c Reagan woedend op Begin Franse regering verdeeld Walesa wordt naar buurt van Gdansk overgebracht Spadolini gaat door met lijmen W arschau-Pact zwakker dan NAVO voorstelt' Ook Israëlische kabinet ontstemd over bombardementen Bedrijfsleven in VS wil ook van embargo af Peres bezoekt Den Uyl Buitenland VRIJDAG 13 AUGUSTUS 1982 GDANSK (AFP) - De leider van de verboden Poolse vakbond. Lech Walesa, die is geïnterneerd in het uiterste zuidoosten nabij de Russische grens, zal worden overgebracht naar een deten tieoord in de buurt van Gdansk. Het overbrengen zou tussen 20 en 25 augustus gebeuren. De voorzitter van Solidariteit wordt waarschijnlijk overge bracht naar een buiten van de re gering in Lansk, op ongeveer 150 km. ten zuidoosten van Gdansk. Nu verblijft hij in Arlamowo dat meer dan 600 km. verwijderd is van de Oostzeehaven waar zijn vrouw Danuta met hun zeven kinderen woont. Verscheidene maanden geleden hadden de leiding van de rooms- katholieke kerk en mevrouw Wa lesa generaal Jaruzelski ver- zocht, Lech over te brengen naar een plaats dichter bij Gdansk. Zeer kort geleden heeft de Pool se leider gunstig op dit verzoek gereageerd, zo is uit kerkelijke bron in Gdansk vernomen. In Gdansk zijn deze week twee on dergronds werkende groeperin gen van Solidariteit "ontman teld", zo heeft het officiële pers bureau PAP bekendgemaakt. De twee groepen hielden zich be zig met "illegale activiteit", zoals het drukken en verspreiden van talrijke pamfletten en andere ge schriften, "met de bedoeling so ciale onrust te zaaien". Er werd niet bij gezegd of er arrestaties zijn verricht. Wel werd meege deeld dat er een belangrijke hoe veelheid drukmaterieel, vlug schriften en documenten "be treffende de illegale organisatie van clandestiene groeperingen" in beslag is genomen, aldus PAP. Vandaag is het precies twee jaar geleden dat op de naar Lenin ge noemde werf in Gdansk de grote staking uitbrak die zou leiden tot de oprichting van Solidariteit van Lech Walesa. Uit de bekend making van gisteren blijkt dat deze organisatie ondanks het verbod nog steeds zeer actief is in dit gebied. Naar het Poolse ministerie van bin nenlandse zaken gisteren be kendmaakte, zijn de afgelopen maand 1.221 geïnterneerden, on der wie alle vrouwen, vrijgelaten. Eerder had de partij- en rege ringsleider Wojciech Jaruzelski aangekondigd dat er 1.227 men sen uit hechtenis zouden worden ontslagen of met verlof zouden worden gestuurd. Het verschil van zes tussen de twee aantallen betreft personen die na hun vrij lating weer zijn opgepakt we gens "handelingen tegen de staatsbelangen". Volgens kranten uit Szczecin heb ben woensdag betogers een po ging gedaan de geïnterneerde re gionale Solidariteitsleider Ma rian Jurczyk te bevrijden, toen hij de begrafenis bijwoonde van zijn zoon en schoondochter. Vol gens de officiële pers was Danu ta Jurczyk op 5 augustus uit een raam van haar flat op de derde verdieping gevallen en had haar man Jan zich kort nadien uit het raam van een appartement van een vriend gestort. De "Glos Szczecinski" en de "Ku- rier Szczecinski" meldden giste ren dat ongeveer 700 mensen die de begrafenis ook bijwoonden. Jurczyk#wilden bevrijden. De ge vangen "vakbondsleider en zijn vrouw Genowefa vroegen de be togers echter daarvan af te zien en de plechtigheid niet te versto ren. Met tegenzin gaven de de monstranten gehoor aan dit ver zoek. Zij marcheerden naar het stadscentrum onder het roepen van leuzen ten gunste van Soli dariteit. De inmiddels tot onge veer 1.000 personen aangegroei de menigte verspreidde zich ten slotte op verzoek van de politie. Toch werden ruim tien van hen aangehouden. )van onze correspondent Inez Polak) JERUZALEM -.Gisteren om vijf uur is een elfde staakt- het-vuren-bestand afgekondigd nadat de Israëlische luchtmacht tien uur lang West-Beiroet had gebombar deerd. In Beiroet dreigde de Libanese minister-president Shafik el Wazzan elke vorm van onderhandeling te sta ken als Israël zou doorgaan met de vernietiging van Bei roet. De bombardementen werden de ergste van de afgelopen dagen genoemd. Het aantal slachtoffers wordt op 200 geschat. In West-Beiroet rukte Israël boven dien een honderd meter verder op nabij de paardenrenbaan. Tn noorden van de stad werden Is raëlische troepenconcentraties gesignaleerd. Deze laatste zijn bedoeld als Israëlische verster kingen tegen de nabijgelegen Sy rische eenheden. Waarschuwing Amerikaanse president Ronald Reagan waarschuwde gisteren tot tweemaal toe premier Begin per telefoon dat het voortzetten van de bombardementen de poli tieke besprekingen ernstig on dermijnen, juist nu er vorderin gen zijn geboekt. Tijdens een speciale kabinetszitting in Jeru zalem werd bovendien een Ame rikaanse boodschap ontvangen dat, tenzij de bombardementen onmiddellijk zouden worden ge staakt, de Amerikaanse bemid delaar Philip Habib de onder handelingen zou afbreken en de Amerikanen niet langer bereid zouden zijn te bemiddelen. In de kabinetszitting kwam het tot ernstige uitbarstingen en luid ruchtige woordenwisselingen tussen de ministers, waarbij vooral de minister van defensie Ariel Sharon het mikpunt was. Sharon zou te veel in zijn eentje zijn gang gaan zonder de rege ringsbesluiten op te volgen. En kele ministers eisten dat de mi nister van defensie eerst toe stemming van het kabinet moest vragen alvorens de luchtmacht in te zetten. Na afloop van de kabinetszitting heeft premier Begin de Ameri kaanse president opnieuw ge beld om hem het Israëlische be sluit over het bestand mee te de len. Israël blijft echter eisen dat dit bestand niet door de Palestij- nen geschonden mag worden. In dat geval zal Israël het vuur weer openen. In de vroege ochtenduren was ook het Israëlische parlement op ver zoek van de oppositie in een bui tengewone zitting bijeengeko men. Namens de Arbeiderspartij eiste partijsecretaris Haim Bar Lev een staken van de bombar dementen die volgens hem al leen maar Israëls positie in de wereld schade toebrengen en Gaspijpleiding WASHINGTON (ANP) - De weer stand binnen de Verenigde Sta ten tegen het door president Rea gan afgekondigde verbod op de levering van Amerikaanse tech nologie ten behoeve van de aan leg van een gaspijpleiding van Siberië naar West-Europa wordt steeds sterker. Na de Amerikaan se Kamer van Koophandel en de commissie voor buitenlandse za ken van het Huis van Afgevaar digden heeft gisteren ook de werkgeversorganisatie National Association of Manufacturers zich tegen het embargo uitge sproken. In een brief aan het Witte Huis uit de organisatie „haar ergenis en ongerustheid over maatregelen tegen de export van uitrusting voor de olie- en gasindustrie naar de Sowjet-Unie". De voorzitter van de organisatie, Alexander Trowbridge, wijst er in de brief op dat de maatregelen nadelig zijn voor het beeld van de Ver enigde Staten als handelspart ner, vooral in West-Europa. ook voor het land zelf onaan vaardbaar zijn. De politieke onderhandelingen over de evacuatie van de Palestij- nen uit West-Beiroet zullen van daag opnieuw worden hervat. Is raël heeft een lijst met namen van alle Palestijnse strijders geëist en blijft ook vasthouden aan de eis dat pas nadat het me rendeel van de Palestijnse strij ders uit Beiroet is vertrokken, de internationale troepenmacht in West-Beiroet post mag vatten. Habib zal vandaag deze punten met de Libanese regering be spreken en daarna waarschijn lijk opnieuw naar Jeruzalem af- DEN HAAG (ANP) - De Israë lische oppositieleider Simon Peres heeft morgen in Bui- tenveldert een gesprek over de situatie in het Midden- Oosten met zijn Nederlandse PvdA-collega Joop den Uyl. Het gesprek heeft plaats op verzoek van de leider van de Israëlische Arbeiderpartij. Peres onderbreekt in Neder land zijn terugreis van New York naar Tel Aviv. Peres heeft in de Verenigde Staten contacten gehad met Amerikaanse politici. Na het gesprek met Den Uyl in diens privewoning zal Peres vragen van de pers beantwoorden. Hierna volgt nog een lunch met leden van het partijbe stuur, de kamerfractie en oud-bewindslieden. Voor het gesprek met Den Uyl is geen agenda vastgesteld. Bij de PvdA neemt men ech ter aan dat de situatie in het Midden-Oosten het belang rijkste onderwerp van ge sprek zal vormen. Ook een eventuele rol van de socialis tische internationale in het gebied zal ter sprake komen. Den Uyl is vice-voorzitter van de Internationale. De Amerikaanse president Rea gan heeft gisteren woedend getele foneerd met de Israëlische premier Begin (onder). Onder druk van de VS heeft Israël weer een bestand in Libanon afgekondigd. Bomaanslag in Frankfort FRANKFORT (UPI/DPA) - Een autobom heeft gisteren schade aangericht in een woonwijk van Amerikaans militair personeel in Frankfort, maar er vielen geen gewonden. De politie van Frank fort deelde mee dat de schade is beperkt. ROME (UPI) - De Italiaanse de missionaire premier Giovanni Spadolini gaat door met zijn po ging een nieuwe regering te for meren. De republikein begint vandaag een nieuwe onderhandelingsronde. Dit ondanks de weigering giste ren van de socialisten om mee te werken aan het herstel van de vorige coalitie, die bestond uit christen-democraten, sociaal-de mocraten, socialisten, republi keinen en liberalen. De vier an dere regeringspartijen zijn voor stander van een lijmpoging en wijzen vervroegde verkiezingen af. Gisteravond leek het er nog op dat Spadolini zijn formatie-opdracht zou teruggeven aan president Sandro Pertini. Maar na een ver gadering met de leiders van de vier regeringspartijen die willen lijmen, besloot de premier door te gaan. Er is nog manoeuvreer ruimte, zo liet hij weten. De Italiaanse socialistische partij die de wipfunctie in de Italiaanse politiek inneemt, had gisteren een uitnodiging afgeslagen om de coalitie te herstellen. Formateur Spadolini besprak zijn voorstel met de leider van de Partito Socialista, Bettino Craxi. Na het onderhoud van anderhalf uur tevoorschijn komende, zei Craxi: "onze partij neigt niet tot aanvaarding van zijn voorstel". In theorie zou Spadolini een coali tiekabinet zonder socialisten en met stilzwijgende instemming van de communisten kunnen vormen, maar politieke waarne mers zien dat op de langere ter mijn averechts uitwerken. Uit re cente opiniepeilingen is geble ken dat de socialisten grote winst zouden behalen en hen nu politiek op dood spoor zetten zou de volkssteun alleen maar ver groten. Westdiiitse oud-generaal: BONN (Reuter) - De Sowjet-Unie is veel zwakker dan de militaire even wichtsstatistieken van de NAVO gewoonlijk doen voorko men en ze is geheel gezien militair en economisch veruit de mindere van het Westen. Dit heeft de Westduitse oud-generaal Christian Krause gezegd in een nieuwe studie die de opvatting van de NAVO bestrijdt dat het Westen zijn conventionele en nucleaire bewapening enorm moet opvoeren om het Warschau pact af te schrikken. Discutabel NAVO-vergelijkingen tussen haar militaire sterkte en die van het Warschau-Pact zijn misleidend en gebaseerd op discutabele vooronderstellingen, aldus de brigadier-generaal. Zijn studie is zeer onlangs uitgegeven door de Westduitse „Friedrich Ebert" stichting, een wetenschappelijk instituut dat nauwe banden heeft met de SPD van bondskanselier Helmut Schmidt. „De militaire situatie in Europa kan niet nauwkeurig omschreven worden met zulke simpele uitspraken als „conventionele supe rioriteit van het Warschau-Pact tegenover inferioriteit van de NAVO", zo zegt Krause. „Als men deze zaak nauwkeuriger be kijkt dan is er geen dringende noodzaak om de superioriteit van het Warschau-Pact op conventioneel gebied te compenseren met nucleaire wapens, of met een drastische versterking van de conventionele strijdkrachten van de NAVO", aldus Krause. De oud-generaal was in het begin van de jaren zeventig op het ministerie van defensie belast met het evalueren van de cen- traal-Europese planning van de NAVO. V ooronderstellingen Dat het Warschau-Pact een grote en groeiende superioriteit ii conventionele strijdkrachten zou hebben in Centraal Europa. Krauses studie zegt dat als de Franse strijdkrachten bij de NAVO worden opgeteld en de Sowjet-strijdkrachten buiten Centraal Europa bij het Warschau-Pact afgetrokken, de NAVO qua man kracht net iets sterker is. De NAVO-cijfers die in mei werden gepubliceerd maken, volgens Krause, geen melding van het feit dat een NAVO-divisie uit 21.000 man bestaat en een divisie van het Warschau-Pact uit 11.000 tot 13.000 man. Bovendien zijn de Franse strijdkrachten bij deze cijfers niet inbegrepen, omdat Frankrijk geen deel uitmaakt van het geïntegreerde opperbevel van de NAVO. Frankrijk is wel lid van de Westelijke alliantie. Krause is het ermee eens dat het Warschau-Pact over meer tanks beschikt dan de NAVO. Maar dit is volgens hem het gevolg van het beleid van het Kremlin dat ervan uitgaat dat het Westen in elke conflict de agressor zou zijn, en een gevolg van de andere militaire tactiek die de NAVO erop na houdt. Volgens deze NAVO-strategie is het nastreven van gelijke sterkte in tanks zinloos. Hierbij komt volgens hem dat niet de vraag moet worden gesteld of de NAVO evenveel tanks en divisies heeft dan het Warschau- Pact, maar of de NAVO genoeg tanks «n divisies heeft om een aanval van het Warschau-Pact te weerstaan. Kwaliteit Met de kwaliteit van de strijdkrachten van de twee allianties wordt in de NAVO-studies over evenwicht nergens rekening gehouden, zo vervolgt Krause. Het Westen beschikt over betere leiding, beter geoefende soldaten en over betere uitrusting dan het Sowjet-blok. De Westerse legers bevinden zich dichter bij het potentiële slagveld en zijn betrouwbaarder, zo zegt hij. Krause zegt dat het onjuist is de sterkte van de NAVO en het Warschau-Pact alleen te vergelijken op regionale basis. „Het Amerikaanse systeem van allianties in de wereld bindt alle grote industriële landen samen". Op wereldschaal, is de Sowjet-Unie belangrijk zwakker dan het Westen", aldus Krause. Over terreurbestrijding PARIJS (Reuter/UPI/DPA) - Bin nen de Franse regering bestaat verdeeldheid over de wijze waar op het terrorisme moet worden bestreden, dat alleen al deze week in Parijs aan zes mensen het leven heeft gekost, terwijl er in totaal 29 gewonden vielen. Minister van binnenlandse zaken Gaston Defferre heeft zich uitge sproken voor herziening van het asielbeleid, terwijl zijn collega van justitie, Robert Badinter, gis teren waarschuwde voor de ver leiding om met speciale wettelij ke maatregelen terreur te bestrij den. "De vrijheid wordt door ter roristen bedreigd. De vrijheid kan zichzelf niet verdedigen door maatregelen te treffen die haar zelf doden", zo schreef hij in het socialistische blad Le Matin. Badinter deed dit, naar hij zei. niet als bewindsman maar als lid van de Joodse gemeenschap waartegen zes van de zeven aan slagen van de laatste tijd waren gericht. Defferre bracht gisteren een blik sembezoek aan president Fran cois Mitterrand in diens buiten verblijf in Zuidwest-Frankrijk om over de toestand te spreken. Niet alleen door de centrum rechtse oppositie, maar ook van socialistische zijde wordt steeds meer aangedrongen op krachtige maatregelen. Zo verklaarde Mar cel Barge, lid van het secretariaat van de socialistische partij: "edelmoedigheid moet niet wor den aangezien voor laksheid. Al le buitenlandse elementen die de openbare orde verstoren moeten over de grens worden gezet". Intussen was er gisteren in de hoofdstad een machtsvertoon van de politie dat deed denken aan de tijd van de oorlog in Alge rije. Vooral bij de ambassades van Israël en de Arabische lan den waren strenge veiligheids maatregelen van kracht. Bij am bassades en andere "gevoelige" gebouwen mogen voortaan geen voertuigen meer worden gepar keerd. voerders van dergelijke acties enkele uren tevoren met onver valste paspoorten het land bin nenkomen en na hun aanval di rect weer vertrekken. Daarom zou de politie het meest ver wachten van een beleid dat op af schrikking is gebaseerd. Deze maatregel houdt verband met In Antwerpen, dat eerder het to- aanslag op het complex waarin de ambassade, het consu laat en het culturele centrum van Irak zyn gevestigd. Een in een auto geplaatste bom richtte daar woensdagavond grote schade aan, terwijl er zes mensen wer den gewond. De Franse politie acht de kans niet groot dat zij de daders van deze aanslag en die op het Joodse taurant Jo Goldenberg, waarbij maandag zes doden en 22 gewon den vielen, zal kunnen grijpen Aangenomen wordt dat de uit neel was van bloeidige anti- Joodse aanslagen, zijn direct na de terreuracties in Parijs de vei ligheidsmaatregelen in de Jood se wijk verder verscherpt. Naar politiecommissaris Roels giste ren meedeelde, zullen de synago ge en de Diamantwijk tijdens het Joodse nieuwjaar op 18 en 19 september van de buitenwereld zijn afgesloten. Daarna zullen de joodse gebouwen bijzondere be waking houden. Er zullen geen voertuigen meer voor mogen worden neergezet. West-Berlijn bang voor verlies van identiteit BONN (Reuter) - Het stadsbe stuur van West-Berlijn gaat maatregelen nemen om te voorkomen dat in schoolklas sen meer buitenlandse dan Westduitse kinderen zitten. De wethouder van onderwijs van West-Berlijn, Hanna-Ra- nate Laurien, zei gisteren dat een wet wordt uitgewerkt die voorkomt dat in schoolklas sen meer dan vijftig procent buitenlandse kinderen zitten - tenzij schoolklassen geheel uit Buitenlandse kinderen bestaan. Meer dan 10 procent van de Westberlijnsc bevolking van 2.200.000 zielen bestaat uit buitenlanders en het chris ten-democratische stadsbe stuur vreest dat West-Berlijn zijn identiteit verliest. Personeel El Al houdt orthodoxe Joden tegen TEL AVIV (UPI/Reuter) - Em ployes van de Israëlische natio nale luchtvaartmaatschappij El Al, die woedend zijn over het re geringsbesluit vliegtuigen van El Al op de sabbat aan de grond te houden, hebben gisteren gepro beerd orthodox-Joodse passa giers te beletten op het vliegveld1 Ben Goerion bij Tel Aviv hun vliegtuigen binnen te gaan. Grenspolitie met knuppels werd te hulp geroepen om een haag te vormen tussen de 500 demon stranten en de passagiers bij de vertrekhal op het vliegveld. Een passagier die werd tegengehou den, schreeuwde tegen de beto gers: "jullie zijn als de nazi's in Chicago". De regering heeft ter uitvoering van een akkoord met een ultra orthodoxe coalitiepartner kort geleden besloten alle vliegtuigen van El Al met ingang van 1 sep tember zaterdags aan de grond te houden. Dit leidde tot veel verzet onder de employes van de maat schappij die toch al in financiële moeilijkheden zit. Zij beschuldigden de regering er van te buigen voor religieuze druk. Zij zijn vooral boos over het feit dat de maatregel niet zal slaan op Joodse employes van andere luchtvaartmaatschappij en in Israël, die dus geld zullen kunnen blijven verdienen door overuren te maken voor dienst op de sabbat. De demonstratie die ruim twee uur duurde, eindigde vreedzaam met het zingen van het Israëlische volkslied door de betogers en de passagiers.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1982 | | pagina 6