Bonn blokkeert
staalakkoord EG
Papandreou een
jaar aan macht
C
D
Begrafenis trekt
duizenden Polen
Opkomst in Ulster
aan de lage kant
Labour weer
wat populair
Positie commissaris
vluchtelingen wankel
Paniek in gemeenschap om maatregelen VS
"Nederland moet inkomens
niet te snel verlagen"
Belager paus
gestoord?
HET NATIONALE
GOUDDELVERSSPEL
DONDERDAG 21 OKTOBER 1982
LONDEN (Reuter) De oppositie
voerende Britse Labourpartij
heeft iets van de kiezersgunst te
ruggewonnen nadat op het jaar
congres de radicale vleugel van
deze partij was weggezuiverd, zo
blijkt uit een gisteren gepubli
ceerde opiniepeiling.
De aanhang van Labour steeg vori
ge maand volgens de Mori-poll
van 30 tot 33 procent, maar niet
ten koste van de conservatieve
partij van Margaret Thatcher, die
42 procent bleef scoren.
Het bondgenootschap van libera
len en sociaal-democraten, die in
het begin van het jaar aan de lei
ding stonden bij opiniepeiling,
blijft gestaag zakken, nu van 27
naar 23 procent.
Buitenland
GENEVE - Het vertrouwen in de
Hoge Commissaris voor de
Vluchtelingen, de Deen Poul
Hartling, heeft een flinke deuk
opgelopen. Een rumoerige jaar
vergadering van de VN-organisa-
tie Unhcr verwierp gisteravond
zijn plan om 44 mensen extra in
dienst te nemen; een uitzonder
lijk besluit, dat sinds de oprich
ting in 1951 nog niet is voorgeko-
door
Willem Offenberg
Deze nederlaag betekent niet dat
de kansen voor oud-minister
Van der Stoel om Hartling op te
volgen automatisch zijn geste
gen; inmiddels is een derde se
rieuze kanshebbers genoemd, de
Britse Joan Anstee. Zij is assis-
tent-secretaris-generaal in New
York en zou de voorkeur hebben
van haar baas, Perez de Cuellar.
De secretaris-generaal van de
VN moet uiteindelijk één bij ac
clamatie gekozen kandidaat
voorgedragen bij de Algemene
Vergadering, volgende maand.
Mocht het tussen Hartling en Van
der Stoel tot een patstelling ko
men, dan lijkt verkiezing van een
vrouw als hoge commissaris aan
nemelijk. Het uit 41 landen be
staande uitvoerende comité van
Unhcr bleef hierover gister
avond onbeslist, hoewel Hart-
lings herverkiezing onzeker lijkt
De komende weken zal Perez de
Cuellar de leden van het uitvoe
rend comité raadplegen.
Bijna unaniem klaagden de delega
ties over ontoereikende informa
tie van het hoofdkantoor over de
begrotingsvoorstellen. Zelden is
de kritiek op de hoge commissa
ris zo fel geweest. Algemeen was
men het erover eens dat het
zwaartepunt van de Unhcr-werk-
zaamheden moet liggen in het
veld en niet, zoals nu het geval is,
bij het hoofdkantoor in Genève,
waar bijna de helft van het totale
personeel werkt. Hartling zal zijn
personeelsbeleid dus ingrijpend
moeten wijzigen.
Na urenlang gekissebis vroeg de
Oostenrijkse VN-ambassadeur
zich af of, tijdens „deze voor
Hartling zo frustrerende discus
sie", sommige delegaties een mo
tie van wantrouwen achter de
hand hielden. De Oostenrijker
beschuldigde hen ervan zich
achter begrotingscijfers te ver
schuilen. „Zijn de cijfers soms
misleidend? Ontbreekt het een
aantal landen aan vertrouwen in
de hoge commissaris? Als dat zo
is, laat ze dat dan duidelijk zeg
gen", sommeerde hij.
Van een motie van wantrouwen
kwam het niet, want de besluiten
in het uitvoerend comité worden
doorgaans bij acclamatie aange
nomen; er wordt dus niet over
gestemd. Maar een hoge com
missaris mag geen verzet oproe
pen en Hartling is een omstreden
figuur gebleken.
BRUSSEL - De Europese ministerraad komt vanochtend in spoedzitting bijeen om zich
te buigen over de afwijzing door Westduitsland van een regeling voor het staalconflict
tussen EG en VS. Binnen de Europese Gemeenschap ontstond gistermiddag grote
verwarring toen de Westduitse regering op het laatste moment een compromis afwees.
Officieel ging Bonn met het com
promis akkoord, maar stelde
daaraan zoveel voorwaarden dat
het in feite op een afwijzing neer
kwam. De Europese Commissie
moest gistermiddag een perscon
ferentie, die het einde van de
Amerikaans-Europese staalcrisis
had moeten aankondigen, onver
wacht uitstellen omdat men na
dere gegevens uit Bonn nodig
had. Er kwam na de afwijzende
opstelling van Bonn koortsach
tig diplomatiek overleg op gang
binnen de Europese Gemeen
schap en met de Amerikaanse re
gering, om alsnog een vergelijk
te vinden.
Lukt dat niet snel genoeg, dan zal
de Amerikaanse regering de
staalimporten uit een aantal Eu
ropese landen met zware heffin
gen belasten. Volgens Washing
ton leveren Europese staalindus
trieën met behulp van overheids
steun namelijk oneerlijke con-
door
Ferry Mingelen
BRUSSEL - De Europese Com
missie, het dagelijks bestuur van
de Europese Gemeenschap,
waarschuwt de Nederlandse re
gering ervoor de particuliere in
komens in ons land niet te sterk
terug te dringen. In dat geval
hebben de mensen namelijk te
weinig geld om de produkten te
kopen die de industrie maakt.
door
Ferry Mingelen
In het gisteren verschenen jaarlijk
se rapport van de commissie
over de economische situatie in
de Europese Gemeenschap staat
ten aanzien van Nederland: „Be
perking van de loonkosten moet
in 1983 voorzichtig worden nage
streefd, om te voorkomen dat de
Nederlandse economie, die al
lijdt onder de gevolgen van de
economische wereldcrisis, in de
nabije toekomst getroffen zou
worden door een overmatig
zwakke vraag (naar produkten)",
aldus het rapport.
Vergeleken met de financieel-eco-
nomische tostand van de andere
Europese landen, „blijkt de Ne
derlandse situatie, uitgaande van
het economisch evenwicht, veel
positiever", meent de Europese
Commissie. Het beleid ter ver
kleining van de overheidsuitga
ven en de begrotingstekorten
moet volgens de commissie wel
worden voortgezet, maar dus
met mate, om te voorkomen dat
de langzaam draaiende econo
mie daardoor nog langzamer
gaat draaien. Dit genuanceerde
advies geldt ook voor andere lan
den, zoals Duitsland, Frankrijk
en Engeland, waar het economi
sche evenwicht niet zo verstoord
is als in de rest van de Gemeen
schap.
De commissie gaat overigens niet
zover als sommige andere des
kundigen wel doen, de sterkere
Europese landen aan te bevelen
hun overheidsuitgaven verder
op te voeren om zo werkgelegen
heid te creëren.
currentie met Amerikaanse
staalbedrijven.
Het is niet duidelijk hoeveel tijd er
nog over is om een vergelijk te
vinden. Officieel zou Washington
vandaag al die importbelastin
gen definitief willen vaststellen.
Die belastingen gelden dan met
name voor de staalimporten uit
Groot-Brittannië, Frankrijk, Ita
lië en België. Buiten schot blij
ven Nederland, West-Duitsland
en Luxemburg, omdat zij geen
misbruik hebben gemaakt van
overheidssubsidies.
De Europse Gemeenschap was het
gezamenlijk eens geworden over
een vrijwilllige beperking van de
export naar de Verenigde Staten
om die importheffingen te voor
komen. Het Europse marktaan
deel zou daardoor van 6,3 naar
5,7 procent zakken en vooral de
schuldige staalindustrieën in Eu
ropa moeten hiervoor inleveren.
Het Nederlandse staalbedrijf
Hoogovens blijft bij deze export
beperking naar Amerika buiten
schot.
De Westduitse regering wenste, als
onderdeel van dit akkoord, ech
ter geen beperking te aanvaar
den van de export van stalen bui
zen naar de Verenigde Staten.
Die export is voor Bonn zeer be
langrijk. West-Duitsland is wel
bereid met Washington overleg
te voeren indien er te veel buizen
worden geëxporteerd, maar men
wilde niet nu reeds een beper
king in dat geval toezeggen. Om
dat dit laatste wel de eis is van de
Amerikaanse regering en ook
overeengekomen is door de an
dere Europese partners, staat het
Europese staalcompromis nog
steeds op losse schroeven en kan
de staaloorlog met de VS iedere
dag uitbreken.
De moeder van Bogdan Wlosik buigt zich over de kist van haar zoon
tijdens de begrafenis, gisteren in Nowa Huta.
NOWA HUTA (AFP) - Een menigte van 10.000 tot 15.000 mensen heeft
gisteren in Nowa Huta bij Krakow in Zuid-Polen de begrafenis bijge
woond van Bogdan Wlosik. De 20-jarige Wlosik werd vorige week don
derdag bij de rellen in Nowa Huta door een militielid, die zich in het
nauw gedreven voelde, doodgeschoten.
De rellen volgden op demonstraties van personeel van de Lenin-staalfa-
briek, waar Wlosik als elektricien werkte, tegen de opheffing van de
vakbond Solidariteit. De uitvaartplechtigheid verliep zonder inciden
ten.
Bij de begrafenis waren behalve de naaste familie van het slachtoffer
vakbondsdelegaties aanwezig die in een tiental bussen waren aangeko
men. Bovendien waren mensen in een begrafenisstoet vanuit de stad
en vanuit de Lenin-fabriek Wlosik de laatste eer komen bewijzen.
In de buurt van de begraafplaats, aan de rand van de stad op drie kilome
ter van de staalfabriek, was geen politieman te bekennen. Daarentegen
was in het centrum van de stad een indrukwekkende politiemacht op
de been. Op de weg naar Krakow stonden tegen de dertig voertuigen.
Ondanks de gespannen toestand ging de menigte na de uitvaartdienst,
die ongeveer twee uur duurde, uiteen zonder dat het tot incidenten
kwam. De ouders van Bogdan hadden daarop aangedrongen. Veel aan
wezigen lieten hun tranen de vrije loop. Sommigen maakten het over
winningsteken.
ADVERTENTIE
BELFAST - De opkomst bij de ver
kiezingen in Ulster voor een
Noordiers parlement is vrij laag
gebleven. De eerste schattingen
hielden het woensdagavond op
een opkomstpercentage van on
geveer 65. De uitslag van de ver
kiezingen is niet voor vrijdag be
kend. Vanmiddag beginnen de
eerste tellingen en pas vrijdag
avond zal bekend worden hoe de
76 zetels van het Noordierse par
lement zullen worden bezet.
Politici verklaarden gisteren de la
ge opkomst door erop te wijzen
dat veel mensen helemaal niet
hebben begrepen waarom ze ei
genlijk moesten stemmen. De
verkiezingen werden uitgeschre
ven om een parlement tot stand
te brengen wat geleidelijk aan
meer macht moet kriigen.
Thans wordt Ulster rechtstreeks
vanuit Londen bestuurd, en daar
wil minister Prior (Noord-Ier-
land) een eind aan maken. Hij wil
echter niet direct alle macht uit
handen geven, uit angst de ka
tholieke minderheid in een on
mogelijke positie te brengen.
door
Henk Dam
De katholieke partijen hebben al
direct laten weten, alleen mee te
willen doen aan de verkiezingen
om het parlement daarna te boy
cotten. Zij vrezen dat de protes
tantse partijen hen geen enkel
stukje macht zullen willen ge-
Die protestantse partijen hebben
de afgelopen weken inderdaad
uitvoerig verklaard onder geen
voorwaarde met de katholieken
te willen samenwerken. En juist
daarom draait het bij het parle
ment, zoals Prior zich dat heeft
voorgesteld.
Gisteren werden in Belfast op
nieuw drie bommen ontdekt, één
bij een stembureau in Noord-
Belfast, één bij het stadhuis,
waar de stemmen zullen worden
geteld, en één bij het huis van de
protestantse politicus James Mo-
lyneaux. Alle drie de bommen
werden tijdig ontdekt en onscha
delijk gemaakt. Voor Molyneaux
was het de tweede keer in twee
dagen dat hij aan een bomaan
slag ontsnapte.
VILLA NOVA DE CUREM (Reu
ter) - Het gisteren in Portugal
begonnen proces tegen een in
opstand gekomen Spaanse pries
ter die op 12 mei in Fatima de
paus poogde neer te steken is 's
avonds opgeschort. De jury be
val een psychiatrisch onderzoek.
De priester, Juan Fernandez
Krohn, bleef op de zitting verkla
ren dat hij zijn daad niet betreur
de. Hij had, zo zei hij, gehandeld,
om de kerk te verdedigen, die
volgens hem door de paus is ver
raden.
De beklaagde zei tot de rechtbank
dat hij de poging tot een aanslag
alleen had uitgevoerd en hij
noemde zijn daad "een legitieme
verdediging van de kerk en de
maagd Maria". De gedachte de
paus te doden was voor het eerst
bij hem opgekomen toe hij op de
televisie de moord op president
Sadat van Egypte zag (ruim een
jaar geleden).
Vanavond KRO-TV
Nederland I, van 20.05 tot 21.30
Doe mee! En win één van deze
fantastische prijzen:
f. 100.000,- f. 75.000,- f. 50.000,-
en verder nog: 5 VOLVO personenauto's
(340 winner), 25 PHILIPS videorecorders,
NECKERMANN en NRV HOLIDAY vakantie
reizen voor het hele gezin, etc. etc.
en bovendien nog 3000
massief zilveren hangers
(met keurmerk), mèt ketting,
winkelwaarde ca. f.85.-!
Morgen direkt een lot kopen!
Er zijn 2 soorten loten: een enkel
lot van f. 10 - en een dubbel lot
mét een gratis gezinslot van
f. 20 - U kunt loten kopen bij de
Bondsspaarbank, de Nuts-
S spaarbank, de Centrum-
bank, de Centrale Volks-
Uitslag: Op 21 |anuari 1983, door
notaris J H L. Kerckhoffs, tijdens een
bank en de Spaarbank Limburg
U kunt ze ook bestellen door
storting of overschrijving op
postgiro 226622 of bankgiro
70.70.70 422. t.n.v. Stichting
Servaas te Maastricht.
KRO-TV uitzending vanuit de Eurohal
te Maastricht
De balen van deze aktie ztjn bestemd voor de Pb 825, Maastricht Vergunning verleend door
restauratie van de St Servaaskerk te Maastricht de Staatssecretaris van Justitie, dd 7 iuii 1982
Organisatie Stichting St Servaasaktie, no LO 820/074/080
Vandaag is het precies een jaar
geleden dat Griekenlands
eerste socialistische regering
onder Andreas Papandreou
aantrad na de verkiezings
overwinning van 18 oktober
op de rechtse Nieuwe Demo
cratie. De Pan-Helleense So
cialistische Beweging. Pa
sok. had 48 procent van de
stemmen behaald - bijna een
verdubbeling sinds 1977 - en
verkreeg daarmee een be
haaglijke meerderheid van
172 op de 300 zetels in het
parlement Ook al zijn daar
sindsdien al weer vijf van
weggevallen - ontevredenen
over Papandreou's autoritai
re leiding - toch kan de Pasok
nog altijd autonoom regeren,
zonder steun van de Moskou-
gezinde communisten die vo
rig jaar 11 procent en 14 ze
tels behaalden.
De viering van de eerste ver
jaardag van wat Papandreou
noemt de Allagi, de Grote
Verandering, valt samen met
de gemeenteraadsverkiezin
gen waarvan zondag jl de eer
ste ronde is gehouden en a.s.
zondag de tweede plaats
vindt tussen de twee hoogst
geplaatsten in die gemeenten
waar geen absolute meerder
heid is behaald. Deze nieuwe
krachtmeting komt de feest
vreugde voor de socialisten
in zeker opzicht wat versto
ren, maar ze laten dat, ook in
hun kranten, niet merken.
door
Frans van Hasselt
Hoezeer ook door plaatselijke
factoren bepaalt, de gemeen
teraadsverkiezingen droegen
dit jaar een sterk politiek ka
rakter: in verreweg de meeste
steden en zelfs dorpen had
den de drie grote partijen
hun eigen kandidaten. De
conclusie uit die eerste ronde
is nu, dat de „ruk naar links"
van vorig jaar zich weliswaar
heeft voortgezet, maar dat de
Pasok niet meer kan bogen
op haar trotse autonomie. In
zeer veel gemeenten, ook in
vroegere burchten van rechts
kwam nu een socialistische
burgemeester, maar het aan
tal steden waar dit op eigen
kracht, zonder steun van de
communisten, gebeurde is op
de vingers van één hand te
tellen.
Voor aanstaande zondag zijn de
resterende socialistische kan
didaten, onder wie die in de
drie grootste steden, hele
maal op communistische bij
stand aangewezen en de
vraag is, wat de partij van
Florakis daarvoor als tegen
prestatie zal eisen. Enkele
ministerportefeuilles, zoals
in Frankrijk, meent een
rechtse krant te weten, maar
erg waarschijnlijk lijkt dit
niet. In ieder geval heeft Pa
pandreou dezer dagen al ver
kondigd, „liever te regeren
dan te gaan marchanderen,
met welke partij ook, over
het regeringsprogram". En
daarmee bedoelde hij natuur
lijk ook de buitenlandse poli
tiek die in de ogen van de
communisten veel te pro-
westers is.
Vermoedelijk willen de com
munisten het regeren nog
een tijd aan de Pasok overla
ten, om in de toekomst nog
meer winst op te strijken uit
de ontevredenheid che daar
uit voortkomt. Een ontevre
denheid die vooral in de gro
te steden aan de dag treedt,
waar niet alleen de commu
nisten, maar ook de rechter
zijde de Pasok stemmen
heeft afgetroggeld. Mede
door de voortgaande interna
tionale recessie heeft de rege
ring, vooral voor de stedelin
gen, nog weinig kunnen ver
wezenlijken van wat Papand
reou had beloofd. De grootste
verworvenheden liggen meer
op immaterieel terrein: in
voering van het burgerlijk
huwelijk, onderwijshervor
ming, aangekondigde gevan
genissanering en afschaffing
van de doodstraf.
Ook is een zeer liberale sta
kingswetgeving doorge
voerd, die echter in de ogen
van de werkgevers - en dat
zijn er in dit land met zijn tal
loze kleine bedrijfjes erg veel
werkonderbrekingen bij
kans aanmoedigt, terwijl ze
tegenstakingen („block-
outs") nadrukkelijk verbiedt
Dit leidde, aldus de rechter
zijde, behalve tot sluiting van
veel bedrijfjes ook tot stagna
tie van binnen- en buiten
landse investeringen en een
verder achterblijven van de
produktiviteit, iets wat ook
voor de huidige superminis
ter van economische zaken
Arsenis Griekenlands eerste
probleem is. Het zijn oven
gens fenomenen die zich on
der de voorgaande rechtse re
gering ook al voordeden.
De bouw verkeert in een diep
gaande cnsis, maar ook de
koopvaardij en zelfs het toe
risme liep dit jaar, volgens de
voorlopige cijfers, danig te
rug. Werkloosheid, in Grie
kenland sinds 1970 geen pro
bleem, steekt zijn kop weer
op en vooral de jeugdwerk
loosheid neemt alarmerende
vormen aan De inflatie blijft
nauwelijks achter bij die van
voorgaande jaren - met 24 a
25 procent is zij de hoogste
binnen de EG. Het begro
tingstekort lijkt dit jaar dat
van 1981 nog te gaan overtref
fen, al wordt dit door de rege
ring nog ontkend. Wil zij het
echter vermijden, dan zijn op
de spoedig m te dienen be
groting verhoogde belastin
gen onvermijdelijk, in het bij
zonder indirecte, waardoor
de prijzen verder zullen stij
gen. Allerwegen verwacht
men een „zware winter"
De ontevredenen van links, die
nu de communistische aan
hang zijn komen versterken,
kunnen er verder nog op wij
zen dat van de voorgenomen
harde opstelling tegenover
NAVO en EG weinig of niets
is terechtgekomen. Grieken
land is niet opnieuw uit het
militaire verband van de NA
VO getreden zoals Papand
reou had aangekondigd,
waarbij hij er zich nu op be
roept dat zoiets 's lands posi
tie tegenover Turkije zou ver
zwakken. De „dialoog" met
dit land wordt gewoon voort
gezet, hoewel deze tijdens de
verkiezigscampagne heftig
was aangevallen.
Ook met de onderhandelingen
met de VS over de gehate, en
in de verkiezingscampagne
hevig bestookte, militair ba
ses op Gneks grondgebied, is
bepaald geen haast betoond.
Na herhaaldelijk uitstel zul
len ze volgende maand begin
nen, maar wanneer ze zullen
eindigen is nog in nevelen ge
huld- van het feitelijk „tijd
schema" waarmee Papand
reou heeft gedreigd, ver
neemt men niets meer Wat
de EG betreft - ook hier heeft
Papandreou als premier geen
werk gemaakt van zyn aange
kondigde stappen: van het
organisern van een „referen
dum" over Griekenlands lid
maatschap is niets meer ver
nomen.
Toch verdient ook Papandreou
krediet voor het verschijnsel
dat het klimaat in de Griekse
provincie zo zeer is verbe
terd. Niet alleen op econo
misch gebied (optrekking
van de ouderdomspensioe
nen, toekenning van deze
pensioenen ook aan boerin
nen, versterking van de coö
peraties) maar, misschien
nog belangrijker, op immate
rieel gebied: de erkenning
van het verzet tegen de Duit
se. Italiaanse en Bulgaarse
bezetters, dat voor een groot
deel uit de linkse hoek kwam
als „nationaal verzet".
Het negeren daarvan na de bur
geroorlog van 1947-1949 had
tientallen jaren de sfeer van
dit land verziekt De rechtse
oppositieleider Averof mag
dan waaschuwen dat er spra
ke is van een nieuwe „op
splitsing" van het volk en na
tuurlijk ontbreekt het niet
aan verbittering bjj een aan
tal kleine plaatselijke mach
thebbers die al die jaren van
het anti-communisme heb
ben geleefd, maar over de he
le linie lijkt de sfeer toch wel
dadig opgeklaard
Dat is mede te danken aan het
feit dat 18- tot 20-jangen
stemrecht hebben gekregen
Deze week kwam er een half
mihoen kiezers bij. Natuur
lijk is de winst voor de Mos
kou-gezinde parti) hier mede
aan toe te schrijven (en aan
de vrijheid waarmee zij cam
pagne hebben kunnen voe
ren). Maar misschien moeten
we het zo stellen dat dit een
fase is die Griekenland nog
moet „inhalen". Pas nu kun
nen dc Grieken op radio en
televisie kennis nemen van
allerlei drama's uit de bezet
ting en daarna, dingen die
tientallen jaren zijn doodge
zwegen, ook al hadden ze de
proporties van ons „Putten"'
Dit proces van inhalen, bij
stellen van de klok. is wel
licht de grootste verworven
heid van het eerste jaar van
Papandreou's bewind, al valt
van de nog steeds hoogst pro
pagandistische staatsmedia
verder weinig goeds te vertel
len.
