Onbegonnen Verb
Woningbouw op terrein
badhuis aan Lindestraat
J
Prostituees zelfs tijdens
avondpredikatie in actie
-C
Open dag
bij JAL
Bestemmingsplan Tuinstadstaalwijk in de maak
Laurens Beijen gaat
van
PPR
naar
PvdA
Leiden
Eindeloos zijn de dingen of be
zigheden waarvoor je als
Lei ds burger vergunning
moet hebben. Dat blijkt wel
uit het recente voorstel aan de
gemeenteraad om te komen
tot verhoging van tarieven
van gemeentelijke belastin
gen en andere heffingen
Het is een éllenlange lijst. En er
staan ook de meest curieuze
zaakjes op.
Wist u dat u "voor de afgifte
van een verlof tot bijzetting
van een asbus in een graf"
ƒ5.75 verschuldigd bent? En
voor het hebben van een rij
wielbeugel, voor zover deze
niet aan een woonhuis is aan
gebracht, f 11 per jaar?
Een naar buiten draaiende
deur of een zodanig hek kost
f29 per jaar, het hebben van
een menubordje of een dienst-
regelingenkaslje met reclame
is met f 17 geprijsd en het heb
ben van een paal(?) met f 11.
Je kunt het niet zo gek verzin
nen of het staat er bij, mét de
verschuldigde kosten natuur
lijk. Maar de gemeente neemt
toch maar het zekere voor het
onzekere. Want aan het eind
van de lijst staal nog dit:
"Voor het hebben van enig
ander voorwerp boven ge
meentegrond of -water, niet
genoemd, per strekkende me
ter of per vierkante meter
f8"
De bóódschap van dit alles zo
dra je ook maar een neus bui
ten de deur steekt, kost het
géld. Steeds verder wordt de
vrijheid van de burgers inge
snoerd. Geen wonder dat ze
af en toe steigeren in hun har-
Hemels
Afgelopen woensdag had ik
graag in Repelsteel in de
Breestraat willen zitten.
Want daar zou iemand ko
men praten over "De Nieuwe
Tijd", zoals de invitatie luid
de. Helaas ik was verhinderd.
Nog een paar flitsende zinnen
uit de uitnodigingsbrief: "Er
zijn mensen die anders gaan
denken en leven, voor zich
zelf, met anderen en ten aan
zien van de hele wereld, met
de natuur en de aarde, en an
ders ook met heel de hemel en
het onzichtbare. Dat andere
deel van de mensheid begint
ons wereldbestel te doordrin
gen, ook de officiële struktu-
ren en organen Zoals een len
te aan kracht wint in het
voorjaar.
Uit Engeland stamt de term
"Nieuwe Tijds-netwerk" en
uit Amerika komt de uitdruk
king "Aquarius Samenzwe
ring". Het is een zich snel uit
breidend veld van positiviteit
in de aarde-atmosfeer.
Boeiend om te zien, ongelofe
lijk om er in mee te spelen"
Ontzettend jaloers word ik als
ik zulk soort proza tegenkom.
Verheven gedachten die. ver
dwaald in de ochtendmist,
het zwerk doorkruisen. Ter
wijl ik zelf al vastloop in de
eerste de beste stronk boeren
kool.
Verrukkelijk samenzweren met
Aquarius in een positieve
aarde-atmosfeer wie wil
dat nou niet?
Alleen dat woord "spelen" in de
laatste zin. bevalt me niet zo.
Het wettigt de vrees dat je, na
al die manoeuvres met heel de
hemel en het onzichtbare, ein
digt in een soort zandbak.
interview staat: "De nieuwe
ling in het college heeft geen
zin die zaak weer op te rake
len. Als die zin er uit is zucht
hij".
Toen ik het las werd ik bespron
gen door een gevoel van
plaatsvervangende schaam
te. Een politieke ambtsdrager
die wordt uitgedaagd in een
politieke zaak en die dan
zwijgt én zucht.
"Laat uwe woorden weinig
zijn", staat er in Prediker,
maar dit is wel verdraaid
weinig. Is-ie nu daórvoor
doctor in de vrije meningsui
ting geworden?
In de knuist van Peters z\
die rode roos óók nog
verdorren.
ik
Volksmond.
Vorige week heb ik u verteld
over ambtenaar Schaap van
Buraerzakeu die de krant er
Leidse kroniek
door Ruud Paauw
Schuttere zldweg voor de ge
wone Leidenaar veel meer
dan met Haarlemmerweg en
Schuttersveld. Zulke dingen
ga ik niet veranderen omdat
het straatbordje dat vereist".
(Lelieveldt blijkt grote waarde
te hechten aan hoe de volks
mond iets noemt. Niet dat hij
daarin zelf altijd meegaat,
"maar ik vind dat ik moet
weten dat een echte Leide
naar bijv. niet over de Boisot-
kade maar over de Bizotkade
spreekt").
Conclusie: Burgerzaken en
Voorlichting zijn het niet
eens. Ik stel voor dat die afde
lingen het maar eens uitknok-
ken op het Stadhuisplein. Dat
wil zeggen: dat héét daar toch
wel zo, hè, want ik begin nu
aan alles te twijfelen.
Facetten
Voor de fijnproevers op het ge-
Jit
In de reeks wethoudersinter
views bij het begin van de
nieuwe raadsperiode heb ik
reikhalzend uitgekeken naar
het gesprek met mr. Jit Peters
(PvdA), de gloednieuwe Leid
se wethouder van onderwijs.
Een man van allure, gepro
moveerd op het proefschrift
"Het primaat van de vrijheid
van meningsuiting".
Zoals bekend ging hij zitten op
een zeer omstreden wethou
derszetel. Deze was eigenlijk
bestemd voor een rode dame.
Daarover is in de PvdA dan
ook heel wat te doen geweest.
Ik dacht: nu krijgen we dan
van Peters een mooie afwe
ging van factoren en gevoe-
op wees dat de straatnamen
goed moesten worden ge
bruikt: niet Haarlemmertrek
vaart, maar Haarlemmer
weg (als je het wegdek daar
bedoelten niet Schutters-
veldweg, maar gewoon
Schuttersveld. Bij onderzoek
bleek me toen dat het bureau
voorlichting van de gemeente
zélf ook Haarlemmertrek-
vaart en Schuttersveldweg
gebruikte.
Toen ik mr. J. Lelieveldt, hoofd
voorlichting, deze week tegen
kwam, zei ik dan ook (na
mens Burgerzaken): "Wilt u
uw werk eens wat beter gaan
doen?" Maar Lelieveldt bleek
niet onder de indruk.
"Schaap kan wel zo veel wil
len. Kijk, in grote lijnen heeft
hij natuurlijk gelijk. Maar
voorlichting moet voor alles
duidelijk zijn. En dat ben je
met Haarlemmertrekvaart en
bied van Leidens historie is
onlangs bij uitgeverij Waan-
ders (Zwolle) het boekje
"Leidse Facetten" versche
nen: tien studies over Leidse
geschiedenis onder redactie
van dr. Dick de Boer, dezelfde
die zo voortreffelijk het verza
melwerk "Hutspot, Haring en
Wittebrood" redigeerde. De
publikatie zag het licht ter ge
legenheid van het 50-jarig be
staan van het Leids Histo
risch Dispuut "Robert
Fruin", eerder deze maand.
De auteurs zijn allen oud-
Fruinleden.
De prijs van het werkje is niet
mis (f34.50), maar daarvoor
krijgt men dan wel eersteklas
waar. Studies die goed de
diepte in gaan, zoals "Te
Vongelinc geleit" (sociale en
economische problemen in
Leiden aan het eind van de
middeleeuwen), de rijkste
De bezuinigingen bij de Leidse Schouwburg hakken er wel
heel zwaar in, hoor. Het is nu al zo ver dat directeur Hans van
Dam gewoon meespeelt met de toneelgezelschappen die zijn
schouwburg aandoen. Hier Van Dam bij zijn debuut afgelopen
weekeinde in het oeroude volksstuk "De Jantjes". Hij ziet er een
tikje uit als een heilssoldaat die het verkeerde pak heeft aange
trokken, maar verder kan het er best mee door.
Leidenaars in 1584, Leiden
en de Verenigde Oostindische
Compagnie, het Leiden van
Goeie Mie enz.
Bij de kop pak ik een door
wrochte studie van D.J.
Noordam: "Prostitutie in Lei
den in de 18de eeuw". Dertig
bladzijden tekst met 112 voet
noten. Waarschijnlijk geen
record, maar het mag er wel
wézen.
Rosse buurten
Prostitutie vormde in het Lei
den van de 18de eeuw een
kwart van alle zedenmisdrij
ven en die maakten op hun
beurt weer een kwart uit van
het totaal aan delicten. De
percentages waren maatge
vend voor de stedelijke crimi
naliteit.
De rosse buurten in Leiden con
centreerden zich "bij de ver
schillende knooppunten van
land- en waterwegen buiten
het eigenlijke stadscentrum,
bij de stadspoorten en de
markten". De organisatie
VRIJDAG 29 OKTOBER 1982
van de prostitutie (het ging
om vele honderden, meestal
ongeschoolde Leidse meisjes,
tussen de 15 en 24 jaar) was
vrijwel geheel in handen van
vrouwen. Souteneurs en bor
deelhouders kende men toen
nog nauwelijks.
Een zekere naam hadden "het
zeer goed beklante huis van
Dirk Pret" aan het Galgewa
ter, de herbergen "De Grote
Kamer" en "De Groene Papa
gaai" aan de Beestenmarkt,
de Camp, het etablissement
"In de Werkkuip" aan de Ha
ven, het kroegje van Lijs
Graskut bij de Herepoort,
herberg "De Swan" aan de
Haarlemmerstraat en het ten
tje van Roo Anne in de Krau-
welsteeg.
Het jachtterrein van de prosti-
tuées strekte zich tot de hele
stad uit. Ze doken zelfs op bij
de Pieterskerk. "Tijdens de
avondpredikatie worden hier
tussen de deuren onder het or
gel mannen aangeklampt".
De prijs voor de "vleselijke con
versatie" liep uiteen van drie
dubbeltjes tot f3.50. De finan
ciële draagkracht van de
klant speelde vaak een rol.
"Een gewone Leidse jongen
betaalt voor Mie Colet f 0.55,
een student of een heerf 1.00".
Er waren ook dure dames:
"Sara van der Korsse ver
dient altijd meer dan fl.40
en ook de meisjes Brasser la
ten zich goed betalen". Ter
vergelijking: het weekloon
van een goed verdienende
kettingspinster was ongeveer
gelijk aan wat een prostituée
aan één klant verdiende
Uit het hoofdstukje "Sexuele ac
tiviteiten" wil ik slechts ver
melden dat men toen een
hoogst markante benaming
had voor masturbatie:
"handcatechesatie".
Tot slot een door Noordman ge
schetst tijdsbeeld: "De prosti
tuant wordt voor zijn daad
nooit vervolgd. Ook als dui
delijk is dat de man ge
trouwd is, volgt geen aan
klacht. Bij de vrouw is het feit
dat zij gehuwd is - soms,
maar niet altijd een reden
om haar ook wegens overspel
aan te klagen of te veroorde
len. Het is mogelijk hier een
uiting in te zien van een dub
bele moraal. Maar het is beter
te verdedigen dat dit een
voorbeeld is van de over
machttheorie: de vrouw wekt
het immorele gedrag van de
man op, de man is een werk
tuig en daarom niet schuldig.
Dit blijkt ook wel uit het feit
dat overspel van mannen met
vrouwen die geen prostituée
zijn, wèl wordt bestraft. Bij
overspel van een getrouwde
man met een ongetrouwde of
zelfs een getrouwde vrouw, is
de straf van de man vaak
zeer aanzienlijk in vergelij
king met die van de vrouw".
Man botst
twee maal
LEIDEN - Door een te hoge snel
heid vloog een 46-jarige man
vannacht even na half één op de
Hooigracht uit de bocht. Hij reed
een bord om ver en kwam even
verder tot stilstand tegen een
hek. Op weg naar huis reed de
automobilist in Leiderdorp nog
tegen een lantaarnpaal; een stop
teken van de rijkspolitie negeer
de hij. Thuis werd hij aangehou
den en voor verhoor meegeno
men naar het bureau in Leiden.
De man bleek onder invloed te
hebben gereden.
LEIDEN Ter gelegenheid van
het driejarig bestaan houdt het
Jongeren Advies Centrum Lei
den (JAL) zaterdag open dag in
zijn onderkomen aan de Caecilia-
straat. Van elf tot vijf uur zijn
jongeren, ouders en andere geïn
teresseerden welkom te komen
kijken en kennis te maken met
de werkwijze van het JAL.
Het JAL staat vooral bekend als de
instelling waar je heen kunt wan
neer je bent weggelopen van
huis. Dat betreft echter maar on
geveer dertig jongeren per jaar.
Het JAL houdt zich vooral bezig
met het oplossen van problemen
met bijvoorbeeld verliefdheid,
werkloosheid of problemen met
de ouders. Kenmerkend van het
JAL is dat het daarbij uitgaat van
de jongeren (13 tot 22 jaar). Om
meer bekendheid aan dit soort
activiteiten te geven houdt het
JAL regelmatig voorlichting op
middelbare scholen.
Het JAL is maandag tot en met
vrijdag geopend van vier tot tien
uur en op zaterdag van twee tot
vijf uur. Speciaal voor meisjes is
er de 'meidentelefoon': 071-
126052 Vooral vragen over ver
liefdheid en sexualiteit kunnen
daar aan de orde komen.
Antiekdief
aangehouden
LEIDEN - De Leidse politie heeft
een 29-jange Leidenaar aange
houden die heeft bekend 300 an
tieke tegels te hebben gestolen
uit de voormalige Camera-bio
scoop aan de Hogewoerd. Zijn
helpers zullen ook nog worden
gehoord door de Leidse politie.
LEIDEN - Oud-gemeenteraadslid Laurens Beijen heeft de PPR
de rug toegekeerd en zich aangesloten bij de PvdA. Beijen
meent dat de PPR te klein is geworden en klein zal blijven.
Bij de verkiezingen voor de Tweede Kamer op 8 september be
haalde de PPR twee zetels. Volgens Beijen is hiermee een kriti
sche grens overschreden. "Toen we bij onze eerste Kamerver
kiezingen in 1971 twee zetels haalden zag ik nog perspectief voor
de PPR. Dat perspectief zie ik nu, met weer twee zetels, niet
meer".
"Landelijk stellen we weinig tot niets voor. Op plaatselijk niveau,
zoals in Leiden, laten we nog wel iets van ons horen, maar de
belangrijkste beslissingen worden helaas niet op plaatselijk ni
veau genomen", aldus Beijen in het Leidse ledenblad van de
PPR.
Beijen zegt in dat artikel er niets van te geloven dat de PPR een
bijdrage kan leveren aan de vorming van een nieuwe grote pro
gressieve partij. Daarvoor zouden de getalsverhoudingen tussen
de linkse partijen te scheef en de bereidheid om naar elkaar te
luisteren te gering zijn.
Het bestaansrecht van een partij is - aldus Beijen - uiteraard ook
afhankelijk van haar programma. Maar het belangrijkste is de
ideeën uit te voeren. De partij is geen doel, alleen een middel,
meent Beijen.
Laurens Beijen kwam fn 1974 in de Leidse gemeenteraad. Hij
maakte toen deel uit van de PSP/PPR/D'66-fractie. Na het ver
trek van fractievoorzitter Du Gardijn leidde Beijen deze fractie.
Tijdens de breuk in de fractie - de PSP haakte af - koos Beijen
voor instandhouding van het linkse college met de PvdA.
In 1978 werd Beijen lijsttrekker voor de PPR. Tussentijds, in 1980,
verliet hij de raad wegens het aanvaarden van een betrekking bij
de Vereniging van Nederlandse Gemeenten. Bij de raadsverkie
zingen van dit jaar stond Beijen op een onverkiesbare plaats op
de PPR-lust
LEIDEN - De gemeente wil de ko
mendejaren op de open plek aan
de Lindestraat (het terrein van
het voormalige badhuis) zeven
nieuwe woningen bouwen. In de
Leliestraat zouden enkele slech
te woningen gesloopt moeten
worden om plaats te maken voor
nieuwbouw.
Dit zijn de opvallendste punten die
naar voren zijn gekomen tijdens
de voorbereidingen voor een be
stemmingsplan voor de wijk
Tuinstadstaalwijk, het gebied
tussen de Lammenschansweg,
Zoeterwoudsesingel, Schelpen
kade, Andries Schotkade en Kas-
taryekade. In zo'n bestemmings
plan worden de toekomstige ont
wikkelingen op het gebied van
wonen, werken, winkelen, on
derwijs en verkeer vastgelegd.
Voor Tuinstadstaalwijk betekent
het maken van een bestem
mingsplan grotendeels het vast
leggen van de bestaande situatie.
De buurt is overwegend een
woonwijk met daarin een leven
dige winkelstraat, de Heren
straat. In het bestemmingsplan
wil men het woonkarakter van
de wijk behouden. Voor een aan
tal grote panden bestaat de mo
gelijkheid om het wonen te com
bineren met kantoor- en prak
tijkruimte. Het is verder moge
lijk een aantal grote huizen te be
stemmen voor één en tweeper
soonshuishoudens.
Op de open plek aan de Linde
straat is volgens de gemeente
plaats voor zeven nieuwe wonin
gen. De huizen kunnen zo wor
den neergezet dat een een plein
tje ontstaat. Het basketbalveldje
zou gehandhaafd blijven en er
blijft ook nog ruimte over voor
een kleine speelplek. Enkele
buurtbewoners vinden dat op
het terrein een plantsoentje moet
worden aangelegd. De gemeente
vindt dat er genoeg groen en
speelgelegenheid in de wijk aan
wezig is.
De kwaliteit van de panden Lelie
straat 24 tot en met 38 is zo slecht
dat wordt gedacht aan sloop en
nieuwbouw. De nieuw te bou
wen woningen zouden meer naar
voren kunnen komen waardoor
ruimte ontstaat voor achtertui-
Herenstraat
De gemeente wil het liefst dat alle
winkels in de wijk aan het win-
kelerf in de Herenstraat komen.
Dit betekent dat winkels die er
gens anders in de wijk staan van
de gemeente alle (ook financiële)
medewerking kunnen krijgen als
ze naar de Herenstraat willen
verhuizen. De gemeente wil ver
der geen uitbreiding van het aan
tal winkels. Een uitbreiding van
de horecasector wordt eveneens
ongewenst geacht. Volgens
buurtbewoners moet een kleine
toename van het aantal winkels
mogelijk blijven.
In het verlengde van de Andries
Schotkade zou een nieuw brug
getje aangelegd kunnen worden
voor voetgangers en fietsers. De
aanleg van de brug is al opgeno
men in het bestemmingsplan
voor Vreewijk en zal voor een be
tere verbinding zorgen met die
wijk. Het bruggetje zou evenwij
dig komen aan de spoorbrug.
Eén woonboot zal in verband
met de aanleg van de brug ver
plaatst moeten worden. De ande
re woonboten zijn in het plan op
genomen.
De bedrijven die in de wijk geves
tigd zijn kunnen daar blijven om
dat ze geen onaanvaardbare hin
der voor de omgeving opleveren.
Het vlees verwerkingsbedrijf van
de firma Post aan de Herenstraat
wordt wel ongewenst geacht.
Vooral de aan- en afvoer leveren
voortdurend hinder op voor de
omwonenden. Dit betekent niet
dat het bedrijf snel weg zal gaan.
Tussen de Herenstraat en de Schel
penkade bevinden zich gebou
wen die door de Rijksuniversi
teit en TNO gebruikt worden.
Hoewel bei(le instellingen niet
op korte termijn zullen vertrek
ken wordt toch gedacht over een
andere bestemming van het ter
rein, bijvoorbeeld groen en wo
nen.
De openbare kleuter- en lagere
school aan de 3-Octoberstraat zal
in de toekomst vermoedelijk de
deuren sluiten. Het schoolge
bouw zou bestemd kunnen wor
den voor sociaal-culturele doel
einden, maar ook wonen is niet
uitgesloten (hetzij via verbou
wing, hetzij via sloop en nieuw
bouw). Het is ook niet ondenk
baar dat het gebouw aan een
Montessori-basisschool onder
dak gaat bieden. De speeltuin in
de wijk, Zuiderkwartier, zal ui
teraard gehandhaafd blijven.
Fietserbotsing
op Broekweg
LEIDEN - Een veertienjarig meis
je liep gisteravond omstreeks
kwart voor zes een lichte hersen
schudding op nadat zij op de
Broekweg ten val was gekomen
met haar fiets door een botsing
met een andere fietser.
Coopertest
Atletiekvereniging De Bataven
geeft zaterdag liefhebbers de
gelegenheid een zg. Cooper
test af te leggen op de kunst-
stofbaan in de Leidse Hout.
Dal is een loop van twaalf
minuten, waarin de deelne
mers pogen een zo groot mo
gelijke afstand af te leggen.
Al naar gelang hun leeftijd
worden zij aan de hand van
het resultaat in een bepaalde
conditiieklasse gerangschikt.
De starttijd is van twee tot
drie uur: inschrijving kan om
één uur in de kantine van de
atletiekbaan aan de Antonie
Duycklaan.
Bingo en dansen
Speeltuinvereniging Prinses
Beartrix begint zaterdag
avond het winterseizoen met
een bingo/dansant voor ou
ders in het speeltuingebouw
aan de Schubertlaan. Aan
vang half negen.
Polen
De opbrengst van de maande-
lijke oud-papieractie in de
Professorenwijk is bestemd
voor de Poolse stad Torun,
waarheen de Stichting Regio
Leiden Helpt Polen geregeld
hulptransporten verzorgt. De
container staat maandag en
dinsdag op de Zeemanlaan
tussen de panden van de fir
ma Zirkzee en de firma Van
Harteveld, maandag van
twaalf tot acht uur en dins
dag van tien tot vier uur.
Meditatie
De Stichting Onderwijs in de
Wetenschap der Creatieve In
telligentie organiseert maan
dagavond een lezing over het
transcedentie meditatiepro-
grammma en de psychologi
sche, fysische en sociale effec
ten van het beoefenen daar
van. De lezing wordt gehou
den in Agaatlaan 407 en be
gint om acht uur.
Zeeheldenbuurt
In de Zeeheldenwijk worden
door het Dienstencentrum
Binnenstad activiteiten voor
ouderen georganiseerd op
dinsdagochtend van tien tot
half twaalf (handwerken) en
op woensdagochtend van tien
tot elf bejaardengyninas-
tiek). Voor nadere inlichtin
gen: tel. 143503.
Spiritistisch
Het Spiritistisch Genootschap
Leiden houdt maandag
avond in zaal Middelweg 28
de derde inleiding over getal-
lenleer en kabbala. Spreker is
ds. Meiners uit Soest. Aan
vang acht uur.
Gespreksgroep
De gespreks/handenarbeids-
groep van vormingscentrum
Troef (Noordeinde 2a) zoekt
uitbreiding. De groep is be
stemd voor vrouwen tot der
tig jaar, die elke dinsdagoch
tend van negen tot half
twaalf bijeenkomen. Kinde
ropvang is aanwezig. Voor
informatie: tel. 130494.
Drs.P.
Drs. P. treedt zondagmiddag
op in het café De Uyl van
Hoogland in de Nieuwstraat.
Zijn literair-muzikale uitin
gen beginnen om half vier. De
toegang is gratis.
