c
Belgische minister in opspraak
Managa president
van El Salvador
Nieuwe president
op goede voet
met militairen
"Zeg 'ns dag
tegen oma, Daan"
Pleidooien in coupproces
Onderzoek naar belastingfraude Vanden Boeynants
Niet gebonden aan partij
Twee Westduitse
politici treden af
Laat eens wat van je 6"'i
Carter weer
in politiek
Poolse junta maakt
gebaar naar kerk
Spaanse generaals betichten elkaar
Van der Stoel:
"Houding van
Turkije is
teleurstellend"
VRIJDAG 30 APRIL 1982
Buitenland
(Van onze correspondent
Ferry Mingelen)
BRUSSEL - Politiek België is deze
week opgeschrikt door officiële
beschuldigingen, dat een van
haar meest bekende leden, de
christendemocratische volksver
tegenwoordiger Paul vanden
Boeynants. op grote schaal be
lastingfraude zou hebben ge
pleegd. Vanden Boeynants zou
in de tijd dat hij minister was
met transacties via een maat
schappij in Luxemburg en een
geheime bankrekening in Zwit
serland voor zo n 10 miljoen
frank (zo'n 600.000 gulden) de be
lastingen hebben ontdoken.
De beschuldigingen, ingebracht
door de openbare aanklager in
Brussel, Van Honste, zullen wor
den onderzocht door een specia
le commissie uit het Belgische
parlement. Volgens de pelgische
grondwet zal Vanden Boeynants
voor het gerechtshof gedaagd
kunnen worden indien deze par
lementaire commissie de be
schuldigingen gegrond acht.
Al lange tijd doen in de Brusselse
politieke wandelgangen verha
len de ronde over de niet geheel
frisse zakelijke activiteiten van
de oud-premier, de oud-minister
van defensie, de oud-voorzitter
van de Franstalige christen-de
mocraten en de kandidaat-bur
gemeester van Brussel Vanden
Boeynants. die wegens zijn grote
bekendheid gewoonlijk slechts
met zijn initiatialen VDB wordt
aangeduid.
Vorig jaar trad hij af als partijvoor
zitter. officieel wegens het grote
verlies dat de christen-democra
ten in de verkiezingen hadden
geleden. Toen al waren er ge
ruchten dat zijn vertrek evenzeer
Tot nu toe beperkten deze verha
len zich tot perspublikaties.
maar afgelopen dinsdag heeft de
openbare aanklager in Brussel
de Belgische premier Martens,
diens minister van justitie Gol en
de voorzitter van de Kamer. Def-
raigne. een gedetailleerd dossier
over de financiële activiteiten
van VDB overhandigd.
(Van onze correspondent Rob Sprenkels)
MEXICO - De niet partijgebonden Alfaro Magana is gisteren gekozen tot interim-presi
dent van El Salvador. De 57-jarige bankdirecteur Magana kreeg 36 stemmen in de
vorige week geinstalleerde grondwetgevende raad. Hugo Barrera, tweede man van Ro
berto d'Aubuissons Arena Partij die met generaal José Guillermo Garcia en kolonel
Nicola Carranza een junta had willen vormen, kreeg 17 stemmen. Zeven afgevaardig
den onthielden zich van stemming. Magana zal moeten regeren totdat er eind 1983-
begin 1984 algemene verkiezingen plaatsvinden.
De keuze van de interim-president,
die eigenlijk al vorige week don
derdag had moeten plaatsvin
den, betekent het einde van de
junta onder leiding van de chris
ten-democraat José Napoleon
Duarte. Toch werd Magana geko
zen met steun van de 24 christen
democratische afgevaardigden.
Zij hopen dat de reeds politiek
advocaat Magana de bru
te ideeën van de in de grondwet
gevende raad overheersende ul
tra-rechtse fracties enigszins kan
terugdringen.
Niettemin verwachten verschillen-
dat de functie
voornamelijk cere
monieel zal zijn. In het binnen
kort te benoemen kabinet zullen
hoogstwaarschijnlijk de posten
van binnenlandse zaken, defen-
Na bouwschandaal
DÜSSELDORF (DPA/Reuter) - Twee parlementsleden van de Westduit
se deelstaat Noordrijn-Westfalen zijn gisteren afgetreden nadat het
weekblad "Stern" te Hamburg hen had beschuldigd van het aannemen
van steekpenningen van een bouwfirma, "Neue Heimat", en het begun
stigen van die firma, zo heeft een woordvoerder van het parlement
meegedeeld.
Het zijn de vice-voorzitter van het parlement. Konrad Grundmann, lid
van de christendemocratische oppositie, en Erwin Pfander, woordvoer
der voor woningbouw van de sociaal-democratische partij.
Neue Heimat, de grootste particuliere bouwonderneming van Europa,
heeft de beweringen als onjuist van de hand gewezen.
De Westduitse vakbondsfederatie, eigenaar van Neue Heimat, was zes
weken geleden een onderzoek begonnen naar geheime zakelijke trans
acties die bepaalde bestuursfunctionarissen van de bouwfirma volgens
het weekblad "Der Spiegel" zouden hebben verricht.
Dit onderzoek heeft tot dusver geleid tot het ontslag van de voorzitter en
twee bestuursleden van Neue Heimat en het indienen van hun ontslag
door twee andere leden van de bestuursraad.
ADVERTENTIE
ptt telecommunicatie
Buiten je eigen regio bel je 's avonds n
n het weekend voor half geld
HOUSTON - Deze twee personen vormen een primeur: Sally Ride is de
eerste vrouwelijke en Guion Blueford de eerste zwarte astronaut in de
Verenigde Staten. Sally mag mee met vlucht zeven van de Space-shuttle,
haar collega Blueford gaat met de achtste vlucht de ruimte in.
sie en financiën door militairen
worden bekleed. De machtigste
man in El Salvador blijft voorlo
pig generaal José Guillermo Gar
cia, die hoogstwaarschijnlijk zal
worden gehandhaafd als minis
ter van defensie en opperbevel
hebber van het leger.
Van de grondwetgevende raad
hoeft Magana niet al te veel steun
te verwachten als hij een conflict
met de militairen wil aangaan.
Met name Roberto d'Aubuisson
en zijn Arena Partij hebben de
afgelopen dagen alle sleutelfunc
ties in het nieuwe orgaan voor
zich opgeëist. d'Aubuisson zeifis
voorzitter van de Grondwetge
vende Raad. Eerder deze week
keurde het parlement al enige
statuuthervormingen goed vol
gens welke de Grondwetgeven
de Raad de macht heeft gekre
gen om leden van het nieuwe ka
binet naar huis te sturen.
Ook aan aanvaarding van de so-
ciaaleconomische hervormingen
van de junta onder leiding van
José Napoleon Duarte zit een
luchtje. Het enige dat dinsdag
door de Grondwetgevende Raad
werd aanvaard, was namelijk het
principe en niet zozeer de uitvoe
ring. d'Aubuissons Arena Partij
heeft al verschillende wetswijzi
gingen klaarliggen die ertoe zou
den leiden dat zeker driekwart
van de in de afgelopen twee jaar
genationaliseerde landgoederen
zullen worden teruggegeven aan
hun vroegere eigenaars.
WASHINGTON (UPI) - Jimmy
Carter, die vorig jaar januari het
Witte Huis moest verlaten nadat
Ronald Reagan hem bij de ver
kiezingen van november 1980
had verslagen, is voornemens
zich weer te gaan manifesteren
op nationaal niveau. Een woord
voerder van de Democratische
Partij zei, dat Carter "door de
gang van zaken in beslag wordt
genomen, of het nu te maken
heeft met het Midden-Oosten of
met de mensenrechten".
Op 1 mei houdt de ex-president
een rede in Maryland. Ook in ju
ni zal hij actief zijn bij een poli
tieke gebeurtenis, aldus Bob
Neumann, die woordvoerder is
van het nationale comité van de
Democratische Partij.
Neumann zei te hopen dat Carter
ook zal deelnemen aan een con
ferentie van de Democratische
Partij, die van 25 tot 27 juni
wordt gehouden in Philadelphia.
Carter, die zijn memoires inmid
dels af heeft, heeft in de afgelo
pen maanden enige uitspraken
gedaan over de nationale poli
tiek. Vorige week uitte hy in At
lanta kritiek op het beleid van
zijn opvolger.
De Nederlandse gemeenschap in
Argentinië heeft besloten dit
jaar in Buenos Aires geen Ko
ninginnedag te vieren. Het be
stuur van de Nederlandse ver
eniging heeft dit besluit geno
men naar aanleiding van de Ar
gentijnse bezetting van de Falk-
1 and-eilanden. Een meerderheid
van de Nederlanders in Argenti
nië deelt het standpunt van de
Nederlandse regering, die de ge
welddadige verovering van de
Falkland-eilanden door het Ar
gentijnse leger scherp heeft af
gekeurd.
Alvaro Magana: ideeën van ultra-rechts terugdringen.
WENEN - De vrijlating van onge
veer 1000 Poolse gënterneerden
onder wie 154 lagere functiona
rissen van Solidariteit, lijkt een
grootmoedig gebaar te zijn van
net Poolse militaire regime ter
gelegenheid van de viering van
de eerste mei. Nader bezien is
het meer een gebaar van wan
hoop en niet van macht.
Een paar uur voor de vrijlating van
een deel van de gënterneerden
bekend werd gemaakt, hadden
de arbeiders op de Lenin-
scheepswerf in Gdansk, de ge
boorteplaats van de vakcentrale
Solidariteit, voor een kwartier
het werk neergelegd. De korte
staking vond volgens een van de
stakingsleiders plaats „om het
militaire regime er aan te herin
neren dat Solidariteit nog lang
niet dood is".
De militaire machthebbers bewe
ren dat de vrijlating van de gën
terneerden - er blijven officieel
nog minstens 2000 mensen ach
ter slot en grendel zonder proces
of opgave van reden voor hun ge
vangenschap - mogelijk was ge
worden omdat de toestand in het
land zich sinds het uitroepen van
de staat van beleg in december
verbeterd heeft. Bezoekers die
recent in Polen hebben rondge
reisd verklaren dat het tegendeel
het geal is. In de industriegebie
den en in de havensteden in het
bijzonder is de atmosfeer nog
voelbaar gespannen.
De aankondiging van de „amnes
tie" en ook van het opheffen van
een aantal beperkingen zoals het
reizen in sommige grensgebie
den. het opheffen van de avond
klok en de mogelijkheid om zon
der inschakeling van een telefo
nist binnen Polen zelf telefoon
gesprekken te voeren, kwam een
paar uur nadat uit Rome was ge
meld dat paus Johannes Paulus
2 nog niet naar Polen wil reizen.
De concessies van de militaire lei
ders moeten worden gezien als
een lokmiddel om de dialoog
met de kerk. die in wezen in een
impasse steekt, weer op gang te
brengen. Het militaire regime
heeft dnngend behoefte aan een
meer vriendelijke of op zyn
minst een wat minder vijandige
houding van de Poolse roomska-
tholieke kerk tegenover de heer
sende militairen
Merkwaardig is dat de dag nadat
de concessies bekend zyn gewor
den en de vrijlating al op gang
was gekomen de Poolse pnmaat.
aartsbisschop Jozef Glemp, die
zich nog in Rome ophield voor
zijn besprekingen met de paus.
verklaarde dat het bezoek van de
paus aan zijn geboorteland nog
niet definitief is afgelast, of
schoon er veel moet veranderen
voordat Johannes Paulus 2 voet
op Poolse bodem zet.
Het moreel van de Polen is na de
lange koude winter met een mi-
Hi kleding en voedsel
tot een absoluut dieptepunt ge
daald. Zij hebben geen zin te
werken zolang de basis van hun
persoonlijke vrijheid is aangetast
en er geen enkel vooruitzicht is
op materiële verbetering.
De militaire machthebbers zien
zich onder deze omstandigheden
genoodzaakt alle zeilen bij te zet
ten om de kerkelijke autoriteiten
tevreden te stellen, die anders
dan in andere Oosteuropese lan
den uitgesproken machtig zijn.
Tot de vrijlating van een deel van
de gënterneerden onder wie zich
zeker geen figuren als vakbonds
leider Lech Walesa bevinden, is
het regime over gegaan omdat
het van mening is dat het te lang
uitschakelen van Solidariteit uit
eindelijk zou kunnen leiden tot
een toestand waarin de kerk ge
legenheid krijgt een nieuw weer
standscentrum op te bouwen te
gen het communisme.
Alvaro Magana, 57 jaar oud,
miljonair, bankdirecteur en
afkomstig uit een van de
rijkste koffieplantersfamilies
van El Salvador, is gisteren
benoemd tot intenm presi-
dent van het Midden-Amen
kaanse land Magana zal El
Salvador moeten regeren tot
dat er in 1983 begin '84 alge
mene verkiezingen zullen
worden gehouden.
Alvara Magana Borja. zoals zijn
volledige naam luidt, heeft
sinds mensenheugenis zeer
nauwe relaties onderhouden
met bclangryke militairen
Gedurende twintig jaar is hij
directeur geweest van de Sal
vadonaanse hypotheekbank,
waarin de staat een meerder
heidsaandeel heeft. Volgens
de Salvadoriaanse oppositie
heeft hy die post zo lang we
ten te conserveren door mili
taire machthebbers enorme
persoonlijke leningen op lan
ge termijn toe te kennen, ter
mijnen die in de praktijk
vaak eeuwig zouden zijn ge
bleken.
Op politiek terrein deed Maga
na de eerste stappen als op
richter van de Nationale Ver
zoeningspartij, een partij die
over het algemeen wordt ge
zien als de politieke arm van
het leger. In 1969 bracht hy
het tot kandidaat voor het
presidentschap, maar hy zag
geen kans om de party trad i-
tie, dat haar presidentskandi
daten militairen zijn, te door
breken en moest de eer af
staan aan kolonel Fidel San
chez Hernandez. Sindsdien
heeft Magana zich officieel
uit de politiek teruggetrok
ken en op het ogenblik zegt
hij geen banden te hebben
met welke van de vijf in de
grondwetgevende raad verte
genwoordigde partijen dan
ook.
Nu is Magana dus plotseling
benoemd als interim-presi
dent, maar veel waarnemers
vragen zich af of zijn functie
veel meer dan ceremonieel
zal zijn. Naar het heet eist het
leger de drie belangrijkste
posten binnen het wellicht
nog voor het einde van deze
week te vormen kabinet op.
Het gaat om defensie, bin
nenlandse zaken en finan
ciën. Over het algemeen
wordt verwacht dat generaal
José Guillermo Garcia zal
worden gehandhaafd als mi
nister van defensie en opper
bevelhebber van het leger,
hetgeen zou betekenen dat
hij de machtigste man in El
Salvador blyft.
Politiek gezien lykt Magana
vrijwel geheel verlamd door
de statutenwijziging die de
grondwetgevende raad
maandag goedkeurde en vol
gens welke zij de macht heeft
om leden van het nieuwe ka
binet naar huis te sturen.
Magana zelf heeft verklaard
dat hy een voorstander is van
de onder José Napoleon
Duarte doorgevoerde sociale
hervormingen. Maar de Are
na-partij van Roberto d'Au
buisson heeft reeds plannen
om de belangrijkste van die
hervormingen, de landbouw
hervorming. te „perfectione
ren" Daarbij zouden de ge
nationaliseerde terreinen die
in corporaties niet rendabel
blyken. moeten worden te
ruggegeven aan hun vroegere
eigenaars. Dat zal neerkomen
op zeker driekwart van de
onteigende gebieden, want
onder de huidige omstandig
heden van moord en dood
slag is byna elke vorm van
landbouw zo goed ais onmo
gelijk.
Het Sal vadonaanse leger heeft
inmiddels toegegeven dat
een afgelopen zondag met
4500 soldaten begonnen actie
in het noordoosten van het
land is mislukt. De operatie-
Torola had de bedoeling om
de verschillende doorgangs
wegen in strategische plaat
sen vry te maken van de
guerrilla Volgens militaire
woordvoerders zijn er onder
de soldaten 59 gewonden en 9
doden gevallen. De rebellen-
zender Venceremos (Wy zul
len overwinnen) zegt 76 mili
tairen om het leven te hebben
gebracht en grote hoeveelhe
den wapens en munitie te
hebben buitgemaakt. Welke
feiten er dan ook waar zou
den zyn. de onmacht van het
leger tekent in elk geval de
aanhoudende militaire pat
stelling in de burgeroorlog.
Aan de andere kant is het ultra
rechtse geweld aanzienlijk
toegenomen sinds de omstre
den verkiezingen van 28
maart. Dagelyks worden er
opnieuw lijken langs de we
gen gevonden en het is zeer
de vraag of Magana daar iets
aan zal kunnen veranderen.
Het brein achter de ulra-
rechtse terreur heet namelyk
Roberto d'Aubuisson, en die
is als voorzitter van de grond
wetgevende raad vry wel on
aantastbaar. Evenmin mag
van Magana worden ver
wacht dat hy de structuur
van het leger zal wyzigen.
hetgeen onder meer betekent
dat de militaire autoriteiten
de extremistische acties zul
len blijven dekken, zoals bij
voorbeeld de door D'Aubuis
son uitgedachte executie van
de populaire aartsbisschop
Romero en de moord op de
vier Nederlandse journalis
ten.
ROB SPRENKELS
MADRID (Reuter) - De advocaat
van Generaal Alfonso Armada
Comyn, Ramon Hermosilla,
heeft gisteren in zijn pleitrede
gegzegd dat de generaal niet be
trokken is geweest bij de voorbe
reiding van de mislukte staats
greep van vorig jaar en in vrij
heid zou moeten worden gesteld.
Generaal Armada is een van de
drie voornaamste beklaagden in
het proces in Madrid. De advo
caat zei dat de generaal op de
avond van de mislukte staats
greep had aangeboden rege
ringsleider te worden om een
eind te maken aan de bezetting
van het parlement, en niet omdat
dat zo zou zyn beraamd.
Generaal Armada, voormalig le
raar van koning Juan Carlos en
vice-opperbevelhebber van het
leger tijdens de poging tot staats
greep, is er door getuigen van be
ticht de leider van de operatie te
zyn geweest en beweerd te heb
ben de steun van de koning te
hebben gekregen.
De twee andere hoofd beklaagden,
luitenant-kolonel Antonio Tejero
Molina en luitenant-generaal Jai
me Milans del Bosch, hebben
verklaard dat generaal Armada
verantwoordelijk was voor de ac
tie.
Kolonel T^jero heeft verklaard dat
generaal Armada hem de laatste
bevelen 48 uren voor de staats
greep had gegeven en hem ge
zegd had in contact te zyn ge
weest met de Verenigde Staten
en het Vaticaan. Hermosilla
sprak dit tegen
Hy zei ook dat generaal Armada
niet tegen Milans del Bosch ge
zegd had dat de koning genoeg
had van de toenmalige premier.
Adolfo Suarez. en gunstig zou
staan tegenover de vorming van
een militaire regering.
Het proces wordt voortgezet
STRAATSBURG (ANP) - Mi
nister Van der Stoel van bui
tenlandse zaken vindt de
Turkse opvattingen over een
herstel van de democratie te
leurstellend. De Nederlandse
bewindsman zei dit nadat hy
woensdagavond onofficieel
en gistermorgen officieel
contact had gehad met zyn
Turkse collega. I. Turkman.
en andere collega's uit de 21
lidstaten van de Raad van
Europa. Het ministercomité
van de organisatie vergader
de in Straatsburg
Van der Stoel heeft in het comi
té de voortdurende marteling
van politieke gevangenen, de
arrestaties, de voortdurende
schending van mensenrech
ten en de hernieuwde hechte
nis van de leider van de socia
listische party Ecevit ter
sprake gebracht. Hy kreeg de
indruk dat by de Turkse jun
ta geen enkel begrip bestaat
voor de kritiek uit de Raad
van Europa. Integendeel, by
een voortgaande Europese
kritiek zou Turkije zelfs over
wegen de Raad van Europa te
verlaten
De Nederlandse bewindsman
meende eerder een verhar
ding van het bewind in Tur
kye te kunnen bespeuren. Hy
hecht weinig geloof aan de
verzekeringen van het Turk
se bewind dat eind dit jaar
een referendum zal worden
gehouden over een toekom
stige democratische rege
ringsvorm in Turkye en dat
daarna vrye verkiezingen zul
len volgen "Het referendum
heeft plaat.s terwijl de staat
van beleg niet is opgeheven,
terwyl het vertrouwen ook
met wordt vergroot door de
aankondiging van de Turkse
militairen dat politici die
voor oude partyen zitting
hebben gehad in het parle
ment niet mogen terugke
ren". aldus Van der Stoel.
Hy kondigde aan dat de Scan
dinavische landen. Frankryk
en Nederland hun onderzoek
zullen voortzetten naar de
mogelykheid via het klach
trecht van lidstaten van de
Raad van Europa, een klacht
in te dienen tegen Turkye by
het Europees Hof voor de
rechten van de mens. Dit kan
een stap betekenen op de
weg naar verwydenng van
Turkye uit de Raad van Euro
pa
