c
HBG: winst buiten EG
"Willem I" prijst
ondernemingslust
Investeringsloon per cao"
Beurs Amsterdam
Kort zakelij
marktberichten
Overheid: proeftuin
voor automatisering
Ondanks trage betalingen uit Nigeria
Opleving
verkoop
goedkopere
woningen
Verkoop auto's is
dieptepunt voorbij
Landelijke onderscheiding
FNV tegen verplichting bij wet
Beursoverzicht
DONDERDAG 29 APRIL 1982
Economie
Steenkool
In plaats van olie als industriebron
zou in de toekomst meer en meer
kunnen worden overgegaan op
het gebruik van steenkool. Aldus
een door de Organisatie voor
Economische Samenwerking en
Ontwikkeling (OESO) gepubli
ceerd rapport. In het rapport
worden regeringen en indus
trieën opgeroepen maatregelen
te nemen, die de overschakeling
van olie op steenkool mogelijk
maken. Tegen het jaar 2000 zou
den de 24 bij de OESO aangeslo
ten landen jaarlijks tot een bil
joen ton steenkool kunnen ver
werken.
Olievondst
De Nederlandse Aardolie Maat
schappij (NAM) heeft de aanwe
zigheid van olie aangetoond tij
dens een proefboring op het Ne
derlandse deel van het continen-
J tale plat in de Noordzee. De
vondst werd gedaan met het
booreiland "Dan King" in blok
F-17, ongeveer 140 kilometer ten
noorden van Den Helder. De olie
werd aangetroffen op een diepte
van ongeveer 2.000 meter. Ver
der onderzoek is vereist om de
omvang van het veld nader vast
te stellen.
Thomassen
Thomassen, een werkmaatschap
pij van het RSV-concern, heeft
de Provinciale Noordbrabantse
Electriciteits Maatschappij
(PNEM) in Den Bosch een op
dracht ontvangen voor de leve-
ring van een gasturbinegenera
tor met een vermogen van ca. 20
MW.
Thomassen zegt, dat deze opdracht
van ca. 16 min. van groot be
lang is voor de handhaving en
uitbreiding van haar positie op
de Nederlandse markt van appa
ratuur voor energievoorziening.
Willem II
Gulf and Western, de eigenaar van
de sigarenfabriek Willem II,
heeft een principe-akkoord be-
reikt met het eveneens Ameri
kaanse Mac Andrews and Forbes
over de verkoop van de helft van
de aandelen. Al eerder had Gulf
and Western laten weten het be
lang in het Nederlandse bedrijf
- te willen verminderen. Directeur
H. Kerstens van Willem II zegt
nog niet te kunnen overzien wat
voor gevolgen het akkoord even
tueel zal hebben voor de werkge
legenheid. Bij Willem II werken
ruim 1.000 mensen. Het bedrijf
heeft vestigingen in Valkens-
waard en Budel en in de Belgi
sche plaatsen Overpelt en Bo-
cholt.
"Broodje beton"
De Bouwbond FNV wil via een
fundamentele aanpak proberen
de veelal abominabele arbeids
omstandigheden in de bouw te
verbeteren. In de cao-onderhan
delingen wil de bond op de ar
beidsomstandigheden gaan ha
meren en ook in de nieuwe ar
beidsomstandighedenwet ziet de
bond een goed middel om de
werkomstandigheden in de
bouw te verbeteren. Bouwbond-
bestuurder Ad Kamp zei dit gis
teren in Amsterdam op een pers
conferentie ter gelegenheid van
het verschijnen van "Een brood
je beton", een studie in boek
vorm van vier sociologen en poli
ticologen naar de arbeidsom
standigheden in de bouw. De on
derzoekers - onder wie twee (ex-
)medewerkers van de bouwbond
- enquêteerden in 1979 een groot
aantal bouwvakkers en de resul
taten die daar uit rolden zijn ont-
hutsend, aldus Kamp.
KATWIJK AAN DEN RIJN - Groen
teveiling van 28 april 1982.
Waspeen Al-per kist 17.50-20,20, All
10,00-16,40, BI 17.40-24.80. Bil 6.00-
13,50. Cl 9.40-11.50, CII 2.60-9.60.
Aanvoer: 315 ton.
Prei AI per kg 0.38-0.48, prei All per
kg 0,24-0,31. radijs (bos) 0,35-0,38,
uien per kg 0,44-0,65.
DEN HAAG (ANP) - Drie departe
menten zullen fungeren als
proeftuin voor een project
kantoorautomatisering waarbij
gebruik wordt gemaakt van een
door Philips ontwikkeld systeem
voor opslag van gegevens. De
drie departementen zijn die van
binnenlandse zaken, van volks
huisvesting en ruimtelijke orde
ning en van financiën. Minister
van Thijn (binnenlandse zaken)
zei dit gisteren in Den Haag bij
de presentatie van het project,
waarbij hij als coördinator op
treedt. De samenwerking wordt
financieel ondersteund dotJr het
ministerie van economische za
ken.
v 1
De drie betrokken departementen
hebben toegezegd de komende
paar jaar elk voor anderhalf mil
joen gulden aan het project te be
steden. Gezien het innoverende
karakter draagt economische za
ken vijf miljoen bij terwijl Phi
lips het geheel met tien miljoen
zal verdubbelen.
Volgens minister Terlouw (econo
mische zaken) zal het Nederland
se bedrijfsleven kunnen profite
ren van de kennis en know-how
bij de overheid om zo tot onder
linge uitwisseling te komen tot
een verdere optimale produkt-
ontwikkeiing. Tevëfis kan het
van belang zijn voor afzet buiten
de overheid en ook naar het bui
tenland
Het project, waarbij digitale opti
sche recorders (DOR) gebruikt
zullen worden, zal naar verwach
ting geen verlies van arbeids
plaatsen betekenen, zo liet Van
Thijn weten. In de toekomst valt
een aanzienlijke verbetering te
verwachten bij het opstellen,
corrigeren en verzenden en op
zoeken van documenten. Al met
al een kwaliteitsverbetering van
het werk en effectievere informa
tieverschaffing, aldus de be
windsman.
UTRECHT (ANP) - Deze opmerkelijke fiets is te bewonderen op de Vehikel '82 beurs i
Utechtse sporthal "De Tennishoek". Beeld van een halve eeuw brom)fietsen
i oldtimers in de
AMSTERDAM (GPD) - In de
Randstad worden nu woningen
in de goedkopere categorie, zo
van f150.000 en minder, weer
sneller verkocht. Er wordt nu
ook weer iets meer verhuisd dan
een tijd terug. Dit constateerde
de raad van bestuur van de
Friesch-Groningsche Hypo
theekbank bij monde van voor
zitter mr. J. W. van Dijk bij de
presentatie van het jaarverslag.
Hij was overigens erg voorzich
tig met een uitspraak over het
aantrekken van de woningmarkt
„omdat één zwaluw nog geen zo
mer maakt".
In de grotere verkoopsnelheid in
de Randstad voor de goedkopere
huizen weerspiegelt zich de ren
tedaling, wat meer zekerheid
over de renteaftrek, en het ver
zachten door gemeenten van be
palingen die tot dusver het door
stromen belemmerden. Een ne
gatieve factor blijft de ontwikke
ling van de economie in het alge
meen en de minder florissante
vooruitzichten voor de eigen in-
Hoop bij FGH
komensgroei van de huishou
dens.
De FGH hypotheekbank zag in
1981 de nettowinst teruglopen
van f26,9 miljoen tot f 15,1 mil
joen. Dit ale gevolg van een hoge
toeneming aan de VAR, de voor
ziening voor algemene risico's,
ten bedrage van f32.5 mihoen te
gen f 14 miljoen in 1980. Daar te
genover, maar los ervan, was de
UTRECHT (ANP) - De alge
mene verwachting is dat er
aan de sinds 1979 optredende
daling van de autoverkopen
dit jaar een einde zal komen.
Voorzichtige pronoses ko
men uit op een stabilisatie
van de verkoop van perso
nenauto's en een geringe toe
neming van de verkoop van
bedrijfswagens, aldus een
studie van de Rabobank Ne
derland over de garagebedrij
ven in Nederland.
In 1981 werden 62.275 perso
nenauto's en 6.000 bedrijfs
wagens minder verkocht dan
het jaar daarvoor. Vooral de
grotere garagebedrijven, die
in de topjaren 1978 en 1979
veel geïnvesteerd hebben.
gaan volgens de bank moei
lijke tijden tegemoet. Ook
voor de dealers van de slecht
lopende merken zal het niet
meevallen het hoofd boven
water te houden.
In 1981 werden in totaal 390.000
personenauto's en 42.000 be
drijfswagens verkocht. Het
marktaandeel van de grote
Japanse merken vertoonde
voor het eerst sedert jaren
een daling van bijna 3 pet. tot
22,7 pet. Opmerkelijk noemt
het rapport overigens de
snelle groei van de verkoop
van kleine merken als Suba
ru, Hyundai en Suzuki. De
verkoop van de laatste steeg
bijv. met 117 pet. tot 3.565.
verschuldigde vennootschapsbe
lasting lager: f 18,5 miljoen tegen
f29 miljoen.
De brutowinst van het concern
was vorig jaar nauwelijks min
der. hetgeen mr. Van Dijk als
zeer bevredigend kwalificeerde:
f66,1 miljoen tegen f69,9 mil
joen.
In het afgelopen jaar daalde de hy
pothecaire portefeuille van de
FGH met 45 miljoen gulden
doordat de aflossingen de nieu
we afsluitingen overtroffen. Eind
1981 was de hypotheekporte
feuille f6.212 miljoen, waarmee
het marktaandeel iets terugliep.
Om de neergaande trend op onze
woningmarkt verder te doorbre
ken wordt in het verslag onder
andere aanbevolen: afschaffing
dan wel versoepeling van de
voor nieuwbouw geldende „wen
ken en voorschriften", handha
ving van de onbeperkte renteaf
trek voor leningen die 100 pro
cent van de verkoopwaarde niet
te boven gaan, en afschaffing van
de overdrachtsbelasting.
RIJSWIJK (GPD) - Net als
andere internationaal
werkende bouw- en bag-
gerconcerns wordt de
Hollandse Beton Groep
geconfronteerd met trage
betalingen vanuit Nigeria.
Maar volgens ir. J. M. Schetters,
voorzitter van de Raad van Be
stuur, is dat niet iets waarover
men zich bij HBG zorgen maakt.
"Het is niet de eerste keer dat we
dit meemaken, ook met Libië
hebben we dergelijke problemen
wel eens gehad".
De vertraging in de betalingen is
een gevolg van de sterk terugge
lopen inkomsten uit olie. De olie
export van Nigeria is teruggelo
pen door het grote overschot op
de oliemarkt. Volgens Schetters,
die dat zei tijdens een toelichting
op het vandaag verschenen
jaarverslag, heeft dit tevens in de
hand gewerkt dat in verschillen
de landen betaling in natura ge
bruikt lijkt te worden.
HBG heeft het afgelopen jaar een
beter resultaat weten te behalen
dan in eerste instantie verwacht
werd. De winst steeg rond 8 pro
cent tot 55,2 miljoen gulden. Be
langrijk voor die winst waren op
nieuw de gebieden buiten Euro
pa en dan vooral de sectoren dro
ge en natte waterbouw. De
bouwmarkt in Europa wordt ge
kenmerkt door een tekort aan
opdrachten en een felle concur
rentie. Dat geldt ook voor Neder
land, waar HBG desondanks
goede resultaten behaalde.
De orderportefeuille voor dit jaar
bevat op dit moment 3,7 miljard
gulden aan werk, verdeeld over
o.a. het Midden-Oosten, Afrika
en Australië, maar ook in Neder
land worden nog grote werken
uitgevoerd. HBG denkt dit jaar
circa 140 miljoen te investeren,
dat is inclusief de bouw van een
sleepzuiger van zo'n 50 miljoen
die nu bij IHC in aanbouw is.
Het personeelsbestand van HBG
groeide vorig jaar met circa 970
mensen tot 20.317. Die groei
vond geheel in het buitenland
plaats; in Nederland daalde het
aantal medewerkers met ruim
300 tot 9354.
De Koning Willem I-pnjs, die
indertijd werd ingesteld door
de Vereniging Nederlands
Fabrkaat. is verheven tot de
meer of minder nationale on
derscheiding voor onderne
mingen die een bijzondere
prestatie hebben geleverd, de
export bijzonder hebben ge
diend of zijn opgevallen door
bijzondere organisatorische
of produktieprestaties. In
zijn nieuwe vorm zal de prijs
op 26 mei door prins Claus
worden uitgereikt aan Boska
lis Westminster.
De nieuwe Koning Willem I-
prijs wordt gedragen door
onder meer het ministerie
van economische zaken en
De Nederlandsche Bank.
Ere-vooratter van de stich
ting die de prijs beheert, is
prins Claus.
In het bestuur zitten onder an
deren de directeur-generaal
van de PIT, drs Leenman als
algemeen voorzitter van het
Nederlands Instituut voor Ef
ficiency (NIVE), en werkge
versvoorzitter Van Veen. De
voorzitter van de stichting,
dr. W. Duisenberg (president
van De Nederlandsche
Bank), zei gisteren bij de pre
sentatie van de nieuwe prijs
te hopen dat de vakbeweging
te zijner tijd ook in het be
stuur vertegenwoordigd zal
zijn. Op dit ogenblik is de
vakbeweging dat, op eigen
wens overigens, nog niet.
De Koning Willem I-prijs werd
in 1958 voor het eerst uitge
reikt. Het initiatief daartoe
was genomen door de Ver
eniging Nederlands Fabri
kaat. Hoewel de vereniging
inmiddels is opgeheven,
werd de prijs overeind ge
houden. Geldgebrek maakte
het voortbestaan echter onze
ker
Het in brons gegoten beeld van
Willem I. Dit jaar voor Boskalis-
Westminster.
Van Aard enne en Terlouw
hebben die dreiging echter
willen wegnemen omdat zij
de onderscheiding meenden
te kunnen beschouwen als
een „nationaal platform voor
ondernemersprijzen voor in
novatie en industrialisatie".
De prijs past daarom in het
streven „om onze nationale
industrie nieuwe impulsen te
geven"
De Koning Willem I-pnjs, een
in brons gegoten replica van
het ruiterstandbeeld van Wil
lem I dat zich in het museum
van Het Loo bevindt, wordt
elke twee jaar uitgereikt. Het
onderscheiden bedrijf mag in
zijn briefpapier het vignet
van de prijs opnemen. Van
vorige gelegenheden is be
kend dat ondernemingen
daarvan, vooral in het buiten
land, veel profut trekken.
Om het jaar zullen ook Komng
Willem I-Penningen worden
toegekend. Zij vallen toe aan
ondernemers of ondernemin
gen „d:e zich op bijzondere
manier hebben onderschei
den op deelaspacten van het
ondernemingsgebeuren". Zo
zullen er penningen komen
voor jonge Nederlandse on
dernemers, voor goed sociaal
beleid, voor export enzo
voort. „Om te onderstrepen
wat voor kwaliteit Nederland
in huis heefV', zoals een van
de bestuursleden zei.
Aan Boskalis Westminster is de
prijs toegekend „voor haar
toekomstvisie op marktont
wikkelingen, v#or haar veer
kracht en vindingrijkheid in
het oplossen van de proble
men die, nationaal en inter
nationaal. op haar weg kwa
men".
Dat er onlangs enig ongenoe
gen onder aandeelhouders
ontstond, omdat Boskalis
verzwegen had dat haar re
sultaten belangrijk waren te
ruggelopen. doet volgens dr.
Duisenberg wat dat betreft
niet ter zake. Het getuigt vol
gens hem juist van veer
kracht en vindingrijkheid dat
het bedrijf de tegenslag kon
bekend maken tegelijk met
een herstelplan.
JAN HARREN
DEN HAAG (GPD) - Er mag geen wettelijk
verplicht investeringsloon komen. Investe-
ringsloon moet tot stand komen via cao-on
derhandelingen. Twee harde voorwaarden
moeten daarbij gelden: het investeringsloon
blijft altijd eigendom van de werknemers en
de werknemers moeten zeggenschap krijgen
over de investeringen die met hun geld wor
den gedaan. Dat staat in een discussienota
van de FNV. De komende maanden zullen
de leden van de bij de FNV aangesloten bon
den hierover kunnen praten. Het is de be
doeling dat het investeringsloon al ter spra
ke wordt gebracht bij de cao-onderhandelin
gen voor 1983
Volgens FNV-voorzitter Wim Kok kan de rege
ring wel sturend bezig zijn door bijvoor
beeld goede fiscale voorwaarden te schep
pen voor het investeringsloon. „Het komt
beslist niet in de plaats van de bednjtsspaar-
regelingen, het is iets extra's", aldus Kok.
De FNV kiest voor het instellen van het inves
teringsloon via bedrijven en bedrijfstakken,
omdat de leden van de FNV dan meer be
trokken zijn bij wat er gebeurt. Doel van het
'investeringsloon moet zijn het weer aan
zwengelen van de ingezakte investeringen
waardoor dan ook weer meer werkgelegen
heid geschapen kan worden.
In de optie van de FNV is het investeringsloon
risicodragend kapitaal wat aan een bedrijf
wordt uitgeleend. Dat wil zeggen dat als het
bedrijf na verloop van tijd failliet gaat. de
werknemers hun geinvesteerd kapitaal
kwijt zijn. Over de hoogte van het investe
ringsloon is binnen de FNV nog niet gespro
ken. Dat zullen volgens Kok de bonden sa
men met de werkgevers moeten vaststellen.
„Wij stellen via deze nota aan onze leden de
vraag of zij bereid zun een stukje koop
kracht te gebruiken voor invstenngsher-
stel", aldus Kok. die erop wees dat de inves
teringen de afgelopen jaren met 20 procent
zijn ingezakt. „Velen zien het investerings
loon als een bezuinigingsmaatregel. Dat is
een verkeerd uitgangspunt, het moet er ko
men voor investenngsherstel". aldus Kok.
De FNV stelt zich op tegen de gedachte van de
werkgevers, dat investeringsloon voor ie
dere werknemer geheel vru willig moet zijn.
„De cao-afspraken moeten algemeen verbin
dend worden verklaard en er moeten ook
wegen gevonden worden om het niet onder
de cao vallend personeel hetzelfde te laten
inleveren", zei tok.
I
DONDERDAG 29 APRIL 1982
ACTIEVE
AANDELEN
Dorische Petr Pref
116.30 117.10
Pakhc*
Philips (dlv. 821
210.50 2KL20
149.50 149.60
156.70 157,20
BINNENLANDSE
AANDELEN
295.00b 300,00b
345.00b 345.00b
«4.00 63.00
105,00 104,00
104.80 104.50
59.00 59.00
103.00 102.50
Gel Delft CerL
Hoek Mach.
165.00 165.00
- H5.50 117.00
20.10 21.00
55.00 55.00
Krasnapolsky
Rademaker»
26,80
93.00
11.40
26.20
1L40
100.50 102.50
- 1000.00 1000*00
•>90.00 590,00
M00° 342,00
34.10 34.00e
795,00 705 QA
218.50 21900
MSOWi 3350.00,
145.00 150.00
17.70 17.70
200,00 WH.
334.00 334.00
331.00b 331.00e
120.00 -
311.00 311.00
27 50 29.00e
76.00 73.00
76.00 75.50
620 00 015.00
51.00 52.20
97.00 »7.00
40.00b 40.00e
89 00 8600
53.70 53.50
79.00 79.80
37,00 38.00e
30.80 29.10
162,00 163.00
42.00 42,50
73,20 77.00c
117.00 115.50
46.50 47,00
34,80 34.30
BELEGGINGS
INSTITUTEN
Belecc D
L Be If. Y(
120.50 120.00
171.00 168 50
146.80 146.30
147.50 148.00
Leveraged
Obam
Sumabel
Tokyo PHIS)
250,00 248.00
7 7 'tn 78.60
43.00 41.00
Coocealra
Ualfoada
ChesBlcal F
Col. Growth
GOUD EN ZILVER
Goud en Zilver
Goud onbew 29980 - 30480
Zilver onbew 575 - 645
BUITENLANDS
GELD
D-jiIac Mark 1100)
Noor*- kroon l IOOi
Deense kroon i looi
Ooat «hilling UOOi
Spaanse peseta (100
Gnekw drachme l(
Fin;* Mark 1100»
J.«-g diasr UOOi
AMSTERDAM Op de Amster
damse effectenbeurs zijn don
derdag de koersen overwegend
wat naar beneden gegaan De la
gere prijzen op de Amerikaanse
beurs, het lange weekeinde en de
politieke spanningen werden als
oorzaken van die reactie ge
noemd. De animo om zaken te
doen was doorccngcnomcn niet
groot
De internationale aandelen kon-
een koers doorgegeven van
f93.30, wat een herstel beteken
de van twintig cent Deze note
ring lag precies een gulden onder
de hoogste koers van dit jaar
Unilever moest veertig cent terug
tot f 157,20 en Philips noteerd»-
weer f25. Akzo was fraction cel
lager op f29 90. en Hoogovens
ging dertig cent achteruit tot
f 17,70
In de financiële sector waren de
noteringen overwegend wat la
ger. waarbij ABN en AMEV circa
een gulden afbrokkelden
