Fong Leng:
„We zitten
krap, dat
is alles"
Makkenze slaat
aanvallen af
Kind met één ouder
"achter" op school
Cliëntenbond welzijn
stapt naar rechter
Stars vermoedelijk
niet in eredivisie
Rraay jr.
naar NAC
VRIJDAG 13 AUGUSTUS 1982
„Ik ben en blijf een leeuwin. Ik sla mijn klauwen
uit en werk koninklijk door". Dat zegt Carla Fong
Leng, de directrice van het kleine maar lange tijd
succesvolle mode-imperium in Amsterdam, dat
deze week even op zijn grondvesten heeft staan
schudden.
Fong Leng, dochter van begaafde Nederlands-Chi-
nese ouders uit Rotterdam, heeft een aanvrage
voor haar faillissement kunnen weerhouden. De
bedrijfsvereniging voor het kledingbedrijf wilde
naar de rechtbank gaan in verband met achter
stallige premies, maar heeft begrip getoond voor
de plotselinge financiële moeilijkheden van Fong
Lengs BV.
Fred van Oss, sedert september
1981 mede-directeur in deze
BV (die een jaaromzet heeft
van ruim één miljoen gulden)
zegt: „Wij lopen iets achter
maar het is geen twee ton, zo
als is beweerd. Doe er maar
rustig een nul af. We ontken
nen niet dat we krap in het
geld zitten. Fong Leng zit al
tien jaar krap. Weet je wat het
verschil is tussen de creaties
die Fong Leng maakt en dat
wat kunstenaars maken? Die
kunstenaar heeft betrekke
lijk weinig materiaal nodig,
maar Fong Leng heeft een
heel apparaat van node. Zij
moet deelnemen aan het eco
nomisch verkeer".
Stagnatie
- Zijn er geen moeilijkheden
met leveranciers?
Fong Leng, in witleren wijd ge
sneden broek en blauwleren
bloesje uit haar laatste collec
tie, verplaatst haar stoel met
een boos gezicht. „Welnee,
niet tot dit vreselijke bericht
over ons in de kranten heeft
gestaan. Het is echt waanzin.
Niemand staat op het ogen
blik te juichen in de mode-in
dustrie. Maar we hebben nor
maal goederen binnengekre
gen".
Van Oss voegt er bedachtzaam
aan toe: „De produktie is wat
gestagneerd. Dat is alles. Dat
kwam omdat twee belangrij
ke mensen op het atelier
langdurig ziek waren".
Fong Leng corrigeert: „Ieder
een bij ons is belangrijk. Ie
dereen heeft een hoogwaardi
ge functie".
Hoe groot is de BV Fong Leng?
Dertien mensen, inclusief de
beide directeuren, staan op
de loonlijst. Onder wie Fong
Leng's kroonprins, de ont
werper Barry Brun. De man
die aan één woord en aan één
blik genoeg heeft om te we
ten wat Carla bedoelt.
- Achterstand in de salarissen
Van Oss zegt: „Eén maand,
maar dat zijn we al aan net in
lopen. Er is een duidelijk aan
wijsbare oorzaak voor die
achterstand. Kijk, het bank
krediet is gebaseerd op be
paalde garanties. Eén van de
mensen die garant voor ons
stonden, wilde er om overi
gens heel acceptabele rede
nen van af. Dat had met ziek
te te maken, maar dat doet
hier niet ter zake. De bank
wilde toen het bankkrediet
tijdelijk verlagen. En dat was
heel wat. We hebben nu nieu
we geldschieters en de pro
blemen zijn vrijwel opge
lost".
Inspirerend
Carla Fong Leng studeerde aan
de kunstacademie in Rotter
dam en was later modefoto
grafe en stofontwerpster
voordat zij in 1971 een mode
huis in Amsterdam opende.
Haar ontwerpen inspireerden
veel kunstenaars. Drie grote
japonnen die zij voor Mathil-
de Willink ontwierp, zijn aan
gekocht door musea.
Fong Leng zegt mokkend: „Dat
je de kracht hebt om een ei
gen zaak op te zetten, daar
over hoor je niemand. Dat je
tien jaar de moed hebt om in
Nederland iets van de grond
te krijgen wat er nog nooit is
geweest. Dat schrijft ook nie
mand. Er is toch verder niets
hier?"
- Bedoelt ze dat er minder mode
wordt gemaakt in Neder
land?
„Fong Leng zet beide hoogge
hakte voeten naast elkaar en
zegt vinnig: „Ik zeg niets, ik
kijk naar niemand en ieder
gaat zijn eigen gang. Je denkt
toch niet dat alle modema
kers maandelijks bij elkaar
komen? Ik werk keihard en
dat doen al mijn mensen. Ie
dereen geeft zich voor hon
derd procent. We doen alles
gezamenlijk: inkoop van stof
fen, collectie samenstellen,
verkoop. Ik ben geen dicta
tor".
Carla Fong Leng: „Dat Je de kracht hebt om een eigen
zaak op te zetten, daarover hoor je niemand".
Fong Leng noemt zichzelf een
kunstenares die zich door
geen enkele mode laat beïn
vloeden.
- Hoe ontstaan haar collecties?
„Je gaat aan het werk met de
stoffen en dan krijg je een
beeld voor ogen. Zo ontstaat
een plan. Ik ga niet ergens zit
ten schetsen. Ben je gek. Je
begint gewoon te werken,
keihard te werken en dan
word je door de materialen
geïnspireerd".
Boek
Fred van Oss: „We hebben een
grote orderportefeuille. Op 6
september is de volgende
confectiecollectie voor het
nieuwe seizoen klaar. Zoals
gebruikelijk zo'n zestig
stuks. We hadden deze
maand twee mensen in
dienst willen nemen. Een
jongen die net is afgestu
deerd als meesterkleerma
ker in Den Haag en een meis
je uit Haarlem dat van de mo
de-academie komt. Door alle
toestanden hebben we dat
plan nog even opgehouden.
Je kunt geen mensen bij je
problemen betrekken die
nog nooit iets met je te ma
ken hebben gehad".
Ook een plan om vijftien meis
jes op te leiden die in Leer
dam een coöperatief atelier
hebben opgericht toen hun
vorige werkgever de confec
tiefabriek Eindhoven de zaak
sloot, is nog even uitgesteld.
Van Oss zegt spijtig: „Het is
een leuke samenwerking. Die
meisjes zouden in groepjes
van twee een paar maanden
bij ons komen werken tot ze
het vak onder de knie heb
ben. Misschien dat we er vol
gende maand mee kunnen
beginnen".
- Hoe staat het met het boek
Fong Leng dat dit voorjaar
zou verschijnen?
Fong Leng lacht. „Het is af. Op
25 augustus is het helemaal
klaar. Het wordt op 4 septem
ber in het Haags r
presenteerd. Heel leuk.
Staatssecretaris Dik zal het
eerste exemplaar ontvangen
en er wordt een hele show
omheen gegeven".
Die show is een onderdeel van
een exportcampagne van
Fong Leng. Want er zullen
ook veel diplomatieke verte
genwoordigers en buiten
landse correspondenten uit
genodigd worden. Nu al gaat
meer dan de helft van de con
fectiecollectie van Fong Leng
naar het buitenland. Naar En
geland, West-Duitsland. Ier
land, België en de Scandina-
Yjsche landen.
Midden-Oosten
Fred van Oss: „Niemand kan
bestaan van één winkel en
één atelier. Onze theorie was
al bijna twee jaar geleden al
dat we een wijder afzetgebied
moesten hebben dan de veer
tig verkooppunten in Neder
land".
een groot accountantskan
toor hebben geholpen bij het
opstellen van een uitvoe
ringsplan dat volgens Fong
Leng met bloed, zweet en tra
nen wordt uitgevoerd.
„Koopkrachtige mensen zit
ten niet alleen in Amerika,
Canada en Australië", zegt de
modeontwerpster. „We den
ken dat ook het Midden-Oos
ten een goede markt is. Ge
woon gemakkelijk bereik
baar"
- Is de trip naar de Golfstaten
in mei j.l. dan geen nood
sprong geweest?
„Waanzin", roept Fong Leng
geërgerd. „We hebben er een
jaar voorbereidend werk aan
gehad. We hebben gewoon
naar nieuwe afnemers ge
zocht. In oktober aanstaande
gaan we opnieuw naar het
Midden-Oosten, naar Dubai,
Quatar, Bahrein en waar
schijnlijk Jordanië. Er is een
speciaal verzoek van het hof
van koning Hoessein".
Hoe komt het dat die vorige
niet zo succesvol i
„We zijn er op uitnodiging van
het ministerie van informatie
m Bahrein naartoe gegaan en
wisten dat er enorm veel ver
koopmogelijkheden waren.
Door een onbenulligheids-
fout van de plaatselijke orga
nisatie is het ministerie van
financiën niet uitgenodigd.
Dat heeft toen problemen ge
maakt over de hoeveelheid
modellen die we mochten
verkopen. Maar er is toch ge
noeg verkocht om de onkos
ten eruit te halen. Bovendien
hebben we in de zaak in de P
C. Hooftstraat in Amsterdam
sindsdien veel kopers uit de
Golfstaten gekregen die in
mei niet konden kopen".
Ook in november is Fong Leng
met haar mensen op reis. Dan
zal zij shows geven in vijf ca
sino's in Oostenrijk. Haar
vertegenwoordigster in dat
land bereidt nu verkooppun
ten voor in de betreffende
steden.
- Hoe staat het met de andere
kosten. Leeft Fong Leng
werkelijk op te grote voet?
Ze lacht smalend. „Ik leef niet
luxueuzer dan anderen. Ik
kan heus geen vijf biefstuk
ken eten. Ik woon nog steeds
in hetzelfde huis dat ik zelf
heb ingericht net als deze ate-
lierruimte in Slotervaart,
vlakbij het confectiecentrum.
Kijk om je heen. Ziet het er
mooi uit7 Toch is het heel
eenvoudig. Een tapijt op de
grond en spiegels om de grij
ze pilaren. Het effect is goed.
Ik hou van kunst, maar ik
hoef geen Andy Warhol aan
de muur te hebben en die heb
ik ook niet. Maar ik wil wel
jonge kunstenaars steunen.
Ik koop wat me aanstaat. Is
dit pand duur? Kom nou. een
vertegenwoordiger is duur
der en in het confectiecen
trum zou ik niet goedkoper
een ruimte kunnen huren".
Vakantie
Fong Leng is eigenlijk het
meest bedroefd door de sug
gestie die in de kranten heeft
gestaan als zou ze zijn ge
vlucht met haar vriendin
Gertie Bierenbroodspot. „Ja,
ik was een paar weken met
vakantie. Naar Frankrijk in
derdaad. Gewoon net als ie
dere andere trut. Dat is alles.
Het is niet zo dat ik een ver
mogen wil vergaren Zo ben
ik niet. Ik wil werken met
mijn mensen en die leven er
ook weer van. Zo zit dat in el
kaar".
GRONINGEN (ANP) - Kinderen uit eenoudergezinnen zijn min
der goed op school dan kinderen uit gezinnen met twee ouders.
Dat is de belangrijkste conclusie uit een onderzoeksrapport geti
teld "eenoudergezin en schoolprestaties" van de Groninger on
derwijskundigen Rie Bosman en Wiepke Louwes, die tijdelijk
voor dit onderzoek verbonden zijn aan de subfaculteit van socia
le en culturele wetenschappen van de rijksuniversiteit in Gro
ningen.
Een op de elf gezinnen in Nederland, dat is bijna een kwart mil
joen gezinnen, is een eenoudergezin. Het grootste deel van die
eenoudergezinnen, ongeveer 80 procent, bestaat uit een alleen
staande moeder met kinderen.
Het Groninger onderzoek wijst uit dat vooral kinderen uit moe
dergezinnen het moeilijk hebben: ze halen lagere cijfers, krijgen
lagere schooladviezen en bereiken een minder hoog schoolni
veau dan vergelijkbare kinderen uit twee oudergezinnen.
Volgens de onderzoeksters wordt de achterstand bij kinderen op
schoolgebied vooral veroorzaakt door de slechte sociaal-econo
mische positie waarin met name alleenstaande moeders gera
ken. Die belabberde positie is er volgens de Groninger onder
wijskundigen ook de oorzaak van dat vooral kinderen van al
leenstaande moeders een wat minder ontwikkeld analytisch
denkvermogen dan andere vergelijkbare kinderen hebben.
De onderzoeksters vinden dan ook dat eenoudergezinnen finan
cieel gesteund moeten worden.
UTRECHT (ANP) - De Cliënten
bond in de Welzijnszorg heeft be
sloten naar de rechter te stappen
voor eèn uitspraak over het
machligingssysteem in de ambu
lante geestelijke gezondheids
zorg. De bond vindt dat dit sys
teem de privacy van de cliënten
aantast.
In het kader van een wettelijke re
geling die dit jaar van kracht is
geworden, moeten de instituten
voor ambulante geestelijke ge
zondheidszorg de ziekenfondsen
een machtiging vragen voordat
zij mensen in behandeling mo
gen nemen. Zij moeten daartoe
gegevens over de cliënten aan
het ziekenfonds verstrekken. Bij
de hulpverleners zowel als bij de
cliënten bestaan daar bezwaren
tegen.
Inmiddels heeft de Vereniging van
Nederlandse Ziekenfondsen de
fondsen geadviseerd, bij instel
lingen die niet aan het machti
gingssysteem itieewerken, forse
kortingen toe te passen op de
voorschotten die zij krijgen. De
Cliëntenbond meent dat de VNZ
hiermee op de gang gekomen
discussie over het systeem door
kruist.
Gisteren heeft de bond een ge
sprek met de VNZ gehad, maar
dat heeft de VNZ niet van de
voorgenomen financiële kortin
gen kunnen afbrengen. Vandaar
dat de Cliëntenbond nu de rech
ter gaat inschakelen. Zijn advo
caat bekijkt nog op welke manier
dat het beste kan gebeuren.
Pax Christi
laakt houding
bisschoppen
De katholieke vredesorganisatie
Pax Christi is erg teleurgesteld
dat de Nederlandse bisschoppen
begin deze week hebben beslo
ten tot uitstel van hun stand
puntbepaling inzake kernwa
pens. De vice-voorzitter van Pax
Christi, oud-minister Trip, ver
wacht, dat de bisschoppen zelfs
in het geheel geen standpunt zul
len innemen. Hij zei dit voor de
IKON-radio.
Dat de bisschoppen nog geen
standpunt hebben over kernwa
pens komt hun gezag en relatie
met de "mensen in het land" vol
gens Trip zeker niet ten goede.
Het is volgens Trip een zoveelste
blijk van onvermogen van de bis
schoppen.
De Waalse gemeenten, die een
aparte classis vormen in de Ne
derlandse Hervormde Kerk, ver
keren in een benarde financiële
situatie. Dit is vastgesteld tijdens
de Waalse reü*nie, de jaarlijkse
vergadering van afgevaardigden
van de Waalse Gemeenten.
Binnenkort zal met net oog op de
financiële problemen een verga
dering worden belegd van plaat
selijke kerkvoogden en zal de
ring van Waalse predikanten pra
ten over de predikantstractc-
menten. Gedacht wordt verder
aan een vermindering van het
aantal plaatsen waar kerkdien
sten worden gehouden.
Het moderamen van de Neder
landse Hervormde Kerk heeft
opnieuw bij minister De Boer
van erm aangedrongen op een
gesprek over diens plannen te
bezuinigingen op het vormings
werk. Het hervormde instituut
Kerk en Wereld te Driebergen
dreigt ook het slachtoffer van de
ze plannen te worden. Eerder
had de minister een dergelijk
verzoek afgewezen en het Mode-
ramen voorgesteld contact op te
nemen met ambtenaren van zijn
ministerie.
In het weekeinde van 28 en 29
augustus houdt de Miva, de Mis
sie Verkeersmiddelen Actie,
haar jaarlijkse inzameling voor
vervoersmiddelen ten behoeve
van missionarissen en eigenland-
se priesters en pastorale werk-
(st)ers in 46 landen van de derde
wereld. Met het streefbedrag van
zes miljoen wil de Miva 652 ver
voersmiddelen, van vrachtauto
tot paard, ter beschikking stel
len.
Om te controleren of het werk van
de Miva in de missielanden nog
zin heeft, heeft de organisatie
een onderzoek ingesteld bij de
betrokkenen zelf. Aan 230 lan
deigen en Nederlandse bisschop
pen, priesters en zusters heeft de
Miva een reeks vragen voorge
legd, onder meer of b.v. een auto
werkelijk nodig is voor het werk
of dat een dergelijk vervoersmid
del ook een kwestie van status
geworden is. De antwoorden ko
men vrijwel hierop neer. dat met
de uitbreiding van de kerk in de
missielanden gemotoriseerd ver
voer onmisbaar is geworden.
In de Grote Kerk in Noordwijk
Binnen wordt vanavond het laat
ste orgelconcert gehouden in de
zomeravondserie. Organist is
Sander van Marion, de vaste be
speler van het orgel van de Sche-
veningse Bethelkerk. Op het pro
gramma staan onder meer
werken van S. Rossi. G.B. Marti
ni, C. Seixas en J.S. Bach. Het
concert begint om kwart over
acht.
In de Dorpskerk van Katwijk aan
den Rijn wordt dinsdagavond
om acht uur het vierde zomer
avondconcert gegeven. Uitvoe
renden zijn de bariton Henk
Post, de fluitiste Maria Bol en de
organist Jan van der Plas.
Gereformeerde kerken vrijge
maakt: Bedankt voor Blija-Hol-
werd; D.F. Ensing te Smildc en
Diever.
HAARLEM (ANP) - Daar de Haar
lemse basketbalvereniging Stars
(vorig seizoen Eve and Adam
Stars nog geen nieuwe sponsor
heeft gevonden, zal het voor de
club onmogelijk worden deel te
nemen aan de competities in de
hoogste klassen van de Neder
landse basketball Bond.
Het bestuur van de vereniging, met
350 leden, overweegt wanneer
het zoeken naar een sponsor
voor 1 september geen resultaat
heeft opgeleverd, zowel het eer
ste herenteam als het eerste da
mesteam terug te trekken uit de
eredivisie.
LEIDEN - Alle ogen waren giste
ren in de Bloemenmarathon ge
richt op André Moedig. De Leid-
se rolstoelatleet leek in de tijdrit
van zeven kilometer in Groot-
Am mers regelrecht op weg naar
een eerste plaats in het algemeen
klassement. Halverwege het par
cours reed Moedig theoretisch in
de gele leiderstrui, maar bij aan
komst bleek hij toch te kort te
zijn gekomen.
Henk Makkenze bleef Moedig voor
en zit dermate stevig in het lei
derszadel, dat de eerste plaats in
de Bloemenmarathon hem nau
welijks meer kan ontglippen Of
Stars, dat als Flamingo's de aanzet
heeft gegeven tot de sponsoring
van basketbal in Nederland,
haalde als eerste club Ameri
kaanse Nederlanders in de natio
nale competitie en veroverde
tussen 1968 en 1973 vier keer de-
nationale titel. De club is ook or
ganisator van het traditionele
kerst- en nieuwjaarstoernooi in
Haarlem.
Bij de voorbereiding op het ko
mende seizoen had Stars de toe
zegging van een potentiële spon
sor. Nadat die zich echter had te
ruggetrokken. ziet het bestuur,
tenzij er nog een oplossing komt,
geen mogelijkheid verder te
gaan op eredivisieniveau
Moedig (nu op een derde plaats)
moet vandaag in de etappe
Schoonhoven - Zoetermeer nog
een verschuiving teweeg kunnen
brengen. Makkenze heeft zich in
deze Ronde van Nederland voor
rolstoelatleten echter zo sterk ge
toond, dat een Leidse zege niet
waarschijnlijk is. Er moet dan
ook ernstig rekening worden ge
houden met een overwinning
van Makkenze in de Bloemen
marathon, die morgen in Oegst-
geest zijn eindpunt bereikt Om
ongeveer 14 45 uur worden de
rolstoelatleten bij winkelcen
trum de Lange Voort verwacht.
Shirtreclame
voor Roda JC
KERKRADE (ANP) - Als ne
gende vereniging, van de
achttien, in de eredivisie
heeft Roda JC een contrac af
gesloten voor het komende
seizoen om shirtreclame te
maken.
De Club uit Kerkrade zal van
de eerste competitiedag de
merknaam van een broeken
fabrikant (Clark-jeans) op de
shirts dragen
BREDA (GPD) NAC en Hans
Kr.i.iy ir 1 m ur tcren vrijwel tot
een volledig akkoord gekomen
over een éénjarig contract. NAC
heeft alleen nog wat moeite met
de wens van de 22-jarige midden
velder na zijn dienstverband by
de Bredase club transfervrij te
zijn. Manager Ton van der Meer
„De zaak is voor 95 procent rond.
Bn Haarlem was Kraay transfer
vrij. hetzelfde wil hij bij ons ook
zien te bewerkstelligen. Daar
over wordt nog onderhandeld"
Eerder kwam Hans Kraay jr uit
voor AZ'67. Excelsior en Haar
lem en speelde hij ook in de Ver
enigde Staten Kraay was wat
blessures betreft tot nu toe vrij
ongelukkig en liep in zijn carnè
re tweemaal een beenbreuk op.
Over de fitheid van Hans Kraay
jr bestaan bij NAC geen twijfels
meer Kraay speelde twee uiterst
bevredigend verlopen oefenwed
strijden voor de Bredase eredivi
sieclub. die met de nieuwe aan
winst wel een administratief pro
bleem heeft binnengehaald
Kraay jr valt namelijk buiten de
BBI salarisnorm die voor NAC
wordt gehanteerd, zodat hij niet
op de loonlijst van de club kan
worden geplaatst Van der Meer:
„Dat gaat nog wat administratie
ve inspanningen kosten ja Het is
de bedoeling dat Kraay bij een
bedrijf hier uit de buurt op de
loonlijst komt en dat ie betaald
gaat worden door de stichting
Vrienden van NAC"
In Bloemenmarathon