c
Memorial
rondom en
in de
mens
de woestenij
2
Jan Wolkers
weigert de
Huygensprijs
,F_
Podiumblik
J
11
Lustrum-concert van Leidse Cantorij
11
D
Vu
yS cheep vaart
t^SDAG 28 SEPTEMBER 1982
Kunst
LEIDEN Het Leids theaterle-
p- ven heeft deze week slechts
I één voorstelling te bieden.
I Deze voorstelling wordt van
avond gegeven in het LAK-
theater. Daar treedt de Engel
se groep Babel op met "Memo
rial", een stuk over de zinloos
heid van oorlog. De groep is
naar Leiden gehaald door de
stichting Tóch Theater. Op
deze pagina een beschouwing
over deze Engelse voorstel
ling.
Omlcr redactie
P.C. Rosier
LEIDEN - Nog vóór de feitelijke opening van het
LAK-theaterseizoen heeft vanavond in dit theater
een voorstelling plaats van de Engelse groep Babel.
Het gezelschap is naar Leiden gehaald door de
stichting Tóch Theater. Naast deze voorstelling
geeft Babel morgen een workshop, die voor ieder
een toegankelijk is, al is er een bepaald maximum
gesteld aan het aantal deelnemers.
[Babel, bestaande uit vier perso
nen, is in september 1981 op
gericht; de naam duidt op het
verlies aan alle directe com
municatie tussen mensen en
culturen. Als uitvloeisel van
dat verlies kan men ook de
vervaging van het verant
woordelijkheidsgevoel zien,
zoals dat in "Memorial" ge
toond wordt. "In de meeste
Engelse steden", aldus Ba
bel, "staan gedenktekens
(memorials) ter herinnering
aan successen en heldenda
den uit de diverse oorlogen.
De voorstelling van vanavond
wil niet herinneren aan vroe
gere oorlogen, maar aan de
onmenselijkheid en misda
den van oorlogen in het alge
meen, en waarschuwen voor
I toekomstige oorlogen". Ba-
bel noemt zijn produktie een
i politiek stuk, maar in dit ver-
i band is dat een gevaarlijke
j term. "Political" in het En-
i gels heeft toch een andere be-
i tekenis dan het Nederlandse
"politiek"; beter is het de
term te vertalen met "betrek
king hebbend op menselijk
handelen, op mensen in hun
relaties tot elkaar".
Ook heeft de voorstelling niet
de vorm die men doorgaans
met de term "politiek thea
ter" verbindt. Babel heeft het
stuk geen éénduidige strek
king gegeven die er keihard
ingeramd wordt bij de toe
schouwer. De groep hecht ze
ker aan een esthetische waar
de van de voorstelling. Hoe
wel de spelers tijdens het
spelen contact zoeken met de
toeschouwers om hen erbij te
betrekken, bepaalt het pu
bhek zelf in hoeverre het zich
aangesproken wil voelen
door het stuk.
Bij het maken van de voorstel
ling heeft Babel gebruik ge
maakt van o.a. werken van
T.S. Eliot, teksten van Duitse
expressionisten, Engels en
Japans oorlogspoeziè- en
proza.
Hieruit ontstonden 15 scènes.
LEIDEN - In de serie orgel
concerten in de Hooglandse
Kerk heeft a.s. vrijdagavond
een concert plaats waaraan
zowel de Leidse Cantorij als
de organist Rijk Jansen mee
werken. De cantorij staat on
der leiding van Joop Brons,
organist van de Hooglandse
Kerk.
Het koor, dat met dit concert in
feite zijn vierde lustrum viert,
brengt een Anglicaans pro
gramma ten gehore met de
len uit de Mass in B flat van
Stanford, Engelse psalmen
en anthems van Sumsion en
Howells.
Rijk Jansen begeleidt het koor
op het historische orgel. Ver
meldenswaard hierbij is dat
dit instrument precies 400
jaar geleden voor de eerste
keer moest worden gerestau
reerd en wel als gevolg van
de schade, veroorzaakt door
beeldenstormers.
Rijk Jansen speelt beurtelings
met de cantorij composities
van Purcell, Arauxo, Bach en
Pachelbell.
De Engelse groep Babel met "Memorial".
die tijdens open repetities
aan het publiek werden ge
toond, waarna enkele scènes
veranderd of geschrapt wer
den, en andere toegevoegd.
Door deze manier van
werken is het ook mogelijk
geweest actuele gebeurtenis
sen zoals de Falklandoorlog
en de moorden in Beiroet in
de voorstelling op te nemen.
Babel werkt volgens de metho
de van de Pool Jerzy Gro-
towski, die in zijn Theaterla
boratorium te Wroclaw on
derzoek doet naar het "thea
ter". Deze methode, die wel
"het arme theater" wordt ge
noemd, houdt in dat alle
theater door de acteur voort
gebracht wordt. Dus géén
speciale belichting, slechts
minimale decors, géén make
up, maskers, kostuums of an
dere hulpmiddelen. Het li
chaam van de akteur is zijn
belangrijkste uitdrukkings
middel, de tekst staat minder
centraal. Ook legt Grotowski
de nadruk op het mytische en
rituele handelen van mensen,
zoals bijv. de vast volgorde
waarin men altijd de deur op
slot doet, planten water geeft,
tanden poetst voor het naar
bed gaan. Dit is een heel an
dere benadering van toneel
spelen dan de bij ons inge
burgerde methode Stanis-
lavski, waarbij de acteur zich
in het personage in leeft, en
er een psychologische achter
grond bij denkt.
Zij die kennis willen maken
met de Grotowski manier
van acteren, kunnen niet al
leen de voorstelling bijwo
nen, maar ook deelnemen
aan een workshop op woens
dag. Voor inlichtingen en op
gave kan men bellen naar het
LAK tussen 3 en 5 uur (tel
124890).
JACQUELINE MAHIEU.
'Ik voel me geschoffeerd1
DEN BURG/DEN HAAG
(GPD) - De schrijver Jan
Wolkers weigert de Con-
stantijn Huygensprijs, die
hem gisteren is toegekend
voor zijn gehele letterkun
dige werk.
Deze prijs, waaraan een be
drag van 9000 gulden is
verbonden, is hem toege
kend door de Jan Cam-
pertstichting in Den Haag.
„Ik kan die prijs niet accepteren",
zegt Wolkers. „Als je bedenkt dat
ik twintig jaar lang bijna elk jaar
een meesterwerk heb geschre
ven, dan denk je bij jezelf: ben ik
tot dit niveau afgezakt? Dat ze
mij prijsjes gaan geven? Ze heb
ben mij een gelukstelegram ge
stuurd. Het had beter een rouw-
telegram kunnen zijn. Er stond
'stop' achter. Ja dat roep ik ook:
stop, stop! Begrijp me goed, het'
is niet dat ik die 9000 gulden te
min vind. Als het twee ton was
geweest, had ik ook geweigerd".
Volgens de schrijver zijn in de laat
ste twintig jaar letterkundige
prijzen toegekend aan
„knoeiers". Wolkers noemt de
Nederlandse „pnj zentoestand
corrupt".
Over het toekennen van de Huy
gensprijs aan Wolkers zei de
schrijver in het NOS-journaal:
„Ik denk, wat is er gebeurd? Ben
ik ineens slecht gaan schrijven?
Heb ik ontucht gepleegd met een
van de mannelijke of vrouwelij
ke juryleden? Heb ik geld aan ze
overgemaakt?"
„Het is niet de verbitterde schrij
ver voor wie de prijs te laat komt.
Allerminst, ik voel me gewoon
geschoffeerd in mijn prettige, da
gelijkse leven waarin ik werk.
Komt ineens zo iets wat een
hoop onrust veroorzaakt".
Jan Wolkers.
De meest bekende boeken van
Wolkers zijn: Serpentina's petti
coat, Kort Amerikaans. Een roos
van vlees. De hond met de blau
we tong, Horrible tango, Terug
naar Oegstgeest, Turks fruit. De
walgvogel. De kus en De doods
hoofdvlinder.
Pauzeconcert in
Hooglandse Kerk
LEIDEN Dick Koomans is mor
genmiddag aan de beurt om in
het kader van de serie pauzecon
certen in de Hooglandse Kerk
het orgel te bes pc ten.
De organist, die studeerde bij Si
mon C. Jansen, Klaas Bolt en
Jacques van Oortmerssen, heeft
eindexamen gedaan aan het
Sweehnck-conservatonum.
De orgelbespeling begint om half
één en eindigt drie kwartier later.
Bioscopen
|DEN
XOR, tel. 071-121239. "De kanon-
1 van Navarone" 12 jaar. Dag: 14.30
ir~"20.00 uur.
io I, tel. 071-124130. 'The Soldier",
aar. Dag: 14.30, 19.00 en 21.15 uur.
14.30, 16.45, 19.00 en 21.15 uur.
)0 II, tel. 071-124130. "The Wall" a.l.
14.30, 19.00 en 21.15 uur. Zo: 14.30,
^■5, 19.00 en 21.15 uur.
aq 10 III, tel. 071-124130. "Schwester"
aar. Dag: 19.00 en 21.15 uur. Do, vr,
en di ook: 14.30 uur.
ld/ dermatinee: "Lekker lui genieten"
_Za, zo en wo; 14.30 uur; zo ook: 16.45
^OIV, tel. 124130. "Veel liefs uit Mos-
12 jaar. Dag: 14.30, 19.00 en 19.15
Zo: 14.30, 16.45, 19.00 en 21.15 uur.
JDIO, tel. 071-133210. "Porky's pi-
ite pretpark" 16 jaar. Dag: 14.30,
10 en 21.15 uur. Zo: 14.30,16.45,19.00
81.15 uur.
ANON, tel. 071-123875. "Caligila en
isalina" 16 jaar. Dag: 14.30, 19.00 en
5 uur. Zo: 14.15,16.30,19.00 en 21.15
IC, tel. 071-125414. "Porno-weekend
.msterdam" 18 jaar. Dag: 14.30,19.00
11.15 uur.
htvoorstelling: "De slipjes klappen
3e school" 18 jaar. Za: 23.30 uur.
VOORSCHOTEN
GREENWAYTHEATER, tel.
01717-4354. "An eye for an eye", 16 jaar.
Vr 19.30 uur; za. 15.45 en 19.30 uur; zo
15.45 en 18.15 uur.
EUROCINEMA II, tel. 01720
Porky's pikante pretpark" 16 jaar. Dag:
13.30,18.45 en 21.15 uur. Zo. 13.30,16.00.
18.30 en 21.00 uur.
Nachtvoorstelling: "Sex op recept", 18
jaar. Za: 24.00 uur.
"Death hunt", 16 jaar. Do 20.30 uur; vr EUROCINEMA III, tel. 01720-:
en za 21.00 uur; wo. 20.30 uur. "The sound of music" a.l. Dag: 20.00
"De nachten van Cabiria" 16 jaar. Za, uur. Za, zo en wo ook 13.30 uur.
21.00 uur; ma 20.30 uur; di 13.30 en 20.30
Kindervoorstelling: "The Aristocats"
a.l. Za en zo 14.00 uur.
Kindervoorstelling: "De avonturen van
hammetje" a.l. wo 15.00 uur.
EUROCINEMA IV, tel. 01720-20800.
"The Border" 16 jaar. Dag: 13.30, 18.45
en 21.15 uur. Za en wo: 18.45 en 21.15
uur. Zo: 16.15, 18.45 en 21.15 uur.
ALPHEN AAN DEN RIJN
EUROCINEMA I, tel. 01720-20800. "I
the Jury" 16 jaar. Dag: 13.30, 18.45 en
21.15 uur. Zo: 13.45,16.15,18.45 en 21.15 Kindervoorstelling: ine Aristocats
uur a.l. Za, zo en wo: 13.45 uur.
Nachtvoorstelling: "I the Jury" 16 jaar. Nachtyoorstelling: The Border
Za: 24.00 uur. Jaar- Za- 24 00 uur-
f kheepvaartinformatie over
de grote en kleine vaart
kunt u van maandag tot en
J met vrijdag telefonisch ver-
f krijgen via nummer
18 071-144941, toestel 218. Bel-
len tussen 9 en 12 uur.
Exposities
Scarabee - Pieterskerkchoorsteeg 23, t
m 1/10, fototentoonstelling van Margo
De Lakenhal: 'Under the arches', tien
kunstenaars uit Oxford, di. t/m za. 10-17
u; zo. en feestdagen 13-17 u., t/m 24 okt.
Galerie Denise Stephan: Beelden Frank
Letterie, etsen en tekeningen Dick Stol
wijk, vr., za. en zo. 1.30-5.30 u, t/m 10 okt.
Kunstcentrum Lange Voort - Lange
Voortplein 1, Oegstgeest, tot 24/10, ten
toonstelling van werk van recent afge
studeerden van de Koninklijke Acade
mie van Beeldende Kunsten, di t/m vr
van 13.30-17.30 uur, vr van 19-21 uur en
za van 12-17 uur.
LAK-foyer, Levendaal 150iii, t/m 29/10,
Wim Lamboo, politieke foto-collages,
politieke, performance; Academiege
bouw, Rapenburg 73, abstracte schilde
rijen, ma. t/m vr. 10-17 uur.
Ars Studio - Pieterskerkgracht 9, t/m 6/
10, Hans Klani, docent bij Ars, di., wo.,
do., 9.30 - 12 uur; ma. t/m do. 19 - 21.30
Rijksmuseum van Oudheden - Rapen
burg, t/m 3/10, Beelden van Behnasa,
Egyptische kunst uit de Romeinse Kei
zertijd, ma t/m za 10-17 uur, 13-17 uur.
Rijksmuseum voor Volkenkunde -
Steenstraat 1, t/m 3/10, 'Indianen van
Mexico, Azteken in t verleden, Nahua's
van heden', ma t/m za van 10-17 uur,
zon- en feestdagen van 13-17 uur.
Ziekenhuizen
gngevallendienst
lekenhuizen Leiden
igevallendienst elke dag Academisch
jkenhuis behalve van dinsdag 13.00
r tot woensdag 13.00 uur (Diacones-
ïhuis) en van vrijdag 13.00 uur tot za-
dag 13.00 uur (Elisabeth-ziekenhuis).
^ezoekuren
lekenhuizen
aconessenhuis - doorlopende be-
^ktijd van 16.00 uur tot 20.00 uur; met
lzondering van:
pe kinder- en jongerenafdeling: dage
van 14.00 uur tot 19.00 qur.
afdeling intensieve zorg: uitslui-
na overleg met het hoofd van de
lortmedisch Advies Centrum:
essurespreekuur: Elisabethzieken-
us Leiderdorp, 's maandags van 19.30-
Bezoekuren St. Eiisabeth-Ziekenhuis:
Volwassenen: dagelijks van 14.00-14.45
en van 18.30-19.30 uur. Klasse afd: dage
lijks van 11.15-12.00 uur, van 14.00-14.45
uur en van 18.30-19.30 uur.
Kraamafdeling: dagelijks van 11.15-
12.00 uur (alleen voor echtgenoot) en
van 15.00-16.00 uur en van 18.30-19.30
uur.
Kinderafdeling: dagelijks van 15.00-
18.30 uur.
Afdeling C.C.U. (hartbewaking) dage
lijks van 14.00-14.30 uur en van 19.00-
19.30 uur.
Intensieve verpleging: dagelijks van
14.00-14.30 uur en van 19.00-19.30 uur.
Academisch ziekenhuis
rel. 269111
/oor alle patiënten (behalve kinderen)
zijn de bezoekuren als volgt:
Elke dag: 14.15-15.00 uur en 18.30-19.30
Avondbezoekuur afdeling Verloskunde
18.00-19.00 uur.
Praematurenafdeling dagelijks van
14.30-14.45 uur en van 18.30-18.45 uur.
Bezoek aan ernstige patiënten
Bezoektijden Kinderkliniek:
Dagelijks 15.00-15.45 uur en 18.30-19.00
uur.
Bezoektijden kinderafdelingen:
Elke dag: 14.15-15.00 uur en 18.30-19.00
uur. (Alleen voor ouders van kinderen
kart er een afwijkende tijd afgesproken
worden met de hoofdverpleegkundige).
Alphen aan den Rijn
Rijnoord:
Bezoektijden 's middags 14.30-15.15
uur, 's avonds 18.30-19.30 uur. Extra be
zoek voor de hartbewaking. 's ochtends
11.00-11.30 uur. Extra bezoek voor va
ders op de kraamafdeling: 's avonds
19.30-20.30 uur. Kinderafdeling 's mid
dags 14.30-15.30 uur, 's middags alleen
voor ouders 14.30-18.30 uur.
Geluidshinder
Schiphol
Klachten over geluidshinder van vlieg
verkeer van en naar Schiphol kunnen
dag en nacht worden gemeld bij het in
formatiecentrum Geluidshinder Schip
hol (tel: 020-175000).
Z Te gebruiken noofc rn'n
naom raluit ivatdafc
ook is
CDCZCH
01=35=
0
Beste Jommeke. hier volgt
de opdracht van Jan Haring,
kapitein en zeebonk. Vaar
naar IJsland Zoals vroeger,
en nu nog, vele vissers van
onze kusten heenvaren om
V. haring te vangen
Maar ik stuur u
niet om haring.
Nee! Wel om
iets heel anders
te gaan halen
Op een verlaten
Stuk kust van dit
woeste eiland,
waaromheen dikwijls
de hevigste stormen
razen en blazen, y.
CUACAMOLE
Guacamolc u ren Urne
U)k pikante Zuidamen
treffelijk past bp by
voorbeeld garnalen
Schil twee rype avoca
do'*, halveer ze. neem
de pit erwt en druk het
vruchtvlee» met een
vork A)n of druk het
door een zeef (geen me-
talen reef) Meng er oiv
middellyk 1 eetlepel ci
troenaap door. 3 theel
grote tomaten uit, atrooi
met gepelde garnalen
Schep hierop een beetje
van de guaramolr, vul
verder met garnalen rn
achep nog een lepel
aaua er bovenop U
krygt een prachtige
kleurencombinatie van
roze garnalengroene
aaua en felrode tomaat
Zet de tomaten een half
uur in de koelkaat Geef
er ver» geroosterd brood
en boter by
WINA BORN
c(0udc1 lieuius
28 september 1982
Honderd jaar geleden stond in
de krant:
Zekeren Robinet te Parijs,
een goedhartig man, wien ech
ter de revolutionaire Iheorien
het hoofd op hol hadden ge
bracht, is door eenige buren de
zer dagen eene kool gestoofd.
Zij haalden hem zonder moeite
over om eene Maatschappij te
stichten, de "Trocaderosche
Redding-Maatschappij voor
brand" Men belegde eene ver
gadering in eene gymnastiek
zaal, waar ook eene kleine
brandspuit bij wijze van deco
ratie gereed stond. De heer Ro
binet, tot voorzitter benoemd,
deed een gymnastickgordel aan
en hield met levendige gebaren
en eene stentorstem eene vurige
redevoering. Men applaud is-
serde en de redenaar ging
voort. Maar te midden van zij
ne fraaiste volzinnen sloop een
der aanwezigen achter hem.
haakte een touw aan zijn gor
del. en een oogenblik later
zweefde Robinet, aan een katrol
opgeheschen, bot»en de vergade
ring, thans schreeuwende, niet
van revolutionair enthousias
me, maar van woede. Onder het
daverend gelacht der aanwezi-
gen werd daarop de brand
spuit in werking gebracht en de
ongelukkige Robinet doornat
gespoten. Toen men hem einde
lijk neerliet, ging de onverzoen
lijke "anarchist" zijn nood kla
gen bij den commissaris van
politie zijner wijk.
Vijftig jaar geleden:
-Bij een proefrit met een auto,
die door een schroef wordt
voortbewogen, heeft zich te Boe
dapest een ernstig ongeval
voorgedaan door breuk van het
chassis. Een ingenieur en een
monteur werden gedood, een
tweede monteur werd zwaar
gewond. Bij vorige ritten heejt
deze auto, die "Zeppelin-auto"
wordt genoemd, een snelheid
van 500 K M. per uur bereikt
Uit Griekenland wordt ge
meld. dat het schiereiland Chal-
cidice, ten Zuidoosten van Salo-
nikt, door een zware aardbe
ving is geteisterd. Vooral de
Oostkust heeft te lijden gehad:
daar zijn vijftien dorpen totaal
verwoest De bewoners werden
in hun slaap verrast, waardoor
ISO personen werden gedood
Onder de puinhoopen lagen tal
van zieltogende mensehen Er is
op groote schaal geneeskundige
hulp onderweg naar de getrof
fen streken.
