Dreigende taal van Begin
Een beslissende
dag voor Polen
C
Evacuatie verloopt vlot
Wellicht verzachten VS
sancties tegen pijpleiding
M CXOtM
BBR1 Wm
"Annexatie Westoever in het verschiet"
Lig.
op
Arabische
;a roept
tot
eenheid
'Geduld van
Turkije
raakt op'
rlrcu viet nam
irbbr een toekomst
Morgen herdenking Gdansk
Politie Ulster grijpt
wagen met explosieven
Franse politie pakt
drie terroristen op
WASHINGTON (Reuter/DPA/
UPI) President Reagan van de
Verenigde Staten zou waar
schijnlijk de sancties verzachten
tegen de Russische pijpleiding,
als de Westeuropeanen akkoord
zouden gaan met een vertraging
van de aanleg ervan. Dit zei de
Amerikaanse handelsvertegen
woordiger William Brock zater
dag in een televisie-interview.
Brock is een hoge functionaris op
het Amerikaanse ministerie van
handel. Hij gaf toe dat de Ver
enigde Staten er niet in zijn ge
slaagd de aanleg van de pijplei
ding tegen te houden. Volgens
hem hebben de sancties tegen de
bedrijven die onderdelen leveren
niettemin effect. De constructie
van de pijpleiding zal daarom
vertraagd worden en ze zal de
Russen meer gaan kosten, aldus
Broek.
Buitenland
MAANDAG 30 AUGUSTUS 1982
De Amerikaanse regering is niet
van plan maatregelen te nemen
tegen Frankrijk wegens de hou
ding van dat land in het conflict
over de Siberische aardgaslei
ding. Het zal blijven bij de boy
cotmaatregelen tegen de Franse
dochter van de Amerikaanse on
derneming Dresser en het Fran
se concern Creusot-Loire
gens het feit dat deze onderne
mingen op last van de Franse
gering uitrusting voor de pijplei
ding leveren en daarmee het
Amerikaanse embargo doorbre
ken. Dit is verklaard door woord
voerder John Hughes van het
Amerikaanse ministerie van bui
tenlandse zaken
De Amerikaanse regering heeft de
twee genoemde bedrijven don
derdag op de zwarte lijst gezet
nadat Dresser de eerste drie van
21 te leveren compressors naar
de Sowjet-Unie had verscheept.
Hughes sprak berichten tegen
als zou zich op het ogenblik een
groep Amerikaanse diplomaten
De Franse regering heeft vrijdag
duidelijk gemaakt dat zij in het
conflict met de VS over de lei
ding niet zal toegeven. De minis
ter van industrie en wetenschap
pelijk onderzoek, Jean-Pierre
Chevènement, verklaarde dat
zijn land niet kan afwijken van
de principes van nationale onaf
hankelijkheid en respect voor
eenmaal afgesloten contracten.
Hij zei voorts niet te begrijpen
wat de Amerikaanse regering
heeft bewogen tot het nemen van
maatregelen tegen Creusot-Loi
re. Chevènement vond overigens
dat de gevolgen van het me
ningsverschil tussen Frankrijk
en de VS niet moeten worden
overdreven.
Vanuit de Sowjet-Unie is vrijdag
een eerste officieel commentaar
gekomen op de jongste ontwik
kelingen in het conflict. Volgens
het persbureau Novosti is de
Amerikaanse regering het slacht
offer geworden van haar eigen
sancties. "De Westeuropese vast
beslotenheid om de gasovereen-
komst met de Sowjet-Unie uit te
voeren is blijkbaar veel sterker
dan de aanhangers van het em
bargo hebben gedacht aldus
Novosti.
(Van onze correspondent Inez Polak)
JERUZALEM - Premier Begin van Israël heeft Amerika
en Egypte gewaarschuwd dat elk voorstel van hun kant
dat niet in overeenstemming is met de Camp David-ak-
koorden, Israël van alle püchten ontslaat. Begin doelde
op de mogelijkheid dat Israël in dat geval vrij is de bezet
te gebieden te annexeren.
De premier deed deze uitspraken
tijdens de wekelijkse kabinets
zitting, waarin verslag werd uit
gebracht van de besprekingen
die de minister van defensie.
CASABLANCA (Reuter/DPA)
Het weer opnemen van
Egypte en drie vredesplan
nen voor het Midden-Oosten
vormden gisteren de voor
naamste onderwerpen van
gesprek op de conferentie
van ministers van buiten
landse zaken van de landen
van de Arabische Liga in het
Marokkaanse Mohammedia.
De conferentie vormt een
voorbereiding op de top die
volgende maand eveneens in
Marokko wordt gehouden.
Koning Hassan van Marokko
opende de bijeenkomst, die
achter gesloten deuren woidt
gehouden, zaterdagavond
met een oproep tot Arabische
eenheid. De secretaris-gene
raal van de Liga, Chadli Kli-
bi, sloot zich gisteren bij die
oproep aan. Klibi leverde ook
kritiek op de rol van de Ver
enigde Staten in de Libanese
crisis. Amerikaanse steun
maakte het "expansionisti
sche beleid" van de Joodse
staat mogelijk, aldus Klibi.
Naar verluidt heeft Soedan
voorgesteld Egypte weer in
de Liga op te nemen. Na de
akkoorden van Camp David,
die getekend werden door Is
raël, Egypte en de Verenigde
Staten, werd Egypte uit de
Arabische Liga gestoten.
Verscheidene Arabische lan
den drongen aan op een
beëindiging van de oorlog
tussen Iran en Irak en ver
langden eeri bemiddelings
poging. Gesproken werd
voorts over het vredesplan
voor het Midden-Oosten van
koning Fahd van Saoedi-Ara-
bië en over een Tuncsisch en
een Koeweits vredesplan
voor dit gebied.
De ministersconferentie werd
bijgewoond door 19 van de 21
lidstaten en een vertegen
woordiger van de Palestijnse
bevrijdingsbeweging. Afwe
zig waren Mauretanië en Li
bië. Zij wilden niet komen in
verband met het conflict met
Marokko over de westelijke
Sahara.
PLO-leider Arafat zal de voor
genomen Arabische top over
de Palestijnse crisis 6 sep
tember in het Marokkaanse
Fez bijwonen, zo verklaarde
Farouk Kaddoemi. het als
"minister van buitenlandse
zaken" beschouwde hoofd
van het politieke bureau van
de PLO. Hij deelde dit mee
een dag nadat koning Hassan
van Marokko president Rea
gan per brief had gevraagd
"de veiligheid van Arafat te
garanderen" voor zijn reis
naar Marokko.
Sharon, op het ogenblik in Was
hington voert. Van Amerikaanse
zijde en vooral door de Ameri
kaanse minister van defensie,
Weinberger, is het plan geopperd
op de bezette gebieden een gede
militariseerde Palestijnse staat
op te richten. „Jullie zijn zo
sterk, dat ik niet zie wat voor een
gevaar een dergelijke staat kan
inhouden", zou Weinberger aan
Sharon gezegd hebben. Sharon
van zijn kant heeft benadrukt dat
een dergelijk plan uitgesloten is.
Verrassing
Weinberger zal deze week een be
zoek aan Libanon, Israël en
Egypte brengen. In Jeruzalem is
men van plan opnieuw de Ameri
kaanse opschorting van de le
verantie van de 75 gevechtsvlieg
tuigen en het hervatten van de
strategische overeenkomst tus
sen beide landen ter sprake te
brengen. Weinberger wordt in Is
raël als de meest vijandige Ame
rikaanse minister gezien en de
verrassing over zyn plotselinge
bezoek is groot.
De Israëlische ambassadeur in
Egypte, Sasson, heeft deze week
in een onderhoud met de Egypti
sche minister van buitenlandse
zaken, Kamal Hassan Ali, ge
klaagd over de anti-Israëlische
stemming in de Egyptische pers.
Egypte heeft officieel verklaard
de autonomie-onderhandelingen
'niet te willen voortzetten zolang
het Israëlische leger nog in Liba
non zit. Egypte eist ook verder
gaande concessies ten aanzien
van de Palestij nen, gezien de ver
anderde omstandigheden sinds
de oorlog in Libanon. De Egypti
sche voorwaarden zijn door Is
raël van de hand gewezen.
"Britse troepen
gingen aan land
in Argentinië"
LONDEN (ANP) - Een groep van
16 Britse SAS-legerexperts heeft
op 20 mei het Argentijnse vaste
land bij Rio Gallegos verscheide
ne Super-Etendard straaljagers
vernietigd in blijkbaar de enige
Britse aanval op Argentijnse bo
dem tijdens het Falkland-con
flict.
Dit schrijft het Britse blad "Sun
day Telegraph", dat verder zegt
dat door de aanval de Argentij
nen een flink deel van hun aan-
valscapaciteit met Exocet-raket-
ten moesten inleveren. De ex
perts van de SAS, officieel de
Special Air Services genaamd,
zijn door een onderzeeër aan
land gezet nadat de Argentijnen
er op 4 mei in waren geslaagd om
de Britse Sheffield tot zinken te
brengen met een Exocet-raket
die vanaf een Super-Etendard
was afgevuurd. Daarbij kwamen
meer dan 20 Britten om het le
ven.
Volgens de krant wordt hiermee
ook duidelijk wat er aan de hand
was met de Britse helikopter die
in de zuidelijke punt van Chili
verongelukte, ver van het strijd
toneel verwijderd. Want volgens
de Sunday Telegraph moest die
helikopter de SAS-mannen op
pikken nadat ze hun opdracht
hadden uitgevoerd. Het toestel
verongelukte echter toen het in
slecht weer terecht kwam.
r de haven gekomen om de PLO-strijders te verwelko-
Bijna 9000 Palestijnen weg uit Beiroet
BEIROET/JERUZALEM (UPI/
Reuter) Ook het afgelopen
weekeinde is de evacuatie van
Palestijnse guerrillastrijders uit
Beiroet voortgezet. Gisteren ver
trokken ruim 1.200 leden van het
PLA (Palestijnse bevrijdingsle
ger) over land naar Syrië. De
PLA-mannen maakten deel uit
van de Syrische troepen van de
ADVERTENTIE
i. Mtpmu rowTi iJHuRnwn-Vitr mn-fcfleos J7oi-AHsTtaPAifl/
ANKARA (Reuter) - Generaal Ke
nan Evren, de leider van de mili
taire junta die Turkije regeert,
heeft gisteren gezegd dat "de
Turkse staat en het volk zich van
nu af vrij voelen om maatregelen
te nemen" tegen Armeniërs die
in de afgelopen tijd verscheidene
aanslagen hebben gepleegd op
Turkse diplomaten, voornamelij-
ke in het buitenland. In Afyon,
op 250 km ten zuidwesten van
Ankara, zei Evren dat er een eind
is aan Turkije's geduld.
Het dagblad Gunyadin meldde dat
leden van de Turkse inlichtin
gendienst opdracht hebben ge
kregen om in het buitenland ver
blijvende Armeense guerrilla
strijders op te sporen. Ze moeten
de leiders arresteren van groe
pen als het geheime leger voor de
bevrijding van Armenië (Asala).
Daarbij mogen ze gebruik ma
ken van vuurwapens. Ze moeten
Croberen hen naar Turkije te
rengen waar hun een proces
wacht, aldus de krant.
De Turkse militaire attaché in Ot
tawa, die vrijdag werd doodge
schoten, was het 23e slachtoffer
van moordaanslagen door Arme
niërs sinds 1973. Op 7 augustus
pleegden Armeniërs een aanslag
op het vliegveld van Ankara,
waarbij negen personen omkwa
men en meer dan 70 mensen ge
wond raakten. Een van de ple
gers van de aanslag verloor het
leven.
Arabische vredesmacht die sinds
1976 in Libanon gestationeerd
zijn. Ook vertrokken gisteren on
geveer 500 Palestijnse strijders
aan boord van een Grieks schip
naar Syrië.
Sinds het begin van de evacuatie,
negen dagen geleden, hebben
bijna 9.000 Palestijnen Beiroet
met verschillende bestemmin
gen verlaten.
Het vertrek van de Palestijnen ver
liep gisteren vrijwel zonder pro
blemen. Alleen het konvooi over
land had enig oponthoud. Pale
stijnse en Syrische vlaggen sier
den de voertuigen van de Pale
stijnen. Een Israëlische patrouil
le hees daarom de Israëlische
vlag en dit leidde er toe dat beide
partijen van elkaar eisten de
vlaggen te strijken. De Italianen
die het konvooi begeleidden wis
ten de kwestie echter spoedig te
schikken. Alle vlaggen mochten
blijven wapperen en het konvooi
vervolgde zijn weg naar Syrië,
waar de Palestijnen een warm
onthaal wachtte.
In Beiroet deden allerlei geruchten
de ronde over het aanstaande
vertrek van PLO-leider Jasser
Arafat. Volgens radio-Beiroet
vertrekt hij vandaag over land
naar Syrië. Een Griekse krant
wist gisteren te melden dat Ara
fat naar Griekenland zal varen
voor besprekingen met premier
Papandreou. Eerdere berichten
dat Arafat al uit Beiroet zou zijn
vertrokken, worden tegenge
sproken.
Tunesië heeft zaterdag onder lei
ding van zijn president Habi
Bourguiba bijna duizend Pale
stijnse guerrillastrijders uit
West-Beiroet een ovationeel wel
kom bereid. Tienduizenden
juichten hen toe, toen hun schip
aankwam in de haven van Bizer-
te, op zestig kilometer ten noor
den van Tunis.
PLO-functionarissen en andere
Palestijnen lieten er zaterdag bij
de aankomst in Tunesië geen
twijfel over bestaan, dat het ver
blijf van de guerrillastrijders in
dat land naar hun oordeel slechts
tijdelijk zal zijn.
WENEN - Voor alle betrokken
partijen in Polen, die elkaar
letterlijk en figuurlijk naar
het leven staan, zijn de ko
mende dagen van grote bete
kenis. Voor de toekomst
hangt veel af van wat er deze
dinsdag - de herdenkingsdag
van het vakbondsakkoord
van Gdansk - in het land gaat
gebeuren. Het militaire regi
me heeft de laatste weken al
les op alles gezet om ieder te
ken van weerstand onder de
bevolking of zelfs maar de
schijn daarvan te onderdruk
ken.
Alle belanghebbenden, de
Poolse militaire leiders, de
communistische partij, de
rooms-katholieke kerk en de
verboden vakbond Solidari
teit, hebben andere opvattin
gen over wel of niet demon
streren morgen, en wat de ge
volgen van demonstraties
zouden kunnen zijn.
Sinds generaal Jaruzelski op 16
augustus voor een kort be
zoek in de Sowjet-Unie is ge
weest, is er een duidelijk be
leid van radicalisering van
het militaire bewind te con
stateren. Ook passieve de
monstraties zoals rond het
befaamde bloemenkruis op
het Plein van de Overwin
ning in Warschau zijn sinds
dien met geweld wegge
vaagd.
Men kan zich afvragen
generaal Jaruzelski en zijn
militaire raad de harde me
thoden blijven hanteren, in
de wetenschap dat dit soort
optreden in Polen niets ople
vert behalve grotere moeilijk
heden. Het valt niet uit te
sluiten dat de Russen Jaru
zelski bij zijn overhaaste be
zoek voor een allerlaatste
keer hebben gewaarschuwd,
dat als de zaken in Polen niet
werkelijk „genormaliseerd"
worden, de Russen gedwon
gen zijn zelf de teugels in
handen te nemen.
Geen fabel
Het verlengen van de Pools-
Russische militaire manoeu
vres in Polen zou erop kun
nen wijzen dat de dreiging
van een directe Russische in
vasie - reden waarom Jaru
zelski persoonlijk heeft ge
zegd dat hij om dat te voorko
men de oorlogstoestand heeft
uitgeroepen - beslist geen fa
beltje is.
Voor Solidariteit en de vak
bondsleiders in' de onder
grondse beweging, alsook
voor de gënterneerden, is het
van levensbelang dat zij laten
zien dat zij alle dreigementen
ten spijt nog in staat zijn het
volk te mobiliseren. Maar on
der de leiders bestaat onenig
heid over hoe zo'n mobilisa
tie tot stand moet worden ge
bracht.
Zbigniev Bujac, leider van de
ondergrondse beweging van
de Warschause afdeling van
Solidariteit, heeft gezegd dat
er gedemonstreerd moet wor
den zelfs als het tot bloedver
gieten zou komen. Het is voor
de vakbeweging een zaak van
leven of dood, aldus Bujac.
Hij behoort ook tot degenen
die overtuigd zijn dat het mi
litaire regime op de knieën
gedwongen kan worden door
een algemene staking af te
kondigen.
Dan zijn er verder de intellec
tuelen, zoals Adam Michnik
en Janusy Onysziewich, die
deze opvatting niet delen. In
een brief die uit het interne
ringskamp gesmokkeld is
toen Michnik afgelopen week
de begrafenis van zijn vader
mocht bijwonen, vragen bei
den geen algemene staking
uit te roepen. Zij weten dat
als er te veel gedemonstreerd
wordt, er geen schijn van
kans is dat de nog meer dan
600 geinterneerden vrij ko
men.
Middenweg
De rooms-katholieke kerk
moet onder deze omstandig
heden proberen onder aan
voering van aartsbisschop
Glemp de gulden midden
weg te vinden. Afgelopen
week liet de kerk dit blijken
door de vrijlating van Lech
Walesa te eisen, door het mili
taire bewind te laken vanwe
ge haar weigering opnieuw te
overleggen, en door er de na
druk op te leggen dat er mor
gen in geen geval geweld
mag worden gebruikt.
Het ziet ernaar uit dat alle par
tijen verliezers worden. De
demonstraties zullen niet de
omvang krijgen die de onder
grondse vakbondsleiders van
Solidariteit zich hebben
voorgesteld. Tegelijkertijd is
het vrijwel onvermijdelijk
dat er bloed zal vloeien. Het
militaire regime heeft de be
ruchte speciale eenheden, die
vaak onder invloed van drugs
moeten optreden, opgeroe
pen de orde te handhaven.
De bevolking leeft in een ge
laden sfeer en ziet geen uit
weg meer. De kerk heeft iets
van haar prestige ingeboet
door zich uit te spreken tegen
demonstraties en krijgt vrij
wel zeker nul op het rekest
voor haar eisen de geïnter
neerden vrij te laten en am
nestie te geven aan al veroor
deelde gevangenen.
Aan het eind van deze week
kan pas de balans worden op
gemaakt en zal bekend zijn of
het om een eenmalige uitbar
sting gaat, of dat het een be
gin is van een keten van ge
welddadigheden. Hoe dan
ook, de balans zal zeker nega
tief uitvallen.
ANTON KOENE
BELFAST (ANP) - De politie in Noord-Ierland heeft zaterdag
morgen een vrachtwagen te pakken gekregen waarin ongeveer
1000 kilo aan explosieven, lonten en slaghoedjes verborgen lag.
Volgens een politiewoordvoerder is dit een van de grootste
vondsten van explosieven tot dusver. Het materiaal lag verbor
gen onder strobalen.
Nadat de politie de explosieven had ontdekt werden 30 mensen,
die in de buurt van de controlepost wonen waar de vrachtwagen
werd aangehouden, enige tijd geëvacueerd. Het duurde tot rond
middernacht voordat experts van het leger de explosieven on
schadelijk hadden gemaakt. De chauffeur van de vrachtwagen
is gearresteerd en voor ondervraging meegenomen.
PARIJS (AFP/DPA) De Franse politie heeft een eerste succes geboekt
in de strijd tegen het terrorisme dat de afgelopen weken in Frankrijk
aan negen mensen het leven kostte.
In een woning in Vincennes, een voorstad van Parijs, werden zaterdag
twee mannen en een vrouw gearresteerd die "belangrijke leden" van
het internationale terrorisme werden genoemd.
De aanhouding werd verricht door leden van de nieuwe anti-terrorisme
groep van de gendarmerie (Gign). Gisteren was de identiteit van de
volgens getuigen ongeveer 25 a 30-jarige arrestanten nog niet bekend
gemaakt, om het onderzoek niet te bemoeilijken. Naar in ingelichte
kringen werd vernomen gebeurde de aanhouding op aanwijzing van de
Franse geheime dienst.
