Jarige padvinderij
gaat vragen stellen
Ruim half miljoen voor 'Wilde Ganzen'
VRIJDAG 10 SEPTEMBER 1982
Het mooiste moment in de Ameri
kaanse presidentsverkiezingen is
altijd dat, waarop de verslggen
kandidaat zijn tegenstander feli
citeert met de overwinning. Mét
Churchill denk je dan: ..This is
his finest hour", hoewel het in
werkelijkheid toch het mooiste
uur van de overwinnaar is.
Maar je ontkomt niet aan de in
druk dat de verliezer er behagen
in schept zich in zijn nederlaags
rede van zijn sportiefste, ootmoe
digste en onbaatzuchtigste kant
te laten kennen. In zijn met vaste
en warme stem glimlachend uit
gesproken erkenning van zijn ne
derlaag. wil hij de bevolking op
de rand van het afscheid nog
even inpeperen dat hij toch ei
genlijk de aardigste, nobelste en
meest faire kandidaat was van
de twee. Iemand die zó verliezen
kan, zou een heel wat waardiger
winnaar zijn geweest, moeten de
kiezers denken!
Ook Jan Terlouw bleek woensdag
avond het métier van verliezen
uitnemend onder de knie te heb
ben. Hij leverde een afgewogen
speech af, waarin eigen schuld
beleden werd, de tegenstander
aan zijn trekken kwam, en de ei
gen achterban moed werd inge
sproken. Zijn partijgenoot Hans
van Mierlo, die zich na deze doffe
dreun niet in staat achtte iets
zinnigs voor de camera te zeggen,
moet volgens De Volkskrant heb
ben gezegd
„Niemand in Nederland, die dat zo
goed kan als Jan Terlouw: zó
praten na zo'n verlies".
Nu had Terlouw zich natuurlijk al
dagenlang op de voorspelde gro
te nederlaag kunnen voorberei
den. Hij had, vertelde hij, de bun
del „De Nederlaag" van de dich
ter J C. Bloem doorgekeken,
maar daarin had hij, ondanks de
veelbelovende titel, niets bruik
baars gevonden. Ook niet, blijk
baar, in het gedicht .Afscheid",
dat toch de regel bevat:
Het leven stuurt ons hooploos heen
s ook de hoopvolle r
Is er één verdriet
nooit geneest"
buiten de boot gevallen, evenals de
strofe:
„En er is niets wat nog vertroosting
heeft
Dan één gedachte in deze doodse
tijden:
Wat ook het latere te lijden geeft -
Al wat men leed kan men niet wé
der lijden".
Op de vraag of hij nu, na deze de
bacle, aan aftreden dacht, ant
woordde Terlouw dat hij daar
niet over peinsde, vandaar na
tuurlijk dat hij zichzelf niet her
kende in „Een man":
„Een rood raam aan een oude
gracht,
Een deur die open schrijnt,
En een man, die even wacht
Eer hij in de nacht verdwijnt.
De sleetse rug was krom,
Gebogen onder de smaad,
Toen wendde hij zich om,
Op weg naar de Dapperstraat".
Om daar weer „domweg gelukkig"
te worden, - die laatste regl is een
eigenmachtige variatie mijner
zijds. Blijkbaar voelt Jan Ter
louw zich binnen zijn partij nog
niet eenzaam of alleen:
„De stilte keert.
Na kreet en strijd
Wordt 't hart gemeerd
Aan eenzaamheid".
Merkwaardig is wel, dat hij ook
niets in Bloems gedicht „De Hin
derlaag" zag
.A was bestemd voor B en C voor D,
Als antwoord op des harten diepste
vraag.
Maar onverhoeds in liefde's hinder
laag
Gevallen, paren blindlings C en B.
En 't resultaat? Dat deze twee hun
bond
Vergiftigen met ontrouw en ver
wijt.
Terwijl A zich verdoet, het leven
rond.
In 't hooploos wisselspel van roes en
spijt.
En D haar verdren tijd, voorgoed
gewond,
In een verbitterde eenzaamheid
verslijt".
Voor iedereen met politiek inzicht
is het duidelijk dat D hierin D'66
voorstelt, bestemd voor C fis:
Partij van de Arbeid), die echter
blindelingsAmet B (is: CD
paarde, enzovoort.
ot nu toe leek Joop den Uyl het al
leenrecht als politicus op poëzie
te hebben (op de Uitmarktzei
uitgever-schrijver Geert van Oor
schot: „Hé, daar heb je Han
Hoekstra, sinds Den Uyl van hem
„De Ceder" citeerde kan ik dat
gedicht alleen nog maar met ge
mengde gevoelens lezen.'"), maar
nu heeft Jan Terlouw, door de
derde strofe van Bloems „Dode-
noffer" te citeren hem dit privile
ge ontnomen:
Maar dit blijft steken in ons vaag
begrijpen.
verder als gevoel
De padvinderij, of zoals zij nu heet Scouting Nederland,
is jarig. Althans de wereldorganisatie. Vijfenzeventig
jaar geleden richtte Lord Baden Powell, een Engelse
generaal, de padvinderij op.
Die verjaardag wil Scouting Nederland niet geruisloos
voorbij laten gaan. Samen met de Stichting Liliane
Fonds wordt er een actie op touw gezet die geld in het
laatje moet brengen voor individuele hulp aan gehan
dicapte kinderen in de Derde Wereld. Het fonds, dat nu
twee jaar draait, heeft ontdekt hoe met een relatief
klein bedrag de uitzichtloze toekomst van de armsten
onder de armen kan worden opgeheven.
Geld is het sleutelwoord in deze landelijke actie. Een
actie die in september en oktober in de vorm van fiets-,
wandel- en bromfietstochten gestalte moet krijgen.
Sponsors belonen de deelnemers voor elke afgelegde
kilometer met een stuiver, dubbeltje, kwartje of wat
het hun meer waard is.
Wat doet de Stichting Liliane Fonds nu precies het met
ingezamelde geld? Het is al gezegd: op kleine schaal
hulp bieden. De Derde Wereld herbergt 120.000.000 ge
handicapte kinderen. Slechts één op de honderd van
hen wordt geholpen. De meeste kinderen zijn onbereik
baar. Ze leven vaak in de sloppenwijken van de grote
steden of ver weg op het platteland. Die onbereikte kin
deren wil Liliane bereiken. Het fonds heeft een netwerk
van relaties (landeigen religieuzen, missionarissen en
zendelingen) dat tussen of in de naaste omgeving van
die gehandicapte kinderen leeft. De hulp is recht
streeks, de giften worden optimaal aangewend.
Scouting Nederland telt vijftienhonderd groepen. Alle
maal zijn ze benaderd om aan de actie mee te doen.
Vroeger was dit helemaal geen punt. Wat de hopman of
akela (leider en leidster) zei gebeurde. De tijd van een
'heitje voor een karweitje' is al lang vervlogen. Zo
maar even vijftienhonderd groepen 'bevelen' wat er
moet worden gedaan is er niet meer bij. Scouting nü is
niet meer de padvinderij van vroeger. Mevrouw Wil
Mientjes-Waale, zij coördineert de actie voor Scouting
Nederland, heeft dit heel duidelijk ondervonden.
Dc padvinderij is de padvinde
rij niet meer. Gezicht '82 is
Scouting Nederland. Wat rest
is pure nostalgie. Over straat
lopen in je uniform? Vergeet
het maar! Ja, vroeger wel,
maar de jeugd van nu
schaamt zich daar voor. Je
wordt nagewezen en voor
'vreemd' versleten De hop
man of akela blindelings ge
hoorzamen? Die tijd is óók
geweest. Eerst praten, dan
doen. Zo gaat dat thans.
Neem de actie voor de gehandi
capte kinderen uit de Derde
Wereld. Met een hart vol goe
de moed gingen Wil en Leo
Mientjes aan de slag. Vijftien
honderd groepen, hadden zij
uitgerekend, kunnen voor
een aardig cadeautje zorgen.
Een half miljoen gulden zou
veel leed in één klap kunnen
doen omslaan in een mens
waardig bestaan. Zou
Want van al die padvinders-
groepen in Nederland doen
er maar 125 aan de actie mee.
Begrüpelijk dus dat het echt
paar Mientjes, dat zo optimis
tisch de schouders onder de
inzameling zette, teleurge
steld is. "Het landelijk bu
reau kan wel zeggen dat de
respons groot is. Mijn man en
ik vinden van niet. 't Is toch
betreurenswaardig dat zo'n
schijntje meedoet. Daarom
durf ik nu geen bedrag meer
te noemen waarop we gok
ken. Zeker, zo nu en dan rin
kelt de telefoon en infor
meert er een leider of 'ie nog
kan meedoen. Slechts negen
duizend jeugdleden (van de
90.000) zullen er meedoen. Té
weinig, vind ik. Laten we blij
zijn dat er toch nog zoveel
zijn die wat voor een ander
over hebben."
Opdracht
Jaren geleden kon je zeggen:
we gaan zus of zo doen. Dat
was geen punt. Dan wérd er
zus of zo gedaan. Die tijden
zijn veranderd. Mevrouw
Mientjes: "Met zoiets hoef je
tegenwoordig niet meer aan
te komen. Niet dat ik daar
moeite mee heb hoor. Inte
gendeel zelfs. Hier ligt het
verschil tussen vroeger en
nu. Uit mijn jonge jaren weet
ik nog wel dat het een eer was
om diensten te verlenen. Bij
de groepen die mijn man en
ik leiden proberen we dat
hoog te houden. Helaas, het
ebt toch weg. De kinderen
staan niet meer te dringen
om een goede daad te ver
richten en ook van de vaak
jonge leiders gaat té weinig
uit."
Mevrouw Mientjes heeft er
geen enkele moeite mee om
hiervoor een verklaring te
vinden. "De mensen die een
groepje onder hun hoede
hebben, hebben het allemaal
zo verschrikkelijk druk. Ze
kunnen zich nog net met de
padvinders bezighouden,
maar voor extra dingen heb
ben ze geen tijd. Het sociale
leven is heel anders ingericht
dan vroeger. Vraag maar eens
wat aan de kinderen? Of ze
moeten naar voetbal óf ze
moeten naar judo óf ze moe
ten hockeyen óf ze moeten
zwemmen óf, ach, vul zelf
maar in. Helpen? Oh, ja, dat
willen ze best hoor. Helemaal
geen punt. Maar het is vaak
de onmacht waarom ze nee
moeten verkopen."
Het is duidelijk; tussen de pad
vinder van vroeger en die van
nu zit een verschil als dat van
de dag en de nacht. Wat heeft
een padvinder in deze haasti
ge tijd nog te betekenen? Een
'heitje voor een karweitje'
kennen we niet meer. Ver
dwenen is ook het beeld van
de padvinder die een oud
vrouwtje helpt een drukke
verkeersweg over te steken.
Wat zoekt de jeugd van he
den waaraan de leeftijdsge
nootjes van vroeger geen be
hoefte hadden? En kan de
De padvinderij vroeger en nu:
padvinderij daaraan vol
doen?
Contact
Mevrouw Mientjes: "Ze willen
andere dingen, avontuur,
dingen ontdekken. De kinde
ren willen spelend leren. Ja
ren terug was het precies an
dersom. Toen wilden ze le
rend spelen. Er is bij ons heel
veel veranderd. De jeugd wil
nog best de natuur ontdek
ken, maar heeft daarnaast
ook oog voor problemen. We
kunnen er niet omheen dat
er, waar dan ook ter wereld,
ellende heerst. Maar nog al
tijd hebben wij het idee om
de kinderen iets mee te geven
waaraan zij later wat heb
ben."
"Nou, geloof dat maar niet",
lacht mevrouw Mientjes.
"Het waren heus geen heilige
boontjes hoor. Verschil tus
sen de jeugd van toen en die
van nu? De hedendaagse kin
deren zijn veel opener. Als de
hopman of akela vroeger wat
beweerde was dat geen enkel
punt. Dat werd voor waar
aangenomen. Nu gaan de
kinderen er tegenin. Het
voordeel daarvan is datje een
veel beter contact met ze
krijgt. Ze zien je als hun gelij
ke. afstand is er nauwelijks.
Wat ik als nadeel ervaar is dat
de kinderen veel minder ge
makkelijk te motiveren zijn
om iets voor een ander te
doen. Zei je vroeger: we gaan
voor die kreupele mevrouw
op de hoek boodschappen
doen, dan wérden er bood
schappen gedaan. Wat men
nu doet? De jeugd vraagt
waarom het nodig is. Voor de
leiding is het een flink stuk
moeilijker geworden. Als je
soms hoprt wat ze naar voren
brengen, nou, dan sta je echt
wel eens te kijken."
Salueren
Zo mondig als de kinderen nu
zijn, zo meegaand waren ze
toen. De hele padvinderij was
eigenlijk anders. Kwam je el
kaar in uniform tegen, dan
groette je. Op de verjaardag
van Lord Baden Powell ging
je in dat uniform naar school.
"En op koninginnedag", her
innert mevrouw Mientjes
zich, "moest je voor elke
wapperende vlag salueren.
Nou, dat hoeft voor mij ook
niet. Wat ik wél triest vind is
dat de kinderen zich scha
men om in een uniform over
straat te lopen. Gewoon om
dat ze bang zijn als een 'apar
te' groep te worden nagewe
zen. Voor Scouting Neder
land is dat niet leuk."
Zou dat tot de ondergang van
de vroegere padvinderij kun
nen leiden? Het heeft er even
naar uitgezien. Mevrouw
Mientjes: "Inderdaad, we
hebben wel eens gedacht: we
redden het niet. Het aantal le
den daalde schrikbarend. Tot
nauwelijks zestigduizend.
Gelukkig gaat het de laatste
jaren weer goed, zitten we in
de lift. Ondanks die negatie
ve benadering van de buiten
wacht bloeit Scouting Neder
land. Ik denk dat wij niet ka
pot te krijgen zijn."
Waar dit aan ligt kan mevrouw
Mientjes alleen maar raden.
Wellicht aan de rigoureuze
koerswijziging, toen het fout
dreigde te gaan? "Ik denk dat
die goed is geweest. Hoewel
niet iedereen er gelukkig mee
was. Er dreigde zelfs een
nieuwe padvindersgroep te
ontstaan. Maar het hoofdbe
stuur heeft dit kunnen voor
komen. Dit heeft de verande
ringen zó goed begeleid dat
iedereen er uiteindelijk wel
vrede mee kon hebben."
Adopteren
Hoe dan ook: zoals nu bij de ac
tie voor de gehandicapte kin
deren blijkt, treedt de pad
vinderij niet als één geheel
naar buiten. Mevrouw Mien
tjes: "De groepen die mee
doen gaan werken voor een
kind. Nee, dat kind kennen
ze niet. Dat hebben we be
wust gedaan. Om te voorko
men dat iemand zegt: ik wil
het adopteren. Het enige dat
ze van het gehandicapte kind
weten is waar het vandaan
komt. Een adres of plaats
naam houden we geheim."
En als een groep wat speciaals
wil.doen? "Dan gaan we eerst
praten met het Liliane Fonds.
Pas daarna kunnen er mis
schien contacten worden ge
legd. Wij, Scouting Neder
land dus, wil het fonds zeker
niet in de wielen rijden. Wat
we per se willen voorkomen
is dat een kind uit de 'boes
boes' een briefje gaat schrij
ven om een groep te bedan
ken. We doen dit werk in stil
te en willen geen dankbaar
heid."
En dat is precies wat Lord Ba
den Powell en zijn vrouw
driekwart eeuw geleden voor
ogen stond toen zij de pad
vinderij in Engeland in het le
ven riepen.
De financiële actie ter gelegen
heid van het 25-jarig bestaan van
de 'Wilde Ganzen' heeft ruim
een half miljoen gulden opge
bracht. Er was gerekend op f.
400.000. Dat bedrag is dus ruim
overschreden.
Het bestuur van de 'Wilde Ganzen'
had negen andere organisaties
gevraagd, een project te noemen
waarvoor zy een gift van f. 40.000
goed konden gebruiken. In over
leg met deze organisaties is het
overschot aan gelijksoortige pro
jecten besteed.
band met
En zinkt
naar hart
Wij reiken weer naar
stig rijpen
Ei\ jagen voorwaarts,
verward".
het toekom-
Andere
IKON
Ds. J Helderman, gereformeerd
predikant in Badhoevedorp. zou
graag zien dat de IKON (Inter
kerkelijke Omroep Nederland)
op de een of andere manier
wordt verbonden met de Raad
van Kerken. Helderman is voor
zitter van het gereformeerde ad
viesorgaan ('deputaten') voor de
IKON en tweede voorzitter van
het IKON-bestuur.
Een band van de IKON met de
Raad van Kerken ligt. gezien het
interkerkelijke karakter van bei
de, voor de hand, meent ds. Hel
derman. Bovendien interesseert
de raad zich voor het mediabe
leid, gezien zijn rapport 'Kerken
en ontwikkelingen in de media'
(zomer 1982).
In het blad 'Kerkinformatie' noemt
de predikant als voornaamste ar
gument, dat de kerken hun leden
soms het gevoel geven, niet in
staat te zijn het IKON-beleid
meer af te stemmen op wat
men noemt - 'bijbelse normen
en waarden'. Deze ontwikkeling
is slecht voor de IKON en voor
de kerkelijke interne verhoudin
gen
Ds. Helderman stelt nu voor, dat
de Raad van Kerken een bestuur
samenstelt dat geheel uit capabe
le mensen bestaat. Synoden kun
nen dan binnenkomende 'signa
len' doorgeven aan hun afgevaar
digden in de raad, die op zijn
beurt het te volgen beleid in gro
te lijnen bepaalt.
Tweeslachtig
Het adviesorgaan van de synode
typeert in een rapport de huidige
situatie als 'in zekere mate twee
slachtig'. Aan de ene kant moet
men als bestuurslid van de
IKON een eenmaal ingenomen
standpunt helpen uitvoeren en
naar buiten toe verdedigen, ter
wijl men anderzijds rekening
moet houden met het eigen ker
kelijke gezichtspunt (men denke
aan de 'signalen' vanuit de kerk).
Daarbij komt dan nog. dat ook
de gereformeerde kerken geen
duidelijke identiteit meer heb
ben. "Er bestaan grote verschil
len tussen bijvoorbeeld kerken
in Noord-Holland en in Overijs
sel", schrijft ds. Helderman. En
dus ook in waardering van de
IKON-programma's.
Gezien de ervaringen van de laat
ste jaren is hij een sterk voorstan
der van een heel andere relatie
tussen IKON en kerken. De reac
ties die de gereformeerde deputa
ten met betrekking tot de IKON
krijgen zijn 'voor het merendeel
kritisch'. Ze betreffen vooral de
opiniërende programma's, zoals
Kenmerk en de praatshows. "Af
gezien van de kerkdiensten (40
procent van de zendtijd) en cate-
chetische programma's, die over
het algemeen lof verdienen en ook
krijgen, is die kritiek begrijpelijk
en verklaarbaar", zegt ds. Hel
derman zelf. "De IKON bewan
delt stellig niet de middenweg".
Beroepen
Hervormde Kerk: beroepen te 's
Heer Arendskerke kandidaat M.
T. P. M. Oomen Wassenaar; be
dankt voor Maartensdijk S. de
Jong Katwijk aan Zee.
Gereformeerde Kerken: beroepen
te Meppel M. M. den Hollander
Assen, te Uithoorn kandidaat D.
H. Kuiper Amsterdam.
Gereformeerde Gemeenten: be
dankt voor Rijssen en voor Ha
milton (Canada) J. J. van Ecke-
veld Zeist.
Evangelisch-Lutherse Kerk: aan
genomen naar Amsterdam (nu
officieel) J. Happee Leiden.
Zondagmorgen om 11 uur wordt
in het Burgemeester Berkhout-
park in Voorschoten een open-
luchtsamenkomst gehouden bij
het begin van het nieuwe jeugd
werkseizoen van de hervormde
gemeente en de gereformeerde
kerk. De twee jeugdraden heb
ben de samenkomst voorbereid.
Voorganger is de plaatselijke
predikant A. van der Schoot. De
Dorpskerk is deze morgen geslo
ten. In de gereformeerde kerk en
in Ontmoeting (Noord-Hofland)
zijn wel gewone diensten.
In het kader van de jeugdweek
wordt op vrijdag 17 september
van 7 tot 10 uur 's avonds een
markt gehouden op het voor
plein van de gereformeerde kerk.
De Big Band Bollenstreek treedt
de volgende dag, zaterdag 18 sep
tember. op om half 7, ook op dit
voorplein.
Zondagmiddag om 5 uur is er in
de Zuiderkerk aan de Lammen-
schansweg te Leiden een jeugd
dienst ter afsluiting van de
jeugdweek. Voorganger is ds. M.
H. Boogert uit Apeldoorn. The
ma van de dienst is: 'Kiezen of
delen' Medewerking verlenen
een gospelkoor uit Bilthoven en
de organist Hans Karstens.
De Leidse baptistengemeente
begint zondag weer met haar bij
zondere diensten in de school
aan de Lusthoflaan (Herensin
gel). Zondagavond om half 8
spreekt daar de heer R. Th. Qui-
spel over 'Alles op z'n kop'. De
'Glorysisters' werken mee. Na af
loop is er koffie.
Drie lutherse kerken in de Ver
enigde Staten gaan fuseren. Ze
tellen bij elkaar meer dan 5 mil
joen leden
In Zuidafrikaanse kerkelijke
kringen wordt rekening gehou
den met een nieuw reisverbod
voor de bekende bisschop Tutu,
secretaris-generaal van de Raad
van Kerken. In Amerika leverde
hij deze week felle kritiek op het
apartheidsbeleid van de Zuid
afrikaanse regering.
Bisschop Benetti van Foligno in
Italië heeft f. 10.000 losgeld ge
boden voor het hoofd en de han
den van een heiligenbeeld die
onlangs uit zyn kathedraal zijn
gestolen.
