Rijk redt wapenfabriek
3-
Penningmeester
sportclub weer
zonder zorgen
EG-subsidie naar
kleine veehouders
GATT: protectionisme neemt toe
Beurs Amsterdam
kort zakelijk
-C
DAF vol vertrouwen
in weerwil recessie
marktberichten
Extra defensie orders Eurometaal
Beursoverzicht
VRIJDAG 3 SEPTEMBER 1982
Ennia
De nettowinst van het verzeke
ringsconcern Ennia is in het eer
ste halfjaar ten opzichte van de
zelfde periode van 1981 met bijna
7 pet toegenomen van 44,5 min
tot 47,5 min. Er zal een onver
anderd interimdividend worden
betaald van 4,25 in contanten.
Ennia ervaart meer en meer de in
vloed van de verslechterende
economische toestand, tot uiting
komend in onder meer toene
mende concurrentie en druk op
de tarieven, een stijgende scha
delast en druk op de beleggings
resultaten. Daarom verwacht het
concern dat de winst over 1982
ongeveer op het niveau van vorig
jaar zal komen.
Economie
Dogst
EINDHOVEN (GPD) - Ondanks
een produktievermindering met
bijna 25 procent door de econo
mische recessie kan DAF Trucks
vol vertouwen verder. De liquidi
teit van het bedrijf is goed en het
marktaandeel van DAF in Euro
pa is gestegen, waardoor DAF
Trucks nu tot de vijf belangrijk
ste vrachtwagenbouwers van
Europa behoort.
Dit verklaarde ir. Aart van der
Padt, vice-voorzitter van DAF
Trucks bij gelegenheid van de
zogenaamde Transportdagen die
DAF nu voor de derde keer sinds
1980 organiseert om de trans
portsector in de ruimste zin de
produkten van DAF onder ogen
te brengen. Niet statisch zoals op
de RAI, maar in gebruiksverto-
ning, en idee dat DAF heeft afge
leid van de jaarlijkse landbouw-
dagen in het nabije Liempde.
Tot de nieuwste produkten van
DAF behoort een chassis dat
speciaal is gebouwd voor ge-
bruik in kleine gemeenten. Zij
hebben dikwijls een vrachtwa
gen voor het leeghalen van riool-
putten, maar die kan 's winters
niet worden gebruikt, en een
sneeuwruimer die in de zomer
ongebruikt blijft. DAF heeft een
chassis ontwikkeld waarop ver
schillende opbouwen kunnen
worden verwisseld, zodat het
chassis het hele jaar door kan rij
den.
DAF Trucks heeft in de afgelopen
vijfjaar ruim 330 miljoen gulden
geinvesteerd, bijna 5 procent van
de netto-omzet in die jaren. Van
der Padt schriift hieraan de gun
stige positie van DAF temidden
van zijn concurrenten toe, omdat
dit bedrag vrijwel geheel is ge
stoken in het verbeteren van pro
dukten. In de komende vier jaar
zal DAF voor ongeveer 300 mil
joen gulden investeren in het
produktiebedrijf te Oevel in Bel-
giè, nog afgezien van investerin
gen elders.
In Nederland rijden in totaal rond
75.000 trucks, trekkers en bussen
van meer dan negen ton. Statis
tisch betekent dat dat elk jaar
11.000 stuks vervangen moeten
worden. Vorig jaar waren het er
echter 9300 en dit jaar verwacht
DAF, dankzii een lirht herstel.
ongeveer 9000. Ook voor 1983
verwacht DAF dat er minder
vrachtwagens en bussen vervan
gen zullen worden dan de statis
tische 11.000.
Dat wordt mede veroorzakt door
dat het aantal beroepsvervoer
ders afneemt (van 10.000 in 1976
tot 7500 nu) zodat ook het aantal
voertuigen afneemt. Volgens
Lennards zal deze ontwikkeling
zich voortzetten, omdat - in elk
geval DAF - trucks bouwt die
voor meer dan een doel kunnen
worden gebruikt en dus in staat
zijn in vijf jaar een miljoen kilo
meters te rijden.
Een combinatie die erg goed aan
slaat is de trekker met tan de
maanhanger, die DAF op aan
drang van enkele luchtvaart
maatschappijen heeft ontwik
keld voor het vervoer van vlieg
tuigpallets. Deze combinatie van
hoge trekker en vracht-caravan
werd begin dit jaar geintrodu-
ceerd op de bedrijfsauto-RAI.
De opbrengst per hectare ligt dit
jaar voor bijna alle akkerbouw
gewassen flink hoger dan het ge
middelde over de laatste vijf jaar.
Met name bij de granen, met uit
zondering van wintergerst en ha
ver, en de peulvruchten valt de
hectare-opbrengst rond de 20
25 procent hoger uit.
Dat blijkt uit de eerste voorlopige
oogstraming van eind augustus
die het Centraal Bureau voor de
Statistiek met hulp van de con
sulentschappen voor de akker
bouw heeft opgesteld.
Vooral de zomergerst heeft een op
vallend hoge opbrengst van 5700
kilo per hectare, 27 procent meer
dan in het zeker niet slechte jaar
1981, aldus het CBS. Daarnaast is
ook van de handelsgewasen kar-
wijzaad en blauwmaanzaad de
oogst zeer groot. De opbrengst
van koolzaad ligt 9 procent bo
ven het vijfjaarsgemiddelde. De
vlasoogst valt dit jaar duidelijk
tegen.
Autoprijzen
De bond van garagehouders (BO-
VAG) heeft EG-commissaris
Frans Andriessen gevraagd
maatregelen te treffen waardoor
de fabrieksprijzen van auto's in
Nederland en België worden ge
lijk getrokken.
Volgens de Bovag komen in het
zuiden van Nederland steeds
meer autodealers in de proble
men omdat een snel groeiend
aantal Nederlanders in België
een personenauto koopt. Auto's
in België zijn sinds de devaluatie
van de frank en de revaluatie van
de gulden aanzienlijk goedko
per.
Bij wagens van rond de dertigdui
zend gulden scheelt het de Ne
derlander vijf zesduizend gul
den indien hij de auto in België
aanschaft. Bij auto's in de prijs
klasse van twintigduizend gul
den is het verschil nog altijd
tweeduizend gulden.
Tapioca-akkoord
De Europese Commissie van Thai
land hebben donderdag een
overeenkomst ondertekend die
voorziet in een beperking van de
export van Thailandse tapioca
naar de EG in de jaren 1982-1986.
Tapioca wordt in Europa ge
bruikt als grondstof voor de vee
voederindustrie.
Thailand zal volgens het akkoord
in de jaren 1982, 1983 en 1984 tel
kens maximaal vijf miljoen ton
naar de EG mogen exporteren.
Voor de jaren 1985 en 1986 geldt
een maximum van 4,5 miljoen
ton.
De EG van haar kant heeft zich
verplicht de invoerrechten voor
tapioca te beperken tot zes pro
cent en Thailand te helpen bij
het overschakelen op andere ge
wassen in gebieden die onder de
vermindering van de tapioca-ex-
port zullen lijden.
LEIDEN - groenteveiling: aardappelen
15-49, andyvie 84-1,12, pronkbonen 1,60-
1,95, snijbonen 2,85-5,90, stambonen
1,35-2,25, kroten 29, rode kool 29, spits
kool 1,39-1,46, postelein 88-1,34, prei 75-
1,40, spinazie 1,29-2,08, spruiten a 1.02-
1,15, spruiten b 1,32-1,47, spruiten c 1,15,
èpruiten d 1,-1,30, uien 18-63, winter-
rien 30, meloenen 1,50-3,50, bloemkool
p. bak 2,50-3,15, bloemkool 8 p. bak
1,35-1,75, knolselderij 82-85, sla 28-73,
bleekselderij 84-97, bospeen 73, peterse
lie 29-59, radijs 59-65, selderij 31-55, pa
prika st. 14-43
DEN HAAG <GPD> - Extra
orders van defensie zul
len de Zaanse munitiefa
briek Eurometaal voorlo
pig uit de financiële zor
gen halen. Een zeer bin
nenkort te benoemen ge
delegeerd commissaris
zal bij het bedrijf orde op
zaken moeten stellen om
een gezonde toekomst te
waarborgen. Bij de nodi
ge reorganisatie wordt
rekening gehouden met
het verlies van 350 van de
1050 arbeidsplaatsen.
Staatssecretaris Van Houwelingen
(defensie) onderschreef gisteren
in overleg met de vaste kamer
commissie voor defensie de
hoofdlijnen van een „overle
vingsplan" dat bestuur en werk
nemers van Eurometaal geza
menlijk hebben gemaakt. Om de
meest prangende financiële
nood op te heffen is hij bereid
munitieorders te vervroegen.
Defensie zal nog dit jaar voor 165
miljoen gulden aan munitie ko
pen bij Eurometaal. Dat is twee
keer zo veel als eigenlijk de be
doeling was. Volgens Van Hou
welingen hoeft Eurometaal niet
bang te zijn dat de vervroeging
van orders zal leiden tot een in
zinking van de bestellingen over
een paar jaar. Het leger kampt
met zulke tekorten aan munitie,
dat er de komende jaren extra
veel nodig is.
Nog deze maand verwacht Van
Houwelingen de benoeming van
een gedelegeerd commissaris die
verregaande bevoegdheden
krijgt om orde op zaken te stel
len. Drie maanden lang komt die
boven de huidige directie te
staan, die elk vertrouwen bij vak
bonden en ondernemingsraad
heeft verspeeld. Van Houwelin
gen rekent op instemming van
alle betrokkenen met de ben-
moeming.
De gedelegeerd commissaris zal
niet alleen de bezem door de or
ganisatie van het bedrijf halen,
hij krijgt ook opdracht om in het
buitenland contacten aan te kno
pen voor samenwerking met
soortgelijke bedrijven. Daarbij
is, aldus Van Houwelingen, het
meerderheidsbelang van de Ne
derlandse staat in Eurometaal
(70 procent) niet heilig.
Overigens wil de Westduitse aan
deelhouder Dynamit Nobel van
haar belang van dertig procent in
Eurometaal af. Van Houwelin
gen wil die firma overhalen om
de aandelen toch te houden. Bo
vendien zal hij er bij de Westduit
se regering op aandringen nu
eindelijk eens met de beloofde
compensatie-orders voor de Ne
derlandse aanschaf van Duitse
tanks over de brug te komen.
Behalve in een nauwere internatio
nale samenwerking en daardoor
betere exportpositie, zoekt Euro
metaal ook toekomstmogelijkhe
den in civiele produktie naast de
militaire. Daardoor zou het be
drijf minder afhankelijk worden
van defensie-orders. De huidige
problemen zijn hoofdzakelijk
veroorzaakt door besparingen op
de munitieaanschaf.
PARIJS (AP) - Het wereldbeken
de restaurant "Tour d'Argent"
viert dit jaar zijn 400ste verjaar
dag. Eigenaar Claude Terrail
(midden) praat ter gelegenheid
daarvan met een dinerend stel op
de zevende verdieping. Op de ach
tergrond de Notre Dame en rechts
de Seine.
Windmolen
order VS
voor Holec
UTRECHT (ANP) - De plan
nen om het Holec-concern
(transformatoren) gezond te
maken verlopen volgens
plan. De meeste reorganisa
ties, die bijna 1300 arbeids
plaatsen hebben gekost, zijn
voltooid, terwijl na een zwak
eerste half jaar in augustus
een stroom orders op gang
kwam.
Belangrijk voor Holec was dat
voor het eerst de sector Ener
giesystemen bijdroegen aan
het order-herstel. In augustus
kreeg Holec een opdracht
voor de levering van 186
windturbines naar de VS.
Over de eerste helft van dit jaar
gemeten heeft Holec nog for
se verliezen geleden. Ten op
zichte van de eerste zes
maanden in 1981 steeg het
verlies van 1,5 tot 12,4 mil
joen. Het verlies is samenge
steld uit een negatief bedrag
van 20,9 miljoen, voorname
lijk onderbezettingsverliezen
en aanloopkosten van nieu
we activiteiten, en een posi
tief bedrag van 8,5 miljoen,
dat kon worden onttrokken
aan de reserve voor reorgani
saties.
DEN HAAG (ANP) - Het land
bouwschap en de minister van
Landbouw en visserij hebben,
naar het schap meedeelt, vrijwel
overeenstemming bereikt over
de besteding van de bijna 22 mil
joen gulden, die de Europese Ge
meenschap beschikbaar heeft
gesteld voor kleine melkveehou
ders.
De bewindsman is in beginsel ak
koord gegaan met het voorstel
van het Landbouwschap, een
deel van het geld uit te keren in
de vorm van een uniform voor
schot van 750 gulden. Om hier
voor in aanmerking te komen
moet de melkveehouder verkla
ren dat hij bedrijfsinvesteringen
heeft gedaan of nog zal doen van
minimaal 2500 gulden.
Minister en schap hebben in hun
maandelijks overleg afgespro
ken, dat de bedrijven die voor de
22 miljoen in aanmerking komen
nog nader zullen worden afgeba
kend. Het schap mikt op bedrij
ven tot 30 melkkoeien, waarvan
de veehouder jonger is dan 35
jaar. Het bedrijf moet voor ten
minste zestig procent gebaseerd
zijn op meLkveelhouderij. De mi
nister wil de bedrijfsomvang wat
beperkter houden, namelijk ma
ximaal 130 zogenaamde stan
daard bedrijfseenheden. Daarvan
zou tenminste 60 procent moeten
bestaan uit melkveehouderij.
Bij de bedrijfsuitgaven die voor de
EG-bijdrage in aanmerking ko
men wil de minister, als het om
verbeteringen van de bedrijfs
voering gaat, een extra accent
leggen bij het verbeteren van
vakkennis. In het bedrag van
2500 gulden zal eigen arbeid wor-
den meegerekend.
ALKMAAR (ANP) - Het land-
bouwprijsbeleid moet niet wor
den gebruikt als middel om te
komen tot een herverdeling van
boereninkomens: hoge prijzen
voor kleine bedrijven. Er is nog
al wat aandrang om dit wel te
doen, maar het prijsbeleid is
voor dit doel een ongeschikt in
strument.
Voorzitter Jaap van der Veen van
de Nederlandse Christelijke
Boeren- en Tuindersbond stelde
dit gisteren op de bondsdag van
zijn organisatie in Alkmaar.
De dreiging van de belasting
dienst is weg boven de
hoofden van penningmees
ters van sportverenigingen
en andere instellingen die
niet op winst uit zijn. De mi
nisters van justitie, van finan
ciën en van sociale zaken en
werkgelegenheid hebben
hun wetsontwerp dat mis
bruik van bv's en andere
rechtspersoonlijkheid bezit
tende lichamen moet tegen
gaan, zodanig gewijzigd dat
de penningmeesters geen ge
vaar meer lopen dat zij per
soonlijk aansprakelijk zullen
worden gesteld voor eventu
eel niet afgedragen belastin
gen of sociale premies.
De hele sportwereld liep enige
maanden geleden te hoop te
gen de plannen van de minis
ters. Men vreesde dat het aan
tal mensen dat de penningen
van clubs, verenigingen en
ook kerkgenootschappen zou
willen beheren, drastisch zou
afnemen.
In hun plannen hadden de mi
nisters het onderscheid aan
vankelijk niet gemaakt. Het
misbruik van bv's en derge
lijke om belasting en sociale
premies te ontduiken schat
ten zij zo groot dat zij met ri
goureuze maatregelen kwa
men. In dat verband kwam
voor de bouw de Wet Kete
naansprakelijkheid tot stand
(die aansprakelijk maakt
voor de afdracht van belas
tingen en sociale premies die
onderaannemers (koppelba
zen) verschuldigd zijn.
Voor verdere bestrijding van
ontduiking van belasting en
premies werden wijzigingen
van enige sociale-verzeke-
ringswetten, van de wet be-
door
Jan Harren
treffende verplichte deelne
ming in bedrijfspensioen
fondsen en van enige fiscale
wetten voorbereid.
De ministers meenden dat er
voor een rigoureuze aanpak
volop reden was. „Uit som
mige uitlatingen kan worden
afgeleid, dat ,om er niet ten
volle van doordrongen is, dat
het hier gaat om een ver
schijnsel waarvan de omvang
en de ernst moeilijk kunnen
worden oveschat", zo schrij
ven de bewindslieden nu in
hun memone van antwoord
aan de Tweede Kamer.
Ze verwijzen daarbij naar een
onderzoek dat het Weten
schappelijk Onderzoek en
Documentatie Centrum van
het ministerie van justitie
heeft verricht naar misbruik
van rechtspersonen. Bij dat
onderzoek werden bijna dui
zend rechtbankdossiers
derzocht van vennootschap
pen die failliet waren gegaan
Bij ruim 1 op de 3 bleek de ad
ministratie geheel of ten dele
te ontbreken. In bijna alle ge
vallen was er niets of nauwe
lijks iets waarmee aan
schuldeisers nog iets kon
worden betaald. In 2 van de 3
gevallen waren er aanwijzin
gen dat er met de vennoot
schap was geknoeid. In 36
procent van de gevallen was
er sprake van duidelijke ma-
lafiditeit.
In deze malafide groep lag de
schuldenlast ruim boven de
220 miljoen gulden; het ging
daarbij voornamelijk om niet
betaalde belasting en niet af
gedragen sociale premies.
Overigens een fractie van wat
fiscus en sociale fondsen
jaarlijks ontgaat Alleen al
door koppelbazen wordt er
jaarlijks voor 4 tot 5 miljard
aan premies en belastingen
niet betaald.
Justitie mist tot dusver effec
tieve wapens voor de bestrij
ding van het misbruik of het
oneigenlijke gebruik van
vennootschappen, omdat be
stuurders van rechtsperso
nen in het algemeen met
hoofdelijk aansprakelijk zgn
voor schulden van de rechts
persoon. De wetswijzigingen
moeten daar een eind aan
maken.
Een stroom van kritiek kwam
los toen de ministers niet
aangaven dat bij instellingen
zonder winstoogmerk (sport
organisaties, jeugdverenigin
gen, muziekgezelschappen,
hobbyclubs enzovoort, maar
allemaal ook rechtspersonen)
sprake is van grote schulden
of van misbruik van de
rechtspersoonlijkheid.
Toch werden ook zij onder de
werking van de voorgestelde
wet gebracht. Behalve het
verenigingsleven (vooral de
sportwereld) zelf mengde
ook de Vereniging van Ne
derlandse Gemeenten zich in
de discussie.
„De wet is een bedreiging voor
het voortbestaan van veel in
stellingen en organisaties
omdat het besturen als vrije
tijdsbesteding al zijn aantrek
kelijkheid verbest wanneer
een bestuursUd de conse
quenties van zijn hobby ten
opzichte van zijn of haar ei
gen portemonnee niet meer
kan overzien en aanvaarden".
De ministers hebben de kritiek,
die op dit punt ook in ruime
mate uit de Tweede Kamer is
gekomen, aanvaard. De rege-
bng dat (financiële) bestuur
ders hoofdelijk aansprakelijk
zijn voor de afdracht van be
lastingen en premies zoals
in de wetswijzigingen wordt
voorgesteld, zal „niet van toe
passing zyn op verenigingen,
stichtingen, kerkgenoot
schappen en in het algemeen
rechtspersoonlijkheid bezit
tende lichamen waarbij het
streven naar winst geheel
ontbreekt of van bijkomstige
betekenis is".
GENÈVE (Reuter) - De Wereldhandel
toont steeds gevaarlijker wordende paralel
len met de gang van zaken in de jaren dertig,
zoals de spanningen binnen het internatio
nale bankstelsel en de opleving van het pro
tectionisme. Dit constateert de GATT (Alge
mene Overeenkomst inzake Tarieven en
Handel) in een rapport over de ontwikkeling
van de internationale handel in de afgelopen
anderhalf jaar.
De grote vraag naar bankkrediet in de jaren
zeventig, vergelijkbaar met de gang van za
ken in de periode die aan de Grote Depressie
voorafging, heeft veel landen en onderne
mingen met te grote schulden laten zitten en
grote problemen veroorzaakt voor het inter
nationale financiële systeem.
Regeringen gaan er steeds vaker toe over om
de industrie bescherming te bieden tegen de
inflatie, de hoge rente en de stijging van de
energieprijzen alsmede de concurrentie van
goedkope buitenlandse produkten, aldus de
GATT
In haar rapport, dat twee maanden voor een
grote internationale conferentie over de we
reldhandel verschijnt, waarschuwt de GATT
ervoor dat het samenvallen van de twee ge
signaleerde verschijnselen wel eens voor
een ineenstorting van de prijzen zou kunnen
zorgen. Het protectionisme zelf vormt al een
ernstige bedreiging van de wereldhandel
maar het grootste gevaar zit hem in de in
storting van het internationale financie
ringsstelsel die erdoor zou kunnen worden
veroorzaakt.
Bescherming van de eigen markt tegen bui
tenlandse concurrentie door middel van in
voerbeperking zou een internationaal tekort
aan kasmiddelen kunnen veroorzaken, groot
genoeg om een reeks faillissementen op
gang te brengen.
VRIJDAG 3 SEPTEMBER 1982
ACTIEVE
AANDELEN
Glit Broeide,
20«,30 208,50
BINNENLANDSE
AANDELEN
172.80 172.00
320.00 330.00
Gamma H
id. 5% PW
Gel. Drift. Cei
Grrofabr.
Gicsvn
- Goudsmit
HoTdoh ,aCh
151.00 150.50
31.00 31.30
26.80 27.50
85,00 85.00
182.00 183.00
3050.00 3060.00
«30.00 630.00
53.00 53.00
*3.10 53.60
52.80 52.80
118.00 118.00
123.00 118.00
30.00 30.10
35,00a 34.00a
358.00 365,00e
96,00a
297.00
22.50
62,00
64.50 «5.00
505.00 510.00
60,50 «1.20
12.00b 1500e
73N 50 73.00
51.50 51.80
17.00 300.00
61.50
81.50
BELEGGINGS
INSTITUTEN
104.00 105.00
172.00 173.30
544.00 *45.00
102.50 105.00
Technologie F 27.00 27.10
Vance Sand 16.00 15.80
GOUD EN ZILVER
goud onbew 3523O-33730 vorige 35200-35700
zilver onbew 635-705 vorige 640-710
BUITENLANDS
GELD
Amerikaanse dollar 2.66 2.76
F.ngeUc pond 4 A3 4 83
4250 4550
39 00 42 00
28.7» 3275
AMSTERDAM (ANP) - De Am
sterdamse efTectenbeurs ging
vandaag goed geluimd van start,
waarbij de handel een gcam
meerd beeld bood. De vaste
stemming in Wall Street bete
kende dan ook een flinke steun
in de rug. Hier kon een flink aan
tal fondsen van profiteren en
koerswinsten binnenslepen.
Zo was Elsevier-NDU vast Het
fonds maakte bovendien giste
ren een winststijging bekend,
wat de beleggers blijkbaar erg op
pnjs stelden, want de koers steeg
maarliefst 5.50 op 151.50 Ook
de verzekeraars waren vandaag
in trek. terwijl de banken, welis
waar iets minder omhoog gin
gen
Bu de internationals klom Kon.
Olie 1,10 op 90.40 KLM won
1,40 op 93,40 en Unilever
1,20 op 160 Philips, Akzo en
Hoogovens hielden het bg dub-
beltjeswerk. Bg de banken won
ABN 3 op 244 en NMB 1 op
108. Amro maakte pas op de
plaats.