Een maanzaadbroodje is
er niet meer zo vaak bij'
Lucas van Leydenschool
viert 120-jarig bestaan
LEZERS SCHRIJVEN
Bakker Hendriks en de teruggang van de economie:
Op weg naar nieuwbouw
Varia
WOENSDAG 22 SEPTEMBER 198;
de Lucas van Leydenschool boden de leerlingen de oudere
de Stadsgehoor-
Ter gelegenheid van het 120-jarig bestaan
mensen in de buurt van de school bloemen aan.
Vandaag hebben de kinderen een sportdag en morgen ioordt er een grote feestavond gegeven
zaal. Alle leerlingen doen dan mee aan het toneelstuk "Van 1862 naar de toekomst".
LEIDEN - Met gepaste vreugde viert de Lucas van
Leydenschool aan de Aalmarkt deze week haar 120-
jarig bestaan. Dat het geen uitbundig feest wordt,
heeft te maken met de toekomstige nieuwbouw.
Natuurlijk wordt de bouwer, die dit bolwerk 120 jaar
geleden heeft neergezet, geëerbiedigd en met recht
kan men zich afvragen of er in deze tijd nog scholen
worden gebouwd die zo lang meegaan. Desondanks
kijkt het hoofd der school, S. van Oosten, reikhal
zend uit naar de dag dat dc gemeenteraad de plaats
voor de nieuwbouw van de Lucas van Leyden heeft
vastgesteld.
Eigenlijk zijn de leerlingen en leerkrachten het wach
ten beu. De school raakt steeds verder in verval. Als
Van Oosten deze mededeling doet heeft hij het niet
over het onderwijs. "Voor de goede kwaliteit heb
ben al die leerkrachten zich door de jaren heen inge
zet en daar zet ook het huidige team zich voor in".
Mompelend voegt het schoolhoofd er aan toe: "Het
gebouw heeft zijn waarde bewezen in de afgelopen
120 jaar".
Het ministerie van onderwijs heeft dit ook erkend en
heeft zelfs de plannen voor de nieuwbouw en de
daaraan verbonden kosten goedgekeurd. Alleen de
gemeenteraad is het nog oneens over de plek. In de
afgelopen tijd zijn er vier mogelijke plaatsen ge
noemd: Kaasmarkt, Garenmarkt, Ir. Driessenplein
en Gerestraat. Twee daarvan zijn er inmiddels weer
afgevallen; er moet nu een beslissing worden geno
men over de Kaasmarkt of de Garenmarkt. Van Oos
ten hoopt dat dat nog dit jaar zal geschieden. "Ge
loof me op mijn woord, dan staat de nieuwe binnen-
stadsschool er over een jaar".
De historie van de "Aalmarktschool" zal dan ook pas
aan bod komen als de verhuizing een feit is. Voor de
geinteresseerden vast een citaat over de wijze van
lesgeven uit de notulen van de schoolvergadering,
gehouden op dinsdag 2 juli 1918: "Lesgeven mag
niet ontaarden in het overhooren van een te voren
geleerde les, evenmin als in het zuiver doceeren,
zooals aan instellingen van voortgezet onderwijs
dikwijls gebruikelijk is. De leerlingen eener lagere
school zijn hiervoor nog niet rijp".
Abortus
De Ziekenfondsraad vergadert
morgen in Amstelveen over
de vraag of de pil uit het zie
kenfondspakket moet. De in
Leiden gevestigde organisa
tie Wij Vrouu'en Eisen is daar
fel op tegen en organiseert
daarom morgen een demon
stratie bij het gebouw van de
Ziekenfondsraad. Deelne
mers uit Leiden en omgeving
verzamelen zich om half
twaalf op het station. Voor
meer inlichtingen: 071-
140591.
Duivensport (1)
P.V. De Rijnklievers hield een
wedvlucht vanuit Moeskroen
(België). De uitslag: l.,2., 3., 7.
en 10. J Kok4. en 5. J. Zeven
hoven; 6. H. Sladek8. en 9. P
v.d. Wal.
Duivensport (2)
Ook Het Oosten vloog vanuit
Moeskroen. De uitslag: 1.. 3.,
7. en 8. L. v.d. Nieuwendijk; 2
en 9. W. v.d. Nieuwendijk; 4.
en 10. G. Hendrikse; 5. T. van
As zn; 6. P. Juffermans.
Duivensport (3)
De Blauwkras vloog vanuit St.
Ghislain. De uitslag: 1..3. em
9. P. Landensbergen2. en 7.
P. Gijsman; 4. G. v.d. Blom; 5.
J. Rozier6. J. Beekman; 8. F.
v.d. Wetering; 10. H. Koome.
Duivensport (4)
P.V. Leiderdorp vloog haar
laatste wedvlucht van dit sei
zoen eveneens vanuit St.
Ghislain. De uitslag: 1. en 10.
J. van Alphen; 2.. 3. en 9
comb. B «n G.. 4.. 6 en 7. P.
Sloos5 ran Laar8. F.
van Heusden.
Lesbisch
De Lesbiese Vrouwen Leiden
(LVL) begint morgen weer
met een nieuwe gespreks
groep voor vrouwen die wil
len praten over hun lesbische
gevoelens. Inlichtingen en op
gave bij Wil van der Plas, te
lefoon 134018 of Annette van
't Sant, telefoon 124062.
Duivensport (5)
N. de Groot en zn. waren opper
machtig bij de wedvlucht van
de LPC vanuit Moeskroen.
Zij veroverden de plaatsen
van 1 tot en met 10. Een kra
nige prestatie!
Duivensport (6)
De Vriendenclub had in haar
wedvlucht 614 duiven in con
cours. De uitslag: 1. en 3. A.
Noestje; 2. W. Vijlbrief4. en
9. L. Koopman; 5. en 10. C.
Gijsman; 6. N. Noordervliet;
7. en 8. T. Houweling.
Duivensport (7)
De Reisduif vloog ook vanuit
Moeskroen. De uitslag: 1. W.
v.d. Hoogt; 2. Penseellv. Iter-
son; 3 ,4. en 5. W. Kop; 6 en 7.
A. Noordenneer; 8. en 9. S.
v.d. Hoven; 10. J. Colsen.
Hengelsport (1)
Zuid-West had op zijn vierde
wedstrijd in de Ringvaart
een matige vangst.
De uitslag: 1. A. Ruis 32 stuks-
5030 gram; 2. C. Schouten 27-
4980; 3. J. Boeff 16-4050; 4 H.
v.d. Laan 23-2680, 5. H. Moe
iten 13-2500; 6. I Mazurel 15-
2210; 7. W. Moeiten 36-2110; 8.
R. Bezemer 32-1870; 9. C. Cor
net 26-1590; 10. P. Harteveld
9-1530.
Hengelsport (2)
DVV viste in de Ringvaart. De
uitslag: 1. L. Waltman 32-
4550; 2. A. Laterveer 27-4100;
3. W Smit 27-3625; 4 P Blok
20-2775 5. H. Laterveer 20-
2450; 6. K Latenteer 8-925; 7.
J. TAmie 8-6758. P. Levering
5-575 9. N. v.d. Kaaij 6-500;
10. P. Wondergem 6-450.
Hengelsport (3)
DVS had naar eigen zeggen een
slechte vangst in de Ring
vaart. De uitslag: 1. J. van
Rijn 20-29002. J Moeiten 20-
2175; 3. F. Hoppenbrouwer
14-2175; 4. C. Hoppenbrouwer
14-1975; 5. J. Helverstein 19-
1775; 6. H. van Loon 15-1500
7. H. Slachwein 18-1450; 9. C.
Sinteur 10-137510. J. de Os
9-1250.
Bazar
De stichting paardrijden voor
gehandicapten organiseert
zondag van 's morgens tien
tot 's middags vier uur in
haar manege aan de Wasse-
naarseweg een bazar en fan
cy-fair. Opbrengsten zijn be
stemd voor ruiterkampen
voor gehandicapten in het
volgend jaar. Spullen voor de
fancy-fair zijn zeer welkom
in het pand aan de Wasse-
naarseweg 25.
Geslaagd
LEIDEN - Voor de Kader- en On
dernemersopleiding Bouwbe
drijf KOB zijn de volgende per
sonen geslaagd:
Vaktechnisch gedeelte B 8c U: C.J.
Baak, A.M. Bakker. A.G.J.C. van
Breda. G. van Duijn, A. Plug,
J.L.
i Tol.
Bedrijfskundig gedeelte B U:
•LA. Barnhoorn, L.F. de Boer,
S.J. Dijkstra, S. Kooistra, A.
Kruijt, J.H. van Leeuwen, J.T.M.
van Leijden, J. Loef, H.M. Loo-
mans, H.W Mohlmann. G. Ou
wehand, J.D. de Raat, J.A. Zwet
sloot.
LEIDEN - Op een zater
dagochtend wilde je dat
nog wel 'ns doen: voor tie
nen de straat op met het
brood. Maar mooi dat er
dan een agent op je stond
te wachten. Of de bakker
soms was vergeten dat je
niet voor tien uur mocht
venten? Bjj de wet verbo
den, meneer! Jaja, de
bakker wist het; kon de
agent dan niet zien dat hij
al weer op weg was naar
de bakkkerij. "Ik denk",
zegt bakker T. Hendriks,
"dat je dan was verraden
door een collega". Brood
nijd noemen we dat zeer
toepasselijk.
Voorbij, die tijd dat de bakker nog
ventte. Verdwenen uit het stads
beeld, de leerling die puffend op
de fiets naar de klant ging. "Dat
zou in deze tijd ook ondenkbaar
zijn hè", zegt Hendriks, wiens
zaak dit jaar vijftig jaar bestaat.
door
Wim Brands
"We moesten allemaal met de
tijd mee gaan". En dat deed hij
dan ook: behalve een winkel aan
de Hoge Rijndijk heeft hij drie
vestigingen in Leiderdorp.
Hendriks' vader begon aan de Ho
ge Rijndijk. Hij kwam uit Nijme
gen, werkte een tijdje voor een
andere bakker en begon toen
voor zichzelf. In 1932 dus. Moei
lijke tijd om te beginnen natuur
lijk; hij had bovendien niet vol
doende geld. Maar familieleden
bleken bereid om hem op het
paard te tillen. En hun vertrou
wen werd niet beschaamd: Hen
driks redde het en kon met recht
beweren dat ze op het goede
paard hadden gewed.
In sommige families is dat zo van
zelfsprekend: de zoon die het
zelfde vak als zijn vader gaat uit
oefenen, dat het ook geen enkele
zin heeft om te vragen hoe dat
nou precies in z'n werk ging. Zie
Hendriks. Als kind natuurlijk
dikwijls in de bakkerij te vinden,
als jongeling vaak de helpende
hand biedend.."Ja, als je als het
ware tussen de meelzakken bent
geboren, dan is het logisch dat je
ook bakker wordt".
"Toen ik van de Mulo kwam moest
ik van m'n vader wel eerst bij an
dere bakkers gaan werken.
Vreemde ogen dwingen tenslotte
meer. Het is helemaal niet goed
om als het zoontje van de baas
de Hoge Rijndijk en later ook in Leiderdorp. "We moesten allemaal mei
direct in de zaak van je vader te
beginnen. Kijk, mijn zoon wil
ook bakker worden. Nou, ga
eerst maar eens bij een collega
werken, heb ik tegen hem ge
zegd. Krijg maar ouderwets op je
sodemieter, daar word je een
vakman van. Ik mocht van m'n
vader overigens niet naar een
school voor bakkers, want, zei
hij, die lui die daar afkomen heb
ben allemaal twee linkerhanden.
Of dat waar was durf ik niet te
zeggen, maar ja: mijn vader vond
dat hè".
Slavenarbeid was het vroeger wel,
in de bakkerij werken. "Vier uur,
half vijf opstaan om het deeg
klaar te maken en dan de straat
op, naar de klanten. En nou moet
je weten dat als vroeger de klant
verhuisde de bakker ook ver
huisde. Ik bedoel: ging de klant
naar Zoeterwoude, dan fietste de
bakker naar die plaats om zijn
klant niet te verliezen. En in de
jaren dertig was de strijd om de
klant nog veel feller. Kwam er
dan iemand van elders in Leiden
wonen, dan probeerde je zo ie
mand als klant te krijgen door
hem bijvoorbeeld een week lang
gratis brood te geven. Of een
taart. Veel bakkers hielden het in
die tijd ook voor gezien. Kwam
er een meteropnemer in je zaak
en vroeg je aan die man: ben je
soms bakker geweest, dan was
de kans groot dat hij ja zei".
In '62 nam Hendriks de zaak offi
cieel over van zijn vader. In de
daaropvolgende tijd veranderde
er nogal wat: de vijfdaagse werk
week werd ingevoerd en de bak
kers begonnen met het afstoten
van hun wijken. Ze trokken zich
dus terug in hun vesting, om het
voor de verandering maar eens
in militaire termen te zeggen.
"De klanten moesten dus naar ons
toekomen, maar in het begin de
den ze dat niet. En het probleem
was dat de broodfabrieken wel
bleven venten. Dus: de omzet
daalde. Nee, in die dagen hebben
we wel eens met de handen in
het haar gezeten. Maar gelukkig,
de klanten kwamen terug; ze wil
den natuurlijk weer gewoon
goed brood eten".
De verovering van Leiderdorp
heeft te maken met het feit datje
volgens Hendriks op een gege
ven moment niet meer met goed
fatsoen de Hoge Rijndijk kon
oversteken. "Ja, dat meen ik. Die
weg werd zo druk dat ouders niet
meer tegen hun kinderen zeiden:
zeg ga jij eens een broodje halen.
Want om nou in deze tijdje leven
voor een brood te wagen. Daar-]
om ben ik begonnen met die za
ken in Leiderdorp.
Om te eindigen in mineur-stem-l
ming: merkt Hendriks veel van
de economische teruggang?
"Valt mee, valt mee; maar wat je
wel merkt is dat mensen veel
minder luxe dingen kopen. Een
maanzaad broodje bijvoorbeeld
is er niet meer zo vaak bij. Je ziet
trouwens ook dat de mensen
steeds bewuster gaan leven.
Vroeger kocht tweederde van de
klanten wittebrood en éénderde
tarwe. Tegenwoordig is dat pre
cies omgekeerd".
Bastiaans
Met stijgende verbazing en
groeiende ergernis nam ik ken
nis van uw artikelen van 13, 14,
16 sept. en uw commentaar van
17 sept. rond de opening van de
nieuwe Jelgersmakliniek. Naar
ik denk - en van een aantal weet
ik dat zeker - zeer velen van de
patiënten en oud-patiënten van
professor Bastiaan met mij.
Komende uit het verzet en lijdende
aan een KZ-syndroom ben ik
sinds bijna 4 jaar onder behande
ling van prof. Bastiaans, waarvan
ik totaal 11 maanden in de "de
pendance" doorbracht. Als ar-
chitekt met een 30-jarige prak
tijkervaring zag ik (bij het slaan
van de eerste paal) voor het eerst
de plannen. Toen al ben ik ge
schrokken van de afmetingen
van de kamers. Uit mijn praktijk
weet ik dat maar zeer weinig le
ken tekeningen kunnen lezen.
Mag men dan nu een hoogleraar
in de psychiatrie kwalijk nemen
dat hij schrikt als hij ziet wat het
resultaat van die tekeningen
blijkt te zijn?
Overigens zij vermeld dat er - juist
in de sector gezondheidszorg -
zeer stringente voorschriften
zijn. Is het dan zo moeilijk te be
grijpen dat mensen die in een ge
vangenis hebben gezeten (som
migen zelfs jaren lang, met een
onzekere toekomst voor zich)
niet tegen kleine ruimten kun
nen? En daarnaast bijna tot ge
meenschap worden gedwongen!
Is het zo moeilijk te begrijpen
dat mensen die in concentratie
kampen hebben gezeten behoef
te hebben aan privacy zo nu en
dan? En dan wel een privacy te
midden van hun eigen spulletjes.
Zeker bij een langdurige opna-
Zonder in details te treden moet
mij van het hart dat ik de hou
ding van de verpleging niet be
grijp, juist daarom. Wekelijks
worden er in de "depandance"
besprekingen gehouden onder
leiding van prof. Bastiaans.
waarbij de "nieuwe dependan
ce" meermalen aan de orde is ge
weest. Bij die besprekingen zijn
behalve prof. Bastiaans en zijn
naaste medewerkers -, de pa
tiënten en ook de verpleging
steeds aanwezig.
Een patiënt van prof.dr. J. Bas
tiaans
H. Nijenhuis
Brink 11b
Gieten
Liggelden
Door de vakantie vertraagd, me
moreert ondergetekende in de
kwaliteit van voorzitter van de
Koninklijke Schippersvereni
ging Schuttevaer afdeling Rijn
streek wat er zich inzake de exor
bitante verhoging van het haven
geld voor pleziervaartuigen zoal
heeft afgespeeld, ook al gezien
onze advertentie-actie in dit
blad, waarop ontzettend veel
schriftelijke en telefonische reac
ties zyn binnengekomen.
Op 20 november 1981 wordt deze
verhoging zonder slag of stoot
aangenomen. Dat houdt in dat
het tarief met minstens duizend
procent wordt verhoogd; inmid
dels zijn gevallen bekend van
aanslagen met een verhoging
van tweeduizend procent. Men
kan zich afvragen of een ieder
die hierover te beslissen had. de
consequenties op hun juiste me
rites heeft doorzien.
In een tijd waarin een ieder verso
beren moet, mag toch worden
verondersteld dat de overheid
het goede voorbeeld geeft. Daar
entegen presteert ons gemeente
bestuur het Dirk III roofriddertje
te spelen en nog gedaan te krij
gen dat Gedeputeerde Staten in
Zuid-Holland hiervoor toestem
ming geeft (Leiden is een zg. arti
kel 12-gemeente, een zorgen
kindje dus van voornoemde in
stantie) en hierop volgt ook ko
ninklijke goedkeuring door het
ministerie van binnenlandse za
ken.
Daaraan voorafgaand zijn bijtijds
door Schuttevaer bij B en W. le
den van de gemeenteraad, Gede
puteerde Staten en binnenlandse
zaken bezwaarschriften inge
diend. Voor de goede orde: het
havengeld voor de beroepsvaart
is slechts met vier procent ver
hoogd.
Dat er met de botte bijl zonder
overleg met deskundigen is inge
hakt, blijkt uit het volgende. Al
ver voor de tijd dat de koninklij
ke goedkeuring afkwam, lagen
de aanslagen voor een ieder
klaar. Iedereen zal in het vervolg
pas in 1983 - een vaste lig
plaats met nummer aan gemeen
telijke oevers krijgen. Met de
tientallen eigenaars van plezier
boten of week-end scheepjes die
aan eigen oever of met goedkeu
ring aan andermans oever liggen,
is geen rekening gehouden. De
inconsequentie hiervan zal ieder
een duidelijk zijn. De gemeente,
de koninklijke goedkeuring in
bezit hebbend, verzond de aan
slagen meteen, met een aanhang
sel bijgevoegd: wie voor 15 mei
1982 met zijn boot het havenge
bied verlaat (opdondert is een
duidelijker woord), hoeft de dan
toegezonden zwaar gepeperde
rekening niet te betalen. Een
zeer onsmakelijke manier van
doen van onze bestuurders.
B en W, inmiddels geschrokken
door de vele reacties, hasstten
zich vervolgens via de directeur
van de havendienst, de heer Van
Overmeire, te laten weten dat de
rekeningen in drie termijnen be
taald kunnen worden. Genoem
de heer. voor de kar van B en W
gespannen, moet dan later nog
verklaren dat natuurlijk voor dat
geld geen service, zoals gebrui
kelijk in een jachthaven, door
zijn dienst gegeven kan worden.
Een en ander heeft natuurlijk be
trekking op de brief van de
ANWB afdeling watertoerisme,
d.d. 10 mei 1982, die ook recla
meert op het havenbeleid van de
gemeente Leiden en op dit mo
ment nog geen afdoend ant
woord van Leiden heeft ontvan
gen. Dat lijkt op hoogmoed; met
de koninklijke goedkeuring in
portefeuille kan men zich opper
machtig voelen en correspon
dentie kan blijven liggen.
Een oproep aan burgemeester
Goekoop. Vooral aan deze bur
gervader die niet eerder naar Lei
den kwam of hij moest Sail 80 in
Amsterdam tot een goed einde
brengen en dat heeft hij tot ie
ders tevredenheid en met veel
elan gedaan. Van deze jonge va
der mogen wij verwachten dat
hij de scheepvaart in haar algem
eenheid een goed hart toedraagt.
Aan hem als voorzitter van de ge
meenteraad wordt verzocht het
bestuur te bewerken voornoemd
tarief - door een ieder veraf
schuwd en voorzover betaald is
dat onder protest gebeurd - tot
normale proporties terug te
brengen. Om het aan beide zij
den elegant te houden: laten we
met een eenmalige verhoging
van honderd procent genoegen
te nemen.
Dan nog een punt. Het
van Leiden om een jachthaven
voor slechts veertig bootjes te
maken op het industrieterrein
De Waard, kan geen gelukkig ini
tiatief genoemd worden. Terrein
v/h scheepswerf Boot - en dan
voor meer boten - is daar meer
geëigend voor. Het grootste
voordeel is dat scheepjes met
een hogere kruiphoogte dan 2.50
meter van zaterdagmiddag twee
uur tot maandagochtend zes uur
de Spanjaardsbrug niet hoeven
te passeren om naar het piassen-
gebied te varen. Zoals u weet is
dan voornoemde brug voor de
scheepvaart gesloten. Verzocht
wordt dit voorstel serieus te be
zien en in het bestemmingsplan
op te nemen.
L.P. Groenewegen
Utrechtse Veer 3
Leiden
Tesselaar
Stevenshofpolder weten dat als
er een fusie tussen woningbouw
verenigingen zou komen, de mo
gelijkheid zou bestaan dat de oni
evenredige huurprijzen tussen
de wijken van bijv. de Merenwijk
en de nieuw te bouwen wijk Ste
venshof aangepakt zou kunnen
worden.
Het bevreemdt mij dat de wethou
der nu al zit met de lage huren ii
de Stevenshofpolder.
De wethouder riep in de commis
sievergadering, toen de aanne
merskeuze werd besproken: nu
bouwen we goedkope woningen
en nu zijn er al tegenstemmers
Mogelijk kan de wethouder zich
herinneren dat een toekomstige
bewoner zich heeft uitgesproken
over de goedkoopste aanbieding
voor het bouwen van vlek 1 en 4
in de Stevenshofpolder, die van
fa. v.d. Vorm.
Voorts suggereert de wethoude»
dat de bewoners, omdat de hu
ren laag zijn, dan maar een ka
mer meer nemen.
Dit is beslist niet waar! Er komer
geen welgestelde Leidenaren ir
deze woningen, maar bewoner!
zoals ik, die al negen jaar in een
benarde situatie woont met twei
kinderen, een jongen en eer
meisje, in een te kleine 3-kamer
flat. Bewoners die gewacht heb
ben op iets dat betaalbaar is er
niet zoals de woningen in de Me
renwijk, waar de huren totaa1
geen norm zijn voor de geboder
omstandigheden en het comfort
van de woningen.
Het is dus totaal andersom, niet di
huren van de woningen in dl
Stevenshof moeten straks dl
hoogte in, maar de huren van dl
flats in de Merenwijk moeter
dan de laagte in.
De wethouder zal nog menig te
genstander ^rijgen als hij zich z<
blijft uitdrukken, ongeïnfop
meerd en nonchalant.
Een toekomstige bewoner
G. KlerI
Hoflaan 16j
Leider