c
Reagan woedend op Begin
Franse regering verdeeld
Walesa wordt naar buurt
van Gdansk overgebracht
Spadolini gaat
door met lijmen
W arschau-Pact
zwakker dan
NAVO voorstelt'
Ook Israëlische kabinet ontstemd over bombardementen
Bedrijfsleven
in VS wil ook
van embargo af
Peres
bezoekt
Den Uyl
Buitenland
VRIJDAG 13 AUGUSTUS 1982
GDANSK (AFP) - De leider van
de verboden Poolse vakbond.
Lech Walesa, die is geïnterneerd
in het uiterste zuidoosten nabij
de Russische grens, zal worden
overgebracht naar een deten
tieoord in de buurt van Gdansk.
Het overbrengen zou tussen 20
en 25 augustus gebeuren.
De voorzitter van Solidariteit
wordt waarschijnlijk overge
bracht naar een buiten van de re
gering in Lansk, op ongeveer 150
km. ten zuidoosten van Gdansk.
Nu verblijft hij in Arlamowo dat
meer dan 600 km. verwijderd is
van de Oostzeehaven waar zijn
vrouw Danuta met hun zeven
kinderen woont.
Verscheidene maanden geleden
hadden de leiding van de rooms-
katholieke kerk en mevrouw Wa
lesa generaal Jaruzelski ver-
zocht, Lech over te brengen naar
een plaats dichter bij Gdansk.
Zeer kort geleden heeft de Pool
se leider gunstig op dit verzoek
gereageerd, zo is uit kerkelijke
bron in Gdansk vernomen.
In Gdansk zijn deze week twee on
dergronds werkende groeperin
gen van Solidariteit "ontman
teld", zo heeft het officiële pers
bureau PAP bekendgemaakt.
De twee groepen hielden zich be
zig met "illegale activiteit", zoals
het drukken en verspreiden van
talrijke pamfletten en andere ge
schriften, "met de bedoeling so
ciale onrust te zaaien". Er werd
niet bij gezegd of er arrestaties
zijn verricht. Wel werd meege
deeld dat er een belangrijke hoe
veelheid drukmaterieel, vlug
schriften en documenten "be
treffende de illegale organisatie
van clandestiene groeperingen"
in beslag is genomen, aldus PAP.
Vandaag is het precies twee jaar
geleden dat op de naar Lenin ge
noemde werf in Gdansk de grote
staking uitbrak die zou leiden tot
de oprichting van Solidariteit
van Lech Walesa. Uit de bekend
making van gisteren blijkt dat
deze organisatie ondanks het
verbod nog steeds zeer actief is
in dit gebied.
Naar het Poolse ministerie van bin
nenlandse zaken gisteren be
kendmaakte, zijn de afgelopen
maand 1.221 geïnterneerden, on
der wie alle vrouwen, vrijgelaten.
Eerder had de partij- en rege
ringsleider Wojciech Jaruzelski
aangekondigd dat er 1.227 men
sen uit hechtenis zouden worden
ontslagen of met verlof zouden
worden gestuurd. Het verschil
van zes tussen de twee aantallen
betreft personen die na hun vrij
lating weer zijn opgepakt we
gens "handelingen tegen de
staatsbelangen".
Volgens kranten uit Szczecin heb
ben woensdag betogers een po
ging gedaan de geïnterneerde re
gionale Solidariteitsleider Ma
rian Jurczyk te bevrijden, toen
hij de begrafenis bijwoonde van
zijn zoon en schoondochter. Vol
gens de officiële pers was Danu
ta Jurczyk op 5 augustus uit een
raam van haar flat op de derde
verdieping gevallen en had haar
man Jan zich kort nadien uit het
raam van een appartement van
een vriend gestort.
De "Glos Szczecinski" en de "Ku-
rier Szczecinski" meldden giste
ren dat ongeveer 700 mensen die
de begrafenis ook bijwoonden.
Jurczyk#wilden bevrijden. De ge
vangen "vakbondsleider en zijn
vrouw Genowefa vroegen de be
togers echter daarvan af te zien
en de plechtigheid niet te versto
ren. Met tegenzin gaven de de
monstranten gehoor aan dit ver
zoek. Zij marcheerden naar het
stadscentrum onder het roepen
van leuzen ten gunste van Soli
dariteit. De inmiddels tot onge
veer 1.000 personen aangegroei
de menigte verspreidde zich ten
slotte op verzoek van de politie.
Toch werden ruim tien van hen
aangehouden.
)van onze correspondent Inez Polak)
JERUZALEM -.Gisteren om vijf uur is een elfde staakt-
het-vuren-bestand afgekondigd nadat de Israëlische
luchtmacht tien uur lang West-Beiroet had gebombar
deerd. In Beiroet dreigde de Libanese minister-president
Shafik el Wazzan elke vorm van onderhandeling te sta
ken als Israël zou doorgaan met de vernietiging van Bei
roet.
De bombardementen werden de
ergste van de afgelopen dagen
genoemd. Het aantal slachtoffers
wordt op 200 geschat.
In West-Beiroet rukte Israël boven
dien een honderd meter verder
op nabij de paardenrenbaan. Tn
noorden van de stad werden Is
raëlische troepenconcentraties
gesignaleerd. Deze laatste zijn
bedoeld als Israëlische verster
kingen tegen de nabijgelegen Sy
rische eenheden.
Waarschuwing
Amerikaanse president Ronald
Reagan waarschuwde gisteren
tot tweemaal toe premier Begin
per telefoon dat het voortzetten
van de bombardementen de poli
tieke besprekingen ernstig on
dermijnen, juist nu er vorderin
gen zijn geboekt. Tijdens een
speciale kabinetszitting in Jeru
zalem werd bovendien een Ame
rikaanse boodschap ontvangen
dat, tenzij de bombardementen
onmiddellijk zouden worden ge
staakt, de Amerikaanse bemid
delaar Philip Habib de onder
handelingen zou afbreken en de
Amerikanen niet langer bereid
zouden zijn te bemiddelen.
In de kabinetszitting kwam het tot
ernstige uitbarstingen en luid
ruchtige woordenwisselingen
tussen de ministers, waarbij
vooral de minister van defensie
Ariel Sharon het mikpunt was.
Sharon zou te veel in zijn eentje
zijn gang gaan zonder de rege
ringsbesluiten op te volgen. En
kele ministers eisten dat de mi
nister van defensie eerst toe
stemming van het kabinet moest
vragen alvorens de luchtmacht
in te zetten.
Na afloop van de kabinetszitting
heeft premier Begin de Ameri
kaanse president opnieuw ge
beld om hem het Israëlische be
sluit over het bestand mee te de
len. Israël blijft echter eisen dat
dit bestand niet door de Palestij-
nen geschonden mag worden. In
dat geval zal Israël het vuur weer
openen.
In de vroege ochtenduren was ook
het Israëlische parlement op ver
zoek van de oppositie in een bui
tengewone zitting bijeengeko
men. Namens de Arbeiderspartij
eiste partijsecretaris Haim Bar
Lev een staken van de bombar
dementen die volgens hem al
leen maar Israëls positie in de
wereld schade toebrengen en
Gaspijpleiding
WASHINGTON (ANP) - De weer
stand binnen de Verenigde Sta
ten tegen het door president Rea
gan afgekondigde verbod op de
levering van Amerikaanse tech
nologie ten behoeve van de aan
leg van een gaspijpleiding van
Siberië naar West-Europa wordt
steeds sterker. Na de Amerikaan
se Kamer van Koophandel en de
commissie voor buitenlandse za
ken van het Huis van Afgevaar
digden heeft gisteren ook de
werkgeversorganisatie National
Association of Manufacturers
zich tegen het embargo uitge
sproken.
In een brief aan het Witte Huis uit
de organisatie „haar ergenis en
ongerustheid over maatregelen
tegen de export van uitrusting
voor de olie- en gasindustrie naar
de Sowjet-Unie". De voorzitter
van de organisatie, Alexander
Trowbridge, wijst er in de brief
op dat de maatregelen nadelig
zijn voor het beeld van de Ver
enigde Staten als handelspart
ner, vooral in West-Europa.
ook voor het land zelf onaan
vaardbaar zijn.
De politieke onderhandelingen
over de evacuatie van de Palestij-
nen uit West-Beiroet zullen van
daag opnieuw worden hervat. Is
raël heeft een lijst met namen
van alle Palestijnse strijders
geëist en blijft ook vasthouden
aan de eis dat pas nadat het me
rendeel van de Palestijnse strij
ders uit Beiroet is vertrokken, de
internationale troepenmacht in
West-Beiroet post mag vatten.
Habib zal vandaag deze punten
met de Libanese regering be
spreken en daarna waarschijn
lijk opnieuw naar Jeruzalem af-
DEN HAAG (ANP) - De Israë
lische oppositieleider Simon
Peres heeft morgen in Bui-
tenveldert een gesprek over
de situatie in het Midden-
Oosten met zijn Nederlandse
PvdA-collega Joop den Uyl.
Het gesprek heeft plaats op
verzoek van de leider van de
Israëlische Arbeiderpartij.
Peres onderbreekt in Neder
land zijn terugreis van New
York naar Tel Aviv.
Peres heeft in de Verenigde
Staten contacten gehad met
Amerikaanse politici. Na het
gesprek met Den Uyl in diens
privewoning zal Peres vragen
van de pers beantwoorden.
Hierna volgt nog een lunch
met leden van het partijbe
stuur, de kamerfractie en
oud-bewindslieden.
Voor het gesprek met Den Uyl
is geen agenda vastgesteld.
Bij de PvdA neemt men ech
ter aan dat de situatie in het
Midden-Oosten het belang
rijkste onderwerp van ge
sprek zal vormen. Ook een
eventuele rol van de socialis
tische internationale in het
gebied zal ter sprake komen.
Den Uyl is vice-voorzitter
van de Internationale.
De Amerikaanse president Rea
gan heeft gisteren woedend getele
foneerd met de Israëlische premier
Begin (onder).
Onder druk van de
VS heeft Israël weer een bestand in
Libanon afgekondigd.
Bomaanslag
in Frankfort
FRANKFORT (UPI/DPA) - Een
autobom heeft gisteren schade
aangericht in een woonwijk van
Amerikaans militair personeel in
Frankfort, maar er vielen geen
gewonden. De politie van Frank
fort deelde mee dat de schade is
beperkt.
ROME (UPI) - De Italiaanse de
missionaire premier Giovanni
Spadolini gaat door met zijn po
ging een nieuwe regering te for
meren.
De republikein begint vandaag een
nieuwe onderhandelingsronde.
Dit ondanks de weigering giste
ren van de socialisten om mee te
werken aan het herstel van de
vorige coalitie, die bestond uit
christen-democraten, sociaal-de
mocraten, socialisten, republi
keinen en liberalen. De vier an
dere regeringspartijen zijn voor
stander van een lijmpoging en
wijzen vervroegde verkiezingen
af.
Gisteravond leek het er nog op dat
Spadolini zijn formatie-opdracht
zou teruggeven aan president
Sandro Pertini. Maar na een ver
gadering met de leiders van de
vier regeringspartijen die willen
lijmen, besloot de premier door
te gaan. Er is nog manoeuvreer
ruimte, zo liet hij weten.
De Italiaanse socialistische partij
die de wipfunctie in de Italiaanse
politiek inneemt, had gisteren
een uitnodiging afgeslagen om
de coalitie te herstellen.
Formateur Spadolini besprak zijn
voorstel met de leider van de
Partito Socialista, Bettino Craxi.
Na het onderhoud van anderhalf
uur tevoorschijn komende, zei
Craxi: "onze partij neigt niet tot
aanvaarding van zijn voorstel".
In theorie zou Spadolini een coali
tiekabinet zonder socialisten en
met stilzwijgende instemming
van de communisten kunnen
vormen, maar politieke waarne
mers zien dat op de langere ter
mijn averechts uitwerken. Uit re
cente opiniepeilingen is geble
ken dat de socialisten grote
winst zouden behalen en hen nu
politiek op dood spoor zetten zou
de volkssteun alleen maar ver
groten.
Westdiiitse oud-generaal:
BONN (Reuter) - De Sowjet-Unie is veel zwakker dan de militaire
even wichtsstatistieken van de NAVO gewoonlijk doen voorko
men en ze is geheel gezien militair en economisch veruit de
mindere van het Westen. Dit heeft de Westduitse oud-generaal
Christian Krause gezegd in een nieuwe studie die de opvatting
van de NAVO bestrijdt dat het Westen zijn conventionele en
nucleaire bewapening enorm moet opvoeren om het Warschau
pact af te schrikken.
Discutabel
NAVO-vergelijkingen tussen haar militaire sterkte en die van het
Warschau-Pact zijn misleidend en gebaseerd op discutabele
vooronderstellingen, aldus de brigadier-generaal. Zijn studie is
zeer onlangs uitgegeven door de Westduitse „Friedrich Ebert"
stichting, een wetenschappelijk instituut dat nauwe banden
heeft met de SPD van bondskanselier Helmut Schmidt.
„De militaire situatie in Europa kan niet nauwkeurig omschreven
worden met zulke simpele uitspraken als „conventionele supe
rioriteit van het Warschau-Pact tegenover inferioriteit van de
NAVO", zo zegt Krause. „Als men deze zaak nauwkeuriger be
kijkt dan is er geen dringende noodzaak om de superioriteit van
het Warschau-Pact op conventioneel gebied te compenseren
met nucleaire wapens, of met een drastische versterking van de
conventionele strijdkrachten van de NAVO", aldus Krause.
De oud-generaal was in het begin van de jaren zeventig op het
ministerie van defensie belast met het evalueren van de cen-
traal-Europese planning van de NAVO.
V ooronderstellingen
Dat het Warschau-Pact een grote en groeiende superioriteit ii
conventionele strijdkrachten zou hebben in Centraal Europa.
Krauses studie zegt dat als de Franse strijdkrachten bij de NAVO
worden opgeteld en de Sowjet-strijdkrachten buiten Centraal
Europa bij het Warschau-Pact afgetrokken, de NAVO qua man
kracht net iets sterker is. De NAVO-cijfers die in mei werden
gepubliceerd maken, volgens Krause, geen melding van het feit
dat een NAVO-divisie uit 21.000 man bestaat en een divisie van
het Warschau-Pact uit 11.000 tot 13.000 man. Bovendien zijn de
Franse strijdkrachten bij deze cijfers niet inbegrepen, omdat
Frankrijk geen deel uitmaakt van het geïntegreerde opperbevel
van de NAVO.
Frankrijk is wel lid van de Westelijke alliantie. Krause is het ermee
eens dat het Warschau-Pact over meer tanks beschikt dan de
NAVO. Maar dit is volgens hem het gevolg van het beleid van
het Kremlin dat ervan uitgaat dat het Westen in elke conflict de
agressor zou zijn, en een gevolg van de andere militaire tactiek
die de NAVO erop na houdt. Volgens deze NAVO-strategie is
het nastreven van gelijke sterkte in tanks zinloos.
Hierbij komt volgens hem dat niet de vraag moet worden gesteld
of de NAVO evenveel tanks en divisies heeft dan het Warschau-
Pact, maar of de NAVO genoeg tanks «n divisies heeft om een
aanval van het Warschau-Pact te weerstaan.
Kwaliteit
Met de kwaliteit van de strijdkrachten van de twee allianties
wordt in de NAVO-studies over evenwicht nergens rekening
gehouden, zo vervolgt Krause. Het Westen beschikt over betere
leiding, beter geoefende soldaten en over betere uitrusting dan
het Sowjet-blok. De Westerse legers bevinden zich dichter bij
het potentiële slagveld en zijn betrouwbaarder, zo zegt hij.
Krause zegt dat het onjuist is de sterkte van de NAVO en het
Warschau-Pact alleen te vergelijken op regionale basis. „Het
Amerikaanse systeem van allianties in de wereld bindt alle grote
industriële landen samen". Op wereldschaal, is de Sowjet-Unie
belangrijk zwakker dan het Westen", aldus Krause.
Over terreurbestrijding
PARIJS (Reuter/UPI/DPA) - Bin
nen de Franse regering bestaat
verdeeldheid over de wijze waar
op het terrorisme moet worden
bestreden, dat alleen al deze
week in Parijs aan zes mensen
het leven heeft gekost, terwijl er
in totaal 29 gewonden vielen.
Minister van binnenlandse zaken
Gaston Defferre heeft zich uitge
sproken voor herziening van het
asielbeleid, terwijl zijn collega
van justitie, Robert Badinter, gis
teren waarschuwde voor de ver
leiding om met speciale wettelij
ke maatregelen terreur te bestrij
den. "De vrijheid wordt door ter
roristen bedreigd. De vrijheid
kan zichzelf niet verdedigen
door maatregelen te treffen die
haar zelf doden", zo schreef hij in
het socialistische blad Le Matin.
Badinter deed dit, naar hij zei.
niet als bewindsman maar als lid
van de Joodse gemeenschap
waartegen zes van de zeven aan
slagen van de laatste tijd waren
gericht.
Defferre bracht gisteren een blik
sembezoek aan president Fran
cois Mitterrand in diens buiten
verblijf in Zuidwest-Frankrijk
om over de toestand te spreken.
Niet alleen door de centrum
rechtse oppositie, maar ook van
socialistische zijde wordt steeds
meer aangedrongen op krachtige
maatregelen. Zo verklaarde Mar
cel Barge, lid van het secretariaat
van de socialistische partij:
"edelmoedigheid moet niet wor
den aangezien voor laksheid. Al
le buitenlandse elementen die de
openbare orde verstoren moeten
over de grens worden gezet".
Intussen was er gisteren in de
hoofdstad een machtsvertoon
van de politie dat deed denken
aan de tijd van de oorlog in Alge
rije. Vooral bij de ambassades
van Israël en de Arabische lan
den waren strenge veiligheids
maatregelen van kracht. Bij am
bassades en andere "gevoelige"
gebouwen mogen voortaan geen
voertuigen meer worden gepar
keerd.
voerders van dergelijke acties
enkele uren tevoren met onver
valste paspoorten het land bin
nenkomen en na hun aanval di
rect weer vertrekken. Daarom
zou de politie het meest ver
wachten van een beleid dat op af
schrikking is gebaseerd.
Deze maatregel houdt verband met In Antwerpen, dat eerder het to-
aanslag op het complex
waarin de ambassade, het consu
laat en het culturele centrum van
Irak zyn gevestigd. Een in een
auto geplaatste bom richtte daar
woensdagavond grote schade
aan, terwijl er zes mensen wer
den gewond.
De Franse politie acht de kans niet
groot dat zij de daders van deze
aanslag en die op het Joodse
taurant Jo Goldenberg, waarbij
maandag zes doden en 22 gewon
den vielen, zal kunnen grijpen
Aangenomen wordt dat de uit
neel was van bloeidige anti-
Joodse aanslagen, zijn direct na
de terreuracties in Parijs de vei
ligheidsmaatregelen in de Jood
se wijk verder verscherpt. Naar
politiecommissaris Roels giste
ren meedeelde, zullen de synago
ge en de Diamantwijk tijdens het
Joodse nieuwjaar op 18 en 19
september van de buitenwereld
zijn afgesloten. Daarna zullen de
joodse gebouwen bijzondere be
waking houden. Er zullen geen
voertuigen meer voor mogen
worden neergezet.
West-Berlijn
bang voor
verlies van
identiteit
BONN (Reuter) - Het stadsbe
stuur van West-Berlijn gaat
maatregelen nemen om te
voorkomen dat in schoolklas
sen meer buitenlandse dan
Westduitse kinderen zitten.
De wethouder van onderwijs
van West-Berlijn, Hanna-Ra-
nate Laurien, zei gisteren dat
een wet wordt uitgewerkt die
voorkomt dat in schoolklas
sen meer dan vijftig procent
buitenlandse kinderen zitten
- tenzij schoolklassen geheel
uit Buitenlandse kinderen
bestaan.
Meer dan 10 procent van de
Westberlijnsc bevolking van
2.200.000 zielen bestaat uit
buitenlanders en het chris
ten-democratische stadsbe
stuur vreest dat West-Berlijn
zijn identiteit verliest.
Personeel El
Al houdt
orthodoxe
Joden tegen
TEL AVIV (UPI/Reuter) - Em
ployes van de Israëlische natio
nale luchtvaartmaatschappij El
Al, die woedend zijn over het re
geringsbesluit vliegtuigen van El
Al op de sabbat aan de grond te
houden, hebben gisteren gepro
beerd orthodox-Joodse passa
giers te beletten op het vliegveld1
Ben Goerion bij Tel Aviv hun
vliegtuigen binnen te gaan.
Grenspolitie met knuppels werd te
hulp geroepen om een haag te
vormen tussen de 500 demon
stranten en de passagiers bij de
vertrekhal op het vliegveld. Een
passagier die werd tegengehou
den, schreeuwde tegen de beto
gers: "jullie zijn als de nazi's in
Chicago".
De regering heeft ter uitvoering
van een akkoord met een ultra
orthodoxe coalitiepartner kort
geleden besloten alle vliegtuigen
van El Al met ingang van 1 sep
tember zaterdags aan de grond te
houden. Dit leidde tot veel verzet
onder de employes van de maat
schappij die toch al in financiële
moeilijkheden zit.
Zij beschuldigden de regering er
van te buigen voor religieuze
druk. Zij zijn vooral boos over
het feit dat de maatregel niet zal
slaan op Joodse employes van
andere luchtvaartmaatschappij
en in Israël, die dus geld zullen
kunnen blijven verdienen door
overuren te maken voor dienst
op de sabbat.
De demonstratie die ruim twee uur
duurde, eindigde vreedzaam met
het zingen van het Israëlische
volkslied door de betogers en de
passagiers.