c
c
Imponerende 'Ghost Dances'
FNV: afblijven
van Proloog en
Nieuwe Komedie
Scapino Ballet was
wat minder op dreef
"Drie Ideinere symfonie-orkesten in de Randstad"
3
3
Scheepvaart
J
VRIJDAG 24 SEPTEMBER 1982
Bij het Nederlands Danstheater
Kunst
SCHEVENINGEN - Christopher
Bruce toont met zijn choreogra
fie "Ghost Dances" aan hoe met
in wezen eenvoudige middelen
een indrukwekkende voorstel
ling kan worden gemaakt.
)it aan het onderdrukte volk van
Zuid-Amerika opgedragen ballet
beleefde gisteravond bij het Ne
derlands Dans Theater zijn eer
ste uitvoering in het Circusthea
ter in Scheveningen.
'De Engelse choreograaf is er in ge
slaagd zijn betrokkenheid bij de
Zuid-Amerikanen met even sim
pele als rake middelen in een
dans uit te drukken. Juist door
de sobere symbolische weergave
van de knechting van een volk is
het een ballet geworden van alle
tijden en van alle mensen die lij
den onder de willekeur van
machtigen.
Bruce heeft zijn choreografie bo
ven het individuele geval uitge
tild door de onderdrukkers te la
ten spelen door drie "Ghost Dan
cers", gespierde dansers met
angstaanjagend geschminkte do
denmaskers met glinsterende
ogen en zwart sliertig haar. Ze
presenteren zich met krachtige,
doelbewuste bewegingen. Dan
komen de mensen op het toneel.
Gehuld in kleurige lappen en af
gedragen pakken geven ze zich
zorgeloos over aan een vrolijke
dans. Maar de dood is aanwezig
gebleven en grijpt onverbidde
lijk in op het hoogtepunt van de
vreugde.
De mensen worden weggerukt,
sterven niet van ouderdom, maar
in de bloei van hun leven. Zo zal
het blijven gaan. Telkens weer
krabbelen de mensen overeind,
bloeien vriendschap en liefde op
en telkens weer maait de dood al
les plat. Wanhoop en verdriet
Fragment uit 'Ghost Dances'
klinken in de dansen door, maar
ook veerkracht om steeds weer
opnieuw te beginnen.
Met als in "Village Songs", een eer
dere choreografie van Bruce
voor het NDT, is ook in "Ghost
Dances" verwantschap met het
volksdansen te herkennen. De
naïviteit, de aardsheid en de een
voud van de volksdans zijn ge
bleven, maar de ingesleten patro
nen heeft Bruce vervangen door
zijn eigen lichaamstaal, die nieu
we zeggingskracht aan de bewe
gingen geeft. Hij slaagt erin elke
danser een eigen gezicht te ge-
Het is geen "volk" of "boeren" wat
op het podium staat, maar indivi
dueel met een karakter, een
verleden en met hoop voor de
toekomst. Juist daaraan ontleent
"Ghost Dances" zijn kracht. Ge
slagen maar ongebroken verla
ten de mensen op het einde het
toneel en de dood heeft het nakij
ken.
De dansers van het NDT brachten
"Ghost Dances" met een overga
ve en inzet die niets te wensen
overliet. Het Engelse Mercury-
ensemble speelde de Zuid-Ame
rikaanse volksmuziek die. dan
weer opzwepend, dan weer ijl en
droef, veel bijdroeg tot de sfeer
van de voorstelling. Het dekor
van Christopher Bruce legde de
nadruk op het helaas tijdloze the
ma van zijn ballet.
ARIEJAN KORTEWEG
UTRECHT (ANP) - De FNV
heeft in een boze brief de
Tweede Kamer gisteren te
verstaan gegeven dat de to
neelgezelschappen Proloog en
de Nieuwe Komedie niet mo
gen worden opgeheven.
Minister De Boer van CRM wil
de subsidie aan beide gezel
schappen stoppen, waardoor
70 man op straat komen te
staan.
De FNV is vooral zo boos, om
dat Proloog en de Nieuwe Ko
medie voorstellingen geven
die juist vakbondsleden erg
aanspreken. Ze brengen geën
gageerd toneel en proberen
een ze groot mogelijk publiek
daarmee te bereiken. Meer
dan 70 procent van het pu
bliek behoort tot de laagste
inkomensgroepen".
Al eerder heeft de FNV kritiek
geuit op de bezuingingen in
de kunstsector. Het gevolg
van die bezuinigingen is dat
kunst en cultuur niet meer
toegankelijk zijn voor brede
lagen van de samenleving.
Moment uit 'Septet Extra'
LEIDEN - Een aardig aantal ge
zinnen heeft gisteravond na zeer
vele blokjes om rijden en on
danks de constante chaos die
Leidse binnenstad heet de op het
ogenblik bijna geheel geisoleerd
in de woestenij gelegen schouw
burg kunnen bereiken.
Gelukkig voor het Scapino Ballet,
dat in het theater aan de nu ook
alweer geruime tijd opengebro
ken Oude Vest een voorstelling
gaf en waarvan de bus op de Ou
de Singel volledig klem kwam te
staan. De dansers kwamen niet
temin laat op de avond toch nog
wel thuis.
Maar goed, Scapino na lange tijd
dus weer een keer op een Leids
podium. Virtuoos vuurwerk
werd er op deze avond, die een
'klassiek' karakter droeg, niet af
geleverd. Maar dat mag men niet
in de eerste plaats verlangen van
een gezelschap, dat zich voorna
melijk ten doel stelt bij kinderen
DEN HAAG (ANP) - Het Ge
westelijk Orkest voor Zuid-Hol
land heeft een plan voor de
Randstad opgesteld dat voor
ziet in drie regionale symfonie
orkesten naast het Concertge
bouworkest, het Residentie-or
kest en het Rotterdams Philhar-
monisch Orkest. Twee ervan
kunnen in de Amsterdamse, het
derde kan in de Haagse regio
worden gevestigd.
Het Gewestelijk orkest heeft dit
plan gisteren, als constructieve
bijdrage aan het orkestenbestel,
aangeboden aan minister De
Boer van CRM. Deze liet woens
dag weten het voornemen van
zijn voorganger Van der Louw
te hebben overgenomen om
geen rijksgelden meer te be
stemmen voor het Zuidholland
se orkest.
De drie regionale orkesten komen
in de plaats van alle randstede
lijke orkesten behalve die van
de drie grote steden. De twee in
de Amsterdamse regio begelei
den de opera en het Nationale
Ballet en verzorgen het symfo
nisch repertoire in de provincie
Noord-Holland buiten Amster
dam. Het Haagse regio-orkest
begeleidt het Nederlands Dans
Theater en voert de provinciale
steunfunctie uit van het Ge
westelijk Orkest: koorbegelei
dingen en educatieve projecten
als schoolconcerten.
Als de fusie van verscheidene
orkesten tot de genoemde drie
gelijktijdig tot stand komt, kan
dit gepaard gaan met open
proefspel voor de musici. Dit
garandeert beter de technische
en artistieke kwaliteit van de
nieuwe orkesten, dan de plan
nen van de minister.
Voor het balletgezelschap in Den
Haag en zijn choreografen heeft
het belangrijke voordelen als
het Haagse regio-orkest de be
geleiding van de uitvoeringen
als een van zijn hoofdtaken
heeft.
Het bestuur van het Gewestelijk
Orkest voor Zuid-Holland gaat
ook in op het argument, dat be
sloten is de rijkssubsidie stop te
zetten op advies van de Raad
voor de Kunst. Deze had gezegd,
dat het orkest mede op kwalita
tieve gronden moet verdwijnen.
Het bestuur informeerde bij de
raad hoe hij aan dit oordeel is
gekomen. Uit het antwoord
leidt het bestuur thans af, dat
de Raad voor de Kunst zich over
het Gewestelijk Orkest een oor
deel aanmatigt, zonder het zelf
ooit te hebben gehoord.
belangstelling te wekken voor de
danskunst. De poging om met
het programma, waarop o.m. het
door Armando Navarro gecho
reografeerde ballet Humoresque
op muziek van Dvorak en het
wat meer verhalende ballet Pul-
cinella op muziek van Strawins-
ky prijkten, ook de aandacht van
de ouderen gevangen te houden
was echter niet zo heel erg suc
cesvol. De visuele grapjes, waar
mee die poging werd gedaan,
kwamen eerlijk gezegd nogal ge
forceerd over. Te geforceerd ei
genlijk om bij een volwassen pu
bliek een golf van hilariteit te
veroorzaken. Bij de kinderen vie
len de grappen en grollen van
Pulcinella, de hoofdpersoon in
dit ballet vol hoofse gebaren,
kuise kusjes en steelse blikken,
waarin bovendien tot schrik van
sommigen met een zwarte
doodskist werd gesjouwd, nog
het meest in de smaak.
Humoresque van Navarro was een
aardig werkstuk dank zij de wit
te aankleding en de leuke lichtef
fecten, maar een choreografisch
hoogtepunt was het niet. Boven
dien bestond de indruk tot het
niet zo bijster geinspireerd werd
gedanst. Veel minder plichtma
tig werd het werkelijk oergeesti-
ge door de onvolprezen choreo
graaf Hans van Manen gemaakte
Septet Extra tot uitvoering ge
bracht. Een van veel humor
doortrokken luchtig ballet, dat al
eerder in deze kolommen is be
sproken maar steeds opnieuw
blijft verrassen en amuseren. Wa
re meesterschap verloochent
zich niet, zo bleek alweer. De vyf
dansers en vijf danseressen die
dit uiterst speelse werk op de
planken zetten verdienden het
gulle slotapplaus ten volle.
PIETER C. ROSIER
Verrassing op
concert van
Strijkkwartet
VOORSCHOTEN - Het program
ma dat het Residentie Strijk
kwartet bestaande uit Alexandru
Lascae en Lex Veelo (viool).
Andrew Sparrow (altviool) en
Agnes Jas (cello), gisteravond op
het zevende concert van de
Kunstkring Duivenvoorde pre
senteerde. bevatte naast het
Strijkkwartet in D gr t. op posth
van Schubert twee werken, die
voor de meeste toehoorders een
eerste kéhnismaking inhielden:
een tweedelig Kwartet van de
18e eeuwse violist/componist
Pietro Nardini en het Strijkkwar
tet in a kl.t. van Julius Ronten.
In het kwartet van Nardini dat een
aardige opmaat voor het concert
vormde, liet het Residentie
Strijkkwartet zich horen als een
sympathiek en degelijk ensem
ble van vakmensen, doorkneed
in het samenspel en alert op el-
kaar'reagerend, niet meer maar
zeker ook niet minder. Er werd
nuchter en recht voor z'n raap
gemusiceerd op het robuuste af,
zonder veel franje.
Ook in het strijkkwartet van Schu
bert viel een hecht samenspel te
beluisteren dat echter de Schu-
bertiaanse zangerigheid ontbeer
de, ook omdat primarius Lascae
zijn rol in het geheel wat al te be
scheiden omvatte. De klankver
houding was niet steeds vol
doende afgewogen wat zich in de
Marotzaal van Duivenvoorde on
middellijk wreekt. In het Menuet
van dit kwartet klonk echter op
eens het raffinement door dat
daarvoor ontbroken had.
De kennismaking met Röntgen's
strijkkwartet was een IHHHMllIg
afgezien van de duidelijk aanwe
zige invloeden van componisten
als Brahms e.a. is dit werk niet
alleen vakkundig en uitstekend
geschreven zonder inzinkingen
of zwakke plekken, het is het
aanhoren zeer waard. In dit werk
was het Residentie Strijkkwartet
duidelijk goed op dreef en
spreidde een tot dan toe weinig
aan de oppervlakte gkomen sub
tiliteit ten toon. die van muziek
meer maakt dan noten. Het In
termezzo werd een hartverover
end stukje muziek, waarna de fel
gespeelde galop-achtige Finale
een concert besloot, waarin toch
niet alle wensen vervuld werden.
MIES ALBARDA
Bioscopen
VOORSCHOTEN
GREENWAYTHEATER, tel.
01717-4354. "An eye for an eye", 16 jaar.
Vr 19.30 uur; za. 15.45 en 19.30 uur; zo
LEIDEN
LUXOR, tel. 071-121239. "De kanon
nen van Navarone" 12 jaar. Dag: 14.30
en 20.00 uur.
LIDO I, tel. 071-124130. The Soldier",
16 jaar. Dag: 14.30, 19.00 en 21.15 uur.
Zo: 14.30, 16.45, 19.00 en 21.15 uur.
LIDO H, tel. 071-124130. "The Wall" a.l.
Dag: 14.30,19.00 en 21.15 uur. Zo: 14.30,
16.45, 19.00 en 21.15 uur.
LIDO III, tel. 071-124130. "Schwester"
16 jaar. Dag: 19.00 en 21.15 uur. Do, vr,
ma en di ook: 14.30 uur.
Kindermatinee: "Lekker lui genieten"
EUROCINEMA II. tel. 01720-i
Porky's pikante pretpark" 16 jaar.
13.30,18.45 en 21.15 uur. Zo: 13.30.16.00,
ng: "Se:
jaar. Za: 24.00 u
a.l. Za, z
14.30 u
o ook: 16.45
LIDO IV, tel. 124130. "Veel liefs uit Mos
kou" 12 jaar. Dag: 14.30, 19.00 en 19.15
uur. Zo: 14.30, 16.45, 19.00 en 21.15 uur.
STUDIO, tel. 071-133210. "Porky's pi
kante pretpark" 16 jaar. Dag: 14.30,
19.00 en 21.15 uur. Zo: 14.30,16.45, 19.00
en 21.15 uur.
TRIANON, tel. 071-123875. "Caligila en
Messalina" 16 jaar. Dag: 14.30, 19.00 en
21.15 uur. Zo: 14.15, 16.30, 19.00 en 21.15
REX, tel. 071-125414. "Porno-weekend
in Amsterdam" 18 jaar. Dag: 14.30,19.00
en 21.15 uur.
Nachtvoorstelling: "De slipjes klappen
uit de school" 18 jaar. Za: 23.30 uur.
"Death hunt", 16 jaar. Do 20.30 uur; vr
en za 21.00 uur; wo. 20.30 uur.
"De nachten van Cabiria" 16 jaar. Za
21.00 uur; ma 20.30 uur; di 13.30 en 20.30
Kindervoorstelling: "The Aristocats"
a.l. Za en zo 14.00 uur.
Kindervoorstelling: "De avonturen van
hammetje" a.l. wo 15.00 uur.
ALPHEN AAN DEN RIJN
EUROCINEMA I, tel. 01720-20800. "I
the Jury" 16 jaar. Dag: 13.30, 18.45 en
21.15 uur. Zo: 13.45, 16.15,18.45 en 21.15
Nachtvoorstelling: "I the Jury" 16 jaar.
"Sex op recept", 16 jaar. Do, vr, i
di: 13.30 uur.
Nachtvoorstelling: "Airport" 16 jaar
EUROCINEMA IV, tel. 01720-
"The Border" 16 jaar. Dag: 13.30, 18.45
en 21.15 uur. Za en wo: 18.45 en 21.15
uur. Zo: 16.15, 18.45 en 21.15 uur.
Kindervoorstelling: "The Aristocats"
a.l. Za, zo en wo: 13.45 uur.
Nachtvoorstelling: "The Border" 16
jaar. Za. 24.00 uur.
Exposities
Scheepvaartinforaiatie over
de grote en kleine vaart
kunt u van maandag tot en
met vrijdag telefonisch ver
krijgen via nummer
071-144941, toestel 218. Bel
len tussen 9 en 12 uur.
Scarabee - Pieterskerkchoorsteeg 23, tl
m 1/10, fototentoonstelling van Margo
Galerie Denise Stephan: Beelden Frank
Letterie, etsen en tekeningen Dick Stol
wijk, vr., za. en zo. 1.30-5.30 u, t/m 10 okt.
Kunstcentrum Lange Voort - Lange
Voortplein 1, Oegstgeest, tot 24/10, ten
toonstelling van werk van recent afge
studeerden van de Koninklijke Acade
mie van Beeldende Kunsten, di t/m vr
van 13.30-17.30 uur, vr van 19-21 uur en
za van 12-17 uur.
LAK-foyer, Levendaal 150iii, t/m 29/10,
Wim Lamboo, politieke foto-collages,
politieke, performance; Academiege
bouw, Rapenburg 73, abstracte schilde
rijen, ma. t/m vr. 10-17 uur.
De Lakenhal: 'Under the arches', tien
kunstenaars uit Oxford, di. t/m za. 10-17
u; zo. en feestdagen 13-17 u., t/m 24 okt
Rijksmuseum van Oudheden - Rapen
burg, t/m 3/10, Beelden van Behnasa,
Egyptische kunst uit de Romeinse Kei
zertijd, ma t/m za 10-17 uur, 13-17 uur.
Rijksmuseum voor Volkenkunde -
Steenstraat 1, t/m 3/10, 'Indianen van
Mexico, Azteken in 't verleden, Nahua's
van heden', ma t/m za van 10-17 uur,
zon- en feestdagen van 13-17 uur.
Ziekenhuizen
Ongevallendienst
ziekenhuizen Leiden
Ongevallendienst elke dag Academisch
Ziekenhuis behalve van dinsdag 13.00
uur tot woensdag 13.00 uur (Diacones-
senhuis) en van vrijdag 13.00 uur tot za
terdag 13.00 uur (Elisabeth-ziekenhuis).
Bezoekuren St. Elisabeth-Ziekenhuis:
Volwassenen: dagelijks van 14.00-14.45
en van 18.30-19.30 uur. Klasse afd: dage
lijks van 11.15-12.00 uur, van 14.00-14.45
uur en van 18.30-19.30 uur.
Kraamafdeling: dagelijks van 11.15-
12.00 uur (alleen voor echtgenoot)
Bezoektijden Kinderkliniek:
Dagelijks 15.00-15.45 uur en 18.30-19.00
18.30-19.30 Bezoektijden kinderafdelingen:
Bezoekuren
ziekenhuizen
Diaconessenhuis - doorlopende be
zoektijd van 16.00 uur tot 20.00 uur; met
uitzondering van:
- de kinder- en jongerenafdeling', dage-
lijks van 14.00 uur tot 19.00 uur.
de afdeling intensieve zorg: uitslui
tend na overleg met het hoofd van de
afdeling.
Sportmedisch Advies Centrum:
Blessurespreekuur: Elisabethzieken-
huis Leiderdorp, 's maandags van 19.30-
20.30 uur.
Kinderafdeling: dagelijks van 15.00-
18.30 uur.
Afdeling C.C.U. (hartbewaking) dage
lijks van 14.00-14.30 uur en van 19.00-
19.30 uur.
Intensieve verpleging: dagelijks van
14.00-14.30 uur en van 19.00-19.30 uur.
Academisch ziekenhuis
Tel. 269111
/oor alle patiënten (behalve kinderen
zijn de bezoekuren als volgt
Elke dag: 14.15-15.00 uur en 18.30-19.30
Avondbezoekuur afdeling Verloskunde
18.00-19.00 uur.
Praematurenafdeling dagelijks van
14.30-14.45 uur en van 18.30-18.45 uur.
Bezoek aan ernstige patiënten
Elke dag: 14.15-15.00 uur en 18.30-19.00
uur. (Alleen voor ouders van kinderen
karf er een afwijkende tyd afgesproken
worden met de hoofdverpleegkundige).
Alphen aan den Rijn
Rijnoord:
Bezoektijden 's middags 14.30-15.15
uur, 's avonds 18.30-19.30 uur. Extra be
zoek voor de hartbewaking. 's ochtends
11.00-11.30 uur. Extra bezoek voor va
ders op de kraamafdeling 's avonds
19.30-20.30 uur. Kinderafdeling 's mid
dags 14.30-15.30 uur. 's middags alleen
voor ouders 14.30-18.30 uur.
Geluidshinder
Schiphol
Klachten over geluidshinder Van vlieg
verkeer van en naar Schiphol kunnen
dag en nacht worden gemeld bij het in
formatiecentrum Geluidshinder Schip
hol (tel: 020-175000)
FRED BASSET
TONGF1LET IN
RODE WIJNSAUS
Laat Iwff flinke reels
gen fileren en zet kop
pen en graten op met 3
dl water, eenderde fles
rode wyn. prei. peter
lie, wortel. plakje
troen. een half blaadje
launer. peperkorrel», de
steeltjes van 200 g grot
champignon» en weini
•out Na een half uu
trekken de bouillon n
door 50 g weke boter
Bak de champignon
hoedjes in boter gaar
Laat de tongfllets vyf
minuten trekken in de
bouillon Zorg dat deze
n*t niet borrelt, maar
wel tegen de kook aan
bluft Leg de via op een
warme schaal en rang-
achik de champignon
hoedje» er om heen
Voeg heel geietdeluk.
achepje voor schepje
het botermengsel aan
eik schepje net to lang
dat het f'heel
de saus geleideluk
Geef hierbu gekookte
krielaardappeltjes
spinazie Een ideaal ge
recht voor menacn die
wël van vis houden.
want hierbü past e
da wyn kn het gta<
WINA E
:dhidcl lieuius
24 september 1982
Honderd jaar geleden stond in
de krant:
In eenige dorpen in Finland
is onder het landvolk eene eige
naardige secte ontstaan, ivelker
voornaamste stelling de opper
heerschappij der vrouw in het
huisgezin is. De aanhangers de
zer secte leggen, als zij een hu
welijk sluiten of wel eenvoudig
met eene vrouw gaan samenwo
nen, een eed af dat zij zich vol
komen aan de vrouw onderwer
pen en wekelijks op een bepaal
den dag bij haar biechten zul
len. Naar men meldt, munt het
meerendeel dezer lieden uit
door eene matige levenswijze en
zedelijkheid. De vrouwen kie
zen uit haar midden eene heer-
scheres, die er voor moet waken
dat de mannen hun eed houden
en hen, bij overtreding, moet
straffen. Deze secte heeft eenige
overeenkomst met eene nog wei
nig bekende secte in Siberie, die
der "Purificanten", die insge
lijks de opperheerschappij der
vrouw erkent.
In Noorwegen mogen de
meisjes geen huwelijksaanzoek
aannemen txxïrdat zij geleerd
hebben brood te bakken en kou
sen te breien Een peoolp daar
van is, dat het niet noodig is ze
in die kungten tot vlijt aan te
sporen en zy bezttten dan ook
gewoonlijk daarin reeds lang
eene groote vaardigheid voor
dat zy lezen of schrijven kun-
Volgens eene opgave van de
gebroeders Rothschild te Frank
fort voor de inkomstenbelas
ting. heeft baron Willy von
Rothschild een jaarlijksch inko
men t»an 4,878,000 mark, ter
wijl zijn oudere broeder. Maier
Karl, het zyne op 4,560.000
mark heeft geschat
jaar geleden
De Poolsche dagbladen mel
den. dat een zekere Salomon
Davidowitsj, woonachtig te
Lodz, dezer dagen by een nofa-
rts werd ontboden, die hem me
dedeelde, dat hy een bedrag
van 75 mtUioen dollar geerfd
had van een neef, die te Los An
geles overleden was. Davido
witsj leefde met zijn vrouw tn
de proofs te armoede
