Ruzies over hondehokken
zijn ook belangrijk
Tv-beelden
toevallig
maar geldig
bewijs
materiaal in
het voordeel
van justitie
C
Burger weet AROB-rechter goed te vinden
Meningen
r De foto, uit inmiddels vervlogen tijden, levert het "bewijs": Spartaan Hans Eijken-
broek (links) slaat de Hagenaar Lex Schoenmaker. Of is het juist andersom?
DONDERDAG 7 OKTOBER 1982
Enige tijd geleden is, via een
deurwaarder, van justitiële
zijde beslag gelegd op beel
den van het NOS-journaal
van de demonstratie tegen de
bouw van de zgn. Stopera in
Amsterdam, die uitliep op
een reeks vernielingen en
vechtpartijen.
Nadat de redaktie van het jour
naal in eerste instantie desge
vraagd niet bereid was geble
ken deze beelden zomaar be
schikbaar te stellen als be
wijsmateriaal voor onder
zoek en mogelijke vervol
ging, werd langs juridische
weg toch een middel gevon
den om het materiaal daar
voor ter beschikking te krij
gen.
Onlangs heeft de politie het
NOS-journaal (en) persfoto
grafen om beelden gevraagd
van de voetbalrellen na af
loop van de wedstrijd Cam-
buur-Den Haag.
Het zal toeval zijn dat de be
richtgeving over deze gang
van zaken vrijwel gelijktijdig
kwam met de mededeling
van de zijde van de KNVB
dat televisiebeelden in de
toekomst door de strafcom-
missie zullen worden geac
cepteerd in strafzaken van
het betaalde voetbal. Ik sig
naleer beide gegevens slechts
naast elkaar om te illustreren
dat de discussie over het ge
bruik van televisiebeelden
veel verder gaat dat het be
taalde voetbal alleen. Verder
wil ik me slechts beperken
tot het voetbalrecht en de
- mogelijkheid dat gebeurte
nissen op het voetbalveld
kunnen leiden tot burger- of
strafrechtelijke zaken hier
buiten beschouwing laten.
Geen verplichting
Eén verbinding is echter nog
wel te leggen tussen beide
aangehaalde zaken: ook in
het geval van het betaalde
voetbal is de NOS niet te be
trekken als "getuige" bij
strafzaken. Het contract dat
de relatie tussen KNVB en
NOS voor de komende twee
seizoenen regelt voorziet ner
gens in een verplichting voor
de omroep om beelden ter
beschikking te stellen aan de
KNVB voor welk doel dan
ook.
Het genoemde contract dient
slechts om de NOS in staat te
stellen de noodzakelijke jour
nalistieke werkzaamheden
bij wedstrijden van het be
taalde voetbal zo optimaal
mogelijk te kunnen verrich
ten. Op dit punt blijken - ge
zien publikaties - meer mis
verstanden te bestaan.
De suggestie dat het afgesloten
contract de NOS zou ver
plichten om een bepaald aan
tal wedstrijden uit de eerste
divisie in het pakket op te ne
men is dan ook even onjuist:
De NOS kan volledig vrij op
louter journalistieke gronden
een zo verantwoord mogelijk
beeld van de competitie ge
ven. De enige beperkingen
die (helaas) bestaan zijn een
gevolg van de reclamepalin
gen die het ministerie van
CRM krachtens de omroep
wet aan het in beeld brengen
van reclame heeft gesteld.
De NOS is dus geenszins ver
plicht om beelden beschik
baar te stellen ten behoeve
van strafzaken van de KNVB
en zal dat ook niet doen,
evenmin als dat gebeurde in
de eerder aangehaalde Stope
ra-kwestie. Dat is een formeel
en principieel standpunt, zo
als ook geen beeldmateriaal
wordt aangeleverd voor com
merciële doeleinden.
Videorecorder
Dit alles doet natuurlijk niets af
aan de mogelijkheid die de
KNVB ten dienste staat om
de uitzendingen van Studio
Sport en andere sportrubrie-
ken zelf te registreren. Een
degelijke video-recorder mag
voor een organisatie als de
KNVB, met bijna een miljoen
leden, toch geen onoverko
melijke uitgavenpost opleve
ren. Wanneer er in Zeist een
goede kijkdienst wordt geor
ganiseerd, kan men daar over
alle uitgezonden beelden be
schikken, wanneer men maar
wil, zo vaak men maar wil.
Dat er discussie ontstaat over
niet in wedstrijdsamenvattin
gen opgenomen spelmomen
ten is natuurlijk theoretisch
mogelijk, maar anderszijds
kan er gevoeglijk van worden
uitgegaan dat de omroep de
journalistieke taak dermate
serieus neemt dat alle crucia
le momenten uit een wed
strijd in een beeldverslag
worden betrokken.
Met deze (feitelijke) beschou
wing is de discussie over de
waarde van televisiebeelden
(of mogelijk in extreme ge
vallen zelfs (foto's) voor straf
zaken in het betaalde voetbal
weer vrijwel teruggebracht
tot reeds lang bekende pro
porties. Zoals bijvoorbeeld
vorig seizoen bij de beoorde
ling van de rode kaart die
Spartaan David Loggie kreeg
gepresenteerd in de competi
tiewedstrijd tegen Feye-
noord. Van echte waarde kan
slechts sprake zijn, wanneer
duidelijk zichtbare feiten in
het geding zijn.
Omdat het televisiebeeld vaak
door de opstelling van de ca
mera of door optisch bedrog
vertekenend kan werken, is
voorzichtigheid met het ab
solute karakter van een be
wijsvoering via film- of ande
re beelden geboden. In veel
gevallen leidt bestudering
van beelden slechts tot een
reconstructie, zij het dat die
niet te manipuleren is ten op
zichte van de werkelijke fei
ten.
Selectieve recht
spraak
Reeds vele malen is in het
verleden, wanneer over deze
materie werd gediscussieerd,
betoogd dat er door het ge
bruik van televisiebeelden
sprake zou zgn van selectieve
rechtspraak De topclubs en
topspelers komen meer in
beeld dan anderen; de eredi
visie kan op meer aandacht
rekenen dan de eerste. Laat
dat geen verwijt zgn in de
richting van de omroep het
is de taak van een redaktie
om te werk te gaan naar jour
nalistieke en niet naar statis
tische maatstaven. Boven
dien heb ik al eerder vastge
steld dat het mogelgke ge
bruik van beelden in de voet
bal-rechtspraak voor de om
roep middel noch doel mag
zijn.
Principes
Een journalist probeert, als 't
PAGINA II
door
Eddy Poelman
goed is, bg de benadering
van een onderwerp zoveel
mogelijk gegevens van zo
veel mogelijk betrokken par
tgen ter beschikking te krg-
gen. Via een verantwoorde
weergave kan de journalist
de consument (lezer, kgker)
laten komen lot een afgew o-
gen oordeelsvorming Zo zijn
de basisprincipes van de
journalistiek eigenlgk pre
cies dezelfde als die van de
rechtspraak. Daarom is het
met alle respect en terughou
dendheid. die past bij de co
de die ten grondslag ligt aan
een goede rechtspraak -
voor mg. als met-jurist, in ze
kere zin moeilijk te begrij
pen, waarom er zoveel stof
opwaait rond de beslissing
van de KNVB rond het ge
bruik van televisiebeelden
door de strafcommissie Zo
als het ook moeilgk te begrij
pen valt dat deze beslissing
nu pas zo expliciet moet wor
den genomen en uitgedra
gen
Soms moet het recht zich he
laas beroepen op toevallige
factoren, zowel in het voor
deel van de aanklager als dat
van de verdediger. Nog nooit
heeft welke partij dan ook
zich kunnen beroepen op het
niet-aanwezig zgn van televi
siecamera's bij een gebeurte
nis. Zeker zolang kan worden
aangenomen dat de wél aan
wezigheid van die camera s
geen invloed uitoefent op de
feitelijke inhoud van het ge
beuren - en gelukkig is dat
in het verband van strafzaken
in het betaalde voetbal nog
onomstreden - mag het om
gekeerde evenmin het geval
zijn.
Waarmee ik niet verwacht dat
de discussie hiermee geslo
ten zal zijn - misschien moet
ik het tegendeel wel vrezen.
Op basis van de uitgangspun
ten van de journal lü kt bad
die discussie echter wat mg
betreft nooit geopend be
hoeven te worden.
IDf lulmr \an dit artikel li rlndrrdit-
trnr bg hfl NOS-programma Studio
Sport).
door
Marianne Fennema
"Er wordt wel eens ge
zegd dat de AROB-
rechter wordt over
stroomd door onbe
langrijke zaken als ru
zietjes over honde- en
duivenhokken. Ik vind
echter dat je het belang
van een zaak niet moet
afmeten aan het finan
ciële belang".
De scheidende voorzitter van
de afdeling rechtspraak van
de Raad van State (AROB),
mr. J. van der Hoeven, ver
duidelijkt dit met een voor
beeld. "Bij de afdeling heb
ben we eens twee zaken ge
had waarvan de ene enorm
belangrijk leek en de ander
op het eerste gezicht wat
minder. De ene zaak ging om
de schorsing van een bouw
vergunning van een handels
centrum. Miljoenenzaak dus.
De andere zaak was een bu
renruzie over een uitbouw
waardoor de buurman min
der lichtinval kreeg. Kleine
zaak zou je zeggen. Wat ge
beurt? Binnen een week was
de kwestie rond de bouwver
gunning opgelost en tussen
de buren was het tot een uit
barsting gekomen. De ene
buurman hakte de ander een
hand af. Dus wat is belang
rijk?"
Van der Hoeven is 66 jaar. Hij
had nog mogen doorgaan tot
zijn zeventigste. Toch heeft
hij om ontslag verzocht. "Met
mijn gezondheid is het prima
en ook het werk boeide me
nog steeds, maar op een be
paald moment wil je je tijd
anders indelen. Ieder week
einde die tassen met dossiers
mee. Ik wil meer gaan publi
ceren en meer tijd krijgen
voor andere dingen. Ik ben
bijvoorbeeld ook nog voorzit
ter van de Nederlandse Ope
rastichting".
Advocaat
Johannes van der Hoeven stu
deerde rechten in Amster
dam, waar hij ook promo
veerde. Hij was advocaat, lid
van de Amsterdamse ge
meenteraad voor de PvdA,
voorzitter van de PvdA-frac-
tie in die raad en hoogleraar
in het staatsrecht aan de Uni
versiteit van Amsterdam.
Van 1964 tot 1968 was hg rec
tor-magnificus van die Uni
versiteit.
In 1973 werd hij benoemd tot
lid van de Raad van State.
Sinds de inwerkingtreding
van de Wet Administratieve
Rechtspraak Overheidsbe
schikkingen (AROB) in 1976,
waarbij de afdeling recht
spraak van de Raad van State
werd belast met administra
tieve rechtspraak, is Van der
Hoeven voorzitter van die af
deling. Het gaat om de admi
nistratieve rechtspraak over
(in principe alle) beschikkin
gen waarvoor niet een andere
rechter is aangewezen of
waarvoor de Kroon in admi
nistratief beroep beslissings
bevoegd is.
Aanvullend recht
Bij de afdeling rechtspraak kan
een ieder die "rechtstreeks in
zijn belang is getroffen" in
beroep komen. Beroep is al
leen mogelijk van beschik
kingen (oftewel schriftelijke
besluiten) van de centrale
overheid waarvoor geen an
dere beroepsmogelijkheid is,
en van beschikkingen van
andere overheidsorganen,
bijvoorbeeld gemeenten, als
daartegen geen beroep op
een andere administratieve
rechter of op de Kroon kan
worden ingesteld.
De Wet AROB is dus een aan
vullend beroepsmogelijk
heid: als de rechtzoekende
niet bij een andere rechter te
recht kan, acht meestal de
AROB-rechter zich bevoegd
om de zaak in behandeling te
De AROB-rechter kijkt alge
meen gesproken of de door
de burger aangevochten be
stuurshandeling in strijd is
met een algemeen verbin
dend voorschrift, of dat er
sprake is van misbruik van
macht bij het bestuursor
gaan.
Explosieve groei
Op het eerste gezicht lijkt de
Wet AROB zo ingewikkeld
dat het idee zich opdringt,
dat geen burger de weg naar
de AROB-rechter weet te vin
den. Niets is minder waar De
burgers weten in die zes jaar
dat de wet bestaat heel goed
dat ze met hun grieven over
een besluit van de lagere of
centrale overheid bij de
AROB-rechter terecht kun
nen. Ook voor de kosten
hoeft een burger niet van een
procedure af te zien. De
rechtspraak heeft in die paar
jaar zelfs een explosieve
groei doorgemaakt. Een groei
waarvan Van der Hoeven
zegt dat hij deze niet heeft
Voor dit jaar verwacht Van der
Hoeven ook nog een stijging.
"Het tempo van de stijging
neemt echter wel wat af. Dat
kan natuurlijk ook samen
hangen met de economische
situatie. Bij de rechtspraak in
civiele zaken zie je dat ook.
Neemt het economisch leven
af dan daalt met een zekere
vertraging ook het aantal ci
viele procedures".
In de toekomst ziet Van der
Hoeven een toename van het
aantal zaken die met subsi
die intrekking of verminde
ring te maken hebben. Van
der Hoeven: "Zolang de sub
sidies omhoog gaan is er niks
aan de hand".
Ondeugdelijke wet
geving
Premier VanAgt heeft bg de
viering van het 450-jang be
staan van de Raad van State
gezegd dat de druk op de af
deling rechtspraak vooral
wordt veroorzaakt door de
ondeugdelijke wetgeving in
ons land. Van der Hoeven is
het daar niet mee eens. "Het
is een misverstand te denken
dat je door wetgeving proce
dures kunt voorkomen. De
wetgever kan nu eenmaal
niet alles voorzien. Eigenlgk
zou men moeten nagaan wat
voor zaken wij op grond van
die wetten hier krijgen te be
handelen. Een wet moet vaak
in dr praktijk door de recht
spraak worden aangevuld".
"Het zou ook kunnen dat er
meer wordt geprocedeerd
omdat mensen minder ont
zag hebben voor gezagheb
bers en omdat de democrati
sering is toegenomen De
mensen hebben meer onder
wijs genoten waardoor de
kennis van zaken is toegeno
men. Niet alleen door de
kwaliteit van de wetgeving
en door de veelheid aan re
gels in ons land neemt het
aantal zaken toe".
Van der Hoeven vindt wel dat
de afdeling rechtspraak niet
kan blijven doorgroeien "De
grenzen van de uitbreiding
van het apparaat komen wel
in zicht". Bij de afdeling
werken inmiddels 50 stafju
risten. Op het secretariaat
zijn 125 mensen werkzaam.
Geen toga's
Het interessante aan het werk
bij de afdeling rechtspraak
vindt Van der Hoeven dat
daar de nadruk ligt op de juri
dische kanten van een zaak.
"De bewgspositic ligt hier
meestal niet moeilgk. De juri
dische kanten wel. Wat het
werk ook boeiend maakt is
dat je hier als rechter niet
passief bent Op de zitting
stellen wij vragen Wl MO
niet uitsluitend af op wat par
tijen voorleggen Dat zaakt
de zitting heel levendig. De
zittingen doen wat informeel
aan. We dragen geen toga's.
We zitten niet op een podium.
Dat schept zo'n afstand. Mis
schien doet dit wel iets af aan
het besef bg de mensen dat
ze bg de hoogste rechter zgn.
Maar het maakt de mensen
vrger".
"Behalve een stuk rechtsbe
scherming voor de burger te
genover het bestuur heeft
AROB ook tot gevolg gehad
dat de overheid zorgvuldiger
werkt bg het nemen van be
slissingen. Het bestuur weet
dat wanneer het onzorgvul
dig te werk gaat een AROB
procedure niet uitgesloten
is", aldus Van der Hoeven.
Het plaatsen van brieven van lezers betekent niet dat de
redactie de daarin weergegeven mening onderschrijft.
Brieven kunnen van redactiewege worden ingekort.
Vredespolitiek
Twee weken geleden ben ik ge
weest naar het Congresgebouw
in Den Haag waar ter afsluiting
van de vredesweek een congres
werd gehouden onder het motto
'Voor vrede en vrijheid'. Dit
werd georganiseerd door de
stichting Vredespolitiek in sa
menwerking met het Interkerke-
lgk Comité Tweezijdige Ontwa
pening. de stichting Bijbel en
Vraagstukken, het Hervormd
Beraad Vredesvraagstukken, de
stichting Comité 'stop de SS-20
raket', de stichting Vrijheid, Vre
de en Verdediging
Hoe is het mogelijk, dat uw krant
alleen maar ingaat op de acties
door het IKV georganiseerd en
de actiegroep Anti atoombom.
Ik betreur het dan ook zeer dat u
zo eenzgdig berichten geeft in
uw krant. Hoewel ik uw krant al
jaren lees. begrijp ik hier
werkelgk niets van
Kunt u mg zeggen waarom u zo
eenzgdig aan het worden bent?
Op dit congres waren immers
1200 deelnemers aanwezig. Dat
kunt u toch niet doodzwg n
Waarom dan zoveel tam tam
over ene heer Van Cape] waar
op de vergadering? Dat had u
toch ook dood kunnen zwijgen?
Het valt met bitter tegen. Journa
listiek bedrijven dacht ik is alles
van twee kanten bekijken.
A C.M Haak-Besseling,
Hofzichtstraat 27.
Alphen aan de Rgn
net de voorkeur verdient De
hoofdredacteur vindt dit knullig,
toe maar!
Verder zegt hij dat Van Kemenade
zich te buiten gaat aan spelletjes.
Dat mag dan waar zgn. maar het
grootste en grofste spel werd ge
speeld door het Christen D.A.,
toen het de koningin aanried een
PvdA-er met de formatie te be-
lasten. Het CDA4Mttmar had ril
mensen moeten opdragen tg-
dens de periode Van Kemenade
zich van liefdesbetuigingen nch-
t;K VVD tc onthouden. Het is
niet zo moeilgk te raden waarom
dit niet is gebeurd.
Ter gelegenheid van zgn intrede
als hoofdredacteur heef de heer
S verklaard zich verwant te voe
lm MB het CDA Hu ZOU i r TV
standig aan doen zgn lezers daar
af en toe eens aan te herinneren,
nog beter zijn commentaren op
de binnenlandse politiek voor
taan achterwege tc laten; hij doet
namelijk geen enkele poging ob
jectief tc blijven.
J Rotman,
Orargekade 15
Voorschoten
Amelisweerd
Knullif
Het bericht van ANP.GPD in het
Lcidsch Dagblad van maandag
27 september jl wekt volkomen
ten onrechte de indruk dal het
bos Amelisweerd na het kappen
geheel van de aardbodem zou
zgn verdwenen
Dit woord kan men vinden in het
artikel van de hoofdredacteur
over de poging van Van Kemena
de een kabinet te formeren. Van
Kemenade heeft namclgk o a
bezwaar gemaakt tegen een uit-
laüng van Van Agt tgdens deze
poging- dat een CDA-WD-kabi
n ter plaatse gaat kg-
ken, kan men zien dat een naar
verhouding klein gedeelte aan de
uiterste rand van het bos is ge
kapt en dat verreweg het groot
ste deel van het inderdaad bg
zonder mooie bos behouden i»
gebleven.
S M S Philipse
Leiden
ADVERTENTIE
haarlemmerstraat58 W
leiden 071-140148 §T* lidANVC
