Blokkade Ierse havens
Een droom die
niet uitkwam
-C
Nederlandse zuivel
staat er goed voor
Woedende vissers eisen opheffing EG-verbod
Acties bonden bij NS en PTT
Beurs Amsterdam
D-
kort zakelijk
marktberichten
Fonds: wao-
premie moet
IV2 lager
Automagnaat De Lorean
Beursoverzlcht
ïïw,
Err"
DONDERDAG 21 OKTOBER 1982
Economie
Rorento
De eerste helft van het boekjaar
1982-1983 (maart tot en met au
gustus) is voor de beleggers in
het obligatiefonds Rorento voor
spoedig verlopen. De beurs-
koorts van Rorento steeg met 15
pet van 143.30 tot 164,80, al
dus het halfjaarbericht.
Ook na augustus ging de gunstige
koersontwikkeling door: op 18
oktober bedroeg de koers
12,30. Door de grote vraag naar
aandelen Rorento steeg het aan
tal uitstaande aandelen met ruim
2,5 min tot ruim 19,6 min. Het to
tale vermogen nam toe van 2,5
tot 3,1 miljard.
Alle drie de elementen die voorna
melijk de waarde van de Roren-
to-portefeuille bepalen, te weten
ïente-inkomsten, obligatie-
koersen en valuta-koersen lever
den een positieve bijdrage.
BEILEN (ANP) - De economische
teruggang op de wereld tast de
afzet van Nederlandse zuivelpro-
dukten in eigen land en in de ne
gen andere landen van de Euro
pese Gemeenschap niet of nau
welijks aan. De voorzitter van
het Produktschap voor Zuivel
drs. H. Schelhaas heeft dit giste
ren gezegd.
Volgens hem zal de verkoop van
kaas zelfs blijven stijgen. Het Ne
derlands Zuivelbureau heeft vo
rige week nog bekendgemaakt
dat in Nederland gedurende de
maanden januari tot en met juni
ruim drie procent meer kaas is
verkocht dan in het eerste half
jaar van 1981. De uitvoer ervan is
in dezelfde periode met een klei
ne zes procent gestegen.
De voorzitter van het produkt
schap voorziet daarentegen wel
een daling van de export naar
landen buiten de EG. Minder
vraag naar zuivelprodukten als
gevolg van afnemende koop
kracht en een groter aanbod op
de wereldmarkt zullen twee oor
zaken daarvan zijn, meent Schel
haas.
Wellicht zullen afzetmarkten bui
ten de EG voorgoed verloren
gaan door deze ontwikkelingen,
maar daartegenover staat dat
Spanje, Japan en China volgens
Schelhaas potentiële nieuwe af
nemers van Nederlandse zuivel-
produktpn riin. Vooral de volks
republiek China toont een opval
lende belangstelling, zo zei hij.
Schelhaas vindt verder dat de lan
den van de EG ervoor moeten
zorgen dat de Verenigde Staten
geen kans krijgen om Rusland
van zuivelprodukten te voorzien.
Uit zijn toespraak in Beilen tot
het bestuur van het produkt
schap bleek dat de voorzitter niet
staat te juichen bij de stijgende
graanverkoop door de VS aan de
Sowjet-Unie.
Het lijkt hem gewenst om snel
weer boter te verkopen aan de
Russen, vooral omdat de Ameri
kanen van plan zijn binnenkort
250.000 ton boter op de werld-
markt af te zetten. De boterver-
koop door de EG aan de Sou-jets
is stilgelegd nadat zy Afghanis
tan waren binnengevallen
Ten slotte heeft Schelhaas nog ver
kondigd dat de positie van Ne
derland als grootste exporteur
ter wereld van zuivelprodukten
ruimschoots blijft gehandhaafd.
Ter illustratie daarvan meldde
hij dat van alle gecondenseerde
melk in de wereldhandel 51 pro
cent uit Nederland afkomstig is.
Voor vol melkpoeder is dat 25 pro
cent, voor kaas en boter 21 pro
cent, en voor mager melkpoeder
tien procent. Het totale Neder
landse aandeel in de wereld-zui
velhandel is vorig jaar één pro
cent hoger geweest dan in 1980.
Voedertanks
De arbeidsinspectie en de dienst
voor het stoomwezen van het mi-
I nisterie van sociale zaken heb
ben een waarschuwing laten uit
gaan tegen het gebruik van voe-
dertanks onder druk. Deze tanks
worden met name in varkens
houderijen gebruikt, waarbij het
voerder door de buizen van de
voederinstallatie wordt geperst.
De tanks blijken echter vaak niet
bestand tegen de hoge druk, met
alle gevaar van ontploffingen.
Bedrijven die met zo'n tank
werken doen er dan ook goed
aan zich in verbinding te stellen
met de arbeidsinspectie of de
dienst voor het stoomwezen, al
dus het ministerie van sociale za
ken.
Papierindustrie
Minister Terlouw van economi
sche zaken heeft gisteren een
nieuwe subsidieregeling inge
steld voor de papier- en kartonin
dustrie. Hij heeft er bijna 41 mil
joen gulden voor gereserveerd,
zo maakt zijn departement be
kend.
De financiële steun is voor bedrij-
j ven die van plan zijn machines te
kopen die oud papier zodanig be-
j handelén dat er weer nieuw pa-
pier van kan worden gemaakt.
De minister heeft besloten dat
dergelijke ondernemingen 25
j procent van de kosten voor deze
I "upgrading-apparatuur" kunnen
krijgen.
I Terlouw vindt het nodig dat de pa-
I pierindustrie meer van dit soort
machines gaan aanschaffen. Zo
doende wordt de industrie in ons
land minder afhankelijk van im
port en cellulose, een grondstof
voor papier.
Auto's
I In de eerste negen maanden van
I dit jaar zijn meer auto's verkocht
dan in dezelfde periode van vorig
jaar. De verkoop steeg met 0,6
procent van 331.184 naar 333.213.
Tot de merken die hun verkoop
in ons land omhoog zagen gaan
behoren BMW (van 9.893 naar
12.462), Fiat (van 13.294 naar
17.784), Opel (van 43.897 naar
54.083) en Lada (van 5.410 naar
7.366).
Op Daihatsu en Suzuki na vertoon
den de Japanse merken een da
ling in de verkoop. Mitsubishi
zag zijn omzet kelderen van
16.058 naar 11.463, Honda van
15.150 naar 12.247, Mazda van
15.165 naar 12.182 en Toyota van
15.668 naar 15.031. Dalingen de
den zich voor bij Citroen, Ford,
Renault, Peugeot, Talbot, Volvo.
Leyland en Volkswagen.
- Groente-
Andijvie per kg: 49-60, sperzibonen 3,30,
groene kool 51, spitskool 37, bospeen II
87-1,15, waspeen Al-per kist 3,20-5,40,
AII-3,20-5,50, BI-4,00-7,80, BII-3,20. CI-
2,80-5,00, CII-2,40-3,20.
Aanvoer: 162 ton.
Breekpeen BI-2,50-3.50, CI-4,50-5,50,
prei A I per kg 51-54, prei B I per kg 30,
uien per kg 68. peterselie (krul) 26-39,
selderij 13-17, knolselderij 56, bloem
kool 6 per bak I 67-80. 6 II 24-38. 8 I 41-
57. 8 II 23. 10 I 48-53, 12 I 46.
Aanvoer: 10.778 stuks.
DUBLIN (ANP/AFP) Woedende vissers hebben het
scheepvaartverkeer van en naar de Ierse republiek giste
ren lamgelegd door veertien havens te blokkeren. Zij ei
sen opheffing van het EG-verbod op de haringvangst in
de wateren voor de Zuidierse kust. Ook protesteren zij
tegen de gevangenneming van vijf vissers die het verbod
hebben overtreden.
Als gevolg van de actie strandden
gisteren duizenden reizigers. De
veerdienst Sea-Link annuleerde
al haar diensten op Ierland. On
der de getroffen havens zijn die
van Dublin, Loaghaire (ten
zuiden van Dublin), Cork en Gal-
way.
De Ierse autoriteiten hebben van
morgen vroeg een einde gemaakt
aan de blokkade, nadat een op
roep de actie vrijwillig te beëin
digen geen resultaat opleverde.
Tegelijkertijd is gisteren in Kopen
hagen onder Nederlandse lei
ding een diplomatiek offensief
gestart, bedoeld om het Deense
verzet tegen het EG-visserijbe-
leid te breken. De Nederlandse
ambassadeur is door negen lan
den uit de Europese Gemeen-
ZOETERMEER (ANP) - De wao-
premie moet volgend jaar naar
18,3 procent met een premievrije
voet van 88 gulden per dag. Dat
heeft het arbeidsongeschikt
heidsfonds, dat de wao-gelden
beheert, gisteren besloten. In een
concept-voorstel werd het pre
miepercentage genoemd van
18,5 procent. Op het moment be
draagt de wao-premie 19,8 pro
cent met een premievrije voet
van 91 gulden per dag. De minis
ter van sociale zaken kan overi
gens een andere premie vaststel
len. Hij beslist tevens over de
verdeling ervan tussen werkge
vers en werknemers.
De vertegenwoordigers van de
vakbeweging in het fonds willen
dat de premievrije voet volgend
jaar hoger wordt teneinde de la
ge inkomens te sparen. In hun
gedachtengang zou deze onge
veer 94 gulden per dag moeten
bedragen.
De aaw-premie, die voor rekening
komt van de werkgever, kan in
de visie van de fondsbestuurders
volgend jaar dalen van 5,3 naar
4,85 procent.
Het algemeen werkloosheid fonds
(AWF) gaat de minister van so
ciale zaken voorstellen om de
ww-premie voor 1983 vast te stel
len op 4,2 procent. De huidige
ww-premie bedraagt 4,5 procent,
maar aangezien deze pas sinds 1
juli geldt (daarvoor was het 3,5
procent) betekent een premie
van 4,2 procent ten opzichte van
heel 1982 een verhoging met 0,2
procent.
schap voor deze kar gespannen
vanwege haar grote belangen in
de visserij. Zoals bekend haalt
Nederland de "Hollandse nieu
we" de laatste jaren voorname
lijk uit Deense wateren. Het
voorzitterschap van de EG is in
handen van Denemarken, dat als
grootste hinderpaal op de weg
naar een gemeenschappelijk vis
serijbeleid wordt beschouwd.
In de EG wordt al jaren onderhan
deld over een aanpak, waarbij
niet alleen de vangsten van de
nationale vissersvloten in de ge
meenschapswateren wordt gere
geld, maar ook regelingen wor
den getroffen met niet bij de EG
aangesloten landen. Volgens de
negen landen die zich nu tot De
nemarken richten, is het overleg
thans in een beslissende fase ge
komen wil voor het einde van dit
jaar volledige overeenstemming
worden bereikt.
Niet alleen Denemarken is daarbij
dwarsligger, ook Engeland heeft
zich jaren verzet tegen een ge
meenschappelijk beleid. De
strijd gaat vooral om exclusieve
rechten binnen de territoriale
wateren en de vangstquota.
UTRECHT (ANP) - Bijna alle
270 werknemers van Hoogo
vens-dochter Demka in Utrecht
hebben gisteren de produktie
twee uur stilgelegd. Aanleiding
was het vacaturebeleid van de
directie. Volgens een woord
voerder van het actiecomité
Demka had de directie zich niet
gehouden aan de toezegging,
sollicitatieprocedures op gang
te brengen voor de veertien va
catures in het bedrijf. Aan de
actie deden ook twintig werklo
zen mee die een baan bij Demka
In een gesprek met de directie eis
te het actiecomité het onmid
dellijk opvullen van de vacatu
res, het omzetten van tijdelijke
contracten in een normaal
dienstverband en het starten
van sollicitatieprocedures met
de werkloze gegadigden. De di
rectie heeft volgens een woord
voerder van het actiecomité, na
overleg met de Hoogovens-top
deze eisen ingewilligd.
Voor doe-het-zelvers: de pijprokersstoel. Niet te koop - het hier gedemon
streerde exemplaar uit Genève is ruim anderhalve eeuw oud - maar wel
te maken. Wellicht ook te gebruiken als eenpersoons bar in deze tijden van
privatisering.
Meer consumptie bier en wijn
SCHIEDAM (ANP) - Per lid van de bevolking is in Nederland vorig jaar
per maand gemiddeld bijna zeven-en-een-halve liter bier en ruim één
liter wijn gedronken. Op jaarbasis is dit ruim drie liter bier méér dan in
1980. Ook het wijnverbruik is gestegen, zij het in lichte(re) mate
Deze en andere gegevens staan in het gisteren verschenen jaarlijkse over
zicht van het alcoholverbruik op de wereld, dat door het produktschap
voor gedistilleerde dranken is samengesteld.
Aan borrels is vorig jaar gemiddeld iets meer dan twee-en-een-halve liter,
gemeten in pure alcohol per bevolkingslid geconsumeerd. In
werkelijkheid is er meer gedronken.
UTRECHT (GPD) - De Vervoers-
bond CNV bereidt een werkon
derbreking van één uur voor bij
de Nederlandse Spoorwegen. In
regionale vergaderingen over ac
ties bij NS spraken de leden van
de Vervoersbond zich in meer
derheid uit voor een 1-urige
werkonderbreking; voor een sta
kingsactie van één of meer da
gen, zoals de Vervocrsbond-FNV
en de Federatieve Spoorweg
Vakvereniging die in petto heb
ben, voelde men niets.
De actie is een protest tegen de
plannen van de regering om de
salarissen van ambtenaren en de
sociale uitkeringen volgend jaar
niet te verhogen. NS-werkne-
mers zijn als zgn. trendvolgers
direct getroffen door dit rege
ringsvoornemen.
Als de „bevriezingsplannen" van
de regering doorgaan, zijn in de
overheidssector niet alleen bij
het openbaar vervoer, onderwijs,
politie en energiebedrijven ac
ties te verwachten, maar ook bij
de PTT. Het landelijk actiecomi
té van de ambtenarenbond Ab
vaKabo heeft gisteren besloten
een waaier van speerpuntacties
te treffen, variërend van simpele
publieksinformatie tot stakingen
van onbeperkte duur.
FNV-voorzitter Wim Kok zegt de
indruk te hebben dat de werkge
vers de jacht op de prijscompen
satie zijn begonnen. „Zij willen
die prijscompensatie volgend
jaar in de zak houden, zonder er
iets tegenover te stellen De vak
beweging is bereid die prijscom
pensatie in te leveren tegen ar
beidstijdverkorting en arbeids
plaatsengaranties. De werkge
vers schijnen dat niet te willen",
zei Kok
De verlaten hoek van het in
dustrieterrein bij het Ierse
Dunmurry maakt een bijna
onheilspellende indruk. Bo
ven de fabriekshallen en de
immense lege parkeerterrein
er omheen hangt een lood
grijze lucht die op regen
staat. Er waait een harde,
koude wind en de stilte
wordt slechts doorbroken
door het geklepper van touw
tegen een paar vlaggemasten.
Veel meer leven zit er niet in de
autofabriek van John De Lo
rean. „Binnen werkt nog een
klein ploegje onderhouds
monteurs die het machine
park op orde houden. Kun
nen ze dat tenminste nog aan
iemand verkopen", zegt een
portier, die dc strikte op
dracht heeft gekregen nie
mand toe te laten.
Hij is niet helemaal alleen. By
het hek staat een man van
een jaar of veertig mistroos
tig naar het stille fabrieks
complex te staren. Hij heet
Billy Johnson, en was nog
eens langs gekomen omdat
hij dacht nog wel wat colle
ga's van vroeger te zullen
aantreffen.
Veel zin in praten heeft Billy
niet. „Ik ga maar", zegt hij.
We proberen hem nog snel
wat te vragen. Wat vind je nu
van De Lorean? Volgens de
FBI is hij aan de cocaïnehan
del begonnen om de fabriek
alsnog te redden
„Ik weet niet wat ik ervan moet
denken. Ik denk dat de Brit
ten hem er hebben ingeluisd
En verder heb ik niets tegen
door
Henk van Dam
De Lorean zelf. Dank zij hem
heb ik tenminste een tijdje
een goed leven gehad". Dan
loopt hij weg, terwijl de eer
ste regendruppels vallen.
Vette vis
1978 dacht de toenmalige mi
nister voor Noord-Ierland,
Roy Mason, een buitegewoon
vette vis te hebben gevangen.
Hij was erin geslaagd John
De Lorean de voormalige vi
ce-president van General Mo
tors, die voor 3
gonnen, ertoe
Belfast
zetten.
De Lorean liet er j
groeien. Halver
hij zijn eerste
de Britse
lente van
bnek klaar,
de Noordiere
voor John De
het de verwezenlijking van
een droom.
Wat hij, nu de fabriek af was,
kon maken, waren uiterst
fraaie sportautootjes, uitge
voerd in roestvrij staal, moto
risch zeer geavanceerd en
met een opvallend uiterlijk.
Het plan was, de auto eerst in
de Verenigde Staten te lance
ren, en daarna de boer op te
gaan in landen als Italië,
West-Duitsland en in het
Midden-Oosten.
De Lorean had alle vertrouwen
in zijn geesteskind. Binnen
een mum van tijd had hij
2600 mensen aan het werk,
die 140 auto's per week
maakten. „Voorlopig", zei De
Lorean want hy verwachtte
20 000 auto's a raison van
70.000 gulden per stuk jaar
lijks in de VS af te zetten, en
dan zou de produktie verder
omhoog moeten.
Maar de verwachtingen van De
Lorean bleken aan de rijke
lijk overspannen kant te zijn.
In twee maanden raakt hij
maar enkele honderden
sportauto's kwijt, en de
marktvooruitzichten waren
hopeloos slecht: door de re
egenng en in de
1981 was zijn fa-
cessie was er eenvoudig geen
belangstelling voor De Lo-
reans zeer luxe speelgoed.
Praatjes
En dus had hy geld nodig Met
dikke praatjes wist hy de
Britse regering ertoe te bewe
gen nóg meer geld in zyn fa
briek te stoppen, tot de nieu
we minister voor Noord-Ier-
land. Jim Pnor. er genoeg
van had. Hij zei eind vorig
jaar tegen De Lorean dat er
nu een eind aan moest ko
men en dat de Amerikaan an
dere financiers moest zoe
ken.
In februari van dit jaar werden
de duimschroeven verder
aangedraaid. Er werden twee
curatoren benoemd, die de
taak kregen te onderzoeken
of de fabriek van De Lorean
wel levensvatbaar was en of
er financiers konden worden
gevonden die bereid waren
het project te steunen.
De curatoren gooiden onmid-
dellyk duizend man perso
neel eruit, omdat er nog
steeds veel te veel auto's wer
den gemaakt In juni kwa
men weer 1500 werknemers
op straat te staan en werd de
produktie geheel stopgezet
De parkeerterreinen rond de
fabriek stonden op dat mo
ment barstensvol onverkoch
te auto's.
Sindsdien werden steeds weer
tijdslimieten gesteld, die
steeds weer werden opge-
Afgelopen maandag
5 voor de curatoren
lat vol. Het was hen
dat er geen finan-
len worden gevon-
fabriek in leven te
Nou ja, één kandidaat was er
de in New York gevestigde
Delore an Motor Company, de
holdingmaatschappij voor de
fabriek in Ulster. Nog vorige
week zei De Lorean m een in
terview voor de BBC „Een
aantal zeer rykc mensen
heeft mijn maatschappy ver
zekerd het geld ter beschik
king te willen stellen dat dc
Britse regering nodig heeft
De Lorean moet daarby zich
zelf op het oog hebben gehad
Hij moet hebben gehoopt dat
hij heel snel heel VM zou
kunnen verdienen met zyn
cocaïnehandel. Maar de FBI
bleek hem al maanden in de
gaten te hebben gehad, toen
hy dinsdag op een hotelka
mer in Los Angeles werd
gearresteerd
Het was het einde van een
droom, voor zowel John De
Lorean als mannen zoals Bil
ly Johnson. Met de eerste
hoeft men minder medely-
den te hebben dan met de ar
beiders van Belfast
De Lorean is - ondanks het de
bacle van zyn fabriek - nog
steeds multimiljonair. Als
president-directeur van de
Noordierse fabriek gaf hy
zichzelf een salaris van 1,25
miljoen gulden per jaar. en
dat terwyl hy toch al 'binnen'
AMSTERDAM (ANP) - Vergelc
ken met W.ill Street w.tar .ie
Dow Jones-index net geen
nieuw hoogterecord boekte, was
I op het Damrak toch
lagere verto
enkele uit
schieters. zoals de hypotheek
banken, die flink in herstel wa-
Rond het middaguur stond
Fnesch-Groningschc op een
winst van 1 2,70 op 40,90 en
Westland Utrecht op een winst
van 4 op 84.50 VNU schoof
2.20 omhoog naar 52.50 De
staatsfondsenmarkt was op
nieuw erg vast Er k
ze sector styg
vol punt
Bij de internationals deed l
het nog het beste met een voor
uitgang van 2 op 190.20 KLM
werd een halve gulden duurder
op 93,80 Koninklykc Olie zak
te tu.-.- j.»
Akzo en Philips waren 0.20 be
ter, terwyl Hoogovens onveran
derd 14,70 noteerde.