Schouten-variant gunstig EG: werk aan de hopeloze winkel? C Kabinet: minder lood in benzine D NOS wil zendtijd flink uitbreiden Ex-topman eist verbod Philips boek Zure regen forse bedreiging bos CPB: bij beperldng belastingverlaging Bijenkorf-personeel stapt naar rechter Nederland slecht op kernramp voorbereid Leidse studiedag: ZATERDAG 9 OKTOBER 1982 SPG: weg met zondagsblad DEN HAAG (ANP) - De SGP- fractie in de Tweede Kamer heeft bij de regering aan de bel getrok ken over de bezorging van zon dagsbladen bij personen die aan zondagsheiliging doen. In schrif telijke vragen wordt een groot aantal bewindslieden gevraagd wat daartegen te doen valt. Daarbij wordt gevraagd naar mo gelijkheden in het kader van de winkelsluitingswet en de ar beidswet waarin een verbod op zondagsarbeid voor jeugdi gen is opgenomen - en andere juridische stappen die bezwaar den kunneni Binnenland (Van onze correspondent) HILVERSUM (GPD) - Het college van bestuur van de NOS vindt dat in de komende regeerperiode de zendtijd op televisie fors moet worden uitgebreid. Ook wil de NOS dat er meer eigen Neder landse produkties op televisie moeten komen. Dit schrijft het college van bestuur in een notitie aan CDA-informateur Scholten. De bestuursleden wijzen de in formateur erop dat de periode 1982-1986 voor de Nederlandse omroep een hele belangrijke wordt. Vooral vanwege"technolo gische ontwikkelingen op het ge bied van kabel, videorecorder beeldplaat en satelliet. In de brief stelt het NOS-bestuur, dat hierover gisteren vergaderde, dat door de technologische ont wikkelingen „in veel sterkere mate dan tot nog toe bij de pro- duktie en distributie van tv-pro- gramma's een internationale markt zal ontstaan" Het logische gevolg is dat het Ne derlandse aandeel in de pro grammering verder zal afnemen. Bovendien wordt het publiek rechtelijk stelsel, dat is geba seerd op pluriformiteit (open heid voor maatschappelijke stro mingen. samenwerking en non- commercialiteit). ondermijnd door een programma-aanbod dat niet is gebonden aan de eisen van het huidige systeem. Als antwoord daarop wil de NOS dat de zendtijd wordt uitgebreid om eigen programmatische wen sen en die uit de samenleving, met name op het gebied van edu catie. etnische minderheden en jeugd, mogelijk te maken. „De omvang van de televisiezendtijd is veel kleiner dan het aanbod van de grote buurlanden", zo stelt het bestuur. In een vorig jaar gepubliceerde meerjarennota van de NOS wordt gesproken vaneen uitbrei ding in drie fasen van rond de dertig uur. Vorige week zijn hier van de eerste acht ingegaan. Ook wil het college tegenover een sterker internationaal en com mercieel geonenteerd aanbod een vergroting van eigen Neder landse produkties. Samenwer king van kunst cn cultuur moet door de overheid worden gesti muleerd. zo oordeelt de NOS Om dit beleid te kunnen betalen zou allereerst de omroepbijdrage moeten worden verhoogd. Daar naast. zo vindt de NOS. zou uit breiding van STER-reclame ook meer financiële armslag geven. DEN HAAG (GPD) - Afschaffing van de prijscompensatie zonder die ten volle te compenseren door belastingver laging zou een belangrijke extra vermindering van de werkloosheid teweegbrengen. Het Centraal Plan Bu reau becijfert dat in een berekening op basis van een aangepaste versie van het zogenoemde plan-Schouten. De berekening is verricht op verzoek van de vorige ka binetsinformateur. De fractie van D'66 had de informa teur daarom gevraagd. ven. al zou het volgend jaar niet zo veel stijgen als van het oor spronkelijke plan-Schouten wordt gevreesd. In het oorspronkelijke plan-Schou ten zou het niet uitbetalen van de prijscompensatie in zijn geheel worden goedgemaakt door verla ging van belasting. In de aange paste versie wordt slechts een derde van de 'belasting-vergoe ding' gegeven. De koopkracht zou er stevig door worden aangetast: volgend jaar 3,5 procent minder, in 1986 om en nabij 6 procent, in 1990 tegen de 4 procent. Het tekort van de overheid zou echter hoog blij- Minister in ziekenhuis DEN HAAG - CDA-minister Hans de Boer van CRM is in de nacht van donderdag op vrijdag we gens te hoge bloeddruk in een ziekenhuis in Haarlem opgeno men. Dat heeft een woordvoer der vrijdag bekend gemaakt. Aanvankelijk werd aangenomen, dat de bewindsman hartklachten had. Na een onderzoek in het zie kenhuis bleek dat niet het geval te zijn. De verwachting is, dat De Boer na een week van rust weer aan het werk kan. In de berekeningen van Schouten zou het oorspronkelijke plan na enige jaren tot een lager over heidstekort leiden. Het CPB ziet dat echter niet gebeuren. Het verwacht echter wel substantieel grotere effecten wanneer 'Schou ten' wordt uitgewerkt tegen de achtergrond van een scenario dat nog ten behoeve van de Sociaal- Economische Raad wordt uitge werkt. Daarin wordt na 1983 niet gekozen voor verdergaande om buigingen in de uitgavensfeer maar voor een verdergaand ver zwaren van de collectieve-lasten- druk (belastingen en sociale pre mies). De winstgevendheid van het be drijfsleven zou in het aangepaste plan met ruwweg 5 procent stij gen door een daling van het aan deel dat de lonen in het totaal van de kosten zouden gaan inne men. De werkloosheid zou in 1986 met 45.000 mensen meer zakken dan in het oorspronkelij ke plan; in 1990 zou de daling 135.000 groter blijken te zijn. EINDHOVEN (ANP) - Het boek "Eindhoven 1933-1945" van de Eindhovense journalist Frans Dekkers moet uit de handel wor den genomen. Verder moet Dek kers worden verboden nog ooit iets te publiceren over mr. W. de Graaff. Deze eisen stelt mr. H. Utermark in een kort geding dat hij namens De Graaff tegen Dek kers en diens uitgeverij In de Knipscheer heeft aangespannen. Het geding dient qp 21 oktober voor de president van de recht bank in Den Bosch. "Eindhoven 1933-1945" is onlangs verschenen. Het gaat over de jongste geschiedenis van Eind hoven. Philips speelt daarin een belangrijke rol. In die tijd was mr. W. de Graaff directiesecreta ris bij Philips. Later werd hij di recteur buitenlandse betrekkin gen. Mr. de Graaff heeft de basis gelegd voor de Philips-politie, die vol gens Dekkers in de vooroorlogse jaren een zekere mate van ter reur uitoefende onder socialis ten, communisten en buitenlan ders in Eindhoven. In het boek gaat Dekkers ook in op de contacten die de Graaff vol gens hem heeft onderhouden met de Gestapo, zowel voor als tijdens de oorlog. De auteur sug gereert in het boek dat mr. de Graaff belangrijke gegevens aan de Duitsers heeft verstrekt en hij zet vraagtekens bij de rol die het bedrijf in zijn geheel tijdens de oorlog heeft gespeeld. Mr. de Graaff. die vorig jaar het ere-verzetskruis kreeg wegens zijn verdiensten tijdens de oor logsjaren. ontkent de beschuldi gingen van Dekkers nadrukke lijk en beschouwt de aantijgin gen als laster. Er loopt momen teel al een civiele procedure te gen Dekkers en de Haagse Post in verband met een voorpublika- tie van het boek vorig jaar zomer in het weekblad. Philips heeft vorig jaar een kort ge ding gewonnen dat door de on derneming was aangespannen tegen de Haagse Post omdat op de omslag van het bewuste num mer ter illustratie het Philips- beeldmerk was gebruikt waarin de sterretjes waren veranderd in hakenkruizen. Tijdens dat kort geding is de inhoud van het arti kel niet ter sprake gekomen. De stakers van het Noordwijk- se Estec. De internationale sa menstelling van het personeel blijkt uit het spandoek. Begrip Estec voor stakers NOORDWIJK (ANP) - Estec heeft geen schade ondervon den door de staking van het personeel gisteren. Vitale on derdelen zijn door de actie niet getroffen, niet te onder breken testen van satellieton derdelen zijn gewoon door gaan. Dat zegt ir. E. Slach- muylders, waarnemend di recteur van Estec in een reac tie op de stakingsactie bij Es tec. waar op 71 man na alle achthonderd personeelsle den aan deel hebben geno men. De staking is gericht te gen een forse loonsverlaging. Uit de reactie van Slachmuyl- ders valt ook op te maken, dat de leiding van ESA, de overkoepelende organisatie waarvan Estec deel uitmaakt, op hetzelfde spoor zit als de personeelsleden van Estec en de andere gecoördineerde or ganisaties. Vandaag komen de leiders van ESA, NAVO. OESO en de an dere organisaties bijeen in Straatsburg om een gemeen schappelijke gedragslijn op te stellen. Bij het Europese octrooi bureau in Rijswijk werd op 22 sep tember voor een uur het werk neergelegd. Het personeel van de Organisatie voor Eco nomische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO) in Pa rijs heeft een uur gestaakt. UTRECHT (GPD) - De Centrale Ondernemingsraad (COR) van Koninklij ke Bijenkorf Beheer spant in de komende weken een kort geding aan tegen de Raad van Bestuur om 'de haar rechtmatig toekomende gege vens op tafel te krijgen'. Dat maakte de voorzitter van de COR, de heer Th. Berendsen. gistermiddag bekend. De 25 basisondernemingsraden van KBB gaven op dit punt hun steun aan de COR. De bedoeling is op deze manier in een vroeg stadium betrokken te raken bij verdere reorganisatieplannen, zoals die onder meer door het organisatiebureau McKinsey worden voorbereid. De ondernemingsraden vroegen de COR daarom tevens ook te bewerk stellingen dat de informatie waarmee McKinsey voor de dag komt. tijdig wordt besproken met de bedrijfsonderdelen waarop die informa tie betrekking heeft. Als voorbeeld van hoe het niet moet. werd de procedure genoemd rond de gisteren bekendgeworden verkoop van het distributiecentrum De Bakkerij van de - bij KBB behorende - HEMA op Lage Weide in Utrecht; daarover werd de onderneminsraad pas op donderdagavond ingelicht. De Centrale Ondernemingsraad zegt, op grond van eerder door de Raad van Bestuur gedane toezeggingen, recht te hebben bij de besluiten voor reorganisatie betrokken te worden, en invloed uit te oefenen. Maar de Raad van Bestuur zou zijn teruggekomen op die eerder gedane toezeg ging en niet meer dan de wettelijk verplichte inspraak te willen geven. De Raad van Bestuur spreekt die ommezwaai tegen en verklaart wel degelijk tussentijdse rapportages van McKinsey aan de COR te zullen geven. KBB-woordvoerder W. Peterse „Als de COR nu nog meer infor matie wil, dan moeten wij zeggen: die krijgen ze niet. De COR moet niet op de stoel van de ondernemer gaan zitten". Bij KBB moeten 1500 banen verdwijnen. DEN HAAG (GPD/ANP) Het loodgehalte van benzine zal in vier jaar tijd drastisch moeten worden verlaagd. Op die manier zal ook de hoeveelheid lood die mensen binnenkrijgen fors om laag gaan Het kabinet heeft dat vrijdag besloten. Onderzoekers: ook drinkwater in gevaar WAGENINGEN (ANP) - Het schadelijke effect van zure regen op de bodem wordt in bosgebie den ernstig versterkt. Bosreser- vaten blijken door die bodem- verzuring zeer grote schade op te lopen. Planten dreigen te wor den vergiftigd, terwijl op den duur zelfs het grondwater en daardoor de kwaliteit drinkwater gevaar kan lopen. Dit is gebleken uit een onderzoek door medewerkers van de land bouwhogeschool in Wageningen, het Rijksinstituut voor Natuur beheer (RIN), het KNMI en het Rijksinstituut voor de Volksge zondheid (RIV). In de bomen komt zwaveldioxyde uit zure regen in contact met amonium dat zich op de blade ren heeft afgezet en dat afkom stig is van mest en gier en uitgra- rische gebieden. Het chemische gevolg van dit contact is amo- mumsulfaat, dat naar de bodem lekt en door inwerking van mi cro-organismen volgens de on derzoekers wordt omgezet in een Onderzoekers van de landbouwho- mengsel van salpeter- en zwavel- geschool ontdekten deze extre- zuur. De totale afzetting van zuur me verzuring, toen zij. in een ei- onder de bomen is daardoor al ken- en berkenbosje in het na- drie tot vier keer zo groot dan in tuurreservaat Hackfort bij Vor- het open veld. den in de Achterhoek, natuurlij- ROTTERDAM (ANP) - Het instituut voor Maatschappelijk Gericht On derzoek (IMGO) is van mening dat de overheid en de bevolking in ons land slecht voorbereid zijn op een ernstig ongeluk met een kerncentra le. De evacuatieplannen en medische hulpprogramma's die op dit mo ment bestaan, zijn volstrekt onvoldoende. Het instituut komt tot deze conclusie op grond van enkele studies uit het buitenland, die gisteren op de tweedaagse conferentie over kernenergie in Rotterdam werd gepresenteerd Verschillende deskundigen, onder wie de Amerikaanse geograaf en milieudeskundige Steven Sholly, die onder meer onderzoek heeft verricht naar de veiligheidsmaatregelen naar aanleiding van het ongeluk met de kerncentrale in Harnsburg, hebben vastgesteld dat de bestaande rampenplannen bij kerncentrales onvoldoende zijn. ke bodemvormende processen wilden bestuderen, zoals de ver wering van mineralen. Al snel bleek dat deze processen volle dig overschaduwd worden door verzuringseffecten. Eén van de gevaren van die extre me bodemverzuring schuilt vol gens de onderzoekers in het vrij komen van aluminium. In be paalde concentraties is dat alu minium schadelijk en zelfs giftig voor planten. Door verzuring spoelen ook voedingsstoffen, die de plant nodig heeft, in toene mende mate uit. Een ander gevaar schuilt in de gro te gehaltes nitraat, dat uit het amonium in de bodem wordt ge vormd. In het natuurreservaat Hackfort blijken de nitraatcon centraties in het bodemvocht twee keer zo hoog te zgn dan de norm voor drinkwater De kans dat dergelijke concentraties in het grondwater terecht komen, is volgens de onderzoekers verre van denkbeeldig. Het is aangetoond en erkend, een gegeven een gezamenlijke in dustriële investering van West- europese landen levert bijna tweemaal zoveel arbeidsplaatsen op als een investering op natio naal niveau. Niet voor niets is in de Europese Gemeenschap ooit een aanzet gegeven tot een geza menlijk staalbeleid Het Nedcr- lands-Westduitse Estel (Hoogo- vens-Hoesch) is er een resultaat Maar wat gebeurt? Een tegenval lende vraag, overproduktie en te late modernisering leidden niet tot een verdere eensgezinde aanpak. Integendeel. Elk land is sindsdien zijn eigen weg gegaan Zeventig miljard gulden aan sub sidies bewijzen dat. Slechts Ne derland en West-Duitsland de den niet mee en plukken nu de wrange vruchten. Estel wordt weer ontbonden in een Neder landse en Westduitse tak, die bei den drastisch moeten inkrim pen. Beide landen zien zich ge noodzaakt alsnog met subsidies bij te springen. Terug naar af. "De omkering is de laatste tijd steeds meer zichtbaar. Op iedere topconferentie onderstrepen re geringsleiders de noodzaak van internationale samenwerking. Maar zodra dat gebeurd is. gaan zij over tot de orde van de dag. die wordt bepaald door korte ter mijn belangen als het winnen van verkiezingen. Nationale re geringen zijn te zwak om ruimte te scheppen voor een internatio nale opleving en worden er al leen maar zwakker door". Het citaat is van Piet Dankert. voorzitter van het Europees Par lement. Samen boog hij zich gis teren met vijf andere nationaal of internationaal bekende kopstuk ken over de internationale aspec ten van de werkloosheid tijdens een studiedag, georganiseerd door de Studentenvereniging voor Internationale betrekkin gen (SIB) in het Leidse Acade miegebouw aan het Rapenburg. De namen mr G A Wagner, voor zitter van de naar hem genoemde commissie. Ir Henk Vredeling, oud-lid van de Europese Com missie. Drs. Jan Pronk, vice se cretaris-generaal van de VN-poot voor handel en ontwikkeling, de UNCTAD. Jonkheer mr. Emile van Lennep, secretaris-generaal van de Organisatie voor Econo mische Samenwerking en Ont wikkeling (OESO), een samen werkingsverband van 24 geïn dustrialiseerde landen. Viktor Halberstadt, hoogleraar econo mie in Leiden, gisteren in hoofd zaak actief als leider van de fo rumdiscussie. door Wim Fortuyn Het wegverkeer zorgt voor onge veer de helft van het lood dat we binnenkrijgen Het loodgehalte is nu maximaal 0.4 gram per liter benzine. In 1986 zal dat slechts 0,15 gram mogen zijn. Om te voorkomen dat in plaats van benzine het eveneens schadelij ke benzeen wordt gebruikt, wordt ook daarvan het loodge halte verlaagd, van 7,5 naar 5 pro cent. Lood in de lucht is een schadelijke stof omdat het zich ophoopt in de natuur en in de menselijke weefsels. De gezondheid van mens en milieu kunnen daardoor rechtstreeks worden aangetast. Staatssecretaris Lambers-Haque- bard (milieuhygiëne) heeft ervan afgezien om lood in de benzine geheel te verbieden. De samen stelling van de nu in ons land verkrijgbare benzine zou daar door zo veranderen dat zij niet meer volledig geschikt is voor de huidige generatie auto's In te genstelling tot de Verenigde Sta- t< n bclUlIl hier nog vrijwel geen automotoren die geschikt zijn voor loodvrije benzine Nederland past zich met deze maatregel aan bg Duitsland en Denemarken die voor 1986 even eens een maximum-gehalte van 0.15 gram hebben vastgesteld. De vier-jange periode is inge voerd om de olieraffinaderijen in staat te stellen hun produktie- proces aan te passen De oliemaatschappijen Shell en Esso gaan de prijs van dieselo lie opnieuw verhogen. De prijs stijging. die vandaag ingaat, zal ongeveer 2,5 cent per liter be dragen. De prijzen bij de zelf- tankstations zullen dan varië ren van 128,2 tot 129,4 cent per liter. Zoals op de door Dankert aange haalde topconferenties, was ook gisteren de eensgezindheid groot. Duurzame groei van de in vesteringen moet de redding van de economie gaan vormen en dat kan alleen worden bereikt als grote economische klappen als de oliecrisis uit de beginjaren ze ventig niet zullen leiden tot een spiraal van inflatie en recessie en een wirwar van elkaar averechts beïnvloedende herstelprogram- Weg dus met eenzgdige inflaties van landen die zich in een betere exportpositie willen manoeuvre ren en de rest meetrekken. Weg met (soms verkapte) protectio mstische maatregelen als het verhogen van importheffingen of het verscherpen van administra tieve voorschriften voor concur rerende bedrgven uit het buiten land. Weg met het autonoom ver strekken van subsidies aan noodlijdende bedrgven. Oppas sen voor overmatige, eenzgdige. groei in een nieuw ontdekte be drgfstak. Dat alles kan slechts door middel van mondiale, eendrachtig© sa menwerking op gebieden van fi nanciën. (vrge) handel, energie en technologie En ook op het ge bied van arbeidstijdverkorting, want ook daar was men het giste ren over eens: de enorme werk loosheid kan niet door econo misch herstel alleen worden weggewerkt Bovendien, voor dat er gesproken kan worden van meer banen, is het eerst zaak de groei in de werkloosheid te stuiten. Binnen de Europese Ge meenschap zgn er bgna 11 mil joen mensen op zoek naar een baan. Daar komen er nog steeds - een miljoen per jaar bg. Om het met Wagner te zeggen "Voorlo pig zgn we nog in de fase dat we het vernietigen van arbeid moe ten voorkomen". Een mondiale aanpak betreft meer dan de twaalf EG-landen Maar ook minder dan de volledige we reld. Waar het gaat om open sa menwerking kan het Oostblok al snel van het lijstje geschrapt. Wagner deed het gisteren, zon der veel omhaal Heel anders ligt dat met de arme landen, de Der de Wereld De industriële groei loopt er scherp terug, hetgeen trouwens ook zgn weerslag heeft op de export vanuit Westerse landen. Volgens Van Lennep is er vanuit de arme-landen geen positieve impuls meer op de ex portpositie van de OESÓ-hdsta- ten. "Door de enorme schulda flossingsproblemen in de Derde Wereld dreigt eerder het omge keerde: transfer van kapitaal van Arm naar Rgk'\ De ontwikkelingslanden zijn na- drukkelgk bij de ensis betrok ken - en het rijke WestflO mag zich dat aantrekken Pronk maakte dat gisteren duidelijk "De verstarring in de Derde We reld is groter dan in het Westen door zijn afhankelgkheid Pro tectionisme van rijke landen komt daar extra hard aan Daar komt bij dat de rijke landen in de huidige situatie steeds minder geld opzg leggen voor ontwikke lingshulp". Daarmee is duidelijk als het gaat om stimulerende initiatieven omvat het begrip "wereldwijd" niet meer dan de 24 OESO lan den. Zg zullen het voortouw moeten nemen Weliswaar zgn er binnen die club grote ideologi sche verschillen waar het gaat om de concrete aanpak van de crisis (neem Thatcher en Reagan contra Mitterrand), maar over één ding zgn zij het eens. betoog den in elk geval Wagner en Van Lennep gisteren met nadruk al len zgn het eens dat de interna tionale (vrge) markt de basis is voor hun economie en werkgele genheid. Anders gezegd de vrije handel is het enige aangrijpingspunt voor een gemeenschappelijke lijn en dat moet derhalve ook aangegre pen worden. Wagner "We heb ben veel meer te verliezen dan in de jaren dertig omdat we. anders dan toen. niet weten hoever we moeten lopen Er is geen hoek in zicht. Fouten kunnen we ons niet meer permitteren Ideologische verschillen kun je niet wegwer ken Modellenbouwers zgn ook nodig. Maar voorop staat één ding: een gezonde internationale economie En dan kun je de in ternationale vrge markt niet uit schakelen" Een redenering, die werd voorzien van kritische noten door Pronk, die met het gevaar van nieuwe uitbuiting voor ogen wees op de noodzaak van onderhandelingen tussen Arm en Rijk over primai re arbeidsomstandigheden en over toegang van de Derde We reld tot de Westerse kapitaal markt. Hg plaatste tevens vraag tekens bg het geheel vrg laten van de handel en zei. met Van Lennep. weinig te verwachten van de ministersconferentie dit najaar van de GATT 'General Agreement of Tariffs and Trade), waar gesproken wordt over in ternationale tarieven en handel Wat dan-1 Moet de weg naar een mondiale aanpak van de werk loosheid dan toch beginnen bij de EG, die het enige bewijs vormt dat internationale samen werking mogelijk is7 Er is wei nig aanleiding voor hooggespan nen verwachtingen, zoals de ont wikkelingen op staalgebied aan geven Met name Vredeling haal de gisteren genadeloos uit naar de EG. die "is big ven steken in een mengsel van onvolkomen douane-unie, een agrarisch kar tel en een dubieuze valuta bank Wat beleid betreft is de Europe.se Gemeenschap niet meer dan dood gewicht. Het gebrek aan besluiten is funest". Maar hoe het ook zij, dc EG Igkt toch de enige troef Want als er een besluit genomen wordt, zal dat doorwerken Vredeling Het is even raadselachtig als duister, maar feit is als er internationale besluiten genomen moeten wor den let men in Peking, in Mos kou én in Washington op één ding- wat doet de EG

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1982 | | pagina 7