"liefje,
fijn dat
je er
bent.99
Opzet jeugdtandverzorging
verdeelt minister en Kamer
Tegendeskundige in
WDM-zaak afgewezen
VN-troepen in Libanon
niet vanzelfsprekend
DONDERDAG 7 OKTOBER 1982
Ambtenarenbonden doen
minister tegenvoorstellen
Dit is het laatste stuk over Deir
Yassin - dat hoop ik althans van
harte. Waarom haalde ik de her
innering aan deze geruchtma
kende zaak uit 1948 na 34 jaar
weer op? Pas in de tweede plaats
omdat zulke „sleutelgev allen" nu
eenmaal altijd, om de zoveel
jaar, weer eens opgerakeld die
nen te worden, „opdat we niet
vergeten". In de Gooi- en Eemlan-
der van vorige week zaterdag las
ik bijvoorbeeld weer een pagina
vol over „het drama van Putten".
Lidice, Seveso, Coventry, Ausch
witz, Babi Yar, De Zeven Provin
ciën, Sharpeville, Boedapest,
Gdansk, Dallas, Guernica, Wa
tergate, Oradour, Chatila,
Kristallnacht, Dien Bien Phoe,
Deir Yassin... dat zijn, willekeu
rig, wat eigennamen die mij in
gedachten schieten, als ik denk
aan historische gebeurtenissen
die, hoe verschillend van aard en
gevolg ook, bij passende gelegen
heden altijd weer in de publici
teit zullen opduiken.
Deir Yassin stond natuurlijk niet
alleen in de verbitterde en wrede
strijd over en weer die aan de
uitroeping van de staat Israël
voorafging. Een voorbeeld, een
paar dagen na Deir Yassin, en
genoteerd in Soustelles „Israëls
lange weg":
„Enige dagen later viel een joods
Rode-Kruistransport, dat zich
van Jeruzalem naar het zieken
huis Hadassah op de berg Scopus
begaf, hoewel duidelijk kenbaar
aan de rode Davidsster (het he
breeuwse equivalent van het Ro
de Kruis), in een hinderlaag der
Arabieren, die zevenenzeventig
doktoren, verpleegsters en stu
denten doodden".
Ik moet zeggen dat je bij het lezen
in „Terror out of Zion", „The Re-
volt" en andere boeken over Is
raëls recente historie, jezelf moei
lijk kunt onttrekken aan een ze
ker ontzag en zelfs respect voor
Irgoen-leider Menachem Begin.
Dat was, bij wijze van spreken,
nog het zuivere handwerk van de
guerrilla waarmee hij, met be
perkte middelen, een beperkt
aantal manschappen en een be
perkte medewerking van de ho
gere joodse autoriteiten, tegelijk
de Arabieren als de Engelsen be
vocht.
Hoe de verhoudingen in 1948 in Je
ruzalem lagen, wordt nog het
best geillustreerd door het ver
haal over de vier Haganah-man-
nen (en Haganah was nog lang
geen Irgoen...), die op 12 februari
door de Engelse Highland Light
Infantry werden gegrepen en
aan de Arabische menigte bij de
St. Stephens Poort in de Oude
Stad werden uitgeleverd. Een
werd er onmiddellijk doodge
schoten, van de andere drie wer
den de kleren van het lijf gerukt,
zij werden tegen de grond ge
drukt en gecastreerd, waarna zij
in stukken werden gehakt. Het
was oog om oog, tand om tand,
lid om lid in die jaren.
Jaren geleden, toen Begin buiten de
joodse wereld nog een onbekende
was en zich nog niet in de (bui
tenlandse) politiek had begeven,
verscheen hij onverwacht op een
joods congres in Brussel dat ik
bezocht. Ik herinner me nog goed
de opwinding en de stralende ge
zichten van vooral de joodse jon
geren, die om hem heen drongen
en hem wilden aanraken. Hij
was hun idool, er ging charisma
van hem uit. Maar aan alles zijn
grenzen, en in Deir Yassin heeft
de Irgoen die grenzen overschre-
In zijn boek „The Revolt" spreekt
Begin van „de legende van Deir
Yassin" en van Arabische
„greuel-propaganda"waar toch
iets goeds uitkwam: „Deze Arabi
sche propaganda verspreidde
een legende van terreur onder de
Arabieren en de Arabische troe
pen, die alleen al bij het noemen
van de Irgoen-soldaten door pa
niek bevangen raakten. De legen
de was voor de Israëlische strijd
krachten een half dozijn batal
jons waard".
Howard M. Sachar meldt dat foto's
van de slachtpartij openlijk door
Arabische straatventers werden
verkocht, en het resultaat van een
en ander was inderdaad dat de
Arabieren „en masse" de vlucht
namen, tot een getal van 550.000.
Maar of die ook allemaal op de
vlucht sloegen vanwege Deir Yas
sin wordt sterk betwijfeld door
Harry Stebbens, geciteerd in
„The Palestinians" van Curtis
c.s.:
„Het is waar dat het bloedbad van
Deir Yassin (altijd door de Ara
bieren genoemd) een deel van de
vluchtelingen heeft veroorzaakt.
Maar het bloedbad van Kfar Et-
zion (waar zo'n 200 joodse kolo
nisten door de Arabieren werden
afgemaakt), het bloedbad van
het ziekenhuiskonvooi, waarbij
48 joodse artsen en verpleegsters
vermoord werden, het opblazen
en beschieten van joodse neder
zettingen gedurende 20 jaar,
heeft niet één Israëliër ertoe be
wogen weg te trekken. Zij blijven
zitten waar ze zitten...
Maar goed, de Palestijnen geloven
het, en de Israëliërs ook, en de
eerste reden waarom ik na Sabra
en Chatila aan Deir Yassin her
innerd heb is, dat ik (en ik blijk
de enige niet te zijn) de indruk
heb dat „Sjaron en Begin" (om
me tot die twee te bepalen) de
moordpartij in de Palestijnse
kampen door de falangistische
christenen (en bondgenoten) heb
ben gedoogd vanuit de Deir-Yas-
sinoptiek: des te gretiger zullen
de Palestijnen uit Libanon weg
trekken!
DEN HAAG (GPD) - Een de
bat in de Tweede Kamer
over een nieuwe opzet
van de jeugdtandzorg is
gisteren in verwarring
geëindigd. Tussen minis
ter Gardeniers (volksge
zondheid) en een meer
derheid van de Kamer
bleef meningsverschil be
staan over de uitvoering
van het reeds jarenlange
aanhangige plan. Nadat
de bewindsvrouw een
ARNHEM (ANP) - De officier
commissaris by de krijgsraad in
Arnhem heeft in het onderzoek
naar de "geheime stukken-affai
re", waarbij enkele WDM-be-
stuurders zijn betrokken, een te-
gendeskundige geweigerd, om
dat deze man in Groot-Brittannié
veroordeeld is wegens het schen
den van staatsgeheim.
De verdediging van de WDM be
stuurders had de Brit Duncan
Campbell, hoofdredacteur van
het opinie-weekblad New States
man, voorgesteld als tegendes-
kundige in het onderzoek naar
de zaak rond het ontvreemden
van defensietekeningen. Camp
bell is zeer deskundig op het ge
bied van zaken waarin staatsge
heimen een rol spelen, zo stelde
de verdediging. De afgelopen
driejaar is hij zesmaal als getuige
opgetreden voor de rechtbank in
Londen.
motie onuitvoerbaar had
verklaard, werd de dis
cussie geschorst.
In deze motie hadden PvdA, CDA,
WD en D'66 gesteld dat de mi
nister zich moest houden aan de
nieuwe opzet, zoals die enkele ja
ren geleden in beginsel al was
goedgekeurd in het overleg tus
sen regering en parlement. De
meerderheid van de Zieken
fondsraad had zich onlangs ach
ter dit plan gesteld en de vier
fracties wilden dat de minister
tot uitvoering beslist.
Er zou een netwerk van jeugdtand-
Officier-commissaris kolonel mr.
J.H. Gillebaard wees de tegen-
deskundige echter af. omdat
Campbell in 1978 is veroordeeld
wegens schending van staatsge
heimen. Inzet van zijn veroorde
ling was toen een publicatie over
het afluistercentrum van de Brit
se geheime dienst in Chelten
ham. Bovendien zou Campbell
als deskundige kennis moeten
nemen van gegevens die volgens
de sectie inlichtingen en veilig
heid van de landmachtstaf en de
minister van defensie "in het be-
verzorgingsdiensten moeten ko
men, waarin de bestaande
schooltandartsendiensten wor
den ingebouwd. Ook belangstel
lende huistandartsen kunnen op
contract met deze diensten sa
menwerken. In de samenwer
kingsverbanden moet zowel aan
behandeling worden gedaan als
aan voorlichting en preventie.
Minister Gardeniers is het met de
uitgangspunten eens, maar
denkt over de uitwerking anders.
Waar geen basis bestaat voor het
oprichten van jeugdtandzorg-
diensten moet er in de regio wor
den beslist.
De kamermeerderheid is nu be
lang van de staat moeten worden
geheim gehouden".
De verdediger van de WDM-be-
stuurdcrs, mr. E Hummels,
heeft inmiddels een bezwaar
schrift tegen de weigering by de
krijgsraad ingediend. Hij heeft
de officier-commissaris tevens
voorgesteld minister van defen
sie Van Mierlo te horen over zijn
deskundigheid over staat l' I,, i
men, omdat de minister midden
zorgd dat schooltanddiensten,
die verhoudingsgewijs weinig
kinderen bereiken, moeten wor
den opgeheven. Maar mevrouw
Gardeniers zei daar niet op uit te
zijn. Wel heeft zij zorgen over de
stijging van de kosten.
Mevrouw Gardeniers verklaarde
onder deze omstandigheden de
verantwoordelijkheid voor een
volledige uitvoering van de in
dertijd gemaakte plannen niet te
willen dragen.
Daarmee waren de vier kamerfrac
ties in verwarring gebracht Zij
vroegen schorsing voor nader
beraad. Volgende week wordt
het debat hervat
juli per brief heeft laten weten
dat het om geheime stukken zou
gaan.
Kolonel Gillebaard zei desge
vraagd "geen behoefte te hebben
de minister tot deskundige te be
noemen". "Daar hebben we an
dere deskundigen voor. Het
heeft weinig zin de minister te
horen als deskundige, als hy dan
toch eerst te rade zou moeten
gaan by mensen die ik al ge
hoord heb", aldus de officier-
commissaris.
Het onderzoek kan door de verzoe
ken van de verdediging enige
weken worden vertraagd, zei ko
lonel Gillebaard Als alle getui
gen en deskundigen door hem
zyn verhoord, zal hy beslissen of
de zaak wordt doorverwezen
naar de krygsraad.
DEN HAAG (ANP) - Een
werkweek van 36 uur voor ie
dere voor het eerst in dienst
tredende ambtenaar, een
werkweek van 39 uur voor al
le huidige ambtenaren, verla
ging van de vut-leeftyd naar
60 jaar en een vierjarenplan
voor algemene arbeidstijd
verkorting.
Dat stellen de vijf centrales van
overheidspersoneel. ver
enigd in de CEO. voor in een
brief aan minister Rood (bin
nenlandse zaken).
De ambtenarenbonden protes
teren hiermee tegen de plan
nen van het interim-kabinet
om de salanssen van over
heidspersoneel volgend jaar
op het huidige niveau te hou
den. In de brief noemen zy
Minister Van Mierlo:
BEIROET (ANP) - Minister Van
Mierlo (defensie) vindt dat er een
dringende reden moet zyn het
verblijf van de vredesmacht van
de Verenigde Naties in Zuid Li
banon (Unifil) te verlengen Dit
zei de minister na een onderhoud
met zyn Libanese ambtgenoot,
Joseph Skaff
De bewindsman vindt dat "door
velen" de aanwezigheid van de
VN troepen als te vanzelfspre
kend wordt beschouwd De aan
wezigheid van de VN vermindert
volgens hem de druk op het land
zelf om voor een structurele op
lossing te zorgen.
deze "bevriezing" "onwet
tig
Als minister Rood tevens
voorzitter van M
voorwaarden-overleg met de
ambtenaren - alsnog wil te
rugkomen op dit voornemen,
zijn de bonden bereid te pra
ten over inlevering van prijs
compensatie in ruil voor her
verdeling van werk. zo blykt
uit de brief
Omdat de vyf centrales het
plan van de regering om de
salarissen van onderwyzers
en ambtenaren van elkaar l..s
te koppelen eveneens onaan
vaardbaar vinden, willen zy
ook de positie van het onder
wyzend personeel in het
eerstvolgende overleg met
Rood bespreken.
De minister heelt zyn Libanese
collega er op gewezen dat er in
Nederland in toenemende mate
vraagtekens worden gesteld ach
ter de aanwezigheid van de Uni-
filtroepen. Van Mierlo onder
streepte echter dat Nederland
bereid is een zinvolle bydrage te
leveren aan een duurzame oplos
sing van de moeilykheden in Li
banon. Van Mierlo meent dat de
opbouw van een Libanees leger
de prioriteit heeft Als he t nodig
is dat de VN de tussenliggende
tyd overbrugt dan moet ons land
daaraan meewerken, zo verklaar
de hij.
Varia
PAGINA 19
AMSTERDAM - Buffel
en Bison worden in de
Govert-Flinckstraat op
gewacht door een oude
vrouw die opgewonden
op haar borst klopt.
„Ja, liefies, hier moetje
zijn. Tuig is het. Ze
doen het om me te pes
ten".
Links en rechts buigen
de mensen zich verder
uit de ramen, want een
burenruzie in de over
bevolkte Amsterdamse
Pijp is niet te versma
den.
De jonge politieagent en de ma
rechaussee die zijn partner is
in de assistentlewagen, du
wen tegen de huisdeur, die tot
halverwege open gaat door
dat er een fiets achter staat.
„Kijk toch eens wat een duive-
trappie", roept de vrouw van
een-hoog en wijst op haar stij-
le opgang. Met een ontwape
nende glimlach zegt Bison:
„Wil u soms dat ik uw trap
wat breder maak?". En de
vrouw kirt verrukt: ,^.ch,
jongen, ben je gek".
De nieuwe buurvrouw van
twee-hoog is zich van geen
overlast bewust. Beneden
staat een fiets die ze heeft ge
leend omdat haar eigen fiets
gisteren is gestolen. Zij noch
haar vriend stampen op de
vloer. Met roodbehuilde ogen
buigt ze zich naar de agent
die door zijn vrienden Buffel
wordt genoemd, en fluistert:
„Wat moet ik nou. Die vrouw
staat me elke keer als ik langs
kom uit te schelden".
De fiets wordt verplaatst en Bi
son bezweert de oude dame
dat ze vriendschap moet slui
ten. „Nodig haar vanavond
op de koffie", moedigt hij
aan. Maar de vrouw van een-
hoog trekt een vies gezicht:
„Ik niet hoor, liefies, ik drink
geen koffie. Nooit".
Oploop
De assistentiewagen 504, die
het drukste rayon van het po
litiebureau Buitenveldert af
rijdt, komt moeilijk vooruit
in de smalle straten. We bui
gen even voorbij de Albert-
Cuypmarkt rechtsaf de Ge-
rard-Doustraat in.
„De tweede zeedijk", mompelt
Bison en wijst links en rechts
naar bars, koffiehuizen en
winkeltjes waar heroine zit
en waar vuurwapens worden
verkocht. „Vanmorgen heb
ben we hier in de buurt een
onverwacht bezoek gebracht
aan een stel koffiehuizen. Al
le vreemdelingen die hun pa
pieren niet bij zich hadden,
zijn meegenomen naar het
bureau. Dat was een hele op
loop".
Dat bezoek was onderdeel van
de modelactie die de Amster
damse politie deze week
over. ue eersie mus is een
simpele aanryding op de
Ceintuurbaan. Een invalide,
zeer oude heer en een man
met een aanhangwagen heb
ben elkaar in de flank ge
raakt
De motorpolitie is begonnen
met de papieren en een in
specteur van het Vervoerbe
drijf regelt het verkeer. Even
later kruist hy met een geel
krytje de omtrekken van de
wagens af. waarna het kruis
punt weer wordt vry ge
maakt Agent Wally regelt de
verzekeringspapieren voor
de twee chauffeurs. „Service
aan het publiek, weetje wel".
Al met al is het 15 minuten
werk. „Normaal hebben we
zo'n zaakje in vyf minuten
opgelost", zegt hy.
De meldkamer zegt dat er op
het Bickers-eiland een slang
is gesignaleerd in een wo
ning. Een onbekende slang.
Ruud zegt dromerig: „Dat zal
wel geen python zyn. Een
volwassen python is een
wurgslang. Dat heb ik in Ar-
tis gezien".
De 504 rydt nu langs de Jan
Luykenstraat en de politie
mannen wijzen op het kraak
pand 'Lucky Luyk'. „Daar
staan de koelkasten al klaar
op het dak", zegt Ruud. .Je
ziet het niet hier vandaan.
Maar wel aan de achterzyde
Het pand ziet eruit als een
middeleeuwse burcht, met
bedspiralen die als hang
bruggen voor de ramen zyn
opgetrokken.
Inbraak
In de Balthazar-Flonsstraat is
bij een 88-jarige weduwe in
gebroken toen zy een dagje
naar Hoorn was. Bevend zit
ze nu op de met plastic over
trokken geborduurde kus
sens, terwyl Wally voorzich
tig in de kamertjes rondstapt,
probeert Ruud wys te wor
den uit haar gestamel. Ze
mist 50 gulden en een boekje
van de Rykspostspaarbank
met 4000 gulden, en nog twee
kettinkjes die ze ooit van
haar man heeft gekregen
Een mahoniehouten kast is
opengebroken en naast een
stapel 'Katholieke Illustra
ties' ligt een omgekeerde by-
outenedoos. Het mooie por
selein is niet aangeroerd.
Wally zegt: „Dat kunnen jun
kies niet kwyt. Ze zoeken
naar geld. We kennen ze wel,
maar we moeten bewijs heb
ben. Laat nu de recherche
maar komen om naar vinge
rafdrukken te zoeken. Dit is
toch zeker een modelactie"
Als wagen 504 onderweg is
naar het kantongerecht om er
een verloren paspoort op te
halen van een AllsMUlr, ho
ren we dat de recherche naar
het huis van de weduwe gaat.
Zy heeft beloofd dat ze niets
zal aanraken. Wally zegt
„Het is eigenlyk een heel rus
tige dag geweest".
Alleen waarschuwingen. Geen bekeuringen. Ook al zijn de papie
ren van een buitenlandse straatverkoper in de Kalverstraat met
helemaal in orde.
houdt. Mensen die aangifte
komen doen op de bureaus
worden voorbeeldig, volgens
het boekje, geholpen. Maar
niet iedereen komt aan de
beurt.
Op de rechercheafdeling wordt
de oogst van een ochtend na
geteld. Er is aan 30 mensen
een nummertje uitgereikt.
Zeven van hen zijn vertrok
ken zonder dat ze te woord
zijn gestaan. „Normaal werk
je ze allemaal af. Je laat klei
ne criminele zaken meestal
schieten omdat er geen tijd
voor is".
.Gisteren hadden we een ver
dachte die een pond spijkers
had gestolen. Nou ja, het is
toch diefstal en we hebben
hem op heterdaad betrapt.
Raakt die jongen helemaal
over zijn toeren, zodat we een
psychiater van de GG en GD
hebben gehaald. Het gevolg
is, dat die knaap nu in een in
richting zit. Blijkbaar heeft
hij een tijdje geleden een on
geluk gehad waarvoor hy
niet goed is behandeld. Voor
die jongen is het aan een kant
het beste zo, dat er nu naar
hem gekeken wordt".
Gebrekkig
De rechercheurs klagen over
hun gebrekkige uitrusting,
de papieren-rompslomp die
ze aan het bureau nagelt, ter
wyl er geen mankracht en
geen geld is om achter een
verdachte aan te gaan. „Ik
weet wie hier in de buurt elke
avond autoruiten inslaat",
zegt een rechercheur. „Maar
ik krijg geen tijd om hem in
te rekenen".
Een ander zegt: „De modelactie
van deze week beinvloed dit
soort onafgewerkte zaken
niet eens. We schuiven de
boel nu voor ons uit. Maar als
we een maand zo doorgaan, is
Amsterdam veranderd in een
complete chaos".
Recherche en uniformdienst
voelen het gebrek aan auto's
als een voortdurende hinder.
Er zijn altijd wel een paar wa
gens in reparatie en dan is het
een gevecht wie er weg kan,
zegt een rechercheur.
Er volgt een vergelijking met
een stad als Stockholm, waar
men in een vergelijkbare
stadswijk 's nachts 16 politie
mensen op straat aantreft.
„Bij ons niet één. In de hele
stad lopen er 's nachts maar
twee. Denk je dat de onder
wereld dat niet weet?".
Rustig
Voor de jongens van de assis-
tentiedienst is het deze
woensdag uitzonderlijk rus
tig. Geen onderwereld. Agent
Buffel zegt: „De jongens die
we vanmorgen in de Pijp aan
troffen met wat hasjiesj heb
ben we met een waarschu
wing laten gaan. Een beetje
hasjiesj valt onder een over
treding".
„Soms maak je erger mee. Hier,
in de Gerard-Doustraat her
ken je de voorposten; de jon
gens die met hun hak tegen
de voordeur tikken om te
waarschuwen. Laatst was ik
zelf bijna aan de drugs. Bij
een inval zag ik dat een paar
kerels plastic zakjes leeggooi
den in de gootsteen. Maar
toen ik dichterbij kwam,
zwaaide een van hen de troep
in myn gezicht. Daar ben ik
toch knap beroerd van ge
weest. Ik had in feite de hele
nacht in het ziekenhuis kun
nen blijven, maar ik wilde
mijn vrouw niet ongerust ma
ken".
De 504 wordt door het hoofd
bureau naar een dubbel ge
parkeerde auto gezonden en
vervolgens naar een aanrij
ding 'zonder'. Dat wil zeggen:
zonder letsel. Beide zaken
zijn al opgelost als we arrive
ren.
Bison en Buffel spelen voor
gids. „Hier in de Concertge
bouw-buurt is het een para
dijs voor autokrakers. In deze
punt van het Vondelpark vin
den de meeste berovingen
plaats. In de Pijp zit binnen
kort de hele dealers wereld.
Hier op de Ceintuurbaan zit
een concentratie van jeugd
bendes. Die proberen we nu
een beetje 'dood' te controle
ren door steeds weer ons ge
zicht te laten zien. En dit
kruispunt van de Apollolaan
is een 'dodemanspunt'. Om
de haverklap een ernstige
botsing. De mensen rijden
veel te hard".
Aanrijding "met"
De 504 rijdt vervolgens naar
een aanrijding; een aanry
ding 'met'. De GG en GD
komt eraan, zegt de meldka
mer. Op de hoek van de A.J.
Ernststraat heeft een ver
pleegster geen voorrang ge
geven aan een snel rydende
auto van rechts. Als botsau
tootjes zijn de wagens over
het kruispunt gestuiterd.
Het letsel valt mee. Een hoofd
wond voor eeh passagier. Het
meisje zit trillend van de ze
nuwen in elkaar gedoken op
de voorbank. Dne politiewa
gens verlenen assistentie en
een wagen van 'Broeder De
Vries' neemt het meisje en de
man met de verwonding mee.
Wagen 504 keert terug naar het
bureau om te wisselen van
dienst. „Het viel mee, hè",
zegt Buffel. „Het had erger
gekund; zwaargewonden of
doden. Dat blijft iets afschu
welijks, maar je krygt wel
een beetje eelt op je ziel". Bi
son zegt: „Nou, je eerste lijk,
dat vergeet je niet zo gauw"
Slang
Wally en Ruud nemen de 504
