Politiek kan op
acties rekenen
Langverzuimers vaak
ten onrechte in wao
Verlies bij Océ
van der Grinten
Bührmann-Tetterode: 1,5 miljoen winst
Beurs Amsterdam
hort zakelijk
marktberichten
Visvangst
verlengd
Weer breuk
in de haven
Industriebond FNV in beleidsnota:
n
Tarmn wil concessies
doen in conflict EG
Beursoverzicht
d,,1Ur 243 174
Economie J1
WOENSDAG 31 MAART 1982
Staatslening
Op 6 april kan volgens het tender
systeem worden ingeschreven
op een 10,5 pet. staatslening. Het
bedrag en de uitgiftekoers zullen
dus na sluiting van de inschrij
ving worden vastgesteld. De le
ning heeft een looptijd van 10
jaar. De stortingsdatum is 3 mei.
De lening zal worden afgelost in
vijfjaarlijkse termijnen, voor het
eerst op 1 mei 1988. Vervroegde
of gedeeltelijke aflossing is niet
toegestaan.
Het is de derde staatslening van dit
jaar. Op 2 maart leende het rijk
tegen 11,25 pet. een bedrag van
2,5 miljard (zonder een voor
plaatsing van 300 min, bij het
Algemeen Burgerlijk Pensioen
fonds). De eerste lening van 1982
bracht 1,2 miljard op.
Vakbondswinkel
De Industriebond FNV wil door
het hele land een netwerk van re
gionale "vakbondswinkels" op
zetten. Dit ter verbetering vooral
van de individuele dienstverle
ning aan de leden en om de vak
beweging een "duidelijker ge
zicht" te geven.
Achtergrond van deze plannen is
dat de industriebond - die even
als andere FNV-bonden wordt
geplaagd door een fors ledenver
lies - op deze manier verdere af
kalving van het ledenbestand wil
tegengaan. De Industriebond,
die een paar jaar geleden nog
300.000 leden telde, heeft er mo
menteel nog 273.000. Als die
trend doorzet zakt het ledenbe
stand in 1985 naar 230.000.
HSS
Holland Sea Search nv. (HSS) wil
haar aandelen officieel aan de
Amsterdamse effectenbeurs la
ten noteren. Gisteren aanvaard
de HSS de vergunning voor het
winnen van aardgas uit het blok
P6 op de Noordzee en tekende zij
de overeenkomst met DSM-
Aardgas b.v., waarmee de staat
deelneemt in de exploitatie van
het gasveld in P6.
Volgens de directie heeft HSS hier
door een vaste basis gekregen,
van waaruit de activiteiten ver
der kunnen worden uitgebreid.
Met een toelating tot de officiële
beurshandel worden de moge
lijkheden om tot een verdere ont-
plooing te komen begunstigd.
Aan alle formaliteiten, die nodig
zijn om het gasveld in P6 in pro-
duktie te brengen is thans vol
daan. De uitvoerder, Mobil Pro
ducing Netherlands Inc., heeft
inmiddels een produktieplat-
form besteld bij Heerema voor
oplevering in oktober van dit
jaar.
Sigarettenverbruik
Het sigarettenverbruik in ons land
is door de prijsverhogingen van
januari 1980 en februari 1981 met
vijf procent gedaald. De binnen
landse verkopen daalden van
22,5 miljard stuks in 1980 tot 21,4
miljard in 1981. De daling is ge
deeltelijk opgevangen door een
gestegen verkoop van shag. Dat
concludeert het bureau voorlich
ting sigarettenindustrie uit de
omzetcijfers van sigaretten,
waarbij het bureau de tijdstip
pen van prijswijziging betrekt.
De prijs van een pakje steeg in
1980 van 2,60 naar drie gulden en
in 1981 van drie gulden naar 3,25
gulden.
Appels 1,58-2,28, andijvie 1,25-1,70, snij
bonen 10,70-11,40, postelein 3,60-4,40,
prei 1,25-1,60, rabarber 1,45-2.90, spina
zie 0,75-1,50, spruiten A 2,45-2,49, sprui
ten B 2,00-2,35, champions 1,46-1,48,
uien 0,19-0,60, witlof 1,65-3,40, bloem
kool 6 p-bak 5,00, bloemkool 8 p-bak
3,50, sla 0,22-0,46, peterselie 0.63-0,69, ra
dijs 0,72-0,84, selderij 0,19-0,42, paprika
p.st. 0,48-0,69.
KATWIJK AAN DEN RIJN - Groente
veiling van 30 maart 1982.
Andijvie per kg 1,50-1,54, waspeen Al-
per kist 11,50-12,90, All 9,00-11,80, BI
19,00-21,50, Cl 5,40-11,00, CII 3,50-8,70.
Aanvoer: 241 ton.
Prei A per kg 1,07-1,31, spinazie 1,62-
1,65, uien per kg 0,36, peterselie (krul)
0,67, selderij 0.14-0,30.
GRONINGEN (ANP) - Mensen
die wegens ziekte geruime tijd
niet op hun werk verschijnen,
worden dikwijls ten onrechte ar
beidsongeschikt verklaard. Dit
komt. omdat lang niet altijd de
juiste diagnose wordt gesteld.
Vaak is de aandoening moeilijk
of in het geheel niet met medi
sche instrumenten aan te tonen.
De patient voelt zich dan meer
ziek dan hij is. Speciale aandacht
voor de zogenaamde langverzui
mers kan voorkomen dat velen
uiteindelijk in de wao terecht ko-
Tot deze conclusie komt dr. R.
Luyckx, adviserend geneeskun
dige bij het controle-instituut al
gemene ziekenfondsen in Eind
hoven. na een uitgebreid onder
zoek onder werknemers van de
Philips gloeilampenfabriek. On
der langverzuimers verstaat hij
werknemers, die tussen de drie
maanden en een jaar ziek zijn.
Van de tweehonderd bij Philips
onderzochte langverzuimers be
landde veertien procent in de
wao. Dit is een opmerkelijk ver
schil met het landelijk gemiddel
de van 33 procent De genees
kundige schrijft dit toe aan de
goede opzet van de medische
dienst van Philips.
In zijn proefschrift over de lotge
vallen van de langverzuimers,
waarop dr. Luyckx vandaag aan
de Rijksuniversiteit in Gronin
gen promoveert, beweert de
Eindhovense arts, dat de statis
tieken van de diagnoses van
langverzuimers een vertekend
beeld geven van de werkelijke
oorzaken van het verzuim. Om
het verzuim te wettigen moet de
verzekenngsgeneeskundige een
diagnose opgeven, terwijl de ver-
zuimers dikwijls door meerdere
kwalen worden geplaagd.
Uit het onderzoek is gebleken, dat
in bijna de helft van de gevallen
niet een ziektebeeld aanwezig is.
maar dat de patiënt aan meerde
re kwalen lijdt. Inwendige stoor
nissen van de klieren (bijvoor
beeld suikerziekte) en afwijkin
gen in het bewegingsstelsel
(rugklachten en rheuma) komen
vaak in combinatie voor.
Om de verzuimer de meeste kans
op een goede uitkering te geven
vult de verzekeringsgeneeskun-
dige veelal de meest overtuigen
de of een modieuze ziekte in. Een
hartinfarct spreekt bijvoorbeeld
meer aan dan suikerziekte, of
schoon beide gezamenlijk voor
de lange duur van het verzuim
kunnen zorgen.
Bij een combinatie van diagnoses
DEN HAAG (ANP) - Zolang
de Europese Gemeenschap
zijn visserijbeleid voor dit
jaar nog niet gereed heeft,
mogen Nederlandse vissers
doorgaan met het vangen van
tong. schol, makreel en ande
re vissoorten.
Minister De Koning van land
bouw en visserij heeft de zee
vissers gisteren tot uiterlijk
30 april de tijd gegeven de vo
rig jaar december afgekon
digde maximale hoeveelhe
den te vangen vis op te halen.
Deze voorlopige regeling
vangstbeperking zeevis 1982
loopt eigenlijk vandaag 31
maart af.
is er volgens dr. Luyckx vaak
sprake van een psychische stoor
nis. Opvallend genoeg verdwijnt
deze kwaal nagenoeg altijd m de
loop van het verzuim. Dit komt
volgens de Eindhovense arts.
omdat de werknemer aan zgn si
tuatie gewend raakt. Het werk
komt steeds verder van de lang-
verzuimer af te staan. Hg accep
teert zgn verzuim beter en de
omgeving leert met hem leven.
De frustraties steken echter weer
de kop op. als de werknemer in
de wao terecht komt.
De promovendus is van mening,
dat hoe eerder men de langvcr-
zuimer onderzoekt, de kans gro
ter wordt dat hij niet gedeeltelgk
of helemaal in de wao terecht
komt. Dankzij de goede opzet
van de Philips medische dienst
heeft het merendeel (61 procent)
van de langverzuimers onder het
Philips personeel zgn werk na
een periode van vier tot zes
maanden hervat.
PAGINA J1
ROTTERDAM (ANP) - De onder
handelingen over de haven-cao
zgn gisteren afgebroken Na vgf
uur onderhandelen zgn de werk
gevers en de onderhandelaars
van de vervoers bonden onver-
richterzake uit elkaar gegaan.
Volgens bestuurder G Ros van de
Vervocrsbond FNV zit het over
leg nu meer dan muurvast. De
werkgevers houden vast aan hun
standpunt, dat er naast de garan
tie van het volledige ziektcgeld
en de prijscompensatie geen
geld is voor verbeteringen Zg
willen de oude cao dit jaar onge
wijzigd voortzetten
LEERSUM (GPD) - De Industriebond FNV sluit acties tegen besluiten van het parlement
in principe niet uit. In een gisteren gepubliceerde nota waarin de balans is opgemaakt
van een lange reeks ingrepen van de overheid in afgesloten cao's, schrijft de bond daar
alleszins het recht toe te hebben.
verzetten tegen mogelijke invoe-
ring van een investenngsloon,
aluds voorzitter Arie Groenevelt
tijdens een bijeenkomst van de
wbond, gisteren in Leersum.
niet bij voorbaat uitgesloten politiek Den Haag gaan steeds
"Vakbondsacties die gericht zijn
tegen of in strijd zijn met parle
mentaire besluiten, onder (voor
de vakbeweging) zwaarwegende
omstandigheden in de toekomst
zijn", aldus de nota.
Geschilpunt met het parlement
zou in de nabije toekomst de in
voering van het investeringsloon
kunnen zijn. Het parlement zou
zichzelf voorbij lopen en over de
schreef gaan wanneer het tot
zo'n investeringsloon zou beslui
ten. De Industriebond zal dat
niet accepteren en actie voeren
die eventueel dwars tegen parle
mentaire besluiten ingaat.
Net zo hard als tegen de plannen
tot wijziging
zal de Industriebond FNV zich
stemmen op voor een in
vesteringsloon. Het komt er
daarbij op neer dat van het nor
male loon 1 procent wordt inge
houden. Het geld zou moeten
dienen voor het versterken
het vermogen
onderneming en voor het finan
cieren van investeringen. De
werknemers zouden er een aan
deel in het bedrijf of anderszins
een stem in het kapittel voor in
de plaats moeten krijgen.
de~Ziektewet industriebond voelt er volstrekt
niets voor. „Er wordt geld van
afgepikt zonder dat daar
een redelijke basis voor is", al
dus Groenevelt. Hij gelooft er
ook niets van dat het geld zal
worden besteed waarvoor het be
stemd is. Vooral in kleine bedrij
ven - „waarvan we er 60.000 in
onze sector hebben" - zal het in
de zak van de werkgever blijven
zitten „en zal die er eerder een
wat duurdere vakantie van kun
nen houden",
de betrokken Groenevelt haalde gisteren scherp
uit naar de politici. Hij verweet
ze de oren meer te laten hangen
naar de werkgevers. „Veel politi
ci nemen niet eens kennis van
standpunten van de vakbewe
ging. Ze gaan er al bij voorbaat
van uit dat er met de vakbewe
ging niet redelijk te praten valt.
Veel politici zijn met hun bindin
gen met ondernemingen via
commissariaten en dergelijke,
kennelijk gevoeliger voor het
geld van de werkgevers dan voor
De cao-groepsraad van de ver-
voersbond zal zich vanavond
over de nu OBtfltUM ituatie bera
den Het Btaal vnnvel vast. dat
besloten zal worden de werkge
ver- een ultimatum te st< II. n en
dat wordt overgegaan tot het or
ganiseren van acties.
Met het overleg van gisteren zgn
werkgevers en werknemers geen
stap dichter tot elkaar gekomen.
Via een brief- en telex wisseling
tussen de Scheepvaartvereni
ging Zuid (werkgevers) en de
Vervoersbond FNV werd maan
dag al duidelijk hoe de kaarten
lam
Toen de SVZ maandagmiddag liet
weten dat over hun voorstel viel
te praten, besloten de onderhan
delaars van de vervoersbond om
gisteren toch naar Rotterdam te
gaan.
De
n de vervoersbond, o.a.
verlaging van de vut leeftgd van
62 naar 60 jaar, arbeidstijdver
korting. uitbreiding van de
vakantie met een dag en handha
ving van koopkracht, zijn in het
overleg wel aan bod gekomen.
AMSTERDAM (ANP) In de Amsterdamse RAI is vandaag de vak
beurs "Zon en wind" geopend. Op de foto één van de tentoongestelde
windmolens. Deze heeft een vermogen van 4 kw en kost f25.000. De bladen
van de molen draaien via een elektronisch systeem met de wind mee,
zodat de windenergie optimaal kan worden benut
De werkgevers vinden echter dat
inwilliging van de vakbondsei-
sen gecompenseerd moet wor
den door een aantal maatregelen,
zoals een verlaging van de vut-
uitkenng. halvering van de
werkgeversbijdrage voor vak
bondswerk en een wgzigmg van
het in de haven geldende sys
teem van prijscompensatie Toen
de vakbondsonderhandelaars
lieten weten, dat over deze maat
regelen niet viel te praten, trok
ken de werkgevers zich terug op
hun lltffinprtnlliin. namelgk de
nullijn.
TOKIO (Reuter) - Japan zal met nieuwe concessies moeten komen te
genover zijn handelspartners nog voordat de topconferentie van de
industrielanden in juni in Parijs wordt gehouden, zo heeft de Japanse
premier, Zenko Suzuki, gezegd.
Volgens de minister van financiën, Mitsjio Watanabe, kunnen de nieuwe
voorstellen ter bevordering van de Japanse import half mei worden
gedaan. De Verenigde Staten en de landen van de EEG hebben al laten
weten dat een eerder voorgesteld pakket maatregelen ontoereikend is,
gezien het grote overschot dat er aan Japanse zijde is ontstaan.
De minister van buitenlandse zaken, Josjio Sakurautsji, heeft vorige
week een bezoek gebracht aan Washington. Hij kreeg daar van presi
dent Reagan te horen dat zijn land de grenzen voor buitenlands goede
ren verder moet openen, en wel voordat de topconferentie wordt ge
houden.
De regering zou de nieuwe voorstellen voor eind april willen inzien. Wat
de voorstellen precies moeten inhouden is niet bekend.
Overigens maakt het ministerie van financiën bekend dat de waarde van
de Japanse uitvoer voor het eerst sinds januari 1976 is gedaald. In fe
bruari nam de waarde ten opzichte van januari af met drie procent tot
11,54 miljard dollar. De waarde van de import was met 10,24 miljard
dollar 2,6 procent kleiner.
onze argumenten."
In zijn toekomstige beleid zal de
Industriebond de uitspraak van
de rechter als uiteindelijke grens
respecteren, maar Groenevelt
behoudt zich ondertussen het
recht voor om dergelijke uitspra
ken ter discussie te stellen. „Veel
rechters hebben er kennelijk
geen idee van dat een stakings
verbod vaak indruist tegen het
rechtvaardigheidsgevoel van de
mensen. Hoe ver zijn rechters
met de maatschappij meege
groeid? Hanteren ze niet verou
derde denkbeelden? Daar zullen
we met ze over moeten praten".
De bond stelt daarna vast „dat sys
tematisch overheidsingrijpen in
de materiële arbeidsvoorwaar
den leidt tot een niet aanvaard
bare uitholling van de positie
van de democratische vakbewe
ging en daarmee ten slotte tot
aantasting van het democratisch
gehalte van het parlementaire
systeem".
AMSTERDAM Bührmann-Tetterode
heeft in het afgelopen jaar een winst be
haald van 1,5 miljoen gulden. De winst
werd sterk beïnvloed door de sluiting van
de Belgische papierfabriek Mont Saint
Guibert (MSG) waardoor op de winst 32,5
miljoen gulden in mindering moest wor
den gebracht. Daarmee zijn de kosten die
met de sluiting en de afvloeiing van per
soneel gemoeid zijn geheel ten laste van
het afgelopen jaar gebracht.
Gezien het eenmalig karakter van deze bij
zondere last wordt ondanks de geringe
winst toch een dividend uitgekeerd van
f2,40 per aandeel, hetgeen voor een be
langrijk deel wordt betaald uit de inge
houden winsten uit voorgaande jaren.
Tijdens een toelichting op het jaarverslag
wilde de raad van bestuur van Bühr
mann-Tetterode zich niet vastleggen op
een verwachting voor het lopende jaar.
Het eerste kwartaal gaf daarvoor nog
geen voldoende indicaties.
Zonder de kosten van MSG behaalde Bühr
mann-Tetterode het afgelopen jaar een
winst van 34 miljoen gulden, vergeleken
met 46,2 miljoen gulden in 1980. De om
zet steeg in het afgelopen jaar met 4,1 pro
cent tot 2671 miljoen gulden waarvan 0,8
procent te danken was aan nieuw toege
treden bedrijven waaronder onder ande
re de kartonfabriek De Dollard in Gronin
gen.
Bührmann-Tetterode merkt inmiddels ook
dat de consument terughoudender is ge
worden. Vooral de uitgevergen binnen
het concern hebben daarmee te maken.
De handel in grafische machines heeft
last van de afgenomen investeringen in
de grafische industrie. Voor de industrië
le produktie van papier, karton en ver
pakkingsmateriaal is 1981 een goed jaar
geweest.
Bührmann-Tetterode richt zich bij zijn toe
komstige groei op het uitbouwen van de
basis-activiteiten, spreiding van de risi
co's waarbij een verdere internationalisa
tie van het bedrijf wordt nagestreefd. Nu
al wordt bijna de helft van de omzet in het
buitenland gerealiseerd. Bij Bührmann-
Tetterode werken in totaal 9220 mensen
(in 1980 9290), waarvan 3015 in het buiten
land (in 1980 3043).
VENLO (GPD) - Océ van der Grin
ten (copieermachines- en mate
rialen) heeft het afgelopen jaar
voor het eerst in zgn bestaan ver
lies geleden. Dat was geheel te
wgten aan de problemen bg het
Engelse bedrijf Ozalid, dat Océ
in 1977 heeft overgenomen. De
reorganisaties daar vergden een
voorziening van 38 miljoen gul
den die de winst van 30,1 miljoen
gulden volledig opslokte
Tot nu toe heeft Ozalid Océ aan
verliezen en voorzieningen in to
taal 97 miljoen gulden gekost,
maar volgens ir. J Kaptein. voor
zitter van de raad van bestuur
van Océ, is het leed nu wel gele
den. Via ingrijpende saneringen,
reorganisaties en een sterke in
krimping van het personeel (van
3600 in 1977 tot 1000 eind 1982) is
definitief afgerekend met de
Ozalid-verliezen.
In een toelichting op het jaarver
slag benadrukte ïr Kaptein dat
de overneming van Ozalid toch
de moeite waard is geweest.
Daardoor heeft Océ in Europa de
leiding op de tekenkamermarkt
behouden en zijn potitié ver
sterkt. Het eerste kwartaal van
het nieuwe jaar is voor Océ in ie
der geval een stuk betel VOflO-
pen. De omzet steeg met 8.5 pro
cent, de winst met 43 procent tot
7,6 miljoen gulden. Voor de rest
van het jaar is het bestuur opti
mistisch Volgens Kaptein is met
dit eerste kwartaal weer een nor
maal en redelijk goed jaar voor
Oce begonnen.
Dank zij de steun van de overheid
is Oce in staat tot belangrijke ex
tra research-inspanningen De
uitgaven daarvoor stegen het af-
plopen ia.ir van 49 miljoen tot 59
miljoen en de komende jaren zul
len die bedragen verder toene
men. Nu al werken er in de re-
search-afdelingen 600 mensen.
De verwachting is dat het perso
neelsbestand in Nederland, dat
het afgelopen twee jaar al met
400 man toenam, de komende
vgf jaar nog eens met 1000 men
sen zal toenemen In totaal
werken er bij Océ 11.912 mensen
waarvan 3400 in Nederland.
Hoewel het afgelopen jaar na de re
servering van 38 miljoen een ver
hes werd geleden van 7,9 miljoen
gulden keerde het bedrgf toch
een dividend uit van 4 gulden
per aandeel waarmee het inci
dentele karakter van het verlies
en de gunstige verwachtingen
voor het lopende jaar worden
geïllustreerd
De omzet van Océ bedroeg vorig
jaar 1642 miljoen gulden (in 1980
1436 mihoen), een stijging van 14
procent waarvan de helft groei in
hoeveelheid was.
WOENSDAG 31 MAART 1982
ACTIEVE
AANDELEN
Amro Bank Idlv. 82)
GUI Brocades
GUI Brocades Idiv.
Philips (div. 82)
BINNENLANDSE
AANDELEN
ADM
Amfas
Aad Rubber
Aad. Rijtuig
201.00 201.00
342.00 346.00
167.00 164.00
Rademakers
201.00 205.50
34.50 35.50
138.00 137.00
52.90 51.50
132.00 133.00
79.'"O 79.00
125,00 125.00
205,50 204.50
315,00c 312,00
304 50 303.50
Jefener i
WrerT"
Wijk en H
170.00b 175.00e
76 00 77Ï50
70,50 70,00
17.10 17.60
105.50e 106.50
BELEGGINGS
INSTITUTEN
GOUD EN ZILVER
Goud FynmcUal 27600
Zilver Fijn metaal 535
BUITENLANDS
GELD
«Ti r inn ««2 <il2
Brl( 5.03 5 33
Du.Ur Mark J K). 108 25 112:5
hal lire. 10 0001 ,#75 2, 7J
,p?TT,rr.r" "00' ju JJ?
AMSTERDAM (ANP) - De Am
sterdamse effectenbeurs toonde
vandaag een verdeeld beeld Het
bleef over het algemeen vrg rus
tig De belangstelling van de
handelaren ging meer uit naar de
inkoopveilingdie voor twaalven
met een hard belgerinkel werd
aangekondigd
De beurs stroomde hierop volledig
leeg richting veilingruimte Wall
Street was nagenoeg OOVtraO
derd evenals de dollar Kon Olie
zakte zodoende twee dubbeltjes
op 86,70 en Unilever vgftjg cent
op ƒ156.3') KLM won veertig
cent op 109,10 Bg de banken
verloor ABN 2 op 282,50, ter
wgl NMB er 1,70 bgsprokkclde
op 124
Van dc hypotheekbanken werd
FGH 1 goedkoper op 49 en
Wcstland Utrecht 2 op 75 Bg
de assuradeurs zag Ennia 1 van
de koers afgaan op 115.50 Ook
de uitgevers zakten iets weg. ter
wgl de bouwers over het alge
meen Ücht aantrokken