Vlucht naar de wouden
BOEKEN
contactlenzen,
da's pas fijn
C
van der
WIEL
3-
Een flipperkast vol actie
Spannende groei
tot volwassenheid
Daling koopkracht
treft kleinbedrijf
Thriller als protest
Groots boek van Russisch dorpsschrijver' Raspoetin
Onafhankelijk oordeel
over defensiestukken
WOENSDAG 14 JULI 1982
Extra
Verontwaardiging over houding
regering tegenover ex-KNIL'ers
De zeeman-schrijver Jack Ben-
ning heeft zich laten meesle
pen door een intense veront
waardiging toen hij de thril
ler "Backpay" uit zijn schrijf
machine rammelde.
Zelf in Indonesië geboren zijn
de steekt hij nergens de sym
pathie onder stoelen of ban
ken die hij in al zijn botten
voelt voor de verbeten strijd
die ambtenaren uit het voor
malige Indië en militairen
van het KNIL jarenlang heb
ben gevoerd, om het salaris te
ontvangen over de tijd die zij
in Japanse kampen hebben
doorgebracht.
Dat salaris kregen zij toen niet
doorbetaald En later nam de
Nederlandse regering het for
mele standpunt in dat de re
gering in Djakarta met Indo
nesië alle schulden van het
verleden had overgenomen.
Heel langzaam is er onder druk
van "slachtoffers" en de pu
blieke opinie kentering in dat
standpunt gekomen, maar
het duurde nog tot eind vorig
jaar voor er met de uitbeta
ling van een bedrag(je) in
eens werd begonnen. Toen
was de oorlog al 36 jaar(!)
voorbij...
Jack Benning ertoe bracht
deze thriller in elkaar te zet
ten. waarin een groep ex-
KNIL-mensen een gijzelings
actie op touw zet. Het gaat al
lemaal heel netjes. Geen on
schuldige burgers worden
gegijzeld maar gezaghebben
de politici.
Ze worden steeds netjes en
voorkomend behandeld,
want nergens wil Benning
een smet werpen op het hel
dere blazoen van die ex-KNI
L'ers. Daardoor is het een wel
erg "clean" boekje geworden.
Ondanks alle onverbiddelijk
heid toch vriendelijk en
vreedzaam.
Maar het is aardig van opzet, de
gijzeling zit knap in elkaar,
de problemen worden vaak
origineel opgelost en ook de
ontknoping is niet van wran
ge humor ontbloot.
Het verhaal laat zich lekker le
zen, maar bovenal draagt het
bij tot begrip van het jaren
lange streven van die oud In-
dië-gangers. En daar was het
Benning toch ook om te
doen.
"Backpay" door Jack Ben
ning, Sijthoff Alphen aan
den Rijn, prijs 19,50.
KOOS POST
Hotel New Hampshire van John Irving
Voor regenachtige dagen is Ho
tel New Hampshire van John
Irving ideaal, een boek om op
vakantie mee te nemen. Bin
nen een jaar is de vertaling
verschenen in een kloeke pa
perback met kleurige om
slag. Vierhonderdnegentig
pagina's in klein zetsel zon
der een ogenblik verveling:
een knap vakman, die John
Irving, dat is zeker. Ook een
groot romanschrijver"'
Het gezin Berry wordt in 12
hoofdstukken beschreven
door de ik-figuur, de middel-
«John Irving
Hotel New Hampshire
ste zoon John. die verliefd is
op zijn zus Frannv. Het ver
haal begint omstreeks 1946 in
de VS. wordt verplaatst naar
Oostenrijk (1957-1964) en ein
digt in de VS in 1981. Met
veel humor wordt verslag ge
daan van een schooltijd, van
een hotel vol prostituëes. van
terroristen en familieperike-
len. Geweld, sex. spanning,
doden en ïetsiepietsie litera
tuur: voor elk wat wils. En zo
knap gedoseerd, dat het rede
lijk geloofwaardig blijft zon
der te verontrusten. Het is al
lemaal bekwaam beschre
ven: de dansavond met kus-
les, de bomaanslag, de einde
lijk dan toch komende vrij
partij tussen broer en zus, die
in bed dan bijna tot op het
bot door blijven copuleren,
de afstraffing van Chipper
Dove (de meeste namen in de
roman hebben een speciale
betekenis).
John Irving is een grootmees
ter in het bespelen van terug
kerende woorden. In het toe
passen van leidmotieven is
Hotel New Hampshire voor
beeldig! Deze techniek is ook
de -enige- belangrijke kunst
greep die Irving toepast. Zon
der geforceerd te worden
kaatst de taal terug: ver
krachten, de beer, de hond
Treurnis, het gewichtheffen,
de man in het witte smoking
jasje, enz. enz. Het doet aan
een schitterende flipperkast
denken: het verhaal schiet als
een glanzende knikker tus
sen de spanningspunten
heen en weer. Er ontstaat een
prachtige structuur van
echo's die op zichzelf zinvol
blijven - vergelijk daarmee
eens het hijgerige herhalen in
enkele Nederlandse romans
van de laatste jaren. Is John
Irving dus toch een groot
schrijver?
Twijfelachtig. Dit geestige ver
haal vertoont teveel modieu
ze trekjes (feminisme, incest,
verkrachting) en te weinig
emotie en begrip. Soms is dat
aanwezig: de emotie als John
en Franny elkaar voor het
eerst kussen in uitgerekend
Wenen, die verdoemde stad
van onmogelijke liefdes. Zo
als begrip blijkt in de gedach
ten over terroristen, die het
eigenlijk om de middelen en
niet om het doel doen. Maar
in de roman ontbreken die
elementen grotendeels. Dat
Frank homo is, wordt alleen
gezegd. Zelfs het verkrachten
wordt zo beschreven, dat de
lezers "wat een rotkerels"
denken en opgewekt de vol
gende episode opslaan. En zo
hoort het natuurlijk ook voor
boeiende lectuur op al dan
niet regenachtige dagen.
BOUKE JAGT
John Irving, Hotel New
Hampshire, 34,50, Agathon
Bussum 1982
In een vraaggesprek verklaarde
de dissidente Russische
schrijver Lev Kopelev het
volgende: "Voor iemand die
in de Sowjet-Unie als schrij
ver gevormd is, is het heel
moeilijk om buiten zijn va
derland te schrijven. Maar
Solzjenitsyn is niet opgehou
den met schrijven, en de zeer
talentvolle dichter Josif
Brodski is hier bijvoorbeeld
veel beter gaan schrijven.
Toch denk ik dat het beste
deel van de Russische schrij
vers, mensen als Belov, Moz-
jajev, Kroepin en Astafjev, nu
déar woont. Raspoetin be
schouw ik als de beste Russi
sche schrijver van het ogen
blik."
De onlangs bij uitgeverij De Ar
beiderspers verschenen ro
man "Wucht naar de wou
den" van laatstgenoemde au
teur lijkt de waarheid van die
uitspraak nog eens te bevesti
gen. Valentin Raspoetin be
hoort tot de zogenaamde
'dorpsschrijvers', schrijvers
die hun werken situeren op
het Russisch platteland. Be
vond Joeri Trifonov zich met
zijn werk aan de grens van
wat er in Rusland is toege
staan, Raspoetins 'helden'
zijn gewone dorpsmensen,
kolchozeboeren, die zich niet
inlaten met de politiek of het
politieke systeem.
In de roman 'Vlucht naar de
wouden' behandelt Raspoe
tin het thema van desertie tij
dens de oorlog tegen de Duit
sers. Andrej Goeskov, een
eenvoudige boerenzoon, die
vier jaar lang de verschrik
kingen van het slagveld heeft
doorstaan, wordt, na een ver
blijf in het hospitaal, alwaar
hij voor een schotwond
wordt behandeld als het ein
de van de oorlog reeds in
zicht is, bang. Hij is ervan
overtuigd dat het lot hem niet
langer zal sparen als hij na
zijn genezing weer zal terug
keren naar het front, en
slaagt erin 'via een achter
deurtje' aan het strijdtoneel
te ontkomen.
Op zekere dag komt Nastjona,
Andrej's vrouw, die met haar
schoonouders op de boerde
rij in Atamanovka is achter
gebleven, er achter dat de
voortvluchtige Andrej heim-
lijk een bezoek heeft ge
bracht aan het, naast de boer
derij gelegen, badhuis (een
soort sauna). Hij heeft daar
een bijl en een paar ski's weg
genomen die Michejitsj, zijn
vader, onder een loszittende
plank had verborgen, 's
Nachts treffen Andrej en zijn
vrouw elkaar en beleven een
heuglijk weerzien.
Andrej houdt zich schuil in een
hut, ergens op de onbewoon
de oever van de Angara, de
brede rivier waaraan zijn
dorp Atamanovka ligt. Na
stjona voorziet hem - zo
goed en zo kwaad als moge
lijk is van enige leeftocht.
Ze moet sneeuwjachten en
verraderlijke ijsschotsen trot
seren om bij haar man te ko
men. maar niets houdt deze
prachtige vrouw tegen. Ze
steelt zelfs het geweer van
haar schoonvader, zodat
Andrej zal kunnen jagen.
De aanvankelijk vreugdevolle
stemming waarin de herenig
de echtelieden verkeren slaat
al gauw om in doffe wan
hoop. Andrej wordt verteerd
door het verlangen naar zijn
dorp, naar zijn ouders.
Vanachter een struik bespiedt
hij zijn oude vader, die met
de paarden bezig is. Hij ziet
zijn ouderlijk huis waar de
rook vertrouwd uit de
schoorsteen omhoog krin
gelt. Alles is zo dichtbij, hij
hoeft er alleen maar naar toe
te lopen. Maar - grimmig lot
hij mag zich onder geen
voorwaarde laten zien. Op de
sertie staat immers de dood
straf. Eens te meer beseft hij
de waarheid van het Russi
sche spreekwoord: "Je elle
boog zit vlakbij, maar je kunt
er niet in bijten."
Nastjona ziet hoe haar man ver
dierlijkt en verpaupert in die
ruige omgeving. Andrej leert
- om zijn verdriet te kunnen
uiten - zelfs huilen als een
wolf. Als Nastjona, die voor
dat de oorlog begon maar
geen kinderen kon krijgen,
na een nachtelijk samenzijn
opeens zwanger wordt, ne
men de gebeurtenissen een
dramatische wending, een
wending waarvan ik U de
toedracht maar niet zal ver
klappen. Heel knap wordt er
door Raspoetin in de vooraf
gaande hoofdstukken al op
gezinspeeld. Dromen, die de
'uitgestotenen' hebben, blij
ken een voorspellend karak
ter te krijgen.
Op uiterst geraffineerde wijze
weet Raspoetin de spanning
op te bouwen. Elk hoofstuk
stuwt de lezer naar het einde.
Echt zwakke gedeelten heb
ik in deze roman niet aange
troffen. De evocatieve kracht
van Raspoetins proza en zijn
prachtige natuurschilderin
gen doen denken aan Tsje-
chov op z'n best. Bovendien
geeft de roman een goed
beeld van de elkaar nauwlet
tend in het oog houdende,
kolchozebewoners: iets dat -
zo men wil is op te vatten
als minieme kritiek op het
Valentin
Raspoetin:
prachtige
natuur
schilderingen,
die doen
denken aan
Tsjechov op
zijn best
Sovjetsysteem.
De rivier de Arjgara speelt in
dit boek een belangrijke rol.
Deze rivier neemt onver
stoorbaar zijn loop, evenals
het noodlot, dat de twee men
sen uiteindelijk mee naar de
ondergang sleurt. Als de fata
le gebeurtenissen zich gaan
aftekenen, wordt het lente,
smelten de ijsschotsen in de
rivier. Zo weet Raspoetin vir
tuoos een sterk weemoedige
sfeer op te roepen.
Ik herinner mij hoe Maxim
Gorki in 'Kinderjaren' de
grootmoeder, de vrouwenfi
guur, op indringende wijze
gestalte wist te geven. Niet
minder indrukwekkend is de
figuur van Nastjona in deze
roman. Het beeld van deze
vrouw wordt door Raspoetin
met scherpe naald geëtst in
de herinnering van de lezer
De Nederlandse vertaling van
Anne Pries leest vlot en fou
ten of gewrongen zinswen
dingen ben ik er niet in te
gengekomen. Het nawoord
had misschien wat uitgebrei
der mogen zijn, maar dat doet
niets af aan het feit dat dit
een groots boek is. Gretig zie
ik uit naar meer werk van de
ze 'dorpsschrijver'
CEES VAN HOORE
Valentin Raspoetin. Vlucht
naar de wouden, vertaling en
nawoord van Anne Pries,
Uitg. De Arbeiderspers. Am
sterdam, 1982, (287 pag.)
38,50.
Jeugdboeken: óók voor ouders
"Noem mij maar Flop" is eigenlijk een zeer trieste titel voor het
nieuwe jeugdboek van schrijfster Come Hafkamp, die eerder
een Zilveren Griffel kreeg voor "Vechten voor een veldje" Want
"Flop" staat hier voor de tienjarige hoofdpersoon Flora van der
Velden, die zichzelf zo noemt omdat ze denkt dat ze niets goed
doet of kan. Dat is natuurlijk helemaal niet zo, en Flop ontdekt
dat later zelf ook, maar toch.
Flora is een weesmeisje dat wordt opgevoed door een tante. Tante
Katauw noemt Flora haar en de bitsige klank van het woord
geeft precies aan wat voor een vrouw zij is. Tante Katauw vit
altijd op Flora en ontdekt nooit eens iets goeds in haar Daar
door raakt Flora helemaal in de put. gaat ze zelf ook denken dat
ze niets kan en voelt ze zich erg alleen
Totdat.oma Grommel haar m huis opneemt. Flop verandert als
bij toverslag onder de invloed van de liefhebbende en bemoedi
gende grootmoeder en zij gaat beseffen dat zij helemaal niet zo n
flop is als zij altijd wel heeft gedacht.
In het kort is dit het hele verhaal. Maar wat voor een verhaal.
Ontroerend vaak. indrukwekkend zelfs soms. Allemaal over wat
een tienjarig meisje ervaart dat zich alleen en klem voelt
De schrijfster doet in het verhaal net alsof Flora rechtstreeks tot
de lezers spreekt. Een oud procédé dat nogal eens in het "jonge-
meisjesproza" van voor de oorlog werd gebruikt en inmiddels
als vrij tuttig is afgedaan maar hier weer geheel is gerehabili
teerd Het bewijst in dit boek zijn waarde omdat je je daardoor
snel bij Flora betrokken voelt. Je bent als lezer net een goede en
vertrouwde vriend.
Het trieste levensverhaal, mèt een blij slot. dèt wel. is. denk ik. niet
alleen boeiend voor kinderen. Voor ouders en andere opvoeders
is het een goede "herhalingsoefening" om weer écht te weten
hoe kinderen op bepaalde omstandigheden reageren en deze
verwerken
Een "must" dus, dit boek. en dan wel vooral voor alle "flopjes"
van Nederland, opdat die ook gauw "toppers" worden.
Paalwormen of pindakaas
"Paalwormen of pindakaas" van de schrijfster Miek Dorrestein
gaat over een probleem dat sommige kinderen van buitenlandse
werknemers ook wel zullen kennen Vooral zij die in Nederland
zijn geboren en getogen. Zij zullen bij een bezoek aan het vader
land van hun ouders ongeveer dezelfde ervaringen hebben op
gedaan als hoofdpersoon David uit het verhaal Namelijk datje
je niet thuisvoelt in een omgeving waar je de gewoonten niet
kent.
David is opgegroeid in het gezin van een Nederlandse bestuurs
ambtenaar op het voormalige Nieuw-Guinea. Hij is echter een
Papoea-jongen en dat wordt hem pynlyk duidelijk wanneer het
gezin na jaren weer naar Nederland terugkeert. David moet dan
naar het geboortedorp van zijn moeder waar hy door zyn oma
verder zal worden opgevoed. En hier komen de problemen want
zo gemakkelijk als dit lijkt is het niet
David voelt zich in de primitieve levensomstandigheden van het
negerdorp niet thuis. En wat erger is hy wordt evenmin door de
anderen, zijn eigen familie, geaccepteerd. David is anders, vin
den ze. en dat is ook zo.
Als zijn eigen zusje dan ook nog door zyn vader aan een bruide
gom wordt verkocht en daarna zogenaamd wordt behekst, is de
maat voor David vol. Hoewel hy er zich in het begin veel van had
voorgesteld in het negerdorp niet meer naar school te hoeven,
besluit hij dan maar toch in de "westerse wereld" zyn schoolop
leiding af te maken. Gelukkig kan hy hiervoor terecht by de
opvolger van de ambtenaar door wie hy is opgevoed.
David moet het besluit nemen dat vele tweede-generatie buiten
landers in Nederland ook hebben genomen zy zyn Nederlan
ders geworden en willen hier blijven.
"Paalwormen of pindakaas" is een spannend boek voornamelijk
over gevoelens maar ook leerzaam Schrijfster Miek Dorrestein
heeft zelf in Nieuw-Guinea gewoond en weet veel over de le
vensomstandigheden en de gewoonten van de mensen daar te
vertellen. Het schrijftalent van de auteur staat er borg voor datje
het boek waarschijnlijk in één adem uitleest
"Paalwormen of pindakaas", Miek Dorrestein. uitgeverij
Ploegsma, Amsterdam, prijs 17,50.
HANS SONDERS
LEIDEN - Aan de middelbare techni
sche school Mathesis Scientiarum
Gentrix zijn geslaagd voor het examen
Bouwkunde (theoretisch gedeelte):
M. van Berkel. W Bongers. F. Bouter,
H. Droog, M. v. Dijk, M. ter Haar, F. Ho-
gervorst. R. Lagas. M. Laroo, T. van
Leeuwen. J. Lieverse, G. Scherphof, W.
Vermeulen, R. van der Voort, J. van
Loon, J. Barkema. C. v.d. Berg, G. v.d.
Berg. A. Broeders, A. de Bruin. J. de
Graaf. M. den Hartog. J Haverkort. P.
Heemskerk. J. van Hoekelen, G. v.d.
Hoorn. E. de Jong. E. van Rossum, C.
Schouten. R. Witteveen.
Elektrotechniek - Energietechniek
(theoretisch gedeelte):
G. Aanhaane. J. v.d. Hulst. A. Imanse,
G. Kamerman. R Kuipers. Sj. Lelieveld,
J. Mey vogel, J. Plokker, M. Stokman, P.
Vaneveld. C. ten Veen, J. de Wolf, O.
Bosje. A. Braakman. A. van Buuren. W.
Creyghton. P van Dam. J. Duys, H. Fil
let. M. Goudszwaard. J. Heet winkel. G.
v.d. Hoorn. F. van Klink. J. Lemmers. E.
van der Meer. R. Rotteveel. A. van Rui
ten, R. Veeger, S. v.d. Weyden, F. Wey-
Elektronica (theoretisch gedeelte):
C. v.d. Bent. J. Blom. P. v.d. Geest, B.
Giesen, A. de Graaf, H. Otter, C. Paauw,
R. Pieters, P. Quist, P. Sneyders, T. Stol-
ker, E. Stroeve, F. van VeLzen, K. Vonk,
M. Fluitsma.
Werktuigbouwkunde (theoretisch ge
deelte):
J. Allard, E. Bakker, G. van Beele, P.
Brandt, A. Foks. P. van Hensbergen, R.
de Kier, P. Krul, C. Looyestijn, R.
Roem, A. v.d. Stelt, F. Steunebrink, J.
v.d. Velde, E. de Vos, J. Wijsman, A. v.d.
Zwan, L. Bastiaans, N. van Beveren, A.
Boezaard, W. v.d. Gugten, R. van Keste-
ren, J. v.d. Kolk. F. Koot, J. van Leeu
wen, W. van Milaan. J. Oudshoorn. M.
v.d. Putten, C. Tijssen, H. Valstar. R.
Vester, J. Wiessner, J. Zwanenburg, Th.
Deckers. H. Denkers. M. van Dijk, A. de
Haas, B. de Haas, T. Hazenoot, J. van
Heel. L. Janson. R. Klockenbrink, E.
Mooibroek, E. Nauta, C. v.d. Plas. K.
v.d. Plas, J. van Veen, A. Vendrig. G
v.d. Vlugt, J van Wieringen, R. Zand
bergen.
Bouwkunde:
H. Bakker, P. Bouter. F. Clemens. H.
Crama. D. Durieux, W. van Dijk, S. Dijk
stra. R. Friederich, G. Hassing. S. Kie-
bert, R. Koelewijn. A. Lelieveld, P. van
Lulling. J. Meeuwissen, G Meiland, J.
Nagtegaal, M. Opstal. V. Pijpers. R. van
Schooten, W. Seijsener. G. Smit. A
Voordouw, J. Warmerdam. G. Winters,
A. Wouters.
Electrotechniek Energietechniek:
M. Aanhane. P van Alphen. C. van Al
phen. A. van Bemmelen, R. Bodenstaff,
R. Eikerbout, J. de Goederen. S. van der
Graaf, A. Gnekspoor, P Gnekspoor. J.
Haver. R. Hoogenboom, R. de Jong, R.
Kosterman. P. van Leeuwen. R Meijer,
J. Meyer, R. Oppelaar. G. Oudshoorn. R
Paauw. C. van der Plas. G. van der Poel.
R. van Roosmalen, A. Slats, E. Wagner.
A. Warmerdam
Electrotechniek - Electronica:
M Binnekamp, B Bokslag. J Gaal. F.
van Haastrecht. E. Harmsen, K. Wilden
burg. R. v.d. Wyk.
Werktuigbouwkunde:
J. van Amerongen, P. Bakker, H. Bar, F.
Boot. J. Brouwer. A. Goddyn. R. de
Groot. R. de Graaf. G. Heemskerk. R.
Heemskerk. L. Keyzer. G. Koebrugge,
W. Korthals, R. Kraan, C. Kuiper. P. van
der Lans. M. Lenting, P. van Noort, J.
Pelgrim. G. Plug. A van der Reyden. P.
de Roode, W. van Rijn, M. Schalkers, C.
van der Schee, C. Smit, C. Smit, C. van
Stijn, A. Valentijn, L. van der Veek, T.
Avondcursus Inleiding tot de bestu-
ringstechniek:
J. Bruijn. F Frith, P Hoogduin, E.
Isaac, H. Kanbier, P. Kroon. A Wolverd.
der Akker, W. Arkensteyn, R.
Kleijn, W. Korthals. E. Slangen, P Tom-
brock, J. van der Meer, P de Roode. L.
van der Sman, B. Smits, J. Wondergem.
Avondcursus Besturings- en Regel
techniek:
T. Ouwehand. J Schakenbos. G. Abs-
woude, B. Das, T. den Hollander, A. de
Jong. L. Kempen. A Parlevliet. P van
der Plas, J. Post, A. van Rossen, J. van
Staalduinen, T. Wentink. H. Willms
YVDM-advocaat
UTRECHT (ANP) - Mr. E
Hummels, de advocaat van
WDM-bestuurder Oscar van
Rijswijk, die ervan wordt be
schuldigd geheime defensie
stukken te hebben gestolen,
heeft de krijgsraad in Arn
hem gevraagd een onafhan
kelijke deskundige in te
schakelen om vast te stellen
hoe geheim deze tekeningen
zijn. De deskundigen van de
fensie, die de krijgsraad daar
over tot nu toe heelt gehoord,
staan volgens mr. Hummels
niet onafhankelijk genoeg te
genover de legerleiding. Zy
spreken elkaar bovendien te
gen.
De ontvreemde stukken wer
den door de gehoorde des
kundigen uiteenlopend om
schreven als "geheim" de op
een na hoogste graad van ge
heimhouding- tot "dienstge-
heim", de laagste graad
DEN HAAG (GPD) - Het midden-
en kleinbedrijf heeft het moei
lijk. Het sterk teruglopen van de
binnenlandse bestedingen heeft
grote afzet vermindering tot ge
volg Daar hebben alle sectoren
duidelijk last van. De detailhan
del heeft een duidelyke tik ge
kregen, omdat we minder geld
besteden aan voeding en genot
middelen, en ook minder snel
overgaan tot de aanschaf van
duurzame comsumptiegoederen.
Het beeld in de nijverheid en
dienstverlening is al nauwelijks
ADVERTENTIE
Door wolk brandende as gevlogen
Boeing maakt noodlanding
maar dan wel van een
ANVC-contactlensspecialist
Nieuwe Rijn 62
Leiden 071 - 124108
JAKARTA (Reuter/UPI) Een
vliegtuig van de hlchtOUllllMl-
schappij Singapore Airlines
heeft vanmorgen op Java een
noodlanding moeten maken na
dat het door een wolk brandende
as. afkomstig van de vulkaan de
Gallunggung. was gevlogen. Uit
de vulkaan, die ongeveer 170 ki
lometer ten zuidoosten van de
Indonesische hoofdstad Jakarta
ligt. spoot een pluim VU i
11.000 meter omhoog Het toe
stel. een Boeing 747. vloog op
ruim 9.000 meter hoogte
Dne van de vier motoren vlogen in
brand De piloot zag kans eén
van de in brand geraakte moto
ren weer te starten en met twee
draaiende motoren een noodlan
ding te maken op het internatio
nale vliegveld van Jakarta By
het voorval werd niemand ge
wond
Het was de tweede keer in drie we
ken dat een vliegtuig boven de
Gallunggung in moeilijkheden
kwam Eind juni moest een
Boeing 747 van British A.
ook een noodlanding maken
door een wolk van vulkumsche
a., te zijn gevlogen.
In de bouwnijverheid en by dc au
to-, tweewieler en reparatiebe
drijven daalde de produktie
scherp Hetzelfde beeld vertoont
de kleine metaalindustrie. Ook
de horeca is niet onberoerd gela
ten door de bestedingsbeper
king: zowel de slokjesbazen als
hun leveranciers hebben een
vt-t r motton laton
Al in 1981 was deze tendens duide-
lyk merkbaar De werkgelegen
heid liep in alle sectoren fors te
rug. het totale arbeidsvolume
nam af met vyf procent De
achteruitgang in inkomen in de
detailhandel is bepaald veront
rustend zestien procent Het
vervoer doet daar nauwelyks
voor onder veertien procent Ge
middeld daalde het besteedbaar
inkomen van de kleine zelfstan
dige in het midden- en kleinbe-
dryf met U.5 procent
Dit jaar staan dc zaken er bepaald
met flonssanter voor. De particu
liere comsumptic daalt nog
steeds en alle sectoren zullen dat
voelen Alleen by de kleine bin
nenvaart verwacht men een be
perkt herstel De werkgelegen
heid zal ook dit jaar weer teruglo
pen. men verwacht een daling
van het aantal werknemers van
4.5 proost Hij do mtttondtom
zal een procent het veld moeten
ruimen.
