Balans rellen in Polen: één dode Welcome Tejero toch kandidaat bij verkiezingen Delicate actie in oost-Beiroet Hoessein speelt Arafat bal toe 3 Vliegtuig gekaapt Acht militairen voor krijgsraad intratuin Schmidt twijfelt aan Kohl Rust (voorlopig) weergekeerd Vakbondsdelegatie vangt bot op Poolse ambassade ZATERDAG VOORDEEL Strijd om macht blijft VRIJDAG 15 OKTOBER 1982 Leider mislukte staatsgreep in Spanje Buitenland MADRID (GPD) - Overste Antonio Tejero Molina mag toch als lijst trekker fungeren van de rechts- extremistische partij Solidaridad Espanola bij de komende verkie zingen van 28 oktober a.s. Een administratieve rechtbank in Madrid aanvaardde gisteren het beroep, dat was ingesteld door de extreemrechtse splinterpartij tegen een besluit van de Kies raad van Madrid. Daarbij had de kiesraad de kandidatuur van de Guardia Civil, die op 23 februari Die beslissing had de kiesraad ge baseerd op het argument, dat Te- jero's verzoek om uit de militaire dienst ontslagen te worden (voorwaarde voor een militair om zich kandidaat te stellen) door de militaire autoriteiten niet gehonoreerd was omdat hij wegens zijn aandeel in de mis lukte coup van februari vorig jaar tot 30 jaar gevangenisstraf veroordeeld was. Zolang dat vonnis niet definitief is, kan Te jero volgens de rechtbank in Ma drid aanspraak maken op de in de grondwet verankerde rech ten. waaronder het verzoek om ontslag uit het leger. De uitspraak van de administratie ve rechter in Madrid kan theore tisch leiden tot absurde situaties. Gesteld dat de oartii van Teiero MADRID (DPA) - Vier jonge rechtse extremisten, die maandag zijn aan gehouden, waren van plan het gebouw van de regeringspartij UCD in Toledo op te blazen. Dit is gisteren in Madrid meegedeeld. Twee van de arrestanten zijn de zonen van majoor Ricardo Saenz de Ynestrilla, die tot zes maanden gevangenis werd veroordeeld voor zijn aandeel in de poging tot een staatsgreep van november 1978. voldoende stemmen in Madrid haalt om een zetel in de wacht te slepen en dat het hooggerechts hof op korte termijn zou beslui ten tot een sterke verlaging van de straf van Tejero, dan is het niet uitgesloten dat Tejero in burger plaats neemt naast een groot aantal parlementariërs die hij in de lange nacht van 23 fe bruari vorig jaar met pistool en mitrailleurs van zijn 280 Guardia Civiles 18 uur lang onder schot hield. WARSCHAU (AFP/UPI/Reuter) - Bij de zware gevechten in de Poolse stad Nowa Huta die woensdag en tot vroeg in de ochtend van donderdag hebben plaatsgevonden tussen duizenden betogers en de politie zijn volgens een opgave van het Poolse persbureau PAP één dode een burger en 94 gewonden gevallen. Er waren 64 gewonde politie mannen. Van hen moesten er 21 in zieken- huizen worden opgenomen. Twee zijn er slecht aan toe. On der de burgers vielen 30 gewon den, van wie acht naar het zie kenhuis zijn gebracht. In Polen is het gisteren na de on rust van de afgelopen dagen in het grootste deel van het land rustig geweest. In de middag werden ook de sinds maandag verbroken telefoon- en telexver bindingen met Gdansk hersteld. En in de loop van de dag werd de omsingeling door ordetroepen rond de Lenin-werf opgeheven. Alleen uit het zuidelijke kolen bekken rond Katowice kwamen berichten over stakingsacties die overigens niet veel om het lijf hadden. In Warschau deden ondergrondse leiders van Solidariteit oproepen tot nieuwe stakingen en eventue le demonstraties. Maar de oproe pen vonden geen gehoor. Arbei ders zeiden dat in de meeste fa brieken gewoon werd gewerkt. Pamfletten Volgens niet-officiële bronnen zijn in het kolenbekken in Katowice in het zuiden van het land giste ren pamfletten verspreid waarin werd opgeroepen tot een boycot van de nieuwe vakbonden en tot demonstraties tegen het militaire bewind. Er zouden op muren in verscheidene plaatsten tegen het gezag gerichte leuzen zijn ge kalkt terwijl er "valse geruch ten" gingen over stakingen in di verse mijnen, aldus een zegs man. In en om Katowice is in het verleden vergeleken met elders minder gedemonstreerd tegen de staat van beleg. De regering had er namelijk het belang on derstreept van de kolenexport voor de econömie en mijnwer kers meer loon en extra voe dingsmiddelen verstrekt. Het secretariaat van het centrale comité van de' communistische partij heeft gisteren beraads laagd met de 49 partijsecretaris sen uit de Wojwods (provincies). Volgens PAP leidde generaal Ja- ruzelski de vergadering. Bespro ken zijn "de huidige sociaal-poli tieke en economische toestand en de taken van de partij organi saties". Staat van beleg In de Poolse (staats)pers werd ge reageerd op de jongste onrust. Volgens het partijblad Trybuna Ludu zou het daardoor langer kunnen duren voordat de staat van beleg wordt opgeheven. Ge neraal Jaruzelski heeft meerma len aangekondigd dat die eind dit jaar zal worden ingetrokken, echter alleen als het weer rustig is. In de legerkrant Zolnierz Wolnosci stond dat de demonstraties van augustus 1980 op de Lenin-werf in Gdansk "gerechtvaardigd" waren, maar die van nu niet. Dit omdat de door het parlement aangenomen nieuwe vakbonds- wet, waarbij Solidariteit werd opgeheven, "de mening van de arbeidersklasse weerspiegelt". Een commentator van de Poolse tv heeft fel kritiek geleverd op de regeringsverklaring die de nieu we Westduitse bondskanselier, Helmut Kohl, woensdag aflegde. In plaats van een pleidooi voor een constructieve dialoog, sa menwerking met de Poolse staat en normalisering van de toe stand heeft de bondskanselier Polen arrogant de les willen le ren hoe het zyn problemen moet oplossen, aldus het commentaar. DEN HAAG (ANP) Een delegatie van FNV en CNV onder aanvoering van de beide voorzitters Kok en Van der Meulen (foto) heeft gisteren op de Poolse ambassade in Den Haag met ambassadeur Bartoszek gespro ken over de recente ontwikkelingen in Polen waarbij de vakbond Soli dariteit nu officieel is verboden. De delegatie zei geschokt te zijn door deze maatregel die zij strijdig acht met de normen die gelden voor de internationale arbeidsorganisaties. De Poolse ambassadeur toonde weinig begrip voor het standpunt van de Nederlandse vakbondsdelegatie. Hij verweet de westerse vakbeweging dat zij in het verleden onvoldoende heeft aangedrongen om de beoogde dialoog te realiseren en tegelijkertijd Solidariteit tot matiging te ma- Volgens een woordvoerder van het FNV is het niet tot een werkelijk gesprek met de ambassadeur gekomen en heeft hij ook niet duidelijk kunnen maken wat hij precies bedoelde met zijn opmerking dat de westerse vakbeweging te weinig voor de Poolse dialoog heeft gedaan. Aanhangers Gemayel worden ontwapend BEIROET (AFP/UPI) - Libanese pantsercolonnes zijn gisteren oost-Beiroet binnengetrokken om een begin te maken met de delicate taak van het ontwape nen van de particuliere milities die trouw zijn aan de familie van president Amin Gemayel en an dere christelijke leiders. De president wilde de actie laten beginnen voordat hij zondag naar de Verenigde Staten ver trekt waar hij dinsdag president Reagan ontmoet. De actie loopt vier dagen achter op het schema hetgeen kritiek van tegenstan ders uitlokte die zeiden dat hij de christenen toestond hun wapens te behouden terwijl de moham medanen ontwapend werden. Na de zoekoperatie van afgelopen week in het westelijke moham medaanse stadsdeel worden nog ca. 1.000 mensen vastgehouden. Pool vraagt asiel in Wenen WENEN (DPA/Reuter) - Een Bul gaars vliegtuig met 70 mensen aan boord is gisteravond ge kaapt. Nadat het vliegtuig van de Bulgaarse maatschappij "Balka nair" op de luchthaven van We nen was geland werd de vlieg tuigkaper, een 28-jarige man, ADVERTENTIE door de politie gearresteerd. De Poolse vliegtuigkaper heeft i: Wenen politiek asiel gevraagd. Dit is van regeringszijde meege deeld op een persconferentie die belegd was in antwoord op de ruime kritiek die in de buiten landse pers op deze zuiverings actie is geuit. In de heuvels van Chouf, het cen trum van de Libanese Druzen ten zuidoosten van Beiroet, is gisteren weer een artillerieduel tussen islamitische en christelij ke strijders uitgevochten. Bij ge vechten daar waren de vorige dag enkele doden gevallen. De Israëlische minister van buiten landse zaken, Jitzhak Shamir, is gisteren in Washington door zijn Amerikaanse ambtgenoot, Geor ge Shultz, ontvangen voor be sprekingen over het vertrek van buitenlandse troepen uit Liba non. Shamir bracht een plan van zijn regering over dat onder meer de instelling van een door Liba non gecontroleerde veiligheids zone van 50 km in het zuiden be helst. Eind volgende week wordt in Was hington een delegatie van de Arabische Liga onder leiding van de Marokkaanse koning Hassan verwacht. Deze zal een toelichting geven op het in sep tember op de top in Fez aanvaar de vredesplan voor het Midden- Oosten. De Libanese actie in oost-Beiroet is de eerste operatie in dat stadsdeel sinds 1975. De overwegend christelijke oostelij ke sector wordt gecontroleerd door de rechtse falangistische partij die vroeger onder leiding stond van Bechir Gemayel, de vermoorde broer van president Amin Gemayel. Toen de Libanese colonnes bin nenreden, werden zij op kruis punten begroet door inwoners van west-Beiroet die applaudis seerden. Een colonne werd aan gevoerd door een pantservoer tuig dat getooid was met grote foto's van Amin en Bechir Ge mayel. Wegens mishandelingen TEL AVIV (UPI) - Acht Israëli sche militairen, onder wie een majoor, zullen zich voor de krijgsraad moeten verantwoor den voor illegaal gebruik van wa pens en het mishandelen van Pa- lestijnen op de bezette westelijke Jordaanoever. De beschuldigingen, die geuit wer den door drie reserve-officieren, hebben betrekking op de perio de van maart tot april van dit jaar toen Israël vier Palestijnse bur- Tot 11 uui 3 grote zakken bemeste tuingrond voor slechts L. gemeesters ontsloeg. Tijdens de rellen die daarna volgden wer den 10 Palestijnen gedood en 90 anderen gewond door Israëli sche militairen. Aan Israëlische zijde lieten twee soldaten het le ven en werden 33 anderen ge wond. h een militair communiqué stond dat de officieren hun bewijsma teriaal in mei bij het ministerie van defensie aanboden. Het leger begon een onderzoek waaruit bleek dat de beschuldigingen "gedeeltelijk gerechtvaardigd" waren. Als gevolg van het onder zoek werden twee 'hoge officie ren" van het militaire commando in Hebron uit hun functie onthe ven, aldus het militair communi qué. Er werd niet gemeld wie de twee zijn. Iedereen was erg blij in Am man met het bezoek van Jas- ser Arafat. ..Een triomfante lijk bezoek", schreven de kranten. „Arafat op emotio nele wijze ontvangen bij his torisch bezoek". Met name de Palestijnen in Jordanië, on geveer 60 procent van de be volking. zijn blij dat ze de sympathie voor de Palestijn se leider niet meer geheel hoeven te verbergen. Arafat is met alle egards ont vangen. als een regeringslei der. De Palestijnse vlag op zijn auto. besprekingen vol gens protocol van regerings leiders. bezoeken aan lege reenheden, ontvangst van Palestijnse delegaties van or ganisaties in Jordanië, en veel uitspraken over de geza menlijke toekomst van Jor danië en het Palestijnse volk. „Eén rivier met twee oevers", schreef de Engelstalige Jor dan Times in een redactio neel commentaar. En mooie woorden ook van de kant van Arafat en zyn advi seurs. Zijn politieke adviseur prof. Nabil Shaat had het over „broeder koning Hoes sein" en toonde zich opgeto gen over het eerbetoon dat de leider ten deel was gevallen. De besprekingen waren ook buitengewoon succesvol, zo is van alle kanten verzekerd. Arafat zei dat zelf op zijn persconferentie: „Buitenge woon succesvol, constructief en positief'. „De besprekingen met koning Hoessein bepalen ons ge meenschappelijke lot", zegt een Jordaanse krant. „De ko ning en Arafat bespreken een formule voor gezamenlijke politieke actie". „Een ak koord is op komst". Maar op de vraag wat er nu precies op komst is, wilde of kon nie mand een duidelijk antwoord geven. Prof. Nabil Shaat: „Wij zijn pas in het beginsta dium. Dit bezoek is de eerste stap in een proces". door Jaap van Wesel De Jordanièrs hadden vooraf wèl op subtiele wijze laten doorschemeren waar ze op uit zijn: een federatie tussen de oostelijke en de westelijke oever van de Jordaan. Nu al moeten de PLO en Jordanië het eens worden over de aard van die federatie, nog vóór de bevrijding van het bezette ge bied van de Israëli's moet dat worden vastgelegd. Want dat is de enige manier om Amen- ka te winnen voor het federa- tieplan. Het plan van Reagan spreekt immers over een band met Jordanië en sluit een onafhankelijke Palestijn se staat uit. Om dus met de Verenigde Sta ten zaken te kunnen doen, moet de PLO met Jordanië meespelen. En, zeggen de Jordanièrs, dan moet de PLO ook expliciet Israël erkennen binnen de grenzen van voor 1967. De PLO stond dus bij voorbaat al onder druk om uiterst moeilijke en pijnlijke beslissingen te nemen. Maar koning Hoessein is te süm om de PLO op die manier voor het blok te zetten en daarmee de verdenking op zich te laden dat hij en niet de PLO namens de Palestijnen spreekt. Op de persconferentie met Ara fat vroeg ik de PLO-leider wat zijn antwoord is op dat Jordaanse idee om Israël bin nen de grenzen van voor 1967 expliciet te erkennen. En Arafats antwoord was: „De Jordaniërs hebben me hele maal niets gevraagd". Hij had gelijk. Koning Hoessein heeft geen enkele eis aan Arafat ge steld, maar hem alleen de bal toegespeeld. Hij heeft ge zegd: ik ben bereid mee te werken aan elk Arabisch plan dat tot bevrijding van de bezette gebieden leidt Mijn idee is een federatie naar het plan van Reagan. Als u mee wilt doen. bent u welkom. Als u andere ideeën hebt dan zal ik u volgen. Met andere woorden: de PLO moet Jor danië vragen om mee te mo gen doen. Uit de vele vaagheden die de verschillende Palestijnse zegslieden in Amman heb ben gedebiteerd, valt niet op te maken waar het heen gaat ..Wij zijn voor een federatie tussen een onafhankelijke Palestijnse staat en Jorda nië", zei prof. Shaat ..maar een federatie tussen gelijken. Eerst een Palestijnse staat en dan een federatie, al kunnen we nu al praten over de toe komstige betrekkingen bin nen dat federatieve ver band". Ondanks de elegante formulering dus een afwy- zing van koning Hoessems plan. Maar hoe definitief is dat? „In het geheel niet", zeggen de Jordanièrs. „Vergeet niet dat de PLO heel voorzichtig moet zyn in zijn uitspraken, met name in verband met Sy rië. Syrië probeert de PLO te chanteren, omdat een groot aantal Palestijnse leiders zich in Damascus bevindt. En de Syrièrs hebben heel duidelijk laten blijken dat zij van me ning zijn dat Arafat niet op ei gen houtje zaken kan doen met Jordanië. Wat de PLO nu openlijk zegt, geeft niet nood zakelijkerwijze hun ware be doelingen weer. Waar het nu om gaat, is het aangrijpen van de kans om de bezette ge bieden te bevrijden en op nieuw onder Arabische soe vereiniteit te brengen. Dat heeft top-pnonteit en zo denkt de PLO er ook over" Misschien. Maar kan de PLO meedoen aan een politiek plan dat het al meer dan tien jaar lang met kracht heeft verworpen omdat het zich zelf daarmee overbodig maakt? Dat lijkt toch uiter mate onwaarschijnlijk. Want achter de warme en broeder lijke woorde" en de vele om helzingen blijft het een strud om de macht: wij of zij. ADVERTENTIE maar voor de baby er is, gaat u een dagje winkelen bij Welcome. positiemode baby uitzet - kleertjes tot m. lib kinderwagens babykamers speelgoed -Wdcnm•autostoeltjei kinder stoelen wandel wagens kinderkamers 'o.adoorgroeisysteem y -w- y WSSA to.a. uoorgroc Centjumwxr Moeder Kind y Oost einder weg 249. 1432 AV Aalsmeer Telefoon 02977 Maandagochtend gesloten - I rijdag koopasnnd. Ondanks belofte verkiezingen griffioen MONACO - Prins Albert van Monaco en zijn sinds kort uit het ziekenhuis ontslagen zus, prinses Stephanie, woonden gisteren in de kathedraal van Monaco een dienst bij ter herdenking van hun overleden moeder, prinses Gracia. BONN (UPI) - De Westduitse oud kanselier Helmut Schmidt heeft gisteren verklaard dat hij betwij felt of zijn opvolger, de christen democraat Helmut Kohl, 6 maart 1983 verkiezingen zal houden zo als hij heeft beloofd. Schmidt suggereerde dat Kohl een gang naar de stembus zal willen vermijden. De nieuwe kanseher zou bang zijn dat de liberale FDP van vice-kanselier Hans-Dietnch Genscher bij vervroegde verkie zingen ineenstort, waardoor de basis aan zijn christen-liberale coalitieregering zou ontvallen. "Na de recente deelstaatverkie zingen (Hessen en Beieren) is het duidelijk dat de Freie Demokra- ten onder hun huidige leiding geen schijn van kans hebben de kiesdrempel van 5 procent te ha len", aldus Schmidt De FDP verdween zowel in Hessen als in Beieren uit het deelstaatparle ment. Kohl zei woensdag in zijn rege ringsverklaring dat de coalitie partijen (CDU. CSU en FDP) be gin maart volgend jaar naar de stembus willen. Maar de kanse lier voegde hieraan toe dat de grondwet het moeilijk maakt bondsdagverkiezingen uit te schryven vóór het bij de wet ge regeld tijdstip in 1984. Kohl zeg de toe contact op te nemen met de sociaaldemocratische SPD van Schmidt om te OWl op welke manier vervroegde ver kiezingen het beste georgani seerd kunnen worden. In West-Duitsland heeft een kanse lier niet de bevoegdheid het par lement te ontbinden. De Bonds dag kan alleen ontbonden wor den als de kanselier aftreedt of als hij een vertrouwensvotum verliest en geen nieuwe kanselier klaar staat om hem op te volgen De sociaaldemocratische oud kanselier Willy Brandt deed het in 1972 via een truc. Hy verloor opzettelijk een vertrouw. turn door van de SPD-afgcvaar- digden in de Bondsdag te vragen hun stem aan hem te onthouden. Daarna kon hij de bondspresi dent verzoeken om ontbinding van het parlement en vaststelling van nieuwe verkiezingen. Schmidt zegt nu dat Kohl met op zet niet sprak van de mogelyk- heid af te treden en ook geen an der afgerond voorstel deed.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1982 | | pagina 9