Geen eigen staat
voor Palestijnen"
Arafat weg uit Beiroet
Versterkingen
in Poolse
havensteden
Israël komt nu
met
politiek
offensief
in VS
Ex-koning Umberto wil terug naar Italië
Begins partij staat
er goed op in Israël
Sharon in Washington
11
Argentinië "dwaze
moeders" opgepakt
Moord op Turkse diplomaat
ZATERDAG 28 AUGUSTUS 1982
Buitenland
PAGINA 9
(Van onze correspondent Inez Polak)
JERUZALEM - De Likoed-partij van premier Begin heeft volgens
een opinie-onderzoek van de Jerusalem Post de afgelopen twee
maanden aanzienlijk aan populariteit gewonnen. Als er nu ver
kiezingen zouden worden gehouden, zou de Likoed 66 van de
120 zetels in het parlement behalen. Bij de verkiezingen verle
den jaar was dat slechts 48 zetels, één meer dan de Arbeiderspar
tij die volgens het onderzoek nu slechts 35 zetels zou krijgen.
Meer dan 80 procent van de ondervraagden antwoordde dat ook
nu de resultaten van de oorlog al bekend zijn ze het besluit de
oorlog te beginnen, zouden hebben gesteund. Zesenveertig pro
cent steunde ook de blokkade van Beiroet.
Op de vraag wanneer moet Israël zijn leger uit Libanon terugtrek
ken, antwoorde slechts vier procent nu meteen, terwijl 90 pro
cent voor het plukken van de politieke resultaten was. Éénderde
nam genoegen met de evacuatie van de PLO, terwijl eveneens
éénderde vond dat Israël moest wachten tot er een internationa
le vredesmacht wordt gestationeerd. Eénvierde van de onder
vraagde antwoordde dat er eerst een stabiele regering of zelfs
een vredesovereenkomst met Israël moet zijn.
(Van onze correspondent)
JERUZALEM - Jasser Arafat en andere PLO-leiders
zullen vandaag al uit Beiroet vertrekken en over
land naar Damascus reizen. In Syrië wordt intussen
een grootse ontvangst voor de PLO-leiders voorbe
reid. Arafat nam gisteren afscheid van de Libanese
oud-minister-president Saeb Selam die als bemid
delaar bij de onderhandelingen heeft gediend. Ook
de nieuw gekozen president Beshir Gemajel heeft
Arafat in een brief bedankt voor zijn medewerking
en belooft dat hij voor de veiligheid van de Pale
stijnse vluchtelingen in West-Beiroet zal zorgen.
Gisteren vond de grootste evacuatie van de afgelopen
dagen plaats. Meer dan 2000 Palestijnen en Syriërs
vertrokken uit Beiroet, 750 per boot naar de Syri
sche havenplaats Tartoes en ruim 1300 voor het
eerst over land naar Syrië. Het was vroeg opstaan
geblazen voor de internationale vredesmacht die om
vier uur in de ochtend al begon met het bewaken
van de weg die van Beiroet naar Damascus leidt.
Om zes uur vertrokken de eerste 25 vrachtwagens,
maar na een half uur werd de evacuatie gestaakt. De
Israëli's eisten dat de Italiaanse soldaten van de in
ternationale vredesmacht de Palestijnen bij vertrek
zouden tellen en identificeren. Na driftig heen-en-
weer gerèn gaven de Italianen toe en kon de rest van
de stoet vertrekken.
De 200 voertuigen met de Syrische eenheden en Pale
stijnse strijders, leden van het pro-Syrische Pale
stijnse bevrijdingsleger, werden net als voorgaande
dagen met een luid knallen van de geweren uitgelei
de gedaan en 80 kilometer verder eveneens met een
luid knallen in Syrisch gebied binnengehaald. Por
tretten van Arafat en van president Hafez el Assad
van Syrië en Palestijnse vlaggen sierden de vracht
wagens.
Ondanks het ogenschijnlijk warme onthaal van de Pa
lestijnen in Syrië, deelde gisteren een van de PLO-
leiders mee dat Syrië de bewegingsvrijheid van de
Palestijnen in Oost-Libanon heeft beperkt. Israël
waarschuwde verleden week Syrië om niet langer
het bestand te schenden. Palestijnse strijders die
vanuit onder controle van Syrië bestaand gebied in
de Bekaa-vallei opereren, zouden incidenten uitlok
ken door Israëlische stellingen aan te vallen. Israël
stelde Syrië hiervoor verantwoordelijk.
WASHINGTON (DPA/Reuter) - De Israëlische minister van defensie Ariel Sharon heeft
gisteren in Washington gezegd dat Israël gekant is tegen de oprichting van een Pale
stijnse staat. De Palestijnen hebben immers in Jordanië al een staat.
Dat zei de minister na gesprekken
met zijn Amerikaanse collega
Caspar Weinberger en de Ameri
kaanse minister van buitenland
se zaken George Schultz.
Sharon is kennelijk niet in staat ge
weest de meningsverschillen
met de Amerikaanse regering
over de aanpak van het Palestijn
se probleem te overbruggen. Het
ministerie van buitenlandse za
ken in Washington wees catogo-
risch de Israëlische opvatting
van de hand dat de Palestijnen
reeds een eigen vaderland heb
ben in de vorm van Jordanië. Dit
idee was onder meer door de Is
raëlische minister van buiten
landse zaken Jitzhak Shamir ver
kondigd in een artikel in de Was
hington Post.
In de afgelopen weken hebben pre
sident Reagan en minister van
buitenlandse zaken Schultz bei
den verklaard dat de mogelijke
stichting van een Palestijnse
staat op de westelijke Jordaanoe-
ver en in de Gaza-strook bespro
ken moet worden in het kader
BUENOS AIRES (ANP/DPA) -
Twee "dwaze moeders" zijn gis
teren door leden van de federale
politie in Argentinië opgepakt.
Het gaat, aldus Amnesty Interna
tional die dit bekendmaakte, om
de voorzitster en de penning
meesteres van de organisatie. De
twee vrouwen behoren tot de op
richtsters van de "dwaze moe
ders" die elke donderdag op de
Plaza de Mayo in Buenos Aires
een stille optocht houden om uit
sluitsel te krijgen over het lot van
hun vermiste verwanten. Waar
zij worden vastgehouden is niet
bekend.
Eerder hadden de "dwaze moe
ders" bekendgemaakt dat er tot
dusver 30.000 mensen in Argenti
nië worden vermist en niet 6.000,
zoals altijd werd aangenomen.
In een memorandum dat de vrou
wen gisteren op het presidentiële
paleis overhandigden staat dat
zij steeds vaker anoniem met de
dood worden bedreigd. De
woordvoerster van de groep, He
be de Bonafanti, verklaarde dat
zij en andere leidsters telefo
nisch waren gewaarschuwd met
hun actie op te houden.
President Bignone zou daarop di
rect opdracht hebben gegeven
de zaak grondig uit te zoeken en
de bedreigden te beschermen.
Regeling
Sharon zei verder dat de Israëli
sche troepen Libanon pas zullen
verlaten als er een regeling tot
stand gekomen is die de veilig
heid van de noordelijke grens
van Israël garandeert. De minis
ter benadrukte dat Israël "geen
centimeter" Libanees grondge
bied wil.
De terugtrekking van de Israëli
sche troepen zal volgens Sharon
de derde fase zijn in een serie Is
raëlische maatregelen. De eerste
fase is nu aan de gang: de eva
cuatie van de PLO uit Libanon.
De tweede fase zal betrekking
hebben op de terugtrekking van
de Syrische troepen, die "nog
steeds 40 procent van Libanon
bezetten", aldus Sharon. De der
de fase zal kunnen beginnen
wanneer er een vredesverdrag
met Libanon zal worden geslo
ten, waarin de veiligheid van de
Israëlische noordgrens zal zijn
gewaarborgd, zo meent de minis
ter.
Sharon, die als de voornaamste ar
chitect van de Israëlische invasie
in Libanon wordt gezien, ver
klaarde dat hij "een goed onder
houd" had gehad met Schultz.
"Ik geloof dat we voor een nieuw
tijdperk staan in het Midden-
Oosten, waarin we voortgang
kunnen maken met vredespro
ces", zo zei hij.
Tegenover Israëlische journalisten
zou Sharon echter gezegd heb
ben dat er "meningsverschillen
waren en zijn" met de Verenigde
Staten over de kwestie van de
Palestijnse autonomie.
De Israëlische minister van defensie Sharon sprak gisteren met de Am-
sterikaanse minister van buitenlandse zaken George Shultz. "Het was een
goed gesprek", zei Sharon na afloop, maar tegenover Israëlische journa
listen zei hij dat er "nog meningsverschillen" zijn.
WARSCHAU (AFP) - In de Poolse
havensteden Gdansk en Szcze
cin hebben de autoriteiten ver
sterkingen aangerukt. Volgens
reizigers die uit de steden in War
schau aankwamen, zijn in
Gdansk 200 voertuigen van de
anti-oproerpolitie Zomo rond de
Lenin-werf geposteerd, waaron
der 50 arrestantenwagens. Bo
vendien rijden pantserwagens
door de stad, kennelijk in een po
ging tot machtsvertoon.
Op de Lenin-werf begon in augus
tus 1980 de grote stakingsgolf die
uitmondde in de akkoorden van
Gdansk en de oprichting van So
lidariteit.
In het vlakbij de DDR gelegen
Szczecin zijn rijen pantserwa
gens gezien. Hier heeft personeel
van de Warski-werf waar 10.000
mensen werken en die ook bij de
zomerstakingen van 1980 was be
trokken, dinsdag getracht het
werk neer te leggen. De directie
dreigde toen de zaak te sluiten.
De beide kapers van het Poolse
verkeersvliegtuig, dat deze week
bij München landde, hebben bij
hun verhoor verklaard, dat zij ac
tieve leden van de verboden vak-
Sojoez terug
MOSKOU (Tass/Reuter) - Het
Russische ruimtevaartuig Sojoez
T-5 is gistermiddag met drie in
zittenden behouden op aarde te
ruggekeerd. Het toestel maakte
om 17.04 uur onze tijd een zachte
landing bij Arkalyk in de repu
bliek Kazachstan.
Aan boord bevonden zich Swetla-
na Sawitskaja, de missieleider
Leoniud Popov en de werktuig
kundige Alexander Serebrov. De
34-jarige Swetlana Sawitskaja is
de tweede vrouw die een ruimte
reis heeft gemaakt.
bond Solidariteit in Polen waren
en het vliegtuig kaapten omdat
zij maatregelen van de Poolse au
toriteiten vreesden. Volgens een
woordvoerder van de procureur-
generaal in München hebben de
twee nog niet om asiel verzocht,
maar wel te kennen gegeven in
de Bondsrepubliek te willen blij
ven.
Beieren treft
maatregelen
tegen verkoop
"Mein Kampf"
MÜNCHEN (DPA/ANP) - De
Westduitse deelstaat Beieren zal
maatregelen treffen tegen de ver
koop van Hitiers "Mein Kampf
in België. Als bezitter van het au
teursrecht, verkregen bij de de
nazificatie na de Tweede Wereld
oorlog, heeft de deelstaat bij
monde van zijn minister van fi
nanciën, Max Streibl, het minis
terie van buitenlandse zaken in
Bonn verzocht, de Westduitse
ambassade in Brussel opdracht
te geven de nodige stappen te
doen.
De laatste tijd zijn in Belgische
boekwinkels Nederlandse exem
plaren van "Mein Kampf' ver
schenen. Het betreft een editie
van de uitgeverij Ridderhof in
Ridderkerk. Enkele dagen gele
den kreeg de Nederlandse am
bassadeur in Brussel uit Den
Haag opdracht, na te gaan welke
stappen tegen de heruitgave
kunnen worden genomen.
Israèl wil aan het politieke front zo snel mogelijk de vruchten
plukken van zijn kostbare militaire operatie in Libanon. De Is
raëlische minister van buitenlandse zaken Jitzhak Shamir zegt
in een artikel in het Amerikaanse dagblad de Washington Post
dat de besprekingen over Palestijnse autonomie nu moeten wor
den hervat en tot een snel, positief einde gebracht.
Inmiddels is Israels minister van defensie en architect van de Li
banese opperatie, Ariël Sharon, in Washington gearriveerd voor
besprekingen met zijn Amerikaanse collega Weinberger en mi
nister van buitenlandse zaken Shultz. Op een bijeenkomst van
joodse leiders in New York sprak Sharon van 'gouden ogenblik
ken voor het bewerkstelligen van vrede'.
De invasie in Libanon en het leed dat die onder de burgerbevol
king teweeg heeft gebracht, heeft Israèls aanzien ook in de VS,
met zijn machtige joodse lobby, geschaad. Vóór alles is het de
joodse staat er nu om te doen het initiatief te nemen voor het
verder uitbouwen van de Camp David-akkoorden in de richting
van vrede teneinde zo weer iets van de schade te herstellen.
Met de aftocht van de PLO-strijders uit Beiroet nu goed halverwe
ge, stelde Shamir vast dat elk voorstel om de PLO of zelfs maar
aanhangers van de PLO-ideologie bij het Camp David-proces te
betrekken, de kansen op een overeenkomst te met zal doen. Dat
is Israëls antwoord op de ook in Amerika dikwijls te beluisteren
stelling dat de PLO weliswaar militair is vernietigd, doch poli
tiek uit zijn verslagenheid winst heeft gehaald. ,,De PLO en vre
de", aldus Shamir, „sluiten elkaar wederzijds uit".
Israèl stuurt erop aan de 'Palestijnse Arabieren te ontdoen van de
last die hun extremistische leiders hun hebben opgelegd'. Sha
mir voorziet een snel akkoord, verkiezingen voor een Palestijnse
beheersraad en zo het scheppen van een Palestijnse gespreks
partner waarmee Israël wel aan de tafel wil zitten om de status
van „Judea, Samaria en het district Gaza" definitief te regelen.
Weinig verzet
De snelheid die Israël nu wil betrachten, wordt mede ingegeven
door de betrekkelijke zekerheid dat de PLO niet op korte ter
mijn in staat zal zijn nog ruggegraat te geven aan enig verzet van
betekenis in de door Israël bezette gebieden. En hoe Shamir
denkt over een Palestijnse staat, blijkt duidelijk uit deze zinsne
de: „Jordaanse en Palestijnse leiders hebben vele malen ver
klaard dat Jordaniërs en Palestijnen één volk vormen Het pro
bleem ligt daarom niet in het verlenen van zelfbeschikking aan
de Palestijnse Arabieren, want zij hebben die al uitgeoefend in
oostelijk Palestina. Wij hebben niet te doen met een dakloos
volk, dat een eigen land nodig heeft".
De Amerikanen die hebben aangenomen dat het Israël zonder
PLO aan zijn grenzen, op voet van betrekkelijke vrede met een
te vernieuwen Libanon, gemakkelijker zou vallen concessies te
doen, kunnen uit Shamirs woorden vooralsnog weinig hoop
putten. De Egyptische president Moebarak heeft andere inzich
ten. Het zal hem overigens niet onwelkom zijn zich tijdens de
ongetwijfeld komende onderhandelingen als de grote pleitbe
zorger van de Arabische en Palestijnse-belangen te laten zien.
Het is nog met duidelijk, welk beleid de Verenigde Staten zullen
voeren. Israël is zonder twijfel een betekenisvolle bondgenoot in
het politiek ongewisse Midden-Oosten, maar te Washington
wordt in politieke kringen gerekend op grote Amerikaanse druk
op Israèl, om met daden te onderstrepen dat voor gematigde
landen als Jordanië plaats is in het raamwerk van Camp David.
Begin toont zich voor die pressie niet bevreesd: in weerwil van alle
gewetensconflicten die de Israëlische acties hebben opgeroe
pen, is de joodse lobby eendrachtig gebleven en politiek in Ame
rika machtig genoeg om al te drastische maatregelen in een
Amerikaans verkiezingsjaar ongewenst te maken.
Volgens schattingen (van het weekblad US News and World Re
port) heeft de oorlog tegen de PLO Israël 1,5 miljard dollar ge
kost aan directe uitgaven. Een verlies aan industriële produktie
en minder inkomsten uit toerisme zouden ook 1,5 miljard kos
ten. En dat zijn voor een land met een bruto nationaal produkt
van 21 miljard dollar gigantische bedragen, die nog hoger kun
nen worden als Israëls troepen die nog in Libanon moeten blij
ven, voor de winter moeten worden uitgerust.
Hulp
De VS zal dit jaar aan Israël 2,2 miljard dollar aan hulp geven,
waarvan 1,4 aan militaire bijstand. Om de kosten te dekken is dit
lang niet genoeg. Als de inflatie in Israël, nu 130 procent onder
invloed van de krijgshandelingen, zou oplopen naar 250 procent
volgend jaar, zouden de levensomstandigheden in Israël zich zo
ingrijpend wijzigen, dat daaruit alleen al voldoende aansporing
valt te putten om ernst te maken met de vrede. Washington
rekent erop dat het zich zodoende de politieke last van een hard
optreden tegenover Begins arrogante en triomfantelijke bood
schappers kan besparen.
Van de formele woede die de VS ten toon hebben gespreid over
Israëls militaire eigengereidheid, over het gebruik van zgn. clus
ter-bommen en fosfor-projectielen, behoeft Sharon zich niet
veel meer aan te trekken. De Israëli's willen die fase zo snel
mogelijk vergeten.
In het gesprek met Weinberger zal Sharon ongetwijfeld duidelijk
maken onder welke voorwaarden Israèl bereid is zijn buit aan
modern Russisch wapentuig door de Amerikanen te laten on
derzoeken en te onthullen hoe het een nieuw anti-tankwapen
sneller heeft kunnen ontwikkelen tot praktische bruikbaarheid
dan de VS, die dat in Europa nodig hebben. En hoe de Israëli
sche luchtmacht het heeft klaargespeeld om, in de woorden van
een militair deskundige „een hele generatie Russische luchtver
dedigingsraketten waardeloos te maken".
HENK KOLB
Nog een keer "mijn Rome en mijn Napels" zien
ADVERTENTIE
n LElDEN MerenwlJk.
rr..:
r~i
OTTAWA (UPI/Reuter) - Politieagenten halen het lichaam weg van de
militaire attaché van de Turkse ambassade in Ottawa. Deze werd giste
ren op weg naar zijn werk in zijn auto doodgeschoten Dit gebeurde
toen hij stopte voor een stoplicht. Uit een tweede auto stapte een man,
die vanaf de passagierskant van de auto een regen van kogels afvuurde
op de Turkse diplomaat. De dader nam daarna de vlucht in een bos in
de omgeving. Daar werd de verdachte gearresteerd, terwijl de politie
nog zocht naar de tweede man, die vluchtte in een auto. Bij het persbu
reau in Ottawa stelde zich via een anonieme boodschap een Armeens
commando verantwoordelijk voor de aanslag.
ROME - De 78-jarige ex-koning
van Italië Umberto di Savoia zou
voor zijn dood Italië willen terug
zien. De voormalige vorst, die in
1946 juist een maand tussen de
troonafstand van zijn vader,
Mussolini's beschermheer Victor
Emmanuel III, en de uitroeping
van de republiek, over het land
regeerde, zou nog een keer een
blik willen werpen op 'mijn Na
pels en mijn Rome'.
Uit de Londense kliniek waar hij
op het ogenblik wordt verpleegd
als 'Graaf van Sarre' heeft hij de
ze wens te kennen laten geven
door een anonieme vriend. De
moeilijkheid is, dat de Italiaanse
grondwet uitdrukkelijk verbiedt
dat de vroegere koningen, met
hun echtgenotes en hun manlij
ke nakomelingenn ooit nog een
voet op Italiaans grondgebied
zetten.
Deze bepaling, begrijpelijk genoeg
in de eerste periode na het refe
rendum dat Italië tot republiek
verklaarde, is langzamerhand
wel enigszins uit de tijd geraakt,
maar een grondwetswijziging
heeft nu eenmaal nogal wat voe
ten in de aarde. Naar het schijnt
iijiit de Graaf van Sarre aan een
ongeneeslijke beenderkanker en
het is zelfs uiterst twijfelachtig,
dat hij nog naar Italië vervoerd
zou kunnen worden.
Toch heeft zijn wens opnieuw de
vraag doen opkomen of het niet
tijd wordt de grondwet op dit
punt aan de veranderde omstan
digheden aan te passen. Een jaar
geleden werd er al over gediscus
sieerd, of het niet mogelijk zou
zijn, de stoffelijke overblijfselen
van ex-koning Victor Emmanuel
en zijn vrouw, koningin Elena,
uit hun graf in Egypte te laten
overbrengen naar het Pantheon
in Rome. waar ook hun voorva
deren begraven liggen.
Bij ontstentenis van een officieel
verzoek van de kant van de Sa-
voia's is hier nooit een beslissing
over gevallen en ook in het on
derhavige geval kan een parle
mentaire discussie eigenlijk pas
op gang worden gebracht door
een persoonlijk verzoek van ex-
koning Umberto.
De zaak wordt nog gecompliceerd
door de algemene afkeer van
Umberto's zoon, de eveneens uit
gebannen 'kroonprins' Victor
Emmanuel, een internationale
playboy op middelbare lecftyd,
wiens hoge ;ifkomst ervoor zorg
de. dat hij door de Franse justitie
nooit werd gestraft voor de
moord op de 19-jange Duitser
Dirk Hammer, enkele jaren gele
den in een haven van Corsica.