c
c
D
uwse "Contact tussen kunstenaar
J en samenleving herstellen
dfi
3
J
kwaliteit bij Frank Letteiie en Dick Stolwijk
Scheepvaart
ENSDAG 22 SEPTEMBER 1982
Kunst
toonstelling van etsen en tekenin-
i Dick Stolwijk en beelden van
ink Letterie in Galerie Denise Ste
in. Bakkersteeg 18. t/m 10 oktober
jIDEN - "In deze post-moderne
jvót een contradictio in terminis)
jeriode, nu alle "ismes" tot
/wasmes" zijn geworden, zullen
ve in het nieuwe tentoonstel-
jngsseizoen veel nieuwe grap
pen voorgetoverd krijgen",
it deze woordspeling suggereer
de professor J.N. van Wessem in
lijn openingswoord bij de ten-
oonstelling van Stolwijk en Let-
pne de gehele avant-garde kunst
het njk der Flauwekul,
hij ook nog even een
»pen deur intrapte: "Laat ik in
jerband met de twee kunste
die hier exposeren
paar misverstanden uit de weg
ruimen: vakbekwaamheid is
geen beletsel om iets waardevols
te maken, werken naar de natuur
betekent niet geestloze kopiën
maken", zo sprak hij.
Met deze slordige grappen beves
tigt de hooggeleerde dat hij, als
kunsthistoricus, per definitie
slechts over de pré-moderne
kunst tot oordelen bevoegd is.
Zijn houding tegenover eigen
tijdse kunst is blijkbaar even be
nard en bekrompen als van wie
dan ook die denkt dat de avant-
garde "hijgend achter elke mo
dieuze stroming aanloopt".
Hij ziet geen onderscheid tussen
hen die zich "laten dicteren door
kunstambtenaren" en avant-gar
de kunstenaars die, niet geremd
kunstenaar
Thom Geraedts1 1 11
door de traditie, maar wel met
vakmanschap, nauwkeurigheid
en kennis, tóch luisteren naar
"de wetten". Al zullen dat niet al
tijd professors eigen wetten zijn.
Gelukkig landde de opener, na zijn
wat ongelukkige start, toch nog
op de juiste baan, want als kunst
historicus gaf hij vervolgens een
helder overzicht van de inspire
rende rol, die het diermotief door
de hele kunstgeschiedenis heen
gespeeld heeft.
In de plastieken van Frank Lette
rie spelen dierfiguren inderdaad
een hoofdrol; paarden, beren en
kippen. Zijn meesterschap blijkt
overduidelijk. Maar zijn oeuvre
is onmiddellijk identificeerbaar
als "in de traditie" van de Am
sterdamse Rijksacademie, waar
men nog steeds "in vrijheid naar
de wetten luistert"
De vraag is of die traditie ook een
bijdrage levert aan de volwassen
wording van de Nederlandse
beeldhouwkunst na de wederge
boorte daarvan in de kraamka
mer van Van Wijk, Zijl en Esser.
Ook de kwaliteit van Dick Stol-
wijks etsen staat buiten kijf. Hij
neemt het vakmatige, het zicht
bare. de werkelijkheid als uit
gangspunt. Maar als het gaat om
zoiets vluchtigs als theaterfigu-
ren-in-actie in tekeningen te be
grijpen, dan blijkt dat perfectio
nisme. dat vakmanschap ontoe
reikend.
De toneeltekeningen van Stolwijk
vertonen gebreken, die naar zijn
eigen maatstaven als etser geme
ten, eigenlijk niet aanvaardbaar
zijn.
Ik hoop dat veel van Letteries en
Stolwijks werk een weg naar
veel particulieren vindt (de prij
zen zijn er naar). Tegelijk hoop ik
dat veel liefhebbers zich door die
aanwinst laten stimuleren om
eens wat verder in de kunst te
snuffelen, ze zouden kunnen
gaan ontdekken dat er naast en
na deze "traditie" waar Van Wes
sem in blijft steken, ook "Ismes"
en avant-garde bestaan die niet
als grappen terzijde geschoven
kunnen worden.
Een poging daartoe door een
kunstprofessor gedaan, mag in
elk geval niet onweersproken
blijven.
CLEMENS KORTEN BACH
'Rennende paarden', brons van Frank Letterie
LEIDEN - "Ons initiatief is eigenlijk een aanvulling op wat in
galeries en musea gebeurt. Die hebben niet de mogelijkheid
van wisselwerking tussen kunstenaar en publiek, terwijl dat
juist zo vruchtbaar kan zijn. De kunstenaar krijgt daardoor in
zicht in hoe zijn werk wordt ervaren, het publiek hoort over de
bedoelingen van de kunstenaar".
Samen met zijn vrouw Jeanette is
de Leidse beeldend kunstenaar
Thom Geraedts een soort kunst
kring begonnen. Zelf wil hij zich
niet vastpinnen op een naam
voor de evenementen. Eenmaal
per maand organiseren zij gedu
rende één of twee dagen een ex
positie of voordracht. Soms is
dat een tentoonstelling van het
werk van een beeldend kunste
naar, een andere keer is het een
performance of, zoals deze
maand, een voordracht over het
hanteren van kleuren.
bedrag van 5,36, de begrotings-
kosten gedeeld door het aantal
deelnemers.
Waar het Thom en Jeanette Ge
raedts om te doen is, heet met
een groot woord: Het herstellen
van het contact tussen kunste
naar en samenleving. "Als je wat
maakt, weet je meestal niet voor
wie je dat doet. Ik heb steeds,
ook op tentoonstellingen, het
contact met de bezoeker gezocht.
Daaruit is dit idee ook ontstaan",
vertelt Thom.
fjfhom en Jeanette Geraedts: wisselwerking tussen kunstenaar en pu-
Zjek.
M
Het eerste evenement werd een
half jaar geleden gehouden. De FlllXUS
kring van belangtellenden heeft
zich gaandeweg uitgebreid tot
een groep van veertig bezoekers,
die maandelijks op de hoogte
worden gehouden via een zelfge-
drukt blad. Die groep brengt
maandelijks de organisatiekos
ten op. Op het moment is dat een
Pogingen tot het overbruggen van
de afstand tussen de geïsoleerde
kunstenaar en de grote wereld
daaromheen komen met tussen
pozen in de kunst terug. De da
daïsten in het begin van deze
eeuw waren er intensief mee be
zig. In de jaren zestig probeerde
in ons land de Fluxus-beweging
het publiek met shockerende
middelen tot nadenken over de
relatie kunst-samenleving aan te
sporen.
Met die laatste beweging hebben
Thom en Jeanette Geraedts ge
meen dat ze kunst uit de sfeer
van galeries en musea willen ha-
door
Ariejan Korteweg
len om het over te plaatsen naar
de leefomgeving. Garages, ka
mers, werkplaatsen, tuinen en
etalages noemen ze als mogelijke
plaatsen voor tentoonstellingen.
Het is de bedoeling dat ook be
zoekers van hun evenementen,
als ze dat willen, een ruimte ter
beschikking stellen, waar kan
worden gëexposeerd. Tot nu toe
is dat steeds in hun eigen woon
kamer gebeurd, want. zoals ze
zeggen, het is toch moeilijk om
zoiets aan mensen te vragen.
"Het voordeel van zo'n wijze van
exposeren is niet alleen dat je de
kunst brengt waar zij thuishoort.
Je kunt zo ook snel zijn. Galeries
en musea zijn prima, maar vooral
voor overzichtstentoonstellin
gen. Ze moeten lang van tevoren
plannen. De tentoongestelde
werken zijn dan al een paar jaar
oud. De prik is er dan vanaf'
"Bovendien zyn galeries toch
meestal gericht op de verkoop.
Niet elke kunstenaar komt daar
in goed tot zijn recht. Sommige
kunstwerken zyn ook te mo
mentgebonden om in een galerie
tot hun recht te komen".
Hun tentoonstellingen zijn volgens
de initiatiefnemers niet op de
verkoop gericht. Al is het natuur
lijk altijd mogelijk een werk aan
te kopen. Maar de werken kun
nen ook worden geleend. Richt
lijnen daarvoor bestaan niet
Kunstenaar en belangstellende
moeten in onderling overleg uit
maken voor hoeveel het kunst
werk wordt uitgeleend.
Het initiatief van de Geraedtsen
doet ook denken aan de salons
uit de 18de en 19de, waar. meest
al welgestelde, kunstminnaars
en kunstenaars elkaar ontmoet
ten om over kunst en wereld van
gedachten te wisselen. Zo iets
verhevens hebben zij echter niet
voor ogen. Iedere belangstellen
de is welkom, of hij nu wel of
niet zijn sporen in het kunstwe
reldje heeft verdiend.
Vandaar ook dat ze nu met hun ini
tiatief naar buiten zijn gekomen.
Ze willen graag de knng van be
langstellenden uitbreiden. Voor
een al te grote toeloop zijn ze niet
bang. "We willen niet dat het een
gesloten groep blijft. Als er te
veel mensen komen, kunnen we
gewoon splitsen. Die mogelijk
heid willen we altijd openhou
den. Tot nu toe organiseren wij
met z'n tweeen de exposities Wij
bepalen ook, rekening houdend
met de wensen van de bezoekers,
welke kunstenaars we uitnodi
gen. Als bezoekers voorkeuren
voor ander werk hebben, kun
nen we hen helpen daar wat aan
te doen. We hopen juist dat dit
soort evenementen zich uit
breidt".
Wie belangstelling heeft voor hun
initiatief, kan de Geraedtsen tele
fonisch bereiken (140538). De ex
posities worden voorlopig ge
houden op Plantsoen 99e Voor
oktober staat de Haagse schilder
Frans Houkes op het program
ma. In november wordt werk
van beeldhouwer Peter Breed uit
Amsterdam tentoongesteld.
56!
Bioscopen J
iden, bioscopen:
"xor. Stationsweg 19, tel. 071-121239
the jury" 16 jaar. Dag: 14.30, 19.00 en
15 uur. Zo.: 14.15,16.30,19.00 en 21.15
flo I. Steenstraat 39, tel. 071-124130
'eel liefs uit Moskou" 12 jaar. Dag:
<30, 19.00 en 21.15 uur. Zon.: 14.30,
^^45 ,nnn ,c
do
he Wall" a l.
ig: 14.30. 19.00 en 21.15 uur. Zon.:
'.30, 16 45, 19.00 en 21.15 uur.
do III. Steenstraat 39, tel. 071-124130
prong naar de liefde" a.l. Dag: 19.00
21.15 uur. do.vr.ma. en di. ook: 14.30.
ndermatinee: "Lekker lui genieten"
wo.: 14.30 uur: zo. ook:
(45 uur.
lo IV, Steenstraat 39, tel. 071-124130
Iritannia Hospital" 16 jaar. Dag: 14.30,
,00 en 21.15 uur. Zo: 14.30,16.45, 19.00
21.15 uur.
ianon, Breestraat 31, tel. 071-123875
laligula en Messalina" 16 jaar. Dag:
,30,19.00 en 21.15 uur. Zo: 14.15,16.30,
.00 en 21.15 uur.
udio, Steenstraat 39, tel. 071-133210
'orky's pikante pretpark" 16 jaar. Dag:
.30. 19.00 en 21.15 uur. Zo: 14.30,16.45,
.00 en 21.15 uur.
!x, Haarlemmerstraat 52, tel. 071-
6414
lostschoolmeisjes klappen uit de
hoot". Dag: 14.30, 19.00 en 21.15 uur.
ichtvoorstelling: "Een plekje om lief
[hebben" 16 jaar. Za. 23.30 uur.
Alphen aan den Rijn, bioscopen:
Eurocinema I, van Boetselaerstraat 6,
tel. 01720-20800
"Honky Tonk Freeway" a.l. Dag: 13.30,
18.45 en 21.15 uur. Zo: 13.45, 16.15, 18.45
en 21.15 uur. Nachtvoorstelling: "The
Octagon" 16 jaar. Za: 24.00 uur.
Eurocinema II, van Boetselaerstraat 6,
tel. 01720-20800
"Porky's pikante pretpark" 16 jaar. Dag:
13.30,18.45 en 21.15 uur. Zo: 13.30,16.00,
18.30 en 21.00 uur. Nachtvoorstelling:
"Porky's pikante pretpark" 16 jaar. Za:
24.00 uur.
Eurocinema III, van Boetselaerstraat
6, tel. 01720-20800
"Violent Streets" 16 jaar. Dag: 18.30 en
21.15 uur. Do, vr. ma. en di. ook: 13.30
uur. Zo: 15.45, 18.30, en 21.15 uur. Kin
dermatinee: "The Aristocats" a.l. Za, zo,
en wo: 13.45 uur. Nachtvoorstelling:
"Lekkere spelletjes" 18 jaar. Za: 24.00
Eurocinema IV, van Boetselaerstraat
6, tel. 01720-20800
"Flying high" a.l. Dag: 13.30, 18.45 en
21.00 uur. Zo.: 13.30,16.00,18.45 en 21.00
uur. Nachtvoorstelling: Flying high" 16
jaar. Za.: 24.00 uur.
Voorschoten, bioscoop:
Greenway Theater, Schoolstraat 69,
tel. 01717-4354
"Le professionel" 12 jaar. Do. 20.30 uur,
vr. en za. 19.30 uur, zo. 15.45 en 18.15
uur, za. ook 15.45 uur.
"Looking for mister Goodbar" 16 jaar.
Vr. en za. 21.30 uur, zo. 21.00 uur, di. en
wo. 20.30 uur.
"Die Ehe von Maria Braun" 16 jaar. Za.
//ALLO f HEB JE
DE KLEPEL B!J JE,
KLEINE9 VLUG'.
GEBf OP
0.30 t
Bioscopen Katwijk (voor reserverin
gen 01718-74075)
City 1 "S.O.B.", Vrij, za. en zo. 14.45,
18.45.21.15 uur. Ma en di. 20.00 uur. Woe
en do. 14.45 en 20.00 uur.
City 2: "Dead and burried", (zelfde aan
vangstijden als City I), al.
City 3: "Seems like old times", (zelfde
aanvangstijden als City I), al.
City 4: "De amateur", do. vrij. en za.
14.45 en vr. za. zo. 18.45 uur, al. "Gold-
fingerza. en zo. 21.15 uur, ma, di. en
woe. 20.00 uur. 12 jr. "Force five", do.
20.00 uur, vrij. 21.15 uur, zo. 19.00 uur en
zon. 15.00 uur, 12 jaar. Kindermatinee:
"Panda's avontuur", za. en woe. 14.30
Exposities
Scheepvaartinformatie over
de grote en kleine vaart
kunt u van maandag tot en
met vrijdag telefonisch ver
krijgen via nummer
071-144941, toestel 218. Bel
len tussen 9 en 12 uur.
Scarabee - Pieterskerkchoorsteeg 23, t/
m 1/10, fototentoonstelling van Margo
Ramp.
Galerie Denise Stephan: Beelden Frank
Letterie, etsen en tekeningen Dick Stol
wijk. vr., za. en zo. 1.30-5.30 u, t/m 10 okt
De Lakenhal: 'Under the arches', tien
kunstenaars uit Oxford, di. t/m za. 10-17
u; zo. en feestdagen 13-17 u., t/m 24 okt.
Oegstgeest - Jacques van Bellen, Win
kelcentrum Langevoort 11 c/d. tot 26/9,
Eduard Vijsma, expositie van botani
sche etsen.
LAK-foyer, Levendaal 150iii, t/m 29/10,
Wim Lamboo, politieke foto-collages,
politieke, performance; Academiege
bouw, Rapenburg 73. abstracte schilde
rijen. ma. t/m vr. 10-17 uur
Waaggebouw Aalmarkt 21,19/9 tot 25/
9, werken van ca. 30 Nederlandse beel
dende kunstenaars, ma. t/m za. 11-18
uur, do. 19-21 uur.
Rijksmuseum van Oudheden - Rapen
burg, t/m 3/10. Beelden van Behnasa,
Egyptische kunst uit de Romeinse Kei
zertijd, ma t/m za 10-17 uur, 13-17 uur
Rijksmuseum voor Volkenkunde -
Steenstraat 1, t/m 3/10, 'Indianen van
Mexico, Azteken in 't verleden, Nahua's
van heden', ma t/m za van 10-17 uur,
oon- en feestdagen van 13-17 uur.
7U
Ziekenhuizen
»"n»ngevallendienst
'Ziekenhuizen Leiden
I lr tot woensdag 13.00 uur (Diacones-
r nhuis) en van vrijdag 13.00 uur tot za-
rdag 13.00 uur (Elisabeth-ziekenhuis).
Jezoekuren
iekenhuizen
ktyd van 16.00 uur tol 20.00
izondering van:
de kinder- en jongerenafdeling: dage-
se' ks van 14 00 uur tut 19.00 uur.
de afdeling intensieve zorg: uitslui
nd na overleg met het hoofd van de
deling
les
rt medisch Advies Centrum:
Bezoekuren St. Eusabeth-Ziekenhuis:
Volwassenen: dagelijks van 14.00-14.45
en van 18.30-19.30 uur. Klasse afd: dage
lijks van 11.15-12.00 uur, van 14.00-14.45
uur en van 18.30-19.30 uur
Kraamafdeling: dagelijks van 11.15-
12.00 uur (alleen voor echtgenoot) en
van 15.00-16.00 uur en van 18.30-19.30
Kinderal deling: dagelijks van 15.00-
18.30 uur.
Afdeling C.C.U. (hartbewaking) dage
lijks van 14.00-14.30 uur en van 19.00-
19.30 uur.
Intensieve verpleging: dagelijks van
14.00-14.30 uur en van 19.00-19.30 uur.
Academisch ziekenhuis
Tel. 269111
/oor alle patiënten behalve kinderen
zijn de bezoekuren als volgt:
Elke dag: 14.15-15.00 uur en 18.30-19.30
Avondbezoekuur afdeling Verloskunde
18 00-19.00 uur.
Praematurenafdeling dagelijks van
14.30-14.45 uur en van 18.30-18.45 uur.
Bezoek aan ernstige patiënten
Bezoektijden Kinderkiiniek
Dagelijks 15.00-15.45 uur en 18.30-19.0C
Bezoektijden kinderafdelingen.
Elke dag 14.15-15.00 uur en 18 30-19.00
uur. (Alleen voor ouders van kinderen
kart er een afwijkende tyd afgesproken
worden met de hoofdverpleegkundige).
Alphen aan den Rijn
Rijnoord:
Bezoektyden 's middags 14.30-15.15
uur, 's avonds 18.30-19.30 uur. Extra be
zoek voor de hartbewaking: 's ochtends
11.00-11 30 uur. Extra bezoek voor va
ders op de kraamafdeling: 's avonds
19.30-20.30 uur. Kinderafdeling 's mid
dags 14.30-15.30 uur, 's middags alleen
voor ouders 14.30-18.30 uur
Geluidshinder
Schiphol
Klachten over geluidshinder van vlieg
verkeer van en naar Schiphol kunnen
dag en nacht worden gemeld bij het in
formatiecentrum Geluidshinder Schip
hol (tel: 020-175000).
H'J HEEFT" AVJN
DRAA&&ARE NOOO-
KLOK VERNIELD! HJ
HEEFT DE KLEPEL GE
BROKEN OMRAteE
HEEFT H'J HET NOOD
LOT GETART. H J WW®!
DOOR RAHPEN ACH -
TERVOLGO.TOT H'J
EEN NIÉUWE KLE
PEL HEEFT.
Wij Bassets fcunnen^
pylsnel temen'
gM
Ik ga heel 't spel
eens van op afstand
-g bekijkenp
BRAZILIAANSE
KIPPESOEP
Laat 1 kg kippepoelrt
door uw leverancier in
Spaant pepertK
naar cmaak en laat
0* vooral heel. al* u uw
•oep met al te Rchcrp
wenat' Voeg een lepel
rauwe njitkorrrU toe
en laat oe aoep not »*n
half uur trekken U
eerder dan een kwartier
voor het einde van de
totale kooklyd Neem
het kippevtert van de
botje* en voeg dit aan
de aoep toe. met nog
een flinke lepel fyngr
<&udc 1 lieutus
22 september 1982
Honderd jaar geleden stond in
de krant:
Een depeche van generaal
Wolseley, commandant van de
Evgelsche troepen in Egypte,
meldt zijne aankomst te Cairo,
waar hij door alle klassen met
open armen onti>angen werd.
De aanvoerder van de Egypti
sche troepen, Arabipacha. en
zijn medestander Toulba zijn
gevangengenomen. Wolseley
voegt erbij, dat de oorlog geëin
digd is en het zenden van meer
troepen onnoodig. Hij zal als de
basis zijner verdere operatien
Alexandra nemen. De gezond
heid en de morele toestand zij
ner troepen zij uitstekend; allen
hebben hun plicht gedaan. Er is
een besluit pan den khedive on
der-koning namens Turkije,
Red.) verschenen, waarbij het
Egyptische leger ontbonden
wordt verklaard Officieren,
die zich aan rebellie schuldig
hebben gemaakt, zullen volgens
de militaire toetten gestraft
worden.
- Te Londen is. onder t HHV
terschap van den lord-mayor,
eene vergadering gehouden ten
einde belangstelling op te wek
ken ooor de opgravingen te E/e-
ze. De heer Wood, die zes jaar
lang voor rekening van de En-
gelsche regeering de opgravin
gen daar geleid heeft, gaf ver
slag i>an zijne werkzaamheden
en sprak de i^erwachting uit.
dat het hem met eene toelage
van f 60,000 gelukken zou meer
overblijfselen op te delven win
den grooten Diana-tempel.
waarvan reeds enkele kolom
men in het Brttsch museum ge
vonden worden (men zie Han
delingen 19: 21-40. Red-). Hij
hoopte, dat Engeland ten behoe
ve der kunstschatten ran Efeze
niet minder zou doen dan
Duitschland voor die te Olym-
pia
jaar geleden
Een bekende Engelse he oor
logspiloot, kapitein Cyril
Uw ins, heeft een nteuto hoogte
record gevestigd 45.000 voet,
d. l 1500 voet hooger dan het be
staande Hij gebruikte een spe
ciaal zuurstof-apparaat en
droeg electruch oertoarmde
kleeren, handschoenen en bnL