Dierenhospitaal nog ver weg
Grijpvogelsopeters en
wolven in het stadhuis
Echtpaar Raymaekers: hulpdienst professionaliserenmaar
Gemeente: toeleggen op
verblijf buitenlanders
Parkeerterrein aan
Langegracht - 200
auto's - in gebruik
"Het Gulden Vlies" - in de tuin
van dat statige restaurant
heb ik nog menigmaal stem
mig de thee tot mij genomen
Het is moeilijk voor te stellen,
maar dat moet al weer dik
twintig jaar geleden zijn. De
restaurantfunctie van dat
pand verdween toen het pu
bliek prefereerde uit de muur
te eten - dé doodsteek voor zo
vele van die mooie etablisse
menten. Daarna is Het Gul
den Vlies eigenlijk aan de
verloedering prijsgegeven.
Het heeft lang leeggestaan.
een paar jaar hebben studen
tenverenigingen er hun stam-
vertier kunnen houden. Niet
zo best voor een pand, want
studenten zijn niet de edelste
bewoners, zoals wij allen zeer
goed weten.
De gemeente wilde er een kan
toor van maken. Alsof er nog
met genoeg kantoorruimte is
of komt in Leiden. Even was
er sprake van dat de raads
fracties er in zouden gaan
vergaderen - een plannetje
van mensen die kennelijk te
krachtig naar de eigen navel
hadden gestaard.
Nu hebben krakers er zich mees
ter van gemaakt. Het pand en
de omstandigheden vroegen
er ook bijna om. Het gevolg is
geweest dat het dagelijks be
stuur van de gemeente de af
gelopen maanden nogal hul
peloos is gaan zwalken in de-
ze affaire.
Eerst zei wethouder Bordewijk
(PvdA) dat er geen geld voor
restauratie van het Gulden
Vlies was; toen de krakers er
in zaten toverde hij in korte
tijd een miljoen uit de hoge
hoed (overigens nog steeds
met het oogmerk er een kan
toor van te maken).
Verder was het pand door de
aanwezigheid van krakers
ineens brandgevaarlijk m
de tijd dat de studenten er in
zaten hoorde je daar geen let
tergreep over.
Het Gulden Vlies voor bewo
ning inrichten? Geen denken
aan, Veel te kostbaar, meende
de gemeente. Na enig weer
werk van de kant van de kra
kers blijkt het wel tot de mo
gelijkheden te behoren. Door
de snelheid en het gemak
waarmee de gemeente stellin
gen poneert en weer verlaat
of moet verlaten, raakt men
enigszins buiten adem.
heren ten stadhuize. u
bént wel eens beter in vorm
geweest.
Willekeur?
De koers van krakers is ook
geen kaarsrechte. De kraak-
Da
kwestie wordt van we-zitten-
er-en-we- blijven-er dan is
kraken niet meer dan ordi
nair voordringen, het naja
gen van louter eigen belang.
De hele filosofie achter het
kraken wordt dan in feite
overboord gezet.
Het is daarom te hopen dat wet
houder Tesselaar vasthoudt
aan zijn voornemen om het
gemeentelijke toewijzingsbe
leid van kracht te laten zijn
op eventuele woonruimte in
Leiden
Leidse kroniek
door Ruud Paauw
opeeters en magere luisen".
Stevige taal dus. Wat dat be
treft gaat het er tegenwoordig
in de kronieken netter en rus
tiger aan toe. In deze rubriek
kraak ik ook wel eens een
nootje. maar wethouder
Schoute voor "magere luis"
uitgemaakt, nee. dat heb ik
toch nog nooit.
Bovenstaande citaten zijn uit
de zojuist verschenen zevende
aflevering ("Leiden, Leie
naars en hun bestuur") van
VRIJDAG 9 APRIL 1982
beweging spreekt me in
zoverre aan dat het goed is
dat de overheid onder druk
wordt gezet om waar moge
lijk het woonbestand uit te
breiden. De praktijken van
de krakers zinnen me vaak
allerminst, maar ik begrijp
dat je nu eenmaal geen ome
let kunt maken zonder eieren
te breken.
Verbluffend is echter hoe zij
enerzijds de wet aan hun
laars lappen en anderzijds
op de naleving ervan slaan.
Als zij eenmaal hebben inge
broken eisen zij water, licht
enz. Maar als de i
als zodanig is
hebben zij weer geen of nau
welijks boodschap aan de re
gels die de gemeente voor de
woonruimte-verdeling heeft
opgesteld.
Dat dreigt weer te gebeuren.
Als Het Gulden Vlies een
woonbestemming zou krijgen
dan willen de huidige kra
kers als groep er gehuisvest
blijven, zo maak ik uit een
aantal stukken op.
Kijk, ik kan mij indenken dat
bepaalde urgentie-gevallen
onder de krakers worden ge
honoreerd. Maar als het een
Het Gulden Vlies.
Er is al genoeg willekeur in de
wereld.
Bestuurders
Het huidige dagelijks bestuur-
van de gemeente ontvangt
herhaaldelijk ontevreden
heidsbetuigingen van de bur
gerij. De wethouders Fase,
Waal. Tesselaar. Van Dam,
Bordewijk en Schoute zouden
een onaardig boekje kunnen
opendoen over hetgeen hun
mondeling en schriftelijk
naar het hoofd werd en wordt
geworpen.
Ze kunnen zich troosten met de
historie van Leiden op dit ge
bied.
Leienaars hebben altijd met
een mengeling van wantrou
wen en bitterheid naar hun
bestuurders gekeken.
In pamfletten uit de 17de en 18-
de eeuw worden Leidse regen
ten uitgemaakt voor "slecht
volk" dat zich door enigen uit
hun midden laat "leyden als
geringde buffels". Ze werden
er soms van beschuldigd zich
te verrijken zonder zich om
hun mede-burgers te bekom
meren. Dan werden ze beti
teld als "wolven, grijpvogels.
het verzamelwerk "Hutspot,
Haring en Wittebrood" (uit
gegeven door De Kier/Waan-
ders). onder redactie van de
historicus dr. Dick de Boer.
Een belangwekkende deeltje,
waarin grote lijnen en frivole
anekdotes over bestuur en be
stuurders van Leiden op
smaakvolle wijze zijn ver
smolten. Je steekt er weer een
hoop van op.
Godfather
Heel lang is Leiden door zijn
strategische ligging in de
greep van de graaf van Hol
land gebleven, zo valt in deel
7 te lezen. In zijn opdracht re
gelde de burggraaf (de heren
van Cuyk, daarna die Van
Wassenaar) de zaken in deze
stad. Hij stelde de schout en
schepenen aan. In de 15de
eeuw ontdeed de stad zich
van haar "godfather". De
machtigen en vermogenden
("de vroedschap") namen het
heft in handen. Adellijke ge
slachten, grootgrondbezitters
en andere grote hanzen
maakten eeuwenlang de
dienst uit. Slechts een enkele
keer kon een nieuweling tot
het uitgelezen clubje bestuur
ders toetreden. Hei volk bleef
totaal buiten de besluitvor
ming. Het kon ook moeilijk
democratisch gaan, aldus De
Boer c.s., want een salaris
kreeg men in die tijd niet
voor het bestuurswerk.
Af en toe, als de Leidenaars
vonden dat hun regenten het
al te bont hadden gemaakt en
er grote onrust ontstond dan
wilden de Staten van Hol
land nog wel eens ingrijpen
met een z.g. "wetsverzetting".
Het bestuur werd dan gezui
verd. Dat gebeurde nogal
eens. Prins Maurits ging er in
de 17de eeuw toe over tijdens
de twisten tussen Arminia-
nen en Gomaristen, de rekke-
lijken en de preciezen. Hij
toog naar Leiden en zei tot de
regenten: "Messieurs, ick heb
u gheseydt dat ghij vertrec-
ken soudt". En hup, daar gin
gen ze.
Makkelijk, hoor. Als de maatre
gel in deze tijd nog gold, hoe
vaak zou het Leids City Cen
trum dan al niet bij commis
saris Vrolijk op de stoep heb
ben gestaan met het verzoek
inzake de heer Waal de wet te
verzetten?
Bonnen
Een merkwaardig modern be-
stuursexperiment deed zich
in 1449 in Leiden voor. De
Hoeken namen in dat jaar be
zit van Leiden. De stad was
al eerder verdeeld in wijken,
z.g. bonnen, met door de be
volking gekozen bonmeesters.
Zij zorgden voor brandbe
strijding. netheid van de
wijk, verdeling van geld on
der de armen, inning speciale
belastingen enz. Politieke
macht hadden ze niet, maar
die kregen ze in februari
1449, tijdens het Hoekse be
wind. Twee man uit elke bon
vormden samen een nieuwe
vroedschap van 36 personen.
Uit hun midden kozen ze zes
man om de stad te besturen.
Veel tijd was het experiment
niet gegund, want een paar
maanden later al verdreef de
landsheer de Hoeken uit Lei
den.
Frauduleuze schandalen heeft
het stadsbestuur ook gekend.
In augustus 1838 stierf de
stadssecretaris, mr. Pierre
Antoine du Pui. Eeen fraaie
naam, maar zijn daden wa
ren wat minder fraai ge
weest. Toen men zijn papie
ren naging bleek hij in 25
jaar anderhalve ton aan
stadsgeld te hebben verduis
terd, een enorm bedrag voor
Echtpaar Raymaekers: "De gemeente moet eens goed beseffen wat er gebeurt als wij met dit werk ophouden".
een lapje grond dan wel te ver
staan.
Enthousiast
Volgens gemeenteambtenaar Van
Mullem is het beslist niet waar
dat de gemeente Leiden de Die-
renhulpdienst als het ware in de
kou laat staan. "Wij zijn wel de
gelijk enthousiast over dat plan
voor een dierenhospitaal, maar
ja: je moet wel een geschikte lo-
katie zien te vinden. En dat is
toch vry moeilijk, want je bent
gebonden aan de bestemmings
plannen en met een hospitaal is
geen rekening gehouden"
Dus de gemeente geeft geen
grond? "Dat is veel te voorbarig
gesteld. Zoals ik al zei, we zijn
wel degelijk enthousiast. We
doen ons best om iets te vinden.
Alleen, gratis zullen wij die
grond natuurlijk niet weggeven.
Daarvoor moet wel geld op tafel
komen. Desnoods geeft een an
dere gemeentelijke afdeling sub
sidie. Als ons boekje aan het ein
de van het jaar maar klopt".
LEIDEN - De gemeente moet dit
jaar zeker 40.000 gulden toeleg
gen op de exploitatie van het ver
blijfsgebouw voor buitenlandse
werknemers aan de Hooigracht.
Het totaal van de huuropbrengst
en servicekosten is reeds jaren
lang niet kostendekkend. Be
langrijkste oorzaak van het ver
lies is de lage bezetting van het
pand. In het verblijfsgebouw is
plaats voor 31 mensen. Het ge
middelde aantal bewoners komt
echter niet uit boven de 18. De
belangstelling voor het verblijfs
gebouw aan de Hooigracht is
niet groot omdat het goedkoper
en beter wonen is in het wonin
gencomplex 'De Beukenschans'
in Leiderdorp. Door de leegstand
aan de Hooigracht treedt een ex
ploitatieverlies op van 40.000 gul
den op een totaal kostenpakket
van ongeveer 90.000 gulden.
Het CDA-raadslid Ham heeft wet
houder Tesselaar (volkshuisves
ting) gevraagd zich te beraden op
een (gedeeltelijk) andere bestem
ming voor het verblijfsgebouw
aan de Hooigracht. De wethou
der zei, in een commissie-verga
dering gistermorgen, te denken
aan verbouwing van het pand
waardoor het geschikt zou wor
den voor de huisvesting van' éen
en tweepersoonshuishoudens.
Het gemeentebestuur is echter
gebonden aan het ministerie van
volkshuisvesting waarvan Lei
den dit jaar 735 woningen mag
bouwen (inclusief het aantal
wooneenheden door de verbouw
van panden).
De kans dat de gemeente het ver
blijfsgebouw aan de Hooigracht
de komende jaren kan verbou
wen is daarom gering. Tal van
andere plannen wachten nog op
uitvoering. De wethouder noem
de de vooruitzichten somber.
Tesselaar zegde toe dat het colle
ge van B en W zich zal beraden
over een deels andere bestem
ming (b.v. gemengde bewoning)
voor het pand aan de Hooigracht.
Bruidsparen mochten gisteren drie minuten gratis winkelen bij Digros.
Om de opening van het parkeerterrein te vieren.
LEIDEN - Het parkeerterrein naast supermarkt Digros en meubelhan
del Mijnders aan de Langegracht is gisteren officeel in gebruik geno
men. Op de plaats waar 144 jaar de textielfabriek van Krantz heefl
gestaan, is nu ruimte gemaakt voor ongeveer tweehonderd auto's.
Het terrein, dat grenst aan het toekomstige politiebureau, moet straks het
veld ruimen voor de bouw van een parkeergarage die aan 375 vierwie
lers tegelijk onderdak zal kunnen bieden. Wanneer deze superstalling
gebouwd zal worden is nog onduidelijk; Digros-eigenaar J van den
Broek hoopt over vier weken te kunnen zeggen wanneer de eerste paal
geslagen zal worden en welk bedrijf de bouwer is. "Een probleem is wel
dat er nog al wat in de grond zit. Grote brokken beton en zo. Dat moet
eerst weg".
De ingebruikneming van het parkeerterrein ging gisteren met de nodige
"stunts" gepaard. Zo mocht elk bruidspaar dat gisteren de belofte van
levenslange trouw deed drie minuten gratis winkelen in de supermarkt
en kreeg iedere jarige bezoeker een taart
Overigens heeft Van den Broek nog altijd plannen een supermarkt van
bescheidener omvang te vestigen in het Morskwartier. Deze Digros-
vestiging zou moeten komen in een nieuw te bouwen pand bij het
winkelcentrum aan het Diamantplein. De verzekeringsmaatschappij
Ennia, exploitant van het winkelcentrum, moet voor deze uitbreiding
zorgen. "Daar wacht ik nog steeds op", zegt Van den Broek. "Maar als
het lang gaat duren, zetten we dat pand misschien zelf wel neer".
LEIDEN - Een stukje grond om een dierenhospitaal op te
bouwen. De Leidse Dierenhulpdienst probeert al zo'n
twee jaar dat ideaal te verwezenlijken. Tot nu toe nog
niet met zoveel succes; bovendien is er pas dertigdui
zend gulden verzameld. En wat betreft de grond waarop
het gebouw zou moeten verrijzen: de gemeente Leiden
houdt zich Oostindisch doof, hoewel de Dierenhulp
dienst al een paar keer heeft gevraagd of er niet ergens
een geschikt plekje zou kunnen worden gevonden.
Een paar jaar geleden kwam het
echtpaar Raymaekers op het
idee om hun hulpdienst te pro
fessionaliseren. Dat wil zeggen:
zy maakten een plan voor een
hospitaal, waarin enkele tiental
len zieke katten en honden zou
den kunnen worden opgevan
gen.
Raymaekers over h
"Kijk, nu is het zo dat we behoor
lijk functioneren, maar we moe
ten vaak rare bokkesprongen
maken of gaatjes zien te dichten.
Een zieke hond bijvoorbeeld
moeten we zelf wel eens een tyd-
je thuis houden, omdat de eige
naar een paar dagen niet bereik
baar is. Dat stelt ons voor diverse
problemen. Het lukt meestal wel
om een oplossing te vinden,
maar toch blijft het behelpen"
Het hospitaal dat het echtpaar Ray
maekers voor ogen staat, ziet er
als volgt uit: hokken voor hon
den en katten, een speelplaats
voor de dieren, een ruimte voor
de dokter, die dagelijks een visi
te brengt, en een keuken. Hun
huis zou aangebouwd moeten
worden. De kosten van de wo
ning zijn vanzelfsprekend niet
bij die vier ton betrokken. "De
kosten daarvan, daar draaien we
zelf voor op".
Erkenning
Toch, hoe mooi het idee ook mag
zijn, makkelijk is het in deze tij
den natuurlijk niet om een paar
ton bij elkaar te krijgen. Hoe
denkt Raymaekers dat geld bij
elkaar te krijgen. "Dat weten we
nog niet precies. Een paar acties,
of zoiets. Subsidie hoeven we
niet te verwachten, want voor de
belasting zyn we gewoon een be-
Vinkenoog
LEIDEN - Simon Vinkenoog leest
morgenmiddag in 't Gerecht aan
de Lokhorststraat voor uit eigen
werk. Daarmee wordt het literai
re seizoen in 't Gerecht afgeslo
ten. De aanvang is om vijf uur.
drijf. We bestaan van onze dona
teurs, 2600 in totaal".
Samenwerken met het Leidse die
renasiel ziet Raymaekers niet zit
ten. "We kunnen daar onze
zwerfdieren kwijt; dat is alles.
Verder hebben we geen con
tact". Zyn vrouw: "Het lijkt my
niet ideaal zo'n samenwerking.
Want je krijgt dan toch met een
bestuur te maken dat weinig van
de praktijk afweet, in elk geval
niet zoveel als wij. Maar ze be
moeien zich wel overal mee. Bo
vendien, zo best gaat het nou ook
weer niet met het asiel. En onze
hulpdienst functioneert goed"
Regionaliseren lijkt Raymaekers
een goed idee, maar in zee gaan
met bijvoorbeeld de Nationale
Dierenzorg in Wassenaar - een
instantie die heeft gezegd open
te staan voor samenwerken -
lijkt hem niet zo zinnig. "Je zou
dan telkens weer op en neer
moeten naar Wassenaar. Nee, ik
blijf er bij: een dierenhospitaal in
Leiden is echt het beste".
Is het geld al een probleem, het
realiseren van een dierenzieken-
huisje wordt nog moeilijker als
men beseft dat het verkrijgen
van grond niet eenvoudig is. Vol
gens Raymaekers laat de ge
meente Leiden het op dit punt le
lijk afweten. "Maar dat zijn we
wel van ze gewend. We sturen al
tijd onze jaarverslagen op, maar
we horen nooit iets van ze".
Het echtpaar Raymaekers denkt
dat de gemeente Leiden er de
volgende gedachtengang op na
houdt: goed dat jullie er zijn, jul
lie doen mooi werk, maar kom
niet aan ons geld. Raymaekers:
"Ze weten ons altijd goed te vin
den. Bovendien, ze moeten eens
goed beseffen wat er gebeurt als
wy met dit werk ophouden".
Zyn vrouw: "Om te beginnen
moeten er sowieso een paar extra
agenten worden aangesteld om
die beesten op te pikken. Daar
naast zal de reiniging weer moe
ten beginnen met het ophalen
van kadavers. Allemaal werk dat
wij nu doen".
Hoog tijd wordt het volgens het
echtpaar dan ook dat de gemeen
te eens één keer een blijk van er
kenning geeft. In de vorm van
Het gemeentebestuur schafte direct na de Tweede Wereldoor
log een twaalftal Harley Davidsons aan voor de Leidse politie.
En hier ziet men dan adjudant Mulders aan het stuur, brigadier
Slot achterop en hoofdinspecteur Van der Wal in het bakkie.
Aan de martiale gelaatsuitdrukking van de laatste is te zien wie
het bevel heeft op dit rondrijdende gevaarte.
(Uit deel 7 van "Hutspot, Haring en Wittebrood").
die dagen. De stad werd ge
red door een schatrijke inge
zetene, Diederik van Leyden
Gael, die het leeuwendeel van
het tekort aanzuiverde.
Zoiets zou nu ook niet meer ge
beuren. Het idee. De enige die
in deze tijd in zo'n situatie
naar mijn gevoel de rol van
Diederik op zich zou kunnen
nemen, is Henkie de Bolster.
Maar ik zie het hem nog niet
dóen....
Van de bestuurders van de
laatste eeuw is de beschrij
ving van L.M. de Laat de
Kanter (burgemeester van
1880-1894) boeiend. Het was
een potentaat van een vent,
wat uit zijn achtergrond
(oud-officier, oud-Indisch
gast) wel een beetje te verkla
ren viel. Hij deed het liefste
alles zelf..Behalve burgemees
ter was hij wethouder van
openbare werken en te
vens.raadslid. Dat laatste
kon toen kennelijk. Hij werd
min of meer ten val gebracht
nadat was gebleken dat hij
de kosten voor de bouw van
de Stadsgehoorzaal te hoog
had laten oplopen. De Laat
de Kanter kreeg "zenuwach
tige aandoeningen" en stierf
kort daarna.
Na de lof ook enige kritiek op
deel 7. Smartelijk miste ik een
pasage over het bestuur van
Leiden in oorlogstijd (1940-
45). Daar had toch echt iets
over gezegd moeten worden.