens de voorlichtingsafdeling
van het departement van defen
sie is Schwietert van mening dat
daardoor het aanzien van de poli
tiek is geschaad en hij niet goed
als staatssecretaris kan functio
neren. Zoals eerder bericht in on-
Ruimteveer
gelanceerd
CAPE CANAVERAL (AP) - Het
Amerikaanse ruimteveer "Co
lumbia" is vanmiddag volgens
plan om 13.19 uur (Ned. tijd) ge
lanceerd vanaf de lanceerbasis
Cape Canaveral.
Het is de eerste commersièle
vlucht met het ruimteveer. Aan
boord bevinden zich vier astro
nauten.
ze krant gaf Schwietert zich ten
onrechte uit voor doctorandus,
klopte de rang niet die hij in het
leger zou hebben bereikt en riep
hij misverstanden op over de
duur van zijn WD-lidmaat-
schap.
Behalve de eerder aan het licht ge
komen onjuistheden die Schwie
tert vertelde is ook twijfel ont
staan over het behalen van de
"master degree" (een soort doc
torandus-titel) die hij aan de Ber-
kely-universiteit in Californië
zou hebben behaald.
De afgetreden WD-staatssecreta-
ris van defensie Charl Schwietert
heeft recht op een wachtgeld ge
durende twee jaar, ook al is hij
slechts vier dagen in functie ge
weest. Hij mag totaal ruim
225.000 gulden van de Neder
landse staat vorderen gedurende
twee jaar.
Na het bekend worden van het af
treden van Schwietert liet een
woordvoerder van de WD-frac-
tie weten het standpunt van de
afgetreden staatssecretaris te
respecteren.
Zijn vroegere werkgever, de NOS,
zal hem niet terugnemen.
Jaap Metz
Vandaag zijn de nieuwe leden van
de Tweede Kamer beëdigd op
één na. De WD'er jaap Metz is
wel tot de Kamer toegelaten,
maar niet beëdigd. Dat betekent
dat hij niet met zijn werkzaamhe
den als kamerlid kan beginnen.
De Tweede Kamercommissie die
zich bezig houdt met het onder
zoek naar de geloofsbrieven van
nieuwe kamerleden, heeft Metz -
naar zeggen met moeite - als ka
merlid geaccepteerd. De WD-
top wil echter nog voor zijn beë
diging een gesprek hebben met
Metz over zijn betrokkenheid bij
het onroerend-goedbedrijf F. en
S. Properties, dat wordt verdacht
van fraude.
Droog
Eerst af en toe zon, later op de dag lich
te bewolking, vrijwel overal droog.
Minimumtemperatuur 8 graden, maxi
mumtemperatuur 13 graden. Matige
zuidwesten wind, aan de kust krach
tig, windkracht 7.
12 November 1982.
Zon op: 07.54 uur, zon onder: 16.54 uur.
Maan op: 03.45 uur, maan onder: 16.10
BEIROET (UPI) - Het hoofdkwartier van de Israëlische militaire gouver
neur in de Zuidlibanese kustplaats Tyrus is vanochtend vrijwel geheel
vernietigd door de explosie van een autobom die een enorme kracht
had.
Volgens de rechtse Falangistische radio vielen er tientallen doden en
gewonden, maar het hoofdkwartier zelf zweeg daar over. Bijzonderhe
den, aldus Libanese politiebronnen, waren niet te krijgen, omdat Israë
liërs het gehele gebied afgrendelden.
Volgens de radio werd vrijwel het hele gebouw van acht verdiepingen
waarin het hoofdkwartier van de gouverneur was gehuisvest, vernield.
"Ik bevond mij op 20 meter van het gebouw. Plotseling deed zich de
explosie voor, die gepaard ging met geweldige vlammen en rook. Ik zag
het hele gebouw op de straat ineenzakken. Aan alle kanten explodeer
de munitie. Ik wist weg te komen", aldus een ooggetuige.
De hoofdweg langs de kust tussen Sidon en Tyrus werd door de Israëliërs
afgezet en vrijgemaakt voor vervoer van de slachtoffers die werden
verwacht, zo werd gezegd.
tien minuten na de officiële be
kendmaking in Moskou gaf het
Chinese persbureau een bericht
uit, zönder commentaar.
Woordvoerder Larry Speakes van
het Witte Huis in Washington
wilde niet direct commentaar ge
ven. Hij volstond met de mede
deling dat men luistert naar de
officiële berichten uit Moskou,
(zie voor necrologie Bre^jpjev
pagina 17).
HILVERSUM (ANP) - Dc NCRV-tele-
visle zal vanavond om ongeveer 23.50
uur op Nederland 2 een extra uitzen
ding verzorgen over het overlijden van
de Sowjetleider Brezjnjev. In dit pro
gramma komen een door de NOS gele
verde necrologie van ongeveer negen
tien minuten, reacties uit de Verenigde
Staten en een interview met Oosteuro-
pakenner Van den Heuvel.
Betrokken bij miljoenenfraude
MOSKOU (Reuter/UPI/AP/GPD) - President Leonid
Brezjnjev van de Sowjet-Unie is op 75-jarige leeftijd
overleden. Het persbureau Tass maakte vanochtend be
kend dat Brezjnjev gistermorgen om half acht is gestor
ven.
In Moskou gonsde het sinds giste
ren van de geruchten over een
sterfgeval in het Kremlin, maar
zelfs officiële personen die door
gaans meteen op de hoogte wor
den gesteld, verkeerden in het
ongewisse. De Russische radio
en televisie onderbraken gister
avond plotseling hun program
ma's. De radio ging zonder nade
re aankondiging over op ernstige
muziek, terwijl de televisie de
uitzending van een ijshockey-
wedstrijd plotseling onderbrak.
In de geruchten doken ook de
namen op van twee andere voor
aanstaande figuren binnen het
politbureau: de 76-jarige Andrei
Kirilenko en de 83-jarige Arvid
Pelsje. Ook zij verkeren al gerui
me tijd in slechte gezondheid.
Op de Russische televisie werd
vanmorgen Brejynjevs portret
getoond met zwarte rand erom
heen en de omroeper las de offi
ciële overlijdensbekendmaking
twee keer voor.
Brezjnjev, die de laatste jaren vol
gens officieuze berichten ver
schillende malen ernstig ziek is
geweest, was zondag voor het
laatst in het openbaar gezien. Hij
woonde toen in de ijzige vries
kou twee uur lang de jaarlijkse
militaire parade bij op het Rode
Plein ter gelegenheid van de ver
jaardag van de Russische revolu
tie. Later op die dag hield Brezjn
jev op een receptie in het Krem
lin nog een felle rede, waarin hij
iedere mogelijke agressor van de
Sowjet-Unie waarschuwde voor
een "verpletterende vergeldings
actie".
In het officiële communiqué werd
nog met geen woord gesproken
over wie de beide functies van
Brezjnjev als algemeen secreta
ris van de communistische partij
en de meer ceremoniële post van
president zal overnemen.
Volgens Westerse Kremlmologen
is het meest waarschijnlijk dat
het machtsvacuüm voorlopig zal
worden gevuld met een collectief
leiderschap, bestaande uit onder
meer de voormalige KGB-chef
Joeri Andropov, sinds lange tijd
een vertrouweling van de overle
den leider, Konstantin Chernen-
ko, defensieminister Dimitri Oes-
tinov en minister van buiten
landse zaken Andrei Gromiko.
Verwacht wordt dat ook een be
langrijke rol is weggelegd voor
premier Nikolai Tichnov en de
leider van de afdeling van de
communistische partij in Mos
kou, Viktor Grisjin.
De 71-jarige Konstantin Tsjernen-
ko geldt algemeen als de favoriet
van Brezjnjev voor diens opvol
ging. Gedurende dertig jaar
doorliep hij alle stadia van de
partij. Zijn toppunt leek hij be
reikt te hebben eind 1981/begin
1982, maar nadien kwam Andro
pov meer naar voren.
De werkelijke beslissing over de
opvolging van de Russische lei
der zal waarchijnlijk in het ge
heim worden genomen door le
den van het machtige politbu
reau en zal daarna nog slechts
worden geratificeerd door het
centrale comité. Dit comité, een
log orgaan met meer dan 300 le
den, kan echter een belangrijke
rol in de kwestie gaan spelen als
het politbureau er niet in zou sla
gen overeenstemming te berei
ken over een kandidaat.
Reacties
"De dood van Leonid Brezjnjev be
tekent een groot verlies voor Po
len", zo heeft de Poolse rege
ringswoordvoerder Jerzy Urban
verklaard. Volgens hem was dc
overleden leider "een groot
vriend van Polen die onze pro
blemen begreep'.
Het persbureau Nieuw-China
maakte met opmerkelijke snel
heid melding van het overlijden
van de Russische leider. Acht-
Ruud Lubbers
Benelux-top wil
banden aanhalen
Forse straffen in
Dodewaard-proces
EG-ambtenaren
kosten miljoenen
VNO wil prikkel
voor werkenden
AMSTERDAM (GPD) - De Am-
sterdamse justitie vermoedt dat
bij Slavenburgs Bank ernstige
strafbare feiten zijn gepleegd.
Dit is naar voren gekomen bij
een onderzoek van de Fiscale In
lichtingen en Opsporings Dienst
(FIOD) naar de miljoenenfraude
bij F. en S. Properties, een Am
sterdamse firma in onroerend
goed.
De Amsterdamse officier van justi
tie. mr. H. Wooldrik, die is belast
met het onderzoek naar de mil
joenenfraude van de Amster
damse onroerend-goedhande-
laar, bevestigde vanochtend dat
de bank zich schuldig heeft ge
maakt aan strafbare feiten.
„Maar meer wil ik er absoluut
niet over kwijt", zo reageerde de
officier van justitie.
Vorige maand werd in verband
(van één onzer verslaggevers)
VOORSCHOTEN - De 57-jarige
vrouw N.C. Polman-Van Hel
den uit Voorschoten is dinsdag
in het park Rosenburgh door
wurging om het leven gebracht.
Dit blijkt uit de sectie die van
middag in opdracht van de
Voorschotense politie werd ver
richt.
De vrouw werd pas woensdagmor
gen gevonden op een moeilijk te
bereiken plaats in het park. Zij
maakte er een gewoonte van om
iedere ochtend de hond in het
park uit te laten. Zo ook de be
wuste dinsdag. Toen haar man 's
avonds thuis kwam. bleek zij af
wezig te zijn. De politie begon di
rect een onderzoek en vond de
vrouw de ochtend erop. De hond
zat naast het lichaam. Haar auto.
een rode Renault 5. stond op het
parkeerterrein in het park nabO
de begraafplaats.
Van een dader ontbreekt op dit
moment nog ieder spoor De
rijkspolitie van Voorschoten
roept een ieder op die de vrouw
dinsdag heeft gezien of inlichtin
gen kan verstrekken, contact op
te nemen. Tijdens kantooruren
01717-4993 4994. daar buiten
01717-2222.
BREZJNJEV
Over de gezondheid
van de Russische
partijleider Leonid
Brezjnjev is in de
loop der jaren zoveel
te doen geweest dat mededelin
gen daarover ten slotte voor ken
nisgeving werden aangenomen
Zo komt het bericht van zi|n dood
toch noq onverwacht.
Van de naoorlogse Russische
leiders was Brezjnjev stellig de
rustigste en de redelijkste, wat
overigens zeker niet wil zeggen
dat de harde hand hem vreemd
was. Maar onder hem geen ex
cessen als onder Stalin en even
min de onberekenbaarheid die
Chroesjtsjov zo kenmerkte. Deze
in de landbouw opgeklommen in
genieur (hoe ironisch dat juist tij
dens zijn bewind de Russische
landbouw het grote zorgenkind
bleef) was een politicus die zijn
kansen zorgvuldig woog en dan
te baat nam. Een boeiende, in
ventieve leider was hij dan ook
niet niet in Westerse en waar
schijnlijk ook niet in Russische
ogen Zijn beleid had een stabili
serende uitwerking, wat na Stalin
en Chroestsjov zowel binnen als
buiten het Kremlin wel nodig was.
Voor zover daar nog enige onze
kerheid over bestond vestigde hij
de Sowjet-Unie definitief als we
reldmacht.
Zijn streven naar stabilisatie leidde
op den duur naar een verstarring
in de Russische maatschappij
De manier waarop tegen dissi
denten werd opgetreden was
daar kenmerkend voor Als realist
was hij van oordeel dat toenade-
nng tot het Westen geboden was
ter wille van de Russische indus
trie en economie, maar de pogin
gen bleven steken omdat hij op
het gebied van de bewapening
en de mensenrechten geen soe
pelheid aan de dag wenste te leg
gen.
Gebrek aan vindingrijkheid brak
hem ook op in de verhouding met
China die jarenlang op Siberi
sche temperatuur bleef, al kwam
daar de laatste tijd enige verbete
ring in.
Brezjnjev zal in de herinnering
voortleven als een gematigde
Russische leider, een pragmati
cus. Maar aan zijn blazoen kle
ven twee smetten waarop nog
lang met bitterheid zal worden
gewezen hij vertrapte de Praag
se lente en viel met vage motie
ven Afghanistan binnen
VPRO
met deze slepende zaak de direc
teur van een Amsterdams filiaal
van Slavenburgs Bank aange
houden. Hij wordt ervan ver
dacht een zogenoemde zwarte
kas te hebben opgehouden voor
F. en S. Properties. De directeur
zou daarvoor zwijggeld van F. en
S. hebben ontvangen. Het zwarte
geld werd door de onroerend-
goedhandelaar op een tussenre-
kening gestort in afwachting van
de opening van een definitieve
rekening.
De huizenhandelaar bleef echter
zwart geld op deze tussenreke-
ning storten, zodat deze 'zwarte'
kas' een blijvend karakter kreeg.
Inmiddels zijn twee leden van de
raad van bestuur van Slaven
burgs Bank op de hoogte gesteld
van de vermoedens van de Am
sterdamse justitie.
De laatste dag van het ministerie
van CRM in zijn oude vorm heeft,
zoals gisteren bleek, waarne
mend minister Gardeniers nog
geïinspireerd tot een vreugdeloos
document waann zij overweegt
(met de gebruikelijke slagen om
de arm) de VPRO voor een be
paalde penode van zendtijd uit te
sluiten. Dit als strafmaatregel
voor een tv-programma met Van
Kooten, De Bie en Wim Kan dat
door haar zuiver ledenwervend
en dus onacceptabel werd be
vonden (Eerder had de VPRO al
voor iets dergelijks een berisping
gekregen).
Of het programma werkelijk zo le
denwervend was als de nu oud
minister meent, zal nog lang een
twistpunt blijven. Tot op het de
partement toe, waar een topfunc-
tionans zich onlangs liet ontvallen
de sketch van het trio als "een
frivole TELEAC-cursus over de
omroepwet' te hebben be
schouwd Maar zelfs als men elk
gevoel voor humor terzijde
plaatst en het als een overtreding
wil aanmerken dan blijft nog het
bezwaar dat de bewindsvrouwe
een strafmaatregel overweegt die
in geen enkele verhouding staat
tot het begane vergrijp. Nu ligt dat
hoofdzakelijk aan de omroepwet
die op dit punt onthutsend weinig
nuances kent, maar juist daarom
had de bewindsvrouwe zich nog
wel eens mogen bedenken alvo
rens met dit grove geschut op
een mus te mikken Uitsluiting
van zendti|d is sinds mensenheu
genis met meer voorgekomen en
zou uitgerekend een omroep tref
fen die algemeen als de mmst
"commerciële" wordt be
schouwd.
Wat er nu verder gaat gebeuren ligt
voor een belangrijk deel in han
den van de nieuwe minister,
Bnnkman Zich distantiëren van
zijn voorgangster zai hij met
willen en trouwens ook met kun
nen, al was het alleen maar om
sommige andere omroepen met
het idee fe geven dat de jacht op
zieftjeswinnenj weer vnj is.
De bnef van Gardeniers wegmoffe
len in het vergeetboek - het zou
met de slechtste weg zijn. De om
roepen moeten op dit punt op een
andere manier worden aange
pakt.