's Bank
"Nationale aanpak?
Die bestaat niet"
Meer accent op voedselproduktie
Pander
C
J
Pleidooi
voor betere
behandeling
pelsdier
Artsen fel tegen
'bezinnigmgsdrift'
Volkswagen redt Seat
van zekere ondergang
U spaart heel persoonlijk bij de Zakenbank
7-r'A
7-r'A
*4
Het Eigen Gelijk van Cees Schelling
BEDANKT EN TOT ZIENS.
VRIJDAG 1 OKTOBER 1982
EG en de ontwikkelingshulp:
Varia
BRUSSEL - De Europese Com
missie wil de ontwikkelingshulp
voor de Derde Wereld meer gaan
richten op de voedselproduktie.
De Commissie, het dagelijks be
stuur van de Europese Gemeen
schap, heeft daartoe voorstellen
gedaan aan de Europese minster-
raad, die het uiteindelijke besluit
moet nemen.
De voorstellen bevatten niet alleen
een heroriëntering van de hulp,
maar ook een verhoging van het
beschikbare geld. In 1982 geeft
de Europese Gemeenschap zo'n'
acht miljard gulden uit aan ont
wikkelingshulp. Dat is 10 pro
cent van de totale hulp die de af
zonderlijke lidstaten samen naar
DEN HAAG (GPD) - De regering
moet de pelsdierfokkerijen aan
banden leggen. Maatregelen zijn
zeker noodzakelijk in de zin van
opleiding van de fokkers, huis
vesting van de dieren en vooral
van het doden van de beesten.
De methodes om de dieren af te
maken zijn meestal zeer pijnlijk,
omdat het vel niet beschadigd
mag worden.
Tijdens de presentatie van het
boek „Prooi van de Mode" in
Den Haag noemde de auteur,
Henk Lambertz uit het Limburg
se Simpelveld, dat een verbeter
de wetgeving een minimum-eis
is. Volgens hem zyn de produk-
tiemethoden op bontfarms af
schuwelijk.
Het ministerie van Landbouw en
Visserij bevestigt dat er nauwe
lijks wetttelijke regelingen zijn
voor de pelsdierenfokkerij. Wel
houdt de Commissie Welzijn
Dieren zich bezig met de wijze
van doden van pelsdieren. Het is
de Derde Wereld sluizen. Die
EG-hulp vormt ongeveer een
half promille van het totale Euro
pese bruto nationale produkt. De
Commissie wil de omvang daar-
door
Ferry Mingelen
van binnen tien jaar verhogen tot
1 promille, een verdubbeling
dus.
In Europese kring wordt betwij
feld of de lidstaten, gezien hun
grote financiële problemen, op
het ogenblik wel meer geld voor
de hulp ter beschikking willen
stellen. De Europese ontwikke
lingscommissaris Pisani wees er
gisteren bij de presentatie van
zijn plannen echter op dat die
verhoging in het eigen belang is
van Europa. Door de arme lan
den economisch te helpen zijn
deze eerder in staat weer in het
Westen produkten te kopen,
waardoor de werkgelegenheid in
Europa wordt bevorderd.
Pisani vindt dat het vroegere ac
cent op industrialisering van de
ontwikkelingslanden moet ver
schuiven naar voedselvoorzie
ning.
De Europese Gemeenschap wil
met de ontwikkelingslanden nu
duidelijke lange-termynplannen
op landbouwgebied uitwerken
en die dan ook contractueel vast
leggen van beide kanten. Pisani
ontkende niet dat een zelfstandi
ger Derde Wereld op landbouw
gebied problemen kan gaan op
leveren voor het Europese land
bouwbeleid, dat het vaak nog
van de afzet op de wereldmarkt
moet hebben om financieel rond
te komen. Volgens Pisani moet
dat Europese landbouwbeleid
dan maar meer rekening gaan
houden met de belangen van de
Derde Wereld. Maar voorlopig
ziet Pisani nog geen problemen,
omdat het voedseltekort in de
Derde Wereld nog zo groot is.
Nertsen op een bontboerderij: pleidooi voor betere maatregelen.
mogelijk dat dit leidt tot c
telijke bepaling in de niet
Welzijn Dieren.
Het boek „Prooi van de Mode"
geeft een ooggetuigeverslag van
waarop in Europa de
miljoenen nertsen, vossen, konij
nen, otters en anderse pelsdieren
worden gefokt. Zich uitgevend
voor aankomend pelsdierfokker
kreeg hij toegang tot de bont
boerderijen.
Lambertz vreest dat de teruglopen
de economische situatie zal zor
gen voor een verslechtering van
de reeds afschuwelijke omstan
digheden op de pelsdierfokkerij-
ALKMAAR (GPD) - „De catastrofale ontwikkeling in de financië
le toestand van ons land heeft geleid tot een bezuinigingsdrift,
die niet voortkomt uit de gezondheidszorg zelf en waarom de
patiënt niet heeft gevraagd". Dit zei vandaag voorzitter dr. J. J.
H. M. Daniels van de artsenorganisatie KNMG. Op het congres
van zijn organisatie oefende hij kritiek uit op de ombuigings
maatregelen.
De bezuinigingen vertragen de totstandkoming van een nieuwe
ordening in de gezondheidszorg. Er ontstaan paniekbesluiten
van geval tot geval, waardoor de samenhang wordt verstoord.
Bovendien wordt de ontwikkeling van de medische zorg be
perkt. Behandelingsmogelijkheden worden belemmerd door
kortingen op het aantrekken van personeel en het aanschaffen
van apparatuur.
Volgens Daniels lijkt hier en daar al de grens bereikt waarachter
de kwaliteit van de zorg in gevaar komt. De verminderde werk
gelegenheid roept juist een extra vraag om hulp op. Ook de
toenemede vergrijzing der bevolking doet een dubbel beroep op
de gezondheidszorg. Daarop kunnen maatregelen als beddenre
ductie of personeelsstops geen antwoorden zijn.
Dergelijke veranderingen leiden volgens de KNMG-voorzitter tot
„absurditeiten en inconsequenties". Het is het goed recht van de
artsen er tegen in het geweer te komen. Zeker als zij menen dat
de ontwikkeling niet in het belang is van de gezondheidszorg.
Artsen zijn er om op medisch terrein mee te beslissen en te
zorgen dat de patient de zorg krijgt die nodig is volgens de laat
ste stand der wetenschap.
MADRID (GPD) - Het Westduitse
autoconcern Volks wagen-Audi
(VAG) heeft de Spaanse autofa
brikant Seat van een wisse on
dergang gered. Gisteren teken
den de directeuren van beide au-
tofabrieken in Madrid een over
eenkomst tot gezamenlijke fabri
cage en verkoop van hun beider
produkten.
Bij Seat, ex-licentiehouder van
FIAT, dat zich in 1980 terugtrok
wegens de zich opstapelende
problemen (niet alleen bij Seat,
maar ook bij FIAT zelf), zullen
vanaf begin volgend jaar 90.000
auto's per jaar worden gebouwd
van het type Polo Derbi. Daar
naast zullen bij de Seat-fabrie-
ken ook nog eens jaarlijks 30.000
wagens van het type Santana
geassembleerd worden. Iets
meer dan de helft van de Polo's
zullen via het commerciële net
van Volkswagen-Audi in het bui
tenland verkocht worden. De
Santana's zullen alleen op de
Spaanse binnenlandse markt af
gezet worden.
Met de uitbreiding van het Volks
wagen-pakket van 120.000 perso
nenauto's per jaar komt Seat op
een jaarproduktie van 420.000
auto's, genoeg volgens de becij
feringen van de Seat-directie om
een klein rendement op te leve
ren. Belangrijk bestanddeel van
het akkoord is, dat Volkswagen
zijn normen zal toepassen op de
produktie bij Seat wat betreft de
kwaliteitscontrole.
Een van de oorzaken van de sterke
terugval in de verkopen in de
laatste jaren van Seat vormde na
melijk de kritiek, dat de Spaanse
Seats kwalitatief en qua afwer
king ver bij de geimporteerde
Europese auto's achterbleven.
Volkswagen hoopt via het ak
koord met Seat, van wiens gere
noveerde commerciële net
Volkswagen-Audi gebruik zal
maken, een sterkere greep te
krijgen op de Spaanse markt,
waar de laatste jaren een felle
concurrentiestrijd is uitgebro
ken tussen andere autogiganten
als Ford en General Motors, die
beide kolossale fabrieken in
Spanje hebben gebouwd.
ADVERTENTIE
Renterekening(-)
Geldmarktrekening
T oprenterekening
Voor bedragen onder
f 5.000.- géén opzeg
termijn. Bij opname boven
f 5.000.- en binnen de
termijn van 1 maand, wordt
van het opgenomen
bedrag aan u berekend.
Bij opname binnen de
opzegtermijn van 1 maand,
wordt 1% van het op
genomen bedrag aan u
berekend.
Bij opname binnen de op
zegtermijn van 3 maanden,
wordt 2% van het op
genomen bedrag aan u
berekend.
Bij opname binnen de op
zegtermijn van 6 maanden,
wordt 3% van het opge-
genomen bedrag aan u
berekend.
Meer rente dan op de spaarrekening Vooral
geschikt wanneer u niet al te snel over uw
spaargeld wenst te beschikken. Tegoed direkt
beschikbaar, zij het dat een geringe retour
rente wordt berekend.
Rente afhankelijk van de ontwikkeling op de
geldmarkt. Aantrekkelijk als u wel de geldmarkt
schommelingen wilt volgen, maar met wilt
vastzitten aan de beperkingen van de
partikuliere deposito's: vaste bedragen
en termijnen, hoger minimum- saldo.
U kunt direkt over het saldo beschikken,
zij het dat er in dit geval een retourrente wordt
berekend. Toevoeging aan het tegoed altijd
mogelijk
Prima rekening als u niet op korte termijn over
uw tegoed wenst te beschikken Direkte
opname blijft echter mogelijk, retourrente in dit
geval 3%.
Bij alle kantoreh van Slavenburgs
Leiden, Kort Rapenburg 20.071-126244
en de algemene spaarvoorwaarden
Vaticaan komt
op voor
aartsbisschop
VATICAANSTAD (UPI) - Het
Vaticaan heeft gisteren de be
richten tegengesproken dat
de president van de bank van
het Vaticaan, de Amerikaan
se aartsbisschop Paul Mar-
cinkus, met geweld bedreigd
werd door de Mafia wegens
zijn transacties met de faillie
te Banco Ambrosiano.
Woordvoerder pater Romeo
Pancirolli ontkende boven
dien dat Marcinkus ruim 50
miljoen gulden zou hebben
ontvangen in commissiegel-
den voor de transacties met
de bank.
De beschuldigingen kwamen
in een Amerikaans televisie
programma van de Siciliaan-
se financier Michele Sindona
die in de Verenigde Staten
een gevangenisstraf uitzit
van 25 jaar. Marcinkus was
president van het instituut
voor religieuze werken, zoals
de bank van het Vaticaan
heet. Volgens Sindona kreeg
hij geld voor de zogenoemde
patronagebrieven, waarmee
de Banco Ambrosiano ge
leend geld naar banken in
Midden-Amerika kon over
maken.
Volgens Pancirolli is de aantij
ging dat Marcinkus commis-
siegelden ontving vals. Bo
vendien zijn de verhalen over
bedreigingen van de Mafia
volledig verzonnen, zo zei hij.
Het moet een merkwaardige er
varing zijn voor Cees Schel
ling en zijn Voedingsbond
FNV. Twee jaar geleden zag
hij zich nog in één hoek ge
plaatst met de CPN, na met
kracht een verdere aantas
ting van de koopkracht te
hebben afgewezen. "Wat er
toen over mij is gezegd en ge
schreven, was niet al te vrien
delijk", herinnert zich Schel
ling zachtmoedig.
Inmiddels zijn de rollen wat an
ders verdeeld en weet Schel
ling "vrijwel alle economen
en politieke partijen van
links tot rechts" aan zijn zij
de. Deze week kwam daar de
eerste grote ondernemer bij:
Albert Heijn, die gisteren na
mens alle grootwinkeliers
alarm sloeg in reactie op de
regeringsplannen de lonen te
bevriezen. Tijd voor Schel
ling om af te rekenen met de
critici van toen: "Ik weet dat
het wat arrogant klinkt. Maar
de waarschuwing van profes
sor Schouten (de man die wel
voorstander is van loonbe-
vriezing, maar via belasting
verlaging een terugval van de
bestedingen wil tegengaan,
red.) tegen de koopkrachtda
ling is dezelfde als die waar
over ik twee jaar geleden zo'n
ruzie over kreeg".
Zo lijkt de tijd Schelling in het
gelijk te stellen en zag hij
zichzelf woensdag acteren op
het toneel van de Koninklijke
Maatschappij voor Nijver
heid en Handel in Leiden. In
het restaurant van de
Groenoordhallen mocht hij
zijn zegje mocht doen ten
overstaan van een keurige
club van (voornamelijk) on
dernemers.
Eerst, om misverstanden te
voorkomen: met zijn stand
punt de koopkracht niet ver
der aan te tasten bevindt
Schelling zich nog altijd
meer aan FNV- dan aan
werkgeverszij deWeliswaar
houdt de Voedingsbond er in
eigen kring een afwijkende
mening op na door als enige
binnen de FNV geen bereid
heid te tonen tot het inleve
ren van de prijscompensatie
voor (herverdeling van) werk,
maar voor het overige is er
één lijn: geen algemene las
tenverlichting voor het be
drijfsleven door bevriezing
van lonen.
En wat de werkgevers betreft,
Albert Heijn, als representant
van het grootwinkelbedrijf,
heeft slechts het geluid van
de minderheid laten horen
binnen de overkoepelende
organisaties VNO en NCW,
die elke verlaging van de
loonsom vooralsnog toejui
chen vanwege de concurren
tiepositie ten opzichte van
het buitenland. Het Gelijk
van de Voedingsbond is dus
nog altijd het Eigen Gelijk.
Verscheidenheid
Dat gelijk bestaat niet alleen uit
de overtuiging dat ingrepen
in uitkeringen en lonen een
verhogend effect zullen heb
ben op werkloosheid en dus
sociale uitgaven en financie
ringstekort. Het bestaat ook
uit de opvatting dat de crisis
niet met één landelijke
aanpak bestreden kan wor
den. Dat moet volgens Schel
ling geschieden door onder
handelingen tussen werkne-
Cees Schelling: "We moeten
afstappen van het idee. dat het
allemaal wel goed komt als we
de prijscompensatie maar inle-
mers en werkgevers in de
verschillende bedrijfstakken.
Verschillen in groei van de
lonen per bedrijfstak tonen
dat volgens hem aan: de ge
middelde verhoging van de
bruto lonen van 4,9 procent
per jaar in de periode oktober
1978 tot april 1981 dient te
worden onderscheiden in
verhogingen van byvoor-
beeld 6,7 procent in de bouw
nijverheid en 3 procent in de
horeca.
"Dan kun je niet hetzelfde mo
del toepassen voor beide be
drijfstakken door over de he
le linie lonen te bevriezen.
Juist nu is de grote verschei-
door
Wim Fortuyn
denheid van ondernemingen
aan de orde. Daarom moeten
werknemers en werkgevers
samen gaan kijken welke de
mogelijkheden zyn in een be
drijfstak. Datzelfde geldt ook
voor deeltijdbanen. Allemaal
goed hoor. maar in de ene be
drijfstak kan het wel en in de
andere niet We moeten geen
macro-oplossingen toepas
sen op micro-niveau. Dat
werkt niet".
De-centraal (per bedrijf of be
drijfstak) zoeken naar oplos
singen voor de crisis, zonder
teveel politieke bemoeienis.
Zo luidt het credo van de
Schelling, die "de verloede
ring van de politiek" wil
blootleggen. Dan is de Voe
dingsbond zelfs bereid de
prijscompensatie ter discus
sie te stellen, die trouwens
volgens Schelling sinds 1975
al voor een derde is uitge
kleed (onder meer door over
schakeling van vóór- naar né-
ïndexering). "Als we maar af
stappen van het idee dat het
allemaal goed komt als de
prijscompensatie wordt inge
leverd. We zijn dan bezig iets
na te jagen, dat met op zich
zelf staat".
Afgeleid
Zoals ook het financieringste
kort en de grote last aan rente
voor de overheid niet op zich
zelf staat, maar. aldus Schel
ling, een "afgeleid probleem"
is. Een probleem dat alleen
maar groter wordt bij het te
rugdringen van lonen. Ener
zijds vanwege de koop
krachtdaling, die volgens
Schellings' stellige overtui
ging leidt tot minder afzet.
dus minder investeringen en
dus nieuwe werkloosheid.
Anderzijds vanwege de lage
re belasting-opbrengsten.
"Als we zo doorgaan en we de
bedrijvigheid verder terug
schroeven. kunnen we het
wel schudden. Dan groeit het
financieringstekort en is de
sociale zekerheid helemaal
niet meer te betalen".
Helemaal met meerSchel
ling geeft toe: in de huidige
opzet bevindt de sociale ze
kerheid zich nu al op de rand
van de financiële afgrond.
Belangrijke oorzaak: onder
graving van het stelsel van
premie-heffing op arbeid (lo
nen), als gevolg van toene
mende automatisering.
Schelling: "Het kan met lan
ger met alleen premieheffing
op arbeid. Er moet een nieuw
stelsel komen, dat de ongelij
ke verdeling wegneemt tus
sen arbeids-intensieve en ka
pitaal-intensieve onderne
mingen".
Anders gezegd: het bedrijf dat
een computer aanschaft die
een werknemer overbodig
maakt, zal de premies voor
die werknemer moeten gaan
betalen. Geen oude sugges
tie, maar wel één die reacties
zou moeten oproepen in de
kring van (Leidse en Alphen -
se) ondernemers waar Schel
hng hem woensdag liet val
len. Helaas, wat reacties be
treft bleef het voornameUjk
beperkt tot de het uitspreken
van twgfel over de de-centra
le aanpak, met verwijzing
naar het 'olievlek-efTect' van
een loonsverhoging in een
bepaalde bedrijfstak: werk
nemers in andere bedrijfstak
ken. die dezelfde loonsverho
ging claimen, zoals dat ge
schiedde ten tijde van 'de 400
gulden van Verolme'
Volgens Schelling is dat gevaar
niet zo groot En omdat men
nu beducht is voor werkloos
heid én omdat onderhande
lingen op kleine schaal leiden
tot een grotere betrokken
heid van de werknemers met
het wel en wee van 'zgn' on
derneming.
Achterdocht
Wat de Voedingsbond FNV be
treft gaan werknemers en
werkgevers gezamenlijk in
verzet tegen de toenemende
overheidsbemoeienis en op
naar een gezamenlijke
aanpak van de crisis. Al is het
dan wel zaak eerst nog wat
wederzijdse achterdocht uit
de weg te ruimen, zoals het
volgende woordenspel tus
sen één van de veertig onder
nemers en Schelling duide
lijk maakte:
Ondernemer: "Als vakbonds
man moet u een achterban te
vreden houden. Dan kunt u
nu wel zeggen dat de Voe
dingsbond in de eerste plaats
de bedrijven wil redden,
maar in de praktijk zal dat
toch anders uitpakken".
Schelling: "Een vakbond be
staat b(j de gratie van
werkende mensen De Voe
dingsbond en haar 110 werk
nemers zijn alleen al daarom
gebaat bü het in stand hou
den van ondernemingen.
Juist daarom willen we erbij
zijn als er problemen. Kijk
maar naar de Heidemy. We
hebben er altijd voor gewaar
schuwd dat het mis dreigdb
te gaan. Vind je het gek dat
de bond dan woedend wordt,
als er niet geluisterd wordt en
1400 mensen uiteindelijk er
uit vliegen?".
ADVERTENTIE
Nu Pander in Leiden is gesloten,
willen wij graag alle cliënten en rdanes
bedanken voor het lange tijd genoten
vertrouwen. Omdat voor sommigen
van u een wat langere reis niet onover
komelijk zal zijn, zouden wij graag
onze relatie met u willen voortzetten
in onze Pander-vestigingen te
Den Haag, Amsterdam, Rotterdam,
Groningen en Apeldoorn. Op ons
hoofdkantoor te Zoctermeer kunnen
wij u telefonisch alle inlichnngen
vetsttekken. (079 - 41 20 41).
Leiden
BotcmuH» 21-22
DEN HAAG - AMSTERDAM - ROTTERDAM - GRONINGEN APELDOORN