EG wacht op Britse reactie
-c
Argentijnen klaar
voor wapengeweld
'Laatste kans" Argentinië
Witte Huis: reactie van
Brezjnjev "bemoedigend"
Kans op breuk na forceren landbouwbesluit
Irak begonnen aan
grote tegenaanval"
Smaakvolle
keukens naarkeuze
Steun Luns voor Thatcher
WOENSDAG 19 MEI 1982
WASHINGTON (UPI/AFP/ANP)
- Het Witte Huis heeft gisteren
verklaard "bemoedigd" te zijn
door het feit. dat Sowjet-presi-
dent Leonid Brezjnjev zich heeft
uitgesproken voor een hervat
ting van onderhandelingen over
strategische bewapening met de
Verenigde Staten.
"Ik denk. dat het feit alleen al dat
zij willen praten bemoedigend
is", zo zei vice-president George
Bush in een vraaggesprek voor
'ABC-tv.
Maar de plaatsvervangend officiële
woordvoerder van het Witte
Huis. Larry Speakes, wilde zich
in zijn commentaar niet uitspre
ken over het feit. dat Brezjnjev in
zijn rede gisteren het concrete
voorstel ter beperking van de
strategische wapens, dat presi
dent Reagan op 9 mei deed. ver
wierp als een poging van Was
hington "een militair overwicht
op de Sowjet-Unie te bereiken".
Volgens het voorstel van Reagan
zou aan het einde van de eerste
fase van onderhandelingen het
aantal strategische kernkoppen
wederzijds met minstens een
derde moeten zijn verminderd
tot gelijke plafonds. In een twee
de fase zou een gelijk plafond
Buitenland
Tegenstellingen blijven overeind
moeten worden bereikt voor an
dere elementen van de strategi
sche kernbewapening. Bij dit
laatste zou het moeten gaan om
grenzen voor de vernietigings
kracht van raketten die liggen
onder het huidige Amerikaanse
Speakes zei, "dat Washington de
volledige tekst van de rede van
de Sowjet-president nog niet had
kunnen bestuderen en pas daar
na dieper op de vragen zal kun
nen ingaan".
een verklaring van het Witte
Huis werden wel direct twee
voorstellen uit de rede van de
Sowjet-leider afgewezen. Deze
hielden in bevriezing van strate
gische kernwapens en beperking
van de plaatsing van kernraket
ten voor de middellange afstand
in Europa. Bevriezing van strate
gische wapens, aldus de verkla
ring, "zou alleen maar de huidige
militaire voorsprong van de
Sowjet-Unie bevestigen".
Het voorstel betreffende de mid-
dellange-afstandsraketten
"schijnt, aldus de verklaring,
niet meer te zijn dan het reeds
door de Sowjet-Unie gedane
voorstel de scheve verhouding
op het gebied van kernwapens in
Europa te bevriezen".
In New York zei secretaris-gene
raal Javier Perez de Cuellar van
de VN het vooruitzicht toe te jui
chen. dat de VS en de Sowjet-
Unie samen zou kunnen begin
nen de bewapeningswedloop te
beteugelen. Een dergelijke stap
van de twee supermogendheden
zou volgens hem veel goeds belo
ven voor de buitengewone zit
ting van de algemene vergade
ring over ontwapening, die vol
gende maand in New York wordt
gehouden.
President Reagan is een van de lei
ders in de wereld, die daar zal
spreken, maar de Sowjet-Unie
zal, naar wordt verwacht, wor
den vertegenwoordigd niet door
president Brezjnjev, maar door
de Russische minister van bui
tenlandse zaken. Andrei Gromy-
ko.
Van der Stoel
De Nederlandse demissionaire mi
nister van buitenlandse zaken.
Max van der Stoek. is verheugd
over de nadruk die in het negen
tien punten tellende slotcommu
niqué van de Noordatlantische
raad is komen te liggen op wa
penbeheersing en ontwapening.
De Nederlandse bewindsman zei
dit gisteren in Luxemburg na af
loop van de tweedaagse bijeen
komst van de ministers van bui
tenlandse zaken van de NAVO-
lidstaten.
Van der Stoel was dan ook ingeno
men met de mededeling van de
Russische leider Brezjryev dat
deze bereid is voorafgaand aan
de hervatting van de onderhan
delingen over beperking van
strategische wapens (Start) in ju
ni te spreken met de Amerikaan
se president Reagan. De afwij
zende geluiden die uit de Sowjet-
Unie komen over de inhoud van
de voorstellen van Reagan verba
zen Van der Stoel niet. Zijn alge
mene verwachtingen zijn dan
ook positief.
(Van c
correspondent Ferry Mingelen)
BRUSSEL - De Europese landbouwministers hebben gis
teren in Brussel de al weken durende impasse rond de
nieuwe landbouwprijzen doorbroken. Tegen de zin van
Groot-Brittannië in stelden de ministers bij meerderheid
het nieuwe prijzenpakket vast. Dat besluit kan een ern
stige crisis veroorzaken binnen de Europese Gemeen
schap. Dit hangt met name af van de Britse reactie.
De Britse landbouwminister Wal
ker wilde gisteren in Brussel niet
vooruitlopen op het regerings-
overleg dat later deze week in
Londen zal plaatsvinden. Hii wil-
LONDEN (DPA) De woordvoer
der voor economische en finan
ciële zaken van de socialisti
sche oppositie in Groot-Brittan
nië, Peter Shore, heeft van de
conservatieve regering vergel
dingsmaatregelen geëist naar
aanleiding van het besluit van
de EG-ministerraad over de
landbouwprijzen.
Op een verkiezingsbijeenkomst in
Beaconsfield bij Londen eiste
Shore dat Groot-Brittannië on
middellijk zijn bijdrage aan de
EG zou stopzetten en naar eigen
inzicht vaststellen wat zijn
huishoudbijdrage zijn moet.
Shore is een van de meest verbe
ten anti-Europeanen van La
bour.
de ook niet ingaan op geruchten,
dat de Britse regering zou over
wegen de nieuwe prijzen voorlo
pig niet toe te passen.
Groot-Brittannië neemt het de an
dere Europese lidstaten zeer
kwalijk, dat zij hebben gebroken
met de politieke praktijk dat er
over zulke belangrijke zaken als
de landbouw slechts bij een
stemmigheid wordt beslist. Ook
Denemarkten en Griekenland
verzetten zich om die reden te
gen de stemming, maar Verwacht
wordt dat deze landen het prijs-
besluit wèl zullen uitvoeren.
De Nederlandse landbouwminis
ter drs. J. de Koning sprak na af
loop van het landbouwberaad in
Brussel de verwachting uit dat
de Britten dat ook zullen doen.
„Zo niet, dan ontstaan er enorme
problemen voor de hele Europe
se Gemeenschap, omdat er dan
in feite twee verschillende prijs
niveaus ontstaan". De Britten
zouden volgens De Koning extra
moeten gaan betalen voor de im
port en export van en naar Euro
pa. Zouden de Britten in dat ge
val landbouwprodukten tegen
lagere prijzen op de wereldmarkt
kopen „dan treedt het in feite uit
de Europese Gemeenschap", al
dus minister De Koning.
De Britten weigerden mee te
werken aan het nieuwe prijzen
pakket zolang er geen bevredi
gende regeling was gevonden
voor de verlaging van de Britse
bijdrage aan de Europese begro
ting.
De landbouwministers besloten
gisteren, ondanks heftige Britse
tegenstand, tot stemming over
de landbouwprijzen over te gaan.
Groot-Brittannië beriep zich op
de politieke praktijk sinds 1966,
dat er slechts bij unanimiteit
wordt besloten. Als een EG-lid-
staat vindt dat zijn vitale belan
gen op het spel staan, kan hij een
stemming voorkomen. Dan moet
er net zolang worden doorge
praat totdat men het eens is.
Deze, in het zogenaamde Akkoord
van Luxemburg vastgelegde ge
woonte was volgens de andere
Europese lidstaten echter nu niet
van toepassing. Het vitale belang
van Groot-Brittannië lag name
lijk niet zozeer in de landbouw
prijzen zelf, maar in de daaraan
gekoppelde bijdrage aan de Eu
ropese begroting. Landen als
Frankrijk en Italië, die vaak van
deze unanimiteitsregeling ge
bruik hebben gemaakt om hun
eigen belangen te dienen, zagen
daarom in de stemming geen
schending van dat Luxemburgse
akkoord.
Groot-Brittannië heeft gistermid
dag overigens een poging gedaan
de impasse rond de begrotings
kwestie alsnog op te lossen. Het
kwam met een nieuw voorstel,
waarin het voor 1982 van de an
dere Europese landen een tege
moetkoming van ongeveer 2,6
miljard gulden vraagt; minder
dan voorheen. De Europese lan
den hebben tot nu toe 2 miljard
aangeboden. De ministers van
buitenlandse zaken zullen hier
over begin volgende week verder
onderhandelen.
Het nu vastgestelde landbouwprij
zenpakket betekent een verho
ging van de kosten van levenson
derhoud in Nederland met 0,5
procent; het levensmiddelenpak
ket wordt 2,5 procent duurder.
De totale Europese landbouwuit
gaven stijgen met zo'n 4 miljard
gulden.
RIO GRANDE (AP) - In Puerto Rico is het deze week tot een harde botsing gekomen tussen de politie en
jeugdige "krakers", die sinds november 1980 staatsdomeinen bezet houden. Gewapend met helmen en kogelvrije
vesten ging de "sterke arm" tot de aanval over. Eén politieman werd gedood: tien mensen liepen verwondingen
Fraudezaak
beheerst
congres van
vakcentrale
WEST-BERLIJN (Reuter/
DPA) - Het hoofd van de
Westduitse vakcentrale
DGB, Heinz-Oskar Vetter,
heeft gisteren tegengespro
ken dat hij belasting ontdo
ken had via een "voorman"
in huizenbouwprojecten in
West-Berlijn die belastingbe
scherming genieten.
Vetter, die deze week aftreedt
na 13 jaar aan het roer van de
acht miljoen leden tellende
overkoepelende vakorganisa
tie te hebben gestaan, deelde
op het jaarcongres van de
DGB mee dat hij juridische
stappen wegens smaad zal
ondernemen tegen het tijd
schrift Stern die de beschul
digingen maandag uitte.
Nieuwe beschuldigingen in
Stern en Der Spiegel tegen
de woningbouwmaatschap
pij "Neue Heimat", die eigen
dom is van DGB, hebben de
conferentie van de vakcen
trale overschaduwd. De
openbare aanklager in Mün-
chen heeft maandag een on
derzoek geopend nadat Der
Spiegel de beschuldiging had
geuit dat leiders van "Neue
Heimat" grote persoonlijke
winsten hadden opgestreken
bij de verkoop van land.
BEIROET (UPI/DPA) - Irak zegt een groot tegenoffensief te hebben
gelanceerd vanuit de door Iran belegerde stad Chorramsjahr. De Iraan-
se strijdkrachten werden ten noorden van de stad aangevallen, trekken
zich terug en staan op instorten, zo is vandaag in Bagdad gemeld in een
militair communique.
Iran reageerde nog niet op de Iraakse berichten. In het communique
werd voorts gezegd: "De vijand krijgt een nieuwe les. Hij heeft hevige
verliezen geleden en is gedwongen zijn posities in de frontlinie te verla
ten onder de zware druk van onze heroïsche strijdkrachten". Chor
ramsjahr is de laatste Iraanse stad die nog in Iraakse handen is nadat
Bagdad de afgelopen maanden het meeste van het in het begin van de
oorlog veroverde Iraanse grondgebied verspeelde.
Na eerdere succesvolle offensieven startte Iran bijna drie weken geleden
"operatie Jeruzalem" waarbij op verschillende plaatsen de grens met
Irak werd bereikt en Chorramsjahr werd belegerd. Om Chorramsjahr
woedden hevige veldslagen die volgens militaire waarnemers een hoge Vertragen
tol aan mensenlevens eisten. Geschat wordt dat de bijna twintig maan
den durende oorlog al aan meer dan 70.000 mensen het leven kostte
BUENOS AIRES ..Om de oor
log te kunnen winnen, moe
ten we op energie bezuini
gen. Iedere keer als u een
overbodige lamp uit doet, be
tekent dat een tegenslag voor
mevrouw Thatcher. Argentij
nen. op naar de victorie". Via
radio en televisie worden de
Argentijnen om de tien minu
ten opgeroepen de Britse ko
lonialistische vijanden een
tegenslag te bezorgen. De ene
keer moet men het licht uit
doen, de andere keer wordt
men opgeroepen harder en
nog beter te werken.
De Argentijnse autoriteiten zijn
een werkelijke indoctrinatie-
campagne begonnen om de
bevolking te mobiliseren en
actief te betrekken by het ge
beuren in de Zuidatlantische
Oceaan. De Argentijnen, in al
hun enthousiasme, praten al
leen nog maar over de Malvi-
nas, zoals de Falkland-eilan-
den hier worden genoemd.
En de dagbladen staan er vol
mee; van de eerste tot en met
de laatste pagina, hoewel be
trouwbare informatie erg
moeilijk te vinden is.
Overdreven
De dreigende oorlog wordt niet
al te serieus genomen. Im
mers. „die Bntse piraten
kunnen geen problemen op
leveren voor onze heldhaftige
soldaten" Hoewel de Argen
tijnen vrijwel zonder uitzon
dering denken dat het binnen
enkele dagen tot een gewa
pende confrontatie zal ko
men. heeft men nog niet ge
dacht aan de mogelijkheid
dat de heldhaftige Argentijn
se soldaten bij een dergelijke
confrontatie weieens het on
derspit zouden kunnen del
ven. De bevolking denkt hier
simpelweg niet aan. doordat
de autoriteiten de capacitei
ten van de strijdkrachten zó
overdreven hebben voorge
steld. dat een onwetende bui
tenstaander het idee zou kun
nen krijgen dat Argentinië de
nieuwe supermogendheid in
de wereld is.
Binnenkort zal waarschijnlijk
blijken of dit het geval is of
niet. want de militaire mach
thebbers zijn van mening dat
Londen de kwestie rond de
Falkland-eilanden alleen met
wapens wil oplossen. Men is
in Buenos Aires van mening
dat Engeland de onderhande
lingen die in New York
plaatsvinden, saboteert door
het stellen van onmogelijke
Het grote struikelblok bij de
onderhandelingen in New
York lijkt het bestuur van de
Falkland-eilanden te zijn tij
dens de overgangsperiode.
Argentinië zou een tijdelijk
bestuur van de Verenigde
Naties accepteren, maar
heeft al laten weten een even
tuele deelname van de Ver
enigde Staten in dit bestuur
niet te willen Engeland wil
juist dat, naast de Verenigde
Naties, ook nog een ander
land zitting heeft in een over
gangsbewind. De Engelsen
willen dit vanwege het feit
dat de eilanden anders waar
schijnlijk in handen vallen
van de zogenaamde dekolo
nisatiecommissie van de Ver
enigde Naties, en de Engel
sen zijn nu niet bepaald po
pulair bij deze commissie.
dat er geen tijdslimiet wordt
verbonden aan het overleg
over de definitieve toekomst
van de eilanden Dit overleg
zou moeten plaatsvinden ter
wijl de Falkland-eilanden be
stuurd worden door bijvoor
beeld de VN. Argentinië
vindt dat het overleg maxi
maal 18 maanden mag duren
en moet leiden tot de erken
ning van de Argentijnse soe
vereiniteit De militaire
machthebbers in Buenos Ai
res zyn namelijk bang dat de
kundige Engelse diplomaten
er zonder tijdslimiet in zou
den slagen het overleg jaren
te vertragen, zoals ze de afge
lopen 17 jaar hebben gedaan.
Alleen al het feit dat Argentinië
over het vraagstuk van de
soevereiniteit wil spreken, is
een buitengewoon belangrij
ke concessie. President Gal-
tieri heefi hierdoor binnen de
militaire junta al heel wat
macht verspeeld. De radicale
sectoren van de strijdkrach
ten vinden dat er helemaal
niet met de Britten gespro
ken moet worden; ook niet in
New York
De marineleiding is op dit mo
ment het meest radicaal en
verder bestaan er reeds aan
wijzingen dat de junta niet zo
eensgezind is als dat soms
wel een lijkt. De manne heefi
tot dusver de meeste verlie
zen geleden in dit conflict
met Engeland en hierdoor is
hun prestige bij de bevolking
en hun invloed in de junta
flink toegenomen. Deze aard
verschuiving in de Argentijn
se machtsstructuur is er ook
de oorzaak van dat president
Galtien, die tevens comman
dant van de landmacht is,
zich gedurende de laatste da
gen een beetje op de achter
grond heefi gehouden, ter
wijl de commandant van de
marine, admiraal Anaya, op
de voorpagina's van de dag
bladen verscheen.
Meningsverschillen
Uiteraard bemoeilijkt deze in
terne verdeeldheid van de
junta de onderhandelingen.
En de meningsverschillen
van de Argentynse leiders
verhogen het gevaar van een
escalatie in het conflict Ove
rigens weten de Engelse on
derhandelaars dit ook, en de
hoge eisen en voorwaarden
die zy in New York by het
overleg stellen, zyn er eigen
lijk op gencht de junta nog
verder te verdelen, zodat op
een moment van verwarring
een militaire aanval zou kun
nen worden gedaan op de
Falkland-eilanden.
WIM ROMEIJN
Britten versterken Falkland-vloot
ADVERTENTIE
In de showrooms bij Ico/Athibu
staat de keuken van üw keuze.
Toegespitst op uw wensen
presenteren wij hier vele klasse-keukens
die even funktioneel als smaakvol zijn
ingericht. Kompleet met inbouw-
apparatuur en tegels voor
vloer en wand.
Ook voor uw specifieke wensen
staan wij klaar om in ons verkoop
centrum uw keuken-op-maat te
ontwerpen die ook qua prijs voldoet
aan uw budget.
Showrooms geopend:
dinsdag t/m vrijdag 9 - 5 uur,
donderdagavond 7 - 9 uur,
zaterdag 9.30 - 1.30 uur of na
fspraak ook 's avonds.
ICOATHIBU
Hoge Rijndijk 25, 2313 KG Leiden
Tel. 071-141741
LONDEN - De vredesbesprekin
gen in New York, onder leiding
van secretaris generaal Perez de
Cuellar van de Verenigde Naties
zijn gisteren tot vandaag uitge
steld om Argentinië in staat te
stellen te reageren op het jongste
Britse vredesvoorstel. Het is het
laatste voorstel van Britse zijde,
zo wordt in Londen algemeen
aangenomen. Als de Argentijnen
ook nu, na ruim zes weken on
derhandelen, niet bereid zijn we
zenlijke concessies te doen. lijkt
een Britse invasie van de Falk-
land-eiland en onvermijdelijk
Perez de Cuellar zegde gisteren al
le besprekingen af om Argenti
nië de gelegenheid te geven het
Britse voorstel te bestuderen
Voor hij daartoe besloot, liet hij
weten er meer dan ooit van over
tuigd te zyn dat „de tijd niet aan
de kant van de vrede staat"
De Argentijnse vertegenwoordi
gers bij de Verenigde Staten heb
ben gezegd, dat hun land wil on
derhandelen, maar dat de Britten
kennelijk de voorkeur geven aan
ultimatums. Engeland ontkent
dat het een ultimatum heefi ge
steld, maar kabinetsleden heb
ben de afgelopen dagen wel by
herhaling gezegd nog maar wei
nig geduld te hebben
Premier mevrouw Thatcher zei dat
gisteren in het Lagerhuis op
nieuw, toen ze Argentinië ervan
beschuldigde Engeland aan het
lijntje te willen houden. De pre
mier waarschuwde dat de mili
taire voorbereidingen om de
Falkland-eilanden terug te krij
gen gewoon zullen doorgaan.
Mevrouw Thatcher ging niet in op
het verzoek van oppositieleider
Michel Foot om het Lagerhuis te
laten meebeslissen over een in
vasie van de Falkland-eilanden.
Dat beslist de regering, die daar
na aan het Lagerhuis verant
woording zal afleggen, zo zei ze.
Wel stond ze een algemeen debat
over de crisis toe, dat eind deze
week wordt gehouden, en wat
het zesde Lagerhuisdebat over
de gebeurtenissen op de Falk
land-eilanden zal zijn ..Ik sta dat
toe, omdat deze week beslissend
zal zijn voor de vrede", aldus de
premier
Voor ze in het Lagerhuis ver
scheen. had mevrouw Thatcher
besprekingen gevoerd met haar
kabinet cn het oorlogskabinet,
waann drie ministers en de voor
zitter van de Conservatieve Par
tij zitting hebben. Over deze be
sprekingen zijn geen mededelin
gen gedaan, maar welingelichte
knngen weten te melden dat zy
vrijwel geheel waren gewyd aan
een invasie van de Falkland-ei
landen. die steeds meer onver
mydelyk begint te worden. Mi
nister van buitenlande zaken
Pym heefi gisteravond aan de
sfeer van pessimisme verder by-
gedragen door te zeggen dat hy-
niet meer in onderhandelingen
geloofi.
Verslaggevers aan boord van sche
pen van de oorlogsvloot hebben
gemeld dat zich de afgelopen da
gen een groot aantal schepen by
de al bestaande vloot heefi ge
voegd. Alles by elkaar heefi ad
miraal Woodward nu de beschik
king over meer dan 50 schepen
Daarbij 13 ook het troepentrans
portschip Canberra, dat 2500
manschappen aan boord heefi
Geschat wordt dat de Britten nu
in staat zyn byna 5000 militairen
aan land te brengen, mocht het
tot een invasie komen
Belangryk voor de vloot is verder
dat 20 nieuwe Harner-straalja-
gers zyn aangekomen Daarmee
is het aantal straaljagers waar
over de vloot kan beschikken,
meer dan verdubbeld Volgens
militaire deskundigen in Londen
kan dit van beslissende invloed
zyn by een luchtslag om de eilan
den
ADVERTENTIE
LUXEMBURG (ANP) - De secretaris generaal van de NAVO. mr Jo
seph Luns. denkt dat het Atlantisch bondgenootschap Groot Brittan
nie zal blyven steunen in de kwestie van de Falklandeilanden. ook
wanneer dat land overgaat tot verdergaande militaire actie, zoals een
bezetting van de eilanden Luns verklaarde dit gisteren In Luxemburg
na afloop van het tweedaags overleg van de ministers van buitenlandse
zaken van de NAVO-lidstaten
In het slotcommuniqué van de bijeenkomst veroordeelde de minister de
Argentijnse bezetting van de eilanden en keurde het af dat Argentinië
nog steeds geen gevolg heefi gegeven aan resolutie 502 van de Veilig
heidsraad waarin om Argentijnse terugtrekking wordt gevraagd
