NAVO breidt terrein uit
Britse Tories
eenheid voorop
D
Neem Hollandse winters
niet langer voor lief
C
Italië rolt deel
Rode Brigades op
Aanslag doodt zes Israëliërs
Soedan steunt Irak in
oplaaiende Golfoorlog
Aanzet tot economische oorlog tegen Russen
HUURDERS VAN NEDERLAND
Thatcher baas in eigen huis
MAANDAG 4 OKTOBER 1982
Pek en veren
LONDEN (GPD) Een 15-jari-
ge jongeman uit Belfast is
gisteren in een ziekenhuis
opgenomen nadat hij, vastge
bonden aan een lantaarnpaal
en overdekt met teer en ve
ren was aangetroffen. Uit een
eerste verhoor is gebleken
dat hij werd gekidnapt ter
wijl hij met vrienden aan het
stelen was.
In het begin van de jaren '70
waren teer en veren een straf
voor vrouwen die door de
IRA werden verdacht van
omgang met Britse soldaten.
NAPELS - In Napels en Rome
bracht de Italiaanse politie de
terrorische organisatie Rode Bri
gades dit weekeinde een zware
klap toe Bij een bliksemactie,
die ..de belangrijkste sinds de be
vrijding van generaal Dozier"
werd genoemd, werden zeven
personen gearresteerd.
De belangrijkste vangst was die
van de 33-jarige Vittono Bolog-
nesi, een „militair leider" van de
Brigades en verantwoordelijk
wordt geacht voor de ontvoering
van de christen-democratische
politicus Ciro Cirillo, voor de
moorden op de regionale wet
houder Delcogliano en de hoofd
commissaris van politie Amma-
turo en voor de overvallen op
twee kazernes en een militaire
colonne, waarbij talrijke wapens
werden buitgemaakt.
Tijdens de schietpartij bij de laat-
Buitenland
door
Hein ten Kortenaar
ste overval werden twee agenten
gedood en enkele terroristen ge
wond. onder wie de „strategi
sche leider" Antonio Chiocchi.
Om hem te verzorgen werd een
verpleger van een Napolitaans
ziekenhuis naar Rome ontvoerd,
en het was deze ontvoering die
de politie de eerste aanwijzingen
gaf die tot de acties van de afge
lopen dagen leidden.
Behalve de zeven gearresteerde
terroristen, waartoe Chiocchi
overigens niet behoort, spoorde
de politie ook verschillende
schuilplaatsen en het grootste
deel van de buitgemaakte wa
pens op. Enkele schuilplaatsen
bevonden zich in de achterbuur
ten van de binnenstad, die wor
den beheerst door de „CamorTa",
de Napolitaanse variant van de
mafia.
De politie beschouwt dit als een
bevestiging van eerdere gevon
den aanwijzingen, dat er nauwe
relaties zijn ontstaan tussen poli
tiek terrorisme en georganiseer
de misdaad. Een van die aanwij
zingen werd trouwens onlangs
door de Rode Brigades zelf gege
ven, toen zij in een van hun docu
menten over de Camorra spra
ken als „een vorm van proleta
risch verzet tegen de staat".
Over de actie van de afgelopen da
gen is de politie weinig scheutig
met inlichtingen. En men ver
moedt, dat zij nog niet is beëin
digd.
VAL DAVID - De NAVO wil dat het gehele westelijke
kredietbeleid tegenover de Sowjet-Unie en zijn Oost-
blokpartners, alsmede de westelijke energiesituatie,
opnieuw in overweging wordt genomen. Daarbij zal
ook Japan worden betrokken. Het is de bedoeling dat
de ministers van financiën binnen de OESO op korte
termijn daarover een studie beginnen.
door
Henk Kolb
Dit is de voornaamste uitkomst
van het besloten beraad van de
ministers van buitenlandse za
ken van het Atlantisch bondge
nootschap in het afgelegen win
tersportplaatsje Val David ten
noorden van Montreal.
De NAVO, die zich tot nu toe voor
namelijk met militaire en politie
ke zaken heeft beziggehouden,
strekt de strijd der ideologieën
nu ook uit tot economische en fi
nanciële zaken.
De VS hebben er bij de Europese
landen op aangedrongen, in af
wachting van de uitkomst van de
studies, uiterst behoedzaam te
zijn bij het afsluiten van nieuwe
langlopende contracten voor de
levering van olie en gas uit Rus
land. Bij voorlopig uitstel van die
contracten zou het juist voor die
lange termijn bestemde pijplei
dingproject voor de levering van
Russisch gas aan Europa, dat de
VS met zijn Europese bondgeno
ten in rechtstreekse confrontatie
heeft gebracht, aan betekenis
kunnen inboeten. Minder olie en
gas naar het Westen kan de Sow
jet-Unie miljarden aan harde va
luta gaan kosten.
Alibis
Nederlands eerste-minister Van
Agt, zichtbaar tevreden over de
uitkomst van dit beraad in een
hotel met naar het heet de beste
keuken van Canada, zei: „Deze
conferentie is er kennelijk niet
een geweest voor het creeren van
alibi's. Het geschil over de pijp
leiding is dit weekeinde niet op
gelost. Wel was men het erover
eens dat die oplossing in het bre
dere kader van de studie over de
handel met het Oostblok zal
moeten worden gevonden".
Uit conferentiekringen viel gister
middag te vernemen dat vooral
de Franse minister Claude
Cheysson een bespreking van de
twist over de aardgasleiding
heeft geblokkeerd, omdat hij de
tijd daarvoor nog niet rijp vindt.
Hij kwam naar Canada nadat hy
al nadrukkelijk had laten weten
in overleg van zulk informeel ka
rakter niets te zien. Een van de
redenen voor de voldoening na
afloop was dan ook dat niet al
leen Cheysson te spreken was
Explosie in
Teheran kost
60 mensen
het leven
TEHERAN (AFP/DPA/AP) - Bij
de explosie van een bom in het
centrum van de Iraanse hoofd
stad Teheran zijn in de nacht van
vrijdag op zaterdag zestig men
sen gedood en ongeveer 700 ge
wond. De bom ontplofte in een
voor een hotel geparkeerde
vrachtauto.
Het vijf verdiepingen hoge hotel en
verscheidene aangrenzende pan
den, alsmede twee omnibussen
werden totaal verwoest. Radio-
Teheran meldde dat volgens het
hoofd van de politie van Teheran
zestig personen bij de explosie
om het leven zijn gekomen. Er
wam 700 gewonden, van wit
300 in ziekenhuizen zijn opgeno-
Minister van binnenlandse zaken
Nateq Nouri liet weten, dat een
"aantal verdachten" in verband
met de aanslag is gearresteerd.
De verantwoordelijkheid daar
voor schreef de minister toe aan
"Amerikaanse huurlingen". "De
grote misdadige explosie heeft
opnieuw het valse gezicht bloot
gelegd van de afvallige en hui
chelachtige Amerikanen", aldus
geestelijk leider Chomeini, geci
teerd door de radio
Zowel Chomeini als Nouri hielden
het erop dat de ontploffing een
poging was de aandacht van het
volk ?f te leiden van de jongste
Iraanse overwinnigen aan het
front met Irak.
omtrent de resultaten, doch dat
tevens zijn Amerikaanse ambt
genoot George Shultz voldaan
naar de VS is teruggereisd.
De prijs die daarvoor moet worden
betaald: een NAVO die een aan
loop neemt naar een harder be
leid tegenover Moskou zoals dat
de VS voor ogen staat. Niet
slechts zal binnen de OESO de
energiebehoefte van het Westen
voor de komende decennia wor
den gepeild, maar ook de kre
dietverlening aan het Oostblok
wordt nader bekeken. De rente
(die nu al vrijwel op marktwaar
de is) komt daarbij in het geding,
evenzeer als het stelsel van over-
heidsgaranties voor bankkredie
ten.
Twee maten
Het is in deze context vermoede
lijk dat de Europese NAVO-part-
ners dan tegenover de Verenigde
Staten kunnen blijven opspelen
vanwege de Amerikaanse graan-
leveranties aan de Sowjet-Unie,
die zij een bewijs achten voor
meten met twee maten, waar de
VS sancties hebben getroffen te
gen bedrijven die technologie le
veren voor de bouw van de aard
gaspijpleiding tussen Siberië en
West-Europa.
Verder zal binnen de COCOM, een
westelijke organisatie in Parijs
die lijsten van strategische goe
deren opstelt die het Oostblok
niet mag krijgen, reeds vandaag
worden begonnen strengere
maatstaven te creëren voor de le
veranties van militair, en nu ook
voor niet-militair strategisch ma
teriaal.
Daarmee zijn de eerste voorzichti
ge stoppen gezet om westelijke
defensiebelangen op éën lijn te
brengen met het feit dat binnen
het Westen (tussen de VS en de
Europeanen) totaal verschillend
wordt gedacht over de vraag hoe
de economische en politieke be
trekkingen tot het Oostblok er
uit moeten zien.
Wat nu dus op gang gaat komen, is
het gesprek tussen de VS en de
rest van het Westen, dat het
bondgenootschap naar het oor
deel van vele deskundigen en po
litieke waarnemers veel te lang
heeft ontlopen.
De familie NAVO bijeen in Canada Zestien ministers van evenzovele landen, onder wie premier Van Agt
bespraken dit weekeinde de gezamenlijke belangen op militair en economisch terrein. Ook secretaris-generaal
TEHERAN/MANAMA/BEIROET (UPI/AFP/DPA) -
Er is afgelopen weekeinde hevig gevochten tussen
Iran en Irak na het nieuwe Iraanse offensief van vrij
dag bij de grens tussen de twee landen, 100 km ten
oosten van Bagdad.
Dit valt af te leiden uit bekendmakingen van de twee
landen. Irak heeft gisteren gezegd dat het een "zeer
effectieve" tegenaanval inzette op de "binnendrin
gende" Iraanse strijdmachten. Iran verklaarde dat
een tegenaanval was afgeslagen en dat een nieuw
front was geopend even ten zuiden van Mandali, een
Iraaks stadje aan de grens.
Volgens radio Teheran werden honderd Iraakse solda
ten gedood even ten zuiden van de plaats waar het
offensief vrijdagmorgen werd ingezet en waar vol
gens Teheran 150 vierkante km terrein werd her
overd. Ajatollah Chomeini, Irans revolutionaire lei
der, verklaarde volgens de radio dat Irak loog over
nederlagen op het slagveld. Hij vroeg zich af
Irak naar de Veiligheidsraad rende als zijn
strijdkrachten niet waren verslagen. De Veiligheids
raad komt vandaag op verzoek van Irak bijeen over
de oorlog-
Soedan maakte gistern bekend dat het troepen zou
sturen naar Irak om Bagdad te helpen tegen Iran.
Saoedi-Arabië waarschuwde Teheran dat als Iran de
oorlog bleef voortzetten het de hele Arabische we
reld tegen zich zou krijgen.
Hoe groot de troepenmacht is die Soedan wil sturen is
niet bekend. Het officiële Soedanese persbureau
deelde mee dat president Jafaar Nimeiry een verga
dering hield met zijn militaire adviseurs over de
aard en omvang van de troepenhulp. De televisie en
radio in Irak meldden het Soedanese hulpaanbod
wel, maar een officiële reactie bleeft vooralsnog uit.
Zowel Bagdad als Teheran verklaarden gisteravond
dat er nog werd gevochten. Irak houdt het op het
verdrijven van vijandige troepen van zijn grondge
bied met helikopters en gevechtsvliegtuigen, terwijl
Iran zegt dat de operatie een groot succes is en dat
hoogten boven Mandali op 5 km van de grens wer
den ingenomen.
Habib wil gelijktijdig vertrek Israël en Libanon
BEIROET/JERUZALEM (Reuter/
UPI AFP/GPD/DPA) - Bij een
beschieting met lichte wapens
en mogelijk raketten van een le-
gerbus en een tank nabij Beiroet
zijn gisteren zes Israëlische sol
daten omgekomen en zestien ge
wond.
Dat heeft een Israëlische leger-
woordvoerder meegedeeld. Di
rect na de beschieting werd de
omgeving van het plaatsje Aley,
15 kilometer oostelijk van de Li
banese hoofdstad, afgegrendeld
en systematisch doorzocht. Ook
de weg tussen Damascus en Bei
roet, waarlangs Aley ligt, is afge
sloten.
Nog niet duidelijk is wie verwant-
woordelijk zijn voor de schiet
partij. Het was de ernstigste aan
val tegen de Israëlische
macht sinds deze zich in de afge
lopen weken uit West-Beiroet te
rugtrok.
De Amerikaanse bemiddelaar Ha-
bib wil dat Syrië en Israël zich in
stadia terugtrekken uit Libanon.
Dat proces zou al in de komende
weken moeten beginnen. Maar
zowel Syrië als Israel hebben gis
terenavond ontkend dat een der
gelijk akkoord over de eerste fa
se al bereikt zou zijn. Het bericht
kwam uit een semi-officiële Syri
sche bron, de in Damascus goed
ingevoerde correspondent van
Radio Monte Carlo. Hij wist te
vertellen dat Syrië en Israël zich
tegelijkertijd gedeeltelijk zouden
terugtrekken.
Israël zou zich naar het zuiden tot
de Zaharani-rivier terugtrekken.
weg van Beiroet en de hoofdweg
naar Damascus, terwijl Syrië de
Bekaa-vallei zou ontruimen.
Maar de Israëli's voelen niet voor
dat scénario. In de eerste fase
moeten volgens Israël de Pale-
stijnen weg uit noordelijk Liba
non. In en nabij de stad Tripoli
zijn grote Palestijnse vluchtelin
genkampen waar de PLO nog
steeds bases heeft. Voordat over
enige Israëlische troepenbewe
ging zuidwaarts kan worden ge
sproken moeten die Palestijnen
weg. Premier Begin heeft die eis
aan de Amerikaanse bemidde
laar Habib gesteld.
Met dat al is het duidelijk dat een
akkoord in de maak is. Zowel Sy
rië als Israël hebben in beginsel
hun bereidheid uitgesproken
zich uit Libanon terug te trek
ken. Israëls minister van buiten
landse zaken Shamir heeft ook in
New York gezegd te verwachten
dat er voor het einde van dit jaar
een akkoord zal komen, gezien
deze principiële Syrische bereid
heid. Het is vrijwel duidelijk dat
na het vertrek van de Syriërs de
aanwezigheid van de PLO in het
deel van Libanon, dat nu door
Syrië wordt beheerst, een hache
lijke zaak wordt, omdat zij dan
zonder bescherming van enig le
ger zijn. De Amerikaanse bemid
delaar Habib is vanuit Damascus
teruggevlogen naar Washington.
Hij heeft de afgelopen dagen
rondgereisd in het Midden-Oos
ten. Hij bezocht Jeruzalem, Bei
roet, Damascus, Amman, Riaad
en Cairo.
ADVERTENTIE
De overheid geeft subsidie op de isolatie van huurwoningen.
Haal deze brochure op postkantoor of gemeentehuis. En bekijk wat isolatie u aan
stookkosten kan besparen en hoe u dat aan moet kaarten!
Tekenend voor het gedachten-
goed van de gemiddelde aan
hanger van de Britse Conser
vatieve Partij zijn de moties
die op het conservatieve
hoofdkwartier in Londen zijn
binnengekomen ter bespre
king op het jaarlijkse party
congres, dat morgen in de
badplaats Brighton begint.
Maar liefst 104 moties zijn ge
wijd aan de problemen rond
de handhaving van orde en
gezag. Daarbij steekt het aan
tal moties dat gewijd is aan
het lot van de 3,3 miljoen
werklozen die het Verenigd
Koninkrijk thans telt, schriel
af. Onder het hoofdje 'werk
gelegenheid' staan in het con
gresboekje slechts 27 moties
vermeld.
Een van de voorspellingen die
dan ook gemakkelijk kan
worden gedaan, is dat minis
ter van binnenlandse zaken
Whitelaw het in Brighton be
hoorlijk zwaar te verduren
zal krijgen. Daar is hij overi
gens aan gewend geraakt.
Vorig jaar - de rellen in Brix
ton en Toxteth waren nog
maar net achter de rug -
kreeg hij er ook geweldig van
langs.
De confrontatie met de conser-
vatieve-partijleden was toen
extra pijnlijk voor Whitelaw,
omdat premier mevrouw
Thatcher hem zo opvallend
in de steek liet.
Dat zal dit jaar anders zijn. Me
vrouw Thatcher heeft de af
gelopen maanden bij ver
schillende gelegenheden op
gemerkt Whitelaw een zeer
goede bewindsman te vin
den, ondanks de schandalen
rond de Londense politie
(omkopingen, inbraken in
Buckingham Palace), en on
danks de misdaadcijfers, die
in één jaar met 15 procent ge
stegen zijn.
Mogelijk zal de premier naast
Whitelaw zitten als hij de vra
gen uit de zaal moet beant
woorden. Mogelijk zal ze
zelfs enkele van de lastigste
vragen voor haar rekening
nemen, en daarmee ongetwij
feld alle kritiek doven. Im
mers, de autoriteit van Mar
garet Thatcher in de conser
vatieve gelederen is volledig
en onbetwist.
Margaret Thatcher draagt op
het ogenblik de partij. De
grote persoonlijke populari
teit die ze zich tijdens de
Falkland-oorlog heeft ver
worven, heeft de Conserva
tieve Partij in de opiniepei
lingen vleugels gegeven. Het
is, bijna vier maanden na die
oorlog, nog steeds de popu
lairste partij in het land.
En als een representatieve
groep Britten momenteel
wordt gevraagd wie de beste
premier voor Engeland zou
zijn, dan antwoordt 37 pro
cent Thatcher, een drie keer
zo hoog cijfer als oppositielei
der Michael Foot haalt.
Hoewel die populariteitscijfers
dus hoog zijn, zijn ze sinds
een maand toch wat aan het
dalen. Het effect van de Falk
land-oorlog dooft langzaam
uit. En de echte problemen
van het Verenigd Koninkrijk
komen in hun kille werkelijk
heid steeds onontkoombaar-
der op de Britten af.
door
Henk Dam
Die problemen hebben in de
eerste plaats te maken met de
wankele Britse economie.
Het aantal werklozen is tij
dens de regenng-Thatcher
meer dan verdubbeld. Bijna
14 procent van de arbeidende
bevolking heeft thans geen
werk. Er is in Groot-Brittan-
nië, met name in Schotland,
Wales en Noord-Engeland,
echte armoede te vinden.
Daar komt bij dat het eind nog
lang niet in zicht is. Het staat
vast dat de werkloosheid de
komende maanden verder zal
stijgen. De bij vele gelegen
heden door de regering be
loofde opleving in de econo
mie komt maar niet, in tegen
deel, de Britse handelspositie
verslechtert nog steeds.
Er is maar één economisch feit
waarmee de conservatieve re
gering kan schermen: de ge
daalde inflatie. In de eerste
maanden van het optreden
van de regering-Thatcher be
droeg deze meer dan 20 pro
cent (gevolg van het beste
dingspatroon van de vooraf
gaande Labour-regering), ter
wijl er nu nog maar acht pro
cent inflatie is.
Het tempo van de geldontwaar
ding zal vrijwel zeker nog
verder dalen en aan het eind
van het jaar op 6,5 procent
zitten, aldus de jongste prog
noses. Dat is natuurlijk mooi
meegenomen voor een rege
ring die de bestrijding van de
inflatie tot eerste economisch
doel heeft gemaakt.
De vraag is echter, of het twee
de doel van de monetaristi-
sche politiek van Thatcher en
de haren ook gerealiseerd
gaat worden. Steeds is de
Britse kiezer voorgehouden
dat hij, terwijl de regering de
inflatie omlaag helpt, even de
tanden op elkaar moet zetten,
omdat een opleving in de
economie het noodzakelijke
gevolg van inflatiebeteuge-
ling is.
Maar, zoals gezegd, die ople
ving komt maar niet, en zelfs
de werkgeversvereniging
CBI, de Britse tegenhanger
van ons VNO, heeft vorige
maand gezegd ernstig te twij
felen aan de doelmatigheid
van de economische politiek
van Thatcher.
Het is niet te verwachten dat de
conservatieven, die nooit zo
veel voor Thatchers moneta-
risme hebben gevoeld (en
daar zijn er verrassend veel
van, tot op regeringsniveau
toe) het de premier erg moei
lijk zullen maken. Mevrouw
Thatcher is nu eenmaal der
mate populair, dat oppositie
tegen haar gelijk staat aan po
litieke zelfmoord.
Voorts wordt het in de conser
vatieve partij als onfatsoen
lijk beschouwd de partijlei
der aan te vallen. Oud-pre
mier Ted Heath, die vorig
jaar veel opzien baarde door
mevrouw Thatcher in felle
bewoordingen van een on
verantwoord harde politiek
te beschuldigen, heeft gezegd
dit jaar niet het woord te zul
len vragen. Dat tekent de ver
houdingen aardig.
Bovendien komen de volgende
algemene verkiezingen na
derbij; nog een reden om de
eenheid te bewaren. Vermoe
delijk zullen die verkiezingen
herfst volgend jaar worden
gehouden, en de conservatie
ven zullen toch met een aan
tal „leuke dingen voor de
mensen" moeten komen, wil
len ze een tweede regering-
Thatcher in het zadel helpen.
Die naderende verkiezingen
zullen zeker invloed hebben
op het partijcongres. De Brit
se zondagsbladen wisten gis
teren te melden dat mevrouw
Thatcher al een aantal zeer ri
gide voorstellen om tot ver
dere bezuinigingen te komen
(die overigens geheel in de
lijn van de door haar voorge
stane politiek zouden zijn),
heeft verworpen.
Het gaat om de voorstellen van
een conservatieve 'think-
tank', die enkele weken gele
den in het weekblad 'The
Economist' werden onthuld.
Deze werkgroep wil een eind
maken aan de genationali
seerde gezondheidszorg, met
zijn gratis dokters, tandart
sen en ziekenhuizen, wil het
hoger onderwijs privatiseren,
en wil op de uitkeringen en
pensioenen besnoeien.
Thatcher heeft nu opdracht ge
geven de plannen van de
'think-tank', die zeer slecht in
het land zijn gevallen, in de
ijskast te stoppen, zeer goed
in de gaten hebbend dat ze
met deze ideeën de verkiezin
gen niet in kan.
De conservatieve regering zal
het de komende maanden
trouwens al moeilijk genoeg
krijgen. Het loonconflict in
de gezondheidszorg ettert
nog steeds door, vakbonds
baas Arthur Scargill wil zijn
mijnwerkers laten staken, en
de werknemers in de water
leidingbedrijven hebben ac
ties aangekondigd.
Bovendien zijn de vorige week
bekendgemaakte regerings
plannen om de lonen van de
ambtenaren en werknemers
in de genationaliseerde in
dustrie volgend jaar met
slechts 3,5 procent te laten
stijgen (duidelijk minder dan
de inflatie dus) zeer slecht ge
vallen.
De bonden hebben gedreigd
voor een „koude, donkere en
droge winter" te zullen zor
gen, een winter dus met (on
der meer) acties van werkne
mers in de gasindustrie, de
elektriciteitsindustrie en die
bij de waterleidingbedrijven.
Dergelijke acties bracht in '74
de regering van Thatchers
conservatieve voorganger
Ted Heath ten val...
