IKON teleurgesteld
Niet veel hoop
op bewijs voor
moord tv-team
contadjg*$i
Vermiste man na elf maanden terecht
Van der Stee wil meer
lucht voor onderneming
Buisleidingen, waar en hoe?
U hebt inspraak.
Gevangenen
slaan 20
wc's kapot
uit onvrede
Resultaat onderzoek pover genoemd
^£\ik
sP he,tStr
Lubbers: vandalisme aanpakken
BON:
DONDERDAG 15 APRIL 1982
Binnenland
PAGINA 7
Avontuur Zoetenneerder roept tal van vragen op
ZOETERMEER (ANP) - Na 11 maanden
vermist te zijn geweest is de 30-jarige
Charles Gerrits uit Zoetermeer in de
nacht van dinsdag op woensdag weer
boven water gekomen. Na een telefoon
tje van een familielid van de man uit
Leeuwarden trof de Zoetermeerse poli
tie hem die nacht aan in een auto die
Zoetermeer binnenreed. De man ginfo
vervolgens met de politie mee naar het
bureau, waar hij gisteren is gebleven
omdat niet duidelijk is wat hij nu eigen
lijk wil.
Volgens het hoofd justitiële zaken van de
Zoetermeerse gemeentepolitie. M. Bos
man, beweert Gerrits zich vrijwel niets
meer te kunnen herinneren vanaf het
moment dat hij op 12 mei 1981 ver
dween.
Wat de Zoetermeerse politie tot nu toe
heeft kunnen vaststellen, is dat Gerrits
twee dagen na zijn verdwijning buiten
bewustzijn op straat is gevonden in Ant
werpen. Hij werd naar het Stuivenberg-
ziekenhuis in die stad gebracht. Na bij
kennis te zijn gekomen vertelde hij de
rijkswacht dat zijn naam Ping Swam Li
luidde. Gerrits is in Indonesië geboren
en heeft een Aziatisch voorkomen. Vol
gens Bosman is de Nederlander vervol
gens ingesloten en heeft hij tot het eind
van dat jaar in de gevangenis gezeten.
"Of hij veroordeeld is en op welke grond
weet ik niet. Daarom gaan er vandaag
enige mensen van ons korps naar Ant
werpen om te proberen een heleboel
vragen die we nog hebben te beant
woorden", aldus Bosman.
In de nacht van dinsdag op woensdag
kreeg de Zoetermeerse politie een tele
foontje van een familielid van Gerrits
uit Leeuwarden met de mededeling dat
Gerrits die nacht daar was aangekomen
en dat men naar Zoetermeer zou door-
"Die mensen vertelden ons verder dat ze
diezelfde nacht in contact waren ge
weest met iemand uit Antwerpen waar
Gerrits verbleef na uit de gevangenis te
zijn gekomen", zegt Bosman die verder
moet toegeven dat er nog zeer veel
vraagtekens rond de zaak Gerrits be
staan.
Spoedklus
Gerrits. onderhoudsmonteur bij de NS,
verliet op 12 mei vorig jaar 's avonds zijn
woning om. zoals hij tegen zijn vrouw
zei. nog een spoedklus op te knappen
bij de David en Goliathbrug bij het
Zuidhollandse Nootdorp. Toen hij de
volgende dag niet terug was. waar
schuwde zijn vrouw de politie.
Dicht bij de brug werd de auto van Gerrits
aangetroffen, maar van Gernts geen
spoor. Een uitgebreid onderzoek, waar
bij duikers plassen in de buurt onder
zochten en helikopters werden ingezet,
leverde geen enkel resultaat op. Via ra
dio en televisie werd een opsporingsbe
richt uitgezonden waarbij ook Gernts
foto werd getoond. Zelfs Interpol werd
ingeschakeld, alweer zonder enig resul
taat.
Volgens Bosman maakt de man op het bu
reau een wat afwezige indruk. "Hij zegt
zijn familieleden en ook zijn vrouw niet
te herkennen. Hij is soms moeilijk te be
naderen en lijkt niet te weten wat zich
allemaal heeft afgespeeld".
ROTTERDAM (ANP) Een aantal
gevangenen in het Rotterdamse
huis van bewaring heeft dinsdag
avond uit protest tegen de slech
te hygiënische situatie twintig
w.c.-potten kapotgeslagen.
De Rotterdamse afdeling van de
Vereniging voor Rechtshulp
noemde de actie van de gedeti
neerden begrijpelijk en legde
verband met de groeiende span
ning binnen het huis van bewa
ring. Gevangenisdirecteur P.
Koehorst tolereert de acties niet
en sluit sancties tegen de daders
niet uit.
Volgens mr. T. Rhijnsburger van
de Vereniging voor Rechtshulp
kunnen de deuren van de toilet
ten niet op slot, ontbreken on
derdelen en stinken de ruimtes.
Hij wijst erop dat de w.c.'s ook
van belang zijn als recreatieruim
te, waar gesprekken worden ge
voerd en 'zaken' worden uitge-
wisseld.
De actie noemt Rhijnsburger ook
een uiting van de groeiende
spanning. Door de overvolle ge
vangenissen en politiebureaus
moeten gevangenen veel langer
wachten op overplaatsing naar
elders.
Directeur Koehorst geeft toe dat de
toiletten er niet florissant bijlig
gen. Toch worden ze volgens
hem regelmatig onderhouden.
Eind december waren ze in orde
en eind januari was er weer een
gedeelte kapot, aldus Koehorst.
Hij betreurt de actie omdat het
herstel van de w.c.-potten ten
koste zal gaan van het onder
houd aan de cellen en recreatie
ruimten.
De overbevolking in onder meer
het Rotterdamse-huis van bewa
ring geeft volgens Koehorst in
derdaad spanningen. "Gedeti
neerden moeten veel te lang bij
ons blijven en dat heeft weer ef
fect op hen, op dé leiding en op
gevangenen die langer op politie
bureaus moeten blijven". 4
Weliswaar is het ministerie van jus
titie hard bezig om de capaciteit
uit te breiden, maar op korte tér
mijn geeft dat weinig soelaas, al
dus de gevangenisdirecteur.
WEERRAPPORTEN
Amsterdam
De Bilt
Deelen
Eindhoven
Den Helder
Rotterdam
Twente
Vlissingen
Zd. Limburg
Aberdeen
Barcelona
Bordeaux
Brussel
Frankfort
Genève
Helsinki
Innsbruck
Klagenfurt
Kopenhagen
Lissabon
Locarno
Londen
Luxemburg
Madrid
Malaga
Mallorca
München
Nice
Oslo
Parijs
Split
Stockholm
Wenen
Las Palmas
licht bew. 10 1
onbew.
onbew.
onbew.
onbew.
onbew.
onbew.
onbew.
onbew.
waar bew.
half bew.
regen 11
onbew.
onbew.
geheel bew.
licht bew.
onbew.
geheel bew.
onbew.
licht bew.
half bew.
8 -3
16 10
8 -2
DEN HAAG (ANP) - De di
rectie van de IKON, de
omroeporganisatie waar
voor de vier omgekomen
journalisten in El Salva
dor waren, is teleurgesteld
over het rapport dat het
ministerie van buiten
landse zaken heeft uitge
bracht naar aanleiding
van het onderzoek naar de
gewelddadige dood van
de vier journalisten. Alge
meen directeur Jan Greve
en radio-directeur Barend
de Ronden zeiden giste
ren in Den Haag het resul
taat van het onderzoek
pover te vinden.
Grevc zei: "Het is afschuwelijk dat
er in het rapport niet precies
wordt beschreven wat er ge
beurd is op die dag". De IKON
blijft er vanuit gaan dat de vier
Nederlanders doelbewust om
het leven zijn gebracht en Greve
zei te vinden dat de conclusies
van het rapport wat hem betreft
wel wat harder geformuleerd
hadden kunnen worden.
De Ronden noemde het "een be
langrijke omissie" dat in "deze
ingewikkelde moordzaak" ver
dachten en getuigen niet zijn ge
hoord. De onderzoekers van het
ministerie van buitenlandse za
ken zijn er namelijk niet in ge
slaagd de soldaten van de be
trokken legerpatrouille en de
twee overlevende guerrillastrij
ders te spreken te krijgen.
Een korte pauze tijdens de vergadering van de vaste kamercommissie voor buitenlandse zaken. V.l.n.r. J.W.
Bertens, de woordvoerder van de minister die in El Salvador op onderzoek is uitgeweesthet PvdA-kamerlid
Patijn, minister Van der Stoel en de kamerleden Ter Beek (PvdA) en Scholten (CDA).
richten over nieuwe getuigen
verklaringen" alsnog de precieze
gang van zaken rond de IKON-
medewerkers tracht uit te vin
den. aldus een verklaring.
Uit het rapport blijkt volgens het
NVJ-bestuur, dat de vier journa
listen door het Salvadoraanse be
wind terecht kwamen in een
sfeer van intimidatie en daarmee
een herkenbaar doelwit werden.
De NVJ stelt op grond van het
rapport vast. dat de journalisten
werden vermoord door het gere
gelde Salvadoraanse leger.
Specialisten
De Ronden vindt dat er specialis
ten voor het uitzoeken van dit
soort moordzaken ingezet zou
den moeten worden en niet twee
diplomaten ambassadeur
Speyart van Woerden en BZ-
woordvoerder Bertens - die
geen specialisten zijn op het ge
bied van ondervragingen en an
der justitieel werk.
Het rapport bevat in feite niet meer
dan al na drie dagen op grond
van journalistiek speurwerk be
kend was, vinden de IKON-di-
recteuren. Greve en de Ronden
geloven dat juist een indringen
de ondervraging van de betrok
ken soldaten de waarheid aan
het licht zou kunnen brengen.
Het bestuur van de Nederlandse
Vereniging van Journalisten
(NVJ) is eveneens teleurgesteld
over het rapport. De NVJ wil dat
minister Van der Stoel "mede
naar aanleiding van recente be-
DEN HAAG - Minister Van der
Stee (financiën) vindt dat er
meer lastenverlichtingen voor
het bedrijfsleven nodig zijn dan
de 2,6 miljard die in het akkoord
over de Voorjaarsnota al zijn
overeengekomen voor dit en vol
gend jaar. Nummer één daarbij is
de verlaging van de vennoot
schapsbelasting. zegt hij in giste
ren verschenen vraaggesprek
ken.
In het akkoord is al afgesproken
volgend jaar een verlaging van
de vennootschapsbelasting van
500 miljoen door te voeren. De
rest van de lastenverlichtingen
komt tot stand via verschuiving
van sociale premies van werkge
vers naar werknemers.
Bovendien zullen volgens de be
windsman de verbruiksbelastin
gen (btw) omhoog moeten en de
inkomstenbelasting omlaag. Ook
dat laatste noemt hij een priori
teit. ,.De progressie in de inkom
stenbelasting is veel te groot. Dat
maakt fraude lucratief', aldus
Van der Stee.
Volgens de bewindsman is het
pakket van 8.3 miljard bezuini
gingen voor 1982 en 1983 slechts
een aanzet voor nog meer bezui
nigingen. „Op die 8 miljard heb
ben we ons vastgelegd. Maar
hiermee is de begroting voor
1983 niet voltooid. We moeten
het beleid voortzetten".
De minister van financiën geeft toe
dat het kabinet nu 1 procent van
het financieringstekort heeft
„prijsgegeven". De 3,1 miljard
aan bezuinigingen uit de Voor
jaarsnota dringen het tekort
slechts terug tot 7,5 procent, in
plaats van tot 6,5 procent zoals in
het regeerakkoord is afgespro-
ADVERTENTIE
Buisleidingen zijn een goedkoop en veilig transportmiddel voor aardgas,
aardolie en andere produkten. Maar de grond in ons land is schaars. En waar
buisleidingen ondergronds lopen, zijn sommige andere zaken boven de grond
niet mogelijk. Daar moeten wij allen goed rekening mee houden. Daarom is
uw menin9 belangrijk.
De ideeën van de regering over de
buisleidingen en de ruimtelijke inpassing
daarvan in de toekomst, zijn neergelegd
in het Structuurschema Buislei
dingen. Iedereen die dat wil
kan daarover nu inspraak
leveren. Het Structuur-
schema ligt ter inzage
op alle provincie-en O
gemeentehuizen, kan-
toren van Kamers van O
Koophandel en open-
bare bibliotheken.
(J kunt ook uw eigen exemplaar
bestellen bij de Staatsuitgeverij in
Den Haag, kosten 119.50. Bovendien
kunt u via de bon in deze advertentie
de gratis brochure .Buisleidingen in j
Nederland" aanvragen. Daarin A
de hoofdzaken uit w
Structuurschema.^#
inspraakmo- w
Ol gelijkheden 1,58
en de in-
spraak- f
termij-A
nen.
Vul deze bon in en stuur
hem in een enveloppe met
P
ken. Van der Slee verwacht 2 tot
3 miljard aan financiële tegenval
lers dit jaar. die het tekort tot bo
ven 8 procent zullen opdrijven.
Van der Stee verzet zich andermaal
tegen de invoering van een kin-
derbijslag-naar-draagkracht. Hij
bestrijdt dat daarover in het ka
binet afspraken zouden zijn ge
maakt. Minister Den Uyl (sociale
zaken) zei vorige week nog dat
hij zeker met voorstellen in die
richting zal komen. Maar „ik voel
er geen bal voor", zegt Van der
Stee. Toepassing van een draag
krachtprincipe dient volgens
hem via de belastingen te gebeu-
Volgens de bewindsman zal het al
leen mogelijk zijn de koopkracht
van de „echte" minima (die van
hun inkomen een gezin moeten
onderhouden) tegen al te drasti
sche daling te beschermen. Zoals
bekend zullen de mensen met de
laagste inkomens door de extra
bezuinigingen er ongeveer twee
procent op achteruit gaan.
Een dergelijke operatie mag de
schatkist echter niet meer kosten
dan 50 tot 100 miljoen gulden,
meent Van der Stee. De wens
van de PvdA om alle minima te
behoeden voor een koopkracht
daling van meer dan 1 procent
kost honderden miljoenen De
bewindsman vindt het „ondenk
baar" dat het kabinet hiervoor
een zo groot bedrag zal uittrek
ken.
Het „vermoeden" dat de vier
IKON-journahsten op 17
maart in een hinderlaag zijn
gelokt, verder kon minister
Van der Stoel gisteren tegen
over de vaste kamercommis
sie voor buitenlandse zaken
niet gaan. De conclusie van
het gedetailleerde rapport
dat de bewindsman gisteren
aan de Tweede Kamer aan
bood is nog omzichtiger:
„Het IKON-team is, ofwel bij
toeval op de leger-patrouille
gestoten, ofwel in een hinder
laag gelopen die de legerpa
trouille voor hen had ge
legd". Kort gezegd: zij zijn of
wel doelbewust vermoord, of
niet. Het onderzoek gaat nog
voort, maar niemand ver
wacht eigenlijk dat er harde
bewijzen op tafel zullen ko-
Had het onderzoek van het mi
nisterie van buitenlandse za
ken eigenlijk veel meer kun
nen opleveren? In El Salva
dor wordt een bloedige bur
geroorlog gevoerd: een dode
meer of minder speelt daar al
jaren geen rol meer. Niet voor
de regeringstroepen of
rechtse commando's en even
min voor de guerrillastrij
ders. Wat moeten in die situa
tie twee Nederlandse „ama
teurs", zoals IKON-radiodi-
recteur De Ronden de twee
diplomaten noemde die door
Van der Stoel op deze zaak
waren gezet.
Amateurs
Door de missie van J.W. Ber
tens. de woordvoerder van de
minister, zoveel mogelijk ge
heim te houden hoopte het
ministerie de tegenwerking
van de Salvadonaanse autori
teiten te neutraliseren, een te
genwerking die van minister
Van der Stoel een fel protest
heeft uitgelokt. Maar ook
Bertens kon niet veel meer
doen dan praten met alle par
tijen. Het blijft aan de lezer
van het rapport om te kiezen
welke versie het meest lo
gisch klinkt.
Minister Van der Stoel liet zich
gisteren in het mondeling
overleg met de vaste kamer
commissie voor buitenlandse
zaken erg pessimistisch uit
over de mogelijkheid van
aanvullende informatie. Mis
schien kon er alsnog gepraat
worden met de soldaten van
het Salvadoriaanse leger die
bij de schietpartij waren be
trokken. Maar zij zouden best
eens de opdracht kunnen
krijgen om een verklaring af
te leggen die hun broodheer
niet in verlegenheid brengt.
De leugendetector kan niet
mee. Dit bezwaar telt ook
voor verklaringen van andere
ooggetuigen die mogelijk de
komende weken nog op de
proppen zullen komen de ko
mende weken.
Er zouden twee guenllastnj-
ders zijn ontkomen bij de
schietpartij op 17 maart.
Maar tot nu toe is het niet ge
lukt met deze directe getui
gen contact te leggen. Verder
zijn er wat boeren uit de om
geving die het schieten heb
ben gehoord. Maar al zouden
deze oorgetuigen iets van be
lang kunnen toevoegen, zou
den zij dat dan doen als zij
daarmee één van de twee par
tijen in de burgeroorlog te
gen zich in het harnas zouden
jagen9 In El Salvador zijn on
schuldige burgers voor min
der omgebracht. De regering
heeft de twee ontvluchte oog
getuigen naar verluidt een
nieuw leven in Nederland
aangeboden als zij een belas
tende verklaring wilden af
leggen, maar dan nog hebben
deze mensen familie die dan
gevaar zou kunnen lopen.
Risico's
In het mondeling overleg met
minister Van der Stoel giste
ren kwam het nog tot een
merkwaardige schermutse
ling over de vraag of de be
trokken journalisten geen al
te grote risico's hebben geno
men. Van Eekelen (WD)
vroeg Van der Stoel om zijn
mening, waarop de socialist
Ter Beek de minister ver
zocht deze vraag niet te
beantwoorden. Van der Stoel
deed dat vervolgens wel.
door te erkennen dat de
IKON-ploeg inderdaad grote
risico's had genomen, maar
mat zich geen oordeel aan
over de vraag waar de grens
ligt tussen toelaatbare en on
toelaatbare risico's.
Het rapport dat minister Van
der Stoel gisteren openbaar
maakte geelt nogal wat gege
vens om over deze vraag na te
denken. Gebleken is uit ver
klaringen. zo zegt het rap
port. dat de verzetsbeweging
de tv-ploeg had gewaar
schuwd het door hen beheer
ste gebied via Honduras bin
nen te gaan. vanwege de toe
nemende activiteiten van het
leger in de provincie Chalate-
nango
De leider van het gezelschap.
Koos Koster, was een kleine
week vóór de fatale schiet
partij ondervraagd door een
politie-eenheid die zich bezig
houdt met de bestrijding van
„subversieve elementen".
Koster moest een verklaring
ondertekenen die de volgen
de dag uitgebreid in de dag
bladen verscheen. Onder col
lega-journalisten in het land
betekende dat een duidelijke
waarschuwing het land on
verwijld te verlaten, aldus het
rapport van buitenlandse za
ken. Een aantal van deze
journalisten hebben gewei
gerd op verzoek van Koos
Koster als chauffeur op te tre
den. of hun vervoermiddel
ter beschikking te stellen.
Toen de IKON-ploeg uiteinde
lijk toch een chauffeur tegen
vergoeding van 100 dollar (de
Duitse journalist Armin
Wertz) en een autobusje had
den geregeld begon op 17
maart in de middag de 65 km
lange reis van de hoofdstad
San Salvador naar de ont
moetingsplaats. Nog in San
Salvador zelf werd een gue-
rillaleider opgehaald, ge
naamd „commandante Os
car", plus een jongen van on
geveer 12 jaar die als gids
bleek te fungeren. Om vyf
uur kwamen zij aan by de af
gesproken plaats, waar zy
werden opgewacht door vier
gewapende verzetsstrijders
Voorlopig
Binnen een half uur nadien zyn
de vier journalisten en vier
verzetsstrijders gedood door
gericht vuur van soldaten be
horende tot het geregelde
Salvadonaanse leger Zij zijn
van een afstand van 80 tot 100
meter gedood, zo heeft het
sectierapport uitgewezen.
Vooral de korte tijd waarbin
nen het geheel zich heeft af
gespeeld, is een sterke aan
wijzing dat de 'legerpatrouil
le'. die de actie heeft uitge»
voerd voorkennis heeft ge
had van de ontmoeting. Dat
kan zyn gebeurd door het
volgen van de ploeg vanuit
de stad. maar zeker is dit al
lerminst.
Het rapport van buitenlandse
zaken is „voorlopig", en kon
mede daarom in de ogen van
alle kamerfracties genade
vinden Het ziet er echter niet
naar uit dat de voortzetting
van het onderzoek tot verder
gaande conclusies zal leiden
dan die nu in dit voorlopige
rapport zijn opgenomen
RUUD KREUTZER
n neergelegd ae gratis Drocnure
's'e'- l'ID» Nederland".
Jl ^v\V staan de
VV V> de in
l_fl
PKB Buisleidingen, Postbus 51.
2500 RR Den Haag.
Naam.
Adres:
Postcode:
postzegel naar:
Invullen in blokletters s.v.p.
DEN HAAG (GPD) CDA fractie
leider Lubbers wil dat de rege
ring „krachtig stelling" neemt te
gen vandalisme en symbolische
handelingen zoals het publieke
lijk verbranden van landsvlag-
gen. Hij stelt dit in schriftelyke
vragen aan premier Van Agt.
Aanleiding voor de vragen is de
vernieling van een model van het
Witte Huis in Madurodam. Van
Agt heeft inmiddels de excuses
van de Nederlandse regering aan
Amerika aangeboden. Hij zei za
terdag voor de televisie „ge
schokt" te zijn door de gebeurte
nissen.
Volgens Lubbers werpt de „moed
willige en ernstige" beschadi
ging van het model een blaam op
ons land. Hij wil van de premier
weten of de regering van plan is
de verantwoordelijke autoritei-
ten op te roepen alles in het werk Amsterdamse gemeentebestuur
te stellen om dit soort vandalis- heelt gepleit of gaat pleiten voor
me te voorkomen. een beleid waardoor het Amen.
Ook vraagt het kamerlid aan de kaanse consulaat heropend kan
premier of de regering bij het worden.
ADVERTENTIE
Haarlemmerstraat 58
leiden 071-140148 lidANVC
