"Ik ben niet de gevangene van Lévitan
Johan van der Velde
regelmatig als klok
■c
D
Jacques Goddet, de blijde boodschapper van de Tour:
Tour-renners vormen
blok voor criteriums
Kelly naar
Godefroot
Peter Winnen op vijf seconden van erepodium
Kneet: Ik kijk er niet van op"
Qa^ATERDAG 24 JULI 1982
Sport
AP
De heimwee klinkt door in zijn
altijd vriendelijke, milde,
stem als hij zegt: ,Je suis un
homme d'une autre époque".
En zo loopt hij er ook bij: Jac
ques Goddet, 77 jaar, de god
de vader van de Tour de
France. De schouders licht ge
bogen. maar dat is niet van
de laatste tijd. Bij start en
aankomst wandelt hij met
een tred waaruit misprijzen
spreekt, door het cordon deci
bellen dat waanzinnig wordt
opgeblazen door reclame-
boodschapen en aanverwan
te muziek.
Het is bekend: monsieur Jac
ques betreurt de omvang van
de inmenging van de com
mercie. ,Je suis un homme
d'une autre époque", Goddet
beschouwt zichzelf dus niet
meer van deze wereld, hij is
van een vroeger tijdperk. Hij
bemoeit zich dan ook niet met
die schetterende reclameka
ravaan; contacten met spon
sors mijdt de Tourveteraan.
Daarvoor heeft de „société
anonyme du tour", zeg maar
de 'B.V. Tour' (opgericht toen
het organiserende sportdag
blad l'Equipe werd opgekocht
door Le Parisien Libéré) een
ander: Felix Lévitan.
In de tour-airectie is Lévitan de
boekhouder en Goddet de le
vende mythe. V/aar Lévitan
cijfert en daar weinig vrien
den aan overhoudt omdat de
sport bij hem niet voorop
staat („hij zou het gelukkigst
zijn met een Tour zonder ren
ners"), houdt Goddet in per
soon het monument overeind.
Hij doet dat op zijn best in
zijn dagelijkse hoofdartikel
in l'Equipe waarvan hij be
halve hoofdredacteur ook di
recteur is. Jacques Goddet
schrijft ze op de ouderwetse
manier, met de hand dus.
Aan typemachines heeft hij
een hekel en de minicassette-
recorders waarmee veel
sportjournalisten in de Tour
Zijn hoofdartikelen genieten
faam vanwege het hoge
school-Frans, het dichterlijke,
de dromerij, het romantische
en bovenal de lyriek. Wan
neer „het grote lijden" aan de
beurt is, manifesteert Jacques
Goddet zich als de man die
letterlijk aan de hand van
uitvinder Henri Desgranges
meeliep om het imago van de
Tour de France op te zetten.
Het bloed, het zweet, de tra
nen... Jacques Goddet kan er
ongelooflijk door in vervoe
ring geraken.
„Dat", zegt hij, „is de basis van
de wielersport en dus ook van
de Tour". Voor degenen die
hem verwijten dat dergelijke
inspanningen meer van de
autre époque zijn en in deze
tijd een te zware belasting
vormen, met het gevaar van
dopinggebruik, heeft hij een
snel antwoord: „Het onmen
selijke, dat is nu juist de
grandeur, en wat de stimu
lantia betreft: wat je als or
ganisator ook doet, er zullen
er altijd zijn die met niet toe
gestane middelen de grens
proberen te verleggen".
Nonsens
Wie hem confronteert met kri
tiek op de zwaarte van een
evenement als de Tour, krijgt
de wind fel van voren. God
det vindt dat baarlijke non
sens van mensen die er niets
van begrijpen en geen gevoel
hebben voor de hogere waar
den van het wielrennen.
Een coureur", betoogt hij vu
rig, „is niet iemand die zo
maar even van tafel opstaat
om te gaan koersen, of recht
van de café-stoel op een fiets
springt. Daar zit de grote ver
gissing. Degenen die bezwaar
hebben tegen de inspannin
gen die aan wielrenners in
een Tour worden opgelegd,
vergeten dat zo'n sportman
anders leeft dan zij. Hun dis
cipline is groot. Die is zelfs
enorm groot. Ik heb daar diep
respect en grote bewondering
voor. De wielrenner legt zich
zelf een zwaar levensregime
op om aan de start van een
Tour te kunnen komen, maar
dat zien maar weinigen".
„Dat gebeurt eigenlijk in stilte,
in de voorbereiding op de
Ronde. Door die inspanning
is een renner in staat om ber
gen te beklimmen en andere
spectaculaire opdrachten uit
te voeren. Voor het publiek
zijn dat onbereikbare idea
len, omdat men er zich niet op
toelegde. Dat heeft de Tour
ook die grote reputatie gege
ven: de bewondering van het
volk voor wat uit wilskracht
tot stand kwam. Want dat is
het: wilskracht en géén domp-
tuur zoals de tegenstanders
menen, een mens kan veel
meer presteren dan men
denkt, wanneer hij zich ten
minste ergens vol overgave op
toelegt. Maar wat doen de
meesten: lekker eten, alcohol
drinken en een pakje sigaret
ten per dag... Daarom heb ik
zo'n bewondering voor die
wielrenners. Zij kunnen zich
zelf pijn doen door zich tal
van plezierigheden te ontzeg
gen".
„Hoe ouder ik word, hoe meer ik
ervan overtuigd raak dat
wielrennen de meest fantasti
sche sport is. Een wielrenner
is een karakter-mens. Die kan
lijden en die kan afzien.
Daar ontbreekt het in deze
tijd van welvaart bij velen
aan. Er zijn zoveel sociale re
gelingen die het bestaan vei
lig stellen en er is daardoor
zoveel zekerheid, dat er in de
werkzin een slapte is ont
staan. Bij de beroepswielren
ners echter treft men dat niet
aan. En de mensen langs de
kant, die ernaar kijken.
Jacques Goddet (77), mede-directeur van de Tour, riet zichzelf
als iemand van een vroeger tijdperk: "Je suis un homme d'une
autre époque"...
waarderen dat. Ze raken op
gewonden door het awon-
tuur zoals dat in een Tour tot
ontplooiing komt. Ze bewon
deren het atletisch vermogen
dat in die vele maanden voor
de start is opgebouwd".
(Foto GPD)
„Tegen de achtergrond van lan
ge etappes, zware beklimmin
gen, gevaarlijke afdalingen
en hoge snelheden, gaan ze de
renner zien als een held. Dat
is het wielrennen, dat is de
Tour".
Twijfel
Toch blijkt ook Goddet wel eens
getwijfeld te hebben aan de
opdracht waarmee de cou
reurs op pad worden ge
stuurd. „Dat was", zegt hij,
„toen Tom Simpson dood
ging. Op dat moment dacht
ik: zouden we dan toch te ver
zijn gegaan....? Ik kreeg
schuldgevoelens. Dat voorval
met Simpson is iets wat ik
moeilijk heb verxverkt. Ik ben
een fel tegenstander van do
ping en ik weet zeker dat de
Tour naturel te rijden is.
Maar ja... Het gebruik van
stimulantia kun je helaas
niet voorkomen en het bela
chelijke is, dat de firma's
waar dat spul vandaan
komt. rustig doorproduceren
terwijl wij in de wielersport
controles uitvoeren".
In zijn passie voor het wielren
nen, heef het Jacques Goddet
altijd gestoord dat de beoefe
ning en de populariteit ervan
het qua internationale be
langstelling aflegt tegen vele
andere sporten. ,JJet als voet
bal zou wielrennen tn alle
landen van de wereld een be
langrijke plaats moeten heb
ben", verzuchtte hij in het
verleden vaak. En in het ver
lengde daarvan lag meerdere
malen de droomwens die hij
uitsprak dat een amateur-
wielrenner ooit nog eens de
Tour wint.
,Jk hoop", zo luidt een bekend
citaat van hem, „het nog mee
te maken dat een Tsjech of
een Bulgaar eerste wordt".
Onverwacht gooide de Tour
directie deze maand de deur
naar beide doelen op Eerst
Goddet bij de start in Bazel
waar hij de wereldronde in
troduceerde. Een verrassend
initiatief waarvan hij zegt:
„Voor de internationale be
kendheid van het wielrennen
en de Tour is dat een belang
rijke zaak. Stelt u het zich
eens voor: een start of finish
bij het Witte Huis en een re
ceptie bij Reagan.
Zijn tegenpool Felix Lévitan
kwam vervolgens met het
nieuws van een „open" Tour;
amateurs in de Ronde van
ixAgend jaar. Opmerkelijk
daarbij was, dat Jacques
Goddet ontbrak by de presen
tatie. „Ik wist er niets van",
zegt hij. „Wel was ik op de
hoogte van het plan. maar
niet van het feit dat hij het nu
in deze Tour en op die plaats
zou doen". Waarmee Goddet
zelf het meest recente beeld
gaf van de situatie in de ver
houding tussen hem en Lévi
tan.
Sinds Lévitan als employé van
Le Paruien via de fusie met
l'Equipe in de directie kwam.
heeft het wielerwereldje het
daar van-tijd-tot-tijd druk
mee. De sympathie is altijd
(en nog) uitgegaan naar de
aimabele Jacques Goddet. De
beminnelijke penneridder die
de harde zakenman Lévitan
naast zich moest dulden. Be
gin '60 leidde dat zelfs tot een
niet mts te verstane actie:
journalisten langs het Tour
parkoers met het spandoek
„Liberez Goddetbevrijdt
Goddet. Daar heeft monsieur
Goddet altijd met slechts een
paar woorden op gereageerd:
„Ik voel me niet de gevangene
van Lévitan".
Terwijl de algemene indruk er
altijd een was van de haat
liefde verhouding, neemt
Goddet het op voor Lévitan
als hij zegt: „De hele verant-
woording voor het commer
cieel draaiende houden van
de Tour, berust bij hem. Van
uit zijn functie wordt hij
vaak gedwongen tot maatre
gelen die hem niet geliefd ma
ken. Hij is de boeman, ik ben
de blijde boodschapper..."
ST. PRIEST (GPD) - De top van de
Nederlandse Tour-renners heeft
besloten om met betrekking tot
de contracten voor de criteriums
een blok te vormen. Wanneer een
van hen op een hinderlijke ma
nier wordt gepasseerd door een
wedstrijdcomité, zal de rest soli
dair zijn en niet starten. Het ak
koord werd gesloten op advies
van manager Peter Bonthuis, op
tredend namens de Stichting
Bevordering Beroepswielerpsort
binnen welke organisatie alle ge
ledingen vertegenwoordigd zijn.
Bonthuis wil verhinderen dat de
recente Nederlandse Tour-suc
cessen gaan leiden tot een onge
wenste handel met contracten.
Bij het akkoord zoals dat tot stand
kwam zijn betrokken: alle Ra-
leigh-renners die de Tour de
France deden, plus Peter Win
nen, Joop Zoetemelk, Hennie
Kuiper, Theo de Rooy, Adrie van
der Poel, en de gebroeders Van
Houwelingen van wie Adrie
sinds zijn overwinning in St.
Priest een veel gevraagd renner
is. In totaal worden er na de Tour
de France 45 criteriums verreden
(maandag de eerste wedstrijd in
Boxmeer), met welk aantal de
Nederlandse wielersport ook in
dit opzicht toonaangevend is; op
de tweede plaats komt Frankrijk
met 26 wedstrijden en opvallend
zwakke derde is België met 22
koersen.
Peter Bonthuis heeft namens het
grootste aantal van de 45 comités
Hinault benaderd voor een serie
koersen in Nederland, maar de
Fransman is er niet op ingegaan.
SAINT-PRIEST (ANP) - Jean-Re-
né Bernaudeau rijdt volgend
jaar voor de ploeg van Marcel
Boishardy. De wisselvallige
klimmer wordt daar de enige
kopman voor de Ronde van
Frankrijk. Hij verlaat het mi
lieu van de ploeg van Maurice
de Muer, waar te veel kapiteins
op een schip rondlopen.
De Ierse sprinter Sean Kelly, dit
jaar in supervorm in de equipe
van baron De Gribaldy en al ze
ker van de groene trui, rijdt het
volgend seizoen voor de ploeg
van Godefroot. Kelly bezweek
voor de gunstige financiële aan
bieding.
SAINT-PRIEST (GPD) - Peter Winnen had er niet meer op gerekend. Na de bergetappes
stond hij derde in het algemeen klassement en hjj twijfelde er niet aan of hij zou in
Parijs om die reden op het erepodium worden geroepen. Johan van der Velde verstoor
de die droom. De Nederlandse kampioen reed gisteren in Saint-Priest een van de beste
tijdritten uit zijn carrière en passeerde Winnen met vijf seconden. Weliswaar een uiterst
gering tijdsverschil, maar moeilijk overbrugbaar. „Ik reken er dan ook maar niet meer
op", stelde Winnen, „want ze zullen mij echt niet laten gaan in een ontsnappinkje".
Gerrie Knetemann beklimt het startpodium voor de tijdrit annex ver*
kenningstocht. Hij deed zijn werk goed, in twee opzichten. Maar aan het
einde van de dag toch weer datzelfde liedje: tweede, opnieuw geklopt door
Hinault...
Voor hem waren het dus vyf ellen
dige seconden. En er was in
Saint-Priest nog een Nederlan
der die slechs een paar tellen van
de vreugde verwijderd bleef.
Gerrie Knetemann - het is wel
haast traditie - in de Ronde van
Frankrijk kwam negen seconden
te kort om Bernard Hinault in de
48 kilometer lange etappe tegen
het horloge voor te blijven.
Zo „normaal" als de tweede plaats
van Knetemann was, zo sensatio
neel was de tijdrit van Van der
Velde. De Rijsbergenaar heeft al
tijd beweerd die discipline van
de wielerpsort volstrekt niet te
beheersen en was op dat gebied
eigenlijk bijna de evenknie van
Winnen. In de twee voorgaande
Uitslag tijdrit over 48 km in St. Priest:
1. Hinault (Fra-Gui), 48 km in 1 uur 4
minuten en 29 seconden; 2. Knetemann
(Ned-Post) 1.04.38; 3. Poisson (Fra-Gui)
1.04,48; 4. WiUems (Bei-Drie) 1.05.03; 5
Clere (Fra-Dan) 1.05,16; 6. Zoetemelk
(Ned-Dan) 1.05,23; 7. Van der Velde
(Ned-Post) 1.05,42; 8. Kelly (Ier-Gri)
1.06,08; 9. Demierre (Zwi-Gir) 1.06,13;
I 10. Fernandez (Spa-Per) 1.06,20; 11. Jan
van Houwelingen (Ned-Swe) 1.06,30; 12.
I Winnen (Ned-God) 1.06,40; 13. Mutter
(Zwi-Arn) 1.06,43; 14. Anderson (Aus-
I Muer) 1.06,44; 15. Vallet (Fra-Cre)
1.06,47; 16. Peeters (Bei-Post) 1.06,52; 17.
De Wolf (Bel-Swe) 1.07,04; 18. Andersen
(Den-Dan) 1.07,07; 19. Veld'scholten
(Ned-Post) 1.07,11; 20. Duclos-Lasalle
(Fra-Muer) 1.07,13; 25. De Rooy (Ned-
God) 1.07,31; 34 Kuiper (Ned-Bru)
1.08,11; 36. A van Houwelingen (Ned-
Swe) 1.08,15; 52. De Keulenaer (Bel-
Post) 1.09,09, 58. Lubberding (Ned-Post)
1.10,40; 61; Wijnands (Ned-Post) 1.10,46;
64 Van der Poel (Ned-Bru) 1.10,58; 65.
j Van Vliet (Ned-Post) 1.11,03, 126. en
I laatste Graignic (Fra-Gri) 1.20.13.
i Opgeven; William Tackaert (Bel-Bru).
Algemeen klassement:
1 Hinault (Fra-Gui) 82 uur 44 minuten
I' en 18 seconden; 2. Zoetemelk (Ned-
Dan) op 6 minuten en 21 seconden; 3.
Van der Velde (Ned-Post) op 9.19; 4
I Winnen (Ned-God) op 9.24; 5. Anderson
(Aus-Muer) op 12.17; 6. Breu (Zwi-Gir) der Velde 84.
op 13.19; 7. Martin (Fra-Dan) op 15.35; 8
Fernandez (Spa-Per) op 17.08; 9. Alban
(Fra-Cre) op 17.19; 10 Willems (Bel-Dri)
op 17.50; 11. Kuiper (Ned-Bru) op 18.00;
12. Vallet (Fra-Cre) op 19.52; 13. Bernau-
i deau (Fra-Muer) op 20.02; 14. Nilsson
(Zwe-Bois) op 25 11; 15. Kelly (Ier-Gn
op 28.32; 16. Berard (Fra-Gui) op 31.35
17. Andersen (Den-Dan) op 31.57; 18. Mi-
chaud (Fra-Dan) op 32.21; 19. De Rooy
(Ned-God) op 32.37; 20. Simon (Fra-
Muer) op 34.22; 32. Veldscholten (Ned-
Post) op 51.30; 34. Peeters (Bei-Post) op
52.59; 40. A. van Houwelingen (Ned
Swe) op 56.48; 46. Lubberding (Ned
Post) op 1.02.29; 47. Knetemann (Ned
Post) op 1.03.41; 51. Wijnands (Ned
Post) op 1.08.52; 53. Van Vliet (Ned
Post) op 1.12.22; 62. De Keulenaer (Bel
Post) op 1.24.55; 100. J. van Houwelin
gen (Ned-Swe) op 2.11.19; 104 Van der
Poel (Ned-Bru) op 2.14.42; 126. er
ste W. de Vos (Bel-Dri) op 3.04.44
Dagploegenklassement:
1. Post 4.24,23; 2. Guimard 4.24,41; 3.
Danguillaume 4.25,11; 4. De Muer
4.28,40; 5. Crepel 4.31,18; 6. Swerts
4.31,50.
Algemeen ploegenklassement:
1. Danguillaume 339.48,24; 2. Guimard
340.01,42; 3. De Muer 340.14,27; 4. Post
340.43,14, 5. Crepel 341.03,45; 6. Godef
root 341.32,05.
Jongerenklassement:
1. Anderson 82.56,34; 2. Andersen op
19,41; 3. Madiot op 37,12; 4 Veldschol
ten op 39.14, 5. Chaurin op 53.41, 6. Pois
son op 56,08; 7. Wijnands op 56,36.
SAINT PRIEST (GPD) - Knetemann, hij is er gewend
aan geraakt dat Bernard Hinault hem tijdens de
Tour de France in grote tijdritten verslaat. In Saint
Priest bleef hij uiterlijk doodkalm onder de „neder
laag". „Ik ben", vertelde hij, „op het laatste stuk he
lemaal stilgevallen. En ik weet niet wat daar de oor
zaak van was. In elk geval sta ik er niet van te kijken
Inderdaad verloor Knetemann in de laatste tien kilo
meter maar liefst tien volle seconden op Pascal
Poisson, die op dat moment de beste tijd achter zijn
naam had staan. Die renner uit de formatie van Hi
nault werd uiteindelijk derde. „Maar het feit dat ik
veel op hem verloor gaf wel te denken". Later bleek
ook wel dat Knetemann inderdaad in die slotfase
van de 48 kilometer lange tijdrit „inleverde". Der
tien kilometer voor het einde namelijk was hij nog
altijd negen seconden sneller dan Hinault. „Hij is
dus wel hetzelfde tempo blijven rijden", redeneerde
Knetemann, die met negen seconden verschil twee
de werd.
Hij ging niet gebukt onder dat verlies. „Ik vind zo'n
tijdrit altijd mooi. Niet onderweg, want dan maak je
van alles mee. Maar de kick, die je krijgt als je over
de finish komt blijft iets geweldigs. Ook al ben je,
zoals ik vandaag, tweede".
Knetemann verwerkte zijn teleurstelling met enkele
grappen. Hoe hij zich had voorbereid op de tijdrit?
„Tijdens de bergetappes, natuurlijk. Dat zijn halve
rustdagen. Als we klimmen moet ik werken, als we
dalen rust ik uit". En wat hij nog van plan was in de
komende dagen: „Ik wil morgen een uur terugpak
ken en overmorgen nog één. Dan win ik de Tour.
Alleen... Ik denk niet dat het lukt".
grote tijdritten gaven ze elkaar
niet veel toe. Bij elkaar opgeteld
boekte Winnen zelfs negen se
conden winst.
„Ik heb een stel tips van de Kneet
gehad", liet Van der Velde we
ten, „en dat heeft me moreel ge
weldig gesteund. Hij zei me dat
ik niet te snel moest vertrekken
en waar ik welke versnelling het
beste kon gebruiken". Van der
Velde reed zodoende een uiterst
regelmatige tijdrit. Telkens üep
hij iets in op Winnen.
„Dat is mijn grootste winst ge
weest", meende de Brabander.
„Ik heb mijn krachten goed ver
deeld en steeds bouwde ik de
voorsprong wat uit Op een be
paald moment kreeg ik boven
dien Beat Breu in zicht die drie
minuten eerder gestart was. Dat
gaf ook een geweldige stimulans
om er een schepje bovenop te
doen".
Winnen: „Ik reed deze tijdrit goed
en normaal gesproken doen wij
niets voor elkaar onder Maar Jo
han moet vandaag wel buitenge
woon sterk zijn geweest"
De „ruil" tussen Van der Velde en
Winnen was niet de enige ver
schuiving in het klassement.
Hennie Kuiper zakte twee plaat
sen en kwam net buiten de grens
van de eerste tien, een soort ma
gisch getal voor een algemeen
klassement.
Hij moest nu de Spanjaard Albert
Fernandez en de Belg Daniël
Willlems voor laten gaan De
laatse behoedde zijn land daar
'Té Tour do
Franco
Totaal )i»t,
21o Etoppo
- CZ3J
EB nrWTfl
■I
II ".- T
Ji
ej er;
mee voor een „debacle". Sinds
1909 eindigde er elk jaar een Belg
by de eerste tien en tot gisteren
zag het er naar uit dat die traditie
werd doorbroken.
Dat gebeurde niet, net zoals een
andere traditie - de tweede plaats
van Zoetemelk - niet in gevaar
kwam Hij reed opnieuw een
goede tijdrit en eindige als zesde.
Zoetemelk bleef zijn naaste con
currenten ruimschoots voor. „Of
ik me daar op heb gericht? Ben
je gek", zei hy, ,je rijdt voor wat
je waard bent en verder niets".
Zo dacht ook Bernard Hinault er
over. Hij boekte zijn derde zege
in de Tour en liep wéér een mi
nuut uit „Zijn jullie nu tevre
den?!", snauwde hij de Franse
verslaggevers toe, ,jk wel"
