O ver spel' heel leesbaar
BOEKEN
c
Retourvluchten
Amsterdam-Bazel
Parodieën en plagiaat
verwarren stripwereld
D-
Ondanks zwakke karaktertekening en andere missers
Locldieed-affaire als
bron van inspiratie
Economen: belasting
hoger, premies lager
Nieuwe avonturen
van Pim en Pom
Omvangrijke zwendel
met auto's opgelost
WOENSDAG 22 SEPTEMBER 1982
Varia
De roman "Overspel" van
Mensje van Keulen is kritisch
ontvangen. Nu beoordelaars
van het formaat van Aad
Nuis of Kees Fens ontbreken,
kon het dus ofwel een slecht
boek, of een nog te oorspron
kelijk meesterwerk zijn. Het
is geen van beide. Het blijkt
een heel leesbaar boek, dat
bevredigend afloopt dankzij
Magere Hein. Enkele missers
in de onderdelen en een te
kort in de algemene weerga
ve zullen bewonderaars van
haar oudere proza niet sto-
Het verhaal gaat over het meis
je Anna, dat in Engeland
werkt als hulp in de huishou
ding. En over haar vader An
ton, die een barones bezwen
delt. En ook over haar tante
Laura, die huwelijksproble
men heeft. Anna krijgt haar
werkgever in bed. Anton
neemt tijdelijk de wijk naar
Frankrijk, alleen Laura komt
zowel met Anna als met An
ton in contact. De eenheid
van handeling ontbreekt,
maar de problemen van het
meisje met de pinnige werk
geefster en de nervositeit van
de speculerende bankbedien
de Anton zijn onderhoudend
beschreven.
Het ruim gedrukte boek (een
normale opmaak zou 30 pagi
na's schelen) leest vlot, maar
helemaal ongelijk hebben de
critici niet. De psychologi
sche tekening is over de hele
lijn zwak. Daardoor neemt de
lezer matig deel aan de ge
voelens van de hoofdperso
nen. Belangrijke onderdelen,
zoals de verleiding door Ma-
sefield worden niet eens ge
noemd. Bij schilders van het
tweede plan valt vaak op, dat
zij in hoofdzaak tekort schie
ten, maar in een bijzaak soms
verrassend kn^ip zijn. Een on
handig portret met een
prachtige hand, die een si
gaar vasthoudt, of een knul
lig landschap met ineens een
stralend kinderkopje bij een
beek. Zoiets vindt men ook
in Overspel, want:
De bedrogen barones is mees
terlijk beschreven, raak van
observatie en humoristisch
Mensje van Keulen
zonder ridicuul te worden.
Een levensechte schilde
ring... van een byfiguur. An
dere bijpersonen blijven be
dacht. Bijvoorbeeld de heer
des huizes. De schrijfster zegt
in een interview: "Ik dacht,
er moet een reden zyn die
Anna doet volhouden. Nou,
dat werd die man". Nou. dat
is te merken! Zo blijft zelfs
dood en hartstocht flets. Een
structurele misser staat op
pag. 195.
De meeste lezers kunnen zich
met genoegen in Overspel
verdiepen. Een enkele keer
zullen ze misschien met de
ogen knipperen. Bijvoor
beeld als Laura denkt: "Als
haar werk toch eens belang
rijker kon zijn dan hij". Laura
geeft haar ontrouwe echtge
noot een mep in het gezicht
en tiert: "Hoe spaarde je mij,
als je me op zo'n manier in de
steek liet! En jij zegt bah?
Vernieler! Dilletant in de pas
sie!" Jandorie, vooral dat
"dilletant in de passie" is niet
mis. Ook in andere dialogen
en in het kinderverhaal komt
onwaarschijnlijke spreektaal
Praktisch iedere auteur voelt
zich ijselijk miskend, en wat
wil je. met zoveel tegenstrij
dige belangen en zo weinig
uitzonderlijke talenten? De
truc van doodzwijgen is op
Mensje van Keulen nog niet
toegepast. Zij heeft bij haar
boeken ruim aandacht gekre
gen, reeds bij haar debuut
"Bleekers Zomer" en even
eens bij deze laatste roman.
Dat ligt niet alleen aan haar
uitstekende literaire connec
ties. want ze is een schrijfster
met smaak en zelfbeheersing,
die behoorlijk meetelt. In ons
land, waar ooit in een ency
clopedie ene Hopman boven
ene Couperus gesteld kon
worden, is dat niet te versma
den.
BOUKE JAGT
Paul Erdman geeft geen stuiver
voor de toekomst van Ameri
ka. Die indruk laat hij althans
achter in zijn boek met de
veelzeggende titel "De laatste
dagen van Amerika".
Erdman schreef het verhaal
twee jaar geleden. Dus zijn
we nu alweer dichter bij het
jaar gekomen dat Erdman
centraal in zijn boek heeft ge
zet. Het jaar 1985 waarin
Franz Josef Strauss tegen al
le verwachting in Bondskan
selier zou zijn geworden. Het
jaar ook waarin de NAVO zou
moeten besluiten welk Ame
rikaans bedrijf de nieuwste
kruisraketten zou mogen le-
En dus wordt het in Erdmans
visie het jaar waarin achter
de schermen druk met mil
joenen dollars wordt gegoo
cheld. Alles lijkt geoorloofd
in de strijd om die miljar
denorder. Politiek gekonkel
aan de lopende band. Mas
saal smijtwerk met smeer
geld. Veelvuldig verraad van
vrienden.
Neen, in vele opzichten lijkt er
geen eer meer te behalen aan
dit Amerika van 1985. Dat ze
ker als kernmacht van nul en
generlei betekenis meer is.
Althans volgens Paul Erd
man in zijn goed geschreven
en actuele thriller.
Nog bonter maakt Peter Way
het in zijn "Vergeefse
vlucht". Bij hem twee vlieg
tuigbouwers in een letterlijk
moordende concurrentie.
Het gaat hier om de gunst van
de Australische regering die
op het punt staat gevechts
vliegtuigen aan te kopen.
Kennelijk heeft de Lockheed-
affaire inspirerend gewerkt
op schrijvers zoals Peter
Way. Die had bovendien de
figuur Crispin Bridge nog
achter de hand. De Britse
schurk die hij in eerdere boe
ken al ten tonele voerde. Een
man die voor niemand of
niets terugdeinst en ook nu
weer grif bereid blijkt hand
en spandiensten te verleden
aan de hoogste biedende in
de luchtvaartindustrie.
De man gaat weinig subtiel te
werk. Volgens de gegevens
op de achterflap studeerde
Peter Way eens theologie en
hééft hij veel poézie geschre
ven. Het zal wel waar zijn,
maar daarvan is niets terug te
vinden in dit brute boek.
"De laatste dagen van Amerika"
door Paul Erdman, Uitgeverij Van
Veen, 24,50) en "Vergeefse
vlucht" door Peter Way, Spectrum
Paperback 19,90).
Tom Keene en Brian Haynes
gaan in hun thriller 'Spook
schip" van een historisch ge
geven uit. Eens in de naoor
logse jaren is een Britse trei-
ler met man en muis vergaan
in de koude Noorse wateren
rond de Noordkaap. Totaal
verdwenen, van het ene mo
ment op het andere.
De journalisten Keene en Hay
nes hebben toen uitvoerige
naspeuringen gedaan. Ze
zeggen dat de resultaten van
hun speurtocht uit die dagen
geen leidraad zijn geweest
voor hun boek. Ze zouden
slechts één gegeven hebben
aangegrepen om daarbij ver
der te fantaseren.
Maar wel kiezen ze als hoofd
persoon van hun fantasieën
een hardnekkige journalist
die tegen het einde van het
verhaal dat weinig sympa
thie overlaat voor het hoe en
waarom van geheime en nog
geheimere diensten als zijn
mond is gesnoerd achter zijn
schrijfmachine gaat zitten.
Hij wil een boek schrijven.
En dat begint - welsprekend
genoeg - met precies dezelf
de zinnen als waarmee Keene
en Haynes hun "Spook
schip" begonnen.
Op zo'n manier wordt het boek
toch een uiterst suggestieve
aanklacht, waarin op knappe
wijze waan en werkelijkheid
worden vermengd. Maar
toch: waar houdt de
werkelijk op en begint de
'Spookschip", Tom Keene en Brian
Haynes, uitg. Unieboek, prijs
27,50.
KOOS POST
SCHIPHOL (ANP) - De luchtha
ven Schiophol krijgt er een nieu
we vaste bezoeker bij. De Zwit
serse maatschappij Crossair zal
vanaf 27 september zes maal per
week retourvluchten Amster
dam-Bazel gaan uitvoeren. Dit
heeft een woordvoerder van
Schiphol gisteren bekendge
maakt. De kleine vliegtuigen van
Crossair van het type Swaerin-
gen Metro (ongeveer 20 passa
giers) zullen elke dag van de
week, behalve op zondag, 's mor
gen op Schiphol landen en 's
middags naar Bazel vertrekken.
De komst van Crossair op Schip
hol vult het gat op dat NLM (een
dochtermaatschappij van de
KLM) had achtergelaten. Deze
maatschappij vloog 12 retour
vluchten Amsterdam-Bazel per
week met de F27 (44 passagiers).
De capaciteit vond de luchtvaart
maatschappij te ruim en beslo
ten werd de hoeveelheid vluch
ten te verminderen en te stoppen
met de ochtendretourvluchten.
De zes avond verbindingen Am
sterdam-Bazel zal de NLM wel
blijven onderhouden, aldus een
KLM-woordvoerder.
Crossair is de 63ste luchtvaart
maatschappij die geregeld op
Schiphol vliegt.
Zambia Airways en de KLM heb
ben een overeenkomst gesloten
voor een gezamenlijke dienst op
de lijn Lusaka-Amsterdam, al
dus gisteren een woordvoerder
van Zambia Airways in Lusaka.
Het akkoord is het resultaat van
onderhandelingen die in maart
zijn begonnen. Het is nog niet be
kend wanneer de lijndienst op de
nieuwe route zal worden ge
opend.
Dolman behoudt
voorzittershamer
DEN HAAG (ANP) - De PvdA-er
Dolman zal ook in het parlemen
taire jaar 1982-1983 het voorzit
terschap van de Tweede Kamer
bekleden. De Kamer plaatste
Dolman gisteren als eerste op de
voordracht aan de Koningin.
Van de 120 uitgebrachte stem
men gingen er 117 naar Dolman
Tweede op de voordracht werd
mevrouw Cornelissen (CDA). Zij
kreeg 105 van de 113 uitgebrach
te stemmen, voldoende voor de
functie van eerste onder-voorzit
ter. Als derde werd voorgedra
gen de WD-er Jockes. die 102
van de 114 uitgebrachte stem
men verwierf.
De stripwereld is de laatste tijd
in hevige beroering gebracht.
Discussies rond de parodie-
strips (lees: de sex-avontu-
ren van...) en de verschillen
de vormen van plagiaat ste
ken steeds meer de kop op.
Tijdens de komende jaarlijk
se stripdriedaagse in Breda
wordt er zelfs een heel forum
georganiseerd over het the
ma 'parodie of plagiaat'.
Stripkenner en plagiaatspeur
der Rob Möhlmann heeft een
duidelijke visie in deze: je
spreekt van plagiaat als strip
tekenaars tussen het werk
van anderen en hun eigen pa
pier een carbonvelletje leg
gen en op die manier tekenin
gen 'produceren'. In zijn
"Prins Valiants Zwartboek
over plagiaat" geeft Möhl-
man aan dat zes stripteke
naars "hun bewondering
voor het werk van Harold
Foster wat al te ver doorvoe
ren". Onder die zes de 'ver
maarde' Willy Vandersteen
(onder meer Suske en Wiske),
die in minstens negentien
stripverhalen, gepubliceerd
tussen 1945 en 1955, systema
tisch gebruik maakte van te
keningen uit Prins Valiant.
De strip Prins Valiant van de
Amerikaan Harold Foster
verscheen in Nederland en
België tussen augustus 1938
en maart 1941. Een strip van
zeldzaam hoog niveau, die
nog steeds velen weet te
boeien. Zes tekenaars, Kunh,
Sirius, Giling, Sprenger, Wa
terschoot en Vandersteen,
hebben Fosters tekeningen
gebruikt om hun eigen on
kunde te verbergen. Möhl-
Zelfs simpel
overnemen gaat
Willy
Vandersteen niet
altijd even goed
af. Hier copieert
hij enkele malen
het origineel van
Foster, zonder
echter de
schaduw van de
mantel op het
plaatje
linksonder in te
tekenen.
mann: "Het overnemen van
andermans werk gebeurt in
de strip maar om één reden
het verhullen van de eigen
technische incompetentie en
het dienen van commercieel
Het plagiaatboek bestaat voor
het overgrote deel uit
plaatjes, hoe kan het ook an
ders bij een verhandeling
over strips. Aan de ene kant
het origineel van Foster en
daarnaast de 'verkrachting'.
Als we alleen de bekende
Willy Vandersteen uit het
boek lichten, dan zien we een
zeer verontrustend beeld. De
kindervriend van menig jon
ge striplezer valt door de
mand. Waarschijnlijk dacht
Vandersteen dat Valiant na
1941 nooit meer zou terugke
ren en waande hij zich veilig
om vele tekeningen over te
Sommige tekeningen van Fos
ter worden door Vandersteen
zelfs tot vijfmaal toe overge
nomen. Bij het verhaal "Tus
sen water en vuur" (1947-24
bladzijden) heeft Móhlman
zelfs 56 gevallen van Foster-
plagiaat ontdekt. Zelfs bij het
overnemen laat Vandersteen
zijn onkunde zien. zoals scha-
duwinvallen die verkeerd
worden getekend (zie illu
stratie). Bont maakt Vander
steen het helemaal met 'zijn
creatie' ridder Gloriant in
1950. In een dagstrip van elf
plaatjes, komen maar liefst
acht plagiaat—plaatjes voor.
De speurzin van Möhlmann is
zeker nog niet afgerond. In
de laatst verschenen 'Strip
schrift' laat hij zien hoe in h*-'.
debuutwerk van Karei Ver-
schuere "ergelijke invloeden
van Hans G. Kresse te her
kennen" zijn. Wederom pla
giaat; de strip-o-fielen zul
len nog wel vaker opge
schrikt worden.
PAUL VAN DER BURG
W apenembargo
Argentinië
opgeheven
DEN HAAG (GPD) - De Neder
landse regering heeft beslo
ten het embargo op wapenle
veranties aan Argentinië op
te heffen, dat in april werd
opgelegd na de Argentijnse
invasie op de Falkland-eilan-
den. Dat blijkt uit een verkla
ring die het ministerie van
buitenlandse zaken gisteren
uitgaf.
Het Nederlandse besluit is ge
nomen na overleg tussen de
de EG-ministers maandag in
Brussel. Frankrijk had al in
augustus zijn wapenembargo
tegen Argentinië opgeheven
Alleen voor Engeland is de
beperking nu nog van kracht.
De argumentatie voor het Ne
derlandse besluit is dat er
geen enkele aanleiding is te
veronderstellen dat de vijan
delijkheden zullen worden
hervat. In de verklaring van
het ministerie van buiten
landse zaken wordt bena
drukt dat nu weer het norma
le wapenexportbeleid van
kracht is. Dat houdt onder
meer in dat elke leverantie op
zijn merites wordt beoor
deeld en dat in elk geval geen
materieel zal worden gele
verd dat voor repessieve
doeleinden kan worden inge
zet.
DEN HAAG (GPD) - Na 1983 moe
ten de sociale premies worden
verlaagd om ruimte te maken
voor belastingverhoging die no
dig is om het tekort van de Staat
te verkleinen. Om de premiever
laging mogelijk te maken, zou op
de uitkeringen moeten \éorden
bezuinigd.
Dit is één van de vingeroefeningen
die de Centrale Economische
Commissie, een groep topambte
naren van diverse departemen
ten, voor de kabinetsinformateur
doet in haar nota over de sociaal-
economische problematiek op
middellange termijn.
De CEC gaat er in haar berekenin
gen vanuit dat beperkingen van
de uitkeringen na 1983 inder
daad onderdeel uitmaken van
een pakket ombuigingen (bezui
nigingen). Voor van haar eigen
berekeningen voor de (sociaal-
)economische ontwikkeling
heeft de commissie in dat bezui
nigingspakket opgenomen
een beperking van de uitkerin
gen op grond van de Zieken
fondswet en van de Algemene
Wet Bijzondere Ziektekosten,
een verlaging van de uitkeringen
van de overige sociale verzeke
ringen. alsmede van de wwv en
de rww (voorzieningen voor
mensen die langer dan zes maan
den, resp. twee en een half jaar
werkloos zijn);
een korting op de salarissen van
Wie zoals uw recensente is opgegroeid met de avonturen van de
katten Pim en Pom zal met meer dan vrijblijvende belangstel
ling uitzien naar een boek vol nieuwe capriolen van dit poezen-
duo. een ontsterflijke schepping van de schrijfster Mies Bou-
huys. Tijd voor kattekwaad' met als ondertitel 'nieuwe avontu
ren van Pim en Pom' staat vol originele, dwaze, vertederende en
kolderieke verhalen. Pom en Pim zijn twee donderstenen van
katten gezegend met een - voor hun soort - gezonde nieuwsgie
righeid en fantasie. Voortdurend houden ze elkaar voor de gek,
maar blijven toch onafscheidelijke kameraden.
Het gegeven vereist een originele aanpak, een combinatie van fan
tasie en gevoel voor realiteitszin: de katten moeten nog wel ais
katten herkenbaar blijven. Dat is Mies Bouhuys uitstekend ge
lukt. Het taalgebruik is speels, met veel grappige dialogen, waar
in Pim en Pom fraai worden gekarakteriseerd. De zinnen zijn
kort. samengesteld uit een-, twee-, of drielettergrepige woorden
Soms gebruikt Mies Bouhuys een lastig woord dat niet altijd uit
de rest van de zin of uit de illustraties te begrijpen is Het boek is
voor kinderen vanaf 7 jaar redelijk zelfstandig te lezen, maar
misschien is het nog beter geschikt als voorleesboek Zo kan
ook een aantal ouders weer eens genieten van een stukje jeugd
sentiment. niet in de laatste plaats door de onnavolgbare illu
straties van Fiep Westendorp.
(Tijd voor kattekwaad'. Mies Bouhuys, ill. Fiep Westendorp, uitff. Queri-
do. f 14,90).
Berebeest
'Bij Berebeest in huis' is een opvallend prentenboek van Philippi
ne Heering (illustraties) en Burny Bos (tekst). Alle prenten zyn
namelijk op ooghoogte van een kleuter getekend. Veel samen
stellers van prentenboeken vergeten nog al eens dat een klein
kind door zijn lengte heel anders tegen zyn omgeving aankykt
dan een volwassene. In dit boek wordt daarmee rekening gehou
den. Tekst en prenten horen duidelyk bij elkaar, bovendien valt
op de illustraties heel wat te ontdekken De versjes van Burny
Bos zijn eenvoudig van taal maar beslist niet kinderachtig, en
knap in elkaar gezet met een ntme dat lekker loopt. De kleuren
combinaties die Philippine Heenng gebruikt zijn niet direct
voor de hand liggend, maar versterken soms het gevoel - gezel
lig. warm, knus of juist koel - dat een bepaalde ruimte in huis
kan oproepen: sfeervolle prenten derhalve. Behalve op de blad
zijde waann verhaald wordt over een feest, daar passen naar
mijn mening geen blauwe tinten by die juist een koele afstande
lijke indruk wekken. Eén van de betere prentenboeken toch.
('Bij Berebeest in huis', Heering en Bos, uitg. Gottmer)
Lange maanden
Het jeugdboek 'Lange maanden' is eigenlijk een vervolg op het
vorig jaar met een Zilveren Griffel bekroonde 'De zomer van dat
jaar', maar kan zelfstandig gelezen worden. Het verhaal speelt
zich wederom af op het eiland Texel en volgt de liefdesperikelen
van Daan List, inmiddels een middelbare scholier. Hy is al vier
jaar bevriend met Jetta - een 'stuk' volgens kenners - maar Daan
zit er nogal mee. De jongen is verlegen, argwanend, en heeft
onder meer door zijn stotteren weinig zelfvertrouwen. Vandaar
dat Daan doodsbenauwd is voor 'vryen', verder dan zoenen
heeft hy nog nooit durven gaan. Eigenlijk voelt Daan zich opge
lucht wanneer het uitraakt met Jetta. Maar daardoor komt het
wel tot een fikse ruzie met Daans boezemvriend Wubbe. Een
ruzie die zich niet zo gemakkelijk laat oplossen, want Wubbe is
een enorme stijfkop.
Door al die narigheid krijgt Daan weer zin om tekenlessen te ne
men. Zijn eerste lerares, het geitenwyf, is dood, maar de kunst
schilder Veerkamp wil hem wel begeleiden. Bij Veerkamp
maakt Daan kennis met Welmoed, een aangetrouwde nicht van
de schilder. Voor het eerst van zyn leven raakt hy dolverliefd.
En wanneer Welmoed teruggaat naar Amsterdam, wil Daan haar
achterna. Maar het weerzien valt bitter tegen Welmoed blykt
alles al vergeten en Daan voelt zich voor gek staan 'als een
schoobochie dat op reis gaat met een boekentas vol ondergoed'
En dan staat Wubbe voor de deur als een ware vnend in nood.
Net als 'De zomer van dat jaar' is ook 'Lange maanden' een sfeer
vol geschreven boek met gevoel voor goede dialogen en een
uitgesponnen karaktertekening van met name Daan De Texelse
folkore duikt op in bepaalde uitdrukkingen en traditionele fees
ten. Het gevoel van Daan onhandig en onwetend te zyn op het
gebied van sex waardoor hy zich schaamt voor zyn leeftydgeno-
ten weet Imme Dros goed op de lezer over te dragen In hoeverr-
re Daan in zijn kortstondige 'verhouding' met Welmoed wordt
ontgroend moet de lezer maar raden, want details worden niet
vermeld. Wel is duidelijk dat Daan nog een lange weg af moet
leggen voor hy zichzelf accepteert zoals hy is, en zyn omgeving
vol zelfvertrouwen tegemoet kan treden.
('De zomer van dat jaar', Imme Dros, uitf. Van Holkema en Warendorf.
f 18,50).
MARGOT KLOMPMAKER
ambtenaren en voor degene van
wie het salaris op dezelfde ma
nier wordt berekend als dat van
de ambtenaren;
een verlaging van de overheids
uitgaven. de overheidsinveste
ringen, de landbouwsubsidies en
de tegemoetkoming in investe
ringen op grond van de Wet In
vesteringsrekening (WIR).
DEN HAAG (ANP) - Minister Van
der Stee (financien) heeft gister
middag de Rijksbegroting 1983
aan de Tweede Kamer aangebo
den. De minister wees er op dat
de demissionaire status van het
kabinet niet heeft verhinderd
dat het de verantwoordelijk
heid heeft genomen voor zeer
ingrijpende en zeer pijnlijke
maatregelen.
Desondanks is er nog nauwelijks
sprake van een stabilisatie van
het nijpende financieringste
kort. De komende weken zal
met de sociale partners worden
«Milt, nu t name over d. r-
deling van de lasten.
AMSTERDAM (ANP) - De Amsterdamse politie heeft in verschillende
plaatsen in de Randstad vier mannen en een vrouw aangehouden, die
ervan worden verdacht betrokken te zyn by een omvangrijke zwendel
met auto's, kentekenbewijzen en rijbewijzen De geschatte schade voor
de eigenaars van de gestolen auto's en de verzekertngsmaatschappyen
is ongeveer een miljoen gulden, aldus de politie
In twee garages in Mijdrecht en een garage in Haarlem vond de politie
uitgebrande chassisnummers, sloten, valse kentekenbewijzen en gesto
len rijbewyzen Het onderzoek in deze zaak is ongeveer een halfjaar
geleden begonnen en inmiddels heeft de politie veertig gevallen van
autodiefstal in behandeling Het vermoeden bestaat dat het er nog meer
zullen worden.
Uit het onderzoek van de Amsterdamse politie in samenwerking met
andere korpsen en de rykdienst voor het wegverkeer bleek dat de ver
dachten auto's opkochten die by een aanrijding total loss waren ge
raakt, met de bijbehorende kentekenbewijzen De chassisnummers
werden eruit gebrand. Daarna werden de auto's gestolen die precies
voldeden aan de beschrijvingen op de kentekenbewyzen van de total
loss verklaarde wagens en de chassisnummers daarvan werden erop
overgezet
Ontwikkelings
hulp blijft op
niveau
DEN HAAG (ANP) - Minister Van
Dyk (ontwikkelingssamenwer
king) is niet alleen bly met het
feit dat volgend jaar van het net
to nationaal inkomen anderhalf
procent aan ontwikkelingssa
menwerking wordt besteed,
maar ook dat er nog iets meer be
schikbaar is Zyn begroting, die
zeer laat uitkwam, groeit vol
gend jaar met 6.4 procent, een
percentage dat overigens moet
worden gecorrigeerd voor prys-
stygingen om van een reële ver
hoging te kunnen spreken
De extra verhoging is ontstaan
doordat een nieuwe bereke
ningswijze het nationaal inko
men statistisch hoger heeft laten
uitkomen Door de koppeling
aan het nationaal inkomen zou
de begroting voor ontwikke
lingssamenwerking 250 miljoen
gulden hoger uitkomen
De moeilyke financiële situatie
maakt het volgens Van Dyk on-
mogelyk dit bedrag ineens in te
lopen
Daarom wordt voor 1983 150 mil
joen bly vend in de begroting op
genomen
Daartegenover staat dat minder
dan voorzien wordt ingeteerd op
het zogenaamde stuwmeer, het
totaal van aangegane verplich
tingen die nog niet zyn uitgege
ven De intering voor 1983 be
draagt 50 mihoen gulden. In to
taal is er dus voor volgend jaar
200 miljoen gulden aan extra
kasmiddelen beschikbaar.
