c
Verblijf troepen
kan lang duren
Genschers mislukte po kerspel
Labour is
eenzijdige
ontwapening
voor
"Veel Duitsers hielpen VS
T0NIN0.VEEL LIEFS UIT SICILIË.
TONINümO SICILIANO.
"Kernoorlog beperkt
houden onmogelijk"
D
Vredesmacht Libanon:
Leneve kan
pas in 1984
wat opleveren
DONDERDAG 30 SEPTEMBER 1982
LONDEN (AP) -
Een tot Europa be
perkte kernoorlog is niet haal
baar volgens het Londense Inter
nationale Instituut voor Strategi
sche Studiën in zijn jaarverslag.
"Integendeel, zelfs de geringste
uitwisseling van kernkoppen in
Europa zou snel uitgroeien tot
strategisch nucleair niveau", al
dus het rapport. Daarbij wijst het
instituut op een tiental oorlogen
die op dit moment in de wereld
gaande ziin.
Wat het militaire evenwicht tussen
de twee supermachten betreft,
weerlegt het rapport dat de VS
op het gebied van de strategische
Jaarrapport IISS:
Buitenland
kernbewapening de mindere
zouden zijn van de Sowjet-Unie.
Wel waarschuwt het IISS dat de
nucleaire balans in Europa nog
3 u^he
>orsla£
ten doorslaat, zelfs als de nieuwe
Poseidon- en Trident-raketsyste-
men.worden meegerekend.
Dit nadeel is volgens het instituut
voornamelyk het gevolg van de
stationering van de Russische
SS 20-raket en het uitblijven van
een uitbreiding van het raketar
senaal van de NAVO.
Wat de conventionele bewapening
betreft meldt het instituut dat de
balans in de afgelopen 20 jaar ge
stadig in het voordeel van de
Sowjet-Unie is doorgeslagen en
dat de NAVO in die tijd haar
technologische voorsprong is
kwijtgeraakt. "Men hoeft hieruit
niet te concluderen dat de NAVO
een oorlog zou verliezen, maar
wel is het noodzakelijk maatre
gelen te nemen".
Rapport Dulles over WO II:
T>!>
WASHINGTON (AP) - Het hoofd van de Amerikaan
se geheime dienst in Zwitserland gedurende.de
Tweede Wereldoorlog. Allen Dulles, verklaarde in
1947 tegenover een subcommissie van het Amen
kaanse huis van afgevaardigden dat ongeveer 10
procent van de Duitse geheime dienst op het einde
van de Tweede Wereldoorlog met hem samenwerk
te om de nederlaag van Adolf Hitier te bewerkstelli
gen. Dit is gisteren bekend gemaakt door CIA-func-
tionarissen die tot dusverre geheime stukken vryga-
Dulles. die later het hoofd werd van de CIA. verklaar
de indertijd onder ede dat "ongeveer 10 procent van
de Abwehr of de Duitse geheime dienst anti-nazi
werd. Zij kregen genoeg van Hitier s methoden en
waren gekant tegen Hitler's activiteiten tegen de
Russen"
Dulles merkte op dat de vyf hoogste functionarissen
van de dienst werden terechtgesteld als verraders
Onder hen bevond zich admiraal Wilhelm Canaris.
het hoofd van de contra spionage dienst
Dulles, die in 1969 stierf, getuigde in 1947 in het ge
heim over onkosten van de ministeries De commis
sie onderzocht indertijd welke juridische stappen
moesten worden genomen voor de creatie van de
Amerikaanse centrale inlichtingendienst
WASHINGTON (AFP/AP) Het verblijf van het Ameri
kaanse contingent mariniers voor de vredesmacht in Li
banon, waarvan gisteren de eerste manschappen in Bei
roet zijn geland, kan volgens waarnemers lang gaan du
ren.
President Reagan heeft verklaard
de Amerikaanse troepen in Liba
non te laten blijven totdat alle
buitenlandse strijdkrachten dat
land hebben verlaten. Hij voegde
daaraan toe erop te vertrouwen
dat de terugtrekking van de bui
tenlandse troepen niet al te lang
op zich laat wachten. Maar Rea-
gans optimisme wordt niet ge
deeld door politieke v
in Washington.
Zo wordt er onder meer op gewe
zen dat de Israëlische ambassa
deur in de Verenigde Staten,
Moshe Arens, al heeft laten we
ten dat Israël zijn militairen niet
uit Libanon terughaalt zolang
zich nog PLO-strijders in het
noorden van Libanon bevinden.
Daar komt nog bij dat volgens
het ministerie van buitenlandse
zaken enkele guerrilleros en lei
ders van de PLO, die uit Beiroet
waren geevacueerd. weer het
land zijn binnengedrongen. In
Washington wordt aangenomen
dat er in totaal ongeveer 7.000
PLO-strijders en circa 30.000 Sy
rische manschappen op Liba
nees grondgebied zijn. De Sy-
riërs zijn voornamelijk gelegerd
in de Bekaa-vallei in het oostelijk
deel van het land.
Hoge Amerikaanse functionaris
sen hebben onofficieel al gezegd
dat het zeer moeilijk gaat worden
de Israëliërs ervan te overtuigen
dat zij geen aanvallen meer te
duchten hebben vanaf Libanese
grond. Het zal evenmin gemak
kelijk zijn de Syriërs ervan te
verzekeren dat hun belangen
niet worden bedreigd door de
nieuwe Libanese regering.
Fragmentatiebommen
Ondanks het feit dat president
Reagan in juni de levering van
fragmentatiebommen aan Israël
verbood, worden er nog steeds
onderdelen voor die bommen
naar Israël verscheept. Dat is gis
teravond gemeld door het Ame
rikaanse radiostation CBS.
Dinsdagavond zei Reagan nog tij
dens een persconferentie dat hij
in juni stappen had ondernomen
om de levering van de bommen
stop te zetten.
keerden gisteren in Beiroet terug. Hun verblijf in Libanon z
BLACKPOOL - De Britse Labour-
partij heeft zich gisteren tijdens
het jaarcongres in Blackpool met
grote meerderheid uitgesproken
voor eenzijdige nucleaire ontwa
pening. Die meerderheid was zó
groot, dat het Labour-bestuur er
vrijwel niet aan ontkomt eenzij
dige nucleaire ontwapening in
het verkiezingsmanifest op te ne-
Dat zou dan zeer tegen de zin zijn
van de rechtervleugel van de par
tij, die niet gelooft dat Groot-
Brittannië eenzijdig alle kernwa
pens van Britse bodem kan ver
wijderen, zonder daarmee de
NAVO-defensiestrategie geweld
aan te doen.
door
Henk Dam
Een voorstel om uit de NAVO te
stappen haalde het in Blackpool
niet. Verschillende sprekers we
zen er tijdens heftige en vaak
emotionele debatten op, dat een
zijdige nucleaire ontwapening al
leen haalbaar is als Engeland zijn
lidmaatschap van de verdragsor
ganisatie opzegt.
Staande ovaties waren er voor de
spreker die suggereerde de
komst van de kruisraketten, die
eind 1983 in Engeland zullen
moeten worden gestationeerd,
op alle mogelijke manieren tegen
te gaan.
De debatten illustreerden, dat de
angst voor een kernoorlog in En
geland is uitgegroeid tot een van
de belangrijkste politieke pro
blemen van het moment. Het
land staat aan de vooravond van
een belangrijke uitbreiding van
zijn nucleaire macht. Daarbij
gaat het niet alleen om de kruis
raketten, maar ook om de Tri-
dent-raketten die de conservatie
ve regering de komende jaren
wil kopen ter vervanging van de
dan achterhaald geachte Polaris-
raketten.
De derde dag van het jaarcongres
van Labour kreeg 's middags een
onverwachte wending, toen er
een forse rel uitbrak over de ma
nier waarop het nieuwe partijbe
stuur, dat dinsdag werd samen
gesteld. is gekozen. Mijnwer
kersleider Arthur Scargill en de
leider van de bond van technici
en wetenschapsmensen, Clive
Jenkins, vroegen de uitslag van
de verkiezing, die een ruk naar
rechts heeft opgeleverd, ongel
dig te verklaren.
Volgens de twee vakbondsbazen
heeft ten minste één van hun col
lega's niet zo gestemd als diens
bond hem had opgedragen. Dat
was ontdekt tijdens een hertel
ling van de stemmen, nodig om
dat er ook nog eens een telfout
bleek te zijn gemaakt. Die telfout
betekende, dat een van de dins
dag gekozen bestuursleden nu
toch niet in het nieuwe bestuur
zitting zal krijgen. Scargill en
Jenkins wilden echter meer. Zij
eisten een geheel nieuwe stem
ming, maar dat verzoek werd
verworpen.
De rel heeft de toch al slechte ver
houding tussen links en rechts in
de Labour-partij naar een nieuw
dieptepunt gevoerd. Als links be
kend staande partijleden ver
klaarden gisteravond alsnog al
les te zullen proberen om de uit
slag van de verkiezing voor het
partijbestuur ongeldig verklaard
te krijgen.
FDP-leider verloor prestige en kiezersgunst
BONN - Geen enkele Westduitse
politicus is tegenwoordig méér
omstreden dan de voorzitter van
de liberale FDP. Hans-Dietrich
Genscher. Niet alleen bij de so
ciaal-democraten, maar vooral
ook in de linkervleugel van zijn
eigen partij wordt hy beschouwd
als degene die er maatgevend
voor gezorgd heeft dat het so-
ciaaldemocratisch-liberale tijd
perk in de Bondsrepubliek ten
einde is gekomen. Genscher
wordt veroordeeld en vervolgd
als „verrader", als „splijter van
de partij", ja, zelfs als „doodgra
ver van het liberalisme".
Dezelfde Hans-Dietrich Genscher
die eens in de Westduitse pers de
machtigste man van de Bondsre
publiek. de „eigenlijke" kanse
lier, werd genoemd, beleeft nu
een dieptepunt van zijn overi
gens zo succesvolle politieke car
rière. Zijn prestige is in een paar
dagen zwaar beschadigd, zijn au
toriteit wordt nog maar nauwe
lijks erkend.
Genscher moet op het speciaal bij
een geroepen FD P-partij congres
van 16 oktober in Dusseldorf een
soort gang naar Canossa maken.
Zijn critici in de eigen party, en
dat zijn er velen, zullen hem in
alle openbaarheid niet sparen.
Volgens hen is met name de par
tijvoorzitter er de schuld van dat.
zoals Hans Ulrich Kempski van
de Suddeutsche Zeitung het
beeldend omschrijft, de FDP-
partijcentrale in Bonn nu lijkt op
een kippenfarm waarboven de
buizerd krijst. Er vormen zich
steeds meer liberale kringen die
een vernieuwing van de partij via
een nieuwe leiding nastreven. Er
wordt zelfs gedacht aan de op
richting van een andere, „echte"
liberale partij.
Kleine meerderheid
De vrije Democratische Partij, zo
als zij voluit heet, is dat de partij
van Hans-Dietrich Genscher, Ot
to Graf Lambsdorff en fractie
voorzitter Wolfgang Mischnick,
of de partij van de vroegere mi
nister van binnenlandse zaken
Gerhart Baum, de afgevaardigde
Helga Schuchardt en Gunther
Verheugen? Het antwoord is
vooralsnog niet duidelijk, want
bij de stemmingen in de Bonds
dagfractie en het partijbestuur,
voor of tegen de koers van Gen
scher om Helmut Schmidt ten
val te brengen en CDU-voorzitter
Helmut Kohl als nieuwe kanse
lier te kiezen, bleek slechts dat
Genscher over een niet al te gro
te meerderheid beschikt.
ADVERTENTIE
Hans-Dietrich Genscher.
Inmiddels is FDP-secretaris-gene-
raal Verheugen gisteren uit pro
test tegen het feit dat de liberalen
samen met de christen-democra
ten in een nieuwe regering gaan
zitten, teruggetreden Dat is een
„teken aan de wand", want Ver
heugen gold altijd als een ver
trouweling van Genscher en was
als secretaris generaal toch een
soort party-ideoloog. Ook de
plaatsvervangend voorzitter van
de FDP, Uwe Bonnenburger,
heeft aangekondigd dat hy zyn
functies binnen de party opgeeft
als Helmut Schmidt ten val
wordt gebracht.
door
Hans Amesz
Kortom, de liberalen in West-
Duitsland zyn gespleten En ook
als een daadwerkelijke splitsing
van de party minder waarschijn
lijk is. is in elk geval een afsplit
sing van het links-liberale blok
nauwelijks meer te vermijden
Terug naar Hans-Dietrich Gen
scher. Hij was er in 1968 als nog
jonge afgevaardigde (sinds 1965)
wezenlijk by betrokken dat Wal
ter Scheel in de plaats van Erich
Mende werd benoemd tot partij
voorzitter van de FDP. Mende is
later naar de CDU overgelopen
In 1969 zorgde Genscher er mede
voor dat de sociaal-democraat
Gustav Heinemann tot bonds
president kon worden gekozen.
De geschiedschrijvers zyn het er
in het algemeen over eens dat de
verkiezing van Heinemann de in
leiding was tot een sociaaldemo
cratisch liberaal tijdperk dat der
tien jaar heelt bestaan.
"Moed"
Genscher. die in 1927 in het tegen
woordig in Oost-Duitsland lm
gende Halle was geboren, werd
in de SPD-FDP-regenng onder
Willy Brandt minister van bin
nenlandse zaken. Dat ambt be
kleedde hy uitstekend Zelfs
Helmut Schmidt was. zegt hij in
een gesprek met Kempski, ge
neigd Genscher ten tyde van de
aanslag van Palestynse terroris
ten op het olympisch dorp in
Munchen in 1972 het etiket ..per
soonlijke moed" op te plakken.
Schmidt was toen zelf minister
van defensie.
Diezelfde moed heeft Genscher als
latere minister van buitenlandse
zaken en vice-kanselier helaas
niet opgebracht toen het erom
ging bondskanselier Helmut
Schmidt eerlijk en openlijk te
zeggen dat hy. Genscher, zich
van zyn regeringschef wilde
scheiden Schmidt geeft te ken
nen dat het een karaktertrek van
Genscher is, uit wantrouwen te
genover iedereen communicatie
gestoord en ondoorzichtig te blij
ven „Zijn voorlaatste en laatste
gedachten maakt hy aan nie
mand bekend"
Hans-Dietrich Genscher heeft ooit
als „grap" gezegd dat het belang
rijkste doel van een coalitie het
..bestaan van die coalitie" is. Dat
heeft hij als voorzitter van de li
berale FDP nu. niet als grap. in
praktyk gebracht.
Sinds het steeds meer duidelyk
werd dat de sociaaldemocrati
sche regeringsparty SPD de kie
zersgunst verloor, besloot Gen
scher dat er een „ommektrr"
moest komen Dat schreef hy
vanuit zyn Zuidduitse vakantie-
plaats vorig jaar zomer aan alle
afgevaardigden van de FDP. De
SPD heeft vanaf dat moment
lange tyd concessies aan de klei
ne coalitiepartner gedaan
Maar Genscher en zyn (en
Schmidts) minister van econo
mische zaken. Graf Lambsdorff.
zyn uiteindelijk te ver gegaan. Te
ver althans in de ogen van de so
ciaal-democraten en Helmut
Schmidt. Het gevolg was dat
Genscher overrompeld werd
door het initiatief van Schmidt
op 17 september om de samen
werking met de FDP op te zeg
gen. Erger was wellicht nog dat
Genscher ook zyn eigen party
voor het blok zette.
In een kleine partij, waar kwaliteit
van personen meer gewicht in de
schaal legt dan by de zogenaam
de grote volkspartijen CDU en
SPD, heeft Genscher slecht „ge
pokerd". Conclusu- de liberale
achterban van Hans Dietrich
Genscher is van een party die by
de laatste Bondsdagverkiezin
gen in oktober 1980 het trotse re
sultaat bereikte van meer dan 10
procent van alle kiezersstem
men. veranderd in een ..brand
stapel. die heel gemakkelijk in
vlammen opgaat Hans-Dietrich
Genscher heeft één troost in de
nieuwe regering onder bonds
kanselier Helmut Kohl wordt hy
wederom minister van buiten
landse zaken en vice-kanselier.
vip v n
GENEVE - Het zal moeilijk wor
den een beslissing over het sta
tioneren van kruisraketten in
Nederland te nemen voor eind
1983 als zo'n besluit mod afl
gen van de uitkomst van de ont
wapeningsbesprekingen in Ge
nève. Onwaarschynlyk is name
ly k dat het vandaag hervatte ont-
wapemngsoverleg over middel-
lange-afstandsraketten in Euro
pa voor 1984 concreet
zal opleveren. Dit maakten waar
nemers op uit aanwijzingen van
de Russische en Amerikaanse
onderhandelaars bij aankomst
op de luchthaven van Genève
Bovendien geven signalen uit
Moskou en Washington blyk van
een volledige patstelling
Op de vraag aan de Amerikaanse
onderhandelaar Paul Nitze by
zijn aankomst op de luchthaven
van Genève. hoe lang het overleg
nog kan duren, mompelde deze
wat wrevelig dat hy zich in dit
stadium liever niet aan voorspel
lingen waagt. Hy wilde slechts
kwijt dat er vorderingen zyn ge
maakt. maar hy weigerde in de
tails te gaan. Op de vraag of er
sprake is van een doorbraak, zei
hy kortaf: nee. Een duidelijk ant
woord, dat, na elf maanden over
leg. de impasse illustreert waarin
de besprekingen zyn beland
door
Willem Offenberg
i lange duur kunnen
Nitze's Russische gesprekspartner
Yuli Kvitsinsky drong er dins
dag by de Amerikanen op ,.,m
„nu te handelen". Moskou deed
er gisteren nog een schepje bo
ven op door Washington ronduit
van sabotage te beschuldigen.
En reeds in maart beschuldigde
de Russische president Brezjn-
jev de Amerikanen ervan in Ge
nève de onderhandelingen te
vertragen. Moskou windt er dus
geen doekjes om: de zaak zit
muurvast.
Hoe ziet de patstelling eruit by het
zgn INF-overleg over middellan
ge-afstandsraketten in Europa1
Washington houdt het hij dt
'nul-optie'; door Nitze nu de
„nul-nul-oplossing" genoemd
Dit voorstel komt neer op een
ruil: de NAVO zal een plan om
572 Pershing-II- en Kruisraket
ten in West-Europa te statione
ren opdoeken, als de Russen hun
beslaande arsenaal van SS-20-ra
ketten in Oost-Europa ontmante
len.
Moskou vindt dat er dan sprake
zou zyn van eenzydige Russi
sche ontwapening, omdat het
NAVO-plan nog in de produktie-
fase verkeert, terwyl de honder
den SS-20's al opgesteld staan
Moskou wil het bestaande arse
naai bevriezen en aan weerszij
den met hoogstens twee derde
verminderen, maar, zo reageert
Reagan. Europa is niet gebaat by
de ontmanteling van de verou
derde Russische SS-4- en SS-5-
raketlen Nee. het gaat om de
moderne SS-20's.
Dan het START-overleg in Geneve
I V' gl he wapens Dit is
nog niet aan een patstelling toe
Sinds 30 juni hebben btidl dk k
gaties de gesprekken benut om
hun standpunten uiteen te zet
ten Als de gesprekken na het zo
merreces op 6 oktober worden
hervat, kan voor het eerst de
werkelijke onderhandelingsfase
beginnen
De Amerikaanse delegatieleider
Edward Rowny heeft al laten
doorschemeren dat resultaat bij
dit overleg waarschynlyker lijkt,
omdat het tempo tot dusver ho
ger ligt dan hy had verwacht
Moskou heeft tijdens het START
overleg een plafond voorgesteld
van 1800 raketten en bommen
werpers elk Dit zou een be per
king betekenen met ongeveer
Mn ICWlrt voor het bestaande
Russische arsenaal en 10 procent
van de Amerikaanse wapens
Hoewel dit plan niet zover gaat
als het voorstel van president
Reagan om de bewapening te be
perken tot een maximum van
850 raketten elk, heeft Moskou
dat tenminste niet onmiddellyk
veroordeeld, zoals by de nul op
tie. Dit is voor sommige defen
siespecialisten aanleiding tot
enig voorzichtig optimisme
Dat kan niet worden gezegd van
het overleg over conventionele
wapens MBFR, dat een dezer da
gen in Wenen zal worden hervat
Deze gesprekken slepen al acht
jaar voort zonder concreet resul
laat Conclusie afgaand op de
signalen uit Moskou en Washing
ton lykt vóór 1984 een ontwap»
ningsovcrccnkomst tussen de
Russen en de Amerikanen wei
nig waarschijnlijk, of het nu het
overleg betreft in Genève of dat
in Wenen
