Geen eigen staat voor Palestijnen" Arafat weg uit Beiroet Versterkingen in Poolse havensteden Israël komt nu met politiek offensief in VS Ex-koning Umberto wil terug naar Italië Begins partij staat er goed op in Israël Sharon in Washington 11 Argentinië "dwaze moeders" opgepakt Moord op Turkse diplomaat ZATERDAG 28 AUGUSTUS 1982 Buitenland PAGINA 9 (Van onze correspondent Inez Polak) JERUZALEM - De Likoed-partij van premier Begin heeft volgens een opinie-onderzoek van de Jerusalem Post de afgelopen twee maanden aanzienlijk aan populariteit gewonnen. Als er nu ver kiezingen zouden worden gehouden, zou de Likoed 66 van de 120 zetels in het parlement behalen. Bij de verkiezingen verle den jaar was dat slechts 48 zetels, één meer dan de Arbeiderspar tij die volgens het onderzoek nu slechts 35 zetels zou krijgen. Meer dan 80 procent van de ondervraagden antwoordde dat ook nu de resultaten van de oorlog al bekend zijn ze het besluit de oorlog te beginnen, zouden hebben gesteund. Zesenveertig pro cent steunde ook de blokkade van Beiroet. Op de vraag wanneer moet Israël zijn leger uit Libanon terugtrek ken, antwoorde slechts vier procent nu meteen, terwijl 90 pro cent voor het plukken van de politieke resultaten was. Éénderde nam genoegen met de evacuatie van de PLO, terwijl eveneens éénderde vond dat Israël moest wachten tot er een internationa le vredesmacht wordt gestationeerd. Eénvierde van de onder vraagde antwoordde dat er eerst een stabiele regering of zelfs een vredesovereenkomst met Israël moet zijn. (Van onze correspondent) JERUZALEM - Jasser Arafat en andere PLO-leiders zullen vandaag al uit Beiroet vertrekken en over land naar Damascus reizen. In Syrië wordt intussen een grootse ontvangst voor de PLO-leiders voorbe reid. Arafat nam gisteren afscheid van de Libanese oud-minister-president Saeb Selam die als bemid delaar bij de onderhandelingen heeft gediend. Ook de nieuw gekozen president Beshir Gemajel heeft Arafat in een brief bedankt voor zijn medewerking en belooft dat hij voor de veiligheid van de Pale stijnse vluchtelingen in West-Beiroet zal zorgen. Gisteren vond de grootste evacuatie van de afgelopen dagen plaats. Meer dan 2000 Palestijnen en Syriërs vertrokken uit Beiroet, 750 per boot naar de Syri sche havenplaats Tartoes en ruim 1300 voor het eerst over land naar Syrië. Het was vroeg opstaan geblazen voor de internationale vredesmacht die om vier uur in de ochtend al begon met het bewaken van de weg die van Beiroet naar Damascus leidt. Om zes uur vertrokken de eerste 25 vrachtwagens, maar na een half uur werd de evacuatie gestaakt. De Israëli's eisten dat de Italiaanse soldaten van de in ternationale vredesmacht de Palestijnen bij vertrek zouden tellen en identificeren. Na driftig heen-en- weer gerèn gaven de Italianen toe en kon de rest van de stoet vertrekken. De 200 voertuigen met de Syrische eenheden en Pale stijnse strijders, leden van het pro-Syrische Pale stijnse bevrijdingsleger, werden net als voorgaande dagen met een luid knallen van de geweren uitgelei de gedaan en 80 kilometer verder eveneens met een luid knallen in Syrisch gebied binnengehaald. Por tretten van Arafat en van president Hafez el Assad van Syrië en Palestijnse vlaggen sierden de vracht wagens. Ondanks het ogenschijnlijk warme onthaal van de Pa lestijnen in Syrië, deelde gisteren een van de PLO- leiders mee dat Syrië de bewegingsvrijheid van de Palestijnen in Oost-Libanon heeft beperkt. Israël waarschuwde verleden week Syrië om niet langer het bestand te schenden. Palestijnse strijders die vanuit onder controle van Syrië bestaand gebied in de Bekaa-vallei opereren, zouden incidenten uitlok ken door Israëlische stellingen aan te vallen. Israël stelde Syrië hiervoor verantwoordelijk. WASHINGTON (DPA/Reuter) - De Israëlische minister van defensie Ariel Sharon heeft gisteren in Washington gezegd dat Israël gekant is tegen de oprichting van een Pale stijnse staat. De Palestijnen hebben immers in Jordanië al een staat. Dat zei de minister na gesprekken met zijn Amerikaanse collega Caspar Weinberger en de Ameri kaanse minister van buitenland se zaken George Schultz. Sharon is kennelijk niet in staat ge weest de meningsverschillen met de Amerikaanse regering over de aanpak van het Palestijn se probleem te overbruggen. Het ministerie van buitenlandse za ken in Washington wees catogo- risch de Israëlische opvatting van de hand dat de Palestijnen reeds een eigen vaderland heb ben in de vorm van Jordanië. Dit idee was onder meer door de Is raëlische minister van buiten landse zaken Jitzhak Shamir ver kondigd in een artikel in de Was hington Post. In de afgelopen weken hebben pre sident Reagan en minister van buitenlandse zaken Schultz bei den verklaard dat de mogelijke stichting van een Palestijnse staat op de westelijke Jordaanoe- ver en in de Gaza-strook bespro ken moet worden in het kader BUENOS AIRES (ANP/DPA) - Twee "dwaze moeders" zijn gis teren door leden van de federale politie in Argentinië opgepakt. Het gaat, aldus Amnesty Interna tional die dit bekendmaakte, om de voorzitster en de penning meesteres van de organisatie. De twee vrouwen behoren tot de op richtsters van de "dwaze moe ders" die elke donderdag op de Plaza de Mayo in Buenos Aires een stille optocht houden om uit sluitsel te krijgen over het lot van hun vermiste verwanten. Waar zij worden vastgehouden is niet bekend. Eerder hadden de "dwaze moe ders" bekendgemaakt dat er tot dusver 30.000 mensen in Argenti nië worden vermist en niet 6.000, zoals altijd werd aangenomen. In een memorandum dat de vrou wen gisteren op het presidentiële paleis overhandigden staat dat zij steeds vaker anoniem met de dood worden bedreigd. De woordvoerster van de groep, He be de Bonafanti, verklaarde dat zij en andere leidsters telefo nisch waren gewaarschuwd met hun actie op te houden. President Bignone zou daarop di rect opdracht hebben gegeven de zaak grondig uit te zoeken en de bedreigden te beschermen. Regeling Sharon zei verder dat de Israëli sche troepen Libanon pas zullen verlaten als er een regeling tot stand gekomen is die de veilig heid van de noordelijke grens van Israël garandeert. De minis ter benadrukte dat Israël "geen centimeter" Libanees grondge bied wil. De terugtrekking van de Israëli sche troepen zal volgens Sharon de derde fase zijn in een serie Is raëlische maatregelen. De eerste fase is nu aan de gang: de eva cuatie van de PLO uit Libanon. De tweede fase zal betrekking hebben op de terugtrekking van de Syrische troepen, die "nog steeds 40 procent van Libanon bezetten", aldus Sharon. De der de fase zal kunnen beginnen wanneer er een vredesverdrag met Libanon zal worden geslo ten, waarin de veiligheid van de Israëlische noordgrens zal zijn gewaarborgd, zo meent de minis ter. Sharon, die als de voornaamste ar chitect van de Israëlische invasie in Libanon wordt gezien, ver klaarde dat hij "een goed onder houd" had gehad met Schultz. "Ik geloof dat we voor een nieuw tijdperk staan in het Midden- Oosten, waarin we voortgang kunnen maken met vredespro ces", zo zei hij. Tegenover Israëlische journalisten zou Sharon echter gezegd heb ben dat er "meningsverschillen waren en zijn" met de Verenigde Staten over de kwestie van de Palestijnse autonomie. De Israëlische minister van defensie Sharon sprak gisteren met de Am- sterikaanse minister van buitenlandse zaken George Shultz. "Het was een goed gesprek", zei Sharon na afloop, maar tegenover Israëlische journa listen zei hij dat er "nog meningsverschillen" zijn. WARSCHAU (AFP) - In de Poolse havensteden Gdansk en Szcze cin hebben de autoriteiten ver sterkingen aangerukt. Volgens reizigers die uit de steden in War schau aankwamen, zijn in Gdansk 200 voertuigen van de anti-oproerpolitie Zomo rond de Lenin-werf geposteerd, waaron der 50 arrestantenwagens. Bo vendien rijden pantserwagens door de stad, kennelijk in een po ging tot machtsvertoon. Op de Lenin-werf begon in augus tus 1980 de grote stakingsgolf die uitmondde in de akkoorden van Gdansk en de oprichting van So lidariteit. In het vlakbij de DDR gelegen Szczecin zijn rijen pantserwa gens gezien. Hier heeft personeel van de Warski-werf waar 10.000 mensen werken en die ook bij de zomerstakingen van 1980 was be trokken, dinsdag getracht het werk neer te leggen. De directie dreigde toen de zaak te sluiten. De beide kapers van het Poolse verkeersvliegtuig, dat deze week bij München landde, hebben bij hun verhoor verklaard, dat zij ac tieve leden van de verboden vak- Sojoez terug MOSKOU (Tass/Reuter) - Het Russische ruimtevaartuig Sojoez T-5 is gistermiddag met drie in zittenden behouden op aarde te ruggekeerd. Het toestel maakte om 17.04 uur onze tijd een zachte landing bij Arkalyk in de repu bliek Kazachstan. Aan boord bevonden zich Swetla- na Sawitskaja, de missieleider Leoniud Popov en de werktuig kundige Alexander Serebrov. De 34-jarige Swetlana Sawitskaja is de tweede vrouw die een ruimte reis heeft gemaakt. bond Solidariteit in Polen waren en het vliegtuig kaapten omdat zij maatregelen van de Poolse au toriteiten vreesden. Volgens een woordvoerder van de procureur- generaal in München hebben de twee nog niet om asiel verzocht, maar wel te kennen gegeven in de Bondsrepubliek te willen blij ven. Beieren treft maatregelen tegen verkoop "Mein Kampf" MÜNCHEN (DPA/ANP) - De Westduitse deelstaat Beieren zal maatregelen treffen tegen de ver koop van Hitiers "Mein Kampf in België. Als bezitter van het au teursrecht, verkregen bij de de nazificatie na de Tweede Wereld oorlog, heeft de deelstaat bij monde van zijn minister van fi nanciën, Max Streibl, het minis terie van buitenlandse zaken in Bonn verzocht, de Westduitse ambassade in Brussel opdracht te geven de nodige stappen te doen. De laatste tijd zijn in Belgische boekwinkels Nederlandse exem plaren van "Mein Kampf' ver schenen. Het betreft een editie van de uitgeverij Ridderhof in Ridderkerk. Enkele dagen gele den kreeg de Nederlandse am bassadeur in Brussel uit Den Haag opdracht, na te gaan welke stappen tegen de heruitgave kunnen worden genomen. Israèl wil aan het politieke front zo snel mogelijk de vruchten plukken van zijn kostbare militaire operatie in Libanon. De Is raëlische minister van buitenlandse zaken Jitzhak Shamir zegt in een artikel in het Amerikaanse dagblad de Washington Post dat de besprekingen over Palestijnse autonomie nu moeten wor den hervat en tot een snel, positief einde gebracht. Inmiddels is Israels minister van defensie en architect van de Li banese opperatie, Ariël Sharon, in Washington gearriveerd voor besprekingen met zijn Amerikaanse collega Weinberger en mi nister van buitenlandse zaken Shultz. Op een bijeenkomst van joodse leiders in New York sprak Sharon van 'gouden ogenblik ken voor het bewerkstelligen van vrede'. De invasie in Libanon en het leed dat die onder de burgerbevol king teweeg heeft gebracht, heeft Israèls aanzien ook in de VS, met zijn machtige joodse lobby, geschaad. Vóór alles is het de joodse staat er nu om te doen het initiatief te nemen voor het verder uitbouwen van de Camp David-akkoorden in de richting van vrede teneinde zo weer iets van de schade te herstellen. Met de aftocht van de PLO-strijders uit Beiroet nu goed halverwe ge, stelde Shamir vast dat elk voorstel om de PLO of zelfs maar aanhangers van de PLO-ideologie bij het Camp David-proces te betrekken, de kansen op een overeenkomst te met zal doen. Dat is Israëls antwoord op de ook in Amerika dikwijls te beluisteren stelling dat de PLO weliswaar militair is vernietigd, doch poli tiek uit zijn verslagenheid winst heeft gehaald. ,,De PLO en vre de", aldus Shamir, „sluiten elkaar wederzijds uit". Israèl stuurt erop aan de 'Palestijnse Arabieren te ontdoen van de last die hun extremistische leiders hun hebben opgelegd'. Sha mir voorziet een snel akkoord, verkiezingen voor een Palestijnse beheersraad en zo het scheppen van een Palestijnse gespreks partner waarmee Israël wel aan de tafel wil zitten om de status van „Judea, Samaria en het district Gaza" definitief te regelen. Weinig verzet De snelheid die Israël nu wil betrachten, wordt mede ingegeven door de betrekkelijke zekerheid dat de PLO niet op korte ter mijn in staat zal zijn nog ruggegraat te geven aan enig verzet van betekenis in de door Israël bezette gebieden. En hoe Shamir denkt over een Palestijnse staat, blijkt duidelijk uit deze zinsne de: „Jordaanse en Palestijnse leiders hebben vele malen ver klaard dat Jordaniërs en Palestijnen één volk vormen Het pro bleem ligt daarom niet in het verlenen van zelfbeschikking aan de Palestijnse Arabieren, want zij hebben die al uitgeoefend in oostelijk Palestina. Wij hebben niet te doen met een dakloos volk, dat een eigen land nodig heeft". De Amerikanen die hebben aangenomen dat het Israël zonder PLO aan zijn grenzen, op voet van betrekkelijke vrede met een te vernieuwen Libanon, gemakkelijker zou vallen concessies te doen, kunnen uit Shamirs woorden vooralsnog weinig hoop putten. De Egyptische president Moebarak heeft andere inzich ten. Het zal hem overigens niet onwelkom zijn zich tijdens de ongetwijfeld komende onderhandelingen als de grote pleitbe zorger van de Arabische en Palestijnse-belangen te laten zien. Het is nog met duidelijk, welk beleid de Verenigde Staten zullen voeren. Israël is zonder twijfel een betekenisvolle bondgenoot in het politiek ongewisse Midden-Oosten, maar te Washington wordt in politieke kringen gerekend op grote Amerikaanse druk op Israèl, om met daden te onderstrepen dat voor gematigde landen als Jordanië plaats is in het raamwerk van Camp David. Begin toont zich voor die pressie niet bevreesd: in weerwil van alle gewetensconflicten die de Israëlische acties hebben opgeroe pen, is de joodse lobby eendrachtig gebleven en politiek in Ame rika machtig genoeg om al te drastische maatregelen in een Amerikaans verkiezingsjaar ongewenst te maken. Volgens schattingen (van het weekblad US News and World Re port) heeft de oorlog tegen de PLO Israël 1,5 miljard dollar ge kost aan directe uitgaven. Een verlies aan industriële produktie en minder inkomsten uit toerisme zouden ook 1,5 miljard kos ten. En dat zijn voor een land met een bruto nationaal produkt van 21 miljard dollar gigantische bedragen, die nog hoger kun nen worden als Israëls troepen die nog in Libanon moeten blij ven, voor de winter moeten worden uitgerust. Hulp De VS zal dit jaar aan Israël 2,2 miljard dollar aan hulp geven, waarvan 1,4 aan militaire bijstand. Om de kosten te dekken is dit lang niet genoeg. Als de inflatie in Israël, nu 130 procent onder invloed van de krijgshandelingen, zou oplopen naar 250 procent volgend jaar, zouden de levensomstandigheden in Israël zich zo ingrijpend wijzigen, dat daaruit alleen al voldoende aansporing valt te putten om ernst te maken met de vrede. Washington rekent erop dat het zich zodoende de politieke last van een hard optreden tegenover Begins arrogante en triomfantelijke bood schappers kan besparen. Van de formele woede die de VS ten toon hebben gespreid over Israëls militaire eigengereidheid, over het gebruik van zgn. clus ter-bommen en fosfor-projectielen, behoeft Sharon zich niet veel meer aan te trekken. De Israëli's willen die fase zo snel mogelijk vergeten. In het gesprek met Weinberger zal Sharon ongetwijfeld duidelijk maken onder welke voorwaarden Israèl bereid is zijn buit aan modern Russisch wapentuig door de Amerikanen te laten on derzoeken en te onthullen hoe het een nieuw anti-tankwapen sneller heeft kunnen ontwikkelen tot praktische bruikbaarheid dan de VS, die dat in Europa nodig hebben. En hoe de Israëli sche luchtmacht het heeft klaargespeeld om, in de woorden van een militair deskundige „een hele generatie Russische luchtver dedigingsraketten waardeloos te maken". HENK KOLB Nog een keer "mijn Rome en mijn Napels" zien ADVERTENTIE n LElDEN MerenwlJk. rr..: r~i OTTAWA (UPI/Reuter) - Politieagenten halen het lichaam weg van de militaire attaché van de Turkse ambassade in Ottawa. Deze werd giste ren op weg naar zijn werk in zijn auto doodgeschoten Dit gebeurde toen hij stopte voor een stoplicht. Uit een tweede auto stapte een man, die vanaf de passagierskant van de auto een regen van kogels afvuurde op de Turkse diplomaat. De dader nam daarna de vlucht in een bos in de omgeving. Daar werd de verdachte gearresteerd, terwijl de politie nog zocht naar de tweede man, die vluchtte in een auto. Bij het persbu reau in Ottawa stelde zich via een anonieme boodschap een Armeens commando verantwoordelijk voor de aanslag. ROME - De 78-jarige ex-koning van Italië Umberto di Savoia zou voor zijn dood Italië willen terug zien. De voormalige vorst, die in 1946 juist een maand tussen de troonafstand van zijn vader, Mussolini's beschermheer Victor Emmanuel III, en de uitroeping van de republiek, over het land regeerde, zou nog een keer een blik willen werpen op 'mijn Na pels en mijn Rome'. Uit de Londense kliniek waar hij op het ogenblik wordt verpleegd als 'Graaf van Sarre' heeft hij de ze wens te kennen laten geven door een anonieme vriend. De moeilijkheid is, dat de Italiaanse grondwet uitdrukkelijk verbiedt dat de vroegere koningen, met hun echtgenotes en hun manlij ke nakomelingenn ooit nog een voet op Italiaans grondgebied zetten. Deze bepaling, begrijpelijk genoeg in de eerste periode na het refe rendum dat Italië tot republiek verklaarde, is langzamerhand wel enigszins uit de tijd geraakt, maar een grondwetswijziging heeft nu eenmaal nogal wat voe ten in de aarde. Naar het schijnt iijiit de Graaf van Sarre aan een ongeneeslijke beenderkanker en het is zelfs uiterst twijfelachtig, dat hij nog naar Italië vervoerd zou kunnen worden. Toch heeft zijn wens opnieuw de vraag doen opkomen of het niet tijd wordt de grondwet op dit punt aan de veranderde omstan digheden aan te passen. Een jaar geleden werd er al over gediscus sieerd, of het niet mogelijk zou zijn, de stoffelijke overblijfselen van ex-koning Victor Emmanuel en zijn vrouw, koningin Elena, uit hun graf in Egypte te laten overbrengen naar het Pantheon in Rome. waar ook hun voorva deren begraven liggen. Bij ontstentenis van een officieel verzoek van de kant van de Sa- voia's is hier nooit een beslissing over gevallen en ook in het on derhavige geval kan een parle mentaire discussie eigenlijk pas op gang worden gebracht door een persoonlijk verzoek van ex- koning Umberto. De zaak wordt nog gecompliceerd door de algemene afkeer van Umberto's zoon, de eveneens uit gebannen 'kroonprins' Victor Emmanuel, een internationale playboy op middelbare lecftyd, wiens hoge ;ifkomst ervoor zorg de. dat hij door de Franse justitie nooit werd gestraft voor de moord op de 19-jange Duitser Dirk Hammer, enkele jaren gele den in een haven van Corsica.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1982 | | pagina 9