Morgen de 'Rotterdamse doop'
Meelevenden mogen niet betalen voor weigeraars
Harde woorden over lesbische moeder en kerkeraad
Geestelijk leven J -
Als er nog op het laatste ogenblik niets tussen komt, wordt morgenochtend in een gereformeer
de kerk in Rotterdam-Delfshaven een tweeling gedoopt, die door middel van kunstmatige
inseminatie - met zaad van een anonieme donor - is verwekt bij een lesbische vrouw die met
een vriendin samenwoont. Beide vrouwen, leden van deze plaatselijke kerk, hadden de doop al
een poos geleden aangevraagd. Er is lang over nagedacht en gepraat. Vandaar het uitstel De
plaatselijke predikant F. van Zuthem (58) - twaalf jaar geleden naar Rotterdam gekomen -
zal het sacrament bedienen.
De bronzen doopvont van de Dordrechtse beeldhouwer Han Petri in de
Laurenskerk te Rotterdam.
ZATERDAG 21 AUGUSTUS 1982
Dat op het bekend worden van de
ze ongewone doop verschillend
zou worden gereageerd, was te
voorzien.
Dingen die in een kerk nog nooit
zijn vertoond, brengen de ge
moederen soms tot heftige bewe
ging, zeker als zaken van geloof-
en-leven in het spel zijn en aan
het toch al schamele restant van
zekerheden wordt geschud. Dis
cussies over wat niet of wel kan
en mag voeren heel wat mensen
tot twijfel en ontmoediging, en
de mantel der liefde is langza
merhand wel zo versleten, dat hij
de werkelijkheid van vervreem
ding en tweedracht niet meer
kan verhullen.
Schandelijk
Zoals meestal, hebben vooral de te
genstanders van 'de Rotterdam
se doop' zich laten horen. Soms
in onstuimige en genadeloze be
woordingen.
Zo citeerde het blad van de gere
formeerde verontrusten 'Waar
heid en Eenheid' een broeder uit
Amersfoort, die in een brief aan
dominee Van Zuthem had ge
schreven, dat deze twee vrouwe
lijke leden van de Delfshavense
kerk leven 'in de grofste onrein
heid' en hun lichamen 'onteren'.
"Bovendien zijn bij een van deze
vrouwen op schandelijke wijze
kinderen verwekt". "Ondanks
hun volharding in het kwaad wil
een kerk, die zich zegt te stellen
onder het oppergezag van Jezus
Christus, de vrouwen stimuleren
in hun goddeloos gedrag", zo
vervolgt de broeder uit Amers
foort zijn aan de Rotterdamse do
minee gerichte brief, waarvan
'Waarheid en Eenheid' niet
vies van hekeltaal - kennelijk
een afschrift mocht ontvangen.
Commentaar van het blad zelf: "De
geesten zijn zo verward, dat de
bijbelse waarheden niet eens
meer gezien worden".
Zondig
De kerkelijke commentator G.
Roos van het Reformatorisch
Dagblad (rechts-orthodox) komt
tot de conclusie, dat deze doop
geheel ligt in de lijn van wat de
gereformeerde synode indertijd
heeft besloten, namelijk dat
praktizerende homofielen aan
het avondmaal mogen en dat ook
de ambten voor hen toegankelijk
zijn. Ook mogen, volgens Roos.
niet alleen de omstandigheden
waaronder een kind is verwekt
de mogelijkheid van de doop be
palen.
Maarde doop is wél bedoeld
voor die kinderen, wier ouders,
voogden of verzorgers een op
voeding 'in de vreze des Heeren
kunnen beloven. En dat kan,
naar het oordeel van Roos, in het
Rotterdamse geval helemaal
niet.
"De levenswandel van deze twee
samenwonende vriendinnen is
zondig. En zij volharden daarin.
Er is geen bekering en geen be
rouw. Daarom mag de doop ook
niet bediend worden aan de
tweeling. Er is geen garantie van
een christelijke opvoeding. De
kerkeraad keurt op deze manier
een zondige levenspraktijk goed.
Hier wordt de zonde gewettigd".
Hele kerk
Ook professor dr. K. Runia van de
theologische hogeschool van de
Gereformeerde Kerken in Kam
pen vindt het onjuist, dat kerke
raad en classis toestemming tot
deze doop hebben gegeven.
Hij vraagt zich in een rustig en hel
der commentaar in het Centraal
Weekblad af, of kunstmatige in
seminatie door een donor wel ze
delijk geoorloofd is. "Dat geldt al
ten aanzien van een kinderloos
echtpaar, maar nog veel meer
voor een ongehuwde vrouw". "Is
het geoorloofd, een kind te wil
len hebben, terwijl men weet, dat
dit kind geen vader zal hebben
die zich ook verantwoordelijk
weet en stelt voor de opvoe
ding?"
Wat de lesbische relatie betreft,
kan de kerkeraad zich beroepen
op synodale uitspraken, maar
het is, zo meent Runia, nog
steeds niet duidelijk, of de bijbel
se gegevens een homofiele ver
houding toestaan of niet. In het
komende najaar zal de gerefor
meerde synode daar nog over
moeten praten, aan de hand van
een rapport van haar eigen com
missie 'Kerk en theologie'. "We
zullen als kerk toch eerst moeten
weten, of de bijbel een lesbische
relatie wel toestaat".
Professor Runia ziet dit als een
zaak voor de hele kerk, waarover
de synode zelf zou moeten beslis
sen, en niet alleen een kerkeraad
en classis. Er zou ook contact
over moeten zijn met andere ker
ken in binnen- en buitenland.
"Dit zijn oecumenische vragen
van de eerste orde".
Mevrouw dr. F. T. Diemer-Linde-
boom te Rotterdam - zij heeft
vele publikaties over christelijke
ethiek op haar naam staan
vindt het ronduit jammer, dat de
eerstvolgende kerkeraadsverga-
dering in Delfshaven pas nó de
zondag van de doop is vastge
steld. "Immers, het is heel goed
denkbaar, dat bij niet zo weinig
kerkeraadsleden, ja wellicht
zelfs bij de betrokken predikant,
toch vraagtekens gezet worden
waar aanvankelijk van instem
ming is blijk gegeven", schrijft
zij in het Centraal Weekblad van
gisteren.
"Het gaat hier om een probleem
zonder precedent. De besluitvor
ming ten deze werkt precedent-
scheppend. Dit gebeuren zal een
veel verder uitstralend effect
binnen onze kerken hebben, en
waarschijnlijk ook daarbuiten.
Dat geeft aan de besluitvorming
van classis en kerkeraad een ex
tra zwaar accent van ambtelijke
verantwoordelijkheid. Nu kun
nen ook anderen gaan denken,
dat verwekking van kinderen
door kunstmatige inseminatie
met zaad van een vreemde man
rechtmatig is. Dat zou navolging
in de hand kunnen werken".
De veronderstelling van mevrouw
Diemer dat de kerkeraad op 't
laatst toch nog zou kunnen twij
felen is niet juist.
Recht
De twee kinderen, op wier hoofd
straks het doopwater wordt ge
sprenkeld, weten van dit alles
mets. Zij zullen morgen onwe
tend de gelukkigsten zijn. Over
het hoofd van de moeder en haar
vriendin heen zal de kritiek nog
wel een poosje verder gaan
Maar alles wat erover gezegd en ge
schreven wordt kan niét onge
daan maken, dat deze kinderen,
net als anderen, binnen de ge
loofsgemeenschap zijn geboren
"Op grond van de bijbelse ver
bondsgedachte konden wij hun
doop niet weigeren", zegt de ker
keraad in een eenvoudige maar
overtuigde verklaring. Dót alleen
was zijn criterium. "Ze hebben
er recht op".
"De kerkeraad is niet uit op een de
monstratie", zei iemand uit de
kring van dominee Van Zuthem
mij deze week. "Hij drijft niets
op de spits. Pas na langdurig en
diepgaand beraad, ook met ande
ren. is hij tot dit besluit geko
men. zonder te pretenderen op
alle vragen een sluitend ant
woord te hebben".
Maar de Delfhavense kerkeraad
bijt wél de spits af Zo'n doop ge
beurt nu voor het eerst. Denk
baar is, dat kerkeraden in de toe
komst meer van zulke verzoeken
krijgen.
Mensen
Een vraag - waarmee ik zit - nog
aan het eind: hoe zou een kerke
raad moeten reageren als kinde
ren. die op deze manier binnen
de geloofsgemeenschap zijn ge
boren en getogen, later - wan
neer ze volwassen zijn zélf ge
doopt willen worden0 Zou hij
dan óók moeten weigeren? Of
gelden dan al die morele, ethi
sche of bijbelse bezwaren die nu
worden aangevoerd ineens niet
meer? Zo'n weigering op latere
leeftijd is toch moeilijk voor te
stellen.
Maar ook die twee kleintjes heb
ben part noch deel aan de manier
waarop zij ter wereld zijn geko
men. Het zijn mensen. Niet min
der dan ieder ander. Het 'draait'
morgen wel om hén. En hun op
voeders wie het ook verder zijn
en hoe hun persoonlijke relatie
ook is zijn gedoopten en mee
levende gelovigen. Zelf verant
woordelijk voor hun eigen leven
Als gelovigen in de doop een on
voorwaardelijk teken willen zien
van Gods goedheid en trouw, zal
dan een menselijke situatie kun
nen bepalen, waar die ophou
den0 S. J DE GROOT
PAGINA U
Engels gastkoor mee aan dien
sten tn de Hooglandse kerk te Lei
den Het is het Cathedral Choir
uit Lichfield (9 mannen en 22
jongens). Organist-dirigent is Jo
nathan Rees-Williams. assistent-
organist Peter King In de eerste
dienst gaat ds J Langenbach
voor, in de tweede ds. H E. Ster-
ringa. Het koor is gast van 'Con
A mo re'
Ds. T. Vrolijk neemt morgen, we
gens vertrek naar Leeuwarden,
afscheid van de gereformeerde
kerk in Katwijk Pater W'. Vulto
verlaat morgen, wegens vertrek
naar Nijmegen, de Mana-paro-
chie in Lisse. In de hervormde
gemeente van Koudekerk aan
den Rijn doet ds. A. L. La pre. ge
komen van Tilburg, morgenmid
dag intrede.
In de Rtjnstreekhal te Alphen
aan den Rijn wordt morgenmid
dag om 3 uur een Zuidmoluks-
Nederlandse 'jongerenmeeting'
gehouden met als sprekers Sipke
van der Land uit Wassenaar en
een Molukse predikant Neder
landse en Molukse jongeren en
ook koren en gospelgroepen
werken eraan mee. Het thema is:
'Samen bouwen'.
Jan van Biezen, Rijk Jansen en
Wim Landsman geven morgen
avond om 7 uur in de Dorpskerk
te Wassenaar een orgelconcert
De hervormde gemeente van
Wassenaar-dorp begint op zon
dag 12 september het nieuwe sei
zoen met een bus- en boottochtje
naar de kerk van Woubrugge.
waar om 12 uur haar predikant
R. Steenstra in een speciale
dienst voorgaat.
Hervormde Kerk: beroepen te
Dedcmsvaart L. Westland Hel-
lendoorn. Gereformeerde Ker
ken: beroepen te Wagenborgen
(Gr.) T. J. Ouwchand te Slagha
ren. aangenomen de benoeming
tot docent aan de Sociale Acade
mie te Kampen J. A. Scholten
Ouderkerk aan de Amstel.
"Ik ben ervan oi>ertuigd, dat er m
de komende tijd meer belangstel
ling voor de kerk gaat komen"
Oud-staatssecretaris sociale za
ken mevrouw drs C I Dales
PvdA. in een vraaggesprek met
het blad "Woord en Dienst').
Om de kerkelijke gemeente financieel
weer gezond te maken, heeft de her
vormde kerkvoogdij van Emmen niet
alleen de vergoedingen voor trouw- en
rouwdiensten aangepast, maar ook de
hoogte van die vergoedingen afhanke
lijk gesteld van de financiële meele
vendheid der gemeenteleden.
De kerkvoogdij vraagt van de gemeente
leden voor het plaatselijke kerkewerk
minimaal f 60 per jaar. Met dat be
drag worden alleen nog maar de direc
te kosten gedekt die het kerklidmaat
schap tegenwoordig met zich brengt.
Van een werkelijke bijdrage aan het
plaatselijke en algemene kerkewerk is
dan nog geen sprake.
Dat bedrag vanf. 60 zal voortaan bepa
lend zijn voor de vergoeding bij trouw
en rouwdiensten.
Als in geval van trouwen een van de
partners (of beiden) f. 60 per jaar aan
de kerk geeft of méér, dan moet het
paarf. 175 voor de inzegening betalen.
Geven zij allebei dat bedrag niét, dan
kost de kerkelijke 'overtrouw' hun f.
350. Als ze beiden geen inkomen heb
ben, dan geldt de kerkelijke bijdrage
van de ouders als maatstaf.
Bij een begrafenis worden geen kosten in
rekening gebracht als de jaarlijkse bij
drage f. 60 of meer is. Is dat niet het
geval, dan moet de familie f. 250 beta
len. Bij een crematie wordt dat bedrag
nog met f. 100 verhoogd.
Niet prettig
De plaatselijke predikant L. Koppert er
kent, dat dit voor de kerk 'geen pretti
ge regeling' is. "Maar aan de andere
kant zou het ook niet juist zijn, de wel
meelevende leden te laten betalen voor
de pastorale zorg aan mensen die geen
kerkelijke bijdrage willen geven. De
kerkvoogdij heeft deze regels wel moé
ten treffen. Maar uitzonderingen oe-
vestigen ook hier de regel. Vandaar
dat in bijzondere omstandigheden in
overleg met de predikant van de regels
kan worden afgeweken".
Dat hervormd Emmen wel iets moet doen
om het hoofd financieel boven water te
houden, blijkt wel uit het feit dat het
kerkelijke 'college van toezicht' in de
provincie Drente de kerkvoogdij geen
toestemming heeft gegeven voor de be
noeming van enkele pastorale mede
werkers. Reden is de slechte financiële
positie van de gemeente.
Ds. Koppert "En dit ondanks de al door
gevoerde bezuinigingen. Met bezuini
gingen alleen komen toe er niet. Tenzij
de kerkvoogdij het mes zet tn de pasto
rale zorg En dat willen we nu juist
niet. Dat zou het paard achter de wa
gen spannen zijn. Door de beslissing
van het college van toezicht zijn we nu
gedwongen om voorlopig de wagen
met minder krachten te trekken. Tot
dat de tijden beter worden. Voor die
verbetering zullen alle gemeenteleden
moeten zorgen, door het geven van een
verantvxtorde bijdrage"
De Gr.
LEIDEN: Herv. Gem. Hoogl kerk 10 ds.
Langenbach. 5 ds. Sterringa, in beide
diensten medewerking van Lichfield
Cathedral Choir uit Engeland, 11.45 oe-
cum. dienst:
Marekerk 10 ds. De Jong, 5 ds. De
Vreugd, A.foort;
Maranathak. (L. Morsweg) 10 ds. Kool-
Regenboog (Merenwijk) 9.30 ds. v.
Leeuwen, 11.15 pastoor v. Well en ds. v.
Leeuwen;
Bethlehemk.(Driftstr.) 10 ds. Meijering,
V.schoten;
Bevrijdingsk.(Montgomerystr.) 9 ds.
Rietveld en ds. Sterringa. ha;
Vredesk.(Burggravenl-) 10 dr. Lamping;
Petrakerk (Sur.str.) 10.30 hr. v. Veelen,
dovendienst;
Waalse kerk (Breestr.) 10.30 ds. Ribs.
Acad. Ziekenhuis 9 rk. dienst, 10.15 ds.
Bakker.
Diakonessenhuis 10.30 ds. v. 't Hof.
Endegeest: zie Oegstgeest.
Geref. Kerk: Zuiderk. (Lammen-
schansw.) 10 ds. Roggeveen, Ede, ha;
Petrak. (Surinamestr.) 10.30 hr. v. Veel
en, dovendienst, 10 ds. Hortensius, ha;
Oude Vest 10 ds. v.d. Velden, ha, 5 ds.
Koolstra;
Maranathak.(L. Morsw.) zie herv. gem.;
Bevrijdingsk.(Montgomerystr.) zie herv.
gem.;
bejaardenhuis Groenhoven 10 hr. Mid
delkoop.
Dolerende Geref. Kerk (Lokhorstk.):
8.30 en 5.
Geref. K. Vrijg. (Herengr.): 10 en 5 ds. v.
Herksen.
Chr. Geref. K. (Steenschuur): 9.30 en 5
ds. Den Hertog.
Geref. Gem. (N. Rijn): 10 leesd., 3.30 ds.
Elshout, Zoe term eer
Geref. Gem. in Ned. (Bethl.kerk
Driftstr.): 11.30 en 5.30.
Evang.-Luth. Gem. (Hoogl. Kerkgr.):
10.15 diaken Jansen.
Remonstr.-Doopsgez. Gem. (Lokhorstk.
Pieterskerkstr.): 10 ds. Koek.
Baptistengem. (O. Rijn 3): 10 ds. Gold
berg, Siddeburen.
Evang. Christengem. (Middelstegr. 3):
10 br. Dikkes.
Zendingswerk Middernachtsroep (Zoe-
terw.singel 21): 5.
Evangeliecentrum (Zijlsingel 2): zo. 10
en di. 8 hr. Zijlstra.
Pinkstergem. (O. Vest 13): 10 hr. Eiker
bout.
Leger des Heils (Hooigr 10 en 7.30.
Nieuw-Apost. Kerk (H. Rynd. 24): 9.30
en 4, wo. 8.
Zevendedagadventisten (Lokhorstk.):
elke zat. 9.45 bijbelstudie, 10.45 predik
dienst.
Christian Science (Steensch. 6): 10.30.
Kerk van J. Chr. v.d. Heiligen der L. Da
gen (Brahmsl 9.30, 10.30 en 11.20.
Oud-Kath. K. (Zoeterw.singel): 10.
Rooms-Kath. K.: Haagweg zat 7, zo. 9
en 10 45.
Herensingel zat. 7, zo. 9.30 en 11;
Rijndijk (Leiden-V.schoten) zat. 7, zo.
9.30 en 11.30;
Steenschuur zat. 7, zo. 8.30, 10, 11.30, 6
en 7 (lof);
Boshuizerkade zat. 7, zo. 9.30 en 11;
Lammenschansweg zat 7, zo. 9,10.30 en
12;
Haarl.straat zat. 7, zo. 9.30, 10.45 en
12.15;
H. Rijndijk (zie Zoeterwoude).
ABBENES: Herv. Gem. 9.30 ds. Berg-
AARLANDERVEEN: Herv. Gem. 10
ds. Hanemaaijer, Alphen, 7 ds. Christ,
Eek en Wiel.
Geref. K.: 10 ds. Baas, S.heim, 6.30 ds.
Stolk.
Chr. Geref. K.: 9.30 ds. Overduin,
R.dam, 2.45 ds. Roos, Utrecht
Rk Kerk: zat 7, zo. 10.30.
ALPHEN AAN DEN RIJN: Herv. Gem.
Adventskerk 9.30 ds. De Jonge, 6.30 ds.
Luimes, Woudenberg; Kruisk. 9.30 ds.
Bogers; Opst.kerk 10 ds. v.d. Heiden;
Salv.kerk 6.30 hr. v.d. Land, Wassenaar,
opendeurdienst; G. Herderkerk 10 ds.
Oosthoek, 6.30 ds. Moll; De Bron 9,10.30
en 6.30 ds. Verheul; Ashram (Marsdiep)
10 ds. Moll; Albariianae (Diamantstr.) 10
ds. Fernhout; Onderweg (Lijsterlaan) 10
ds. Oort; Sionskerk (Planetensingel)
9.30 ds. Ouwendijk, 6.30 ds. Wolters,
Geref. K.: Mar.kerk 9.30 ds. Stolk, 6.30
ds. Borman, Assen; Salv.kerk 9.30 ds.
Borman, 6.30 hr. v.d. Land, Wassenaar,
opendeurdienst. Zie ook herv. gem.
Ned. Geref. K. (school Willemstr.): 9.30
ds. Waagmeester, 4.30 br. Mollema.
Chr Geref. K.: 9.30 leesd., 2.30 ds. De
Romph.
Oud-Geref. Gem. (Hooftstr. 240): 9.30 en
4. dond. 26 aug. 7.15 ds. v. Prooyen.
Bapt.gem. (Molenwerfstr. 1): 10 en 6.30
ds. Koekkoek.
Bapt.gem. Noord (school Kalkovenw.
62): 10 hr. Post
Volle-evang.gem. (techn. school Bos-
parkweg): 10 hr. v.d. Hoom.
Pinkstergem. (school Batenstein 16): 10.
Leger des H. (Com. de Vlamingstr 10
en 6.30.
Remonstr. Kring (Van Mandersloostr.
36): 10 dr. Cramer.
Rk Kerk: Bönifaciusk. zat. 7, zo. 9.45 en
11.30;
Piusk. zat. 7, zo. 9 en 10.30;
De Bron zat 7, zo. 9.30 en 11.
BENTHUIZEN: Herv G»m. 30 «n
ds. Exalto.
Geref. Gem. 9.30 en 6 ds. Vogelaar.
BODEGRAVEN Herv. Gem. Dorps
kerk 9.30 ds. Schrijver, Woerden, 6.30
ds. Cysouw, Lexmond;
Salv.kerk 9.30 ds. Kok, Utrecht, 6.30
kand. Teeuwissen, Huizen;
Bethl.kerk 9.30 ds. Wieman, 6.30 ds.
Bosma, R.dam.
Geref. K.: 10 ds. v.d. Berg, 6.30 ds. v.
Wattum, Den Haag.
Geref. K. Vrijg.. 9-30 en 4.30 ds. Blok
land.
BOSKOOP: Herv. Gem. Dorpskerk 9.3U
dr. Haitsma, 6.30 ds. Vlasblom, in geref.
kerk;
De Stek 9 30
Geref. K.: 9.30 ds. v. 't Hoff, 6.30 ds.
Vlasblom.
Chr. Geref. K.: 9.30 ds. v. Langevelde, 5
ds. Witzier, Den Haag.
Geref. Gemeente: 9.30 en 6 leesdienst.
Rk Kerk: zat 5.30 (De Stek) en 7. zo. 9.30
en 11.
HAZERSWOUDE: Herv. Gem. 9.30 ds.
De Graaf, 6.30 ds. v. Doom, Alphen.
Geref. K.: 9.30 ds. Brink, A.foort, 5 ds.
Baas, S.heim.
Rk Kerk: dorp zat. 7, zo. 9.30 en 11.30;
Anker zat. 7, zo. 8.45 en 11.15;
Rijndijk zo. 10.
HILLEGOM Herv. Gem 8.45 ds. v.d.
Wal, ha, 10.15 ds. Rothfusz, ha, 3 in
Parkwijk ds. v.d. Wal, ha, 7 ds. Krispijn,
ha.
Geref. K.: zie herv. gem.
Chr. Geref. K.: 10 en 7 ds. Biesma.
Rk Kerk: Mart. zat. 7, zo. 8.30, 10 en
11.30;
Jozefk. zat 7, zo. 10 en 11.30.
HOOG MADE: Herv. Gem. 10 ds. v.d.
Hoek.
Rk Kerk: zat 7, zo. 10.
DE KAAG: Herv. Gem. 9.30 ds. Kolk
man, ha.
Rk Kerk: zat. 7, zo. 10.
KATWIJK AAN DEN RIJN Herv.
Gem. Dorpsk. 9.30 ds. Van 't Veld. Nun-
speet, 5.30 kand. De Boo, Koudekerk;
Ontm.kerk 10 ds. Gebraad. 6.30 ds. Kos
ter; wijkgebouw De Wiek 10 opendeur
dienst.
Ver. ter voorbereiding van een herv.
deelgemeente 'De Rank' te Katwijk (au
la P. Groen-college): zie Katwijk aan
Zee (bij geen vermelding geen dienst).
Geref. K.: 9.30 ds Koster. 6.30 ds. Vro
lijk.
Rk Kerk: zat 7. zo. 9 30 en 11.30.
KATWIJK AAN ZEE: Herv. Gem. N.
Kerk 10 ds. Schuurman, 6 ds. De Jong;
O. Kerk 10 ds. Visser, 6 ds. Driebergen,
Ichthusk. 10 ds. Vroegindewey, 5 ds.
Molenaar Nieuwveen;
Pnièlk. 9.30 ds. Driebergen, 6 kand. Van
Meijeren;
Gr. v. Pr.school 10 ds. Van Sliedregt;
Overduin 2.15 ds. Baas; Hoeksteen 10
Duitse dienst.
Ver. ter voorbereiding van een herv.
deelgemeente 'De Rank' te Katwijk (au
la P. Groen-college): geen dienst.
Geref. K.: Vr.kerk 9.30 ds. Meijering,
Scherpenzeel 5 ds. Koster;
Triumfatork. 9.30 ds. Vrolijk.
Geref. K. Vryg.: 10.15 leesd., 3.30 ds.
Heida.
Ned. Geref. K.: 8.45 br. Oerlemans, Bre
da, 7 ds. Moggré, Rijswijk.
Chr. Geref. K.: 10 en 5 ds. Slagboom.
Vrije Chr. Geref. Gem. (Unizaal): 10 en 5
ds. Stuurman.
Geref. Gem. (Remisestr.): 10 en 5 ds.
Kieboom.
Volle-evang.gem. (Voorstr. 100): 9.45.
KOUDEKERK AAN DEN RUN Herv
Gem. 10 ds. Groenendijk, Schevenin-
gen, 3 ds. Oort, bevestiging ds Lapré, en
ds. Lapré, intrede.
Geref. K.: 10 dr. Bade. Zie ook herv.
gem.
LEIDERDORP: Herv. Gem. en Geref.
K. Dorpsk. 10 mevr. ds. Westera. 6.30 ds.
v. Loenen;
Hoofdstr. 10 ds. v.d. Bom;
Scheppingsk. 9 en 10.30 ds. Doesburg.
Leythenrode 10 ds. Lutmers.
Elis.ziekenhuis 9.30 hoogmis, 10.45 ds.
E. Visser, L.dorp, ha.
Bapt.gem. (wijkgeb. Zijlkw 10 br. De
Vries.
Rk Kerk: zat 7. zo. 9, 10.30 en 12.
LEIMUIDEN: Herv. Gem. 9.30 dienst
Geref. K.: 9.30 en 7 kand. v. Wallinga
Rk Kerk: zat. 7. zo. 7.30. 9.30 en 11.15.
LISSE: Herv. Gem. Dorpskerk 9 ds. 't
Hooft, 7 ds. De Gelder;
Pauluskerk 10.30 ds. 't Hooft
Geref. K.: 10 en 7 ds. Boswyk.
Geref. K. Vrijg 8.45 en 4.30 ds De Put
ter.
Ned. Geref. K. (Salvatori): 10.45 en 5 ds.
Schuurman.
Chr. Geref K.: 10 en 4 30 ds v Dyken
Geref. Gem.: 10 en 4 ds. Hakkenberg
Rk Kerk: Agathakerk zat 7, zo 10 en
11.30;
Poelpolder zat. 7, zo. 9 en 11.30;
Manakerk zat. 7, zo. 8 30. 10 en 11.45;
Engelbew. zat. 7, zo. 8. 9.30, 11 en 5.45.
NIEUWKOOP: Herv Gem. 9.30 en 6.30
ds. Bronsgeest.
Geref. K.: 9.30 ds. Veenstra, Leiden. 6.30
ds. v.d. Berg. Bodegraven.
Chr. Geref. K.: 9.30 en 6 30 stud. v.d.
Ham, Barneveld.
Remonstr. Gem.: 10 mevr. ds. In 't Veld.
Rk Kerk: zat. 7, zo. 9 en 10.45.
NIEUWVEEN: Herv Gem. 9 30 ds Mo
lenaar, 6.30 ds. Gebraad, Katwijk a.d.
Rijn.
Geref. K. 9.30 hr. Stam, Nieuwkoop, 7
hr. Rozenboom, Maarssenbroek.
Rk Kerk: zat 7. zo. 9 en 11
N1EUW-VENNEP Herv Gem. 9.30 ds
Goverts, 7 ds. Bergsma.
Geref. K.: 9.30 ds. Wijngaarden, 6.30 ds.
v.d. Wal, H.gom.
Chr. Geref. K.: 9.30 en 4.30 ds. Visser.
Rk Kerk: zat 7, zo. 10.
NOORDEN: Herv. Gem. 9.30 en 7 ds.
Zoutendijk.
Geref. K.(W. Verlaat): 9.30 en 7 ds. Noot-
eboom.
Rk Kerk: zat. 7.30, zo. 9 en 10.30.
NOORDWIJK: Herv. Gem. Voorstr-
(Binnen) 10 ds. Kramer, Leiden, 5 ds.
De Jong, Leiden; Vinkenl. 7 ds. Keu
ning;
Hoofdstr. (Zee) 10 ds Keuning, ha, 7 ds.
Elgersma; Sole Mio 9 ds. Keuning.
De Rank (Golfbaan) 10 kand. v.d. Veen,
8 nam. Duitse dienst
Geref. K. Hoofdstr (Zee) 10 hr. v.d.
Land, Wassenaar.
Vinkenl. (Binnen) 9.30 ds. Elgersma. 7
ds. Keuning;
StichUngskerk 11 ds. Slofstra. Zie ook
herv. gem
Rk Kerk: Zee zat. 7, zo. 9.30 en 11;
Binnen zat. 7, zo. 8. 10 en 11.30
NOORDWIJKERHOUT Dorpsk 10 ds.
Kalkman.
Rk Kerk: Victork. zat 7, zo 9.30 en 11;
Jozefk. zat 7, zo. 8.30 en 10.
OEGSTGEEST: Herv. Gem. Groene of
Will.kerk 11 ds. K oom an,
Pauluskerk 9.30 ds. Kooman;
Gemeentecentrum (Lijtw.) 10.30 ds.
Verdonk, Santpoort, 7 ds. Brokerhof
Geref. K.: 10 ds. Heemskerk. Zie ook
Geref. K. Vrijg.: 10.30 ds. De Putter. 4.30
dienst
Ned. Geref. K. (Gem.centrum): 8.45 en 4
ds. De Lange.
Van Wijckerslooth: 4 ds. Boer, Katwijk
Endegeest: 9.30 pater Boshouwers
Volle-evangeliegem. (Gem.centrum) 4.
Rk Kerk: WilLkerk zat 7, zo. 9 en 10.30.
OUD-ADE: Rk Kerk zat 7, zo. 8.30 en
10.30.
OUDE EN NIEUWE WETERING
Herv. Gem. 9.30 ds. De Korte.
Geref. K.: geen opgave.
Remonstr. Gem.: 10 ds. v. Os, Maassluis
Rk Kerk: zat 7, zo. 8. 9 30 en 11.30
ROELOFARENDSVEEN Rk Kerk
Mar. Pres. zat 7, zo. 8. 9.30 en 11.
Petrus-B. zat 7, zo. 9.30 en 11.30.
RIJNSATERWOUDE: Herv Gem 9 30
ds. Koelewijn, 7 ds. Goverts, Nieuw-
Vennep.
Chr. Geref. K.: 9.30 cn 2.15.
RIJNSBURG: Herv. Gem. Laurentius-
kerk 9.30 ds. Romein, 5 ds. Smaling;
Bethelkerk 9.30 ds. Smaling.
Geref K Petrak 9 30 ds Snel. 5 ds
Baayen;
Imm kerk 9 en 10.30 ds. Baayen, 5 dr v
Oeveren;
Mar.kerk 9.30 dr. v. Oeveren, 5 ds. Snel.
Chr Geref. K. 9 30 en 5 ds. v Sorge
Evang. Christengem (aula mavo) 10
evang Wijmenga, Büthoven.
Rk Kerk zat 7, zo 10.30
RIJPWETERING Rk Kerk zat 7, zo.
740. 9 en 10.30
SASSENHEIM Herv Gem. 9 en 10.30
ds. v.d. Lee, Noordwijk, 7 ds. v. Achter
berg, Leiden.
Geref. K.: 9.30 ds. Ferwerda, 7 zie herv
Rk Kerk: zat 7, zo. 9.30 en 11.
TER AAR: Herv. Gem. 9.30 en 6.30 ds.
Klein Kranenburg
Geref K. 9 30 en 630 hr Taselaar. Al
Rk Kerk: Aard am zo. 9 en 12.
kerk Langeraar zat 7. zo 8.30, 9.30 en
11.30.
VALKENBURG Herv Gem 10 ds Ba
telaan, V.schoten. 6 30 ds Vermeulen
Geref. K.: 9.30 hr. Schoenmaker, Oude
Wetering, 6.30 ds. Wolthuis, Heemstede
Geref. K. Vryg 9 30 en 5 ds Heida
VOORHOUT Herv Gem 10 ds Bro
kerhof
Rk Kerk: zat 7, so. 9. 10.30 en 11.45.
VOORSCHOTEN Herv. Gem Dorps
kerk 10 ds. v. Achterberg, Leiden. 7 ds.
De Zwart.
De Ontmoeting (Noordhofland) 9 30 ds.
De Zwart;
Hulp en Heil (Schakenbosch) 10 ds
Lentz
Geref K 9 30 dr Rietveld. Den Haag
Geref. K. Vryg. 10.15 en 4.30 ds Box
man, Ede.
Aulagemeenschap Noordhofland 7
nam. dienst van woord en tafel
Rk Kerk Laur kerk zat 7, zo 10 en
11 30.
M Godskerk zat. 7, zo. 10.30.
WADDINXVEEN Herv Gem Bethel-
kerl. 10 15 ds Maasland. 6 30 ds Roet
man, 8.45 ds. Bouman, Scheveningen, 5
ds. Maasland.
Hc iksteen 9.30 ds. Roetman, 3 ds Maas-
lar d, aangepaste dienst met gehandi-
cspten, 6.30 ds. Cuperus. Nieuwerkerk
a 1 Ussel.
I nm kerk 930 en 7 ds Hulst
-eref Kerk Kruisk. 10 ds. De Moor. 5
«s. Hoogerwerf, Nieuwerkerk ad. Us-
el;
Ontm.kerk 10 ds. v.d Berg.
Remonstr Gem. 10 ds. Hoff-Visscher.
Vught
Rk Kerk: Victork. zat 7, zo. 9.30.
Ontm.kerk zat. 7. zo 1145
WARMOND Herv Gem. 10 ds. Dijk
stra, O.geest
Rk Kerk zat 7. zo. 8 30, 10 en 1130
WASSENAAR Herv Gem Dorpsk 10
ds. Steenstra, 4.30 ds Ouwendijk, Al
phen, 7 orgelconcert (zie 'Nabij en Ver').
Kievietk. 10 ds. Wiersma, Otterlo,
Messiask 10 ds v Waasbergen.
Dorpscentrum 9 30 ds. v.d. Heuvel, Har-
Geref. K.: Zijllaan 10 ds. Heule, 7 ds. v.d.
Meulen,
Zuid (Bloemcamplaan) 10 ds. v.d.
Kamp.
Ned. Prot Bond (Kerkdam) 10.30 ds.
Wemcr
WOUBRUGGE Herv Gem 9 30 ds L*
Jong. As peren, 6.30 ds De Jonge. Al
phen.
Geref. K.: 9 30 ds Huizebosch, Steen-
wyk, 6.30 dr. v Oeveren, Rynsburg
Rk Kerk: zat 7, zo. 10.
ZEVENHOVEN Herv. Gem 930 ds
Kielder
Geref. K. 930 hr. v Duin. Noordwyk. 7
ds. Davidse, Zevenhuizen.
Rk Kerk zat 7, zo 9 en 10 45.
ZOETERWOUDE Herv Gem 10 ds
Wolthaus
Rk Kerk St Jan zo 930 en 11.
Chr. Dicnaark zat 7. zo 10,
H Rijndijk zat 7. zo 9 30 rn 11
ZWAMMERDAM Herv Gem 9 30 ds
v Niel, Rijnsburg. 6 30 ds Poot. Zoeter
Geref K 9 30 hr Doddema, 6 30 ds
Keyscr, Utrecht
Remonstr Gem. 10 ds. v.d. Laarse
