actief in 1
vrije tijd
"Japan" in slotfase onderuit
LEZERS SCHRIJVEN
Alles wordt ons afgenomen,
nu ook de geheime gangen
C A
Schooladviesdienst in
monumentaal gebouw
Leiden J'
VWJUAUUUk'lUBLK iWl
is een eind gekomen aan het
grote seriewerk "Hutspot.
Haring en Wittebrood",
waarvan D. de Boer. R. Ek-
kart. J. Heijbroek. H. Klei-
brink en R. van Maanen de
redactie voerden
Ook al kan men op sommige af
leveringen van de serie kri
tiek hebben het onderzoek
was niet altijd diep; het deel
tje over de kunstenaars moet
rij en "hoofd van een fors ge
zin". Joppens heeft zich ver
moedelijk wel als eerste bij de
schans te Lammen gewaagd,
maar ook hij was geen wees
jongen. Ik heb het al eerder
geschreven: als je de geschie
denis tot op het bot navorst.
houd je een tamelijk alle
daags verhaal over.
Met dat al staat er dus een his
torisch onjuist beeldje bij
Lammenschans. Dat dateert
huis of van het Gravensteen
naar één der kloosters. Bij op
gravingen is men wel eens ge
stuit op dingen die er op le
ken. maar bij grondig onder
zoek bleken het steeds oude
waterlopen of gewezen grach
ten te zijn geweest.
Raketten hebben ons het man-
netje-op-de-maan afgeno
men, De Boer schrapt de ge
heime gangen. Het wordt
steeds schraler.
als te eenzijdig worden be
schouwdover hel geheel ge
nomen kan eindredacteur dr.
Dick de Boer terugzien op een
voortreffelijk geslaagd werk
stuk. Met zijn heldere schrijf
stijl. zijn streven naar een
voud. zijn oog voor details en
goed gedoseerde humor heeft
hij de geschiedenis van Lei
den binnen handbereik van
de gewone Leidenaar ge
bracht. Dat is geen geringe
prestatie.
Eén van de nieuwe feiten die
het seriewerk opleverde was
de constatering dat niet Cor
nells Joppenszoon na het be
leg van Leiden in 1574 als eer
ste de pot met hutspot heeft
gevonden maar Ghijsbrecht
Schaeck. En deze laatste was
helemaal geen weesjongen
(en daar ging juist aparte
dramatiek vanuit), maar
wachtmeester van de schutte-
uit 1961 en was een "geschenk
van de burgerij" aan de 75-
jarige 3 October-Vereeniging.
Laten we het maar staan
(omdat "weesjongen" toch
wat meer aanspreekt dan
"hoofd van een fors gezin"),
zoals we elders m het land
ook Hansje Brinkers tolere
ren, of nemen we Joppen zijn
hutspot af en geven we die bij
een aanpalend beeldje
Schaeck in handen?
De burgerij moet er maar eens
over nadenken: in 1986 be
staat de 3 October Vereeni-
ging 100 jaar....
Nóg een illusie gaat door het
verzamelwerk "Hutspot, Ha
ring en Wittebrood" in scher
ven: er bestaat in Leiden géén
uitgebreid stelsel van onder
aardse gangen, hoe algemeen
verbreid het geloof daarin
ook is. Niet van De Burcht
naar de Pieterskerk, niet van
de Pieterskerk naar het stad-
Kan de wetenschap niet eens
ophouden?
Wegloophuis
In een groot pand aan de Lan-
gegracht, zo lees ik, is een
aantal krakers druk in de
weer om er een wegloop
huis" van te maken. Een weg
loophuis de Nederlandse
taal wordt voortdurend ver
rijkt met nieuwe woorden; de
oude Van Dale zal nooit en te
met pensioen kun-
Als het Jongeren Advies Cen
trum Leiden (JAL) zegt dat er
een grote behoefte is aan een
dergelijk huis dan neem ik
dat voetstoots aan. Men zal
daar ongetwijfeld met schrij
nende gevallen te maken heb
ben en daarvoor moeten goe
de oplossingen worden gevon
den. Ik onderschat taak en
problemen van het JAL be
slist niet.
Maar voor het creëren van een
min of meer officieel wegloop
huis ben ik wat huiverig. Der
gelijke vestigingen hebben de
neiging hun eigen clientèle te
kweken. Als zo'n huis er toch
is, maak je er als jongere ver
moedelijk ook sneller gebruik
van. Ja, ik weet best dat het
JAL dat niet bedoelt, maarzo
gaat het helaas maar al te
vaak.
Ik lees in het bewuste bericht
dat jongeren die zijn wegge
lopen, "bijvoorbeeld vanwege
ruzie thuis", straks het weg
loophuis telefonisch kunnen
bereiken. Een wat onbehaag
lijk gevoel maakt zich van
mij meester.
Ruzie thuis.
Tja.
Ik vrees dat na het eerste weg
loophuis er gauw een tweede
nodig zal zijn. En een derde.
Maar die kant moet het nu
juist niet uit.
Reglement
Reglementen behoren tot mijn
favoriete lectuur. Al jaren
ben ik er verzot op. Dat meest
al moeizaam gevlochten Ne
derlands. die traag naar de
punt kruipende zinnen, die
1 geur van eeuwen zolderstof:
je dut er zo zalig bij in.
Wie 's nachts de slaap niet kan
vatten, wendt zich meestal tot
arts. apotheker of drogist. Die
mensen hebben op dit gebied
nog nimmer een duit aan mij
verdiend. Ik zeg altijd: ik
neem mijn regiementje wel.
Een enkele keer, moet ik toege
ven, slaapje er niet bij in. in
tegendeel, word je er klaar
wakker van. Maar dan is het
ook dubbel en dwars de moei
te waard de kijkers open te
hebben.
Zo kreeg ik onlangs het huur-
reglement van de Leidse wo
ningbouwvereniging "Ons
Doel" onder ogen.
Onder artikel 5 punt 1 trof ik
deze curieuze passage aan:
"Huurder zal het gehuurde
als een goed nuisvader en
overeenkomstig de daaraan
bij overeenkomst gegeven be
stemming gebruiken".
Als een goed huisvader.
Wat moet je nu eigenlijk met
zo'n term in een reglement?
Daar wordt per generatie en
per gezin een andere uitleg
aangegeven. Wie bepaalt de
En hoe zit het eigenlijk met de
huismoeders? Waarom blij
ven die gehéél buiten schot,
hoeven die soms niet "goed"
te zijn? Of mógen die wellicht
niet eens als huurderoptre
den bij "Ons Doel"?
Dat lijkt me kras.
Maar wat zou het dan zijn?
Ik vermoed dat ze bij "Ons
Doel" hebben gedacht: wat
een vrouw ook is. ze moet óók
een goed huisvader zijn. Dat
léért ze desnoods maar.
Het is niet zo'n gekke veronder
stelling, hoor. Zelfben ik van
daag op de kop af zeventien
jaar gehuwd. Lang genoeg
om te weten dat een vrouw tot
ólles in staat is.
Dus zeker daartoe.
Zelf heb ik het bestuur altijd als
een zeldzame verzameling
Bommeliaanse types gezien.
Dat moeten de heren niet als
een belediging opvatten,
want ik ben zeer gesteld op
die figuur in de ruitjesjas.
Veel boeiender dan die saaie,
altijd zo verstandige Tom
Poes.
Bommels dus
Ga maar na: het zijn heren die
met hun groot denkraam en
teer gestel stilletjes hun eigen,
eenzame weg gaan, zoals hun
goede vader al zei.
Geld speelt geen rol, hier ligt
immers een mooie taak.
Parbleu.
Zeg nu zelf.
Geslaagd
Met de verschijning van deel 13
(een vogelvlucht over tien
eeuwen Leidse geschiedenis)
Het Kort Rapenburg rond de eeuwwisseling. Uit deel 13 van "Hutspot, Haring en Wittebrood": tien
eeuwen Leidenaars en hun geschiedenis.
De krant van zaterdag bevatte
een stemmig verhaal over het
bestuur van de 3 October-Ver-
eeniging ("Een mannenclub
met zitvleesHel gaf aardig
de sfeer weer waarin deze he
ren hun werk verrichten. Ook
hun corpskledij (jacquet, ho
ge hoed. paraplu) kwam er
uitvoerig in ter sprake. "De
acceptatiegraad daarvan is
gering", zei één van de be
stuursleden. Men krijgt van
de Leienaars nogal wat naar
het hoofd geslingerd Maar
men néémt dat. Het bestuur
heeft slechts oog voor één be
lang: de continuïteit van het
feest.
Zéér juist.
Herhaaldelijk hoor je dal het
hoogste echelon van de 3 Octo
ber-Vereeniging louter door
elite wordt bemand. En in
derdaad. als je ziet wie het
zijn dan blijken de bovenste
regionen van de maatschap
pij royaal vertegenwoordigd
te zijn. Maar wat dan nog?
We moeten de elite niet óveral
uit willen hebben. Dan wordt
de wereld wel héél grijs en
grauw.
Optocht
Het artikel in de krant van zaterdag
2 oktober over de organisatie van
het 3-oktoberfeest vervulde mij
met bewondering voor het vele
werk dat door het bestuur van de
3-Oktober-Vereeniging wordt
verzet.
Over één aspect, nl. de optocht,
wou ik graag opmerken dat ik
niet geloof dat Leidenaars geen
goed figuur slaan in een optocht
en dat men beter Belgen kan "in
huren". Misschien hebben de te
genwoordige Leidenaars niet
meer genoeg historisch besef om
aan de overwinning op de Span
jaarden te denken, maar dat be
sef hebben de Belgen in geen ge
val! Nero met een bril op, of Wil
lem de Zwijger op basketbal-
schoenen. 't is natuurlijk mal,
maar de organisator moet zo'n
rol niet aan een brildrager geven
en hij moet ook bedenken dat de
weg eindeloos lang is voor ie
mand die gewend is te fietsen of
in een modern vervoermiddel te
rijden. Voor my heeft "dag op
oe!", of "hee, Piet" tegen Floris
de Vijfde juist iets plezierigs:
contact tussen deelnemers en
publiek.
Wij hebben toch ook nog een goe
de amateurtoneelvereniging in
Leiden: Litteris Saccrum. De le
den daarvan kunnen zeker met
zwier voor markiezin of hertog
spelen. Zij hebben bijv. ook mee
gewerkt aan de optocht Rem
brandt (1956).
Bij serieuze toneelstukken gaat er
ook wel eens iets mis. In een dra
matische scene, waarin de held
de deur woedend achter zich
dichtsloeg, zag ik eens een Delfts
blauw bord (van karton) van de
muur vallen. En Jan Musch
moest als "Spaanse Brabander"
toen hy al zeventig was over een
tuinhekje springen, omdat hij 't
niet open kon krijgen.
Nee, niet perfectionistisch doen
met de 3-oktoberoptocht.
Mevr. L.G. de Graaf (oud-Leidse)
Van Wijckersloothplein 1
Oegstgesst
C A zou de jarenlange discussie
over de nieuwbouw aan de Bree-
straat sterk bekort kunnen heb
ben en kan de discussie alsnog
tot een snel einde brengen door
eindelijk eens met cijfers aan te
tonen dat de nieuwbouw wat op
levert voor Leiden: Hoeveel ar
beidsplaatsen zijn er nu. en hoe
veel worden het er; hoeveel is de
omzet nu en wat zijn de verwach
tingen; wat zijn de gevolgen voor
de andere kledingzaken en hoe
veel graantjes pikken de andere
winkels mee?
Een vergelijkend onderzoek in Ne
derland voor en na een dergelij
ke uitbreiding is toch niet zo
moeilijk?
Zo lang die gegevens niet contro
leerbaar op tafel liggen zullen ac
tiegroepen de besluitvorming
met argumenten blijven beïn
vloeden. Het enige wat op dit
moment zeker is, is wat er verlo
ren zou gaan aan monumenten,
aan stadsbeeld en wat de buurt
aan extra overlast zou ondervin
den. Wat onzeker was, is en blijft
is wat Leiden wijzer wordt van
de nieuwbouw. In dit verband is
ook een antwoord op de vraag
waarom de plannen door de ja
ren heen steeds kleiner worden,
terwijl het kernwinkelgebied als
een trein loopt, erg interessant.
Werkgroep Milieubeheer Leiden
E. Meelis
Witte Singel 54
Leiden
Hot House
Hot House opent zaterdag
avond zijn seizoen met het
Soesja Citroen-sextet. Naast
zangeres Citroen bestaat de
groep uit Fred Leeflang
basklarinetEleonore Pa-
meijer (basfluit), Nedley El-
stak (piano), Ernst Glerum
(bas) en Martin van Duynh'o-
ven (drums. Het Soesja Ci
troen-sextet speelt een afwis
selend repertoire, zo meldt
ons Hot House. Aanvang van
het concert is tien uur op de
zolder van het LVC (Bree-
straat 66).
Natuurwandeling
De afdeling Leiden van het In
stituut voor Natuur- en Mi
lieubescherming seducatie
(IVN) organiseert zondag een
vroege vogelwgndeling in de
duinen bij Wassenaar (Mey-
dendel). Het is de bedoeling te
gaan kijken naar vogels die
op weg zijn naar hun over-
winteringsgebieden. De wan
deling begint 's ochtends om
zeven uur bij boerderij
Meyendel. Warme kleding en
een verrekijker worden aan
bevolen.
Strandloop
Swifttoer en De Bataven orga
niseren zondag een strand
loop in Noordwijk over tweeë
neenhalf. vijf en tien kilome
ter. De strandloop is de eerste
uit een serie van vijf. In
schrijving is van kwart over
tien af mogelijk bij de vuurto
ren op de boulevard. De start
is om elf uur op het strand.
Voor meer inlichtingen: A.W.
van Kordelaar. Dxefsteeg 7,
Leiden, tel. 071-121265
Vakbondsschool
Ook het komend winterseizoen
gaat de vakbondsschool van
de FNV weer aan de slag in
Leiden. Er worden twee cur
sussen georganiseerd, een ba
siscursus en een vervolgcur
sus. Inde basiscursus worden
zaken behandeld als de ge
schiedenis van de vakbond,
economie, staatsinrichting,
sociale zekerheid en zeggen
schap. Daarnaast wordt aan
dacht besteed aan verslagge
ving, vergadertechniek, dis
cussietraining en het verdedi
gen van een standpunt. In de
vervolgcursus kiezen de deel
nemers zelf een thema, dat
van alle kanten wordt onder
zocht. Vorig jaar was dat de
bemoeienis van de vakbond
met het onderwijs. Meer in
formatie is verkrijgbaar bij
Baap van Egmond, Laven-
deltuin 21 in Leiden, tel.
210698. Ook wordt er een in
troductiebijeenkomst gehou
den: maandag 11 oktober in
het kantoor van de bouw- en
houtbond, Doezastraat 3 om
acht uur 's avonds.
Vrouwenleven
"Alsof je een emmer leeggooit,
tachtig jaar vrouwenleven
van alledag" is de naam van
een tentoonstelling die van 11
tot en met 17 oktober in club-
en buurthuis Mirt/Honken,
Driftstraat 49, wordt gehou
den. De tentoonstelling geeft
een historisch overzicht van
het leven van de vrouw in de
ze eeuw, zowel thuis, op het
werk als op sociaal terrein.
Dat gebeurt doof middel van
foto's, een catalogus en enige
videobanden die op aan
vraag te bezichtigen zijn. De
openingstijden: maandag 9-
18 uur, dinsdag 9-23 uur,
woensdag 9-18 uur, donder
dag 9-23 uur, vrijdag 9-18
uur en zondag 14-16 uur.
Grotten
Het ontstaan var 'grotten en ge
steenten en mineralen die in
grotten voorkomen zijn het
onderwerp van een lezing die
Herman W. de Zwart maan
dagavond in het K&ö-ge-
bouw houdt. De titel van de
lezing, die om kwart over
acht begint, luidt: "Een we
reld in duisternis". Door mid
del van dia's en tentoonge
steld materiaal hoopt De
Zwart enig licht in deze duis
ternis te scheppen.
Ijstijden
De eerste lezing van het seizoen
bij de Leidse Weer- en Sterre-
kundige Kring is aanstaande
dinsdag in de collegezaal van
de oude Sterrewacht aan de
Kaiserstraat. Dr. J. Oerle-
mans van het Instituut voor
Meteorologie en Oceanografie
van de rijksuniversiteit van
Utrecht spreekt over de ijstij
den. Aanvang acht uur.
Alma Materkoor
De repetities van het Alma Ma
terkoor zijn weer begonnen in
de Haanstraschool aan de
Vliet 8, op maandagavonden
om acht uur. Er is een nieuw
programma in studie geno
men voor de uitvoering eind
februari 1983, met als hoofd
werk de Grosse Orgelmesse in
Es van Josef Haydn. Het koor
kan bij de tenoren en bassen
nog enige versterking gebrui
ken. Wie belangstelling heeft
kan maandagavond vrijblij
vend komen kijken en luiste-
LEIDEN - Verwarrender kan het
bjjna niet. een met een Japanse
gastgitarist aangevuld Brits
kwaitet dat zich Japan noemt en
sinds eind vorig jaar blijkens de
toen verschenen prachtschijf
Tin Drum' vol overgave heeft
gestort op Chinese volksmuziek.
Nu is het stichten van verwar
ring altijd al één van de grootste
hobbies van Japan-leider David
Sylvian en de zijnen geweest wat
biijkt uit de aan 'Tin Drum' voor
afgaande elpees. De muzikale
lijn die deze platen met elkaar
verbindt is net zo recht als de
Witte Singel. Prachtig natuurlijk
dit kameleonachtige gedrag,
maar hoe verpak je al je zover
uiteenlopende werk in een con
sistent geheel. In een concert bij
voorbeeld.
Om te horen hoe Japan dit pro
bleem dacht te kunnen oplossen
was gisteravond het maximum
aantal toeschouwers dat de
Stadsgehoorzaal kan herbergen
de deuren gepasseerd. Eerst
moest de massa nog even aanho
ren hoe slecht het geluid was af
gesteld tijdens de supporting-
act: het qua bezetting drastisch
gewijzigde The Mo. Jammer,
want dit kwartet van eigen bo
dem heeft op zijn op stapel staan
de elpee heel wat meer te bieden
dan de geluidsbrei van gister
avond.
Om kwart voor tien betrad Japan
de plankieren. En vanaf de eerste
klanken van openingszet 'Sons
of Pioneers' leek het erop dat
Sylvian en zijn gevolg er een echt
Oosters avondje van wilden ma
ken. Debet aan het sfeervolle, op
Oosterse leest geschoeide gebeu
ren. waren de aanwezigheid van
Ippi Do-gitarist Masani Tsuchiva
("Our special guest from Tokyo,
Japan") en de zich als een geisha
van links naar rechts verplaat
sende. en zwaar opgemaakte bas
sist Mick Karn. Maar vooral de
repertoirekeuze maakte dat het
enthousiaste publiek zich even
in het Verre Oosten kon wanen.
Want van 'Tin Drum' werden
maar liefst zes songs ten gehore
gebracht, afgewisseld door 'in ki
mono gestoken' versies van
nummers ('Alien' en 'Gentlemen
take polaroids') die van andere
andere elpees afkomstig zijn.
In deze fase van het concert schit
terde Japan als nooit tevoren.
Drummer Steve Jansen bewees
dat hij uitstekend overweg kan
met de uiterst gecompliceerde
Chinese ritmiek, Karn deed zijn
fretloze bas grommen als een op
hol geslagen grizzlybeer zonder
ook maar één plekje van zijn gi
taarhals onberoerd te laten. Syl
vian tekende voor de prachtige
en meeslepende zang en kamika-
"Japan", gisteravond in de Stadsgehoorzaal.
zegitarist Tsuchiva haalde met
zijn snaren de gekste dingen uit.
Na een weergaloze vertolking van
het statige 'Canton' leek de winst
voor Japan binnen te zijn. Maar
zoals Ajax tegen Celtic in de slot
fase ten onderging zo verging het
ook Japan. Want met ingang van
'Quiet Life' verlegde de groep de
grens van het Oosten naar de
pijngrens. Oorverdovend en met
een drastisch gebrek aan subtili
teit knalde plotsklaps ronduit
slordige gespeelde nummers als
'Art of Parties', Life in Tokyo' en
'Fall in Love' (toegift) de spea
kers uit. Karn bleef zich ondanks
deze Westerse herrie als geisha
gedragen maar dat kwam uiterst
geforceerd over. Alsof je in een
Chinees restaurant een ordinaire
portie patat op je bord krijgt en
dat vervolgens met stokjes moet
opeten. Jammer, jammer, jam-
wÏmkoevoet
LEIDEN - De Schooladviesdienst heeft sinds gistermiddag officieel zijn
onderkomen in de monumentale Latijnse School aan de Lokhorst
straat. Bij verhindering van de staatssecretaris werd gistermiddag de
officiële opening verricht door ambtenaar De Wit van het ministerie
van onderwijs. Namens het rijk overhandigde De Wit een naamplaat
voor naast de voordeur van de Schooladviesdienst.
Eigenlijk heeft de Schooladviesdienst zijn nieuwe huisvesting al enkele
maanden in gebruik. Met de verhuizing kwam de dienst voor het eerst
in zijn twaalfjarig bestaan in een behoorlijk gebouw. En een toepasse
lijk gebouw: de Latijnse School heeft immers al sinds 1431 een onder
wijsfunctie gehad.
Ambtenaar De Wit laat het bord zien dat het ministerie van onderwijs aan de Schooladviesdienst heeft
geschonken.
Niet de hele openingsbijeenkomst stond gisteren is het teken van de
feestelijkheid. Diverse sprekers konden niet heen om het feit dat er
flink bezuinigd moet worden. Wethouder Peters, die net als vorige
week bij de Rembrandt Scholengemeenschap mocht oogsten wat zijn
voorgangers gezaaid hebben, memoreerde nog eens hoe er op de
Schooladviesdienst maar liefst 60 mille bezuinigd moet worden. Waar
schijnlijk zal dit bedrag niet opwegen tegen de extra bijdrage die het
rijk volgend jaar aan de Schooladviesdiensten gaat geven.
