Reportage
Kerken nog altijd op 'liefdadige toer'
-c
Boersma niet naar
Staatsuitgeverij
3-
Erkenning voor nieuw
paramedisch beroep
Philip Potter in Genève:
Historisch huwelijk
in Grieks dorpje
DINSDAG 20 JULI 1982
Varia
Van de films die Chaplin na zijn
Charlie-tijd maakte, geniet Li
melight nog de beste reputatie,
mede dank zij de klassiek gewor
den themasong die hij zelf com
poneerde, want hij kon werkelijk
alles. Desondanks zult u het mij
hoop ik niet euvel duiden dat ik
vorige week woensdag, toen Li
melight op de televisie was, met
één oog de krant ben gaan lezen,
en met het andere oog de film in
de gaten hield, die ik al voor de
derde maal zag. De krant was
The Times van 14 juli 1982,
waarin ik dit ingezonden briefje
van Brian G. D. Salt aantrof:
,fSir, Naar mijn mening bespelen
de meeste linkshandigen de viool
(zie brief op 5 juli) met hun rech
terhand. Zouden zij dat niet
doen, dan zou het instrument niet
alleen opnieuw bespannen moe
ten worden, maar ook zouden
binnen in de viool de stapel en de
bas-balk anders geplaatst
moeten worden.
Ik heb maar één persoon ooit links
handig de viool zien bespelen -
Mr. Charles Chaplin in zijn film
Limelight".
Zo ziet u hoe nuttig het is tijdens
het televisiekijken de krant te le
zen: ik was meteen weer voor de
volle honderd procent geïnteres
seerd1. En jawel, ik hoefde maar
even te wachten, of daar zag ik
Chaplin, met wat van de straat
opgeduikelde musici, in zijn pen
sionkamer de viool bespelen - met
de strijkstok in zijn linkerhand,
inderdaad!
Nu lees ik helaas niet elke dag The
Times, dus die brief in The Times
van 5 juli waarnaar door Brian
G. D. Salt verwezen werd, had ik
niet gelezen. Ik toog naar de bi
bliotheek van de British Council
in Amsterdam en vond daar niet
alleen het bewuste ingezonden
stuk, maar in The Times van 15
juli ook nog twee korte over de
Koninklijke Insluiper. Eentje
van Spike Milligan (de Johnny
Kraaykamp van Engeland, min
of meer):
,f)e dingen die een man bereid is te
doen voor een sigaret".
En eentje van Brian Sewell:
„Waar waren de corgi's?".
Corgi's zijn die gladharige hondjes
uit Wales, waarmee Elizabeth II
zich altijd omringt. Maar we
hadden het over linkshandig
viool spelen, dus hier is de inge
zonden brief in The Times van 5
juli van David Gadd uit South
Devon:
„Sir, De edelmoedige wijze waarop
u toestemming hebt gegeven op
deze pagina de problemen van de
linkshandige batsman te ventile
ren, is karakteristiek voor u.
Maar hoe groot die problemen
ook mogen zijn, ze zijn uiteinde
lijk toch op te lossen.
Zou een van uw lezers echter een
oplossing weten voor het pro
bleem van de linkshandige violis
ten die de ambitie hebben in een
symfonieorkest te spelen?
Of moeten zij genoegen nemen met
een plaats in een strijkkwartet,
op elleboogschotafstand van hun
collega-instrumentalisten?".
Hij zou op de hoek kunnen gaan
zitten, zou ik denken. Het ant
woord van Brian G. D. Salt hebt
u al gelezen, maar Brian M. Jo
nes uit Wallington had ook nog
een geruststellend briefje ge
schreven: wijlen Vic Oliver was
een linkshandige violist. En het
orkest van het Londen Festival
Ballet had een linkshandige alt
violist die later in Covent Gar
den speelde, en als die man in de
orkestbak van een theater uit de
weg kon, kon hij overal uit de
weg'.
De vraag die nu nog restte was, of
Charles Chaplin zelf linkshandig
was en daarom de strijkstok in
zijn linkerhand had, of dat hij de
viool linkshandig bespeelde bij
wijze van gimmick, wetend dat
bijna niemand linkshandig viool
speelt? Een klein grapje er tus
sendoor, speciaal bestemd voor
de muziekkenners, waarvan er
dan altijd wel eentje, dertig jaar
na dato, in een ingezonden stuk
in The Times op de bijzonderheid
van Chaplins vioolspel in Lime
light zou wijzen'.
Ik heb daarvoor 't Lijstenboek van
Wallechisnky, Wallace Wallace
geraadpleegd, waarin 30 be
roemde linkshandigen staan ver
meld, onder wie de zeeheld Nel
son, de Engelse koning George II,
de Romeinse keizer Tiberius en
de Amerikaanse presidenten
Truman, Garfield en Ford. De
componisten Cole Porter, Carl
Philipp Emanuel Bach en Paul
McCartney, de moordenaar Jack
the Ripper en de kunstenaars Da
Vinci en Michelangelo, de tennis
ser Jimmy Connors (en John
McEnroe, maar die staat er nog
niet bij), en de filmsterren Teren
ce Stamp, Kim Novak, Harpo
Marx, Danny Kaye, Rex Harri-
sonm, Betty Grable, Judy Gar
land, Olivia de Havilland en...
Charles Chaplin! Q.E.D....
Door
Kees Cornelisse
Erkende voetbehandelaars in ons land mogen zich
sinds kort podotherapeuten noemen. Het zijn de
eersten van een nieuw paramedisch beroep, dat
zich nog verder moet ontwikkelen. Ten bewijze
van de officiële start heeft minister Gardeniers
onlangs de eerste „bewijzen van bevoegdheid"
uitgereikt aan 45 podotherapeuten, die het offi
cieel voorgeschreven examen hadden afgelegd.
Dat examen wordt afgelegd na twee opleidingsja
ren, waarin men zich in een twaalftal vakken
moet hebben bekwaamd onder leiding van des
kundigen. Hierbij gaat het zowel om theorie en
praktijk van de podotherapie. Aandacht wordt
verder onder meer besteed aan diverse medische
vakken, zoals anatomie, fysiologie, pathologie,
omgangskunde, gezondheidskunde, geriatrie, be
roepsoriëntatie, gezondheidszorg en schoenken
nis. Kandidaten moeten ook stage hebben gelo
pen en in het bezit zijn van een eenheidsdiploma
EHBO.
De in Nederland op die manier opgeleide podothe
rapeuten hebben zich georganiseerd in de Neder
landse Vereniging van Podotherapeuten, die niet
alleen de belangen van de beroepsbeoefenaars be
hartigt maar ook voorlichting over de bestaande
mogelijkheden van voetbehandeling geeft. Vqor
informatie kan men terecht bij het secretariaat
van de NWP, postbus 407, 4000 AK Tiel (03440-
11685).
Wat is een podotherapeut? Wel
licht nog maar weinigen zul
len weten dat ze achter die
geleerde titel een beoefenaar
moeten zoeken van een
nieuw paramedisch beroep.
Een podotherapeut is een
„voetverbeteraar", die veel
lijden kan verlichten. In te
genstelling tot een pedicure,
die een voet kan verzorgen,
maar geen therapeutische
handeling verricht en dit ook
niet mag doen.
Bij besluit van 1 februari heeft
minister Gardeniers (volks
gezondheid) de beroepsgroep
van podotherapeuten er
kend.
Verzachten
De podotherapeut is een hulp
verlener in de zogenaamde
eerstelijnszorg: de huisarts
kan een patiënt die met man
kementen aan zijn voet tobt
naar de podotherapeut ver
wijzen. Hij krijgt dan van de
ze beroepsbeoefenaar een
plan voorgelegd ter heling
van dat mankement. De po
dotherapeut heeft een duide
lijke plaats in de hulpverle
ning vlakbij de patiënt. Deze
hoeft er niet voor naar een
ziekenhuis te gaan, de prak
tijk van de podotherapeut is
geheel op zijn behoeften in
gericht.
Uitzonderingen zijn chirurgi
sche handelingen en bestra
lingen. Afgezien daarvan kan
de podotherapeut heel wat
voetlijden verzachten: hij of
zij (de meerderheid van de
nog kleine groep bestaat uit
dames) kan de stand van de
voet bënvloeden, evenals de
stand van de tenen en de
druk op die tenen, ingroeien-
de nagels verhelpen, teenpro
theses maken, teenbreuken
spalken, wratten en lik
doorns verwijderen.
Hun taak gaat veel verder dan
die van een pedicure. „Ze
ker", zegt podotherapeut F.
M. Smulders (35), voorzitter
van de Nederlandse Vereni
ging van Podotherapeuten.
Eerst het verschil: een pedi
cure verzorgt de voeten, ter
wijl de podotherapeut een
stapje verder gaat en de oor
zaak van voetklachten op
heft. Aan de officiële erken
ning van de podotherapiein
ons land is een lange geschie
denis voorafgegaan. Al in
1970 bracht de Centrale Raad
voor de Volksgezondheid een
advies uit over het beeld van
een nieuwe paramedische be
roepsgroep „ter voorkoming
en behandeling van
voetklachten".
Opleiding
Daarop volgde tweemaal een
(Foto: Peter Senteur).
experimentele opleiding van
gegadigden. Die had een zo
danig resultaat dat de officië
le erkenning werd voorbe
reid. Helaas had de overheid
vanwege de ombuigingen
geen geld om zelf een officië
le opleiding te betalen, er
moesten dus andere midde
len worden gezocht. Nu is het
zover dat in september de
Hogere Beroepsopleiding
Podotherapie gaat starten
aan het Instituut voor Hoger
Beroepsonderwijs (IHBO) in
Eindhoven.
Het gaat om een tweejarige op
leiding. "We hebben van het
Preventiefonds voor twee
jaar steun, hoe het daarna
moet weten we nog niet",
zegt Smulders. "Hopelijk
komt er snel wat meer zeker
heid".
Aan de opleiding in Eindhoven
kunnen 25 mensen deelne
men, de interesse was vele
malen groter. De vraag is dus
hoeveel podotherapeuten er
over twee jaar zullen zijn.
Thans werken er in ons land
45. Dat zijn de pioniers, die
het ervoor over hadden naast
hun gewone werk (veelal dat
van voetverzorger, in de wan
deling pedicure) de experi
mentele opleiding te volgen.
Wat zijn dat voor mensen, die
nu het beroep uitoefenen?
Smulders: "een groep dames
en heren, die bijzonder geïn
teresseerd is in voeten en
schoenen en zich wilde ver
diepen in het behandelen van
de oorzaken van de vele
klachten. Ze hebben de expe
rimentele opleiding gevolgd
naast hun dagelijks werk'als
voetverzorger. Daaruit is nu
de officiële dagopleiding ont
wikkeld, die wordt beëindigd
met een staatsexamen. Die
opleiding heeft de deelne
mers van onze groep overi
gens 15.000,- gekost".
Wachttijden
Aan welke voorwaarden moet
verder nog worden voldaan?
Smulders: "je moet je prak-
tijk inrichten volgens bepaal
de eisen, het is wel wat verge
lijkbaar met fysiotherapeu
ten. Er moeten verantwoorde
meetinstrumenten zijn, een
podoscoop (voetspiegel om
de onderkant van de voeten
te bekijken in verband met
drukverdelingsproblemen),
slijpinstrumenten, een sterili
sator, laboratoriumappara-
tuur en diverse handinstru
menten".
Waar werken de podotherapeu
ten? Smulders: "dat kan zijn
in gezondheidscentra, in zie
kenhuizen en bejaardencen
tra, maar ook zelfstandig al of
niet gecombineerd met ande
re hulpverleners. Het patroon
gaat langzamerhand wat
vorm krijgen, de regionale
spreiding is nog niet zo goed.
Er is bijvoorbeeld in Lim
burg geen enkele podothera
peut, in Zeeland is er maar
één. We timmeren dan ook
nog niet zo aan de weg, want
aan de vraag is nu al nauwe
lijks te voldoen, wachttijden
komen al voor".
De podotherapeuten. die de ko
mende jaren worden opge
leid, zullen dus geen gebrek
aan emplooi hebben? Smul
ders: "zeker niet, al weten we
nog niet goed hoe de verdere
ontwikkeling van de oplei
ding zal worden en hoe groot
de behoefte is. In zekere zin
is ons beroep een testcase
aan het worden, het valt ook
niet onder de bepalingen van
de Wet Tarieven Gezond
heidszorg, die dit jaar van
kracht werd. Met het vaststel
len van tarieven zijn we in fei
te nog bezig, daarover moet
nog verder worden onder
handeld met het ministerie
van volksgezondheid. Ook
met de ziekenfondsen trou
wens, want onze hulpverle
ning zit niet in het zieken
fondspakket, maar daar wil
len we wel naar toe".
Mobieler
In andere landen is de podothe
rapie al een erkend en be
kend beroep. Smulders: "ja,
in de VS, Spanje, Frankrijk,
Engeland, en Denemarken is
het een erkend para-medisch
beroep, wij lopen als Neder
land zeker niet voorop".
Kan hij in het kort aangeven
wat nu de grote betekenis
van podotherapie voor een
patiënt is? Smulders: "om te
beginnen is het van groot be
lang dat wij er door middel
van onze kennis en onze mid
delen naar streven de men
sen mobieler te maken. We
kunnen mensen uit de Ziek
tewet houden, ook uit de zie
kenhuizen, dat zijn zaken die
kosten sparen. We trachten te
bewerkstelligen dat
huisartsen attenter zijn op
voeten en de juiste verwij
zing geven. Ook mensen zelf
moeten "voetbewuster" wor
den. Men hoeft niet met pijn
te leren leven op dit terrein".
"Knieklachten kunnen worden
veroorzaakt of worden verer
gerd door een verkeerde
stand van de voet Wij onder
zoeken zo'n kwaal en trach
ten die door voetcorrecties
op te heffen. Een mankement
aan een voet kan worden ver
holpen. Een chirurg bijvoor
beeld kan een verkeerd ge
groeide nagel verwijderen.
We zijn in staat er een beugel
op te zetten, zodat de patiënt
mobiel blijft, geen pijn heeft
en optimaal kan functione-
De Wereldraad van Kerken is er
sinds de algemene vergadering
(assemblee) in Nairobi (1975)
niet in geslaagd, zijn oecumeni
sche visie op de 300 lid-kerken
over te brengen. De relatie tus
sen de Wereldraad en de kerken
is er een geweest van verlegen
heid, soms zelfs van ergernis.
Daarmee is een kritiek punt be
reikt naar de toekomst van de
oecumene in het algemeen en de
Wereldraad in het bijzonder.
Met deze sombere conclusie richt
te secretaris-generaal dr. Philip
Potter zich gisteren in Genève
tot het hoogste bestuursorgaan
van de Wereldraad, het Centraal
Comité, dat met zijn 140 leden
voor het laatst bijeen is om zich
voor te bereiden op de zesde as
semblee, volgend jaar in Vancou
ver (Canada).
Potter had kritiek op de starheid
van de kerken, maar erkende te
gelijk, dat de Wereldraad zijn vi
sie onvoldoende aan de man
heeft gebracht. "In tegenstelling
tot wat critici beweren, baseert
de Wereldraad zijn werk op het
bijbelse geloof', zei hij. De secre
taris-generaal omschreef de oe
cumene als het verkondigen en
in praktijk brengen van de
werkelijkheid en de hoop van
het Koninkrijk van God.
"Wat we in onze samenleving zien,
is het conflict tussen dat komen
de Rijk en de machten en krach
ten van de wereld. De problemen
met de lid-kerken ontstaan voor
al daar waar wordt geprobeerd,
het geloof in verband te brengen
met de harde werkelijkheid van
vandaag".
De Wereldraad, zei Potter, heeft de
laatste jaren vooral duidelijk wil
len maken, dat het evangelie
goed nieuws is voor de armen.
De echte armen, maar ook de rij
ken, die zich arm maken door so
ciale en economische voorrech
ten alleen voor zichzelf te hou
den. Potter verweet de kerken,
nog altijd op de liefdadige toer te
zitten, in plaats van samen met
de armen de strijd voor
rechtvaardigheid aan te gaan.
"De oecumenische visie van de
Wereldraad is meer als een be
dreiging dan als een uitdaging
opgevat. De kerken willen er nog
wel lippendienst aan bewijzen,
maar zijn bang om er een prijs
voor te betalen. Vooral angst
voor verdeeldheid in eigen huis
heeft de relatie met de Wereld
raad bemoeilijkt. De kerken
moeten worden opengebroken
voor een nieuw begrip van het
evangelie van het Koninkrijk".
Ook de voorzitter van het Centraal
Comité, de anglikaanse aartsbis
schop Ted Scott uit Canada,
dichtte de kerken een angstige
houding toe. "Christenen moeten
loyaler zijn tegenover God dan
tegenover de staat of de cultuur.
Ieder politiek systeem en iedere
cultuur neigt ertoe, de kerk voor
eigen doel te misbruiken".
Scott deed een dringend beroep op
de kerken om de gevraagde fi
nanciële offers voor de assem
blee in Vancouver ook daadwer
kelijk te brengen. De Canadese
kerken willen deze assemblee zo
sober mogelijk houden, omdat in
een wereld waar de kloof tussen
arm en rijk alleen maar groter
wordt, luxe niet verantwoord is.
Paus
Op de eerste dag van de bijeen
komst in Genève waren er kriti
sche geluiden te horen over de
relatie tussen de Wereldraad en
de Rooms-Katholieke Kerk.
Aartsbisschop Scott zei, dat de
uitbundige wijze waarop de paus
zich op zijn reizen manifesteert
de protestantse en orthodoxe
kerken in verlegenheid brengt.
Zij hebben moeite met de 'sym
boolfunctie' die de paus zich dan
aanmeet.
Het Centraal Comité zal de ko
mende dagen in verklaringen
nader ingaan op drie actuele
kwesties: de 'verdwijningen' in
totalitair geregeerde landen, de
kernbewapening en de Israëli
sche invasie in Libanon.
Overigens werd bekendgemaakt,
dat een team van vier vertegen
woordigers van de Wereldraad
sinds gisteren in Libanon is voor
een 'pastoraal bezoek'. "Om soli
dariteit tot uitdrukking te bren
gen met de kerken en het volk
van Libanon en te praten over de
rol van de Wereldraad bij de
hulpverlening". Het viertal staat
Beroepen. Hervormde Kerk:
aangenomen het beroep door de
provinciale kerkvergadering van
Gelderland tot diakonaal consu
lent kandidaat K. Borsje Lunte-
ren, naar Rotterdam-Zuid I. Kok
Zoetermeer, naar Woudrichem
G. K. Korporaal Krimpen aan de
Lek, naar Nieuwe Pekela H. J.
Lam Sommelsdijk (nu werk
zaam bij Stichting Hervormde
Diakonale Gezondheidszorg);
bedankt voor Vreeland J. J. van
der Wal Arum-Kimswerd.
Gereformeerde Kerken: beroepen
te Hoogezand J. W. de Roo
Zwijndrecht; aangenomen naar
Heerenveen C. Terpstra Ruiner-
wold; bedankt voor Rotterdam-
Zuidwijk en voor Damwoude C.
Corporaal Onstwedde.
Christelijke Gereformeerde Ker
ken: bedankt voor Nieuwpoort
A, van Heteren Werkendam.
Baptistengemeenten: aangeno
men naar Groningen-Noord J. H.
Hofman Stadskanaal; bedankt
voor Emmen W. P. van Berkel
Winschoten.
Het ledental van de 'Gerefor
meerde Gemeenten in Neder
land en Noord-Amerika' (kerkge
bouw in Leiden aan de Nieuwe
Rijn) bedraagt nu een kleine
85.000. Het is vorig jaar met 887
toegenomen, zo meldt het nieu
we Jaarboek. In grootte zijn de
Gereformeerde Gemeenten de
vijfde kerk in ons land. Er zijn
159 plaatselijke gemeenten met
54 predikanten.
Aartsbisschop Dom Helder Ca-
mara van Olinda en Recife (Bra
zilië) wil volgend jaar met eme
ritaat (pensioen) gaan. Hij heeft
dat zondag in een preek aange
kondigd. In november van dit
jaar hoopt hij 75 jaar te worden.
DEN HAAG (GPD) - Drs. Jaap
Boersma is als laatst overge
bleven kandidaat afgewezen
voor de functie van hoofddi
recteur van de Staatsuitgeve
rij Dat heeft de Staatsuitge
verij hem laten weten. De be
slissing is volgens Boersma
definitief.
Een woordvoerder op het mi
nisterie van binnenlandse za
ken zegt dat een beslissing al
leen van de minister kan ko
men en dat die nog niets be
sloten heeft. Boersma over
die ontkenning: „De beslis
sing is genomen. Ik snap niet
dat er geheimzinnig over
wordt gedaan".
Er is door een een deel van de
adviescommissie die volgens
de wet oordeelt over de be
noeming, bezwaar gemaakt
tegen een benoeming van
Boersma als opvolger van de
huidige hoofddirecteur van
de Staatsuitgeverij. Zyn ont
hullingen over de gang van
zaken binnen het failliete
Qgem-concern. waar Boers
ma tot eind vorig jaar als di
recteur werkte, hebben daar
een grote rol in gespeeld.
Boersma wordt mogelijk ver
volgd wegens smaad naar
aanleiding van zijn onthullin
gen over zijn collega-bestuur
ders van Ogem.
(Van onze correspondent Frans van Hasselt)
ATHENE (GPD) - Het eerste burgerlijk huwelijk uit de Griekse geschie
denis is zondag gesloten in een dorpje op het eiland Ikaria. Tot nu toe
was in dit land, waar de orthodoxe kerk onder de Turken-heerschappg
eeuwenlang als het ware de staat heeft vervangen, geen huwelijk geldig
dat niet was ingezegend in een kerk, synagoge of moskee. Twee maan
den geleden echter nam het parlement met algemene stemmen een
nieuwe wet aan volgens welke trouwlustigen kunnen kiezen tussen
burgerlijk, kerkelijk of allebei. De wet stelt dat in geval het huwelijk in
het stadhuis wordt bevestigd, het ja-woord door beide partners „op een
positieve en ongereserveerde manier, zonder voorbehoud of voorwaar
den" moet worden uitgesproken
Dit gebeurde zondag ten overstaan van de burgemeester van Fran da to,
die zijn eigen dochter in de echt verbond met een bouwvakker van het
eiland Naxos die, zo zeiden de kranten tevreden, „ook geen das droeg".
De prefect van de provincie was van het naburige grote eiland Samos
overgekomen voor de historische plechtigheid. Die nam nauwelijks vjjf
minuten in beslag, maar werd gevolgd door een feest dat de ganse
nacht voortduurde en waar het hele dorp aan deelnam behalve de plaat
selijke pappas, de priester.
De 18-jarige Toula Plakida is de eerste Griekse echtgenote die haar man
niet hoeft te vrezen, want deze formule staat nog altgd als bindende eis
in het huwelijksformulier van de Grieks-orthodoxe staatskerk.