Haig begint pendelmissie
EG aarzelt over boycot Argentinië
1195.-
Verzet in El Salvador
palet strijdbijl weer op
Tussen Londen en Buenos Aires
VS produceren meer
Pershing-2 raketten
mLeVent
Surf
Londen kondigt
oorlogszone af
rond Falklands
Amerikaanse
prominenten
bepleiten
herziening
NAY 0-koers
Buitenland
DONDERDAG 8 APRIL 1982
(Van onze correspondenten)
BRUSSEL/BONN - De Europese
Gemeenschap neemt een aarze
lende houding aan ten aanzien
van de Brits-Argentijnse crisis.
De EG-ambassadeurs hebben
gisteren in Brussel nog geen po
sitief antwoord gegeven op een
Brits verzoek om in Europees
verband economische sancties
tegen Argentinië te nemen. Wel
heeft een aantal lidstaten, te we
ten de Bondsrepubliek. Frank
rijk. België en Nederland, beslo
ten een wapenembargo tegen Ar
gentinië af te kondigen. België
heeft bovendien zijn ambassa
deur uit Argentinië teruggeroe
pen voor overleg.
De meeste EG-lidstaten blijken
over het Britse verzoek voor een
totale boycot nog geen duidelijk
standpunt te hebben ontwik
keld, reden waarom het de EG-
ambassadeurs gisteren in Brus
sel aan de nodige instructies uit
de nationale hoofdsteden ont
brak. Morgen zal het zogenaam
de politieke comité binnen de
Europese Gemeenschap in Brus
sel bijeenkomen om zich verder
over de zaak te beraden. Het co
mité bestaat uit hoge ambtena
ren van de nationale ministeries
van buitenlandse zaken, die voor
internationaal politiek beleid
verantwoordelijk zijn.
Onderbroken
Kanselier Schmidt heeft zijn paas
vakantie gisteren onderbroken
voor een bijzondere kabinetszit
ting. Na afloop daarvan heeft hij
de Britse premier Margaret That
cher telefonisch op de hoogte ge
bracht van het besluit een wa
penboycot in te stellen. Volgens
regeringswoordvoerder Becker
toonde de Britse premier zich
„zeer verheugd" en noemde zij
het Westduitse besluit om voor
lopig geen wapens aan Argenti
nië te leveren „een belangrijke
uitdrukking van de nauwe rela
ties tussen Bonn en Londen".
Woordvoerder Becker maakte ook
duidelijk dat de Bondsrepubliek
zeer veel belang hecht aan goede
betrekkingen met Argentinië.
„Met het vandaag genomen be
sluit geen wapens aan dit land te
leveren, zal de verhouding met
Argentinië niet voor altijd op
'nul' blijven staan", zei hij.
Ook de NAVO-ambassadeurs heb
ben gisteren in Brussel op hun
normale vergadering de gebeur
tenissen rond de Falkland Eilan
den besproken. Na afloop van
het overleg is echter geen verkla
ring door de NAVO-ambassa
deurs uitgegeven. Voor de NA
VO geldt dat de Falkland Eilan
den zich ver buiten het NAVO-
verdragsgebied bevinden en dat
de NAVO dus buiten het conflict
staat.
Terwijl de EG-lidstaten vrijwel ze
ker geen algehele economische
boycot tegen Argentinië zullen
afkondigen, bestaat er wel een
groeiende mate van overeen
stemming over opschorting met
een maand van een speciaal ver
drag ter bevordering van de Ar
gentijnse export naar de EG. In
kringen van de Europese Com
missie, het dagelijks bestuur van
de EG, wees men er echter op dat
dit een niet erg indrukwekkende
stap is. In commissiekringen is
men teleurgesteld over het voor
lopig ontbreken van een snelle
daadkrachtige Europese actie op
economisch gebied.
Druk
„Een snel besluit om Argentinië
economisch onder druk te zet
ten. had de bereidheid van dit
land om het conflict via onder
handelingen op te lossen kunnen
bevorderen. Langs deze weg zou
ook een militaire confrontatie
met Groot-Brittannië kunnen
worden voorkomerr. Nu is het
besluit daarover weer uitgesteld
en ondertussen stoomt de Britse
vloot op", zo werd gezegd. Er
werd op gewezen dat Europa in
deze cnsis een werkelijk goede
beurt had kunnen maken, maar
dat het helaas nog met zo ver is
gekomen.
In de vergadering van de EG-am
bassadeurs gisteren in Brussel
bleken de economische gevolgen
van eventuele importbeperkin
gen van Argentijnse produkten
en de juridische basis waarop
zulke economische sancties ge
nomen moeten worden, aanlei
ding voor discussie. Wat de juri
dische basis betreft, verschillen
de landen van mening of de sanc-
PAGINA 9
ties vallen binnen de Gemeen-
schappelgke handelspolitiek en
dus een echte EG-zaak zijn. of
dat ze thuishoren onder de uit
zonderingsbepalingen die bij in
ternationale crises van kracht
worden. In dat laatste geval zou
den de sancties van de Europese
Gemeenschap met gezamenlijk
kunnen worden getroffen, maar
zou elk EG-land apart de import
uit Argentinië moeten beperken
In Brussel werd gisteren opge
merkt dat in het laatste geval een
effectieve economische boycot
tegen Argentinië zeer moeilijk te
realiseren ts.
Met name Denemarken verzette
zich gisteren tegen sancties te
gen Argentinië binnen het vaste
EG-kader. Denemarken had de
zelfde bezwaren toen de Europe
se Gemeenschap de import van
Russische goederen wilde beper
ken in verband met de Poolse
cnsis. Later echter gaf Denemar
ken ten aanzien van de Poolse
zaak haar tegenstand op.
Sowjet-Unie
geeft Londen
schuld van
crisis
MOSKOU (Reuter) - De Sow
jet-Unie heeft gisteren Groot-
Brittannië de schuld gegeven
van de Falkland-crisis. Dat
land had allang de soeverei
niteit over dat gebied moeten
afstaan. Een woordvoerder
van het ministerie van bui
tenlandse zaken zei dat
Groot-Brittannië opzettelijk
de onderhandelingen met Ar
gentinië om een diplomatie
ke oplossing voor de kwestie
te vinden, had vertraagd. De
woordvoerder gaf telefonisch
in een tevoren opgestelde
verklaring aan westelijke
persbureaus een toelichting
inzake de Sowjet-weigering
een VN-resolutie te steunen
waarin Argentinië werd op
geroepen zijn troepen terug
te trekken.
„Vele jaren heeft Londen zich
hardnekkig verzet tegen VN-
eisen tot de kolonisering van
zijn gebied en rekte het de
onderhandelingen met Ar
gentinië. Daarom steunde de
Sowjet-Unie niet de ontwerp
resolutie die Groot-Brittan
nië bij de Veiligheidsraad
had ingediend. Die ontwerp
resolutie negeerde volkomen
genoemde kant van de kwes
tie".
De resolutie, waarin beide par
tijen ook opgeroepen werden
een diplomatieke oplossing
na te streven, werd dit week
einde door de Veiligheids
raad aanvaard. De Sowjet-
Unie onthield zich van stem
ming.
(Van onze correspondent Henk Kolb)
WASHINGTON - De Amerikaanse minister van buiten
landse zaken Haig gaat in Londen en Buenos Aires pro
beren te bemiddelen in het geschil tussen Groot-Brittan
nië en Argentinië over de Falkland Eilanden. In opdracht
van president Reagan werd Haig op weg gestuurd vlak
voor hij met de president voor een 'werk-vakantie' zou
vertrekken naar Jamaica en Barbados.
De VS denken omstreeks een
week de tijd te hebben voor het
bereiken van een vreedzame op
lossing, voordat met het naderen
van de Britse oorlogsvloot ge
weld waarschijnlijk wordt.
De Organisatie van Amerikaanse
Staten, die haar hoofdkwartier in
Washington heeft, komt vandaag
in een speciale zitting bijeen op
initiatief van Colombia. De ver
wachting is dat Costa Rica en
Ecuador daar een motie zullen
indienen, waarin de OAS zijn
goede diensten aanbiedt bij het
bereiken van een vreedzame op
lossing in overeenstemming met
de internationale wetten. De pre
sident van de OAS, Francisco
Nustillo (Uruguay) zou contact
moeten opnemen met de Britten
en Argentijnen teneinde met hun
instemming een groep bemidde
laars uit lidstaten van de OAS sa
men te stellen.
WASHINGTON (GPD) - De Ver
enigde Staten willen aanmerke
lijk meer Pershing-2 raketten
bouwen dan de 108 die in het
NAVO-plan voor de modernise
ring van het kernarsenaal voor
de middellange afstand waren
voorzien. De nieuwe Pershings
kunnen vanaf Westduits grond
gebied de Sowjet-Unie raken.
Tezamen met de kruisraketten
vormen zij de inzet van onder
handelingen tussen de VS en de
Sowjet-Unie in Genève.
Volgens het Amerikaanse dagblad
de Washington Post leeft binnen
de Amerikaanse regering de op
vatting dat wanneer de onder-
ADVERTENTIE
HAAGSE
PRIJSBLUF
IN
ZEILPLANKEN
Wie dit
surfseizoen mot een eigen
zeilplank wil binnenvaren
laat zich de wind voor een
lage prijs niet uit het zeil
nemen. Zo iemand komt
naar 'Le Vent Surf'.
Kijk maar!
SURFPLANK 1190.-
2-DLG. SURFPAK 2.50
SURFSCHOENEN 1.05
IMPERIAAL 0.95
SPANBANDEN 0.50
Uw 'Le Vent
Surf' prijs
Boekhorststraat 18,
Den Haag.
Tel. 070-636302/635191
handelingen over deze zoge
naamde Europese kernwapens,
waarvan ook de Russische SS-20
onder meer de inzet vormt, geen
resultaat opleveren, meer dan
108 Pershing-2 raketten moeten
worden opgesteld. Dergelijke
voornemens zouden het verzet
tegen de kernwapens in Europa
nieuw voedsel geven en zouden
met name in de Bondsrepubliek
vèr reikende politieke gevolgen
kunnen hebben.
De Amerikanen zouden aan West-
Duitsland niet alleen de Pers
hing-2 willen verkopen, maar
ook een versie van de raket met
een korter bereik, die conventio
neel of nucleair kan worden be
wapend. Deze variatie op het
Pershing-model zou de oudere
Pershings, waarvan de Westduit
se luchtmacht er 78 heeft, moe
ten vervangen. Volgens recente
gegevens zou president Carter in
1980 een samenwerkingspro
gramma met de Bondsrepubliek
ter vervanging van die nucleaire
Pershing-1A hebben goedge
keurd en verwachten de VS dat
die aan de orde zal komen als de
Pershing-2 voor de middellange
afstand eenmaal is geplaatst,
hoewel daartoe nog geen formele
overeenkomst is gesloten.
De Amerikanen willen meer Pers-
hing-2's bouwen, omdat mede
dank zij problemen bij de ont
wikkeling van het wapen, de
kosten schrikbarend zyn geste
gen: van 107,7 miljoen dollar per
stuk in maart 1981 tot 168,7 mil
joen dollar in december van dat
zelfde jaar. Voorlopig heeft het
Amerikaanse leger voor proefne
mingen en plaatsing 226 Pers
hings besteld. Daartoe zijn in de
belastingjaren '82, '83 en '84
fondsen uitgetrokken. Ook voor
de jaren tot en met 1987 is geld
gereserveerd voor de aanschaf
van meer Pershings. De kosten
kunnen worden gedrukt als
meer Pershings worden ge
bouwd en een deel daarvan
wordt verkocht.
Doodvonnissen
in Zuid-Jemen
ADEN (AFP) - Het hooggerechts
hofvan Zuid-Jemen heeft 12 per
sonen ter dood veroordeeld we
gens een 'poging tot sabotage' te
gen de staatsveiligheid. Dit is
gisteren van officiële zijde in
Aden vernomen.
De vonnissen zijn ter bekrachti
ging voorgelegd aan het staats
hoofd van Zuid-Jemen.
lichtte, kenschetste die als 'een
poging tot bijstand' en als 'be
middeling'. Hij herhaalde dat de
VS met beide landen bevriend
zijn en dat het voornaamste nu is
verder gebruik van geweld te
vermijden. Haigs taak wordt niet
vereenvoudigd door het feit dat
Groot-Brittannië de VS reeds
heeft laten weten geen bemidde
lingsvoorstellen te zullen aan
vaarden die betekenen dat de
huidige situatie wordt bevroren,
met de Argentijnse vlag wappe
rend boven de Falkland Eilan
den.
De Amerikaanse minister van de
fensie Weinberger heeft gister
ochtend in een televisie-inter
view verklaard dat de VS vol
gens een overeenkomst van 1962
verplicht zijn de Britten een
vliegveld op het eiland Ascen
sion ter beschikking te stellen.
Het eiland is Brits en de Amen-
kanen hebben er een vliegveld
aangelegd. Volgens Weinberger
is er 'voor het ogenblik' geen
aanwijzing dat Amerika vanwe
ge zijn deelgenootschap in het
'Verdrag van Rio' Argentinië zou
moeten helpen in geval van een
Britse aanval. Het verdrag noopt
Amerikaanse staten tot zulke on
derlinge bijstand.
Weinberger zei dat de VS hun over
eenkomst met de Britten over
het gebruik van de vliegbasis
zullen nakomen, maar dat wat de
Falkland Eilanden aangaat in
ogenschouw moet worden geno
men dat zij met geweld zijn inge
nomen.
Mandela weg van
Robbeneiland
JOHANNESBURG (UPI) - Vier
zwarte Zuidafrikaanse leiders,
onder wie Nelson Mandela, zijn
van Robbeneiland overgebracht
naar de Pollsmoor-gevangenis
bij Kaapstad. Dit heeft een
woordvoerder van het Zuidafri
kaanse gevangeniswezen giste
ren meegedeeld.
De woordvoerder wilde niet zeg
gen waarom de vier, die in 1964
tot levenslang zijn veroordeeld
wegens "verraad", naar een an
dere gevangenis zijn gebracht.
BUENOS AIRES - Personeel van de Britse ambassade draait de rollen om door Argentijnse persfotografen te
fotograferen. De Britten moeten Argentinië verlaten, nu de betrekkingen tussen Londen en Buenos Aires zeer
explosief zijn.
LONDEN - De Britse marine
zal vanaf maandag elk vijan
delijk schip dat zich in de
buurt van de Falkland Eilan
den bevindt, aanvallen. Dat
heeft minister Nott (defensie)
gisteravond laat in het Lager
huis gezegd. Onder luide toe
juichingen van conservatieve
parlementsleden, kondigde
Nott aan dat vanaf Paas
maandag een oorlogszone
van 200 zeemijlen rond de
Falklandeilanden van kracht
zal zijn. De Britse marine wil
daarmee voorkomen dat de
Argentijnse bezetters van de
eilanden verdere versterkin
gen en troepen daar aanbren
gen.
Het tijdstip waarop de blokka
de van kracht wordt, heeft bij
velen verbazing gewekt. De
Britse oorlogsvloot is nog ze
ker twee weken onderweg en
dit moet betekenen dat een
aantal van de Engelse nu
cleair voortgestuwde onder
zeeboten al wél zo goed als op
de plaats van bestemming
zijn aangekomen. Deze sche
pen zijn veruit superieur aan
de Argentijnse onderzeebo
ten en zijn bovendien uitge
rust met zeer krachtige torpe
do's.
De krijgszuchtige toespraak
van Nott was het onverwach
te einde van een debat, waar
in, volgens veel parlements
leden. de regering juist een
wat minder harde houding
tegenover de Argentijnen
leek in te nemen. Het ultima
tum lijkt bedoeld te zijn om
de Amerikaanse minister van
buitenlandse zaken, Alexan
der Haig, die vandaag in Lon
den voor een bemiddelings
poging aankomt, voor een
voldongen feit te stellen.
Er was aanvankelijk gisteren
veel verwarring in het Lager
huis na een toespraak van de
nieuwe minister van buiten
landse zaken, Francis Pym.
Wat opviel was, dat hij in zijn
speech niet sprak over het
herstellen van de Britse soe
vereiniteit op de eilanden,
maar over het herstellen van
het bestuur daar.
Dat zou een essentieel punt
kunnen zijn. De stellingname
van Pym, aldus veel parle
mentsleden. zou erop kun
nen wijzen dat de Britse rege
ring bereid is voor de Falk
land Eilanden een zelfde op
lossing te kiezen als voor
Hongkong. Engeland heeft in
de vorige eeuw Hongkong
van de Chinezen gehuurd en
die huur gaat tot 1997. Daar
na kan de stad weer onder
Chinees bestuur worden ge
bracht, als de Chinezen dat
tenminste willen.
Als Engeland voor de Falkland
Eilanden ook zo'n bestuurs
vorm kiest, dan betekent dit,
dat het land bereid zou zijn
de eilanden formeel aan de
Argentijnen over te doen, on
der voorwaarde dat het de ei
landen gedurende bijvoor
beeld 100 jaar kan huren.
Thatcher had zaterdag nog
nadrukkelijk gesproken over
'herstel van de soevereini
teit'. Het feit dat Pym dit gis
teren niet deed, leidde tot
speculaties rond de vraag of
de Britse regering langzaam
terugtrok.
Volgens Pym is dat niet zo Gis
teravond zei hij voor de tele
visie dat het vraagstuk van de
soevereiniteit niet aan de or
de is, omdat die nooit is over
gedragen. Het gaat ons nu
dus om het herstel van het
bestuur, aldus Pym.
WASHINGTON (GPD) - Vier be
faamde staatslieden uit de Ame
rikaanse buitenlandse politiek
hebben de NAVO gisteren opge
roepen zijn doctrine op het ge
bied van kernwapens te herzien
en het eerste gebruik van taeti
sche kernwapens in geval van
een Russische conventionele
aanval met overmacht, af te zwe-
..Wij denken dat zo'n beleid, vooral
als dat door de Sowjet-Unie
wordt gedeeld, nieuwe hoop kan
brengen voor de mensen in alle
landen waar het leven wordt
overschaduwd door de afgrijse
lijke mogelijkheid van een derde
groot conflict in Europa tgdens
de twintigste eeuw conventio
neel of nucleair", aldus schrijven
de vier. McNamara. Bundy. Ken
nan en Smith, in het tijdschrift
Foreign Policy
Tijdens een persconferentie ver
klaarden de vier kopstukken, die
regeringen van zeer uiteenlopen
de aard hebben gediend, dat zij
een kopie van nel artikel aan
Haig hadden aangeboden, vlak
nadat deze minister van buiten
landse zaken in een toespraak
een dergelijke politiek voor on
bruikbaar en gevaarlijk had ver
klaard. Zij stellen in hun artikel
voor dat de VS pogingen doen
om met de Sowjet-Unie een over
eenkomst te sluiten waarbij de
supermachten het eerste gebruik
van de tactische kernwapens af
wijzen.
Volgens de initiatiefnemers, die al
len dienden onder Kennedy en
posities hebben bekleed in alle
regeringen na die van Truman en
tot die van Reagan, moet de NA
VO zijn doctrine op het gebied
van de tactische wapens vervan
gen door een vergroting van zgn
conventionele sterkte. Dit zou
ook een grotere Amerikaanse mi
litaire aanwezigheid in Europa
vereisen.
Minister van buitenlandse zaken
Haig zei dinsdag dat een belofte
kernwapens niet als eerste in te
zetten, het Westen niets overlaat
als tegenwicht voor de Russische
conventionele overmacht en zijn
strategische positie in Europa
Hg betoogde ook dat voorstellen
als dat van de vier „grgze emi
nenties" het nodig maken in de
VS de dienstplicht weer in te
voeren, zgn leger te verdrievou
digen en zgn economie „op voet
van oorlog" te brengen.
Leger begint zuiveringsoffensief
Misdaad in KS stijgt nauwelijks
WASHINGTON (AFP/UPI) - De criminaliteit in de Verenigde Staten is
het vorig jaar nauwelgks toegenomen Dit blgkt uit gegevens van de
Amerikaanse veiligheidsdienst FBI. Het is voor het eerst sinds 1977 dat
de misdaadcijfers geen forse stgging te zien geven Het aantal misdnj
ven waarbij geweld is gebruikt en waarvoor aangifte is gedaan nam met
ëen procent toe. Hieronder valt het aantal berovingen dat met vijf pro
cent steeg De hoeveelheid moorden, aanrandingen en verkrachtingen
daalde met dne, twee en één procent.
ADVERTENTIE
SAN SALVADOR (UPI/Reuter) -
De strijd in El Salvador is weer
opgelaaid, zo is gisteren, ruim
anderhalve week na de verkie
zingen, gebleken uit mededelin
gen van een legerwoordvoerder.
Het leger is met steun van heli
kopters een groot zuiveringsof-
fensief langs de Panamerikaanse
hoofdweg begonnen. Het verzet
blies, naar hij zei, gisteravond bij
Metapan tussen de hoofdstad en
de grens met Guatemala een
spoorbrug op.
Bij een aanval op de oostelijke
voorstad Soyapango van San
Salvador werd nog een brug ver
nield en zodanige schade aange
richt aan een elektriciteitscentra
le, dat de voorstad volgens inge
lichte bronnen twee uur zonder
stroom zat.
Anderhalve week na de verkiezin
gen voor een grondwetgevende
vergadering in El Salvador, heb
ben de partijen kennelijk over
eenstemming bereikt over de
toekomstige regeringsvorm.
Naar het Amerikaanse dagblad,
de "Washington Post" gisteren
meldde, zullen in de toekomstige
regering de militairen alleen het
ministerie van defensie bezetten.
Die nieuwe regering zal vermoe
delijk nog deze maand haar be
slag krijgen.
De Verenigde Staten zijn bereid
hun gehele beleid ten aanzien
van Midden-Amerika te herzien,
nu de verkiezingen voor een
grondwetgevende vergadering
in El Salvador achter de rug zijn
Dit heeft de Amerikaanse am
bassadeur in Nicaragua. Antho
ny Quainton, verklaard in een
vraaggesprek met een oppositie
blad La Prensa.
Hij verzekerde dat er geen sprake
van is dat de VS van plan zgn een
inval te doen in Nicaragua "Wij
erkennen dat er ernstige, belang
rijke en zeer moeilgke proble
men zgn. maar die worden niet
met een invasie opgelost", aldus
Quainton Volgens hem kunnen
er spoedig op hoog niveau be
sprekingen tussen de VS en Ni
caragua beginnen over een ver
betering van de betrekkingen
De ambassadeur die kort geleden
in Managua werd benoemd, deel
de mee dat hg vorige week in
Washington had deelgenomen
aan overleg waarbg ..de hele si
tuatie in het gebied na de verkie
zingen van 28 maart in El Salva
dor opnieuw is bezien". Bgzon-
derheden wilde hg niet geven,
voordat hg met de Nicaraguaan
se autoriteiten had gesproken
Gcgmindccrd tot f 100,- per cheque Zi
er krijg haar hij alle Kinken cn spaarbanken
