D
"Chinees houdt
van juiste
juiste
woord
op
plaats
Incidenten tussen
Israëli's en Syriërs
C
-c
Ook "politiek" op Duitse katholiekendagen
Leidse sinoloog gaat in Peking Nederlands doceren
y
IKV doet mee aan vredesdemonstratie in Diisseldorf
Natuur en Milieu wil
stop op lozing Duphar
Nog deze week standpunt
over Amerikaanse boycot
jf <fH
v v "7i*
Lelden
WOENSDAG 1 SEPTEMBER 1982
door
Wim Brands
LEIDEN - Dertig Chinezen die binnenkort in Peking de Ot en Sien-boekjes moeten
doorworstelen om uiteindelijk een baan te kunnen krijgen bij de Buitenlandse Dienst?
"Nee, dat beeld is niet helemaal juist", zegt de 26-jarige Leidse sinoloog Peter Peverelli,
die het onderwijs aan de Chinezen op zich zal nemen. "Aan de hand van modern lesma
teriaal probeer ik die mensen Nederlands te leren. Dat van die buitenlandse dienst
klopt wel. Veel andere baantjes zullen er toch niet zijn te vinden voor een Chinees die
Nederlands heeft gestudeerd".
Peverelli reist binnenkort af in het
kader van een uitwisselingspro
gramma tussen de universiteit
van Leiden en die van Peking.
Hij zal les geven aan zo'n dertig
mensen die zijn aangewezen om
Nederlands te gaan studeren; ja
aangewezen, want zelf een studie
kiezen is er in China niet bij.
"Je mag er dus wel vanuit gaan dat
ze niet allemaal even gemoti
veerd zijn", zegt hy. "Want uit
vrije wil beginnen ze niet aan de
ze studie. Ik denk wel dat ze in
middels weten waar Nederland
ligt; toen ze hoorden dat ze Ne
derlands gingen studeren zullen
ze zich wel georiënteerd hebben.
Maar de namen van de verschil
lende provincies zal ik ze nog wel
moeten leren".
De uitwisseling tussen Nederland
en China bestaat al enige tijd.
Soms vertrekt er een delegatie
studenten Sinologie naar het ver
re Oosten en de Nederlandse ho
gescholen en universiteiten wor
den regelmatig bezocht door
Chinezen. Peverelli: "De Chine
zen die voor enige tijd naar Ne
derland komen studeren meestal
een natuurwetenschappelijk
vak. Dat wij nu in de gelegenheid
worden gesteld om Nederlands
te gaan doceren in Peking is
denk ik een soort beloning. Want
laten we eerlijk zijn: het belang
van een studie Nederlands is na
tuurlijk niet zo groot".
Wie nu Nederlands wil studeren in
China kan nog nergens terecht.
In de jaren zestig is er weieens
een cursus gegeven door radio
Peking, maar dat stelde niet zo
veel voor volgens Peverelli. "Je
komt nu in China nog wel eens
iemand tegen die een paar
woorcijes Nederlands spreekt;
dat is dan klaarblijkelijk iemand
die indertijd goed naar die radio-
lessen heeft geluisterd".
Overigens lopen er in China wel
een aantal mensen rond die het
Nederlands beheersen. "Er zijn
Chinezen die in Indonesië heb
ben gewoond en later weer naar
China zijn gevlucht. Die mensen
spreken nog een ouderwets soort
Nederlands. Het zijn veelal hoge
ambtenaren".
Hoe Peverelli precies les gaat ge
ven weet hij nog niet. "Lesmate
riaal is er wel. Vooral het boek
Levend Nederlands, samenge
steld door een aantal Engelsen, is
erg handig. Er zitten ook casset
tes bij en elke les bevat een dia
loog waarin een aspect van het
leven in Nederland wordt behan
deld. Of ik alles mag zeggen wat
ik wil? Kyk, het is natuurlijk niet
myn bedoeling om daar propa
ganda te gaan zitten maken voor
de Nederlandse manier van le
ven. Maar ik ga er wel vanuit dat
ik veel mag zeggen. Waar je reke
ning mee hebt te houden in het
begin is dat de Chinese studen
ten niet gewend zijn om te dis
cussiëren. Begin je daar dus di
rect mee, dan weetje zeker dat ze
af zullen knappen. Die conclusie
heb ik tenminste getrokken uit
de ervaringen van een aantal
Amerikanen die ik heb gespro
ken".
Campus
Het mag merkwaardig klinken,
maar volgens Peverelli doet het
Chinese onderwijssysteem uiter
lijk nogal Amerikaans aan. De
studenten wonen bijvoorbeeld
ook op de campus; waardoor je
als het ware een stad in een stad
krijgt. "Het leven is nogal Spar
taans. Je woont met z'n tweëen
op een kamer; jongens en meis
jes strikt gescheiden. De portier
houdt dat allemaal goed in de ga
ten. 's Avonds laat wordt het
complex ook afgesloten. Wie te
laat komt zal dus over het hek
moeten klimmen".
Niet alleen de studenten wonen bij
elkaar; ook de hoogleraren en
het andere wetenschappelijk
personeel. Peverelli: "Dat was
vroeger in China trouwens ook
het geval. Toen had je bijvoor
beeld al een wijk waarin bijvoor
beeld voornamelijk acteurs
woonden".
Buitenlandse docenten worden on
dergebracht in zogenaamde
vriendschapshotels, woonkazer
nes die in de jaren vijftig werden
Trimlopen
Peter Peverelli: "Het is niet mijn bedoeling daar propaganda te gaan
maken voor de Nederlandse manier van leven".
(Foto Holvost)
avond een hapje bij ons eten, dan
kun je er van op aan dat hij van 's
ochtends vroeg af in de weer is
geweest om je komst voor te be
reiden. Mensen die gedesillusio
neerd zijn herken je makkelijk in
China. Die komen op je af, verge
ten de code en spreken je in het
Engels aan. Veel buitenlanders,
die geen Chinees spreken, krij
gen daardoor een verkeerd beeld
van China, want zij spreken al
leen deze mensen, die helemaal
niets, maar dan ook echt hele
maal niets meer van China willen
weten".
Peverelli is niet van plan om alleen
maar in Peking te blijven. "Ik
ben van plan veel van het land te
zien. Ja, dat kan tegenwoordig
ook wel weer. Je moet wel een
reisvergunning aanvragen; voor
onze begrippen is dat natuurlijk
een vreemde zaak. Op die ver
gunning staat precies aangege
ven welke plaatsen je mag aan
doen en wanneer. Daar heb je je
aan te houden".
gebouwd door Russen met erg
weinig fantasie. Peverelli: "Die
campus is welbeschouwd nog
wel gezellig. Vooral op koude
winteravonden. Maar die hotels
zijn bepaald niet leuk. Er is wel
veel comfort natuurlijk, want de
buitenlander mag tenslotte niet
gaan klagen".
Tijdens de verwelkoming na aan
komst wordt er volgens Peverelli
een spelletje gespeeld. "Dat gaat
volgens een bepaalde code; en je
kunt dan ook al snel weten hoe
welkom je bent: gewoon of zeer
welkom. Je wordt vertroeteld tot
ze weten wat voor vlees ze in de
kuip hebben".
De sinoloog vervolgt: "In contac
ten met Chinezen heb je overi
gens altijd aan bepaalde regels te
houden. De Chinees houdt van
het juiste woord op de juiste
plaats. En het kan een lange tijd
duren voordat je bevriend met
hem bent. Zegt hij op een be
paald moment: komt u morgen-
De Leidse atletiekvereniging Hol
land begint vrijdagavond haar
trimprogramma voor het seizoen
1982/1983 met een strandloop
aan de Wassenaarse Slag. De
start is om half acht. Deze strand
loop is de eerste uit een serie van
23 trimlopen, verdeeld in strand-
lopen, weglopen en boslopen. Zij
worden in de weekeinden gehou
den. De strandlopen starteji
steeds bij de Wasenaarse Slag. De
inschrijving hier is op het kleine
parkeerterrein bij de strandaf-
gang. De boslopen beginnen in
het park de Leidse Hout, op de
atletiekbaan. Deelnemers ont
vangen na afloop van elke loop
een herinneringsmedaille; ook
kunnen zij 'sparen' voor herinne-
ringsprijzen door aan meer lo
pen mee te doen. Nadere inlich
tingen zijn te krijgen bij Jan
Akerboom, Hoge Morsweg 69 in
Leiden, tel. 071-766862.
Time
Time. de jeugdsociëteit van Staal-
wijk-Vredeskerk, begint vrijdag
met het nieuwe seizoen. Jongeren
van dertien jaar en ouder zijn
om acht uur welkom in het wijk-
gebouw, Herenstraat 45.
Hengelsport (1)
Viscollege De Ruisvoorn hield zijn
vijfde competitiewedstrijd in de
Vlietlanden. Uitslag: 1 A. Sinteur
36 stuks-7750 gram; 2 C. Pierens
30-7850. 3 J. Nieuwenburg sr. 19-
4300.4 C. van Deventer 20-3750,5
M. Riemens 13-3100. 6 J. Nieu
wenburg jr. 18-2250, 7 W. van
Weizen 13-2450. 8 A. Bal 6-2050, 9
J. Brouwer 8-1825,10 J. v.d. Berg
5-1025.
Hengelsport (2)
DVS hield een viswedstrijd in de
Vliet. Uitslag: 1 J. Moenen 53
stuks-6975 gram, 2 J. Helverstein
65-5800, 3 T. Hoppenbrouwer 40-
5075. 4 J. de Os 25-4575. 5 W. van
Berkel 41-4525, 6 C. Sinteur 38-
3425. 7 W Teske 24-3175, 8 J. van
Rijn 25-2900, 9 P. Teske 29-2600,
10 C. Hoppenbrouwer 29-2575.
T'ai Chi
T'ai Chi Chu'an wordt omschreven
als een combinatie van dans,
krijgskunst, oostere meditatie en
nog veel meer. In elk geval wor
den deze bewegingsoefeningen
op grote schaal in China gedaan.
De bewegingen zijn veelal ont
staan door het observeren van
dieren. Voor belangstellenden is
er vanavond om zeven uur een
introductieles T'ai Chi onder lei
ding van Satya Singh in de gym
zaal van het Pedologisch Insti
tuut, Bloemfonteinstraat 1. Ver
dere inlichtingen: tel. 071-170479.
Schakelcursus
Deze maand beginnen vormings
centrum Troef en de Werkgroep
Buitenlandse Arbeiders een nieu
we technische schakelcursus voor
buitenlanders. De reken- en tech
nische lessen worden op woens
dagavond gegeven. Op maan
dagavond is er Nederlandse les,
speciaal voor deelnemers aan de
technische schakelcurcus. De cur
sus is een voorbereiding op de les
sen bij het Centrum voor Vakop
leidingen voor Volwassenen, een
school voor mensen die omge
schoold willen worden. Van
avond om acht uur wordt er bij
Troef, Noordeinde 2a, voorlich
ting gegeven over de technische
schakelcursus. Daar kan men
zich ook aanmelden. Telefoon:
130494.
Swingavond
In het Leids Vrijetijdscentrum,
Breestraat 66, is vrijdag de tra
ditionele swingavond met de
LVC-discjockeys. De zaal gaat
om negen uur open.
Cursussen
In het Volkshuis begint 6 september
een groot aantal cursussen voor
volwassenen. Naast diverse ta
lencursussen voor beginners en
gevorderden zijn er ook op het ge
bied van vorming mogelijkhe
den: Vos-cursus, open school, we-
rekdoriëntatie en een politieke
oriëntatiecursus. Speciaal voor
vrouwen de klussencursus en le
zen en schrijven. Verder staan op
het programma: zelfverdediging,
dansexpressie, handenarbeid,
naailessen en weven op kleine ge
touwen. Voor meer informatie:
Apothekersdijk 33, tel. 149180.
Varia
Vandaag zijn in Düsseldorf de
Duitse 'katholiekendagen' be
gonnen. Ze duren tot zondag en
er nemen zo'n 100.000 mensen
aan deel. Die kunnen zich laven
aan tientallen discussiegroepen,
massabijeenkomsten, eucharis-
naast het officiële programma
nog een vredeskamp en vredes
mars georganiseerd. Daar wor
den 20 - tot 40.000 deelnemers
verwacht.
Ontwapent u
tievieringen, rozenkransdiensten De organisatie Initiative Kirche
enzovoort. Het thema van deze
dagen - die nu voor de 87ste
keer worden gehouden - is: 'Be
keert u en gelooft - vernieuwt de
wereld'.
In de 'vredesbijeenkomst' van vrij
dagavond - in het Rheinstadion
- spreken de Westduitse kardi
naal Höffner, voorzitter Maier
van het Centraal Comité van
Duitse Katholieken, bondskan
selier Schmidt en oppositieleider
Kohl.
Vooral de aanwezigheid van de so
cialistische Schmidt heeft nogal
wat vragen opgeroepen. Maar
Maier - in het dagelijks leven
minister voor cultuur, recreatie
en maatschappelijk werk in de
deelstaat Beieren - haastte zich
om uit te leggen, dat zowel de
theologische als de politieke
kanten van het begrip 'vrede' aan
de orde komen. "De katholieken
dagen zijn in hun 134-jarig be
staan altijd een podium geweest
voor de dialoog tussen kerk en
maatschappij", zei hij.
Toch weerstond de leiding van de
katholiekendagen de pressie van
de 70 000 leden tellende Bond
van Duitse Katholieke Jongeren
om 'vrede en gerechtigheid' tot
het centrale thema te maken. De
jongerenbond heeft daarom -
overigens met geld van het comi
té voor de katholiekendagen -
Unten' (IKVU) houdt
met de protestantse beweging
'Aktion Sühnezeichen-Friedens-
dienste' en het Nederlandse In
terkerkelijk Vredesberaad zater
dag in Düsseldorf een demon
stratie voor vrede, ontwapening
en gerechtigheid', onder het mot
to: 'Bekeert u en ontwapent'. Dit
ook ter gelegenheid van de ka
tholiekendagen. Tot de sprekers
behoren de theoloog Johann
Baptist Metz, de Nicaraguaanse
priester Ernesto Cardenal en de
Nedelandse omroeppastor Jan
ter Laak, de vorige secretaris van
het IKV
De demonstratie gaat uit van deze
eisen: de bondsregering moet
het besluit tot modernisering
van kernwapens intrekken, een
kern wapen vrij Europa en af
schaffing van alle 'abc-wapens'
(atoom, bacteriologisch en che
misch).
'Steeds meer christenen", aldus de
organisatoren in een verklaring
voor de pers, "erkennen de nood
zaak om politieke consequenties
te trekken uit de veroordeling
van kernwapens door het Vati
caanse concilie en de paus".
De organisatie 'Initiative Kirche
von Unten' is een beweging van
kritische katholieken. Ze yvert
voor meer veelvormigheid, open
heid en tolerantie in de kerk en
hamert op maatschappelijke en
politieke betrokkenheid van
christenen en kerken.
Campagne
In verscheidene Braziliaanse ste
den is gisteren tijdens misvierin
gen en demonstraties de vrijla
ting geëist van twee Franse pa
ters, die precies een jaar geleden
werden gearresteerd en kortgele
den door een militaire rechtbank
tot tien en vijftien jaar gevange
nisstraf zijn veroordeeld. Tege
lijk protesteerde de Rooms-Ka-
tholieke Kerk in dit land tegen
de toenemende moeilijkheden
en bedreigingen die zy in haar
werk ondervindt.
Ondanks de liberalisering die het
militaire bewind in Brazilië de
afgelopen drie jaar heeft doorge
voerd, nemen de conflicten tus
sen kerk en overheid eerder toe
dan af. Begin augustus is er een
anonieme campagne begonnen
tegen de belangrijkste kerkelijke
leiders. In onechte parochiebla
den en bisschoppelijke docu
menten worden zij belachelijk
gemaakt. Brieven van geestelij
ken, bestemd voor het buiten
land, worden beschadigd of ver
valst.
Ook buitenlandse geestelijken on
dervinden steeds meer proble
men. Elf missionarissen wachten
al maanden op toestemming om
het land binnen te komen. Een
generaal verklaarde in verband
hiermee, dat buitenlandse paters
doorgaan met hun ondergrondse
activiteiten in het Amazonege
bied.
De twee Franse paters worden er
van beschuldigd, dat ze landloze
boeren tot gewapend verzet heb
ben aangezet. Volgens het Brazi
liaanse bisschoppencollege zijn
ze onschuldig. Ze deden niets an
ders dan de sociale leer van de
kerk uitdragen, ten bate van de
armen.
Beroepen
Christelijke Gereformeerde
Kerken: beroepen te Nieuwkoop
H. C. van der Ent Dordrecht.
Evangelisch-Lutherse Kerk: be
roepen te Amsterdam J. Happee
Leiden en J. Melin Zaandam.
De rooms-katholieke vredesbe
weging 'Pax Christi Nederland'
doet in een brief een beroep op
de Poolse regering om de gënter-
neerden vrij te laten. Ze vraagt
speciale aandacht voor Tadeusz
Mazowiecki, eertijds adviseur
van Lech Walesa, een man die,
volgens de brief, "sinds jaar en
dag voorstander is van vreedza
me oplossingen voor de proble
men in Polen".
ADVERTENTIE
RIJSWIJK (ANP) - De stichting Natuur en Milieu heeft de overheid
gisteren tijdens een hoorzitting van de directie Noordzee van Rijkswa
terstaat in Rijswijk gevraagd Duphar in Amsterdam geen nieuwe ont
heffing te verlenen voor het lozen van afvalzuren op de Noordzee. Ge
zien de aard en de hoeveelheid van de te lozen stoffen acht de milieu
organisatie voortzetting van de lozingen niet verantwoord.
Duphar heeft voor dit jaar vergunning voor de lozing van 6.000 kilogram
afvalzuren op zee. De onderneming wil de lozingen ook volgend jaar
voortzetten. Tijdens de hoorzitting deelde een vertegenwoordiger van
het bedrijf mee dat het technisch niet mogelyk is de afvalstoffen voor 1
januari volgend jaar op een andere wijze te verwerken.
Niettemin zoekt Duphar naar mogelijkheden de stoffen door verbran
ding, verwerking of neutralisatie te verwijderen, zodat ze niet meer op
het water geloosd hoeven te worden.
De stichting Natuur en Milieu is van mening dat de afvalzuren uiterst
gevaarlijk zijn en kankerverwekkend genoemd kunnen worden. Het
verlenen van een eventuele vergunning is daarom strijdig met de Wet
Verontreiniging van het Zeewater en de verdragen van Oslo en Lon
den.
JERUZALEM - Terwijl de laatste
Syrische soldaten door de Israë
lische linies heen vanuit Beiroet
richting Syrië vertrokken, vond
èistermorgen een luchtgevecht
plaats tussen Israëlische en Syri
sche gevechtsvliegtuigen, waar
bij een Syrisch vliegtuig van het
type Mig-25 werd neergeschoten.
Het vliegtuig stortte neer op een
huis in het stadje Jounie, ten
noorden van Beiroet. Eén piloot
kwam om, de andere werd door
de Israëli's krijgsgevangen ge
maakt.
Het vliegtuig was op een verken
ningsmissie toen het door de Is
raëli's werd onderschept. Er is
voorts nog een aantal incidenten
gemeld gisteren in oostelijk Li
banon langs de Israëlisch-S>ri-
sche bestandslijn.
deze incidenten zijn een inlei
ding op de komende episode in
Libanon, nu vandaag de PLO-
uittocht uit Beiroet voltooid
moet worden met het wegtrek
ken van de laatste stryders. Is-
raëls minister van defensie Sha
ron heeft het by zijn terugkeer
uit Washington in Israël nog eens
herhaald: alle Syrische troepen
moeten Libanon verlaten. Ge
makshalve worden onder die ca
tegorie nu ook de links-Libanese
Murabitoen gerekend, in de Is
raëlische media gemakshalve
evenals de PLO „terroristen" ge
noemd, om daarmee de
rechtvaardiging van deze laatste
Israëlische eis te vergroten.
Het antwoord van de Libanese re
gering is dat het hier gaat om een
interne Libanese zaak. Immers,
de Murabitoen zyn onmisken-
door
Jaap van Wesel
baar Libanezen, een standpunt
dat kennelijk ook door de Ameri
kaanse onderhandelaar Habib
ondersteund wordt. De Murabi
toen hebben een groot aantal van
de wapens van de PLO gekregen
in westelijk Beiroet, die de Pale-
stijnen daar hebben achtergela
ten. Daarmee, zo zeggen de Israë
li's, dreigt ook na het vertrek van
de PLO een voortzetting van de
terreur in Beiroet.
Intussen is de Amerikaanse minis
ter van defensie Weinberger in
Beiroet aangekomen, waar hij
onder meer de VS-troepen die
deel uitmaken van de multinato-
nale controlemacht zal inspecte
ren. Vandaag reist Weinberger
door naar Israël en vrijdag wordt
de Amerikaanse minister in Cai
ro verwacht, waar hij zal spreken
met president Moebarak.
DEN HAAG (ANP/GPD) - Staats
secretaris Dik van economische
zaken zet nog deze week in een
brief aan de Tweede Kamer het
regeringsstandpunt uiteen over
de Amerikaanse boycot van de
aanleg van de Russische aard
gasleiding. Een woordvoerder
van het ministerie heeft dit giste
ren desgevraagd meegedeeld.
Het Nederlandse standpunt
wijkt over het algemeen niet af
van het EG-standpunt, aldus de
woordvoerder.
Het Hengelose bedrijf Cooper-Bes
semer is een vrijwel zekere order
ten bedrage van circa 50 miljoen
gulden misgelopen als gevolg
van de Amerikaanse-boycot van
leveranties voor de gasleiding
van de Sowjet-Unie naar West-
EuroDa.
Op het moment dat de boycot werd
afgekondigd, verkeerde de order
weliswaar nog in het offertesta
dium, maar volgens marketing
manager Tijscholte van Cooper-
Bessemer was het vrijwel zeker
dat zijn bedrijf de opdracht ge
kregen zou hebben omdat de fir
ma een paar jaar geleden ook al
een soortgelijke opdracht voor
de Russen had uitgevoerd.
Cooper-Bessemer, waar 50 man
werkt, maakt besturingsappara-
tuur voor de energiemarkt. De
getorpedeerde order zou voor
twee tot driejaar aan 150 man ex
tra werk hebben geboden. Het
Hengelose bedrijf is voor hon
derd procent een Amerikaanse
dochter. De hoofdvestiging van
Cooper is in Houston.
29 DEL1G
s, TAFELSERVIES
■k V, blocmendckor in 2 kleuren.
a M V Ook los verkrijgbaar.
1 11 O U „O
B.v. KOP EN SCHOTEL 1,95
<-
Prachtige kleden in vele maten van 100% wol of 100% katoen op
sterk jute stramien. Verkrijgbaar in schitterende herfsttinten,
pasteltinten, kleurige streepdessins en als veelkleurige poesta-
kleden. Speciaal voor Xenos geweven en voor u geprijsd tegen
supervoordeelprijzen.
Bijv. veelkleurig poestakleed 70x140 cm. 25,-
Leiden. Breestraat 142-144. tel. 133511
