Terlouw toch lijsttrekker
Congres van D'66:
een kwestie van
(zelf)vertrouwen
C
Treinkaping als grap:
vrouw instorting nabij
Kerkelijke discussie over
doop tweeling lesbiennes
Congres D'66: geen blokkade tegen CDA-WD
IKV: "Stem
tegen nieuwe
kernwapens
Bemmelaar (21) bekent
wurging Arnhems meisje
Vete beslecht
met dood man
MAANDAG 19 JULI 1982
Binnenland
ROTTERDAM (ANP) - De EO
heeft zaterdag via de nieuwru-
briek "Reflector" een felle aan
val gedaan op de gereformeerde
kerkeraad in Rotterdam Delfsha-
ven vanwege het feit dat zondag
22 augustus in de gereformeerde
kerk van die gemeente een twee
ling gedoopt zal worden van
twee vriendinnen die in een les
bische relatie leven. De doop is
twee jaar geleden aangevraagd.
De classis Rotterdam heeft gesteld
dat men de doop van deze kinde
ren niet kan weigeren, overwe
gende dat "iedereen persoonlijk
voor God verantwoord is". De
kerkeraad heeft vervolgens ge
concludeerd dat de kinderen ge
doopt moeten worden omdat "al
le kinderen die binnen de ge
loofsgemeenschap zijn geboren
en getogen, recht hebben op de
heilige doop en daarom gedoopt
moeten zijn".
De kerkeraad is van mening dat,
aangezien de gemeente ruimte
biedt aan mensen in homofiele
relaties ook tot de gemeente be
horen. Net als in dit geval de
moeder en .haar vriendin die bei
den meelevende leden van deze
gemeente zijn.
De bijbelse verbondsgedachte
geeft volgens de kerkeraad de
doorslag: kinderen in de ge
meente behoren gedoopt te ziin.
Wij vertrouwen op God die zijn
verbond met hen sluit, aldus de
kerkeraad.
De kerkeraad voegt er in de kerk
bode tenslotte aan toe er begrip
voor te hebben dat er gemeente
leden zijn die moeite hebben met
deze gedachte.
Onbekendheid met het dopen van
kinderen uit homofiele relaties
heeft er toe geleid dat pas twee
jaar na de aanvraag de tweeling
van de twee vriendinnen ge
doopt kan worden.
Het feit dat de tweeling, een jongen
en een meisje van bijna drie jaar
oud. via kunstmatige insemina
tie is verwekt, heeft bij de kerke
raad geen enkele rol in de over
wegingen gespeeld. Dat ver
klaarde desgevraagd de heer C.
Hensen, scriba (secretaris) van
de kerkeraad van de Gerefor
meerde Kerk van Rotterdam
Delfshaven.
Volgens de heer Hensen is het voor
het eerst dat in de Gereformeer
de Kerken in Nederland kinde
ren die worden opgevoed in een
homofiele relatie, worden ge
doopt. De twee kinderen worden
22 augustus gedoopt door domi
nee F. van Zuthem.
De kerkeraad heeft er niet direct
een besluit over durven nemen
en wilde de zaak eerst in een gro
ter verband bespreken, namelijk
via de classis. Dit heeft er toe ge
leid dat twee jaar na de aanvraag
pas het antwoord kwam.
"Het vraagstuk van de homofilie
leeft nu eenmaal binnen de ge
meente" aldus Hensen, die er
aan toevoegd dat de kerkeraad
de lesbische ouders om begrip
heeft gevraagd dat dit college
niet direct "ja" zou zeggen op het
verzoek om de tweeling te do
pen. Binnen de gemeente leven
bezwaren tegen deze gang van
zaken en de heer Hensen zegt te
verwachten dat er bezwaren van
uit de eigen gemeente tegen dit
besluit zullen komen.
Binnen de classis Rotterdam heeft
volgens de actuarius, de heer
G.J. Smouter, het unieke feit dat
kinderen via een kunstmatige in
seminatie zijn verwekt, ertoe ge
leid dat een beslissing van dit
college zo lang op zich liet wach
ten. Aan deze voor de kerk nieu
we situatie moest iedereen eerst
AMERSFOORT (GPD) Na lang aarzelen en een aanvan
kelijke weigering is Jan Terlouw zaterdag door de leden
vergadering van D'66 voor de derde achtereenvolgende
keer gekozen tot lijsttrekker van D'66. Verder besloot het
congres geen formele blokkade op te werpen tegen rege
ringssamenwerking met CDA en WD. Een dergelijke
coalitie kan pas tot stand komen nadat de Tweede-Ka
merfractie een buitengewone ledenvergadering heeft ge
hoord.
De ledenvergadering moest zater
dag over deze twee belangrijke
zaken beslissen nadat vrijdag
avond al het verkiezingspro
gramma was vastgesteld. De
D'66-leden waren voor deze ver
gadering massaal naar Amers
foort gekomen. Er waren ruim
tweeduizend congresgangers,
een unieke gebeurtenis voor een
D'66-congres.
Terlouw werd uiteindelijk tot lijst
trekker gekozen met 966 van de
in totaal 1484 uitgebrachte stem
men. Zijn tegenkandidaat, het
kamerlid Gerrit Mik, die de lin
kervleugel in de partij vertegen
woordigt, kreeg 476 stemmen.
De D'66-voorman was in zijn partij
in moeilijkheden gekomen door
zijn uitgesproken wens geen
blokkade te willen tegen samen
werking met CDA en WD, zoals
bij de vorige kamerverkiezingen.
Deze stellige uitspraak werd
hem in de partij niet in dank af
genomen.
Vervreemd
Vorige week werd bekend dat Ter-
louw op de D'66-kandidatenlijst
was gezakt van de eerste naar de
vierde plaats. Hoewel de volledi
ge partijtop het belang van deze
interne verkiezingsprocedure
Geen royement
voor Pieters
AMERSFOORT (ANP) - Het
royement van het Zuidhol
landse statenlid voor D'66
Pieters is opgeheven. Pieters
werd kort voor de statenver
kiezingen dit jaar geroyeerd
als lid van D'66 op grond van
een vermeend oorlogsverle
den. Achteraf bleek dat Pie
ters in de oorlogsjaren nog in
de kinderschoenen stond en
dat men hem had verward
met een naamgenoot in zijn
woonplaats Dordrecht. De
geschillencommissie van
D'66 heeft nu de uitspraak
gedaan dat het royement
dient te worden opgeheven.
probeerde te bagatelliseren, zag
Terlouw er een signaal in dat de
partij en hij van elkaar ver
vreemd waren.
In een vrijdag geschreven brief aan
de partijvoorzitter verklaarde
Terlouw dat hij zich niet meer
beschikbaar stelde voor het lijst
trekkerschap, omdat zijn geloof
waardigheid door de interne ver
kiezingen zou zijn aangetast. Ter
louw reageerde hiermee negatief
op de dringende oproep, die de
partijtop vrijdagavond nog op
hem deed. Na een chaotisch pro
ceduredebat besloot het congres
over de brief van Terlouw te dis
cussiëren na de vaststelling van
de strategieresolutie.
Na het strategiedebat deed oud-
partijvoorzitter en minister van
verkeer en waterstaat, Henk Zee
valking, namens alle D'66-be-
windsüeden en fractievoorzitter
Laurens Jan Brinkhorst een be
roep op Terlouw om op zijn be
slissing terug te komen. Toen dat
verzoek door het congres mas
saal werd ondersteund, stelde
Terlouw zich alsnog beschik
baar.
Na afloop van het congres ver
klaarde de kersverse lijsttrekker
dat een beroep van de partijtop
alléén hem niet over de streep
zou hebben getrokken. Door
slaggevend was voor hem de zeer
grote opkomst van D'66'ers en de
stemming op het congres.
De Amsterdamse wethouder Wolffensperger (op de rug gezien) in gesprek met D'66-fractieleider Brinkhorst.
Jan Terlouw kijkt om zich heen; het congres is verdeeld over zijn lijsttrekkerschap.
Strategie
DEN HAAG (GPD) - De kerngroe
pen van het Inter Kerkelijk Vre
desberaad (IKV) gaan de komen
de weken campagne voeren on
der het motto „Ga stemmen... te
gen de nieuwe kernwapens in
Europa". In een brief aan de
groepen in het land waarschuwt
algemeen secretaris van het IKV,
Mient Jan Faber ervoor, dat een
eventuele coalitie van WD en
CDA onder leiding van Van Agt
snel zal besluiten tot plaatsing
van de nieuwe Cruise- en Pers-
hing-raketten.
„Dus wie houdt ze tegen (in het
CDA)?", vraagt Faber zich af.
Maar ook als een CDA-WD-kabi-
net een feit zou worden, dan nog
staan de kruisraketten er niet, al
dus de brief. „Ook dan zal de re
gering te maken krijgen met
groot verzet vanuit de samenle
ving". Het gevaar van „gewen
ning" aan de komende plaatsing
bestaat dan echter wel.
Om aan dit gevaar het hoofd te bie
den, moeten de kandidaat-ka
merleden, met name binnen het
CDA, zich duidelijker uitspreken
over hun standpunt ten aanzien
van de modernisering van nu
cleaire wapens. De basisgroepen
in de kerken moeten hierop at
tent zijn.
Het IKV geeft er overigens duide
lijk de voorkeur aan dat de sta
tionering van de nieuwe raketten
langs parlementaire weg wordt
verhinderd. Dit betekent een
duidelijke voorkeur voor een
coalitie waarin in elk geval de
PvdA is opgenomen. Een coalitie
CDA-WD-D'66 geeft al minder
houvast voor de tegenstanders
van deze nieuwe ronde in de be
wapeningswedloop.
WEERRAPPORTEN
Amsterdam
De Bilt
Deelen
Eelde
Eindhoven
Den Helder
Rotterdam
Twente
Vlissingen
Zd. Limburg
Aberdeen
Barcelona
Berlijn
Bordeaux
Brussel
Frankfort
Genève
Helsinki
Innsbruck
Klagenfurt
Kopenhagen
Lissabon
Locarno
Londen
Luxemburg
Mallorca
München
Nice
Oslo
Parijs
Stockholm
Wenen
Zurich
Casa Blanca
Istanbul
Las Palm as
Tunis
onbewolkt
onbewolkt
licht bew.
onbewolkt
onbewolkt
21 15 0
onbewolkt
licht bew.
onbewolkt
zwaar bew.
licht bew.
onbewolkt
licht bew.
licht bew.
onbewolkt
licht bew.
half bew.
half bew.
geheel bew.
licht bew.
half bew.
onbewolkt
onbewolkt
licht bew.
half bew.
onbewolkt
licht bew.
half bew.
half bew.
licht bew.
licht bew.
onbewolkt
23 12
23 13
24 13
23 11
24 14
23 11
23 13
22 16
23 13
18 8
30 23
31 0
23 14
31 16
24 14
26 15
27 18
24 13
25 16
20 16
22 14
23 15
29 18
24 16
26 14
35 20
26 18
34 21
23 13
30 22
24 13
25 14
32 21
33 22
25 17
25 17
25 15
23 19
27 20
24 0
36 24
De resolutie van het hoofdbestuur
sloot samenwerking met CDA en
WD na de verkiezingen niet na
drukkelijk uit. Wel stond in het
bestuursvoorstel dat de kans op
een coalitie van CDA, WD en
D'66 „zeer gering" is.
Belangrijkste woordvoerder van
de partijleden die wél een blok
kade wilden, was de Amsterdam
se wethouder Gerrit Jan Wolf
fensperger. Volgens hem zou het
een „moordende politieke ondui
delijkheid" zijn als D'66 niet net
als in voorgaande jaren samen
werking in een conservatief ka
binet zou uitsluiten.
Volgens de kamerleden Brink
horst, Maarten Engwirda en Chel
Mertens en de bewindslieden
Zeevalking en Nypels was de
strategiediscussie in feite een
meningsverschil over „een hoop
hete lucht". Het was volgens hen
duidelijk dat de Democraten het
eens zijn over de onwenselijk
heid van samenwerking met
CDA en WD.
Een formele blokkade zou D'66
echter te afhankelijk maken van
andere partijen. Bovendien zou
het van wantrouwen getuigen te
genover de gekozen kamerfrac
tie, alsof die niet de koers van de
partij zou willen volgen.
De motie-Wolffensperger, die de
deur naar samenwerking met
CDA en WD dicht gooide, werd
uiteindelijk verworpen met 816
stemmen voor en 856 tegen.
LAGE ZWALUWE (GPD) - Vijf
jongelui in de leeftijd van 14 tot
17 jaar hebben zaterdagavond
paniek gezaaid in de treincoupé
waarin ze zaten door hun mede
reizigers als „grap" te vertellen
dat de trein werd gekaapt. Dat
gebeurde tussen Rotterdam en
Breda. Een van die medereizi
gers, een vrouw van middelbare
leeftijd, die al eerder een echte
treinkaping had meegemaakt,
was volgens de politie als gevolg
van deze grap een instorting na
bij. Op het station van Lage Zwa-
luwe haalde de politie uit Zeven
bergen de vijf jongelui uit de
trein.
Twee 17-jarige jongens uit Venlo,
een meisje van 15 en een van 14"
uit diezelfde plaats en een 17-jari-
ge Hilversumer beleefden zater
dag de laatste dag van hun geza
menlijke tienertoer. De treinreis
is het vijftal, zoals een woord
voerder van de Zevenbergse po
litie gisteren suggereerde, waar
schijnlijk in de benen gaan zitten
de grap werd bedacht.
BEMMEL (GPD) - De rijkspolitie van het district Nijmegen heeft zater
dagmiddag een 21-jarige inwoner van Bemmel aangehouden, die heeft
bekend de 15-jarige Ingrid Kamminga uit Arnhem te hebben gewurgd.
Het meisje werd vorige week woensdag door een inwoner van Eist
dood aangetroffen in een greppel in Bemmel.
Het slachtoffer, dat maandag per fiets op weg was van het zwembad De
Pas in Eist naar de kersenboomgaard Klein Baal, belde bij de verdachte
aan met het verzoek een fietspomp te mogen lenen voor haar lekke
fietsband. De man, die bij zijn vader woont en op dat moment alleen
thuis was, nam het meisje mee naar binnen en werd handtastelijk. Het
kind verzette zich daartegen waarop de Bemmelaar haar met de han
den wurgde en vervolgens sexueel misbruikte.
Deze sloeg in als een bom. Vol
gens de politie speelde het feit
dat vier van de vijf een donkere
huidskleur hebben en in Surina
me geboren zijn daarbij een rol.
De medereizigers wilden op geen
enkele wijze met het vijftal ver
der reizen. Ook niet toen ze door
kregen dat het slechts om een
misplaatste grap ging. De toe
stand van de vrouw die, zoals de
politie zei, niet ver weg was van
een totale instorting, werkte dat
mede in de hand. De vijf jonge-
ANGERLO (GPD) - Een al lang sle
pende vete tussen twee woonwa
genfamilies heeft in de nacht van
zaterdag op zondag een drama
tisch hoogtepunt bereikt bij het
woonwagenkampje aan de Di-
damseweg in Angerlo. De 35-jari-
ge Stefan Smeitink uit Arnhem
werd bij de middernachtelijke
wraakactie door twee kogels, af
gevuurd met een jachtgeweer en
een flobertgeweer, dodelijk in
zijn hoofd en in een arm getrof
fen. De man was op slag dood.
Het slachtoffer werd overge
bracht naar het Sint Josefzieken-
huis in Doetinchem, waar patho
loog-anatoom dr J. Zeldenrust
sectie zou verrichten.
De rijkspolitie district Nijmegen
heeft in samenwerking met de
gemeentepolitie Ede gistermid
dag in het woonwagenkamp
langs de Apeldoornseweg in Ot-
terlo twee verdachten aangehou
den. Het zijn een 22-jarige man
uit Angerlo en diens 25-jarige
zwager uit Otterlo. De wapens
zijn nog niet gevonden.
ren voelden er echter ook niets
voor om de trein te verlaten.
Vandaar dat de politie uit Zeven
bergen er bij werd gehaald om de
vijf tot andere gedachten te bren
gen.
Volgens de politiewoordvoerder
waren de jongelui in het begin
bepaald lastig maar ging dat later
over. De verhoren waren pas na
middernacht afgelopen zodat de
vijf niet naar huis konden. De po
litie besloot de jongelui onder te
brengen in een Roozendaalse
sleep-in. Daar vandaan zijn ze
gisteren door de ouders van een
van de meisjes opgehaald. De po
litie van Zevenbergen heeft in sa
menwerking met de spoorwegre
cherche proces-verbaal opge
maakt.
Drie overvallers
caravan gevlucht
ZWOLLE (ANP) Drie gewapen
de mannen hebben in de nacht
van vrijdag op zaterdag een
Zwols echtpaar in een caravan
overvallen. De 45-jarige bewoner
van de caravan slaagde erin een
van de overvallers te overmees
teren en een pistool afhandig te
maken. Een van de andere da
ders heeft in de consternatie een
keer geschoten Het echtpaar
werd niet geraakt.
De drie indringers zagen kans te
vluchten overigens zonder iets
uit de caravan mee te nemen.
W«-l werd aan dc wagen schade
aangericht. Direkt na de overval
is de Zwolse politie een grote
speuraktie naar de overvallers
begonnen. Tot dusver zonder re
sultaat. De caravan stond op een
afgelegen plek.
Het liefst had het D'66-congres
zaterdag een formele blokka
de opgeworpen tegen een
coalitie met CDA en WD, èn
Jan Terlouw tot lijsttrekker
gekozen. Het laatste lukte,
het eerste werd door Ter-
louws privé-blokkade maar
net voorkomen.
Tien uur discussieerde het con
gres over verkiezingsstrate
gie en lijsttrekkerschap. Tien
uur nadat Jan Terlouw zich
als kandidaat-lijsttrekker had
teruggetrokken „omdat het
vertrouwen tussen de leden
en mij aanzienlijk is vermin
derd", „en mijn geloofwaar
digheid als kandidaat-lijst
trekker wezenlijk is aange
tast", was hij toch weer eerste
man van zijn partij.
Was het vertrouwen nu ineens
hersteld7 De geloofwaardig
heid weer terug? Afgaand op
het applaus voor Terlouw zou
je dat misschien zeggen.
Maar er was te veel aan voor
afgegaan voor opgetogen ver
halen Terlouw zelf had dat
goed door en toonde achteraf
geen enkele vreugde met zijn
lijsttrekkerschap. Er was
zelfs geen bloemetje voor
hem.
Waarom zou hij ook? Het door
hem verfoeide voorstel om
een coalitie met CDA en
VVD op voorhand uit te slui
ten werd slechts met 856 te
gen 816 stemmen verworpen
En tegen-kandidaat Gerrit
Mik kreeg bij de lijsttrekker-
verkiezing maar liefst één
derde van alle stemmen.
Verdeeldheid
D'66 werd het eens in verdeeld
heid. Op een volstrekt chao
tisch congres, dat zonder de
met gevoel voor drama opge
voerde druk van Terlouw en
het (overigens even chaoti
sche) hoofdbestuur, wellicht
tot andere besluiten zou zijn
gekomen.
Die druk léék meer opzet dan
het werkelijk was. Nadat Ter
louw door de leden op de
vierde plaats van de kandida
tenlijst was gezet, was diens
bedankbriefje (hoewel zater
dag verstuurd, al vrijdag ge
schreven) gemeend. En ook
Terlouws taxatie van het ge
schonden vertrouwen en de
aangetaste geloofwaardig
heid was authentiek.
Terlouw verwachtte een on
dubbelzinnige afwijzing door
het congres. Maar de deur
voor een reïncarnatie van de
leider moest toch op een héél
kleine kier blijven. Je weet
immers nooit. De toch erva
ren oud-voorzitter Henk Zee
valking beging bijna een fata
le blunder door te willen dis
cussiëren over Terlouws be
dankje vóór de discussie over
de verkiezingsstrategie.
Een woedende Terlouw wees
Zeevalking terecht voor die
„stommiteit". Immers, als
Terlouw zich door het con
gres liet overhalen en dat
zelfde congres besloot daarna
toch tot een blokkade tegen
CDA en WD, dan stond Ter-
louw voor het blok.
Deuren
De volgorde werd omgedraaid
en prompt groeiden Ter
louws kansen. Het strategie
debat ging heel simpel over:
„deur dicht" (naar een com
binatie met CDA en WD),
„deur open", of de deur-o p-
een-kier, maar met de moge
lijkheid dat die tijdens de ka
binetsformatie door een ex
tra congres alsnog kan wor
den dichtgegooid.
Want laat er geen twijfel over
bestaan: de stemmingsuit-
slag betekent allerminst dat
D'66 zich nu met graagte in
de armen van CDA en WD
zal storten. Géén van de 40
sprekers wilde zo'n coalitie
De - krappe - minderheid van
het congres wilde dat echter
nu al vastleggen, texwyl de
rest de handen vrij wilde heb
ben om, zoals Brinkhorst en
Terlouw zeiden, „niet wéér
afhankelijk te zijn van de
PvdA".
Terlouw bleef benadrukken
dat ook hij een coalitie van
CDA, WD en D'66 niet ziet
zitten. En de angst dat D'66
zonder blokkade tegen zo'n
coalitie in de formatie zal
worden overgeleverd aan de
manipulaties van CDA leider
Van Agt deelde hy met.
„Daar zijn we immers zelf
by"
De discussie werd er zo vooral
een over het vertrouwen in
de eigen leiders En een over
zèlfvertrouwen. „We zien
zo'n coalitie met zitten. Maar
het is beter om dat niet nu al
uit te spreken Vertrouw ons~
toch!", klonk het wanhopig
uit de partijtop.
Aan het handje
Het weerwoord kwam van de
Amsterdamse wethouder
Gerrit Jan Wolffensperger:
„Maar wat moet ik zeggen als
men my de simpele vraag
stelt: als jullie die coalitie niet
willen, waarom zéggen jullie
dat dan nu niet?", vroeg hij
zich af. Zijn grote angst, in de
formatie door CDA en WD
te worden uitgespeeld, werd
uiteindelyk door net te wei
nig mensen gedeeld.
Na het verwerpen van het blok
kade-voorstel schaarde het
congres zich ineens in grote
meerderheid achter het
„deur-op-een-kier voorstel.
Maar het vertrouwen in de
leiders werd er niet door her
steld. Want het congres moet
toch eerst gehoord worden,
wanneer Terlouw in de for
matie meent met CDA en
WD te moeten gaan onder
handelen. Hij mocht uitein
delijk lijsttrekker worden,
maar wel aan het handje van
het congres.
Zijn verkiezing maakte Ter-
louw uiteindelijk overmoe
dig. Toen hij zei dat zovelen
waren gekomen (het was met
meer dan 2000 hóóggemoti-
veerde mensen een unieke
politieke gebeurtenis), om te
bewijzen dat zij het bij de
schriftelijke stemming alle
maal „niet zo hadden be
doeld", was luid boe-geroep
zijn deel en dwarrelden ver
scheurde stembiljetten van
de balkons naar beneden.
Zo'n opmerking wekte de in
druk van opzet. Dat woord
(èn „manipulatie") klonk dan
ook veelvuldig buiten de ver
gaderzaal. En ook Terlouws
opmerking dat hij het beleid
van het intenmkabinet met
het CDA tot inzet van zijn
verkiezingscampagne gaat
maken, zal niet helemaal zijn
wat de 2000 van hem ver
wachten. Om over de kiezers
- want die zullen uiteindelyk
oordelen - nog maar te zwij
gen.
Nieuwe leider
Terlouw werd lijsttrekker te
gen de wil en dank van hem
èn van de leden. De gang van
zaken rond zijn lysttrekker-
schap en rond de „kandida
tuur" van mensen als Ineke
Lambers en Gemt Mik.
maakten duidelijk dat D'66
op zoek zal moeten gaan naar
een nieuwe leider Het tijd
perk Terlouw is nu gerekt,
maar de rek is er uit
Zaterdag tekende zich mis
schien toch een nieuwe toe
komst af Waar sommigen ge
nadeloos afgingen (minister
van volkshuisvesting Erwin
Nypels en party voorzitter
Jan van Berkom) kwam im
mers ook een Gerrit Jan
Wolffensperger „bovendry-
Hy heeft dat wat Terlouw zater
dag (en al langer) miste: pre
sentatie, overtuigingskracht,
maar vooral zelfvertrouwen.
Het D'66-congres toonde zich
zaterdag herhaaldeiyk zéér
ingenomen met de rustige,
zelfverzekerde manier waar
op de Amsterdamse wethou
der van volkshuisvesting
zich weerde.
Wolffensperger wimpelde in de
wandelgangen vragen over
een leiderschap van D'66 af
Maar de Amsterdamse ge
meenteraad heeft al vaker
landelyke politici van naam
voortgebracht Een man om
in dc gaten te houden dus
HANS DE BRUUN
