Die Zauberflöte: een mislukte reconstructie c 3 c c c Geslaagd eenakterfestival 'Toverlei' Strawinsky-project succes 3 3 Scheepvaart MAANDAG 7 JUNI 1982 Kunst DEN HAAG Sinds de eerste voorstelling op 30 september 1791 in het Weense Theater auf der Wieden is "Die Zau berflöte" langzaam maar ze ker (en vooral in de 19de eeuw) bedolven onder een berg quasi-diepzinnige inter pretaties waarvan tekst schrijver Schikaneder en componist Mozart nooit had den kunnen dromen. De re constructie van die oer-uit- voering, ontdaan van alle ro mantische ballast, had dan ook een opzienbarend hoog tepunt van het Holland Festi val 1982 kunnen worden, maar toen zaterdag na mid dernacht in de Koninklijke Schouwburg eindelijk het doek viel, bleken lang niet al le verwachtingen vervuld. Ten dele moet dit geweten wor den aan onvolkomenheden in de uitvoering, maar een be langrijke rol wordt ook ge speeld door de omstandig heid dat dergelijke recon structies nu eenmaal onmo gelijk zijn. Zelfs als de voor stelling zelf een getrouwe ko pie was (en dat is al onmoge lijk) blijven we zitten met het feit dat een modern publiek nooit in staat kan zijn op de zelfde manier te luisteren en kijken als de toeschouwers van twee eeuwen geleden. En als het Amsterdam Baroque Orchestra op papier wel on geveer overeenkomt met het ensemble dat Mozart destijds ter beschikking stond, wil dat nog niet zeggen dat de uiteindelijke klankkleur ook hetzelfde is. Met aUe waardering voor de door Ton Koopman nage streefde verklanking geloof ik toch, dat een paar strijkers meer alleen maar een gunsti ge invloed op de balans zou den hebben gehad. Of de mu ziek daarmee ook dramati scher geklonken zou hebben, blijft de vraag. Een feit is in elk geval dat dat element in deze reconstructie onderge schikt bleek aan het muzika le, zoals ook een teveel aan vocale variaties op het noten beeld onlogisch werkte en ten koste ging van de expres siviteit. Voor de solisten had men de keus laten vallen op overwe gend jonge, frisse stemmen. Tegen de technische eisen van Mozarts muziek waren zij niet altijd opgewassen, maar desondanks zorgde met na me Guy de Mey als Tamino voor een paar bijzonder mooie momenten. De overige solistische prestaties waren niet van een opvallend festi valniveau, maar maakten over het algemeen toch een positieve indruk. Dat kan niet gezegd worden van het Utrechts Kamerkoor Viva la Musica, dat zelfs nog kleiner was dan het koortje dat Mozart tot zijn beschik king had en dat zowel in klank als in afwerking verre van professioneel klonk. De regie, in handen van een de buterende Nando Schellen, was kennelijk gebaseerd op de overtuiging dat personen- regie in de 18de eeuw onbe kend was en derhalve ook bij een reconstructie achterwege diende te blijven. Daarbij werd echter over het hoofd gezien dat de bezetting des tijds ten dele bestond uit ge routineerde toneelspelers en Fragment uit de mislukteZauberflöte-reconstructie dat alle medewerkenden wa ren opgegroeid in de heersen de dramatische tradities. De scenische reconstructie le verde daardoor soms een ge nante vertoning op en getuig de met name in de dialogen en de koorgedeelten van een verbijsterend dilettantisme. Alleen de tenor Guy de Mey kwam tot de suggestie van een redelijk authentieke pre sentatie, maar verder was het aantal speelstijlen even groot als het aantal medewerken den, van wie sommigen bo vendien een erbarmelijk mid- DEN HAAG (ANP) - De Neder landse historische enscene ring van Mozarts opera 'Die Zauberflöte, die zaterdag in Den Haag als deel van het Holland-Festival een Neder landse première beleefde, heeft nu reeds veel belang stelling getrokken van bui tenlandse operahuizen. Het staat al vast dat ze in de winter van 1983 of 1984 te zien zal zijn in de Noord-Ita liaanse provincie Reggio Emilia. Daar staan nog 74 authentieke baroktheaters, onder meer in Parma en Bo logna, die deze reconstructie van de allereerste voorstel ling van 1791 in Wenen ook graag aan hun publiek wil len tonen. Verder hebben operahuizen in Wenen, Pa rijs, Londen, Helsinki, Is rael, Toronto eri Duitsland belangstelling getoond. In deze voorstelling is, op ba sis van veel historische on derzoek, getracht de wijze van zingen, musiceren en ac teren, het decor en de kos tuums en niet te vergeten de toneelmachinerie zo veel mogelijk te laten lijken op wat de premierebezoekers in 1791 beleefden. delbare school-Duits spra ken. Een scenische reconstructie is toch al moeilijker te verwe zenlijken dan een muzikale, omdat daarvoor zowel bij het publiek als bij de medewer kenden de noodzakelijke on dergrond in veel sterkere ma te ontbreekt. Op deze manier is het resultaat echter een far ce die haar waarde alleen nog ontleent aan de charme van "historische" decors en kos tuums. Volgende voorstellingen op 8 en 9 juni in Den Haag en op 11 en 12 juni in Rotterdam. A.s. woensdag vindt boven dien een rechtstreekse radio uitzending plaats van deze co-productie van het Holland Festival en het Teatro Com munale Bologna. PAUL KORENHOF LEIDERDORP - Mede dankzij de zeer geslaagde presentatie van Ellen Gerrese. de voorzitter van het Leiderdorpse Theater Toverlei en de strakke organisatie, kon het eerste Eenakterfestival, dat van woensdagvond tot en met zaterdagavond in de Muzenhof werd gehouden tot een ondubbel zinnig succes uitgroeien. Onder het motto 'Wat doen anderen', werd tijdens dit éénakterfestival een globale inventarisatie gegeven van de moge lijkheden (en önmogelijkheden!) van een groot aantal amateurverenigingen uit Zuid-Holland. Na deze vier éénakteravonden, waarbij per avond telkens drie éénakters ten tonele werden gevoerd, is duidelijk geworden, dat vrijdagavond het langst de herinnering zal blijven teisteren. "Teisteren" dan wel in positieve zin, omdat gedu rende deze avond de twee beste éénakters van het gehele festival werden gebracht. Theater Toverlei' zelf zette een onvergetelijke 'Minnaar' neer van Harold Pinter met een in drukwekkende hoofdrol (Sarah) van Els Wenink. Zij kon tot dit niveau groeien mede door de ge motiveerde mannelijke hoofdrol van Et Meyvo- gel als Richard. Er is namelijk niets zo hinderlijk in dit leven als niet functioneel naakt en oubolli ge verwijzingen naar erotiek op het toneel. 'De Minnaar', iedere toneelkenner moet dat toege ven, is hoogzwanger van de mogelijkheden voor acteur, actrice en regisseuse (Liesbeth Weyen- berg) om zich grandioos te blameren. De kracht van de Toverlei-interpretatie van 'De Minnaar' is wel, dat de erotiek tussen twee echtlieden die een rollenspel spelen om hun huwelijk te redden, met een haast diabolische perfectie is gedoseerd. Die vrijdagavond completeerde de uit Vlaardingen afkomstige toneelgroep 'Het Masker' met 'De 50ste Voorstelling' van Marie-Louise Douart-de la Grée die professionele tendens. Hier betrof het een driehoeksverhouding tussen twee acteurs en een actrice. De overspelige actrice wordt door haar minnaar in een alternatieve versie (met "te- genteksten") van hun stuk gedwongen tegenover haar echtgenoot haar buitenechtelijke relatie te ontsluieren. Er wordt dan vooral door Nico v.d. Berg als Viktor een spanning opgeroepen, die menig beroepsgezelschap beslist niet zou mis staan. Maar er was helaas ook een keerzijde aan deze met het professionalisme koketterende interpreta ties. Zo bracht het Zwammerdams Amateur To neel (ZAT) zaterdagavond 'Jodocus op glad ijs' van B. Steyaart. En daarmee begaf het Zwam merdams Amateur Toneel zich zelf ook wel op zeer glad ijs. Roomsoezen' van de toneelgroep "Fakkel" uit Vlaardingen kon me diezelfde zaterdagavond ook niet boeien, al deelde een bestuurslid van Toverlei mee juist van deze éénacter 'een brok in de keel' te hebben gekregen. 'De Overledene' van René de Obaldia. door 'Panta Chorei' bleek ko misch en goed geacteerd maar dit docentengezel schap stak niet zo bar veel boven de overige ama- teurtoneelverenigingen uit Een uitzondering tenslotte voor ^Vluchtige Ontmoetingen' van Alan Ayckbourn, op woensdagavond gespeeld door de toneelgroep "Voorschoten". Daarbij ont dekten we namelijk het talent van Hans Schip- aanboord, die niet alleen op zeer oorspronkelijke wijze 'De Man' neerzette (dom. met snor en ho moseksueel). maar ook. geheel in de trant van Alan Ayckbourn, een derde tweegesprek had ge schreven, 'omdat hij de éénacter wat kort vond'. De publieke belangstelling was vooral woensdag en donderdagavond (waarschijnlijk ook door het prachtige weer) wat teleurstellend. Vrijdag- en zaterdagavond werd evenwel voor een vrijwel uitverkochte Muzenhofzaal gespeeld. Van don derdagavond is vooral weinig in herinnering ge bleven, omdat de twee éénacters van Atie Voge lenzang-de Jong ('noem het een spelletje' voor 'Cultuur Verhefl' uit Voorhout en 'Liefde Ge vraagd' door toneelvereniging 'De Porters' uit Poortugaal) helaas erg tegenvielen. 'Displaced Persons' (van de toneelgroep "Onderweg" uit Al phen a.d. Rijn) bleek, hiertussen geschoven, een helder baken in een mistige zee. 'Voor herhaling vatbaar' is hier de gemeenplaats, die ontdaan van stof en spinrag, weer glans wordt gegeven BERT KOEKEBAKKER AMSTERDAM - Het Concert gebouworkest onder leiding van de jonge Amerikaanse di rigent Michael Tilson Tho mas vervolgde zijn Strawins- ky-projekt in het afgelopen weekeinde in het kader van het Holland Festival met twee uitvoeringen van 'Oedi pus Rex'. Naast dit opera- Cocteau, het libretto schreef, werden met medewerking van het Nationale Ballet uit gevoerd 'Apollon Musagète' en 'Agon', twee composities, die onverbrekelijk verbon den zyn met de naam van de choreograaf George Balan- chine. Wat betreft 'Oedipus Rex', Coc- teau en Strawinsky schreven dit in ons land weinig gehoor de werk - de Nederlandse Opera gaf er in de jaren vijftig op een Holland Festival, dat organisatorisch beter in el kaar stak dan nu het geval is, een uitvoering van opzette- lijk in het Latijn, 'een taal die niet dood maar versteend is, en daardoor zo monumentaal dat zij niet gevulgariseerd kan worden'. Deze gedachte is terug te vinden in de strak ke regie en al even strenge (zwart-wit) aankleding van Harry Wich, die ook dertig (mannelijke) koorleden op een verrassende wijze in het toneelbeeld heeft weten te betrekken. Deze van de Haagse Comedie 'geleende' decor- en kostuumontwerper deelde daarom terecht in de toejuichingen van het pu bliek, dat zich er door de broeikastemperatuur in thea ter Carré niet van liet weer houden de handen bijkans stuk te klappen voor de pres taties van zowel de dirigent als de solisten, onder wie de Amerikaanse tenor Neil Ro- senshein en de Hongaarse mezzo-sopraan Katalin Kas- za. Over de muzikale aspec ten van deze 'Oedipus Rex', die woensdagavond 9 en don derdagavond 10 juni nog maals in Carre wordt uitge voerd, maar dan in combina tie met het ballet 'Le Sacre du Printemps' door het Tanz- theater Wuppertal in de cho reografie van de veelgeroem de Pina Bausch, later deze week meer. De uitvoeringen van 'Apollon Musagète' en 'Agon' die twee geheel verschillende Balan- chines laat zien door het Na tionale Ballet verdienen eer der de kwalificatie redelijk dan onvergetelijk. Henny Jurriens danste de rol van Apollo als aanvoerder de mu zen naar Denoren hoewel er in expressief opzicht best wat meer glans aan kon worden gegeven. Alexandra Radius. Joanne Zimmerman en Ju dith James, waren ieder af zonderlijk technische ook aardig op dreef in Balanchi- nes Gynsche loflied op de (dans) kunst, gedrieen leken er ze echter wat moeite mee te hebben bij elkaar in de pas te blijven. Er schortte in elk geval het een en ander aan onderlinge tempo. Het fraaie duet van Henny Jurrièns (Apollo) en Alexandra Ra dius (Terpsichoré) maakte gelukkig veel goed. In 'Agon' een later en speelserbravou- re-ballet van Balanchine. wa ren het met name de de ui terst soepele Coleen Davies en de zeer bedreven Francis Sincerretti, die dank zij een indrukwekkend gedanste pas de deux alle aandacht naar zich toetrokken. PIETER C. ROSIER Bioscopen Leidse bioscopen LUXOR (121239): "A clockwork oran- ge", da. 14.30, 19.00 en 21.30 uur, zo. 14. 00. 16.30, 19.00 en 21.30 uur. 16 jr. LIDO l" (124130): "Strafbataijon Charlie Bravo", da. 14.30, 19.00 cn 21.15 uur, zo. ook 16.45 uur, 16 jr. LIDO 2: "Missing", da 14.30, 19.00 en 21.15 uur, zo. ook 16.45 uur. 16 jr. LIDO 3: "Four friends", da. 14.30, 19.00 en 21.15 uur, zo. ook 16.45 uur, al. LIDO 4: "Chariots of fire", da. 14.30, 19.00 en 21.15 uur, zo. ook 16.45 uur, 16 jr. STUDIO (133210): "Turks fruit", da. 19.00 en 21.15 uur, do.,.vr., ma. en di. ook 14.30 uur, 16 jr. Kindermatinee: "Tekenfilm arsenaal", za. en woe. 14.30 uur, zo. ook 16.45 TRIANON (123875): "Les'uns et les au- tres', da. 14.00 en 20.00 uur, al. REX (125414): "Pruimenbloesem", da.14.30, 19.00 en 21.15 uur, zo. 14.15, 16.30,19.00 en 21.15 uur, vr. en za. ook 23.30 uur. 16 jr. Bioscopen Alphen (Voor reserveringen 01720-20800) EURO 1: "Les uns et les autres", da. 20.00 uur, zo. ook 15.45 uur, al. EURO 1: "Sissy's hot s do. 18 jr. 13.30 i i. ook 24.00 u Scheepvaartinformatie over de grote en kleine vaart kunt u van maandag tot en met vrijdag telefonisch ver krijgen via nummer 071-144941, toestel 218. Bel len tussen 9 en 12 uur. EURO 3: "Stripes", da. 13.30, 18.45 21.15 uur, zo. 13.45, 16.15., 18.45 en 21.15 uur, 16 jr. Nachtvoorstelling: "Escape from new York", za. 24.00 uur. 16 jr. EURO 4: "My name is nobody", da. 13.30, 18.45 en 21.15 uur, za. 13.30, 19.00 en 21.30 uur. zo. 14.00, 16.30. 19.00 en 21.30 uur, 12 jr.. za. ook 24.00 uur, 16 jr. Bioscoop Voorschoten (Voor reserveringen 01717-4354) GREENWAY: "De vier vuisten hebben de tropenkolder", vr. 19.30, za. 16.00 en 19.30, zo. 5.30 uur. al. "Alligator", vr. en za. 21.30 uur, zo. 18.15 uur, 16 jr. Kindermatinee: "Dumbo het vliegende olifantje", za. 14.00, zo. 13.30, 14.15 uur. Van zondag t/m woensdag: Noors- Zweeds festival, da. 20.30 uur, 16 jr. Bioscopen Katwijk (Voor reserveringen 01718-74075) CITY 1: "De linker- en de rechterhand van de duivel", da. 14.45, 18.45 en 21.15 uur, al. CITY 2: "Canonball run", da. 14.45 (beh. za en woe.), 18.45 en 21.15 uur, al. Kindermatinee: "Dunderklumpen", za. en woe. 14.45 uur. CITY 3: "Outland", da. 14.45, 18.45 21.15 uur, 12 jr. CITÏ 4: "Angel of vengeance", da. 14.45 en 18.45 uur, 16 jr. "Gevrij in de alpenwei", 21.15 uur, 16 jr. Exposities Wassenaar - Art Gallery Gérard, t/m 5/ 6, tentoonstelling landschappen en stadsgezichten, dagelijks 11-7 uur, zo. van 13.00-17.00 uur. Leiderdorp - Muzenhof, tot begin/half juni, etsen van Nol Neger. Hooglandse Kerk - tentoonstelling Poolse wandkleden '78-'81 Warschau Jeroen Bosch, tot 3 juni, ma. vr. 11-17 uur, za. 11-15 uur, zo. 12.30-17 uur. Museum Boerhaave - Steenstraat la, t/m 5/9, tentoonstelling 'Het Kloppend Hart', 10 jaar cardiologie in Nederland. Rijksmuseum voor Volkenkunde - Steenstraat 1, t/m 3/10, 'Indianen van Mexico, Azteken in 't verleden, Nahua's van heden', ma t/m za van 10-17 uur, zon- en feestdagen van 13-17 uur. Art Tea House 'De Oude Rijn' - Stille Mare 4, 7/5 t/m 2/6, expositie Dolf van Leggelo, di t/m za van 10-20 uur, zo van 11-18 uur Voorschoten - Kunstgalerij 'De Stijl', Leidseweg 155, t/m 12/6, schilderijen, gouaches, foto's en beelden van Wim van Berkel en Huib Benschop, ma t/m woe van 15-18 uur, vr van 10-21 uur, za Centrale Bibliotheek, Nieuwstraat 4, Leiden: tentoonstelling over gemeente raadsverkiezingen tot 10 juni. Leiderdorp - Gemeentehuis, t/m 16/ '6, expositie Rob van Vuren en Peet Heemskerk, ma t/m vr van 7-17 uur, do- avond van 19-21 uur Galerie Denise Stephan - t/m 27/6, Mark Rietmeijer beelden, Johannes van Hoften acrylschilderingen, vr, za, zo, Galerie Fenix-Botermarkt 26, etsen van Eric Visser tot 6 juni zondag 11-17: dins, woens. en vrijd. 10-19: donderdag 10- 21.30: zaterd. 7.30-18 uur. De Lakenhal, Oude Singel 28, expositie schilderijen die gerestaur. moeten wor den, tot en met 13 juni, dinsd. tot en met zat 10-17 uur. zon- en feestd 13-17 uur. Oegstgeest - Kunstcentrum Lange- voort", schilderijen en beeldhouwwer ken van Harry Agema, Anita Andriesse, Annelies Bosch, Auke de Graaf, Marijke Kaercher. t/m 15/6, dinsd woens., don- derd. en vrijdag van 13.30-17.30: vrijdag avond 19-21. zat 12-17 uur. ZMtanltuizen Ongevallendienst ziekenhuizen Leiden Ongevallendienst elke dag Acade misch Ziekenhuis behalve van dinsdag 13.00 uur tot woensdag 13.00 uur (Diaconessenhuis) en van vrijdag 13.00 uur tot zaterdag 13.00 uur (Elisabeth-ziekenhuis). Bezoekuren ziekenhuizen Diaconessenhuis - doorlopende be zoektijd van 16.00 uur tot 20.00 uur; met uitzondering van: - de kinder- en jongerenafdeling: dage lijks van 14.00 uur tot 19.00 uur. - de afdeling intensieve zorg: uitsluitend na overleg met het hoofd van de afde ling. Sport medisch Advies Centrum: blessurespreekuur: Elisabethzie- kenhuis Leiderdorp, 's maandagr van 19.30-20.30 uur. Besoekuren St. Elisabeth-Ziekenhuis: Volwassenen, dagelijks van 14.00-14.45 en van 18 30-19.30 uur Klasse afd.: dagelijks van 11.15- 12.00 uur, van 14.00-14.45 uur en van 18.30-19.30 uur. Kraamafdeling: dagelijks van 11.15-12.00 uur (alleen voor echtge noot) en van 15.00-16.00 uur en van 18.30-19.30 uur. Kinderafdeling: dagelijks van 15.00-18.30 uur. afdeling C.C.U. (hartbewaking) da gelijks van 14.00-14.30 uur en 19.00- 19.30 uur. Intensieve verpleging: dagelijks van 14.00-14.30 uur en van 19.00- 19.30 uur. Academisch Ziekenhuis Voor alle patiënten behalve kinde ren) zijn de bezoekuren als volgt Elke dag: 14.15-15.00 uur en 18.30- 19.30 uur. Avond bezoekuur afdeling Verlos kunde 18.00-19 00 uur. Praematurenafdeling dagelijks van 14.30-14.45 uur en van 18.30- 18.45 uur. Bezoek aan ernstige patiënten wanneer voor ernstige patiënten doorlopend bezoek wordt toege staan kan de hoofdverpleegkundi ge hiervoor speciale kaarten ver strekken. Bezoektijden Kinderkliniek: Dagelijks: 15.00-15.45 uur en 18.30- 19.00 uur. (alleen voor ouders van kinderen kan er een afwijkende tijd afgesproken wor den met de hoofdverpleegkundige). Bezoektijden kinderafdeling: Elke dag: 14.15-15.00 uur en 18.30 19.00 uur. Alphen aan den Rijn RIJNOORD: bezoektijden 's middags 14.30-15.15 uur. 's avonds 18.30-19.30 uur. Extra bezoek voor de hartbewa- king: 's ochtends 11.00—11.30 uur. Extra bezoek voor vaders op de kraamafde ling: 's avonds 19.30-20.30 uur. Kinder afdeling 's middags 14.30-15.30 uur, 's middags alleen voor ouders 14.30-18.30 Geluidshinder Schiphol Klachten over geluidshinder var vliegverkeer van en naar Schiphol kunnen dag en nacht worden ge meld bij het informatiecentrum Geluidshinder Schiphol (tel. 020- 175000). FRED BASSET TrVSk verdoriewa.t /s\ ONDERTUSSE^ d^Ttoch allemaal gaande? Jommeke is er precies niet goed ran!?! ASPERGE SALADE SchJ MC npnm Sn«d de ssptrges in stukjes van 1 2 on en kook ie gaar Meng xe na a/koeling door ren halve liter yoghurt Stamp een teentje kno (look met 1 theelepel rf rout f\jn en meng door de salade Ala U dit te exouach ia neemt u fijngeknipte verse bieslook of rsgf\jn ge- ((QudcVLieuuis Een vreemdsoortige teraar debestelling had onlangs plaats te Palmyra in den Amerikaan- schen staat New-Yersey, zijnde de begrafenis van drie kinde ren die reeds een aantal jaren te voren overleden waren. On geveer 20 jaren geleden over leed een kind van Henry Coy en de vader, niet wenschende het te doen begraven, liet een bron zen kist maken en legde het stof felijk overschot daarin, waar na de kist gesloten en in Coy's huiskamer als een meubelstuk werd bijgezet. Een jaar later overleden nog twee kinderen van Coy en ook deze werden in de kamer bewaard. In al zijne reizen van de eene plaats naar de andere nam Coy de kisten mede en vestigde zich eindelijk te Palmyra, waar hij op 61-ja rigen leeftijd overleed. Hij was een zonderling in den ruims ten zin des ivoords, leefde afge scheiden van de wereld en scriepie tn niets anders ver maak dan in de onmiddellijke nabijheid te zijn van zijne afge storvene kinderen. Thans zijn de kisten eindelijk aan den schoot der aarde toevertrouwd. Vij/tiff jaar geleden: - Gistermorgen verscheen b\j de Fransche ambassade te Ber lijn een onbekende jongeman, die bij den portier een pakket afgaf met het verzoek het aan den ambassadeur te willen ge ven. De portier gaf het pakket aan een secretaris, die verden king koesterde en het pak pas opende, nadat hij er een politie agent had bijgeroepen Tot zijn ontsteltenis vond hij in het pak twee afgesneden vrouwenhan den, alsmede een brief met ver warden, grootendeels onbegrij- Klijken inhoud. In den brief 'am eenige malen de naam Schoeff voor Terwijl de politie nog bezig was met het onder zoek, onti-ang zij een telegram van de justitie te Lubeck met de mededeeling, dat te Oetin een zekere Schoeff zijn moeder ver moord had en vermoedelijk naar Berlijn gevlucht uxu. Het onderzoek der BerlynscKe poli tie ux>rdt thans m deze richting voortgezet

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1982 | | pagina 17