c
Nasporing van oorlogsdrama
Blik in de weekbladen
BOEKEN
Nederlandse thrillers
van matige kwaliteit
Goedkope
herdruk van
jeugdboeken
Mulisch schetsmatig, maar genietbaar
Holsbergen: 13 in
een bakkersdozijn
HP
i/n
EISEVIERS
DE TIJD
DNDERDAG 21 OKTOBER 1982
Extra
Harry Mulisch heeft zich in een
stuk of vijf werken laten in
spireren door de Tweede We
reldoorlog. Daar is deze
maand "De Aanslag" aan toe
gevoegd.
Hoofdpersoon Anton Steen-
wijk is de enige overlevende
van een Haarlems gezin, dat
in januari 1945 getroffen
wordt door repressailles van
de bezetter. De jongen wordt
opgenomen in het kinderloze
gezin van zijn oom en brengt
het tot respectabel arts, die
niet over woonruimte te kla
gen heeft: 5 huizen. Toch on
dervindt hij de gevolgen van
zijn oorlogstrauma. Tijdens
de vredesdemonstratie van
21 november 1981 ontvangt
Anton completerende gege
vens over wat zich op die
noodlottige avond in 1945 af
gespeeld heeft.
Mulisch is twee maanden na
die vredesdemonstratie aan
dit boek begonnen. Hij weet
de stemming van vorig jaar
november uitstekend op te
roepen, in zoverre volgt de li
teratuur het leven op de voet.
In de cafébezoekers na de be
grafenis zullen ingewijden in
de Amsterdamse kringen an
no 1966 (onze ouders en
grootouders dus) historische
personen herkennen.
De schrijver heeft de flashback
terecht versmaad, maar in de
ze vorm is de spanning niet
overal gehandhaafd. Dat
komt misschien, omdat "De
Als we onze letterkunde verge
lijken met de spiraalvorm
van de Melkweg valt ieder
natuurlijk allereerst de ga
pende leegte in het centrum
op. De kern van Neerlands li
teraire kosmos is, dat ze ge
heel bestaat uit helemaal
niks. Geen lustig flonkerende
sterren krijgt men daar in 't
oog, enkel leegte: één gigan
tisch pikzwart gat, met aan
de periferie hooguit wat dof
rode, snel dovende hemelli
chamen van versleten sterren
als Reve of Hermans. Sommi
gen beweren dat ook de Bol
van Wolkers daar verwijld
heeft, maar kunnen daarvoor
niet meer bewijzen aanvoe
ren dan enig hinderlijk toete
rend radio- en TV-geruis.
Als we met lichtsnelheid en
eindeloos veel geduld de ar
men van deze letterkundige
melkweg afwentelen komen
we ergens halfweg het zonne
tje Jan Willem Holsbergen te
gen. Dat is goed uitkijken ge
blazen, want het flaüw flak
kerende mini-licht is in een
flits gepasseerd. "Meneer,"
vragen weetgierige aardse le
zertjes, "wie is Jan Willem
Holsbergen?"
De meester tuurt peinzend en
bijziend door z'n sterrekijker,
kucht verlegen, noteert het
meest eigenwijze vragenstel-
lertje tersluiks in een zwart
boekje en citeert tenslotte
niet geheel uit eigen hoofd:
"Jan Willem Holsbergen
(Rotterdam, 1915) heeft na de
Academie voor Beeldende
kunsten de meest uiteenlo
pende werkzaamheden ver
richt. Hij wijdt zich nu geheel
aan het schrijven van verha
len, romans en toneelstuk
ken."
Afwezig kijkt meneer de galac
tische spiraal w*eer af. Waar
was Holsbergen ook alweer?
Tussen zoveel nietigs mist
men één, twee sterren niet...
"Wèt voor verhalen, meneer?"
houdt het ettertje aan. Ander
maal noteert meester iets in
zijn boekje, nu met een rood
potloodje en enige uitroepte
kens. "Paranormale verha
len," zegt hij bijtend, "dertien
paranormale verhalen, ge
bundeld onder de titel Een
bakkersdozijn!".
De klas zwijgt ademloos. Para
normaal? Spoken en Geest?
Of gebak voor iedereen? Ein
delijk een leuke les? Mees
ters toornige blik dooft de
gloed der verwachting. "Ik
heb die verhalen gelezen,"
zegt hij bitter. "Dertien zijn
het er. Dertien in een dozijn.
Een bakkersdozijn, wat dat
ook wezen mag." Weer gaat
een vinger de lucht in en
grimmig krast meester in zijn
boekje. "Zijn het spannende,
griezelige, leuke verhalen,
meneer? Zal ik Een bakkers
dozijn voor m'n veijaardag
vragen? Wordt mijn blik door
die verhalen verruimd? Waar
gaan ze over? Wat hebben ze
gemeen? Mag ik uw kijker
ook eens gebruiken, mees
ter? Alstublieft?"
Meester telt tot tien en zucht
dan. Nog 'n twintig jaar tot
z'n pensioen. Enfin, de een
voedt de jeugd op en de an
der verpest ze. Een symbioti
sche situatie. "J.W. Holsber
gen," zegt hij ferm, "is een
soort copywrighter vol flau
we verhaaltjes la Herman
Pieter de Boer - kijk maar,
dat pukkelige planeetje er in
de buurt -. Een bakkersdo
zijn bevat verhalen die wat
lijken op griezelanecdotes. Er
zit weinig lijn in, de karakters
missen elke diepte, de sfeer
die onmisbaar is voor dit gen
re (duister zwerk, piepende
grafzerken, hijgende boe
zems, bliksem en donder)
ontbreekt geheel. Het enige
aardige is dat vrijwel alle ver
halen en gebeurtenisjes
plaatsvinden middels een ad
vertentie. Ik denk dat jullie
ze wel leuk zullen vinden."
Verachtelijk kijkt hij de klas
rond. Hier en daar ziet hij en
thousiaste leerlingen note
ren: "J.W. Holsbergen, een
bakkersdozijn. Dertien para
normale verhalen, 17,90,
uitg. Manteau, Amsterdam/
Antwerpen 1982."
Meester zucht, en blikt weer in
de spiraal vol sterren. Weer is
hij Holsbergen kwijt in de
zwerm. Nu ja, dertien in een
dozijn.
ROB VOOREN
p maar liefst vijf plaatsen neemt
HP deze week afscheid van Van
Agt. Het spits wordt afgebeten
door John Jansen van Galen, die
het niet kan nalaten toch nog
even terug te komen op de veel
besproken "melancholieke ne
vels". In zijn weekboek zet Van
Galen de "wise-cracks" van Van
Agt af tegen puntige opmerkin
gen van zijn radio en tv collega's.
Al vanaf zijn komst, vijfjaar gele
den, was de man steeds doende
weer te vertrekken, aldus Van
Galen.
lartijn de Rijk vraagt zich vervol
gens af in hoeverre het CDA zal
veranderen na de machtswisse
ling. Terwijl Van Agt velen voor
zich innam door zijn gevleugeld
taalgebruik, zal zijn opvolger
Lubbers zich verzekerd weten
van tegenstand vanwege zijn Je
zuïtische discussie-methoden.
"Lubbers zou moeten durven
botsen met zijn fractie, en niet al
leen maar kijken naar wat er lo
gisch uit de discussie voort
vloeit". De Rijk vreest, dat Lub
bers de partij niet groot kan hou
den, en vraagt zich af of hij mis
schien wel de laatste of voorlaat
ste christen-democratische mi
nister-president van Nederland
zal worden. De commentatoren
Hofland en Brugsma hakken ie
der op hun eigen wijze nog eens
stevig in op Dries van Agt.
"Noem een willekeurig nationaal
probleem en het is onopgelost
gebleven", aldus Hofland. En hij
VRM NEDERLAND
In VN heet het "de heiligverkla
ring van Ruud Lubbers - omdat
de Andriessen -lobby te weinig
tijd kreeg". Volgens Van Tijn/
Van Weezei zou een vleugel van
het- CDA (een ex-KVP-vleugel)
wakker gehouden worden door
de vraag: "waarom zouden we
een kostbaar kabinet (want met
de WD) in handen stellen van
Aanslag" ontstond, terwijl de
auteur aan een ander boek
zwoegde. Ligt daarin de ver
klaring voor het gebrek aan
actie? Het lijkt op een uitge
sponnen recherche-novelle,
die onmiskenbaar door een
oudere schrijver geschreven
is. "Als je de vijftig gepas
seerd bent", zegt Mulisch in
een vraaggesprek, "Heb je
het allemaal een paar keer
meegemaakt; eerst kreeg je
de Tweede Wereldoorlog,
toen Korea, Boedapest, Viet
nam. Het krijgt iets saais:
daar gaan ze weer'. Mulisch
weet daar alles al van.
Je kunt je afvragen, of Mulisch
zich in een roman wel in zijn
echte element voelt. Als ver
halenschrijver is hij waar
schijnlijk de beste sinds 1950,
maar de gebreken van zijn
zwakkere verhalen wreken
zich in zijn romans. In "De
Aanslag" zijn enkele oude ge
breken nadrukkelijk aanwe
zig, terwijl het vroegere elan
ontbreekt. Wie het komiek-
plechtige motto van C. Pli-
nius Caecilius Secundus en
de kokette verwijzingen naar
iets Grieks of Romeins leest,
krijgt het onbehagelijke ge
voel, dat Mulisch bezig is
zichzelf te parodiëren. Dit
maal is de schrijver niet ver
vallen in het knutselen met
hoogdravende bijmotieven,
dat o.m. De Verteller onge
nietbaar maakt, en de gelei
delijke onthulling is be
kwaam tot het einde volge
houden.
Die opbouw en het lenige proza
moeten goedmaken, dat de
personen schetsmatig zijn
opgezet. Ze komen niet uit de
verf, en als het toch gebeurt,
is het resultaat een karika
tuur als Takes en Fake jr. De
fouten in de woordkeus wer
den al door andere critici ver
meld, al ontbreekt de cynicus
niet, die dit de beste roman
van Mulisch noemt - de scha
vuit.
Want uitgerekend in dit boek
valt op, dat zijn filosofieën al
lesbehalve origineel zijn.
Fraaie verwoording en wei
nig inhoud, en dat geldt zelfs
voor vergelijkingen. "En zo
als de zee tenslotte alles wat
de schepen verloren hebben
op de kust gooit- en de
strandjutter verzamelt het
voor zonsopgang: zo ver
scheen die oorlogsavond
1945 nog eenmaal in zijn le
ven". Noch de zee, noch de
strandjutter gedraagt zich zo
als deze gemakzuchtige ver
gelijking beweert; en wat ver
bindt zee en avond, allebei
gooilustig? Het sterrenbeeld
Orion laat Mulisch met opge
heven zwaard staan (wedden,
dat het vannacht weer aan
zijn gordel zit?) en Anton
hoort warempel dat Truus
niet Koster maar Coster heet.
Misschien is januari 1982 tot
juli 1982 toch een krappe ter
mijn om een sterke roman te
schrijven.
Op te veel plaatsen moetje met
welwillendheid verder lezen,
want Mulisch is een van onze
belangrijkste auteurs, die ons
daarbij al jaren tot glimla
chen brengt, omdat hij in fo
to's en optreden zich he
roïsch verzet tegen een aan
geboren bescheidenheid. Hij
blijft de meester van de hy
perbool, durft de imponeren
de stijl met veel emoties en
wetenschap aan - dan bezit
je toch een grandeur die ten
onzent bar schaars is.
BOUKE JAGT
Kwantitatief is het dik in
orde: maar liefst drie
Nederlandse thrillers
kort achter elkaar.
Jammer alleen dat de
kwaliteit niet met dat
hoge tempo in de pas
loopt.
Het beste van het trio vind ik
nog "Stille waters" van Jac
ques Post, de auteur die met
deze uitgave mee al drie
boekjes heeft gewijd aan het
onorthodoxe duo Henk Maal-
beek - Max Zuiderveld.
De ex-politieman en de wat
louche handelaar zorgden
voor licht in duistere zaken,
die in "Leer om leer" en "Een
samurai in Rotterdam" ge
stalte kregen. Dat deden zij
dank zij hun schepper Jac
ques Post op verrassend fris
se wijze.
Maar nu hollen zij een beetje
als kippen zonder kop achter
een even ingewikkelde als fa
tale kidnapping in de Maas
stad aan. Post heeft intussen
voldoende routine opgedaan
om niet in zijn eigen comple
xe web verstrikt te raken,
maar de frisheid van duo
Maalbeek-Zuiderveld is wat
vergeeld, de verassing ont
breekt en de figuren om hen
heen zijn niet allemaal even
geloofwaardig.
Maar zelfs een goed schutter
schiet wel eens naast de roos.
Overigens is Posts verhaal nog
heilig vergeleken bij het
boekje dat Charl Schwietert
de mensheid heeft voorgezet
onder de titel "Moord op de
informateur". Een bekwaam
parlementair redacteur van
de NOS is nog geen goed
thrillerschrijver, Schwietert
bewijst het overduidelijk.
Hij voert in zijn verhaal tal van
overbekende politici ten to
nele en laat dan een volslagen
onbekende figuur als infor-
Charl Schwietert
mateur optreden. Die kraamt
wat woeste denkbeelden uit.
Prompt wordt de man ver
moord.
Voorlichters en politiemensen
gaan onder leiding van Dries
van Agt persoonlijk hand in
hand spoorzoekertje spelen.
En zoals het in de padvinderij
betaamt vinden zij aan het
einde van de tocht de grote
schat, in casu de moordenaar.
Maar dan zijn we nog geen
draad wijzer geworden. Het
politieke potje, waarvan
Charl Schwietert zogenaamd
de deksel oplicht, geeft niets
anders dan een heel bekende
brei te zien. En de spanning
is die van een parlement met
hamerstukken op een lome
achternamiddag.
Gelukkig hebben we Eli Asser
nog. U weet wel, de schrijver
van diverse min of meer ge
slaagde televisieseries, zoals
,,'t Schaep met vijf poten" en
„Citroentje met suiker".
Nu heeft Eli Asser ook een
thriller geschreven. Geen
echte, maar een zogenaamde
satire. Bol van Asser-humor.
Maar nu zijn er natuurlijk
geen Leen Jongewaards,
Adele Bloemendaals en an
deren om het woord een bij
zonder accent te geven. En
ook is er geen Harry Bannink
om met leuke muziekjes voor
een extra dimensie te zorgen.
Eli Asser moet het helemaal al
leen doen in het verhaaltje
dat volgens de gegevens ei
genlijk als een feuilleton was
bedoeld. Het is hier en daar
best leuk, soms flauw, soms
zelfs oubollig.
Het boekje heet "De moorde
naar van Ondron". Een al wat
belegen boerenzoon trekt de
wereld in om geheim agent
A3 (neen, geen Adrie) te wor
den. Hij raakt betrokken bij
een organisatie, waarvan XI1
(neen, niet "Ikzelf') het
hoofd is. En hij blijft ondanks
de z.g. gekke en leuke beleve
nissen hardnekkig zoeken
naar de moordenaar uit zijn
geboorteplaats Ondron.
KOOS POST
"Stille waters", Jacques Post,
LJ.Veen.
"Moord op de informateur", Charl
Schwietert, Elsevier, 14,90).
"Moordenaar van Ondron", Eli As
ser, Elsevier, 14,90).
vervolgt: "Het vertrouwen dat
hij heeft gewekt berustte op het
feit dat hij de indruk vestigde
een verlangen naar vroeger te
kunnen vervullen. Hij heeft de
staatsman van de restauratie wil
len zijn. Hij heeft een knol voor
een citroen verkocht".
Brugsma gaat nog verder en vreest
voor een toenemend verzwijgen
van gebreken bij sollicitaties.
"Wat te denken van iemand die
solliciteert bij het hele Neder
landse volk naar de post van mi-
nister-president, terwijl hij weet
dat lichaam en geest niet over
voldoende kracht beschikken
om dat ambt ook waarlijk uit te
oefenen?
Tekenaar Frits Müller heeft maar
weinig woorden nodig en beeld
Lubbers af met zijn immer aan
wezige "five o'clock-shadow" en
een spuitbus grondcrème-
scheerzeep van het merk Posi
tief.
Overigens gaat het omslagartikel
over de plaatsing van kruisraket
ten.
de onberekenbare Lubbers, die
weliswaar zijn leven na de onge
lukkige zomer van 1981 toen hij
de PvdA het kabinet in loodste
heeft gebeterd, maar toch..?".
Probleem zou zijn dat Van Agt te
snel verdween, Andriessen nog
te kort in Brussel zit om weg te
kunnen en zijn aanhang boven
dien niet de kans kreeg een actie
voor hem te beginnen.
Ander facet van het aantreden van
Lubbers voor VN: in welk land is
het mogelijk dat een politicus tot
het één na hoogste ambt wordt
geroepen met een verleden met
belastingtrucs?. Herinnerd
wordt aan de destijds veelbe
sproken bv van de gebroeders
Lubbers (R-3), waarmee de ko
mende premier zichzelf aan om
streden belastingvoordelen
hielp. Of hij beterschap heeft be
tracht is niet duidelijk, zegt VN.
Het blad gaat ook in op de instel
ling van een staatscommissie
voor het euthanasievraagstuk.
Opmerkelijk is dat in die deze
week door de ministers Garde
niers en De Ruiter geinstalleerde
adviescommissie vooral mensen
figureren die zich de laatste jaren
niet met euthanasie hebben be
ziggehouden en/of sympathise
ren met de "CDA-moraal". He-
leen Terborg-Dupuis, ethicus
van de medische faculteit van de
Leidse universiteit en voorzitter
van de ook al niet vertegenwoor
digde Nederlandse Vereniging
voor Vrijwillige Euthanasie daar
over: "Het CDA wil het monopo
lie op dit gebied... Je stelt toch
ook geen commissie voor consu
mentenzaken in, zonder de Con
sumentenbond.."?.
Elf 'zeer hectische' jaren Van Agt
worden in Elseviers Magazine
belicht door Dieudonnée ten ber
ge. Geen ochtendmens ("Een af
spraak om half negen? Man, dat
is midden in de nacht"), maar
wel de 'redding van het CDA'.
Door zijn bijzondere band met
de kiezers heeft Van Agt jaren
lang de schijn kunnen ophouden
dat het CDA een blijvende stro
ming is. Aldus EM, dat daaraan
toevoegt het CDA inmiddels een
stootje kan hebben. "Dat kon vyf
jaar geleden nog niet. Het CDA
heeft reden voor dankbaarheid.
Daar mogen ook de Anti Revolu
Jaapter Haat-
Noodweer
opdcWeisshorn!
met de gouden broek (Max
Lundgren), Het geheim van
het eiland (Shelagh MacDo-
nald), Smokkel door het oer
woud (Arthur Catherall).
Kinderboeken zijn duur. Dat
kan niet anders, zeggen uit
gevers. Vertaalkosten, een
fraaie omslag en illustraties
van het verhaal zijn extra
posten die doorwerken op de
prijs. Er zijn wel boeken on
der een tientje verkrijgbaar,
maar dat zijn meestal niet de
beste.
Daarom is het een prima initia
tief van uitgever Holkema en
Warendorf een aantal jeugd
boeken van goede kwaliteit
uit te brengen in een goedko
pe pocketvorm: de Junior-
pockets. Herdrukken van ge
bonden uitgaven, maar dan
veel eenvoudiger uitgevoerd,
zonder illustraties. Goede
boeken tegen een uiterst
scherpe prijs: 5,95 per deel.
Ieder half jaar zullen 6 titels
verschijnen. Tot nu toe zijn
de volgende boeken uitge
bracht: Vogels vliegen onder
ons (Corrie Hafkamp), Nood
weer op de Weisshorn (Jaap
ter Haar), Duif, de dappere
duif (Imme Dros), De jongen
Zolang het nog kan....
De 16-jarige Frances Adamson is verlamd vanaf haar middel. Bo
vendien heeft ze een zwak hart. De artsen geven haar geen jaar
meer. Vandaar dat het meisje heeft besloten te genieten van elke
minuut die haar nog rest. In Thornton Hall, een luxueus opvang
centrum voor lichamelijk gehandicapten, zet ze door haar bruta
le onbevangenheid de boel op stelten. De inwoners van Thorn
ton Hall worden ondanks zichzelf meegesleept door het onge
remde enthousiasme van Frances. Dat levert kostelijke scenes
op met 'omaatje' Gorman (die tobt met haar gebit), dokter Bea
mish en zuster Casey (die Frances met succes weet te koppelen),
en vooral de 18-jarige Luke Hawkins, die beide benen heeft ver
loren bij een motorongeluk.
Dan gebeurt, wat Frances nooit heeft durven dromen zy en Luke
worden verliefd. Dokter Beamish dringt er by Frances op aan de
band niet al te hecht te laten worden en Luke de waarheid te
zeggen over haar zwakke hart. Frances twijfelt. Ze probeert het
Luke te vertellen maar de moed ontbreekt haar Bovendien,
waarom zou ze niet mogen genieten van de aandacht die iemand
aan haar schenkt? Toch komt het hoge woord er op een gegeven
moment uit, en wat dokter Beamish voorspelde gebeurt ook:
Luke wil niets meer van Fran weten. Als dan ook nog 'tante Nell'
verdrinkt, een goede kennis van het meisje, raakt ze geheel van
streek. En juist de dood van tante Nell, op wie ze allebei erg
gesteld waren, brengt Luke en Frances weer - tijdelijk - samen.
Simpel op een rijtje gezet klinkt dit boek als een goedkoop melo
drama. De wijze waarop schrijfster Susan Sallis alles uitwerkt
en gestalte geeft aan de hoofdpersonen heeft het verhaal voor
goedkoop effectbejag behoudt. Geen verhaal vol gejammer en
geweeklaag over de problemen van gehandicapte mensen, maar
een warm menselijk verhaal over twee tieners die verliefd zijn.
Trouwens, de nuchtere manier waarop Frances met haar handi
cap omgaat, rekent afdoende af met de 'ach, wat zielig' gedachte.
Dat ik bij het slot even iets moest wegslikken had dan ook niets
te maken met het gehandicapt-zijn van Frances, maar alles met
het einde van een romantische liefde in de stijl van Romeo en
Julia...
'Zolang het nog kan' is een prachtig boek in een goede vertaling
van Nettie Klein, voor iedereen vanaf 12 jaar.
MARGOT KLOMPMAKER
('Zolang het nog kan', Susan Sallls, uitg. Lemnlacaat)
tionairen best eens voor klap
pen".
René de Bok constateert verderop
in EM dat Lubbers, die jarenlang
genoegen heeft moeten nemen
met een rol op het tweede plan,
zelfs de triomf niet is gegund
Van Agt van zijn voetstuk te sto
ten, nu Van Agt zelf het tijdstip
voor zijn afscheid van de politiek
heeft gekozen. Wel gaat Lubbers
nu de politieke toekomst gaan
beheersen, hetgeen volgens De
Bok veel incasseringsvermogen
zal vragen van de nieuwe rege
ringspartner, de WD. "Want
ook de nieuwe wegen van Lub
bers blijven ondoorgrondelijk".
In EM verder (Joen van Harten
over de rellen in Amsterdam en
de noodverordening, die burge
meester Polak van stal haalde
teneinde mogelijke relschoppers
bij voorbaat te kunnen oppak
ken. Rechter-commissaris Mi-
chels: Polak heeft politiek gezien
zijn nek uitgestoken, maar hij
heeft gedaan wat het merendeel
van de burgers van hem vraagt".
Officier van justitie Wooldrik is
benieuwd naar de evaluatie van
de kraakbeweging. "Ze hebben
sympathie verloren en het enige
dat ze hebben bereikt is dat de
bevoegdheden van het gezag
groter zijn geworden".
Onno Reitsma maakt de balans op
van de ineenstorting van het
Ogem-concern, nu er na het ver
dwijnen van de stofwolken uit
zicht is op de schade. De echte
verliezers lijken de Ogem-finan-
ciers te gaan worden. Emmy van
Overeem plaatst de moederrol in
het licht van de vrouwen-eman
cipatie. Gaat de emancipatie ten
koste van de jeugd?
hervormd
nederland
Ook verdiept HN zich in de ter
reuracties van Zuid-Afrika in het
aangrenzende Namibië en zuid-
Angola. Rond de onafhankelijk
heid van Namibië wordt al jaren
lang moeizaam overleg gepleegd
tussen een aantal Westerse mo
gendheden en Zuid-Afhka. De
geurnllabeweging Swapo speelt
in dit geheel een belangrijke rol.
Met als argument dat het land zich
bedreigd voelt door de aanwezig
heid van Cubaanse troepen in
Angola voert het Zuidafrikaansc
leger gewelddadige acties uit in
het noorden van Namibië en
zuid-Angola. Een voorlopige op
lossing van "de kwestie-Nami-
bië" zit er niet in, zolang de Zuid-
afnkaanse regering echte vrye
verkiezingen in Namibië blyft
boycotten.
tfr. Willem Aantjes, voormalig
fractieleider van CDA in De
Tweede Kamer, noemt in Her
vormd Nederland van vertrek
van Van Agt als partijleider "het
behoud van het CDA". Anders Verder in het weekblad
was "splitsing of scheuring on- sprek met actievoerster
vermijdelijk geweest". Van Agt
heeft zich niet erg aan de onge
schreven gedragsregels voor een
vertrekkend politicus gehouden,
aldus Aantjes, "je moet het veld
voor je opvolger open laten".
«e-
Aantjes meent dat Van Agt het
CDA met een belastende erfenis
heeft achtergelaten. De verhou
ding met de vakbonden is op zyn
zachtst gezegd "gestoord',
party is duidelijk verrechtst
voor andersdenkenden zoals de'
loyalisten bleek weinig begrip
Aan Lubbers nu de taak het ima
go van het CDA weer op te poet
hart
Clementien Kortcgras
over onderdrukken, geweld en
onrecht, met alle amotfa dit
daarby te pas kunnen komen.
Clementien over stenengooiende
actievoerders: "Ik kan me niet
voorstellen dat een actie gewei
dadig is, wanneer je emotioneel
helemaal vrij staat".
Het weekblad De Tijd was gisteren
nog niet in Leiden verkrijgbaar.
