Israël omsingelt
hart van Beiroet
Paniek in "stroomloos" België
Advocaten gispen
Surinaamse gezag
Frans verkeer aan banden
"Ruimtevaart wordt te militair"
J
Palestijnen zouden eis laten vallen
Handboek
zelfmoord
omstreden
Anti-joodse
stemming in
Griekenland
"Staken de socialisten of komen de Russen?"....
Keniase luchtmacht
bijna geheel opgepakt
Walesa heeft hoop gehouden
Bewind
Turkije
verzacht
DONDERDAG S AUGUSTUS 1982
Buitenland
PARAMARIBO (GPD) - Het be-
stuur van de Orde van Advoca
ten in Suriname heeft dinsdag in
een open brief aan de bevelheb
ber van het nationale leger, luite
nant-kolonel Desi Bouterse, zyn
verontrusting uitgesproken over
de beslissing van het militair ge
zag personen die door de rechter
lijke macht zijn vrijgelaten ei
genmachtig opnieuw te arreste-
In brieven aan de waarnemend
president, mr. L. F. Ramdad Mis-
ier, en de minister van justitie en
binnenlandse zaken, mr. F. Lee-
flang, is eveneens een dringend
beroep gedaan op uitvoering van
de rechtelijke bevelen en hand
having van de integriteit van de
rechtspleging in het land.
De directe aanleiding voor de brie
ven van de Orde van Advocaten
is het opnieuw arresteren door
de militaire politie van twee offi
cieren, Dihal en Birdja, nadat zij
eind vorige week door de rech-
ter-commissaris op vrije voeten
waren gesteld. Dihal en Birdja
werden met 52 anderen sinds 12
maart vastgehouden op verden
king van samenzwering tegen
het militaire gezag.
De Orde van Advocaten wijst de
opvatting van bevelhebber Bou
terse over de functie van de rech
terlijke macht af. In die opvat
ting „is het militair gezag verhe
ven boven de bestaande rechts
orde en mag naar eigen inzicht
bepalen of een rechterlijke be
slissing al dan niet zal worden
gerespecteerd".
Daarnaast richt de Orde van Advo
caten zich tegen de teneur van
uitspraken van de bevelhebber
zoals afgelopen zaterdag in een
redevoering bij de opening van
een markt in de volksnieuw
bouwwijk Halfflora. In deze re
devoering liet Bouterse zich ne
gatief uit over de bijdrage aan
het revolutionair proces in Suri
name van een aantal maatschap
pelijke groeperingen en met na
me noemde hij daarbij de rech
terlijke macht, de medici, de me
dia en enige vakbonden.
Het is nu de tweede keer binnen
een aantal maanden dat de Orde
van Advocaten in Suriname zich
richt tegen de rechtspleging van
het militair gezag. Eerder veroor
deelde het grootste deel van de
balie zich middels een brief de
executie van Hawker in maart.
PARIJS (Reuter/DPA) - De Franse regering heeft gis
teren scherpere verkeerscontrole en verkeersregels
afgekondigd als reactie op het ongeluk dat zaterdag
op de autoweg bij Beaune in Bourgondië aan 53
mensen, onder wie 44 kinderen, het leven heeft ge
kost.
Het Franse kabinet zei in een verklaring besloten te
hebben dat chauffeurs van het openbaar vervoer
niet langer dan vier uren onafgebroken achter het
stuur mogen zitten. Tot dusver was dat vijf uren. In
andere Europese landen bestaat deze maatregel al.
Het toezicht op de maximum snelheid voor alle auto
mobilisten, de minimum afstand tussen voertuigen
en het inhalen zal worden verscherpt. Vrachtwa
gens moeten een afstand van minstens 50 meter op
de voorligger bewaren.
Boetes op overtredingen worden verhoogd en zullen
in overeenstemming worden gebracht met de finan
ciële positie van de overtreders. Hun wagens kun
nen in beslag worden genomen en van de weg wor
den verwijderd, en zij lopen de kans dat hun rijbe
wijs voor langere tyd wordt ingetrokken.
Gist«»rpn 7Pi de Franse politie dat bij Crepy, waar de
chauffeurs van de ongeluksbussen hun reis waren
begonnen, twee tachograafschijven van die bussen
waren gevonden. Die schijven geven bijzonderhe
den over snelheden, rusttijden en reislengte. De po
litie kon niet zeggen waardoor die schijven zo ver
van de plaats van het ongeluk waren geraakt. De
schijven zijn in handen gegeven van de deskundi
gen die een officieel onderzoek instellen. De resulta
ten daarvan zullen midden september worden gepu
bliceerd.
President Mitterrand, die de begrafenis van de slacht
offers heeft bijgewoond, riep op tot een nationale
poging de veiligheid op de weg te verbeteren. Hij
zou in het kabinet gezegd hebben dat "echte moed
bestaat uit het verwerpen van snelheid".
In de eerste vijfmaanden van dit jaar zijn op de Franse
wegen 4.520 personen omgekomen, tegenover 4.424
in dezelfde periode van 1981. Dit in tegenstelling tot
de algemene lijn: het aantal verkeersdoden was de
voorgaande negen jaren met 27 procent gedaald.
Na een proefperiode van een half jaar zullen de ver
keersregels opnieuw worden bezien.
(Van onze correspondent Inez Polak)
JERUZALEM - Het Israëlische leger heeft het afgelopen etmaal van alle kanten de
blokkade van West-Beiroet versterkt. Vanuit het zuiden rukten Israëlische troepen
op tot ten noorden van de wijken Bourj el Barajne en El Uzai. Daardoor zit Israël nu
aan de rand van het centrum van West-Beiroet waar zich ook de Palestijnse hoofd
kwartieren bevinden.
PARIJS (UPI) - In Frankrijk
hebben twee jongemannen
deze week zelfmoord ge
pleegd, kennelijk na inne
ming van slaapmiddelen
waarvan zij de recepten uit
een boek getiteld „Manieren
om zelfmoord te plegen" had
den. 's Maandags werd de 24-
jarige Michel Tazilleau ge
vonden in zijn tent op de
camping in Secondigny
(West-Frankrijk) met het
boek nog in zijn handen.
Drie dagen eerder trof men de
27-jarige Patrick Bondy in
Tours dood aan met het boek
naast hem. Het is voor het
eerst dat zelfmoorden recht
streeks in verband worden
gebracht met het boekwerk,
dat in april jl. in Frankrijk
uitkwam. Toen al ontstond er
een heftige ethische en more
le discussie over. De Franse
consumentenbond (FNCC)
drong aan op het schrappen
van een hoofdstuk dat „te
suggestief voor jonge men
sen" heette.
In het betreffende hoofdstuk
staat een lijst van bijzondere
geneesmiddelen om bij zelf
moord te gebruiken, met ge
detailleerde beschrijvingen
van fatale doses en hoe men
eraan kan komen. Volgens de
FNCC is dit vergaand in
strijd met de geest en de let
ter van de wet inzake het ad
verteren van geneesmidde
len.
In een reactie hebben de schrij
vers, Claude Guillon en Yves
le Bonniec, gezegd dat de
keus en de wijze waarop ie
mand de dood verkiest zijn
eigen zaak is, waar de FNCC
zich buiten dient te houden.
Het ministerie van volkge
zondheid trad daarop in mei
in overleg met regeringsfunc
tionarissen over mogelijke
censuur, zonder resultaat tot
nog toe.
De Franse minister van volks
gezondheid deed zijn collega
van justitie Badinter het
voorstel om het boek te cen
sureren. Maar Badinter zei
dat dat niet kon omdat zelf
moord een zaak van persoon
lijke vrijheid was.
Het Israëlische opperbevel be
klemtoonde dat het niet de be
doeling was de stad binnen te
trekken, maar Libanese bronnen
maakten melding van zware ge
vechten en grote Palestijnse
weerstand. In de middaguren be
gonnen Palestijnse eenheden
gisteren het christelijke oostelij
ke deel van de Libanese hoofd
stad met raketten te bestoken.
Tegen de avond reageerde Israël
hierop met luchtbombardemen
ten. De Israëlische luchtmacht
was tot dan toe niet ingezet om
dat de strijd zo hevig was en er
vanuit Israëlisch oogpunt het ge
vaar bestond eigen troepen te
treffen.
Vanuit het noorden trokken even
eens Israëlische eenheden op,
naar alle waarschijnlijkheid met
de bedoeling om onder andere
het daar gelegen parlementsge
bouw onder controle te krijgen.
Een zeer voorlopige schatting
van de Libanese politie over het
aantal slachtoffers wees in de
richting van enkele honderden
doden en gewonden. Bij de aan
val werd ook een ziekenhuis ge
troffen en dinsdagavond maak
ten de Libanese autoriteiten mel
ding van een ernstig tekort bij de
bloedbanken.
Het oprukken van Israëlische troe
pen, hoewel het zeker nog geen
definitieve invasie is, bewijst op
nieuw hoezeer Israèls geduld op
raakt. De langdurige politieke
onderhandelingen lijken weinig
op te leveren en Israël vreest dat
de Palestijnen tijdrekken om po
litieke beloftes los te krijgen.
Juist gisteravond, terwijl de strijd
nog in volle gang was, deden te
gengestelde geruchten de ronde
over een versneld Palestijns ver
trek. De Palestijnen zouden
daarbij van hun eis afgestapt zijn
om eerst met behulp van een in
ternationale macht de troepen te
scheiden. Anderzijds zou de
Amerikaanse bemiddelaar. Ha-
bib, geheel radeloos zijn gewor
den door het hernieuwd oplaaien
van de strijd.
De keiharde Israëlische houding
inzake Beiroet heeft de betrek
kingen met Egypte tot een onge
kend dieptepunt gebracht. Egyp
te heeft zijn ongenoegen kenbaar
gemaakt door uit te roepen dat
Israël het vredesakkoord op het
spel zet. Bovendien, zo meent
Egypte zou het wijs zijn met de
nieuwe situatie van de PLO reke
ning te houden door een soepeler
houding aan te nemen in de auto-
nomie-onderhandelingen, onder
andere door het doen van ver
dere concessies aan de Palestij
nen.
Israël heeft hierop gereageerd met
een ernstige waarschuwing aan
het adres van Egypte. Regerings
kringen in Jeruzalem stelden dat
als Egypte zich niet langer aan de
Camp-Davidakkoorden wenst te
houden, het voor Israël een zeer
eenvoudige stap is de westelijke
Jordaanoever en de Gazastrook
te annexeren. In Jeruzalem
meent men dat Egypte door dit
dreigement nu wel een toontje
lager zal zingen.
ATHENE - Vijf afgevaardigden
van de rechtse oppositiepartij
hebben de Griekse regering vra
gen gesteld waarin zij hun zorg
uitspreken over een toenemende
anti-joodse hetze waarvan Grie
kenland het 'centrum' zou zijn
geworden. Dit mede in verband
met de heftige anti-Israëlische
uitlatingen van de socialistische
premier Andreas Papandreou.
De regering antwoordde dat zij
zich alleen richt tegen het ge
welddadige optreden van Israël
in Libanon en dat van enigerlei
etnologische overweging, ook te
genover de joodse minderheid in
Griekenland zelf, geen sprake is.
Inderdaad kan men premier Pa
pandreou nergens betrappen op
anti-joodse uitlatingen, al valt er
over te twisten hoeveel gelijk hij
had toen hij, enkele weken gele
den, het Israëlische optreden in
Libanon op één lijn stelde met
dat van de nazi's tegen de joden.
Er is waarschijnlijk geen land waar
de stemming zo pro-Palestijns is
als in Griekenland, spotte on
langs een Griekse karikaturist.
Dat heeft stellig te maken met
minstens twee speciale factoren:
het lot van de Palestijnen ziet
men als enigszins identiek met
dat van de bijna 200.000 Grieks-
Cyprische vluchtelingen waar
ook niemand zich meer voor in
teresseert.
Griekenlands groezeligste dag
blaadje, de 'Avriani' ('krant van
morgen'), dat meer dan twee
maal zo goedkoop is - in meer
dan één opzicht - als alle andere
kranten en daardoor op een flin
ke oplaag kan bogen, kwam na
Bij de ontploffing in de elektri
citeitscentrale van Vilvoorde
raakten drie mensen gewond.
Volgens woordvoerders kan het
lang duren voordat alle schade is
hersteld en de centrale weer ge
bruikt kan worden. De Belgen
zijn daarom onder meer aange
wezen op een noodvoorziening
via het Franse elektriciteitsnet
GENT (GPD) - Bijna geheel België heeft
het gisteren een paar uur zonder stroom
moeten doen. Gevolg was dat het openba
re leven totaal werd ontregeld. De
stroomstoring werd veroorzaakt door een
overbelasting van de elektrische centra
les nadat in de kerncentrale te Doel een
mankement was opgetreden waardoor
geen stroom meer kon worden geleverd.
De treinenloop liep volkomen in de war, fa
brieken moesten noodgedwongen slui
ten. Het niet meer werken van de koel
kast en diepvrieskisten bracht veel onge
mak met zich mee voor winkeliers en de
gewone burgers.
In sommige streken van België duurde de
onderbreking slechts enkele minuten,
terwijl andere delen pas aan het eind van
de middag weer stroom hadden. De sto
ring ontstond rond 11 uur in de morgen.
Uit een eerste onderzoek is gebleken dat er
iets mis is gelopen bij het uitvoeren van
tests in de centrale van Doel, waar gister
ochtend de derde kerneenheid werd op
gestart. De drie groepen zyn hierdoor uit
gevallen. Bijna gelijktijdig deed zich in
de centrale van Vilvoorde een mechani
sche breuk voor. Of er een verband be
staat tussen beide voorvallen is nog niet
duidelijk.
Als gevolg van de stroomstoring kwamen
verscheidene gemeenten zonder drink
water te zitten. In ziekenhuizen moesten
snel de pas geboren babies uit de couveu
ses worden gehaald. De meeste zieken
huizen konden door hun eigen nood-
stroomvoorzieningen wel verder werken
In de Kempense steenkoolmijnen was wel
even paniek toen de ventilatie in de gan
gen uitviel en de liften blokkeerden in de
schachten. De mijnen konden echter zeer
spoedig op eigen stroom overschakelen.
De schade was wel bijzonder zwaar in de
grote bedrijven, zowel door het uitvallen
van de produktie als door de problemen
die ontstonden toen opnieuw plotseling
stroom werd geleverd. Het uitvallen van
de raffinaderijen van Esso veroorzaakte
veel schade. Bij Volvo in Sint-Truiden
zorgden de spanningspieken en stroom-
verminderingen ook voor een rem ir. de
produktie. De totale schade die de indus
trie en het bedrijfsleven hebben geleden
loopt in de miljoenen.
In de Antwerpse haven werd gevreesd voor
heel wat moeilijkheden, maar de inge
schakelde noodaggregaten konden de be
i de
drijven en sluizen in de haven
gang houden.
Daar ook de radio, zowel de BRT als de
vrije zenders, uit de ether bleef, duurde
het geruime tijd voordat men iets te we
ten kwam. De meest wilde geruchten ble
ven niet uit. „Komen de Russen?" of
„Zijn de socialisten aan het staken?" wa
ren enkele van de schertsende vragen.
Anderen dachten aan een incident in een
atoomcentrale, een aanslag of een zware
bomontploffing.
Kregen deze vragen wel enig antwoord
heel wat landgenoten bleven met verve
lende ongemakken zitten. Restaurant
houders aan de kust die „ouderwets" ble
ven, konden een bediening met kaars
licht verzorgen, maar anderen kenden
een zwarte dag.
LONDEN (AP) - Prins V/illiam, de 45 dagen oude zoon van Prins Charles en prinses Diana is gisteren in
Buckingham Palace gedoopt. De plechtigheid had in beperkte kring plaats, maar buiten de hekken van het
paleis stond het rijen dik en waren de mensen door het dolle heen. Dat had ook. te maken met de 82e verjaardag
van de koningin-moeder.
Waarschuwing in Amerikaans onderzoeksrapport
WASHINGTON (UPI/AFP) - De
koude oorlog in de kosmische
ruimte heeft een nieuwe fase be
reikt en zou een „hete oorlog"
waarschijnlijker kunnen maken.
Het gevaar bestaat dat de ruimte,
die een beslissende factor voor
de wereldvrede zou kunnen zijn,
gebruikt gaat worden voor de
laatste oorlog van de mensheid,
aldus onderzoeker Daniël Deud-
ney in een rapport dat is gepubli
ceerd door het Worldwatch insti
tuut, een belangeloze groep van
particuliere stichtingen en V.N.-
organisaties.
Deudney zei dat de ruimte, na de
afgelopen twintig jaren gebruikt
te ziin voor telecommunicatie en
de bosbranden van het afgelopen
weekeinde met een kop over de
hele frontpagina dat „de joden er
achter zaten" (de tekst eronder
bracht geen bewijzen, sprak al
leen van „waarschijnlijkheid,
daar de joden alle reden hadden
Papandreou te haten").
Verontrustender nog is het optre
den van een veel serieuzere rege
ringsgezinde krant, de 'Elefthe-
rotypia', die, naar men zonder
meer kan stellen, al enkele jaren
een anti-joodse koers vaart. Zij
voerde vorig jaar een campagne
tegen het feit dat een jood direc
teur was van de elektriciteits
maatschappij. Zij bracht vorige
maand op prominente plaats en
zonder commentaar een ingezon
den stuk - slechts met initialen
ondertekend - waarin de vraag
werd gesteld of Hitier misschien
toch niet gelijk had gehad. Een
andere, telefonisch ingediende,
vraag of wellicht niet de drie
treinongelukken die binnen vijf
dagen plaatsgrepen, door zionis
ten waren aangericht, publiceer
de zij uitvoerig en eindigde met
de laconieke slotregel: „Kunnen
we het uitsluiten?"
waarneming, nu het terrein is ge
worden van militaire program
ma's van de Verenigde Staten en
de Sowjet-Unie, die een wed
strijd voeren in het lanceren van
wapens in een baan rond de aar
de.
De S.U. heeft „dodende" kunstma
nen ontwikkeld en de V.S. zyn
bezig met het ontwikkelen van
een eigen anti-satellietstelsel.
„Als deze ontwikkelingen niet in
de hand worden gehouden, wor
den gelden onthouden aan bur
gerlijke programma's van grote
wetenschappelijke en commer
ciële waarde en wordt een
atoomoorlog waarschijnlijker",
aldus Deudney.
Hij zegt dat de Sowjets een kunst
man gebruiken die tot dicht bij
het doel wordt gemanoeuvreerd
en dan tot ontploffing wordt ge
bracht. Het Amerikaanse anti-sa
tellietsysteem, dat nog niet is be
proefd, maakt gebruik van klei
ne raketten die uit een hoog
vliegend straalvliegtuig worden
gelanceerd.
Dat Amerikaanse systeem zal de
zaak veel meer gaan ontwrich
ten, omdat het zonder waarschu
wing overal kan toeslaan, terwijl
de lancering en in een baan bren
gen van Sowjetrussische wapen
kunstmanen kunnen worden
waargenomen, zegt hij.
„Het Amerikaanse stelsel is veel
meer dan een poging tot inhalen
van een achterstand, het is een
technologisch oprukken naar
een geheel nieuw veld van geva
ren", aldus het rapport. Deudney
zegt dat er amper nog tyd is voor
het in de hand houden van deze
nieuwe ruimtewapens. Binnen
kort worden met het Amerikaan
se systeem proeven genomen en
dan is er feite geen wég terug
meer omdat, wanneer de anti-
kunstmaanwapens eenmaal zijn
goedgekeurd, zij overal kunnen
worden opgesteld en daardoor
„een nachtmerrie voor controle
op wapenbeheersing" gaan vor-
NAIROBI (UPI/AP) - Als gevolg
van de mislukte staatsgreep te
gen het bewind van president
Daniel Arop Moi op zondag be
vindt zich vrijwel de gehele
luchtmacht van Kenia onder ar
rest, berichtte gisteren het gezag
hebbende dagblad Nairobi Ti-
Reeds zouden zich meer dan 2.000
personeelsleden van het wapén
in verzekerde bewaring bevin
den. Een hooggeplaatste leger-
woordvoerder heeft gezegd dat
zich in heel Kenia luchtmacht
mensen overgeven, hoewel de
leiders van de snel neergeslagen
opstand naar het buitenland lij
ken te zijn gevlucht.
President Moi heeft gezegd dat
GDANSK - "lech Walesa is ervan
overtuigd dat de zaak van Solida
riteit zal zegevieren en dat de
mensen hem hun vertrouwen
schenken". Dat heeft de vrouw
van de geinterneerde leider van
de geschorste Poolse vakbond
Solidariteit gisteren in haar
woonplaats Gdansk gezegd na
dat zy met haar zeven kinderen
een maand in Arlamowo had
doorgebracht.
Volgens Danuta Walesa is de more
le weerstand van haar man groot,
maar voelt hij zijn isolement erg.
Walesa verwacht niets van de
door de militaire leider Jaruzels-
ki aangekondigde versoepeling
van de bepaleingen van de
noodtoestand. "De toespraak
van de generaal heeft niets ver
anderd", aldus Mevrouw Walesa.
voortgaand verzet "genadeloos"
zou worden aangepakt en hy
heeft op het volk een beroep ge
daan met legef en politie samen
te werken bij het opsporen van
de daders. Het hoofd van de poli
tie, Ben Gethi, waarschuwde dat
het verlenen van onderdak aan
opstandelingen gestraft kan wor
den met levenslange opsluiting.
Patrouilles van leger en politie
hebben gisteren in de sloppen
wijken van Nairobi huis aan huis
afgezocht naar gestolen goede
ren en rebellen van de lucht
macht die betrokken waren bij
de mislukte staatsgreep. Verder
in de stad kwam het dagelyks le
ven weer op gang.
Bij een meer aan de rand van Nai
robi klonken geweerschoten
toen leger en politie de hutjes in
het district Kibera uitkamden op
zoek naar de opstandelingen die
president Moi hadden willen af
zetten.
De duizenden bewoners van de
sloppenwijk hadden opdracht
gekregen gedurende de ochtend
binnen te blijven, terwijl pa
trouilles door nauwe steegjes
trokken.
Soortgelijke operaties werden in
twee andere gebieden uitge
voerd.
ANKARA (Reuter/AFP) - Het
Turkse militaire bewind heeft
gisteren twee wetten opgeheven
die politieke debatten tegen gin
gen, om vrijere discussie over
een nieuw ontwerp, grondwet
mogelijk te maken.
Het betrokken decreet handhaaft
wel het verbod van politieke par
tijen en het verbod van publika-
tie van mededelingen of com
mentaar op besluiten van de
rechterlijke macht door Turkse
oud-presidenten, oud-premiers
of leiders of militanten van voor
malige politieke partijen.
Ook mógen geen verklaringen
worden afgelegd door oud-leden
van politieke partijen over de
voormalige en toekomstige poli
tieke en gerechtelijke structuur
van Turkije en is kritiek op be
sluiten die de regerende gene
raals hebben genomen, verbo
den.
Vorige maand werd een ontwerp-
grondwet gepubliceerd waar
over in november een referen
dum wordt gehouden. Het is de
eerste belangrijke stap naar her
stel van de democratie, maar er is
op het ontwerp al felle kritiek
geuit. Het zou de uitvoerende
macht teveel macht verlenen en
"potentieel repressief' zyn.
