c
Joan Sutherland
nog steeds uniek
c
c
c
'Hardrose - Knalblauw'
aanzien méér dan waard
Indringende
boodschap
in 'Stilte'
D
D
J
Suskes en Wiskes mogen verkocht
Stones zien geen brood in Oostblok
VRIJDAG 30 APRIL 1982
LEIDEN - De dialoog met Ma
rilyn Monroe was zonder eni
ge twijfel één van de hoogte
punten uit het programma
'Hardrose - Knalblauw', dat
gisteravond voor een vrijwel
uitverkocht LAK-theater in
première ging. Guus Pon-
sioen heeft zich voor deze
produktie optimaal ingezet
en het resultaat is verbluf
fend. Het programma wordt
voornamelijk gekenmerkt
door een uitstekende timing,
een alert taalgebruik en veel
gevoel voor humor. Waarbij
de kanttekening, dat die hu
mor zeer nadrukkelijk afwe
zig was op het moment, dat
Guus (Ponsioen) aan Lils
(Renkema) een kadootje gaf,
en wel een pop, na het vallen
van 'de' bom. De tot dat mo
ment vrij luidruchtig reage
rende toeschouwers vielen
onmiddellijk stil.
In het programma wordt ook
incidenteel zeer nadrukkelijk
Kunst
afstand genomen van het va
derschap en het 'wordend
moederschap'. Er zijn mo
menten, waarop het vader
schap zowel als het moeder
schap belachelijk worden ge
maakt. Op andere ogenblik
ken koestert de moeder de
baby en lijkt de vader al z'n
'prènatale' verwensingen ver
geten te zijn. 'Een foetus die
schopt' lijkt al even ongeloof
waardig als een aanstaande
vader, die op een feestje meer
belangstelling heeft voor oen
oppervlakkig vriendje tussen
liters bier dan voor z'n zwan
gere vrouw.
De verschillende overgangen
tussen de scènes zijn zeer
goed doorgesproken door
Guus Ponsioen, Lils Renke
ma en regisseur Josja Ha-
mann. De kracht van 'Har
drose - Knalblauw' ligt ten
grondslag aan twee afzonder
lijke grootheden. Enerzijds
zijn dat de zeer substantiële
tekstbijdragen van zowel
Aernoud Witteveen als Cees
Ruters, anderzijds de zeer
goed in het gehoor liggende
liedjes van Guus Ponsioen.
Het lijkt met onverstandig iets
minder schokeffecten in het
programma op te nemen. 'De
pop' was beslist een grensge
val. Toch is er weinig durf
voor nodig te stellen, dat
'Hardrose - Knalblauw' in de
ze première-vorm het aanzien
meer dan waard is. Een leuk
succes voor, de in Leiderdorp
woonachtige, Guus Pon
sioen, die een grote muzikali
teit bindt aan een uitsteken
de tekstbeheersing. Lils Ren
kema speelt daarentegen
weer veel spontaner, hetgeen
keurig evenwicht in de tekst
declamatie oplevert. Dat het
'aanstaand vaderschap' als
thema van een première-
voorstelling getolereerd
wordt door het LAK-publiek
is opmerkelijk.
BERT KOEKEBAKKER
AMSTERDAM Ook het Ne
derlandse publiek heeft nu
eindelijk een "Lucia di Lam-
mermoor" met Joan Suther
land kunnen beleven. Het is
inmiddels ruim twintig jaar
geleden dat de faam van deze
vertolking voor het eerst tot
ons doordrong, maar in de
Amsterdamse Stadsschouw
burg bleek gisteravond dat
de beroemde Australische so
praan terecht nog steeds be
schouwd wordt als de grote
specialiste van het Italiaanse
bel canto. Wel is haar zang in
sommige scènes wat voor
zichtiger geworden, maar
zelfs dan bereikt haar zang
een graad van perfectie die
maar door heel weinig zange
ressen wordt geëvenaard. Als
haar stem echter opbloeit, en
dat gebeurde gisteravond al
aan het slot van haar eerste
aria, wordt de zaal over
stroomd met een klankrijk
dom die in de operawereld al
vele jaren uniek is.
Maar haar prestaties in de eer
ste twee akten bleken slechts
een voorbereiding op wat het
publiek in de befaamde
waanzinscène te wachten
stond, en dan blijkt ook dat
de leeftijd nog totaal geen vat
heeft op haar zangkunst. In
tegendeel zelfs: van een
stemwonder met weinig ac
teertalent heeft zij zich ont
wikkeld tot een zangeres die
nog steeds geen moeilijkheid
uit de weg hoeft te gaan en
die bovendien beschikt over
een interpretatievermogen
dat op dergelijke momenten
uit de muziek zelf voort lijkt
te komen. (Voor de kenners
zij vermeld dat Sutherland
een uitgebreidere versie van
de waansinscène zingt dan
enige andere moderne zange
res).
Van de haar omringende Ne
derlanders kon eigenlijk al
leen de bas Pieter van der
Berg (Raimondo) haar partij
geven op een niveau dat met
het hare harmonieerde.
Adriaan van Limpt (Edgardo)
begon bijzonder fraai en gea
cheveerd, maar hield dat niet
de hele avond vol, en Jan
Derksen (Enrico) probeerde
tevergeefs te bewijzen dat ac
teren ook in een opera van
Donizetti belangrijker is dan
zingen. Bovendien bleken
Limpt en Joan Sutherland in "Lucia di Lammer-
beide heren het voortdurend
met dirigent Richard Bonyn-
ge oneens te zijn over het te
volgen tempo en zij kregen
daarbij steun van het koor.
De vele oneffenheden in het
spel van het Omroeporkest
wezen er trouwens op, dat de
samenwerking met de diri
gent daar evenmin ideaal
was. De regie van John Cop
ley was opnieuw ingestu
deerd door Jan Bouws. maar
behalve Derksen leek ieder
een er rond voor uit te komen
dat het toneelgebeuren bij dit
ouderwetse avondje opera ei
genlijk maar bijzaak was. Het
publiek reageert toch wel uit
zinnig, en terecht!
De volgende (uitverkochte)
voorstellingen vinden plaats
op 2, 5, 24 en 27 mei in Am
sterdam en op 8 en 11 mei in
Scheveningen.
PAUL KORENHOF
OEGSTGEEST - Stilte'' is een
heel persoonlijk toneelstuk
over een gegeven, dat ieder
een aangaat. Het verwerken
van oorlogservaringen is het
centrale thema, maar daar
naast speelt ook de angst dat
de oorlog wéér kan komen,
dat we weer naar een tijd toe
gaan waarin mensen worden
veroordeeld om hun ras, ge
loof of uiterlijk.
Ab van der Linden heeft het
stuk enkele jaren na de twee
de wereldoorlog geschreven
Samen met zijn dochter In-
grid heeft de acteur "Stilte"
opnieuw bewerkt om het ook
in deze tijd te kunnen spelen.
Hij heeft de regie zelf gedaan
en speelt ook de hoofdrol van
de man Dave. Gisteravond
werd "Stilte" opgevoerd in
het Rijnlands Lyceum in
Oegstgeest.
"Stilte" is heel nadrukkelijk
het verhaal van Van der Lin
den. Hij wil overbrengen wat
afschuwelijke ervaringen, zo
als hij die in de oorlog heeft
meegemaakt, met een mens
kunnen doen. Hij wil het pu
bliek laten voelen wat het be
tekent, om als jood in een
concentratiekamp te hebben
gezeten, en te weten dat je
naaste verwanten in de gas
kamer om het leven zijn ge
bracht.
Die boodschap weet hij in zijn
eigen spel. en vooral in de
slotmonoloog heel indrin
gend over te brengen. Jam
mer is dat hij voor die bood
schap alle andere kanten op
zij heelt geschoven. De
hoofdpersoon Dave is een ka
rakter van vlees en bloed,
maar al diens tegenspelers
bleven ééndimensionale fi
guren. Dat komt niet alleen
omdat Van der Linden zich
voor deze produktie heeft
omringd met amateurs, die
niet anders kunnen dan
bleekjes afsteken tegen zyn
gedreven spel.
Dave is een joodse man die na
de oorlog, waarin zijn gehele
gezin is vermoord, bij de fa
milie blijft wonen waar hij
ondergedoken was. Naarma
te de oorlog langer voorbij is,
begint Dave steeds meer
moeite te krijgen met wat er
toen is gebeurd Het gezin
Smits is hem als één van de
zijnen gaan beschouwen en
getroost zich alle moeite hem
te helpen. Een dokter pro
beert Dave over zijn syn
droom heen te praten en
vraagt hem zijn aandacht
me«»r op het heden te richten.
Een tijdje lykt het beter te
gaan, maar dan geeft een
huisvriend van het gezin
Smits blijk van zijn joden
haat. Dave wil zich op hem
wreken voor alles wat de jo
den is aangedaan. Hij vecht
met de man. die zonder een
schrammetje ontkomt. Dave
echter denkt dat hij hem
heeft vermoord en komt in
een nieuwe crisis. Dan volgt
de aangrijpende slotmono
loog, waann Dave zegt niets
anders te kunnen doen dan
voortleven met zijn verleden
en waarschuwen voor een
wederopbloei van racisme.
Hoe het is om onder zo'n oor
logssyndroom gebukt te
gaan. wordt in "Stilte" heel
duidelijk. Het stuk zou veel
aan geloofwaardigheid win
nen als ook het begrip en de
afkeer daarvoor by andere
mensen genuanceerder zou
worden gebracht.
"Stilte" is nog op 2 mei te zien
in de grote zaal van Krasna-
polskv in Amsterdam.
ARIEJAN KORTEWEG
AMSTERDAM (ANP) - De verkoop van de twee "ille
gale" Suske en Wiske-albums "De glnderende
gluurder" en "Keizerkraker" mag doorgaan, maar
dan wel met een andere omslag. In zijn vonnis in
kort geding bepaalde de vice-president van de Am
sterdamse rechtbank, mr. Asscher, gisteren dat de
twee albums te beschouwen zijn als parodieën op de
bekende stripboeken van Willy Vandersteen en dus
oorspronkelijke werken.
Het kort geding was aangespannen door de auteur en
de uitgeverij Scriptoria tegen de Amsterdamse
boekhandelaar W. Verkuil. Deze verkoopt de boe
ken in zijn zaak, evenals vele andere handelaren.
Verkuil had er echter mee geadverteerd in landelij
ke dagbladen, wat voor Vandersteen en Scriptoria
reden was juist hem voor de rechter te dagen. Zij
hoopten op die manier achter de drukker van de
albums te komen. Zij waren van mening dat de twee
albums inbreuk maken op het auteurs- en merken
recht.
Mr. Asscher vond echter dat aan de twee omstreden
boekjes genoeg nieuwe elementen toegevoegd wa
ren om van parodieën te kunnen spreken. Er is vol
gens hem op duidelijke wijze uitdrukking gegeven
aan het streven dit werk belachelijk te maken of er
de spot mee te drijven. De vice-president vond dat
de stripfiguren in beide verhalen handelingen ver
richten, die zij naar de bedoeling van Vandersteen
nooit zouden kunnen verrichten, namelijk sexuele
handelingen in "De glunderende gluurder" en anti-
autontaire gedragingen in "Keizerkraker",
WENEN (AP) - Zanger Mick Jag-
ger van de Rolling Stones heeft
gisteren in de Oostenrijkse
hoofdstad tijdens een persconfe
rentie laten weten dat hij graag
een toernee zou maken door het
Oostblok, maar dat die trip te
weinig geld zou opleveren. De
roek-ster vertoefde even in We
nen om publiciteit te geven aan
een toernee die hpm deze zomer
in negen landen zal brengen.
"Het is niet gemakkelijk om in
oost-Europa te spelen", vertelde
Jagger aan de verzamelde pers.
"Je verliest een smak geld Ik
voel er weinig voor om zes con
certen pal op elkaar te geven."
De organisatoren uitten de hoop
dat fans uit oost-Europa naar We
nen zouden komen om het con
cert op 3 juli in 60.000 zitplaatsen
tellende Prater-stadion bij te wo
nen. "Ik weet niet of we dat vol
knjgen", betwijfelde Jagger, die
verder nog vertelde dat de in
middels opgeheven vrije Poolse
vakbond Solidariteit de Rolling
Stones vong jaar had uitgeno
digd voor een concert op de eer
ste verjaardag van de vakbewe
ging in Polen, maar dat de groep
toen op toernee was door de Ver
enigde Staten.
Bioscopen
Leidse bioscopen
LUXOR (121239): "Enter the Ninja", d
14.30, 19.00 en 21.15 uur, zo. 14.15, 16.3
19.00 en 21.15 uur, 16 jr
CAMERA (124919): "Once upon a tin
in the west", di. 20.30 uur, verder a
20.00 uur, 12 jr.
Kindermatinee: "Peppie en Kokkie I
de marine", za., zo. en woe. 14.30 uur.
Nachtvoorstelling: "Bedreiging", vr.
za. 23.30 uur, 16 jr.
LIDO 1 124130): "Conan", da. 14.3
19.00 en 21.15 uur, zo. ook 16.45 uur.
LIDO 2: "On golden pond", da. 14.30,
19.00 en 21.15 uur, zo. ook 16.45 uur, al.
LIDO 3: "This is Elvis", da. 14.30, 19.00
en 21.15 uur, zo. ook 16.45 uur, al.
LIDO 4: "De stilte rond Christine M.",
da. 14.30, 19.00 en-21.15 uur, zo. 16.45
uur, 12 jr.
STUDIO (133210): "Neighbours", da.
19.00 en 21.15 uur, 12 jr.
Kindermatinee: "Pmocchio", vr., za. en
woe. 14.30 uur, zo. ook 16.45 uur.
TRIANON (123875): "Das Boot", da.
14.00, 18.45 en 21.15 uur, zo. ook 16.15
uur, 12 jr.
REX (125414): "Wilde exotische poes
jes", da. 14.30, 19.00 en 21.15 uur, zo.
14.15, 16.30, 19.00 en 21.15 uur, 16 jr.
Nachtvoorstelling: "Nachtboek gehei-
Bioscopen Alphen
(voor reserveringen 01720-20800)
EURO 1 en 2: "Le Professional", za.
13.30, 19.00 en 21.30 uur, zo. 14.00, 16.00,
19.00 en 21.30 uur, verder da. 13.30,18.45
en 21.15 uur, 16 jr.
Nachtvoorstelling Euro 1: "Le Profes
sional", za. 24.00 uur, 16 jr.
Nachtvoorstelling Euro 2: "Raket op
wielen", za. 24.00 uur, 16 jr.
EURO 3: "Stripes", da. 13.30, 18.45
(za.en zo. 18.30), en 21.15 uur, zo. ook
16 00 uur, al., za. ook 24.00 uur, 16 jr.
EURO 4: "Southern comfort", da. 13.30,
18.45 en 21.15 uur, vr., za. en woe. alleen
18.45 en 21.15 uur, zo. 16.15, 18.45 en
21.15 uur, 16 jr.
Kindermatinee: "Frank en Frey", vr.,
za., zo. en woe. 13.45 uur.
Nachtvoorstelling: "Intiem gefluister",
za. 24.00 uur, 18 jr.
Bioscoop Voorschoten
(voor reserveringen 01717-4354)
GREENWAY: "Een brug te ver",
20.30, vr. 15.30 en 19.15, za. 16.00
19.15, zo. 15.30, woe. 20.30 uur, 12 ir.
"Everything you always wanted
know about sex", vr. en za. 22.00, zo.
18.15 en 21.00, ma. en di. 20.30 uur, 16 jr.
Kindermatinee: "Als mijn volkswagen
tje Herbie eens praten kon", za. 14.00,
zo. 13.30, woe. 14.15 en 16.00 uur.
Bioscopen Katwijk
(voor reserveringen 01718-74075)
CITY 1: "De gendarme ziet ze vliegen",
da. 14.45, 18.45 en 21.15 uur, al.
CITY 2: "The eyes of a cat", da. 14.45
(beh. za. en woe.), 18.45 en 21.15 uur, 16
Kindermatinee: "Kuifje en het haaien-
meer", za. en woe. 14.30 uur,
CITY 3: "Marathon man", da. 14.45,
18.45 en 21.15 uur, 16 jr.
CITY 4: "Horrorhouse", da. 14.45, 18.45
en 21.15 uur, 16 jr.
Exposities
Scheepvaart
Scheepvaartinformatie over
de grote en kleine vaart
kunt u van maandag tot en
met vrijdag telefonisch ver
krijgen via nummer
071-144941, toestel 218. Bel
len tussen 9 en 12 uur.
Art-tea House - t/m 5/5, expositie Pierre
Alechinsky, di t/m za van 10-17 uur, zo
van 11-17 uur.
Café De Ouwe Vest - t/m 1/5, foto-ten
toonstelling Berlijn 1981, fotografie:
Wim Lamboo en TTieo v.d. Holst jr.
Galerie Denise Stephan - t/m 16/5, ten
toonstelling Dick van 't Wout etsen en
tekeningen en Nel van Lith beelden, vr,
za, zo van 13.30-17.30.
Kunstgalerij "De Stijl", Leidseweg 155,
Voorschoten, schilderijen, gouaches, fo
to's en beelden van Wim van Berkel en
Huib Benschop. Tot en met 12 juni ma.,
di., woe. van 15-18; vrijdag 10-21zater
dag 10-18 uur.
Museum Boerhaave Steenstraat la, V
m 5/9, tentoonstelling "Het Kloppend
Hart", 10 jaar cardiologie in Nederland.
Cultureel Centrum De Muzenhof- Lei
derdorp, t/m 11/5, taposserieën van Ans
Trago; wandkleden en textielontwer-
pen van Ineke Groot-Koopmans ma t/m
Wassenaar Auberge de Kieviet
Stoeplaan 27, t/m 28 april, expositie van
romantische bloemen- en vogelcreaties
van Wil v.d. Meulen, dagelijks van 9-12
uur en van 15-19 uur (beh. ma.).
Leiderdorp - Gemeentehuis, tot 4 mei,
expositie aquarellen van Adrienne Hoo-
genberk-den Tex. werkdagen van 8-17
uur en donderdagavond van 19-21 uur.
Ziekenhuizen
Ongevallendienst
ziekenhuizen Leiden
Ongevallendienst elke dag. Acade
misch Ziekenhuis behalve van
dinsdag 13.00 uur tot woensdag
13.00 uur (Diaconessenhuis) en van
vrijdag 13.00 uur tot zaterdag 13.00
uur (Elisabeth-ziekenhuis).
Bezoekuren
ziekenhuizen
Diaconessenhuis doorlopende be
zoektijd van 16.00 uur tot 20.00 uur; met
uitzondering van
- de kinder- en jongerenafdeling: dage
lijks van 14.00 uur tot 19.00 uur.
- de afdeling intensieve zorg: uitsluitend
na overleg met het hoofd van de afde
ling.
Sportmediscb Advies Centrum:
blessurespreekuur: Elisabethzie-
kenhuis Leiderdorp, 's maandag!
van 19.30-20.30 uur
Bezoekuren St. Elisabetb-Ziekenhuls:
Volwassenen: dageUjks van
14.00-14.45 en van 18.30-19.30 uur.
Klasse afd.: dagelijks van 11.15-
12.00 uur, van 14.00-14.45 uur en
van 18.30-19.30 uur
Kraamafdeling: dagelijks van
11.15-12.00 uur (alleen voor echtge
noot) en van 15.00-16.00 uur en van
18.30-19.30 uur.
Kinderafdeling: dagelijks van
15.00-18.30 uur.
afdeling C.C.U. (hartbewaking) da
gelijks van 14.00-14.30 uur en 19.00-
19.30 uur.
Intensieve verpleging: dagelijks
van 14.00-14.30 uur en van 19.00-
19.30 uur.
Academisch Ziekenhuis
Voor alle patiënten (behalve kinde
ren) zijn de bezoekuren als volgt
Elke dag: 14.15-15.00 uur en 18.30-
19.30 uur.
Avondbezoekuur afdeling Verlos
kunde 18.00-19.00 uur.
Praematurenafdeling dagelijks
van 14.30-14.45 uur en van 18.30
18.45 uur.
Bezoek aan ernstige patiënten
wanneer voor ernstige patiënten
doorlopend bezoek wordt toege
staan kan de hoofdverpleegkundi-
LAK-Foyer Levendaal 150 III, t/m 30/
5, tekeningen van Jacqueline Ravelli,
ma t/m vr van 10-17 uur.
OEGSTGEEST Kunstcentrum Lan-
gevoort, t/m 1/5, tentoonstelling: Ellen
Denig, Henny Dijkstra, Jules van Gel-
dere, Bert Groenendijk, Frans Hidde-
ma, di t/m vr van 13.30-17.30 uur, vr van
19-21 uur, za van 13-17 uur.
Rijksmuseum voor Volkenkunde -
Steenstraat 1, t/m 3/10, "Indianen van
Mexico, Azteken in 't verleden. Nahua's
van heden", ma t/m za van 10-17 uur, zo.
en feestdagen van 13-17 uur.
ge hiervoor speciale kaarten ver
strekken.
Bezoektijden Kinderkliniek
Dagelijks: 15.00-15.45 uur en 18.30
19.00 uur.
(alleen voor ouders van kinderen kan er
een afwijkende tijd afgesproken wor
den met de hoofdverpleegkundige).
Bezoektijden kinderafdeling:
Elke dag. 14.15-15 00 uur en 18.30
19.00 uur.
Alphen aan den Rijn
Rijnoord: leen 2e klas 11 -11.30
uur; 13.30-14.15 uur en 18.30-19.30
uur; 3e klas: 13.30-14.15 uur en
18.30-19.30 uur. Kraamadeling
13.30-14.45 uur alleen voor echtge
noten 19-20 uur. Kinderafdeling
voor ouders 18.00-18.30 uur.
Geluidshinder
Schiphol
Klachten over geluidshinder var
vliegverkeer van en naar Schiphol
kunnen dag en nacht worden ge
meld bij het informatiecentrum
Geluidshinder Schiphol (tel. 020-
175000).
hidc ïl
leuius.
30 april 1982
Honderd jaar geleden stond in
de krant:
Bij een dame te Brussel, wier
echtgenoot den vongen dag
was overleden, vervoegde zich
een persoon, die zeide vanwege
de politie in last te hebben in de
huizen, waar het hoofd des ge-
zins was overleden, een inven
taris van den inboedel op te
maken. De bewoonster liet den
man zijn gang gaan, maar toen
hij na afloop van het werk een
som van 38 franken eischte, vol
gens tarief zooaLs hij zeide, was
zij volstrekt niet genegen aan
dat verzoek te voldoen en ver
wees hem naar een van hare bu
ren. Deze, die lont rook, verwit
tigde de politie, maar de zooge
naamde officièele boedelschrij
ver was wel zoo verstandig met
terug te komen. Intusschen u
gebleken dat de man, een be
hendig oplichter, die reeds ken
nis maakte met de gevangenis,
in een ander sterfhuis door de
zelfde manoeuvre 25 franken
machtig wist te worden
(Adv Opening van Hotel
Pension. Met het doorrijden
van den Stoomtram naar Zee
zal de ondergetekende zijn Ho
tel en Café openen op 7 mei a s
Door hef schoone uitzicht tn zee
en de nette locahteiten hoopt hij
met een ruim bezoek vereerd te
worden. W F. pan Tellingen.
Katwijk aa
(Adv.) In den afgeloopen
nacht is door de Politie te Lei
derdorp in bewaring genomen
een witte gladhange Hond met
lange bruine oor en en afgekor-
ten staart. De rechthebbende
veriHjege zich ten Raadhuize.
reau Havas bericht is te Sankt
Ludwig m den Opper Elzas een
35-jange man ingerekend, die
verdacht wordt van spionnage
voor Sowjet-Rus land. De man
gaf op Henri Vercaliano te hee-
fen en HM Itliaat ai rot P
zijn. Bij zijn arreztatie zijn
bolsjewistische vlugschriften,
documenten in cijferschrift,
vragenlijsten ooer de Fransche
verdediging en een bedrag uan
f,nti non frnnkê'u m dollars of,
hem gevonden Hij is naar Pa
rijs overgebracht en er moet
reeds een vervolging tegen hem
zijn ingesteld wegens spionna-
ge
