Voor
elke
voet
een
schoen
-( E""
ZATERDAG 30 OKTOBER 1982
De grote merken kunnen
het niet aanslepen. De
laatste paar jaar zagen zij
hun omzetten steevast
verdubbelen. Sommige
fabrikanten -een nog jong
merk als Asics Tiger bij
voorbeeld- juichen zelfs
over een verviervoudiging
van het aantal verkochte
sports tappers.
De groten halen hun neus op
als hun produkten worden
betiteld als basketballschoe
nen, of, nog erger: gympies.
Het zijn geen gympies, maar
ingenieus uitgedachte, com
fortabele, van uitgekiend ma
teriaal vervaardigde schoe
nen die weldadig zijn voor de
voeten. Vervolgens wordt er
met termen gesmeten als ge
sloten luchtkanaalsysteem in
de zolen tegen overmatige
ventilatie, de ideale looplijn
en de verschillende breedte-
maten.
Platvoeten
Er blijken speciale sportschoe
nen te worden vervaardigd
voor zware mensen, voor
mensen met smalle, normale
en brede leest, schoenen ten
bate van een zo laag mogelijk
energieverbruik en speciale
stappers voor diegenen on
der ons die lijden aan plat
voeten.
Toegegeven: het is een verwar
rende lijst vol. Dat kan ook
niet anders, als elk merk zich
beijvert om steevast na jaren
lange research met het
nieuwste van het nieuwste te
komen. Zo hoopt Nike het
komende voorjaar de markt
te bestoken met 95 verschil
lende soorten sportschoenen.
Dat grote aantal is volgens Ni-
ke-woordvoerder Ger Bekker
een must. "De markt heeft
zich dusdanig gewijzigd, dat
er voor elke voet en sport een
eigen schoen moet komen",
zegt Bekker.
New Balance, een sportschoen
van het in Zoeterwoude zete
lende Pinguin Sports, gaat er
prat op één van de weinigen
te zijn die de breedtematen
heeft geintroduceerd. Dat
kan, zegt woordvoerder
Huub Vermeulen, doordat
het publiek een aantal goede
merken er- en herkent en be
reid is om daarvoor "wat
geld" uit te geven. Zo komt
het dat New Balance nu elk
jaar ook een dubbele omzet
draait van het jaar daarvoor.
En dat genoegen is niet ieder
een beschoren, denkt Ver
meulen. "De helft zit te liegen
als ze dat beweren".
De sportstappers worden in al
le soorten en maten, en zelfs
in alle kleuren van de regen
boog geintroduceerd. Veel
importeurs houden bij de be
kende presentatie-borrels en
beurzen de adem in. Immers,
het favoriete merk van van
daag kan morgen alweer uit
de gratie zijn. Die weten
schap maakt een planning op
lange termijn tot een onmo
gelijke zaak, al zijn merken
als Nike en Adidas natuurlijk
niet meer weg te denken.
Strepen
De minder bekende sport-
schoenmerken hebben het
heel wat gemakkelijker. Hun
doelgroep is de schoendrager
die niet meer dan een paar
tientjes voor z'n schoeisel wil
uitgeven, en die doelgroep is
een stabiele. Maar wee dege
ne die het waagt om een
sportschoen te ontwerpen
die teveel op de bekende
broer lijkt.
Het warenhuis Hema heeft dat
geweten. Het dacht slim te
zijn door met een lekker ge
prijsde sportschoen te ko
men waarop vier strepen wa
ren aangebracht. En toen
ging 'ontwerper' Adidas weer
eens op z'n eigen strepen
staan. Dit wereldberoemde
merk is immers bekend om
de drie strepen die het op elk
paar schoenen aanbrengt.
De Haagse advocaat mr. Stoop,
specialist op het terrein van
de merkenwet, heeft er nog
altijd slapeloze nachten van.
Het was zijn taak om de
sportschoen van de Hema tot
stilstaan te brengen. Een kort
geding over de streepjes
kwestie werd in eerste in
stantie door Adidas verloren.
De rechter oordeelde dat het
verschil -één streep- genoeg
duidelijkheid verschafte.
Totaan de Hoge Raad toe werd
geprobeerd een streep door
de rekening te halen. Uitein
delijk oordeelde deze hoog
ste gerechtelijke instantie dat
het afgelopen moest zijn met
de strepen. De consument, zo
beweerde de rechter, gaat nu
eenmaal niet eerst tellen
voordat hij de schoen aan
past. Het motief leek teveel
op dat van Adidas. De schoe
nen moesten uit de handel
worden gehaald.
Echt opgelucht is mr. Stoop
nog niet. "Wat denk je dat de
Hema heeft gedaan?", zegt
hij, niet gespeend van enig
gevoel voor humor. "Ze- ko
men nu ijskoud met schoe
nen waarop vijf strepen
staan".
Hennie Warmenhoven van Adi
das berust daarin: vijf stre
pen móg.
Vervalsing
Mr. Stoop heeft ook zonder
streepjeskwestie werk ge-
door Miep Hoenson
noeg aan de winkel. Hij zegt
dat de consument vaak wordt
genept zonder dat hij het zelf
weet. Want al staat er Adidas
of Nike op een sportschoen,
en al betaalt de koper grif een
dikke 150 gulden, dan nog
heeft hij niet de zekerheid dat
hij het échte merk heeft ge
kocht. Legio fabrikanten wil
len een graantje van het grote
geld en succes meepikken
door zo'n oogverblindende
poema, een krokodil of een
merknaam op sportkleding
of schoeisel aan te brengen.
Er zijn schattingen dat 20 tot
30 procent van de produkten
die onder de naam van de we
reldmerken worden verkocht
niet uit de échte fabrieken
komt.
Navraag leert dat vrijwel alle
bekende merken te duchten
hebben van (merk)verval-
sing. Ook New Balance-
schoenen worden nage
maakt. Huub Vermeulen er
vaart dat als een frustrerende
aangelegenheid "Je spen
deert zo veel kosten én jaren
in je research om een zo goed
mogelijk produkt te brengen.
Dan maken ze dat doodleuk
na. Natuurlijk is er iets aan te
doen, maar voordat je weet
waar de bron is en voordat de
namaak uit de handel is heb
je een hoop werk, geld en tyd
verloren".
Zo'n vervalsing waarmee mr.
Stoop zich momenteel bezig
houdt, is de namaak- Adidas-
trui die in de winkels ligt
Veel ingewikkelder ligt het
zodra fabrikanten gaan
werken met balkjes, strepen
en sterretjes die zij van de be
kende merken afkijken. Zo
buigt hij zich binnenkort
weer over een sportschoen
waarop rechte strepen zijn
aangebracht, die in een bocht
eindigen. "Dat is moeilijk na
tuurlijk, omdat het begin van
die streep lijkt op de streep
van Adidas, maar de streep
ziet er aan het einde dus an
ders uit", zo legt de raadsman
uit. Een boeiend vak, dat be
aamt hij op de valreep.
Techniek
het erop aankomt de koper te
bekoren. Dat zegt ook drs.
J.G.J. van der Burg van het
Economisch Instituut voor
het Midden- en Kleinbedrijf.
Hij wierp zich de afgelopen
maandon op het verschijnsel
sportschoen. De resultaten
van zijn gesprekken met ko
pers en verkopers van gym-
en trimschoenen verwerkte
hij in zijn branche-oriëntatie
'De Schoenenzaak'.
Waarom een bepaald merk (tij
delijk) favoriet is kan ook drs.
Van der Burg niet zeggen.
Adidas was volgens hem een
tijdlang de lijstaanvoerder.
Daarna moest deze fabrikant
pas op de plaats maken voor
Ie Coq Sportif. Welke sport
schoen op dit moment het
meest wordt aangetrokken
weet hij niet Volgens insi
ders is Nike nu de onbetwiste
winnaar van dit moment.
De grote merken rekenen be
dragen tussen de 80 en 180
gulden per paar, maar er zijn
ook modellen van 350 gul
den. "Dat is niet zo duur als
het lijkt", verdedigt Hennie
Warmenhoven van Adidas
zijn produkt. "Je moet niet
vergeten dat de sportschoen
technisch veel beter in elkaar
zit dan een gewone schoen.
Er zijn zo'n honderd mense
lijke handelingen nodig voor
dat de schoen af is".
Echte aanhangers van de sport
schoen trekken zo'n bedrag
ervoor uit Maar een dure
sportschoen is niet beter, ge
zonder of duurzamer dan een
goedkoop exemplaar. Ten
minste, dat concludeert de
Consumentenbond in één
van haar tests.
De goedkope merken (Rodeo
van C&A voor 39 gulden,
Avento Yogging voor 30 gul
den) kregen welluidende kri
tieken. Zij kwamen er in de
verschillende onderdelen
van de beoordeling zeker niet
slechter af dan de merken in
de prijsklasse van over de
honderd gulden.
Gezond?
Ook het gezondheidsaspect
kwam in deze test aan bod.
Kort en goed komt het er vol
gens de Consumentenbond
op neer dat net als bij het ge
wone schoeisel, sportschoe
nen hun sterke én zwakke
punten hebben. Volwasse
nen kunnen goed passende
sportschoenen zonder be
zwaar de hele dag door dra
gen. Wel moet extra zorgvul
digheid in acht worden geno
men bij de aanschaf van mi-
niatuur-sportschoentjes voor
het kroost. De meeste sport
merken kennen namelijk
geen breedtematen, terwgl
goed passende schoenen
voor kinderen absoluut
noodzakelijk zijn.
Nike-woord voerder Bekker:
"Al dat geroep dat sport
schoenen slecht zijn is geba
seerd op jaloezie. De schoe
nenbranche zet zich af tegen
het verschijnsel sportschoen.
Logisch, want een groot deel
van de omzet is verdwenen
naar de sport-vakhandel. De
schoenenbranche heeft veel
te laat gereageerd op de grote
vraag naar sportschoenen.
Nü komt men er haast niet
meer aan te pas als wederver
koper van de grote merken.
Maar vraag het elke fysiothe
rapeut of arts: een goede, dus
dure, sportschoen is goed
voor de voeten. De spieren
worden er optimaal door
geaktiveerd"
Een orthopedisch chirurg van
het AZL zegt de conclusies
van de Consumentenbond
best te kunnen onderschrij
ven. Hij heeft geen enkele
moeite met de basketball-,
trim- of tennisschoen als con
stante voetbekleding "Zo
lang een schoen prettig zit en
de tenen voldoende ruimte
hebben mag het allemaal van
mij. Kijk, het is nog altijd het
beste om barrevoets door het
leven te gaan. Maar dat is
praktisch gezien wat moeilijk
hè?"
Activeren
Het Modecentrum voor de
Schoen- en Lederbranche
lapt het hele gezondheidsas
pect aan zijn laars. Woord
voerder Wim Hornman: "Dat
hele gedoe is quatsch. Onge
zonde schoenen bestaan in
principe niet Voor ons is een
schoen gezond als 'ie niet
knelt en als de voet niet hele
maal afsluit Verder lach ik
me wild om al die zogenaam
de gezonde en dure kinder
schoenen met overal steun
d'r op en d'r aan. Je moet een
kind de kans geven om de
voetspieren, hoe slap ook, te
gebruiken Als die spieren al
hun eigenlijke werk wordt
ontnomen omdat ze onder
steund worden, blijven ze te
slap".
Wim Hornman heeft derhalve
geen enkel probleem met de
sportschoen, die doorgaans
slap en soepel van matenaal
is en de voet de nodige bewe
gingsvrijheid laat "Maar dat
die schoenen béter zouden
zijn dan gewone schoenen is
natuurlijk ook onzin Want je
ziet soms kleine kinderen lo
pen in zware sportschoenen
met van die dikke zolen, dat
kAn niet goed zyn".
Hennie Warmenhoven zegt dat
sportschoeisel van kunstleer
het natuurlijk niet halen by
exemplaren van echt leer
Geestdriftig vertelt hij over
de nieuwe marathonschoen,
gelanceerd door de atleet Ge
rard Nij boer, waaraan een
jaar lang is gesleuteld En
over de acteur Hugo Metsers,
die onder een zwart jacquet
blauwe Adidas-schoenen
draagt. Sedert de acteur bij
een ongeluk zijn enkelban
den scheurde zweert hij by
deze schoenen, representa
tief of met
Is de sportschoen een blijver
tje. zoals de aloude pump bij
voorbeeld nooit meer weg te
denken is? Afgaande op de
nog immer groeide hoeveel
heid vrije tijd en de steeds
onconventioneler wordende
mode zou men kunnen den
ken van wel.
Onwrikbaar
Hennie Warmenhoven van Adi
das denkt dat de sportschoen
onwrikbaar zal verankeren in
de Nederlandse samenleving
Hij wyst op een land als Ame
rika, dat altijd een voortrek
kersrol vervult en waar de
sportschoen niet meer is weg
te denken uit het dagelijks le-
Bakker van Asics Tigers denkt
dat er "een stuk mode" aan
het gebruik van de sport
schoen kleeft "En dan zit je
natuurlijk met goed. Als het
merk ook in de toekomst on
der de sportlui zo populair
blyft als nu, dan is er geen
vuiltje aan de lucht".
Ger Bekker gelooft dat Nike
onverwoestbaar blijft. "Ik
denk dat de mensen niet
meer geneigd zullen zijn om
terug te keren naar de moei
lijker schoenen De tyd dat
de consument alleen naar het
model en de kleur keek is
echt voorbij". Niettemin
blijft Nike zich uit voorzorg
allereerst op de sporters rich
ten.
Wim Hornman gelooft heilig
dat de sportschoen een aflo
pende zaak is "De sport
schoen heeft z'n populariteit
te danken aan het feit dat het
model zowel by het trimmen
als by het dagelyks werk kan.
als je er tenminste niet al te
representatief by hoeft te lo
pen. Maar het sportschoeisel
zal uiteindelijk weer naar de
hoek van de vrijetijdsbeste
ding worden teruggedron
gen. Deze rage zal spoedig
overwaaien Vraag me met
hoe ik dat denk te weten.
Maar ik ben oud geworden in
dit vak en ik heb tot dusverre
in 99 van de 100 prognoses
die ik gaf gelyk gekregen"
"Natuurlgk houd je een bepaal
de kem mensen die het met
interesseert wat ze aan heb
ben Maar de massa zal weer
op iets anders overstappen"
i
Gym- en trimschoenen zijn razend populair. Jarenlang alleen
gedragen door sportleraren, loopt nu half Nederland ermee
weg. Met name de jongeren onder ons staan met de
sportschoen op en gaan ermee naar bed. En dan niet op
gympies van een onbekend merk. Nee, met name de grote
merken zijn als overwinnaars uit de strijd om de gunst van de
drager gekomen.
We zijn al zo opgevoed dat een sportschoen pas meetelt zodra
er een internationaal bekend merk achter staat. Echte Nikes
of Adidas-schoenen vinden gretig aftrek. Voor het rondje
trimmen, maar net zo goed voor de uren op kantoor of school.
In 1981 werd één miljard aan sportschoenen uitgegeven van de
in totaal 2,5 miljard die wij voor ons schoeisel uittrokken. De
reguliere schoenenwinkels zien een groot deel van de omzet
verschuiven naar sportzaken en warenhuizen, en klagen steen
en been. Portret van een wereld vol merkjes, zweetgaatjes,
gesloten luchtkanaalsystemen en kromme strepen.
V
fi ÈSjfc.
-
