c
c
c
D
Gedenkplaat Mata Hari onthuld
Paul van Vliet: "Mysterieuze vrouw in mysterieuze stad
Herman van
Veen ernstiger
Toonder ontvangt
stripschapsprijs
Deining rond
Goethe-prijs
Ernst Jünger
J
Scheepvaart
3
DONDERDAG 26 AUGUSTUS 1982
Kunst
DEN HAAG (GPD) - „Een myste
rieuze vrouw in een mysterieuze
stad. Daar komt ze", schalde de
stem van Paul van Vliet, Haags
cabaretier, gistermiddag over de
Nieuwe Uitleg in Den Haag. Van
Vliet, die ere-buurt-meester is
van de Buurtschap 2000 in Den
Haag,trok in die functie een vlag
weg van de beeltenis van Mata
Hari die op nummer 16 heeft ge
woond.
De plechtigheid was georganiseerd
door de VW Friesland-Leeu
warden en bedoeld om de Friese
hoofdstad met behulp van Mata
Hari te promoten. De in Frank
rijk gefusilleerde spionne was in
Leeuwarden geboren en later in
Leiden schoolgegaan als Mar-
greet Zelle, dochter van een pet
ten- en hoedenhandelaar.
De beeltenis van Mata Hari is in
brons uitgevoerd door de Leeu
warder beeldhouwster Suus
Boschma-Berkhout en prijkt
naast de deur. In het huis woon
de onder meer van 1923-1936 de
actrice Fie Carelsen en het is nu
eigendom van de familie Bicker
Caarten. Aan de onthulling in
Den Haag was een feestelijke bij
eenkomst gekoppeld in het sjie-
ke hotel Des Indes. waarin de
centraal gelegen zaal de naam
van Mata Hari draagt.
In die statige entourage staarde de
ene Mata Hari na de andere de
Friezen en Hagenaars aan. Met
name veel bekijks trok het pas
ontdekte schilderij van wijlen de
spionne die poseerde als studeer
de zij een Indische dans in. Het
dateert van 1910 en is eigendom
van A.H.J. Kok die een restau
rant drijft in het Twentse Haaks
bergen, alwaar het gewoonlijk te
bezien is.
Kok die over Mata Hari spreekt als
de „exotische bloem van Friese
velden" had ontdekt dat het li
chaam van Mata Hari nimmer
was begraven maar was vrij ge
geven aan de wetenschap. Het
werd met alcohoi van Elzasser
wijn geconserveerd. „Moet je je
voorstellen dat een Russische
spion in Amerika wordt terecht
gesteld en vervolgens met wijn
uit De Krim wordt geconser
veerd", vertelde de heer Kok en
kele keren, verwijzend naar het
gegeven dat de Elzas in die tijd
van de Duitsers was.
VW-directeur Kooijman uit Leeu
warden schetste de deining die
in Leeuwarden ontstond toen
daar het eerste beeldje van Mata
Hari zou komen. „De mensen
zeiden, hoe kan je je imago nu
ophangen aan zo'n sloerie". Maar
volgens de VW-directeur is Ma
ta Hari de enige Friezin die 63
jaar na haar dood nog een inter
nationale legende is. „Kom daar
eens om in deze tijd", aldus de
organisator van het Haagse feest.
„Europa lag van Milaan tot Ber
lijn aan haar voeten".
Cocktails
De onthulling van de plaquette van
Mata Hari werd gevolgd door de
introduktie van de nieuwe puur-
Leeuwarder drank: Mata Hari.
Dat is een oranje kleurig sapje
dat als aperitief-likeur dienst kan
doen en vooral is gebaseerd op
de passievrucht. Op basis van
Mata Hari had de chef-ober Mar
tin Kuyl van „Des Indes" een se
rie cocktails ontworpen die on
der de klanken van het Haagse
salonorkest Monocle werden ge
nipt.
De promotie van Friesland en de
Oosterse danseres ging door met
Bildtske preisop mei baltsjes op
Margreets wiize (preisoep), Bar-
quette de Scheveningue a la Zel
le, Indische rijsttafel van Lady
Mac Leod (de naam van de mili
tair met wie ze getrouwd naar In-
diè ging om vervolgens na terug
keer te scheiden), Le Sorbet de
marquisa Mata Hari uit haar Pa-
rijse tijd en tenslote koffie met
likeur Mata Hari.
Vliet onthult de gedenkplaat van Mata Hari.
Lustrumshow in Carré
AMSTERDAM - Met de première
van een nieuw programma vier
de Herman van Veen afgelopen
dinsdag in Carré zijn derde thea
terlustrum. Ook in deze show
toont Van Veen de verschillende
kwaliteiten, waarmee hij vijftien
jaar heeft weten vol te maken: hij
beweegt uitermate soepel over
het toneel, kan uitstekend musi
ceren, zingt met overgave, en hij
wisselt snel speelse met ernstige
momenten af. Van Veen is inder
tijd heel dol en clownesk begon
nen, maar in de loop der jaren is
hij ernstiger en zwaarwegender
geworden. Zijn bedoeling is ver
legd van het alleen maar leuk
zijn naar het de mensen ook iets
mee kunnen geven om over na te
denken. Zo zingt hij over de re
gels van het gesticht, hoe het zou
zijn als Hitier de oorlog gewon
nen had, klimt hij regelmatig als
een gekooide in de tralies, en
gaan er zoeklichten over het to
neel en ontploffen er (rook)bom-
men.
Toch lijkt dit alles wat te simpel en
te obligaat. Van Veens politieke
en levensbeschouwelijke opmer
kingen zijn niet nieuw of verhel
derend, maar eerder schoten
voor open doel; zijn grappen
over de Nederlandse politiek
kunnen op elk personeelsavond-
je of veijaardagfeest gehoord
worden. Van Veen weet in deze
nummers niet te overtuigen door
een gebrek aan scherpte waar
door het betoog verloren gaat:
vaak is er geen duidelijke pointe
en zweeft het ene nummer in het
andere over.
Het publiek maakte het Van Veen
wel erg gemakkelijk, te makke
lijk, want een artiest van zijn ka
liber wil in de zaal een uitdaging
blijven zien. Nu werd echter elke
boer in de microfoon - bedoeld of
niet - met applaus en gelach be
groet. Wanneer Van Veen aan het
musiceren slaat of een mimische
act laat zien, is hij op zijn best, en
werkelijk meeslepend. Als een
jonge hond rolt hij over het to
neel, verbaasd stuift hij alle ge
luidsboxen langs, op zoek naar
een melodie, afgunstig vergelijkt
hij zijn kleine viool met de grote
contrabas. Ronduit wervelend is
de Dutch disease blues. Op deze
momenten, waarop hij kan toe
geven aan zijn speelsheid en on
geremdheid, is Van Veens show
groots.
Herman van Veen blijft met zijn
voorstelling in Carré tot en met 3
oktober.
JACQUELINE MAHIEU.
Een aantal poses van Herman van Veen tijdens zijn show in Carré.
AMSTERDAM (ANP) - De strip
tekenaar Marten Toonder (70) is
de Stripschapsprijs 1982 van de
Vereniging Het Stripschap toe
gekend. De prijs, die Toonder
krijgt voor zijn gehele oeuvre,
wordt hem 17 september tijdens
de strip-driedaagse in het Turf
schip in Breda uitgereikt.
Vorig jaar viel de prijs, een bron
zen beeldje en een oorkonde, ten
deel aan Jean Dulieu, het jaar
daarvoor aan Jan Kruis en in
1979 aan Jaap Vegter. De prijs
wordt jaarlijks toegekend aan
een striptekenaar die zich bui
tengewoon verdienstelijk heeft
gemaakt voor het beeldverhaal
binnen het Nederlandse taalge
bied.
Marten Toonder is vooral bekend
om zijn strip Heer Bommel. Be
gin volgend jaar gaat over Bom
mel de eerste Nederlandse te
kenspeelfilm in première.
Aan de strip-driedaagse in het
Turfschip werken meer dan 70
tekenaars mee en alle Neder
landse en Belgische uitgeverij
en. Tevens zijn er ruilbeurzen,
films en theater.
FRANKFORT (DPA) - Ondanks
een heftige controverse over het
werk en de persoon van de
schrijver Ernst Jünger ontvangt
deze 87-jarige auteur zaterdag de
naar Goethe genoemde prys van
de stad Frankfort, waaraan een
geldsom van 50.000 mark (onge
veer 55.000.-) is verbonden
Politici van vrijwel alle partijen in
de deelstaat Hessen en ook vele
schrijvers hebben zich met de
prijstoekenning bemoeid. Te
genstanders haalden daarbij an
tisemitische en antidemocrati
sche uitlatingen aan van de au
teur van "In Stahlgewittern"
(1920), "Das Abenteurerliche
Herz" (1929), "Auf der Mar-
morklippen" (1939), "Strahlun-
gen" (1949) en vele andere veel
gelezen boeken De milieubewe
ging heeft Jünger "een van de
belangrijkste wegbereiders voor
het mensen vernietigende natio-
naal-socialistische bewind" ge
noemd. De sociaal-democrati
sche regeringspartij vroeg zich
bezorgd af, hoe een prijsuitrei
king in de Frankfortse Pauls-
kerk, het "symbool van het Duit
se parlementarisme", aan "ie
mand met minachting voor de
democratie", op jonge mensen
zal werken.
Het onafhankelijke curatorium on
der de burgemeester van Frank
fort, de christen democraat Wal
ter Wallman, is echter bij zijn
oordeel gebleven. Volgens Wall-
mann waren de wegen van Jün
ger en de nazi's al lang voor 1933
uitééngegaan. De prijsuitreiking
op de geboortedag van Goethe
(1749-1832) zal echter niet wor
den bijgewoond door vooraan
staande politici uit Bonn en
Wiesbaden.
In de Tweede Wereldoorlog werkte
Jünger van 1941 tot 1944 bij de
Duitse militaire staf in Parijs. Ho
werd ontslagen omdat hij de da
ders van de aanslag op Hitler op
20 juli 1944 indirect zou hebben
gesteund.
Het Newyorkse Metropolitan-
museum heeft een verzameling
van 450 schilderijen, waaronder
vroege Picasso's en werken van
geërfd. Het gaat hier om een le
gaat van de verzamelaar Scofield
Thayer, die onlangs op 92-jarige
leeftijd overleed.
De waarde van de collectie zou
ruim tien miljoen dollar bedra
gen.
Bioscopen
Leidse bioscopen
LUXOR (121239): "Star Trek, de wraak
van Khan", da. 14.30, 19.00 en 21.15 uur,
zo. 14.15, 16.30, 19.00 en 21.15 uur. aL
LIDO 1 (124130): "Porky's pikante pret
park", da. 14.30, 19.00 en 21.15 uur, zo.
ook 16.45 uur, 16 jr.
LIDO 3: "Visiting hours", da. 19.00 en
21.15 uur, do., vr.,ma. en di. ook 14.30
it. 16 jr.
Bioscopen Alphen
(Voor reserveringen 01720-20800)
EURO 1: "Thunderball", da. 13.30,18.30
en 21.15 uur, zo. ook 16.00 uur, 12 jr., za.
ook 24.00 uur, 16 jr.
EURO 2: "Porky's pikante pretpark",
da. 13.30, 18.30 en 21.15 uur, zo. ook
16.00 uur, za. ook 24.00 uur, 16 jr.
EURO 3: "Papilion", da. 20.00 uur. zo.
ook 15.45 uur, 12 jr.
EURO 3: "Er zijn nog drie smachtenden
voor u", do., vr., ma. en di. 13.30 uur, za.
ook 24.00 uur, 18 jr.
Kindermatinee: "Sjors en Sjimmie en
de toverring", za., zo. en woe. 13.45 uür.
EURO 4: "Hot bubble gum", da. 13.30,
18.45 en 21.15 uur. zo. 13.45, 16.15, 18.45
en 21.15 uur, 16 jr.
Nachtvoorstelling: "Outland", za. 24.00
uur, 16 jr.
"Een vlucht regenwulpen", do. 20.30,
en za. 21.30, ma. tm. woe. 20.30 uur, 12 jr.
Xindermatinee: "Frank en Frey", za.,
zo. en woe. 14.00 uur.
Bioscopen Katwijk
(Voor reserveringen 01718-74075)
CITY 1: "Stripes", da. 14.45, 18.45 en
21.15 uur, al.
CITY 2: "Conan, koning der barbaren",
da. 14.45 (beh. za. en woe.), 18.45 en 21.15
uur, 12 jr.
Kindermatinee: "De bende van hier
naast", za. en woe. 14.30 uur.
CITY 3: "America, deel 2", da. 14.45,
18.45 en 21.15 uur, 16 jr.
CITY 4: "The Blues Brothers", da. 14.45
en 18.45 uur. al.
CITY 4: 'Tirolers' vrolijke vluggertjes",
da. 21.15 uur, 16 jr.
TRLANON (123875): "Le professionel",
da. 14.30, 19.00 en 21.15 uur, zo. ook
14.15,16.30, 19.00 en 21.15 uur, 16 jr.
REX (125414): "Satijnzachte lusten", da.
14.30, 19.00 en 21.15 uur, 16 jr.
Nachtvoorstelling: "Verpleegsters all-
in", za. 23.30 uur, 18 jr.
Scheepvaartinformatie over
de grote en kleine vaart
kunt u van maandag tot en
met vrijd&g telefonisch ver
krijgen via nummer
071-144941, toestel 218. Bel
len tussen 9 en 12 uur.
ExpQ8ltte8
Oegstgeest - Jacques van'Bellen, Win
kelcentrum Langevoort 11 c/d, tot 26/9,
Eduard Vijsma, expositie van botani
sche etsen.
Rijksmuseum van Oudheden - Rapen
burg, t/m 3/10, Beelden van Behnasa,
Egyptische kunst uit de Romeinse Kei
zertijd, ma t/m za 10-17 uur, 13-17 uur.
Museum Boerhaave - Steenstraat la, t/m
S/9, tentoonstelling 'Het Kloppend
Hart', 10 jaar cardiologie in Nederland^
Museum De Lakenhal: Expositie Thea
trale Collectie Hans van Oosterom, t/m
28 augustus
Kunstcentrum 'Langevoort' (O'geest):
Joop van Egmond (etsen, olieverven,
aquarellen), Dick van Hulst (betonplas-
tieken en Aquarellen), Gé Witmaar
(houtsculptures) en Jan van Zonneveld
(olieverven, aquarellen en zeefdruk
ken). di, wo, do. en vr. van 13.30 - 17.30
uur, vr.av. van 19 - 17 uur. (tot 21 sept.)
Ziekenhuizen
Ongevallendienst
ziekenhuizen Leiden
Ongevallendienst elke dag Academisch
Ziekenhuis behalve van dinsdag 13.00
uur tot woensdag 13.00 uur (Diacones-
senhuis) en van vrijdag 13.00 uur tot za
terdag 13.00 uur (Elisabeth-ziekenhuis).
Bezoekuren St. Elisabeth-Ziekenhuis:
Volwassenen: dagelijks van 14.00-14.45
en van 18.30-19.30 uur. Klasse afd: dage
lijks van 11.15-12.00 uur, van 14.00-14 45
uur en van 18.30-19.30 uur.
Kraamafdeling: dagelijks van 11.15-
12.00 uur (alleen voor echtgenoot)
Bezoektijden Kinderkliniek:
Dagelijks 15.00-15.45 uur en 18.30-19.0C
18.30-19.30 Bezoektijden kinderafdelingen
15.00-
Bezoekuren
ziekenhuizen
Diaconessenhuis - doorlopende be
zoektijd van 16.00 uur tot 20.00 uur; met
uitzondering van:
- de kinder- en jongerenafdeling: dage
lijks van 14.00 uur tot 19 00 uur
de afdeling intensieve zorg: uitslui
tend na overleg met het hoofd van de
afdeling.
Sportmedisch Advies Centrum:
Blessurespreekuur: Elisabethzieken-
huis Leiderdorp, 's maandags van 19.30-
20.30 uur.
Kinderafdeling: dagelijks
18.30 uur.
Afdeling C.C.U. (hartbewaking) dage
lijks van 14.00-14.30 ui
19.30 uur.
Intensieve verpleging: dagelijks
14.00-14.30 uur en van 19.00-19.30 vi
19.00-
Elke dag: 14.15-15.00 uur en 18.30-19.00
uur. (Alleen voor ouders van kinderen
karf er een afwijkende tyd afgesproken
worden met de hoofdverpleegkundige).
Rijksmuseum voor Volkenkunde -
Steenstraat 1, t/m 3/10, 'Indianen van
Mexico, Azteken in 't verleden, Nahua's
van heden', ma t/m za van 10-17 uur,
zon- en feestdagen van 13-17 uur.
Museum De Lakenhal: Expositie "Jo-
han de Vries: van symbolist tot realist,
schilderijen en tekeningen 1914-1940", V
m 15 augustus
Alphen aan den Rijn c/7\ jCTl/l
-JL. HOud Lieuius
Academisch ziekenhuis
Tel 269111
/oor alle patiënten behalve kinderen)
zijn de bezoekuren als volgt:
Elke dag: 14.15-15.00 uur en 18.30-19.30
Avondbezoekuur afdeling Verloskunde
18.00-19 00 uur
Praematurenafdeling dagelijks van
14.30-14.45 uur en van 18.30-18.45 uur.
Bezoek aan ernstige patiënten
Rijnoord:
Bezoektyden s middags 14.30-15.15
uur, 's avonds 18.30-19.30 uur. Extra be
zoek voor de hartbewaking: 's ochtends
11.00-11.30 uur Extra bezoek voor va
ders op de kraamafdeling: 's avonds
19.30-20.30 uur. Kinderafdeling 's mid
dags 14.30-15.30 uur, 's middags alleen
voor ouders 14.30-18.30 uur.
Geluidshinder
Schiphol
dag en nacht worden gemeld bij het ii
formatiecentrum Geluidshinder Schip
hol (tel: 020-175000).
26 augustus 1982
Honderd jaar geleden stond in
de krant:
In Frankrijk hadden twee
heeren besloten tot het houden
van een duel. De een was een
schrijver. Paul A. genaamd,
terwijl de ander onbekend is.
Het had hevig geregend en de'
strijders met hunne getuigen
kwamen als druipende hon
den aan. Tot overmaat van
ramp was de grond zoo glad
geworden, dat ze nauwelijks
een goed plekje vonden en
met moeite staande konden
blijven. Eindelijk waren ze
daarin geslaagd en juist wa
ren zij strijdvaardig, toen
eenige werklieden, die met
een wagen steenkolen aan
kwamen rijden, èn de beide
vijanden èn de getuigen met
de onzachte waar in kennis
brachten. Paul A. werd aan
het hoofd gewond, en, daar er
bloed gestroomd was. ver
klaarde men de eer gehand
haafd.' De lust tot strijden
was trouwens toch al uitge
doofd.
- Te Birkenhead in Engeland
zijn veerien jongelingen tot
verschillende straffen veroor
deeld omdat zij. naar Ameri
ka verhuisd en daar in hunne
verwachtingen bitter teleur
gesteld. geen beter middel
hadden weten te vinden om
naar hun vaderland terug te
keeren. dan zich heimelijk te
verschuilen aan boord der
"Kansas", een schip uil Bos
ton.
Vtjflig jaar geleden:
(Adv.) Per luxe reiswagen
tochten naar: i. Brussel op
Zondag 28 Aug. d 6 - p.p. 2.
Nijmegen op Zondag 28 Aug
d 4,90 p.p 3 Arnhem op
Woensdag 31 Aug d ƒ4,50
p.p. 4. Apeldoorn op Zondag
4 September d 4.50 p p.
Daar de heide volgende week
in vollen bloei slaat, kunnen
wij deze tochten ten zeerste
aanbevelen. Aanmeldingen
Kantoor Stadsverkeer, Ol-
denbarneveUstraat 37. Lei
den.